Witz Konrad, Połów ryb na jeziorze Genezaret
autor
— Konrad Witz
data powstania — 1443–44
technika — tempera na desce
wymiary — 132 × 151 cm
miejsce przechowywania — Genewa, Musée d’Art et d’Histoire
Obraz stanowił pierwotnie fragment skrzydła Ołtarza Św. Piotra, znajdującego się niegdyś w katedrze genewskiej. Tradycyjne określenie tematu — Cudowny połów ryb (Łk. V, 1–11) — nie do końca pasuje do treści przedstawionej sceny. Słuszniejsza wydaje się teza, iż stanowi ona ilustrację epizodu opisanego przez św. Mateusza (XIV, 27–31): Chrystus, przebywający wraz z uczniami nad Jeziorem Genezaret, wyprawił ich łodzią na drugi brzeg, sam zaś dołączył do nich później, krocząc po wodzie. Na pierwszym planie widzimy sylwetkę owiniętego w czerwony płaszcz Chrystusa, spokojnie i pewnie stąpającego po tafli wody. Dalej łódź, w której siedzą uczniowie zajęci wyciąganiem sieci. Postać św. Piotra ukazana została dwukrotnie — raz w łodzi, raz w wodzie — w nawiązaniu do epizodu, w którym Jezus przyzywa go do siebie, a Piotr opuszcza łódź i idzie po jeziorze lecz przestraszywszy się, zaczyna tonąć. Malarz umiejętnie oddał przejrzystość i lśnienie wody, w której odbijają się ludzie i przedmioty, załamania światła i zmianę barw na jej powierzchni. Umieścił scenę w rozległym pejzażu: pod błękitnym niebem, na którym kłębią się białe obłoki widzimy domy, pola, łąki i lasy, na horyzoncie wyłaniają się szczyty gór. Jest to wierny obraz krajobrazu okolic Jeziora Bodeńskiego — pierwsze w malarstwie europejskim przedstawienie konkretnego pejzażu. Natura ukazana tu została jednak nie tyle dla niej samej, ile jako przykład piękna i doskonałości boskiego stworzenia.
Encyklopedia PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA