rolę i znaczenie organizacji międzynarodowych dla społeczności globalnej i regionalnej na

Ewelina Rucińska

Administracja

Stacjonarne I stopnia

Semestr VI

















Proszę pokazać rolę i znaczenie organizacji międzynarodowych dla społeczności globalnej i regionalnej na przykładzie.
Co zyskuje Polska będąc członkiem organizacji międzynarodowych.

























dr hab. Katarzyna Anna Głąbicka



Spis treści

1. Pojęcie organizacji międzynarodowych 4

2. Funkcje organizacji międzynarodowych 4

3. Rola i znaczenie organizacji międzynarodowych dla społeczności globalnej na przykładzie: Organizacji do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW), Organizacja do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) 4

3.1. Organizacji do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) 5

3.1. 1. Historia FAO 5

3.1.2. Cel organizacji 6

3.1.3. Działalność FAO 6

3.1.4. Organy FAO 6

3.1.5. Partnerzy 7

3.1.6. Członkowie stowarzyszenia FAO 7

3.1.7. FAO i ONZ 7

3.1.8. Raport FAO: Świat marnuje za dużo żywności 7

3.2. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) 8

3.2.1. Geneza i istota MFW 8

3.2.2. Cele i funkcje MFW 10

3.3. Organizacja do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) 12

3.3.1. Historia UNESCO 13

3.3.2. Cele UNESCO 13

3.3.3. Działalność 15

3.3.4. Współpraca z innymi organami 17

3.4. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) 18

3.4.1. Geneza WHO 18

3.4.2. Główne cele WHO 19

3.4.3. Misja WHO 19

3.4.4. Poprawa jakości systemów zdrowotnych jako klucz do sukcesu 20

3.5. Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) 21

3.5.1. Geneza i działania UNICEF 21

3.5.2 Cele UNICEF 22

4. 3. Rola i znaczenie organizacji międzynarodowych dla społeczności regionalnej na przykładzie: Działalność Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (United Nations Children's Fund - UNICEF) w Afganistanie, oraz Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - UNESCO) w Afganistanie 25

4.3.1. Działalność Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (United Nations Children's Fund - UNICEF) w Afganistanie 25

4.3.2. Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - UNESCO) w Afganistanie 27

4.4. Co zyskuje Polska będąc członkiem organizacji międzynarodowych 28

Bibliografia: 36





  1. Pojęcie organizacji międzynarodowych



Termin „organizacja” jest często wywodzony z dwóch słów: greckiego organon oraz łacińskiego organum, z których pierwsze oznaczało narządzie, narząd, a drugie - narzędzie . Jednak najbliższy współczesnemu terminowi organizacja jest średniowieczny łaciński termin organisatio, przez który rozumiano urządzenie, układ, budowę organizmu .
Współczesne słowniki i encyklopedie tłumaczą termin organizacja na wiele sposobów. W znaczeniu czynnościowym organizacja to organizowanie, a więc podporządkowanie, urządzanie, zakładanie, układanie regulowanie itd. W znaczeniu atrybutowym organizacja to cecha przedmiotu (obiektu), którą nazywa się zorganizowaniem, będąca skutkiem organizowania. W tym przypadku zwraca się uwagę na „ustrój przedmiotu złożonego, układ jego wewnętrznych zależności”, a więc strukturę. W znaczeniu przedmiotowym organizacja to obiekt zorganizowany . W odniesieniu do sfery międzynarodowej termin organizacja jest stosowany we wszystkich trzech znaczeniach. Służy on do określenia zarówno działań porządkujących regulujących stosunki między państwami, jak również ich efektów. Jednak tylko nieliczne zabiegi organizacyjne w stosunkach międzynarodowych dają rezultat w postaci utworzenia ściśle rozumianej organizacji międzynarodowej. Organizacje międzynarodowe definiuje się zazwyczaj w znaczeniu przedmiotowym, nawiązując do jednego z tradycyjnych, socjologicznych ujęć organizacji społecznej jako grupy celowej, zrzeszenia zmierzającego do realizacji postawionych przed sobą zadań w sposób zorganizowany . Za organizację międzynarodową uznaje się zwykle celowy wielostronny związek państw, który nie tylko jest odpowiednio zorganizowany, ale i właściwie zinstytucjonalizowany.

  1. Funkcje organizacji międzynarodowych

  1. Rola i znaczenie organizacji międzynarodowych dla społeczności globalnej na przykładzie: Organizacji do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW), Organizacja do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF)





    1. Organizacji do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO)



FAO jest to Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations). Organizacja ta została utworzona z inicjatywy 44 państw koalicji antyhitlerowskiej uczestniczących w konferencji poświęconej problemom rolnictwa i wyżywienia, która odbyła się w maju 1943 roku w Hot Springs(Virginia, Stany Zjednoczone). Konferencja powołała do życia komisję, której celem było opracowanie projektu umowy założycielskiej FAO. 16 października 1945 roku rozpoczęła się pierwsza sesja konferencji FAO w mieście Québec (Kanada), na której tego samego dnia podpisano umowę założycielską, noszącą nazwę konstytucji. Weszła ona w życie w dniu jej podpisania. Od tego czasu FAO zwraca szczególną uwagę na rozwój obszarów wiejskich gdzie 70% ludności to ludzie biedni i głodni.

3.1. 1. Historia FAO

W 1951 roku siedzibę FAO przeniesiono do Rzymu (Włochy, z Washington). Organizacja ta prowadzi międzynarodowe starania, aby zwalczyć głód, pomaga krają rozwijającym się oraz krają w okresie transformacji, modernizacji i poprawy rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa oraz właściwego odżywiania się.
Następnie w 1980 roku FAO konkluduje 56 umów dotyczących powoływania przedstawicieli organizacji w rozwijających się państwach członkowskich. 16 października 1981 roku obchodzono pierwszy Światowy Dzień Żywności w ponad 150 krajach.

W 1986 roku zaczyna funkcjonować najobszerniejsze na świecie źródło informacji rolnej i statystyk AGROSTAT (obecnie FAOSTAT). Z kolei w 1994 roku FAO uruchamia specjalny program dla bezpieczeństwa żywnościowego (SPFS), który pomaga rządom tworzyć udane praktyki bezpieczeństwa żywności w skali krajowej. Organizacja zaczyna restrukturyzację, ponieważ dąży do decentralizacji operacji, usprawnienia procedur i zmniejszenie kosztów.

W listopadzie 1996 roku na Światowym Szczycie Żywnościowym FAO zobowiązuje się do walki z głodem i zmniejszenia liczby ludności niedożywionej o połowę. Zaangażowanie społeczności międzynarodowej w celu zmniejszenia głodu na świecie potwierdza w 2002 roku Komisja Europejska. W 1997 roku organizacja rozpoczyna kompanię przeciwko głodowi. FAO w 2000 roku opracowuje strategię działań mających na celu zwalczanie głodu w Rogu Afryki, na wniosek Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych.
W 2004 roku FAO zapowiada wprowadzenie w życie Międzynarodowego traktatu o zasobach genetycznych roślin dla żywności i rolnictwa, który zachęci do zrównoważonego rolnictwa poprzez sprawiedliwy podział materiału genetycznego i korzyści wśród hodowców roślin, rolników oraz publicznych i prywatnych instytucji badawczych.
Natomiast w 2006 roku przedstawiciele 96 krajów członkowskich FAO na Międzynarodowej Konferencji na temat reformy Rolnej i Rozwoju Wsi, w Brazylii, dokonali wspólnej deklaracji uznając rolę reformy rolnej i rozwoju obszarów wiejskich na rzecz zrównoważonego rozwoju. Rok później 119 krajów FAO ds. Rybołówstwa w Rzymie zawarło porozumienie w sprawie propozycji zwalczania nielegalnych, nieraportowanych połowów, które powodują poważne gospodarcze, społeczne i biologiczne szkody dla środowiska.



3.1.2. Cel organizacji

Celem FAO jest:

W sierpniu 1946 FAO przyjęła funkcję utworzonego w 1905 roku Międzynarodowego Instytutu Rolnego, które sprowadzały się przede wszystkim do zbierania i rozpowszechniania informacji na temat stanu i osiągnięć rolnictwa w państwach członkowskich.

3.1.3. Działalność FAO



FAO przede wszystkim zbiera i opracowuje informacje oraz prowadzi badania na temat produkcji w rolnictwie, hodowli zwierzęcej, rybołówstwie, leśnictwie oraz dystrybucji i konsumpcji surowców i produktów. Rezultaty tych prac są opublikowane w jej wydawnictwach periodycznych, w postaci rocznych raportów o sytuacji rolniczej i żywnościowej na świecie, jak też w postaci publikacji nieperiodycznych lub jednorazowych. W takich opracowaniach formułowane są też wnioski lub na ich podstawie FAO uchwala zalecenia pod adresem państw członkowskich. Ponadto FAO inicjuje i koordynuje oraz realizuje lub uczestniczy w realizacji różnego typu ogólnoświatowych lub regionalnych programów, których celem jest podnoszenie wydajności produkcji żywności oraz walką z głodem. Z inicjatywy ONZ od 1960 roku FAO wspólnie z ta organizacją realizuje Światowy Program Wyżywienia, którego celem jest udzielanie pomocy żywnościowej krajom rozwijającym się oraz krajom dotkniętym klęskami żywiołowymi. Również od 1960 roku FAO kieruje programem Kampania Walki z Głodem. Celem jego jest zmobilizowanie sił i środków niepaństwowych do walki z głodem, propagowanie wiedzy na temat problemów rolnictwa i produkcji zwierzęcej na świecie oraz sposobów ich rozwiązywania, podejmowanie różnego typu akcji na rzecz rozwoju rolnictwa w krajach rozwijających się.

3.1.4. Organy FAO

Naczelnym organem FAO jest Konferencja, składająca się z wszystkich państw członkowskich, zbierających się co dwa lata. Organ ten określa politykę, program i kierunki działania FAO, uchwala budżet i poprawki do umowy założycielskiej, przyjmuje nowych członków.

3.1.5. Partnerzy



FAO współpracuje z wszelkiego rodzaju instytucjami - prywatne fundacje, organizacje obywatelskie, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia zawodowe, inne agencje ONZ oraz rządy krajowe. Niektóre partnerstwa działają na poziomie krajowym, regionalnym lub mają charakter ogólnoświatowy. FAO współpracuje z innymi w sprawie bezpieczeństwa żywności, zarządzania zasobami naturalnymi, leśnictwa i rybołówstwa, wczesnego ostrzegania w sytuacjach kryzysowych żywności, katastrofach, bezpieczeństwa żywności, bioenergii i wielu innych dziedzinach.

