Budowa budynków jednorodzinnych z bloczków gliniano-słomianych

Źródło: http://budujemyzgliny.blogspot.com/

1. Wprowadzenie

Niniejszy projekt przedstawia innowacyjny pomysł na powrót do budownictwa z naturalnych materiałów jakimi są glina oraz słoma. Nurt powrotu do naturalnych materiałów w budownictwie zakłada stosowanie rozwiązań, które nie wymagają nakładów energii na produkcję. Są to stare, sprawdzone metody zweryfikowane pod kątem przydatności w dzisiejszym świecie i przystosowane do obecnych potrzeb. Właściwości naturalnych materiałów i nowoczesna technologia ich obróbki umożliwiają wykonywanie budynków, które spełniają współczesne wymagania techniczne.

2. Opis sytuacji, w jakiej powstał projekt

Współczesne domy wykonane z różnego rodzaju materiałów zatrzymują do 85% promieniowania słonecznego, które jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Inną negatywną stroną współczesnych domów, np. ocieplonych styropianem, jest ich skażenie pleśniowe w 60-90% tych budynków.

Wymienione wyżej negatywne strony budownictwa współczesnego nie występują w metodzie wznoszenia budynków z bloczków gliniano-słomianych, którą daje się połączyć z ideą domu energooszczędnego. Ściany z gliny i słomy mają niski współczynnik przenikania ciepła, a jednocześnie akumulują je, co powoduje zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania. W tak wybudowanym domu występuje swoisty mikroklimat związany z porowatością ścian. Ściany wznoszone z bloczków gliniano-słomianych naturalnie wchłaniają i wyparowują wilgoć. Ta cecha sprawia, że wewnątrz domu wybudowanego z tych materiałów utrzymuje się stała wilgotność powietrza na odpowiednim do życia poziomie.

3. Charakterystyka obszaru, na którym będzie wdrażany projekt

Obszar, na którym będzie wdrażany projekt jest obszarem w większości wiejskim.

4. Cele i funkcje projektu

Celem projektu jest budowa domów jednorodzinnych z gliny, słomy i drewna. Domy są ekologiczne – bo z lokalnych naturalnych materiałów. Dążymy do stworzenia alternatywy wobec współcześnie dominujących tendencji w architekturze mieszkaniowej. Współczesna architektura mieszkalna zapomina o człowieku, jest także arogancka wobec środowiska naturalnego. Chcemy także udowodnić, że tradycyjne techniki nie zawodzą, są tanie i ogólnodostępne.

Domy będą ogrzewane piecem rakietowym, czyli piecem podwójnego spalania. Oznacza to, że oprócz drewna spala się również gaz drzewny, który w normalnych piecach, kominkach i kotłach opalanych drzewem wylatuje przez komin.

Budulcem naszych domów będą bloczki gliniano-słomiane. Budownictwo gliniane ma bardzo długą tradycję, jednak nasz projekt nie będzie dosłowną interpretacją, chcemy nadać tradycyjnej technice współczesną formę.

5. Wpływ projektu na środowisko

Glina, słoma i drewno to materiały, które nie zawierają toksycznych i szkodliwych dla zdrowia substancji. Jeśli wykorzystany będzie materiał z najbliższej okolicy, obniży się koszty transportu i ograniczy emisję CO₂ do środowiska. Materiały są mało przetworzone, do ich produkcji zużyto niewiele energii, a odpady z budowy wracają do natury, nie zanieczyszczając środowiska. Po zakończonej eksploatacji domu, budulec może zostać przetworzony lub w krótkim czasie rozłoży się w ziemi.

6. Opis technologii wznoszenia budynku z bloczków gliniano-słomianych

Bloczki gliniano-słomiane wykonywane są w prasach ręcznych lub hydraulicznych. Glinę miesza się ze słomą, formuje i pozostawia do wysuszenia na słońcu i wietrze. Z bloczków tych można konstruować zewnętrzne i wewnętrzne ściany nośne, a także działowe. Muruje się je używając zaprawy glinianej lub wapienno-glinianej. Bloczki mogą zostać wytworzone na placu budowy.

