B IOS (akronim ang. Basic Input/Output System – podstawowy system wejścia-wyjścia) – zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Jest to program zapisany w pamięci ROM (Read Only Memory – pamięć tylko do odczytu) płyty głównej oraz innych urządzeń takich jak karta graficzna, napędy optyczne, dyski twarde i inne. Obecnie większość BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu EEPROM, co umożliwia ich późniejszą modyfikację.

W wypadku płyty głównej BIOS testuje sprzęt po włączeniu komputera, przeprowadza tzw. POST (akronim ang. "Power On Self Test"), zajmuje się wstępną obsługą urządzeń wejścia/wyjścia, kontroluje transfer danych pomiędzy komponentami takimi jak dysk twardy, procesor czy napęd CD-ROM. Inicjuje program rozruchowy. BIOS potrzebny jest w komputerach osobistych ze względu na architekturę płyt głównych, gdzie dzięki ACPI (ang. Advanced Configuration and Power Interface, zaawansowany interfejs zarządzania konfiguracją i energią) kontroluje zasilanie, jak również monitoruje temperaturę itp.

Za pomocą wbudowanego w BIOS programu setup można zmieniać standardowe ustawienia BIOS-u, np. parametry podłączonych dysków twardych lub zachowanie się komputera po jego włączeniu (np. szybkość testowania pamięci RAM), a także włączać/wyłączać niektóre elementy płyty głównej, np. porty komunikacyjne. Za pomocą BIOS-u można też przetaktowywać procesor i pamięci RAM, jednak nie jest to zalecane, ponieważ może doprowadzić do przeciążenia urządzenia, a nawet jego uszkodzenia.

Niektórzy producenci sprzętu komputerowego umieszczają na płytach głównych dodatkowy moduł pamięci flash, która stanowi zabezpieczenie dla podstawowego BIOS-u, gdy ten zostanie np. uszkodzony/zniszczony przez wirus komputerowy lub w niewłaściwy sposób zaktualizowany. W takim przypadku zawartość zapasowego BIOS-u przepisywana jest do pierwszego, podstawowego modułu pamięci flash. Mechanizm ten nosi nazwę DualBIOSu.

Co nam da aktualizacja

Aktualizacja BIOS-u daje wiele korzyści, a w niektórych sytuacjach okazuje się wręcz nieodzowna, choć z drugiej strony nie jest pozbawiona ryzyka.

Podobnie jak z każdym innym oprogramowaniem, producent naszego komputera lub płyty głównej co jakiś czas udostępnia uaktualnienia BIOS, aby:

dokonać napraw rozmaitych błędów,
poprawić kompatybilność z nowymi urządzeniami,
poprawić działanie niektórych funkcji oraz wprowadzić parę innych rozszerzeń, które pozwolą na przyspieszenie czasu startu komputera oraz naprawią irytujące rzeczy.
często aktualizacja pozwala uruchomić na naszej płycie głównej nowe procesory.
często też, ale głównie w starszych płytach głównych aktualizacja umożliwia nam zarządzanie dyskiem twardym większym niż 137GB.

Chcemy zwiększyć wydajność swojego peceta, kupiliśmy więc zwycięzcę licznych testów procesorów. Jak wielkie jest zdziwienie, gdy w Menedżerze urządzeń znajdujemy wzmiankę, że w komputerze tkwi nie cztero- lecz jednordzeniowy układ, a wydajność prawie nie uległa zmianie. Procesor nie został prawidłowo zidentyfikowany, bo jego BIOS dysponuje przestarzałą listą układów i nie zna modeli o czterech rdzeniach. To tylko jeden z wielu możliwych scenariuszy. Podobne konflikty mogą pojawić się po wymianie innych podzespołów. Na przykład, gdy wstawiamy nową kartę graficzną, po włączeniu komputera ekran monitora może pozostać czarny. A zmodyfikowanie ustawień wentylatorów może skutkować zbyt częstymi zmianami ich prędkości obrotowej. W takich sytuacjach uda się rozwiązać problem, wgrywając najnowszą wersję BIOS-u.

W trakcie aktualizowania BIOS-u wszystko musi pójść jak po maśle. Podczas wykonywania tej operacji zostaną nadpisane podstawowe informacje, które są potrzebne do rozruchu komputera. Gdy ich zabraknie, pecet nie będzie w stanie poprawnie się uruchomić i wczytać zainstalowany w nim system operacyjny. Aby uniknąć przykrych niespodzianek spowodowanych np. niespodziewanym zanikiem napięcia warto aktualizację BIOS-u przeprowadzać gdy komputer podłączony jest przez UPS. Upewnij się, że bateria na laptopie nie jest na skraju wyczerpania.

AKTUALIZACJA BIOS-u PŁYTY GŁÓWNEJ

N ajczęściej będziemy aktualizować BIOS na płycie głównej, a więc nim zajmiemy się na początku i najbardziej szczegółowo. Inne BIOS-y zwane również firmware omówione zostaną na końcu.

Etap 1 - zidentyfikuj płytę główną

Do zidentyfikowania płyty głównej - nie wystarcza sama nazwa serii (czerwona ramka), potrzebne są jeszcze dodatkowe informacje takie jak numer wersji (żółta ramka) i dopiski (np. de luxe)

Pliki wymagane do zaktualizowania BIOS-u otrzymamy w większości wypadków od producenta płyty głównej. Jeśli jednak mamy komputer markowego producenta (takiego jak np. Dell, Fujitsu-Siemens, Optimus lub Vobis), powinniśmy poszukiwać tych plików w pierwszej kolejności w internetowej witrynie właśnie tego producenta. Dopiero w sytuacji, gdy nie uda się ich znaleźć w tym miejscu, szukamy na internetowych stronach producenta płyty głównej.

Nazwa producenta i model płyty głównej powinny być wyszczególnione w instrukcji obsługi. Jednak jeśli jej nie mamy, otwieramy obudowę peceta. Nazwa modelu (np. P5E3 Deluxe), a w wielu wypadkach również nazwa producenta są przeważnie nadrukowane bezpośrednio na płycie głównej. Niekiedy mogą być podane na naklejce przylepionej do jednego z gniazd kart rozszerzających. Koniecznie zwracamy uwagę na numer wersji (np. REV 1.03G).

Cenne wskazówki, które pomagają ustalić producenta i model płyty głównej, a także bieżącą wersję BIOS-u, widnieją również na ekranie rozruchowym, czyli tym, który pojawia się tuż po włączeniu komputera. Aby zaznajomić się w spokoju z jego treścią, naciskamy klawisz [Pause], zanim zniknie. Jeśli zamiast takiego ekranu widać tylko logo producenta komputera, należy nacisnąć klawisz [Delete], [Esc] lub [F2].

P rostą metodą na sprawdzenie aktualnej wersji BIOS jest otworzenie apletu Informacje o systemie w systemie Windows - po prostu wpisz w polu wyszukiwania msinfo32 (w przypadku systemów Windows 7 oraz Windows Vista) lub skorzystaj z okna Uruchom…$ (w przypadku systemu Windows XP) i tam wpisujemy nazwę msinfo32. Wersja BIOS, jaką posiadamy, zostanie wyświetlona po prawej stronie, zaraz pod opisem procesora. Zapisujemy lub zapamiętujemy numer wersji (oraz datę, która pojawi się dalej - o ile się pojawi).

Jeśli nie pamiętamy modelu lub dokładnego numeru modelu płyty głównej zainstalowanej w Twoim komputerze, to możemy sprawdzić te informacje bez konieczności otwierania obudowy - pobieramy i instalujemy program CPU-Z i klikamy na zakładce Płyta główna (Mainboard$).

Etap 2 - pobierz pliki aktualizacyjne i oprogramowanie

Wchodzimy na internetową witrynę producenta płyty głównej lub producenta komputera (patrz wyżej), do działu pomocy technicznej (na stronach angielskojęzycznych nosi przeważnie nazwę Support lub Service). Podajemy model swojej płyty, i otrzymamy listę dostępnych plików - w tym plików aktualizacji BIOS-u. Przed ich pobraniem sprawdzamy dokładnie, czy wszystko się zgadza.

Czy model płyty co do literki odpowiada temu, który ustaliliśmy.
Czy BIOS oferowany w Internecie jest nowszy od tego, który tkwi w naszej płycie głównej?

Pakiety aktualizacyjne składają się zasadniczo z dwóch części - z programu wgrywającego nową wersję BIOS-u i z danych, które mają zostać wgrane.
Większość takich pakietów jest przeznaczonych do użytku w systemie operacyjnym DOS. Nie stanowi to problemu w komputerach ze stacją dyskietek.

Tymczasem w większości nowoczesnych komputerów brakuje napędu tego typu. Wówczas można użyć pendrive'a lub płyty CD lub DVD.

Niektórzy producenci zapewniają obecnie programy aktualizujące, które działają w środowisku Windows. Zastanów się, którą metodę preferujesz, a następnie zastosuj się zależnie od tego do poniższych wskazówek.

Aktualizowanie z poziomu Windows.

Jeśli chcemy zaktualizować BIOS w środowisku Windows, bo w nim dobrze się czujemy, musimy zaopatrzyć się w program aktualizujący przeznaczony do naszej wersji systemu operacyjnego. Szukamy w dziale pobierania wpisu takiego jak LiveUpdate lub Install program for Windows 2000, 2003, XP, i inne. Pobieramy program, instalujemy go, a następnie próbujemy uruchomić, aby sprawdzić, czy działa poprawnie. Nie musimy obawiać się, że omyłkowo zainicjujemy proces aktualizowania. Na życzenie również to narzędzie poda nam bieżącą wersję BIOS-u i model płyty głównej - wystarczy wybrać odpowiednie polecenie (zależnie od wersji programu aktualizującego). Aktualizując BIOS z poziomu systemu Windows, możemy pominąć etap 4 opisany poniżej.

Aktualizowanie z poziomu BIOS-u.

Wiele nowoczesnych BIOS-ów jest wyposażonych w program aktualizujący (znajduje się np. w menu Tools | EZ Flash 2). W tym wypadku wystarczy pobrać z witryny producenta tylko plik aktualizacji (z rozszerzeniem BIN), a potem zapisać go na pustej dyskietce, dysku pendrive lub na twardym dysku komputera. Aktualizacja zostanie zainicjowana z BIOS-u, a więc nie potrzebujesz nośnika startowego i możesz pominąć etap 4.

Aktualizowanie w DOS-ie.

Aby można było aktualizować BIOS z pendrive'a lub przenośnego dysku podłączanego do gniazda USB, napędy te muszą być prawidłowo wykrywane podczas rozruchu komputera i tak samo obsługiwane jak stacja dyskietek (patrz etap 4). Pobieramy z Internetu plik z nowym BIOS-em. W większości wypadków jest to skompresowane archiwum w postaci zbioru ZIP lub EXE. Rozpakowujemy go do nowego katalogu na twardym dysku. Oprócz programu aktualizującego powinien znaleźć się w nim co najmniej jeden plik - powinien on mieć rozszerzenie BIN (dotyczy BIOS-u Award), ROM (dotyczy BIOS-ów AMI i Phoenix) lub rozszerzenie składające się z liter i cyfr (np. 3A0).

Jeśli wśród rozpakowanych plików znajduje się zbiór o nazwie Autoexec.BAT lub Update.BAT, aktualizacja okaże się wyjątkowo prosta. Kopiujemy go wraz z pozostałymi plikami na nośnik, z którego uruchamiany system. Plik wsadowy samoczynnie uruchomi program aktualizujący, dobierając właściwe parametry - pod warunkiem, że wszystkie pliki będą na tym samym nośniku startowym. W ten sposób oszczędzimy sobie ręcznego obsługiwania programu aktualizującego (patrz etap 8).

Etap 3 - rozważ konieczność i ryzyko

Nawet jeśli zastosujesz się do wszystkich wskazówek i wykonasz poprawnie wszystkie czynności, może się zdarzyć, że twój komputer odmówi posłuszeństwa, a wszystkie próby reanimowania go nie przyniosą żadnego efektu. Dlatego zanim podejmiemy ryzyko, powinniśmy sprawdzić, jakie korzyści przyniesie nam zaktualizowanie BIOS-u - albo, czy wgranie nowej wersji spełni nasze oczekiwania (np. wprowadzi obsługę określonych podzespołów). Szczegółowe informacje znajdziemy w dokumentacji. Przeważnie jest ona dołączana do archiwum w postaci pliku tekstowego lub dostępna w postaci łącza internetowego.

Jeśli twój pecet działa bez zarzutu, lepiej zrezygnuj z modernizowania BIOS-u. Nie powinieneś go aktualizować tylko po to, aby mieć wersję o kilka numerów wyższą.

Etap 4 - przygotuj nośnik startowy

Jeśli BIOS komputera jest wyposażony w program aktualizujący lub chcemy wgrać nową wersję BIOS-u z poziomu systemu Windows, wystarczy zapisać na twardym dysku pobrany z Internetu plik BIN i przejść do kolejnego etapu. W przeciwnym razie należy przygotować nośnik startowy, a następnie skopiować na niego plik BIN i program aktualizujący.

Dyskietka.

Aby utworzyć dyskietkę startową w systemie DOS, wpisujemy polecenie: „format a: /s”.(Równie szybko zrobić to można w Windows XP i Vista. Klikamy prawym przyciskiem ikonę napędu A: w Eksploratorze, wskazujemy polecenie Formatuj i zaznacz pole wyboru Utwórz dysk startowy systemu MS-DOS.)

Usuwamy z przygotowanej w ten sposób dyskietki wszystkie pliki oprócz Command.com, Io.sys i Msdos.sys - również te, które są ukryte. (Aby je odsłonić, otwieramy aplet Opcje folderów w Panelu sterowania. Na karcie Widok i zaznaczamy opcję Pokaż ukryte pliki i foldery.) Ponadto upewniamy się, że nie jest zaznaczone pole wyboru „Ukryj chronione pliki systemu operacyjnego”. Na koniec kopiujemy pliki aktualizacyjne, w które pobraliśmy wykonując czynności opisane w etapie 2.

Napęd USB.

Aby nadać napędowi USB właściwości dysku startowego, musimy sformatować go w systemie plików FAT16, a ponadto umieścić wpis 0x80 w sektorze startowym. Funkcja formatowania dostępna w systemie Windows nie potrafi tego zrobić. W tej sytuacji pomoże nam np. bezpłatny program PeToUSB (dostępny pod adresem: http://petousb.en.softonic.com/ ). W rubryce Destination Drive pojawi się nazwa naszego dysku przenośnego. Zaznaczamy pola wyboru Enable Disk Format i Enable LBA (FAT16X). Pole wyboru Enable File Copy powinno pozostać niezaznaczone. Gdy klikniemy przycisk Start, dysk USB zostanie sformatowany i otrzyma właściwości dysku startowego, jednak nie będzie na nim jeszcze plików nieodzownych do uruchomienia systemu. Uzyskamy je np. z adresu http://masterbootrecord.de/english/bootdisketten.php . Klikamy łącze DOS-Bootdisk mit einigen nützlichen Tools. Pobieramy plik Wbootess.exe i uruchamiamy go dwukrotnym kliknięciem myszy. W oknie programu dekompresującego usuwamy zaznaczenie pola wyboru Writing on Floppy, za to zaznaczamy pole File extraction. Klikamy przycisk Browse w rubryce File Extraction i wskazujemy swój dysk przenośny, aby zostały na niego rozpakowane pliki. Następnie usuwamy wszystkie, które są niepotrzebne, i wgrywamy pliki aktualizacyjne (jak w etapie 2).

Płyta CD

W niektórych przypadkach będziesz w stanie pobrać aplikację, która skonfiguruje czystą płytę CD lub DVD, abyś mógł dokonać rozruchu komputera z wybranego nośnika i przeprowadzić aktualizację BIOSu. W tych przypadkach do pobrania zostanie udostępniony plik obrazu .ISO, który może zostać użyty do stworzenia odpowiedniego dysku za pomocą wybranej aplikacji do nagrywania płyt, aby stworzyć narzędzie do przeprowadzenia aktualizacji.

Etap 5 - zarchiwizuj cenne zasoby

Aby być przygotowanym na wszelkie ewentualności, powinniśmy utworzyć zapasową kopię swoich najważniejszych plików na zewnętrznym, niezależnym nośniku danych, zanim przystąpimy do wgrywania nowego BIOS-u. Wprawdzie nieudana aktualizacja nie naruszy zasobów zgromadzonych na twardym dysku, jednak gdy proces ten nie powiedzie się, musimy się liczyć z tym, że przez dłuższy czas nie będziemy mogli korzystać z komputera. Mając utworzoną zapasową kopię swoich danych (chociażby kontakty i bieżące dokumenty), możemy przynajmniej kontynuować pracę w innym komputerze.

Etap 6 - zabezpiecz się na wszelki wypadek

Teoretycznie każde aktualizowanie może się nie udać. Jeśli twój komputer służy np. tylko za zasobnik na zdjęcia robione swoją cyfrówką, awaria, która uniemożliwi nam korzystanie z niego przez pewien czas, nie będzie miała przykrych następstw. Tymczasem unieruchomienie peceta, który jest nieodzowny do pracy, może mieć fatalne skutki. W tej sytuacji zaleca się przygotować rezerwowy układ BIOS-u - np. za pomocą zestawu Bios Savior RD1 (informacje: www.ioss.com.tw/web/English/RD1BIOSSavior.html). Jest to możliwe tylko w wypadku układów BIOS-u zamontowanych na podstawce. Pamiętajmy jednak, że już w trakcie majstrowania przy układzie BIOS-u, można uszkodzić swój komputer, więc wykonujemy wszystkie czynności nadzwyczaj ostrożnie.

Kopia zapasowa zasobów. Aby zapobiec najgorszemu, powinieneś zarchiwizować swoje cenne pliki przed rozpoczęciem aktualizowania. W razie nieprzewidzianych okoliczności będziesz mógł kontynuować pracę przy innym komputerze.

Etap 7 - przygotuj podzespoły sprzętowe

Przed rozpoczęciem aktualizowania musimy dokonać odpowiednich zmian w konfiguracji BIOS-u.

Tuż po włączeniu komputera na ekranie pojawi się - zależnie od modelu - logo producenta, parametry pamięci, nazwa procesora, częstotliwość zegara i inne informacje. Naciskamy wówczas klawisz [F2] lub [Delete].

Usuwamy zabezpieczenie przed zapisem. - Niektóre płyty główne chronią BIOS przed omyłkowym skasowaniem. Jeśli znajdziemy w menu BIOS-u pole o nazwie Flash Bios Protection, Firmware Write Protect, Bios Guardian lub BIOS-ROM Flash-Protect, ustawiamy w nim wartość Disabled. W niektórych płytach zabezpieczenie jest zrealizowane za pomocą zworki. Sprawdzamy w instrukcji obsługi płyty lub w witrynie producenta, jak należy ustawić zworkę, aby umożliwić zapis w układzie BIOS-u.

Zabezpieczamy bieżącą konfigurację. - Jeśli dokonywaliśmy zmian w ustawieniach BIOS-u, powinniśmy zanotować aktualną konfigurację.

Włączamy ustawienia fabryczne. - Przed rozpoczęciem aktualizowania wczytujemy predefiniowaną konfigurację. Robimy to za pomocą menu Exit | Load Setup Defaults.

Kolejność skanowania napędów. - Komputer uruchamia system operacyjny przeważnie z twardego dysku. W menu określanym zazwyczaj jako Advanced Bios Features bądź Boot | Boot Device Priority można zmienić kolejność sprawdzania, na którym z podłączonych dysków jest zainstalowany system. Definiujemy stację dysków lub nasz przenośny dysk USB jako główny nośnik startowy (1st Boot Device), wybierając w tym polu nazwę dysku lub wartość typu USB-HDD. Zachowujemy ustawienia, a następnie restartujemy system.

Lepiej sprawdzić dwa razy. - Upewnij się, że wgrywasz właściwą wersję BIOS-u. Jeśli wgrasz inną, niż potrzeba, na dobre sparaliżujesz swój komputer. Co prawda większość narzędzi do aktualizacji BIOSu jest na tyle dopracowana, że zauważy pomyłkę przy próbie instalacji złego oprogramowania na złym sprzęcie, ale lepiej nie sprawdzać tego .

Etap 8 - przeprowadź aktualizację

Aktualizacja bezpośrednio w BIOS-ie.

Zamiast uruchamiać środowisko DOS, jak jest opisane w dalszej części materiału, przywołujemy ustawienia BIOS-u (patrz wyżej) i przechodzimy do menu Tools | EZ Flash 2. Narzędzie to można użyć tak jak przedstawiony poniżej program aktualizujący.

Aktualizacja w DOS-ie.

Wkładamy dyskietkę startową do napędu lub podłączamy do komputera przygotowany uprzednio dysk USB i włącz go. Czekamy, aż uruchomi się system i na ekranie pojawi się znak zachęty. Teraz wpisujemy nazwę programu aktualizującego (np. awdflash w wypadku BIOS-u Award) i potwierdamy klawiszem [Enter]. Program ten zostanie uruchomiony, a na ekranie pojawią się takie informacje jak identyfikator BIOS-u i data jego wydania.

Wykonujemy zapasową kopię bieżącej zawartości układu BIOS-u.

Kopia zapasowa BIOS-u. Zanotuj nazwę pliku zawierającego aktualizację. Utwórz zapasową kopię zawartości układu CMOS.

Sposób wykonania tej czynności jest opisany przy dolnej krawędzi ekranu. W większości wypadków wystarczy nacisnąć klawisz [B]. Następnie wybrać plik z nową wersją BIOS-u. Program sprawdzi, czy pasuje on do bieżącej wersji, po czym spyta, czy na pewno chcemy dokonać aktualizacji. Potwierdzamy, naciskając klawisz [Y].

Program aktualizujący wyświetli postęp aktualizowania. Białe pole oznacza, że zapis sektora został uwieńczony sukcesem, zaś czerwone pole symbolizuje błąd zapisu. Operacja aktualizowania powinna trwać około minuty. Po jej zakończeniu wyjmujemy dyskietkę z napędu (lub napęd USB) i restartujemy system.

Aktualizacja w Windows.

Uruchamiamy program aktualizujący (np. program ASUSUpdate), sposób postępowania jest podobny we wszystkich narzędziach tego rodzaju. Zasadniczo wystarczy przywołać funkcję aktualizowania BIOS-u poprzez Internet, jednak znacznie lepiej przeprowadzić to w poniższy sposób.

Wskazujemy polecenie zachowania aktualnej wersji BIOS-u i klikamy przycisk Dalej. Po podaniu katalogu docelowego program odczyta zawartość układu BIOS i utworzy kopię zapasową. W dalszej kolejności uruchamiamy polecenie pobrania nowszej wersji BIOS-u z Internetu. Jeśli program nie będzie w stanie nawiązać połączenia z predefiniowanym serwerem, klikamy przycisk Auto Select. Jeśli zostanie znaleziony nowszy program aktualizacyjny od tego, który jest obecnie zainstalowany, należy go pobrać i zainstalować - pamiętajmy jednak, aby przedtem odinstalować poprzednią wersję. Najpóźniej za drugim podejściem powinniśmy otrzymać listę dostępnych aktualizacji. Pobieramy żądaną wersję.

BIOS przez Internet

Asus i MSI oferują programy typu Live Update, które pozwalają zaktualizować BIOS za pośrednictwem Internetu. Odwołując się do serwerów producentów, automatycznie poszukują aktualizacji odpowiedniej do modelu płyty zainstalowanej w pececie. Przedstawimy sposób wykonania takiej operacji na przykładzie MSI. Gdy uruchomisz program Live Update, zobaczysz lokalną stronę HTML z kilkoma opcjami. Kliknij Live BIOS w celu wgrania nowej wersji BIOS-u. Program zanalizuje płytę główną, po czym wyświetli jej model i wersję BIOS-u. Klikając polecenie Connect to Live Bios Update Server, nawiążesz połączenie z serwerem MSI, na którym program poszuka nowego BIOS-u do Twojej płyty. Jeśli znajdzie odpowiednią wersję, zaproponuje kliknięcie Install Shield Wizard. Wówczas pobierze program instalacyjny i dane aktualizacji, po czym zainicjuje aktualizację w Windows. W naszym teście Live Update znalazł tylko tę samą wersję BIOS-u, która była zainstalowana w komputerze. Poszukiwania ręczne wykazały, że jest dostępna nowsza, przeoczona przez kreator aktualizacji.

W Windows prościej? Mimo wszystko aktualizowanie w DOS-ie uchodzi za bezpieczniejsze. Dodatkowe problemy sprawia brak pełnej zgodności między polską i angielskojęzyczną wersją środowiska Windows. Z powyższych względów specjaliści radzą dokonywać aktualizacji w DOS-ie

Właściwe aktualizowanie.

T eraz wskazujemy polecenie aktualizowania BIOS-u z pliku, wybieramy pobrany plik i potwierdzamy przyciskiem OK. Na ekranie pojawi się zestawienie starych i nowych danych BIOS-u. Sprawdzamy, czy zgadzają się m.in. takie parametry jak model płyty i numery wersji BIOS-u. Następnie inicjujemy aktualizowanie. Jeśli program wyświetli komunikat potwierdzający udane zaktualizowanie BIOS-u, można zrestartować komputer.

Alternatywnie można przeprowadzić automatyczną aktualizację BIOS-u Award. Jest to możliwe dzięki parametrom /py i /sy. Gdy wpiszesz polecenie: „ awdflash 1005m.bin oldbios.bin /py /sy ” program zarchiwizuje bieżącą wersję BIOS-u w pliku OLDBIOS.BIN i zapisze nową wersję z pliku 1005M.BIN w układzie pamięciowym Flash-ROM. Zrobi to, nie prosząc nas o potwierdzenie.

Nie panikuj. Jeśli w trakcie aktualizowania BIOS-u pojawią się komunikaty alarmowe, nie popadaj w panikę. Nie wolno ci wówczas wyłączać komputera, bo ponowne uruchomienie okaże się niemożliwe. W większości wypadków można przywrócić poprzedni stan BIOS-u z pliku kopii zapasowej.

Jeżeli teraz pojawi się komunikat The program file's part number does not match with your system to zrobiliśmy coś źle. Prawdopodobnie nowa wersja BIOS'a nie jest przeznaczona dla naszej płyty.

Etap 9 - wykonaj porządki w BIOS-ie

J eśli program aktualizacyjny uporał się z wgraniem nowej wersji BIOS-u, można powrócić do pracy w systemie, powinniśmy jednak wykonać uprzednio trzy czynności.

Opróżnij pamięć CMOS.

CMOS to układ pamięciowy zasilany bateryjnie, który przechowuje ustawienia BIOS-u. Nowa wersja BIOS-u być może zapisuje określone ustawienia w innym rejestrze CMOS-u niż stara. Wówczas mogą występować konflikty, które w najgorszym wypadku mogą uniemożliwiać prawidłowy rozruch komputera. Dlatego po zaktualizowaniu BIOS-u należy usunąć zawartość tego układu pamięciowego. Sposób wykonania tej czynności jest opisany w instrukcji obsługi płyty. W większości wypadków trzeba odłączyć komputer od zasilania i przełożyć określoną zworkę.

Przywrócić własne ustawienia.

Po zaktualizowaniu lub zresetowaniu do ustawień fabrycznych trzeba odtworzyć własną konfigurację BIOS-u na podstawie sporządzonych wcześniej notatek. Przed opuszczeniem BIOS-u pamiętajmy o zachowaniu ustawień poleceniem Save & Exit.

Wykonać porządki w Menedżerze urządzeń.

W trakcie aktualizowania BIOS-u może się zdarzyć, że zostaną odblokowane nowe elementy na płycie głównej bądź elementy płyty zostaną ułożone w innym porządku logicznym. Przywołujemy Menedżer urządzeń i sprawdzamy, czy wszystkie podzespoły działają poprawnie i są zaopatrzone w sterowniki. Ewentualne wykrzykniki przed nazwami urządzeń wskazują na problemy.

Etap 10 - w razie awarii odtwórz poprzedni stan

Mimo najbardziej starannego wykonywania zalecanych czynności i zachowania maksymalnej ostrożności proces wgrywania nowego BIOS-u może się nie udać. Wówczas program aktualizacyjny przerwie działanie i zasygnalizuje błąd odpowiednim komunikatem.

CO ROBIĆ ?

Nie wyłączaj komputera. Niezależnie od tego, w którym środowisku wykonywałeś aktualizację, nie restartuj go, lecz zamknij tylko program aktualizujący.
Spróbuj ponowić aktualizację. Jeżeli po zrestartowaniu komputer nie da znaku życia, możesz podjąć czynności reanimacyjne.
Ponów czynności aktualizacyjne, jednak tym razem użyj przygotowanej uprzednio kopii zapasowej. W najlepszej sytuacji są posiadacze płyt głównych z podwójnym BIOS-em (tzw. DualBIOS). Dopiero później zrestartuj system.
Jeśli próba rozruchu komputera zakończy się fiaskiem, postaraj się przywrócić jego funkcjonowanie, opróżniając układ CMOS (patrz etap 9). Wystarczy przełożyć zworkę lub nacisnąć odpowiednie klawisze (sposób zależny od producenta - sprawdź w instrukcji), aby uruchomić system poprzez zapasowy BIOS.
Jeśli operacja ta nie przyniesie oczekiwanego efektu, a nie masz rezerwowego układu (patrz etap 6), musisz oddać komputer do punktu serwisowego.

Jeśli BIOS dysponuje blokiem startowym, możesz przywrócić poprzednią wersję z utworzonej uprzednio kopii. W przypadku BIOS-u AMI umieść kopię na pustej, sformatowanej dyskietce i zmień nazwę pliku na AMIBOOT.ROM. Następnie zrestartuj komputer i przytrzymaj naciśnięte klawisze [Ctrl Home] do momentu, gdy usłyszysz sygnał. Ekran pozostanie pusty, lecz po mniej więcej 15 sekundach powinieneś usłyszeć cztery kolejne sygnały. Oznaczają pomyślne zrekonstruowanie BIOS-u.

Niektóre płyty główne z BIOS-em Phoenix wymagają przestawienia określonej zworki (patrz instrukcja) w pozycję Recovery Mode. W przeciwnym razie nie uda się wczytać systemu z dyskietki awaryjnej (Crisis Recovery Disk). Programu do utworzenia dyskietki należy szukać w witrynie producenta (znajdują się na niej m.in. pliki MINIDOS.SYS i PHLASH.EXE).

P ODSUMOWANIE
Dla BIOSÓW AMI

Zmień nazwę pliku z BIOSEM AMI na AMIBOOT.ROM i zapisz na dyskietce (np. zmień nazwę A569MS23.ROM na AMIBOOT.ROM)
Włóż dyskietkę do napędu. Uruchom komputer i naciskając Ctrl + HOME wymuś proces aktualizacji.
Kiedy usłyszysz 4 sygnały możesz wyciągnąć dyskietkę i uruchomić ponownie komputer.

Dla BIOSÓW AWARD

Utwórz bootowalną dyskietkę.
Skopiuj program do aktualizacji BIOSU oraz plik z BIOSEM na dyskietkę.
Utwórz na dyskietce plik autoexec.bat. W pliku wpisz "nazwa_programu_aktualizacyjnego nazwa_pliku_BIOS" (np. awdfl823K w6378vms.130))
Włóż dyskietkę do napędu i uruchom komputer. Proces aktualizacji powinien trwać około 2 minuty i zakończy się restartem. Po poprawnie przeprowadzonej aktualizacji powinien pojawić się obraz na monitorze.
Po przeprowadzeniu aktualizacji BIOSU metodą Recovery wykonaj ponownie aktualizację BIOSU tradycyjną metodą.

AKTUALIZACJA FIRMARE INNYCH URZĄDZEŃ

Do instalacji firmware’u najczęściej wystarczy niewielkie narzędzie dostępne na stronach producenta. Niektóre urządzenia (aparaty, odtwarzacze DVD) można zaktualizować, kopiując sterowniki na kartę pamięci lub wypalając je na płycie i wkładając nośnik.

BIOS karty graficznej

Można sobie postawić pytanie, po co aktualizować BIOS karty graficznej, gdy ma się ona dobrze. Odpowiedzi na to pytanie jest wiele. Oto niektóre z nich. Przede wszystkim poprawia się wydajność karty. Co więcej, często znikają problemy sprzętowe, związane z niekompatybilnością poszczególnych podzespołów. Jak się zatem zabrać za aktualizację BIOS'u karty graficznej? Otóż, nie ma takiego uniwersalnego rozwiązania, jak w przypadku płyt głównych. Sposób aktualizacji zależy w znacznej mierze od producenta samej karty. Niektórzy producenci zamieszczają na swoich witrynach nowe BIOS'y w postaci wykonywalnego pliku. Po uruchomieniu takiego programu następuje automatyczne uaktualnienie BIOS'u. Ingerencja użytkownika jest w tym przypadku ograniczona do minimum.