3.1.6. Członkowie stowarzyszenia FAO

Członkami stowarzyszonymi mogą być obszary niesamodzielne, przyjmowane w analogiczny sposób na wniosek państwa, reprezentującego je w stosunkach międzynarodowych. Nie maja one prawa głosowania ani pełnienia jakichkolwiek funkcji w FAO. Każde państwo może wystąpić z FAO. Wystąpienie następuje w rok od momentu zawiadomienia Dyrektora Generalnego FAO o podjęciu przez państwo takiej decyzji.

3.1.7. FAO i ONZ



Organizacja Narodów Zjednoczonych jest rodziną organizacji. Również znana jako system Narodów Zjednoczonych, który to składa się z Sekretariatu Organizacji Narodów Zjednoczonych, programów Organizacji Narodów Zjednoczonych i funduszy, a także wyspecjalizowanej agencji ONZ. Programy, fundusze i agencje mają swoje własne regulujące organy i budżet, oraz własne standardy i wytyczne. Razem stanowią one pomoc techniczną i inne formy pomocy w prawie wszystkich dziedzinach życia gospodarczego i społecznego.
FAO jest wyspecjalizowaną agencją Narodów Zjednoczonych, odpowiedzialną na konferencji FAO za członków rządów. FAO uczestniczy w Gospodarczej i Społecznej Organizacji Narodów Zjednoczonych (ECOSOC), która koordynuje gospodarcze i, społeczne działanie 14 wyspecjalizowanych agencji ONZ, jak również regionalne komisje.
Dyrektor generalny FAO jest członkiem Głównego Zarządu, który łączy w sposób regularny zarządzających z organizacjami systemu Narodów Zjednoczonych, pod przewodnictwem sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.



3.1.8. Raport FAO: Świat marnuje za dużo żywności



Na żywność marnowaną co roku na świecie przypada więcej gazów cieplarnianych powstających w każdym kraju, oprócz Chin i USA - stwierdza raport jednej z agend ONZ.

Co roku około jednej trzeciej żywności gotowej do spożycia, czyli ok.1,3 mld ton, jest marnowa razem z energią, wodą i środkami chemicznymi używanymi do jej produkcji i utylizacji - stwierdza raport Konferencji NZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa FAO pt. "Zakres marnowania żywności" (The Food Wastage Footprint). Oznacza to, że prawie 30 proc. gruntów rolnych na świecie i ilość wody, jaka rocznie przepływa w Wołdze są używane bez celu.

FAO ocenia, ze wartość zmarnowanej żywności, poza rybami i owocami morza, wynosi 750 mld dolarów rocznie, licząc według cen producentów. Dom wyprodukowani tej ilości potrzeba ok.250 km3 wody i powierzchni upraw 1,4 mld hektarów.

Raport szacuje ponadto, że ilość dwutlenku węgła pochodzącego ze zmarnowanej żywności wynosi 3,3 mld ton rocznej. Gdyby chodziło o jakiś kraj, to byłby on trzecim emitentem spalin, po Chinach i USA. Sugeruje to, że bardziej efektywne korzystanie z żywności przyczyniłoby się w znaczącym stopniu do zmniejszenia na świecie emisji gazów cieplarnianych i zmian klimatu. "Zmniejszenie marnotrawstwa żywności pozwoliłoby nie tylko unikać presji na skromne bogactwa naturalne, ale również zmniejszyłoby konieczność zwiększenia produkcji rolnej o 60 proc. dla pokrycia potrzeb ludności świata w 2050 r." - stwierdza FAO.

Organizacja sugeruje poprawę obiegu informacji miedzy producentami i konsumentami, co pozwoli sprawnie zarządzać łańcuchem dostaw, inwestować więcej w żniwa, w schładzanie produktów i w paczkowanie ich. Konsumentów w krajach rozwiniętych należy zachęcać do kupowania mniejszych porcji i większego wykorzystywania resztek jedzenia. Firmy powinny oddawać nadwyżki organizacjom dobroczynnym i opracowywać alternatywy dla wyrzucania na wysypiska odpadów organicznych.



    1. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW)

Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund) to międzynarodowa organizacja finansowa, o której powołaniu postanowiono jednocześnie z powołaniem Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju w lipcu 1944 na konferencji Narodów Zjednoczonych w Bretton Woods. W konferencji tej wzięły udział 44 kraje (w tym Polska) oraz obserwator z Danii. Istnieje jako wyspecjalizowana organizacja ONZ od grudnia 1945 z siedzibą w Waszyngtonie. Do MFW w 1945r. przystąpiły 44 kraje założycielskie. Z czasem liczba krajów członkowskich rosła, a w końcu 1994r. wyniosła 179.

Członkiem MFW może być każde państwo, które ma autonomię w dziedzinie stosunków międzynarodowych oraz jest w stanie spełnić warunki stawiane przez statut.

Warunkiem członkostwa w MFW jest zobowiązanie do wpłacenia kwoty udziałowej, która decyduje o liczbie głosów jaką dysponuje dany kraj, określa wielkość pomocy kredytowej jaką może on uzyskać od Funduszu i przede wszystkim jest podstawą do przydziału SDR.



      1. Geneza i istota MFW



Idea utworzenia organizacji międzynarodowej, której zadaniem miała być stabilizacja kursów walutowych oraz regulowanie zasad funkcjonowania międzynarodowego rynku walutowego pojawiła się już w latach trzydziestych XX wieku. John M. Keynes wysunął wówczas projekt utworzenia unii płatniczej, a następnie międzynarodowych organizacji finansowych posługujących się wspólna jednostką monetarną – bancorem, która miała zastąpić złoto i stać się pieniądzem światowym. Pomysł ten jednak nie został zrealizowany. Kryzys gospodarczy skłonił państwa o gospodarce kapitalistycznej do powołania organizacji międzynarodowej, mającej za zadanie przeciwdziałanie perturbacjom na międzynarodowym rynku walutowym. Nad projektem jej statutu opracowano równolegle podczas II wojny światowej w Wielkiej Brytanii - Plan Keynesa oraz w Stanach Zjednoczonych – Plan White’a .

Plan J.M. Keynesa, opierał się na konstrukcji unii clearingowej w ramach, której wszystkim krajom zostałaby przyznana kwota równa 75% wartości średnich rocznych obrotów handlowych, koncepcji proponującej kreację pieniądza międzynarodowego o nazwie bancor, który zastąpiłby złoto w roli pieniądza światowego i służył rozliczaniu bilansów płatniczych krajów członkowskich. Sam bancor miał być określony jako pewna ilość złota, miałby ustalony parytet w złocie. Jednocześnie zostałyby ustalone stałe parytety do nowej jednostki, tworząc tym samym podstawy systemu stałych kursów walutowych. System dopuszczał jednorazową dewaluację w wysokości nieprzekraczającej 5%, dewaluacje głębsze musiałyby uzyskać zgodę unii clearlingowej. Natomiast Plan White\'a, opierał się na idei stworzenia międzynarodowego funduszu walutowego, idei systemu dewizowo-złotego, w którym rolę pieniądza światowego odgrywałyby obok złota wymienialne na złoto waluty narodowe. Proponowane rozwiązanie zakładało fundusz, który miał się składać w połowie z wkładów państw członkowskich płaconych w zależności od sytuacji gospodarczej, w 10-25% w złocie, w 25-40% w walucie narodowej i w połowie z kredytów. Kredyty walutowe, przeznaczone wyłącznie na pokrycie deficytów bilansu płatniczego, mogłyby być udzielane do wysokości wkładu członkowskiego danego kraju. Jeżeli natomiast jakiś kraj przekroczyłby swoją kwotę, aby sfinansować własny deficyt bilansu płatniczego, to kredyt walutowy mógł uzyskać tylko wówczas, gdy zobowiązał się do poddania odpowiednim rygorom, prowadzącym do przywrócenia równowagi w bilansie płatniczym .

W roku 1941 amerykański Departament Skarbu opracował memoriał na temat problemów monetarnych i finansowych, zalecając założenie funduszu międzynarodowego. Rok później na polecenie prezydenta USA Franklina Delano Roosvelta wyłoniono komisje, której powierzono opracowanie stosownej propozycji. W 1943 r. propozycję dotyczącą utworzenia międzynarodowej organizacji walutowej przedstawiono ministrom finansów krajów kapitalistycznych. Dyskusje ministrów doprowadziły do opracowania wspólnego projektu powołania międzynarodowego Funduszu Walutowego(MFW) .

W dniach 1-22 lipca 1944 roku w Bretton Woods w stanie New Hampshire w USA odbyła się konferencja założycielska MFW. Sygnatariuszami MFW było 44 kraje świata. Status MFW wszedł w życie 27 grudnia 1945 r. po ratyfikowaniu go przez 29 państw uczestniczących w konferencji walutowej i dostarczających 80% kapitału zakładowego Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Sesja inauguracyjna organu plenarnego MFW odbyła się 8 marca 1946 roku, przy czym MFW zaczął funkcjonować dopiero od 1 marca 1947 roku. W roku 1947 MFW popisał umowę z Organizacją Narodów Zjednoczonych, stając się organizacją wyspecjalizowaną systemu ONZ .

Na konferencji w Bretton Woods zwyciężyła ostatecznie koncepcja White\'a, w myśl, której równowaga płatnicza krajów uczestniczących miała być osiągana nie za pomocą ograniczania wymienialności walut i nie przez zdanie się na działanie wyłącznie mechanizmów rynkowych - jak miało to miejsce w przypadku systemu waluty złotej - lecz przez prowadzenie odpowiedniej polityki gospodarczej, do czego zobowiązały się kraje uczestniczące w systemie. System z Bretton Woods był pierwszym międzynarodowym systemem walutowym, którego podstawę stanowiły następujące zasady :

Utworzenie MFW było rezultatem działań na rzecz ustanowienia nowego powojennego ładu polityczno-gospodarczego. MFW miał przeciwdziałać częstym zmianom parytetów walut oraz koordynować współpracę w dziedzinie polityki walutowej. Powołanie MFW było, więc częścią szerszego programu zmierzającego do stworzenia trwałego pokoju po wojnie światowej opartego na zdrowych ekonomicznych i politycznych stosunkach międzynarodowych. Ośrodkami tej współpracy miały być trzy organizacje międzynarodowe, przede wszystkim MFW, MBOiR oraz Międzynarodowa Organizacja Handlowa (GATT/WTO) . Na czele Międzynarodowego Funduszu Walutowego, od czasu jego utworzenia, czyli blisko 60 lat zawsze stał Europejczyk, podczas gdy jego „siostrzaną” instytucją - Bankiem Światowym - kieruje Amerykanin. W kwietniu grupa krajów rozwijających się wezwała MFW do zmiany tej zasady i wyboru na dyrektora generalnego „najlepszej osoby na to stanowisko, niezależnie od jej narodowości”. Faworytem, na to stanowisko był hiszpański prawnik i ekonomista Rodrigo Rato.

