dr Joanna Gorecka-Kalita
Semestr letni 2016
Historia literatury XVI-XVII wiek – program ćwiczeń
Wprowadzenie. Od Petrarki do petrarkizmu. Sonet wstrząśnięty, ale nie zmieszany: historia gatunku, struktura, rodzaje (sonet włoski, sonet marotyczny; sonet antytetyczny, progresyjny, versus rapportati…).
Forma blason, czyli „fragmentaryzacja” kobiety. Maurice Scève i sztuka emblematu: zawiłe związki między obrazem, literą i cyfrą. Hermetyzm konstrukcji poetyckiej.
Ronsard : platonizm filozoficzny i poetycki, panteizm i synkretyzm religijny, naturalistyczna wizja starości i śmierci. Du Bellay : platonizm i poezja ruin.
Heptameron Małgorzaty z Nawarry: konwencja i oryginalność. Zasada varietas. Inspiracja platońska na przykładzie nowel 19 i 30.
Heptameron Małgorzaty z Nawarry – kontynuacja. Ewangelizm na przykładzie nowel 2 i 32.
„Śmiech to szczere królestwo człowieka.” Renesans młodzieńczy Franciszka Rabelais. Księga I: Prolog, rozdziały 55 i 57; Księga II: rozdział 8 i 30. Poetyka humanistyczna. Dydaktyzm Rabelais i wizja edukacji renesansowej. Ufność w człowieka czy marzenie o utopii?
„Świat jest jeno wiekuistą huśtawką.” Renesans dojrzały Michela de Montaigne.. Religia i filozofia w Próbach. Wokół śmierci, wiary i poznania: stoicyzm, epikureizm i sceptycyzm. „Projekt” otwartej, ewolutywnej formy narracji.
„Wciąż tylko się łudzę i gubię się w mrokach!” Iluzja (komiczna) Corneille’a : teatr w teatrze. Theatrum mundi: gra znaczeń i luster, związki między rzeczywistością i fikcją, kłamstwem i ułudą. Teatr jako środek ostatecznego poznania człowieka, a może dowód na niemożność poznania?
Specyfika gatunku tragikomicznego na przykładzie Cyda. Corneille – poeta olśnionej wizji. Akcja dramatyczna i kryzys moralny. Heroizm korneliański jako wyraz swoich czasów.
Koncepcja tragizmu Racine’a: Fedra. Pesymistyczna wizja człowieka i jego namiętności. Problem winy i wolności. Wpływy jansenizmu. Wyraz religijnych i filozoficznych dylematów epoki oraz zawartych w niej sprzeczności.
Madame de Lafayette: Księżna de Clèves. Z życia (wewnętrznego) wyższych sfer: pierwsza powieść psychologiczna. Nowe techniki literackie - psychonarracja, mowa pozornie zależna – jako sposoby wyrażenia problemów moralnych bohaterów.
Molier: Szkoła żon. Od schematu do studium charakterów i obyczajów: dojrzałość molierowskiej komedii i złożoność źródeł komizmu. Logika sytuacji vs. logika akcji. Odwaga „transferu komicznego”.
Molier, Mizantrop: „jak żyć, panie Molierze?”