Jednak, inne karty wymagają, aby całość operacji odbyła się z poziomu czystego DOS'a - z dyskietki startowej. Zatem tworzymy takową dyskietkę (polecenie format a: /s), zapisujemy na niej plik z BIOS'em i resetujemy komputer. Po uruchomieniu się DOS'a wpisujemy nazwę pliku z BIOS'em i naciskamy ENTER, a następnie wykonujemy instrukcje podawane na ekranie. BIOS'y innych kart graficznych aktualizuje się podobnie jak BIOS'y płyt głównych. Musimy zatem posiadać specjalny program do aktualizacji i osobny plik z BIOS'em. Koniecznie musimy zaglądnąć na witrynę producenta, jaki rodzaj aktualizacji BIOS'u on nam serwuje. Ważne jest, aby nie pomylić modeli kart graficznych, gdyż złe dobranie BIOS'u wiąże się z awarią komputera.

BIOS napędu optycznego

P roducenci nagrywarek i napędów CD-ROM stale aktualizują wersje firmware dla swoich produktów. Aktualizacje usuwają błędy, wprowadzają poprawki oraz dodają nowe funkcje. Działające z ustawieniami fabrycznymi nagrywarki często obsługują określone typy płyt wyłącznie z niskimi prędkościami i nie wiedzą, jak obchodzić się z nowymi rodzajami nośników. Aktualizacja rozwiązuje ten problem.

Z atem jak wgrać nową wersję firmware do napędu? To również zależy od producenta, gdyż podobnie, jak w przypadku kart grafiki, istnieje masa sposobów. Oczywiście, tylko jeden z nich nadaje się dla naszego modelu. Zatem powinniśmy wstąpić na witrynę producenta, aby dowiedzieć się więcej na temat samej operacji aktualizacji firmware'u dla naszego modelu. Jednak, przed przystąpieniem do aktualizacji powinieneś zastosować się do poniższych wskazówek:

podepnij napęd samotnie jako Master na dowolnym kanale sterownika.
koniecznie wyłącz DMA dla napędu
wyłącz automatyczne powiadamianie o włożeniu płyty
sprawdź, czy w napędzie nie ma płyty. Jeżeli jest - wyciągnij ją
podczas aktualizacji stosuj się do komunikatów podawanych na ekranie
gdy masz uruchomiony program antywirusowy - na czas aktualizacji firmware'u koniecznie go wyłącz
postaraj się o ciągłość napięcia podczas operacji aktualizacji
Podczas aktualizacji nie pracujmy na pececie.
Jeśli nasz Windows lubi się zawiesić, to lepiej zaniechajmy update'u – gdy aktualizacja się nie powiedzie to w większości przypadków trzeba będzie pożegnać się z nagrywarką.

Firmware routerów

P rzy niektórych urządzeniach, np. ruterach DSL, firmware'e może się różnić w zależności od wersji językowej. Wprawdzie wytwórcy wciąż starają się uprościć aktualizację – przycisk »Update«, automatyczne powiadomienia o nowych wersjach oprogramowania itp. – jednak najczęściej procedura wciąż wymaga skrupulatnego sprawdzania serii i numerów urządzeń.

Plik pobieramy ze strony producenta, rozpakowujemy i wczytujemy w programie zarządzającym rutera. Ruter zaktualizuje się i uruchomi ponownie. Niektóre urządzenia aktualizują firmware automatycznie: wystarczy od czasu do czasu uruchomić aktualizację przez odpowiednią opcję w interfejsie.

Używajmy wyłącznie frimware’u dla naszego regionu, gdyż standardy urządzeń DSL są różne w różnych krajach. Przed aktualizacją zatrzymajmy połączenia internetowe
wszystkich pecetów w lokalnej sieci WLAN. Upewnijmy się, że nie będzie przerw w zasilaniu rutera. Nie śpieszmy się też z wyciąganiem wtyczki, jeśli urządzenie nie zgłosi się od razu – aktualizacja może trochę potrwać.

Ponadto powinniśmy bezwarunkowo czytać instrukcje aktualizacji firmware’u. Pamiętajmy też, że niektóre urządzenia podczas tego procesu kasują wszystkie wprowadzone ustawienia. Jeśli zapiszemy je przed aktualizacją i wgramy ponownie po jej przeprowadzeniu, unikniemy ponownej konfiguracji. Nie wykonujmy aktualizacji jeśli nie znamy danych dostępowych do naszego łącza DSL. Czasami Windows po aktualizacji wymaga ponownej aktywacji systemu. Wykorzystajmy tę okazję, aby zaktualizować również inne elementy, i dopiero potem aktywujmy system.

Firmware smartfonów i telefonów

W iększość producentów oferuje narzędzia do update'ów: wystarczy podłączyć telefon do komputera i uruchomić odpowiednie oprogramowanie – wiele smartfonów z Androidem samoczynnie pobiera aktualizacje od operatora, a Apple używa do tego celu iTunes. Jeśli mamy Nokię, to skorzystajmy z PC Suite, dla użytkowników Samsunga najlepsze będzie narzędzie New PC Studio, a właściciele LG powinni sięgnąć po Mobile Update Tool.

Za pomocą programu do zarządzania informacjami zabezpieczmy prywatne dane. Czasami bowiem update powoduje przywrócenie ustawień fabrycznych i utratę danych. Pod żadnym pozorem nie przerywajmy aktualizacji i uważajmy na hakerski lub zmodyfikowany firmware – często oferuje więcej funkcji lub obchodzi blokady, ale nie ma gwarancji prawidłowego działania urządzenia.

Firmware aparatów fotograficznych

Przed aktualizacją naładujmy całkowicie baterię i skopiujmy do komputera wszystkie zdjęcia z karty pamięci. Dla pewności zanotujmy też ustawienia szczegółowe, bo je również możemy stracić. Następnie sformatujmy kartę pamięci i skopiujmy na nią plik update'u. Również i w tym przypadku pod żadnym pozorem nie wolno przerywać procesu aktualizacji.

