Dział astronomii badający wszechświat jako całości, opisuje czasoprzestrzeń kosmiczną za pomocą równań z ogólnej teorii względności.
Istnieje kilka modeli opartych na ogólnej teorii względności lecz tylko 1 model może być prawdziwy, lecz nie wiemy który z nich jest prawdziwy i czy wśród nich jest prawidłowy.
Wzór opisujący zmianę długości fali, słuszny dla odległości sięgających setek milionów lat świetlnych:
z = = H*∆t H – stała Hubble, λ i ∆λ- długość fali i zmiana jej dł. ∆t – czas biegu światła
Gwiazdy, obłoki gazu międzygwiezdnego, szybkie cząstki elementarne(promienie kosm.), fotony o energiach zróżnicowanych( od fotonów gamma do fal radiowych), planety, asteroidy, meteoryty, komety, ciała obiegające gwiazdy mogące występować we wszystkich stanach skupienia.
Skład chemiczny: H – 71%, He- 26%, inne 3%, temp ok. 15 mln K, masa 2*1030kg, ciśnienie ok. 300 mln atmosfer, średnica 1,4 mln km.
Wodór ok. 90%, hel ok. 10% i niewielkie ilości cięższych pierwiastków.
Pulsar jest rodzajem gwiazdy neutronowej wyróżniającym się tym, że wysyła w regularnych, niewielkich odstępach czasu impulsy promieniowania elektromagnetycznego (najczęściej promieniowanie radiowe).
Czarna dziura, obiekt astronomiczny, zwyrodniała gwiazda (o masie większej od ok. 3 mas Słońca) lub jądro galaktyki, którego promień stał się mniejszy od pewnej granicznej wielkości nazwanej promieniem grawitacyjnym. pole grawitacyjne osiąga takie natężenia, że nawet światło nie jest w stanie je opuścić. Czarna dziura staje się więc obiektem niewidocznym.
podział gwiazd dokonany na postawie ich właściwości spektralnych, będący w istocie odzwierciedleniem różnic między temperaturami klasyfikowanych obiektów. Przyjęto siedem głównych typów widmowych gwiazd oznaczonych kolejno literami O, B, A, F, G, K, M, przy czym gwiazdy typu O są najgorętsze (powyżej 30 000 K), a gwiazdy typu M najchłodniejsze (poniżej 4000 K); dla dokładniejszej systematyzacji każdy typ widmowy jest podzielony na dziesięć podtypów oznaczonych cyfrowo od 0 do 9 (również w kolejności od gwiazd najgorętszych do najchłodniejszych)
duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii.
Ok. 200 mld
∞
jednostka odległości używana w astronomii. 1 ps = 3,262 roku świetlnego = 206 264,8 AU (jednostka astronomiczna) = 3,0857·1016 m.
jednostka odległości stosowana w astronomii. 1 rok świetlny = 0,3066 pc = 63241 j.a. = 9,4607·1015 m
j.a., AU, jednostka długości używana do wyrażenia odległości w obrębie Układu Słonecznego, zdefiniowana jako średnia odległość Ziemi od Słońca (149 600 000 km).
Galaktyki można podzielić na cztery główne typy: