OMÓWIENIE PODSTAWY PRAWNEJ

Art. 80. Banki mogą na zlecenie udzielać i potwierdzać gwarancje bankowe, poręczenia, a także otwierać i potwierdzać akredytywy.

Art. 83. 1. Bank może potwierdzić zobowiązanie innego banku wynikające z gwarancji bankowej; w przypadku tym roszczenia z gwarancji można kierować do banku, który jej udzielił, lub do banku, który ją potwierdził, albo do obu tych banków łącznie, aż do zupełnego zaspokojenia roszczeń wierzyciela.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio przy potwierdzaniu przez bank zobowiązań wynikających z poręczenia udzielonego przez inny bank.

Art. 84. Do gwarancji bankowych i poręczeń udzielanych przez bank stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z tym że zobowiązanie banku jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym.

OMÓWIENIE SCHEMATU UDZIELANIA PORĘCZENIA

RÓŻNICA POMĘDZY GWARANCJĄ A PORĘCZENIEM

OMÓWIENIE TREŚCI UMOWY PORĘCZENIA

Regulacje w zakresie instytucji poręczenia zostały zawarte w art. 876-887 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z przepisami przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik jego nie wykonał. Poręczenie ma charakter akcesoryjny, czyli prawo to jest ściśle sprzężone z jakimś innym stosunkiem zobowiązaniowym. Oznacza to, że istnienie oraz ,,,kwota długu mają wpływ na występowanie i rozmiar poręczenia. Poręczyciel odpowiada wobec wierzyciela jak współdłużnik solidarny. Oznacza to, że odpowiedzialność kształtuje się nie w sposób subsydiarny, ale równorzędny.

Strony umowy poręczenia mogą tę odpowiedzialność zawęzić lub zmienić. Wówczas dług poręczyciela stanie się wymagalny dopiero po bezskutecznej próbie uzyskania świadczenia od dłużnika. Żaden przepis Kodeksu cywilnego nie stanowi o tym, że poręczenie jest odpłatne. W związku z tym stronom umowy poręczenia pozostawiono swobodę w zakresie decyzji o ewentualnej odpłatności.

Do zawiązania umowy poręczenia dochodzi wskutek zgodnego oświadczenia stron, stąd też to zobowiązane ma charakter konsensualny. Co więcej, z przepisów wynika, że forma pisemna umowy poręczenia pod rygorem nieważności została jedynie zastrzeżona dla poręczyciela. Z kolei dla ważności oświadczenia wierzyciela wystarczy jedynie forma dorozumiana.

Oświadczenie woli poręczyciela nie musi zawierać stwierdzenia o poręczeniu (np. “poręczam”). Sformułowanie musi jedynie wyrazić dostatecznie wolę wykonania zobowiązania, gdyby dłużnik go nie wykonał.

Stronami umowy poręczenia są Wierzyciel oraz Poręczyciel.

W wypadku osób fizycznych konieczne będzie podanie takich danych jak: ich imiona, nazwiska, daty urodzenia, adres zamieszkania, numer ewidencyjny dokumentów tożsamości (dowód, osobisty, paszport, ważna legitymacja studencka), opcjonalnie PESEL. W razie prowadzenia działalności gospodarczej może być zawarty NIP strony.

Jeżeli wśród stron umowy poręczenia występuje osoba prawna, konieczne będzie podanie adresu jej siedziby, numeru wpisu do KRS, NIP oraz osoby uprawnionej do reprezentacji.

Istotnym elementem umowy poręczenia jest wskazanie osoby dłużnika oraz długu, ponieważ poręka ze względu na swój akcesoryjny charakter będzie zależała od istnienia zobowiązania głównego.

Poręczenie może dotyczyć nie tylko kredytu czy umowy pożyczki, ale także zdarzeń prawnych. Przykładami może być zobowiązanie alimentacyjne czy odszkodowanie z tytułu czynów niedozwolonych.

Poręczenie zasadniczo jest solidarne.  Może być pełne, ograniczone np. do określonej kwoty lub wyznaczone procentowo. W przypadku pełnej poręki należy mieć na uwadze, że poręczyciel odpowie nie tylko za kwotę główną długu, ale także za odsetki oraz ewentualne koszty procesowe.

Odpowiedzialność może być ograniczona w czasie - np. na 4 miesiące od chwili, kiedy dług stanie się wymagalny.

Odpowiedzialność może być także warunkowa - uzależniona od warunku zawieszającego albo rozwiązującego.

Należy pamiętać, że można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej, zaś bezterminowe poręczenie za tego typu zobowiązanie może być przed powstaniem długu odwołane w każdym czasie.

Umowa zawarta przez dłużnika z wierzycielem po udzieleniu poręczenia nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela.

Następstwa spełnienia świadczenia przez poręczyciela w przypadku niewykonania zobowiązania przez dłużnika

Po spełnieniu świadczenia przez wierzyciela, dług nie wygasa. Wprawdzie wierzyciel zostaje zaspokojony lecz nadal otwarta pozostaje kwestia ewentualnego zwrotu poręczycielowi przedmiotu świadczenia przez dłużnika. Nielogiczne byłoby pozostawienie tej kwestii jedynie do uregulowania umownego, gdyż mogłoby to często powodować nieuzasadnione pokrzywdzenie poręczyciela niekorzystną dla niego umową. Art. 518 § 1 k.c. wprowadza więc ogólną regułę, w myśl której wyliczone w art. podmioty ( w tym poręczyciel ), które spłacą wierzytelność wchodzą w prawa wierzyciela.

Wstąpienie w prawa wierzyciela
Ogólną regułę wstąpienia poręczyciela w prawa wierzyciela wskazuje powołany we wstępie art. 518 § 1 pkt 1 k.c., który stanowi: „Osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty: jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi;”. Przepis ten dotyczy wszystkich przypadków pomijając te, co do których poręczyciel i dłużnik inaczej się umówili. W tym miejscu należy przypomnieć, że do zawarcia umowy poręczenia nie jest konieczna wiedza dłużnika, tak więc w niektórych przypadkach nie będzie nawet okazji do zawiązania takiego stosunku wewnętrznego między dłużnikiem, a poręczycielem.
Nabycie przez poręczyciela wierzytelności łączy się z tym, że na byłego już poręczyciela przechodzi nie tylko wierzytelność ale i prawa z nią związane np. prawo zastawu czy hipoteka na nieruchomości ( niezależnie kto jest właścicielem rzeczy). Wierzyciel powinien wydać poręczycielowi zabezpieczenia i środki dowodowe, które w przyszłości ułatwiłyby mu uzyskanie świadczenia od dłużnika. W przypadku ich wyzbycia ponosi odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę. Przypadek ten reguluje art 887 k.c.: „Jeżeli wierzyciel wyzbył się zabezpieczenia wierzytelności albo środków dowodowych, ponosi on względem poręczyciela odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę.”. O ile trudno sobie wyobrazić zastosowanie tego przepisu w przypadku hipoteki, będzie on miał już zastosowanie w przypadku zastawu, kiedy to wierzyciel mógłby niewydać poręczycielowi przedmiotu zastawu i zbyć go osobie trzeciej, która nabyłaby jego własność przy spełnieniu warunków z art. 169 k.c. Użycie przez ustawodawcę w art. 887 k.c. sformułowania „wyzbył się” powoduje, że odpowiedzialność nie zaistnieje w przypadku każdego innego zdarzenia niezwiązanego z celowym działaniem wierzyciela np. zniszczenia przedmiotu zastawu przez powódź czy jego utrata wskutek kradzieży.

 Sytuacja dłużnika
Jeżeli poręczyciel wstępuje w prawa wierzyciela, logiczne jest również to, że dłużnikowi przysługują identyczne zarzuty jak w stosunku do wierzyciela. Przywilej ten warunkuje jednak art. 884 § 2 k.c., który zobowiązuje dłużnika do wzięcia udziału w sprawie dotyczącej spełnienia świadczenia przez poręczyciela. Jeżeli po uprzednim zawiadomieniu przez poręczyciela, nie dopełnił on tego obowiązku, nie będzie mógł w przyszłości podnieść przeciwko poręczycielowi tych zarzutów, których ten nie podniósł w stosunku do wierzyciela bo o nich nie wiedział ( a mógłby się dowiedzieć gdyby dłużnik wziął udział w sprawie ).
Do scharakteryzowania sytuacji dłużnika konieczne jest przytoczenie również art. 513 k.c. stosowanego w drodze analogii, a dotyczącego cesji wierzytelności. Stanowi on: „§ 1. Dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.
§ 2. Dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, chociażby stała się wymagalna dopiero po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy wierzytelność przysługująca względem zbywcy stała się wymagalna później niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu.

 Obowiązek zawiadomienia dłużnika o spełnieniu świadczenia przez poręczyciela
Kodeks nakłada na poręczyciela i dłużnika obowiązek współdziałania przejawiający się we wzajemnym informowaniu o wykonaniu zobowiązania. Celem tej regulacji jest zapobiegnięcie podwójnemu spłaceniu wierzyciela. Ustawodawca wiąże nieprzestrzeganie tego obowiązku z niekorzystnymi skutkami dla danego podmiotu, zależnie od osoby niedochowującej obowiązku- poręczyciela bądź dłużnika. Art. 885 k.c. stanowi: „Poręczyciel powinien niezwłocznie zawiadomić dłużnika o dokonanej przez siebie zapłacie długu, za który poręczył. Gdyby tego nie uczynił, a dłużnik zobowiązanie wykonał, nie może żądać od dłużnika zwrotu tego, co sam wierzycielowi zapłacił, chyba że dłużnik działał w złej wierze.”. Pomimo tego, że przepis uniemożliwia dochodzenie roszczenia regresowego od dłużnika w przypadku niedochowiania obowiązku informacyjnego, poręczyciel ma prawo dochodzić świadczenia od wierzyciela na podstawie przepisów o nienależnym świadczeniu (art. 410 k.c. i następne). Należy również zaznaczyć, że ta konsekwencja swoistego niedbalstwa poręczyciela nie będzie wchodziła w grę jeżeli dłużnik spłacając wierzyciela, po spełnieniu świadczenia przez poręczyciela, działa w złej wierz, która przejawia się przez wiedzę dłużnika o wcześniejszym wykonaniu zobowiązania przez poręczyciela. Wiedza ta może pochodzić od dowolnego źródła np. wierzyciela.

Art. 886 k.c. nakłada natomiast obowiązek odwrotny- dłużnik powinien zawiadomić poręczyciela o spłacie długu. Pomimo odbiegania nieco od głównego tematu niniejszego artykułu należy ten przepis przytoczyć celem dopełnienia opisu charakterystyki wzajemnych zawiadomień. Przepis stanowi: „Jeżeli poręczenie udzielone zostało za wiedzą dłużnika, dłużnik powinien niezwłocznie zawiadomić poręczyciela o wykonaniu zobowiązania. Gdyby tego nie uczynił, poręczyciel, który zaspokoił wierzyciela, może żądać od dłużnika zwrotu tego, co wierzycielowi zapłacił, chyba że działał w złej wierze.”. Jak wskazuje podany art., przepis nie ma zastosowania przy każdej umowie poręczenia, gdyż niektóre z nich będą zawarte bez wiedzy dłużnika.

 Spełnienie części świadczenia przez poręczyciela
Może się zdarzyć, że poręczyciel spłaci dług jedynie w części. W takim przypadku nabywa on jedynie część wierzytelności proporcjonalną do spełnionego przez siebie świadczenia. Kodeks przyznaje wówczas pierwszeństwo zaspokojenie wierzyciela przed wierzytelnością poręczyciela (art. 518 § 3 k.c.)

Cechy i zalety poręczenia na przykładzie „POLFUND”

• Poręczeniem mogą być objęte kredyty obrotowe i inwestycyjne, kredyty w rachunku bieżącym, kredyty "UNIJNE" (z dotacją Unii Europejskiej). Fundusz poręcza wyłącznie kredyty wyrażone w złotych polskich.