Firmware przenośnych urządzeń multimedialnych

A pple wgrywa aktualizacje za pomocą iTunes, iRiver używa iRiver Firmware Updater, Creative i inni producenci oferują specjalne narzędzia, które możemy ściągnąć z Sieci. W urządzeniach firm Samsung, Cowon i kilku innych producentów firmware umieszczamy w katalogu systemowym odtwarzacza, odłączamy go od komputera i uruchamiamy ponownie. Sprzęt sam rozpozna i załaduje nowe oprogramowanie. Często możemy też uruchomić aktualizację za pomocą jednego z punktów menu.

BIOS dysków twardych (HDD)

Opis na przykładzie dysków producenta Seagate.

Do identyfikacji i weryfikacji modelu numeru, seryjnego i wersji firmware służy program Drive Detect.

W przypadku kiedy dysk jest już niesprawny NIE WGRYWAMY nowego oprogramowania. Wgrywa się go zanim dysk się zepsuje by zapobiegać. W standardowej usterce przy uszkodzonym S.M.A.R.T. i translatorze podmienianie elektroniki nic nie daje może jedynie zaszkodzić. Przed procedurą aktualizacji należy zabezpieczyć dane gdyż firma Seagate nie odpowiada za ich utratę w przypadku problemów choć teoretycznie dane pozostają na dysku nie naruszone.

Obecnie firma Seagate wypuściła program do aktualizacji w Windowsie. Jest on również w języku polskim. Podczas tej procedury system wykonuje restart i przy ponownym uruchomieniu uruchamia aktualizację.

Nie w każdym przypadku można aktualizować w ten sposób. Dużo bezpieczniejsza jest metoda gdy wpięty mamy tylko jeden dysk w ,którym mamy zamiar aktualizować firmware z płytki startowej.

Procedura aktualizacji Firmware

Dla najlepszego rezultatu zaleca się wyłączenie wszelkich urządzeń zewnętrznych takich jak : urządzenia magazynujące USB, drukarki, skanery, itp. (najlepiej jeśli mamy podpięty tylko dysk który będziemy aktualizować i CD). Jest to procedura do aktualizacji dla dysków SATA.

Ściągamy plik ISO ze strony producenta i wypalamy na CD.
Ustawiamy startowanie jako pierwsze z CD.
Uruchamiamy komputer z CD startowego. Jeśli nie mamy ustawienia na start z CD należy odpowiednio ustawić sekwencje rozruchu w BIOS-ie (sprawdź w książce dołączonej do płyty głównej).
P o uruchomieniu systemu na dysku CD zostanie wyświetlony plik README.

N aciśnij klawisz ESC lub F10, aby przejść dalej.

Aby wybrać odpowiedni dysk, naciśnij odpowiedni klawisz (Model dysku oraz jego Part Number (P/N) możemy znaleźć na naklejce lub nacisnąć "S" by sprawdzić model.

W tym przykładzie litera "C" rozpocznie pobieranie dla ST31000340AS. Należy pamiętać, że istnieją różne wersje firmware dla każdego modelu dysków.

Po aktualizacji oprogramowania, zostanie wyświetlony komunikat, aby wyłączyć, naciskając dowolny klawisz.

Uwaga: miękki reset (Control-Alt-Delete) nie jest wystarczający. NIE NALEŻY GO UŻYWAĆ.

Wyjmij płytkę CD i włącz komputer tak by uruchomił się system.
Dysk został zaktualizowany.

Po aktualizacji firmware dobrze jest wykonać procedurę diagnostyczną oraz można zdiagnozować czy dysk nie ma BAD sektorów, jeśli posiada a czasy odczytów w skanowaniu są duże lepiej wymienić go na gwarancji.

ZAKOŃCZENIE

Aktualizacja BIOS-u i firmawe zazwyczaj przynosi wiele korzyści. Obecnie prawie każde urządzenie elektroniczne (również te nie wymienione w tym materiale) posiada wbudowany jakiś system operacyjny, który można zaktualizować. Czy warto go zmienić? Na to pytanie każdy powinien odpowiedzieć sobie sam, przeprowadzając rachunek „zysków i strat”. Czasem zyskać możemy niewiele, ale w przypadku pechowego niepowodzenia stracić całe urządzenie. Jak wielokrotnie w powyższym tekście była mowa lepiej zabezpieczyć się robiąc kopie zapasowe, podpinając urządzenia do UPS-ów. Jednak zawsze istnieje jakaś szansa, że coś jednak pójdzie nie tak, ale ta dawka adrenaliny w czasie tych kilkudziesięciu sekund aktualizacji – BEZCENNE. 

Materiał przygotowano na podstawie informacji dostępnych w Internecie

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Aktualizacja BIOS u
Aktualizacja BIOS u szybko i?zpiecznie
AKTUALIZACJA BIOS, różne, Bios
aktualizacja BIOS-u zpoziomu DOS, Bios
Aktualizacja BIOS u płyty głównej str 1
Aktualizacja BIOS u płyty głównej str 2
aktualizowania BIOS-u z poziomu środowiska Windows, Bios
aktualizowania BIOS-u z poziomu środowiska Windows2, różne, Bios
aktualizujemy bios FABVGSYL7CYUCGV3OFS5TFO4PDIOQR4U442IEGA
Aktualizacja BIOS u
Procedura Aktualizacji BIOS AWDFLASH
Aktualizacja BIOS u płyty głównej str 2
Aktualizacja BIOS u płyty głównej str 1
Aktualizacja BIOS 2
Aktualizacja BIOS u
Nieudana aktualizacja biosu płyty głównej i co teraz ?, Bios, aktualizacja biosu
BIOS Aktualizacja UPGRADE doc
04 Zawał serca wykład Prof J Kubicy aktualnyid 5259 ppt
6 dsp bios

więcej podobnych podstron