Keith Jarrett[edytuj]
Keith Jarrett |
|
Imię i nazwisko |
Keith Jarrett |
Data i miejsce urodzenia |
|
fortepian, organy, perkusja, saksofon sopranowy, melodyka |
|
Gatunek |
|
Aktywność |
od 1966 |
Atlantic, Impulse!, ECM,Universal Classics |
|
Powiązania |
Gary Peacock, Jack DeJohnette, Paul Motian,Charlie Haden, Art Blakey,Charles Lloyd, Miles Davis,Gary Burton, Dewey Redman,Freddie Hubbard, Airto Moreira, Marion Williams,Kenny Wheeler, Don Jacoby,Dennis Russell Davies, Ralph Towner, Sam Brown |
Keith Jarrett (ur. 8 maja 1945 w Allentown)[1] – amerykański pianista, klawesynista ikompozytor muzyki jazzowej i poważnej. Grał w zespole Milesa Davisa, a następnie rozpoczął karierę solową. Jego nagranie i kompozycja – The Köln Concert, jest najlepiej sprzedającą się solową płytą w historii jazzu. Laureat NEA Jazz Masters Award[2] 2014.
Spis treści
[ukryj]
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 8 maja 1945 w Allentown w Pensylwanii. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku trzech lat. Swoje pierwsze kompozycje układał już trzy lata później. Muzyczne studia zaczął w Berklee College of Music w Bostonie. Miał wtedy piętnaście lat.
W 1966 dołączył do kwartetu Charlesa Lloyda, jednej z bardziej popularnych formacji międzynarodowej sceny jazzowej. W późnych latach 60. stworzył własne trio z Charliem Hadenem i Paulem Motianem, które w 1972 przerodziło się w kwartet dołączając do składu tenorowego saksofonistę Deweya Redmana. Grupa rozpadła się w 1976. W 1970 Jarrett rozpoczął współpracę z Milesem Davisem, w którego składzie grał wraz z Herbie Hancockiem na instrumentach elektrycznych. Współpraca miała dla Jarretta charakter epizodu – po jej zakończeniu Jarrett wybrał tradycyjny fortepian jako instrument gwarantujący mu pełnię wyrazu. W latach 90. u Jarretta zdiagnozowano zespół chronicznego zmęczenia, które objawia się ciągłym zmęczeniem mięśni. Przez ponad rok nie ruszał się z łóżka. Choroba była tak obezwładniająca, że nie starczało mu sił na rozmowę trwającą ponad 3 minuty. Powoli pokonując chorobę potrafił grać po 10-15 minut, co zaowocowało dziełem The Melody At Night With You (1999). W 2009 nakładem ECM ukazał się trzypłytowy koncertowy album Testament z nagraniami koncertów w Londynie i Paryżu.
Twórczość solo[edytuj | edytuj kod]
Poza graniem w zespole, Jarrett występuje również solo. W 1971 wydał solową płytęFacing You, która była zapowiedzią solowych koncertów. Jeden z nich został nagrany w 1975 roku i opatrzony tytułem The Köln Concert. To jedna z najważniejszych płyt w historii jazzu. Wiele jego koncertów można nazwać mianem „performance”. Jarrett jest bowiem mistrzem improwizacji. Na jednym ze swych solowych koncertów, siedział przez kilka minut przy fortepianie w ciszy. Gdy publiczności zaczynało się robić nieswojo, ktoś krzyknął: „Es-dur!”. Jarrett odpowiedział: „Dziękuję!” i szybko zaczął w tej tonacji improwizować.
The Köln Concert[edytuj | edytuj kod]
Płyta ta to zapis solowego koncertu, który miał miejsce w 1975 w Kolonii. Na początku nagrania słychać bardzo ciche śmiechy wśród publiczności – improwizacja rozpoczyna się kurantem zegara kolońskiego ratusza.
Part I – 26:02
Part II A – 14:55
Part II B – 18:14
Part II C – 6:57
Kwartet Europejski[edytuj | edytuj kod]
W latach 70. Keith Jarrett występował i nagrywał wspólnie z saksofonistą Janem Garbarkiem, basistą Palle Danielssonem oraz Jonem Cristensenem jako tzw. Kwartet Europejski. Nagrał z nimi następujące płyty:
Belonging (1974; nagranie studyjne)
My Song (1977; nagranie studyjne)
Personal Mountains (1979; wydana w 1989, nagranie koncertowe)
Nude Ants (1979; nagranie koncertowe)
Sleeper – Tokyo, April 16, 1979 (1979; wydana w 2012, nagranie koncertowe)
Trio[edytuj | edytuj kod]
Od 1983 Keith Jarrett współpracuje z basistą Garym Peacockiem i perkusistą Jackiem DeJohnette'em. Nagrali wiele płyt – głównie wersji koncertowych.
Changes (styczeń 1983; nagranie studyjne)
Standards, Vol. 1 (styczeń 1983; nagranie studyjne)
Standards, Vol. 2 (styczeń 1983; nagranie studyjne)
Standards Live (lipiec 1985; nagranie koncertowe)
Still Live (lipiec 1986 ; nagranie koncertowe)
Changeless (październik 1987; nagranie koncertowe)
Standards in Norway (październik 1989; nagranie koncertowe)
Tribute (październik 1989; nagranie koncertowe)
The Cure (kwiecień 1990; nagranie koncertowe)
Bye Bye Blackbird (październik 1991; nagranie koncertowe) nagranie poświęcone niedawno zmarłemu Milesowi Davisowi
Keith Jarrett at the Blue Note (czerwiec 1994; nagranie koncertowe) 6 płyt
Tokyo '96 (marzec 1996; nagranie koncertowe)
Whisper Not — Live in Paris 1999 (lipiec 1999; nagranie koncertowe)
Inside Out (lipiec 2000; nagranie koncertowe)
Always Let Me Go (kwiecień 2001; nagranie koncertowe)
The Out-of-Towners (lipiec 2001; nagranie koncertowe)
Up for It – Live in Juan-les-Pins, July 2002 (lipiec 2002; nagranie koncertowe)
My Foolish Heart – Live in Montreux (lipiec 2001; nagranie koncertowe)
Keith Jarrett Trio – New York Sessions (styczeń 1983, nagranie studyjne)
Yesterdays (kwiecień 2001; nagranie koncertowe)