      1. Cele i funkcje MFW

Cele MFW zostały określone w artykule I MFW w postaci sześciu zadań, mających stanowić wytyczne polityki i decyzji tej organizacji międzynarodowej.

Są to :


Aby te cele osiągnąć, kraje członkowskie współpracujące z MFW oraz między sobą zobowiązały się do :



Przystąpienie do MFW wymagało, więc od krajów członkowskich zobowiązania się do ułatwienia wymiany handlowej. Drogą do tego miało być uwielostronnienie rozliczeń, a zatem znoszenie ograniczeń dewizowych i wprowadzanie wymienialności walut.

Rozwój handlu uzależniony jest również od wzajemnego zaufania do polityki walutowej krajów, za konieczne uznano, zatem współdziałanie i konsultacje krajów członkowskich w sprawach dotyczących ich polityki walutowej oraz uruchomienie przez Fundusz międzynarodowej pomocy potrzebnej do stabilizowania kursów i przywracania równowagi płatniczej.
Na tej podstawie MFW stał się centralną instytucją walutową świata wyposażoną w trzy ważne funkcje :


Uznając, że przyjęte cele nie mogą być zrealizowane natychmiast, głównie za względu na słabość gospodarczą krajów europejskich po wojnie, w Umowie o MFW przewidywano okres przejściowy. Nie określano wprawdzie długości tego okresu, ale ze sformułowań tego artykułu wynikało, że spodziewano się zniesienia podstawowych ograniczeń walutowych w krajach członkowskich w ciągu pięciu lat od rozpoczęcia działalności MFW. Jak już wspomniano wyżej, Fundusz zaczął działać w marcu 1947 roku, wprawdzie wymienialność walut w wysoko rozwiniętych krajach Europy Zachodniej, a w związku z tym rzeczywiste uwielostronnienie obrotów płatniczych, stało się jednak faktem dopiero z końcem lat pięćdziesiątych .

Każdy kraj ma swobodę ustalania reguł kursowych dla swej waluty. MFW sprawuje jednak, zgodnie ze statutem, ścisły nadzór nad polityką kursową krajów członkowskich. W ramach tego nadzoru odbywa okresowe konsultacje z krajami członkowskimi oraz uzyskuje od nich informacje ekonomiczne. Jest to niezbędne także w związku z funkcjami koordynacyjnymi MFW w międzynarodowym systemie walutowym i międzynarodowej współpracy walutowej. Sprawowany przez MFW nadzór nad polityką kursową krajów członkowskich uwzględnia głównie potrzeby procesów dostosowawczych w zakresie bilansów płatniczych w skali całego świata .

MFW sprawuje nadzór nad polityką kursową krajów członkowskich poprzez :




MFW sprawuje nadzór nad polityką kursową krajów członkowskich poprzez :

MFW uczestniczy w koordynacji polityki gospodarczej w skali międzynarodowej poprzez opracowania głównych wskaźników oraz średnioterminowych scenariuszy rozwoju gospodarczego. W ramach prowadzonego nadzoru nad polityką kursową MFW odbywa regularne konsultacje (z reguły, co rok) z krajami członkowskimi. Dokonuje wówczas analizy i oceny sytuacji gospodarczej krajów członkowskich, polityki kursowej, fiskalnej, budżetowej oraz sytuacji w bilansie płatniczym.



    1. Organizacja do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO)



UNESCO jest organizacją multilateralną koordynującą działania służące rozwojowi międzynarodowej współpracy kulturalnej, oświatowej oraz naukowej. Tworząc standardy współpracy poprzez ustanawianie prawa międzynarodowego w wymienionych dziedzinach oraz mobilizując społeczność międzynarodową dla wspólnych działań, realizuje cele polityki, którą nazwalibyśmy dzisiaj public diplomacy. Wychodząc z założenia, że pokój to nie tylko stan braku wojny, Organizacja aktywnie zabiega o rozwijanie kultury pokoju w świecie. Wymaga to zaangażowania ze strony państw, współpracy różnych instytucji i wdrożenia programów, ale przede wszystkim zaangażowania ludzi, którzy są wolni od uprzedzeń, chęci rewanżu i nie powoduje nimi strach, lecz międzyludzka solidarność. Zakładając również, że pokój jest wyborem, który opiera się na poszanowaniu odmienności i nie jest możliwy bez dialogu, UNESCO stało się promotorem dialogu pomiędzy narodami i cywilizacjami. Organizacja wspiera wymianę doświadczeń, której celem jest trwały rozwój, oparty na założeniu, że kolejne pokolenia będą mogły korzystać z dziedzictwa, które jest udziałem współczesnych ludzi.

      1. Historia UNESCO



UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury) powstało 16 listopada 1945 roku na mocy podpisanego Aktu Konstytucyjnego, w preambule do którego czytamy, że ponieważ wojny rodzą się w umysłach ludzi, również w ich umysłach powinny być zwalczane. W roku zakończenie II Wojny Światowej stwierdzenie to nie dziwiło. Doświadczenia totalitaryzmów zmieniły nastawienie państw do kwestii wojny i pokoju - również tych, które jeszcze nie tak dawno uważały, że jedynie zasada zachowania status quo gwarantuje utrzymanie stabilizacji i rozwoju w świecie. Dla pokolenia wychowanego w pierwszej połowie XX, stało się oczywiste, że ideologia totalitarna oraz populizm są zagrożeniem dla pokoju. Przeciwwagą dla świata, będącego zakładnikiem równowagi sił, stała się wizja świata opartego na współpracy międzynarodowej.

      1. Cele UNESCO



Celem UNESCO jest przyczynianie się do utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego przez pogłębianie - za pomocą oświaty, nauki i kultury - (współpracy narodów dla zapewnienia ogólnego poszanowania sprawiedliwości, praworządności oraz praw człowieka i podstawowych swobód, przyznanych w Karcie ONZ wszystkim narodom świata, bez względu na rasę, płeć, język i religię.
Zadania te mają być realizowane przez popieranie:

Równie ważne dla UNESCO są działania w dziedzinie edukacji. Ich celem jest uświadamianie, że prawo do edukacji jest podstawowym prawem człowieka. Pokrewnym celem jest poprawa jakości edukacji oraz wspieranie doświadczeń, innowacyjności i dialogu. W dziedzinie edukacji program Edukacja dla Wszystkich, (Education for All) jest od 1990 (daty Światowej Konferencji w Jomtien) głównym programem edukacyjnym UNESCO. W roku 2000, podsumowując dziesięciolecie realizacji programu na Światowym Forum Edukacyjnym w Dakarze, stwierdzono że mimo postępu w wielu dziedzinach, problemy związane z zapewnieniem wszystkim, niezależnie od wieku, płci, rasy i narodowości, dostępu do edukacji na prawdziwie wysokim poziomie, pozostają nadal nierozwiązane. Analiza sytuacji w krajach europejskich wskazuje również na pilną potrzebę nowego zdefiniowania pojęcia kształcenia bazowego, rozwijania kształcenia do aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie obywatelskim, podejmowania wysiłków w celu zapewnienia kształcenia dzieci imigrantów.
Ogromną wagę przykłada się również do kształcenia ustawicznego z wykorzystaniem nowych technologii nauczania. Jest to szczególnie ważne w kontekście wyników badań, wskazujących na rosnącą przepaść w przygotowaniu zawodowym dorosłych oraz pogłębiające się zjawisko analfabetyzmu funkcjonalnego. Innym polem działania UNESCO jest współpraca naukowa, która dotyczy zarówno nauk ścisłych, humanistycznych, jak i nauk społecznych. UNESCO nie ustaje również w staraniach aby zapewnić równy dostęp do informacji we wszystkich krajach członkowskich. Organizacja zrzesza obecnie 193 państwa członkowskie oraz 7 państw stowarzyszonych.

Cele UNESCO w obszarze edukacji:

Program „Edukacja dla wszystkich”

Celem programu Edukacja dla Wszystkich jest doprowadzenie do zaspokojenia podstawowych potrzeb edukacyjnych wszystkich ludzi. Podkreślano przy tym konieczność

zadbania o wysoką jakość procesu kształcenia (Art. 26 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka o powszechnym prawie do edukacji). Raport na temat poziomu zaspokojenia potrzeb edukacyjnych w poszczególnych krajach dostarczył alarmujących danych i stał się podstawą dyskusji. Konferencja przyjęła dokument Światowa Deklaracja "Edukacja dla Wszystkich", oraz plan działania na 10 lat. Za najpilniejsze uznano do prowadzenie do zaspokojenia podstawowych potrzeb edukacyjnych wszystkich ludzi, przez co rozumie się opanowanie umiejętności czytania, pisania, liczenia, formułowania myśli, rozwiązywania problemów, a także wpojenie postaw i wartości. • Międzynarodowa Konferencja "Edukacja dla Wszystkich" zorganizowana została w Warszawie 9-11.09.1993 pod hasłem "Podstawowe potrzeby edukacyjne w Europie Środkowej i Wschodniej w okresie przemian". Dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej za zadania szczególnie istotne uznano:

Strategia działań przyjęta na lata 2000-2015 zakłada konieczność:

W dziedzinie kultury organizacji przyświecają trzy strategiczne cele:

      1. Działalność

Działalność UNESCO jest wielokierunkowa. W dziedzinie oświaty podejmuje ona wysiłki zmierzające do likwidacji analfabetyzmu. „Wg statystyk UNESCO w połowie XX w. 44,3% ludności świata było analfabetami (1990 - 26,5%); najwięcej w Afryce - 50,1%, następnie w Azji - 33,5%, Ameryce Łac. - 15,3%, Europie - 3,1%; w Polsce w 1921 było 33,1% analfabetów, 1949-51 przeprowadzono kampanię alfabetyzacyjną, 1960 odsetek analfabetyzmu wynosił 2,7%, 1978 - 1,2%; poziom analfabetyzmu zależy od czynników ekonomicznych, społecznych i kulturowych; organizacją walczącą z analfabetyzmem jest UNESCO, wspierające wysiłki państw na rzecz powszechnej alfabetyzacji oraz koordynujące je na forum międzynarodowym” .

UNESCO działa na rzecz właściwej organizacji oraz rozwoju szkolnictwa, szczególnie podstawowego, w krajach rozwijających się. W 1956r. uchwaliła 10-letni program rozwoju szkolnictwa podstawowego w Afryce, Ameryce Łacińskiej i Azji. Po jego zakończeniu podjęła realizację odrębnych programów w tym zakresie dla poszczególnych państw z tych kontynentów. Udziela pomocy krajom rozwijającym się w opracowywaniu podręczników szkolnych oraz kształceniu nauczycieli, przyznaje stypendia. Organizuje również w tej dziedzinie różnego typu kampanie np. ogłosiła rok 1970 Międzynarodowym Rokiem Oświaty, rok 1990 Międzynarodowym Rokiem Walki z Analfabetyzmem.

W dziedzinie nauki pomaga państwom członkowskim w wykrywaniu i wykorzystywaniu ich bogactw naturalnych, ochronie środowiska naturalnego, badaniu oceanów i mórz. W ramach nauk społecznych dużo uwagi poświęca problemom praw człowieka, walki z dyskryminacją rasową, społecznym skutkom industrializacji w krajach rozwijających się. Rok 1995 został ogłoszony przez ONZ (na wniosek UNESCO) Rokiem Tolerancji. UNESCO zajmuje się nie tylko człowiekiem, ale również zwierzętami, czego przykładem może być „Światowa Deklaracja Praw Zwierząt- dokument wydany 1978 w Paryżu przez Konferencję Generalną UNESCO; dotyczy ochrony zwierząt dzikich, formułuje ogólne warunki pozyskiwania i przetrzymywania w niewoli zwierząt oswojonych, przeprowadzania doświadczeń laboratoryjnych nad zwierzętami, transportu i hodowli, zwł. z przeznaczeniem na ubój w skali przemysłowej; zakazuje znęcania się” .

W dziedzinie kultury dąży do upowszechniania dostępu do dzieł sztuki, zapewnienia im odpowiedniej ochrony, do rozwoju muzeów i bibliotek. Na UNESCO ciąży wykonanie szeregu postanowień uchwalonej z jej inicjatywy w 1954r. konwencji o ochronie dzieł sztuki w razie konfliktu zbrojnego. Międzynarodowy Rejestr Zabytków- rejestr dóbr kultury objętych ochroną specjalną; wykaz prowadzony przez UNESCO obejmujący zabytki, zespoły zabytkowe i inne dobra kultury o wielkim znaczeniu dla kultury ogólnoludzkiej; wpisanie do m.r.z. ma zapewnić dobrom kultury szczególną ochronę, łącznie z nietykalnością w razie działań wojennych” . Pełni funkcję koordynatora prac w zakresie ratowania lub konserwacji dzieł sztuki i zabytków. Utworzyła katalog zabytków o znaczeniu światowym. Podejmuje przekłady arcydzieł literatury. Prowadzi badania kultury Azji, Ameryki Łacińskiej, Afryki, Europy i krajów arabskich. Pod jej patronatem organizowane są w skali międzynarodowej obchody rocznic urodzin wybitnych twórców i uczonych (w tym Chopina, Mickiewicza, Kopernika). W 1978r. rozpoczęła realizację Światowego Programu Spuścizny, którego celem jest ochrona miejsc historycznych i krajobrazów o uniwersalnym znaczeniu.

Ze względu na zmiany i zniszczenia jakie niesie ewolucja społeczna i gospodarcza uznano, że dziedzictwo kulturalne i naturalne jest coraz bardziej zagrożone. W celu zapobieżenia tej tendencji opracowano Konwencję Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego, która została przyjęta przez Konferencję Generalną UNESCO w 1972 r. Po ratyfikowaniu jej przez 20 państw Konwencja weszła w życie w 1975 r. Polska ratyfikowała Konwencję w 1976 roku, a obecnie jej sygnatariuszami jest 186 państw z całego świata. Konwencja jest umową międzynarodową określającą obowiązki Państw – Stron i instrumentem współpracy międzynarodowej. Nad realizacją postanowień Konwencji czuwa Komitet Światowego Dziedzictwa. W jego skład wchodzą przedstawiciele 21 państw – Sygnatariuszy Konwencji, wybierani na Zgromadzeniu Ogólnym.

Spośród miejsc wskazanych przez Państwa – Strony, wyróżniających się powszechną uniwersalną wartością, Komitet tworzy Listę Światowego Dziedzictwa, która ma przedstawiać różnorodność kulturalną i bogactwo natury wszystkich regionów świata. Uznanie przez społeczność międzynarodową istnienia dziedzictwa wspólnego dla całej ludzkości stanowi istotę Konwencji, zaś jej oryginalność polega na połączeniu pojęć kultury i natury. Tożsamość kulturowa narodów i społeczności kształtuje się bowiem w określonym środowisku naturalnym, a krajobraz często jest inspiracją do tworzenia dzieł architektury. Wreszcie zachowane w stanie pierwotnym zespoły przyrodnicze to świadectwa warunków, w jakich powstawała nasza cywilizacja. Stąd na Liście Światowego Dziedzictwa znajdują się zarówno zabytki architektury i zespoły budowlane, jak i pomniki przyrody lub formacje geologiczne i fizjograficzne, a także miejsca zabytkowe – wspólne dzieła człowieka i przyrody.