Rys. Bloczki gliniano-słomiane, źródło: http://ekocentrycy.pl/

Technologia budownictwa z gliny sprzyja rozwojowi lokalnej produkcji i zachowaniu niezależności kulturowej regionu i kraju. Wadą gliny jest kurczenie się podczas schnięcia. Przez odparowanie wody koniecznej do zaktywizowania lepkości gliny zmniejsza się jej objętość i mogą powstać pęknięcia.

Skurcz można znacznie zredukować przez zmniejszenie ilości dodawanej wody albo iłu oraz przez optymalizację uziarnienia. Glina nie jest wodoodporna. Należy chronić ją przed deszczem za pomocą różnych rozwiązań architektonicznych (okap, cokół chroniący przed wodą odpryskową, izolację poziomą odcinającą nasiąkanie), a także zabezpieczenia powierzchni – powłokami malarskimi, impregnacją lub tynkami wodoodpornymi.

Budowę rozpoczyna się od wylania fundamentów betonowych w sposób tradycyjny. Fundamenty powinny mieć takie wymiary, aby pomieścić szerokość prostopadłościennych bloczków z gliny i słomy. Następnie wykonywany jest szkielet drewniany, który zostaje wypełniony bloczkami gliniano-słomianymi.

7. Zalety budownictwa z gliny i słomy

Budowanie z gliny i somy jest:

• ekonomiczne - bo tańsze 30-80% od metod konwencjonalnych,

• energooszczędne - materiał pozyskujemy często na miejscu budowy i nie wymaga on
  zużycia energii cieplnej (brak emisji dwutlenku węgla). Mury z gliny dobrze izolują termicznie, mają jednocześnie duże zdolności akumulacyjne,

• zdrowe - glina daje świetny mikroklimat we wnętrzu (szczególnie ważne dla alergików), wchłania szkodliwe emisje chemiczne,

• trwałe - świadczą o tym budynki, które istnieją od wielu lat: Pałac w Tarchominie pod Warszawą zbudowany w XVII w., budynek w Szańcu wzniesiony w 1932 r., dom we wsi Rożnów budowany w 1946 r., szkoła Podstawowa w Kasince Małej

• legalne - Polska jako pierwszy kraj na świecie posiada normy na budownictwo z gliny opracowane w 1962 r. 

8. Uzasadnienie projektu

8.1 Przyczyna

Przyczyną budowy tego typu obiektów jest fakt, że domy wybudowane w tym systemie są energooszczędne, ich budowa jest o wiele tańsza w porównaniu z budową domu w tradycyjnej technologii. Ważnym aspektem również jest ekologia, budulec jest w pełni ekologiczny, po skończeniu prac, odpady z budowy mogą zostać przetworzone, bądź w krótkim czasie rozłożą się w ziemi.

Tab. Porównanie domów konwencjonalnych z domami z gliny i słomy

Wskaźniki porównawcze	Dom konwencjonalny	Dom z gliny i słomy
Koszt całkowity 1 m²	1500-2000 zł	600-800 zł
Koszt 1 m² ściany	70-120 zł	24-26 zł
Czas budowy	6 – 7 miesięcy (5000 – 6000 roboczogodzin)	1,5 – 3 miesiące (2000 – 2500 roboczogodzin)
Współczynnik przenikania ciepła  przez ściany zewnętrzne	0,25 – 0,50 W/m²	0,14 – 0,20 W/m²
Stan surowy zamknięty	30-50% kosztów	60-70% kosztów

Źródło: http://zb.eco.pl/publication/dom-z-gliny-prasowanej-slomy-i-zerdzi-p675l1

8.2 Podaż

Na obszarze Polski występuje niewielka ilość firm zajmująca się tego typu działalnością, a zapotrzebowanie na domy ekologiczne jest coraz większe.

8.3 Źródło finansowania

Przedsięwzięcie będzie finansowane częściowo z prywatnych oszczędności. Planowane jest także zaciągnięcie kredytu pomostowego na pokrycie wydatków przed uzyskaniem dofinansowania w wysokości 500 000,00 złotych.