OK zeszyt
Co to jest?
Jest to program który można odnaleźć na stronie ceo.org.pl. Niestety niewiele można się dowiedzieć z samej strony. Aby odkryć jak należy prowadzić taki zeszyt oraz co ważniejsze, dlaczego jest on przydatny podczas stosowania oceniania kształtującego należy poszukać na innych stronach.
Co można znaleść w sieci o OK zeszytach?
Na stronie ceo.org.pl znajduje się prezentacja. Z niej dowiemy się że:
1) zeszyt ok to rodzaj książki
2) ksiązki te są tworzone przez samych uczniów
3) zeszyty ok mają za zadanie pomóc uczniowi się uczyć
4) nauczyciel również korzysta z zeszytów ok- pomagają mu skutecznie nauczać
5) w zesztach ok zapisuje się własne refleksje czyli to co już uczeń opanował, oraz czego ma się nauczyć i w jaki sposób.
Co jeszcze można znaleść w zeszytach?
Przede wszystkim należy tam zapisywać cele lekcji i kryteria sukcesu. Jest to dla ucznia informacja bardzo ważna. W jednym miejscu ma zgromadzone informacje po co się uczy, czego się uczy a także jak będzie mógł ocenić czy już się tego nauczył.
Ważne jest umieszczenie w zeszycie takich informacji aby uczeń widział swoje postepy. Daje mu to poczucie sprawczości (sam się nauczyłem, umiem) oraz motywuje do dalszej pracy (chcę nauczyć się jeszcze tematów). Takie zapisywanie pozwala także wrócić do potrzebnej wiedzy w każdym momencie.
To uczniowie przejmują odpowiedzialność za swój proces nauczania. Dzięki temu zyskują szanse na wzięcie odpowiedzialności za posiadaną wiedzę. Idąc za V strategią OK:
„lepiej się uczę jeśli jestem odpowiedzialny za to, czego i jak się uczę”
Strategia V z perspektywy ucznia
OK zeszyt daje uczniom nie tylko wiedzę jakiej potrzebują ale także potywację żeby ją zdobyć. Dzięki możliwości samodzielnego przygotowania takiego zeszytu uczeń dostrzega że potrafi. Daje to większepoczucie własnej wartości.
Co taki zeszyt powienien zawierać?
Przede wszystkim, jak już było wcześniej wspomniane, cele lekcji i kryteria sukcesu. Inne informacje to między innymi: mapy myślowe związane z tematem, podsumowania lekcji, ocenę koleżeńską, samoocenę. Inne elementy które wg nauczycieli są mniej ważne a mogą znajdować się w takim zeszycie to: refleksje własne ucznia, prace domowe, ważniejsze prace które warto zapamiętać, komentarze nauczycieli, odpowiedzi ucznia na pytania kluczowe.
A co z praktyką?
Na wielu róznych stronach naucyciele opisują swoje doświadczenia dotyczące OK zeszytów. Przede wszystkim taki zeszyt powinien mieć format A4, ułatwia to wklejanie, zapiywanie, malowanie i inne czynności wykonywane w zeszycie.
Kolejny ważny punkt to fakt że treści tam umieszczane są dokładnie przemyślane. Nauczyciele nie dają uczniom stosu gotowców do wypełnienia i sprawdzenia. Jedynie treści potrzebne i odpowiednio przygotowane mogą znajdować się w takich zeszytach. Dzięki takiemu postępowaniu ucznienie się jest procesem zaplanowanym. Także uczniowie uczą się planowania: kiedy i czego się nauczyć aby dobrze przygotować się do sprawdzianu wiedzy.
Zeszyty ok aktywizują uczniów. To oni tworzą te książki i to od nich zalezy jak będą wyglądały. Pomocne stają się tutaj nie tylko „wklejanki” dane przez nauczyciela ale również graficzne notatki. Do takich form zapisywania możemy zaliczyć: rysnotki, metaplany, metamapy, tabelki, i inne rysunki dzięki którym uczeń lepiej zapamięta dany materiał. Uczniowie sami muszą zdecydować jak zapisać wiedzę z danego przedmiotu aby lepiej im było ją przyswoić. Dzięki temu że sami planują taki zeszyt, nie tylko uczą się odpowiedzialności ale również uczą się jak się uczyć. Zdobywają doświadczenie które pozwala im na efektywne zdobywania wiedzy. Oprócz tego ważny jest też aspekt planowania przestrzenego (w końcu to uczniowie decydują co i gdzie narysować czy przykleić, jak zanotować zdobytą wiedzę) oraz systematyczność.
Kolejny argumentem który przytaczają nauczyciele stosujący już zeszyty ok jest fakt że dzieki takim zeszytom możemy zindywidualizową proces nauczania. Każdy uczeń sam tworzy swój zeszyt dzięki temu nauczyciel widzi na jakim etapie nauki znajduje się jego wychowanek. Wertując taki zeszyt dostrzegamy z czym uczeń ma jeszcze problemy, co należałoby powtórzyć a co zostało już opanowane.
A jakie są słabe strony OK zeszytów?
Prowadzenie zeszytów ok ma nie tylko same plusy. Można im wiele zarzucić. Przede wszystkim pracochłonność. Nauczyciel nieprzystosowany do tej metody musi na nowo tworzyć każdą lekcję. Zdobywanie materiałów pomocniczych, ich dokładna selekcja, dopasowywanie do konkretnych potrzeb każdego ucznia to czas i pieniądze jakich nauczyciele często nie mają.
Prowadzenie OK zeszytu jest również pracochłonne z punktu widzenia ucznia. Zaplanowianie rozmieszczenia notatek, wyciągniecie z nich potrzebnej wiedzy i opanowanie jej wymaga czasu. I co ważniejsze choćby najmniejszego doświadczenia. Uczniowie na początku mogą mieć z tym spore problemy. Nie każdy przecież musi wykazywać się talentem w malowaniu. Planowanie również nie jest łatwe. Wydaje mi się że zeszyt taki powinien być również prowadzony starannie. Uczenie tych wszytkich rzeczy obok realizowania programu nauczania i tak już przeładowanego wydaje się niemożliwe.
Minusem takich zeszytów są również ich gabaryty. W czasach kiedy dużo mówi się o tym że uczniowie mają za ciężkie plecaki a przez to krzywe kręgosłupy wymaganie dużego zeszytu wydaje się karygodne. W niektórych szkołach powstają szafki dla uczniów aby zapobiec noszeniu ciężkich placaków. OK zeszyt powinien być jednak noszony do domu aby tam materiał utrwalić. Szafki więc nie do końca ten problem rozwiązują.
Podsumowując : OK zeszyty to książki które służą do pomocy w ocenianiu kształtującym. Budują też partnerstwo pomiędzy pedagogiem a uczniem. Jest to własność ucznia która wpiera go podczas ucznia się a nauczycielowi daje pomoc przy monitorowaniu jego postępów.
Uwżam Ze zeszyty ok oraz cała koncepcja OK jest warta rozważenia. Jest to dobra alternatywa dla obecnego, mało efektywnego nauczania. Każdy jednak powinien sam podjąć decyzje bo trud włożony w nowy sposób oceniania jest zasadny.
Bibliografia:
- https://www.facebook.com/groups/OKzeszyt/?ref=br_rs
- https://sus.ceo.org.pl/zeszyt-ok
- https://nspmielec.edu.pl/blog/szkola/nasze-ok-zeszyty/
- https://osswiata.pl/okzeszyt/
- Sterna Danuta, Uczę (się) w szkole, Warszawa 2014, Centrum Edukacji Obywatelskiej