• Wysoki poziom poręczenia. Maksymalny poziom poręczenia wynosi 80% wnioskowanego przez Państwa kredytu. Poręczenie nie obejmuje odsetek oraz prowizji związanych z kredytem 

• Elastyczne warunki. Minimalna kwota poręczenia wynosi 5 tys. PLN. Maksymalna kwota poręczenia jest uzależniona od potrzeb Przedsiębiorcy i wynosi aktualnie do 3.000,0 tys. PLN, nie powinna przekroczyć 5% kapitału poręczeniowego Funduszu.

• Długi okres ważności. Okres ważności poręczenia może rozciągać się aż do 8 lat.

• Przyjazna i prosta procedura. Wszystkie formalności związane z poręczeniem POLFUND załatwią Państwo w najbliższym dla siebie Banku współpracującym z POLFUND.

• Decyzja o poręczeniu standardowo od 2 do 4 dni.

• Podstawowym zabezpieczeniem poręczenia POLFUND jest weksel in blanco.

Korzyści dla Przedsiębiorców, którzy skorzystają z poręczenia POLFUND:

• Większa szansa na otrzymanie kredytu. Poręczenie POLFUND zdecydowanie zwiększa Państwa szansę na uzyskanie kredytu w Banku. Ma to szczególne znaczenie w okresie spowolnienia gospodarczego i zawirowań na rynku. Poręczenie POLFUND jest  bardzo dobrym zabezpieczeniem kredytu dla Banku i może stanowić główne lub uzupełniające zabezpieczenie kredytu. 

• Szybsza procedura uzyskania kredytu i oszczędność czasu. Nie tracą Państwo czasu na zbędne formalności, gdyż wszystko załatwią w najbliższym Oddziale Banku współpracującego z POLFUND 

• Elastyczność poręczeń POLFUND, dzięki której można dopasować ofertę do swoich potrzeb i możliwości.

• Niskie koszty poręczenia. Poręczenie POLFUND oznacza dla Państwa Firmy stosunkowo niskie koszty a co ważniejsze płatne dopiero po uzyskaniu poręczenia. Zapłacą Państwo tylko opłatę wstępną oraz opłatę  kwartalną, która naliczana będzie od wysokości aktualnego poręczenia, co oznacza, że wraz ze spłatą kredytu obniżają się koszty związane z obsługą poręczenia, szczególnie dla dotychczasowych Klientów Funduszu (program lojalnościowy).

• Fachowa obsługa. Wierzymy, że będą Państwo w pełni zadowoleni z partnerskich relacji oraz wysokiej jakości usług, jakie zapewniają Doradcy w Banku współpracującym z POLFUND.

• Szkolenia. Umożliwiamy skorzystanie z szerokiej oferty szkoleń organizowanych dla Przedsiębiorców (www.pfp.com.pl).

• Nowe możliwości tworzenia dodatkowych i zachowanie istniejących miejsc pracy.

Korzyści dla Banku, który udziela poręczenia POLFUND:

• Poręczenie POLFUND to zabezpieczenie wysokiej jakości. 

• Dywersyfikacja ryzyka kredytowego.

• Duża sprawność działania (decyzje podejmujemy średnio w 1-2 dni).

• Skuteczne narzędzie rozwoju nowego biznesu i utrzymywania korzystnych relacji z dotychczasowymi Klientami.

• Szeroka oferta poręczeń dostosowana do potrzeb Banku i Klienta: poręczenia standardowe, na ściśle określony czas, pomostowe, unijne, ekspresowe; proste procedury.

• Możliwość negocjacji warunków poręczenia i opłat.

• Mniejsze wymogi dokumentacyjne (deklaracja wekslowa na żądanie Klienta, w dużym stopniu bazujemy na dokumentach przesyłanych elektronicznie).

• Wszechstronna pomoc ze strony POLFUND na każdym etapie.

• Marketing i promocja usług bankowych jako Banku przyjaznego MŚP.

• Propomujmy możliwość zawarcia umowy o współpracy z Bankami, którzy jeszcze nie są naszymi partnerami.