Lista światowego dziedzictwa UNESCO (2013):



Od początku lat 70 w działalności UNESCO ważne miejsce zaczęły zajmować problemy związane z międzynarodowym przepływem informacji. Działalność w tym zakresie doprowadziła do uchwalenia deklaracji o Nowym Światowym Ładzie w Dziedzinie Informacji i Komunikowania się wraz z założeniami międzynarodowego kodeksu etyki dziennikarskiej. Założenia te obejmują m.in. kształcenie dziennikarzy oraz przygotowywanie telewizyjnych programów oświatowych, a ponadto podjęcie badań nad rolą satelitów w wymianie informacji.

      1. Współpraca z innymi organami



UNESCO jest organizacją wyspecjalizowaną ONZ na podstawie porozumienia zawartego między nimi 4.06.1946r., które weszło w życie 14.12.1946r. Współpracuje z innymi organizacjami międzynarodowymi w tym spośród organizacji wyspecjalizowanych ONZ. Ponadto współpracuje z ok. 240 innymi organizacjami międzypaństwowymi oraz z organizacjami niepaństwowymi, przyznając im różnego typu statusy konsultacyjne.



    1. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)



Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) kieruje zagadnieniami dotyczącymi zdrowia i koordynuje je w ramach systemu Narodów Zjednoczonych. Organizacja ta odpowiada za przywództwo w zakresie najważniejszych kwestii zdrowotnych. Do jej głównych zadań należą: ustalanie norm i standardów, formułowanie opcji polityki opartych się na dowodach naukowych, udzielanie państwom wsparcia technicznego, a także monitorowanie i ocena tendencji zdrowotnych.
Do głównych organów Światowej Organizacji Zdrowia należą:

Działalność WHO jest wspomagana przez 6 biur regionalnych oraz 147 biur krajowych i łącznikowych. Na czele organizacji stoi dyrektor generalny, którego powołuje Światowe Zgromadzenie Zdrowia po mianowaniu przez Radę Wykonawczą. Obecnie jest nim dr Margaret Chan, która została mianowana na to stanowisko przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia 9 listopada 2006 r., a następnie powołana na drugą kadencję w maju 2012 r.



      1. Geneza WHO



Do pierwszych prób współpracy międzynarodowej w dziedzinie ochrony zdrowia należały międzynarodowe konferencje sanitarne, które miały za zadanie walkę z chorobami epidemicznymi. Pierwsza taka konferencja odbyła się w Paryżu w 1851 r. (jej obrady dotyczyły zwalczania cholery).
Międzynarodowa Konferencja Sanitarna miała zasięg ogólnoświatowy, działała do 1938 r. Kolejnym etapem w rozwoju współpracy międzynarodowej w dziedzinie ochrony zdrowia było utworzenie w 1907 r. Międzynarodowego Biura Higieny Publicznej z siedzibą w Paryżu. Do jego głównych zadań należało zbieranie i rozpowszechnianie informacji dotyczących zdrowia publicznego, a w szczególności chorób zakaźnych i metod walki z nimi. Idea utworzenia jednej międzynarodowej organizacji, która koordynowałaby całokształt współpracy międzynarodowej w dziedzinie ochrony zdrowia ludności świata, powstała po II wojnie światowej.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO - World Health Organization) została utworzona w celu realizacji postanowień Karty Narodów Zjednoczonych, której artykuł 55 zobowiązał ONZ do rozwiązywania problemów międzynarodowych w zakresie zdrowia publicznego. Od 19 czerwca do 22 lipca 1946 r. w Nowym Jorku odbywała się Międzynarodowa Konferencja Zdrowia zwołana przez Radę Gospodarczo-Społeczną ONZ. Powołany przez nią komitet techniczny opracował projekt statutu WHO, któiy został podpisany przez 61 państw uczestniczących w konferencji.

Statut WHO nabrał prawnej mocy obowiązującej po ratyfikacji przez 26 państw członkowskich ONZ. Organizacja rozpoczęła swą działalność 7 kwietnia 1948 r. (od tej pory 7 kwietnia jest Światowym Dniem Zdrowia), a 28 czerwca 1948 r. odbyła się pierwsza sesja organu plenarnego WHO.
WHO przejęła funkcje Międzynarodowego Biura Higieny Publicznej oraz Departamentu Zdrowia UNRRA (Administracja Narodów Zjednoczonych do Spraw Pomocy i Odbudowy oraz Stałej Organizacji Higieny Ligi Narodów). W 1949 r. trzecia istniejąca wówczas organizacja międzynarodowa do spraw zdrowia, Panamerykańskie Biuro Sanitarne, uzyskała status jej biura regionalnego.
WHO jest drugą, po Międzynarodowej Konferencji Sanitarnej, organizacją o zasięgu ogólnoświatowym, której nadrzędnym celem jest działalność na rzecz ochrony zdrowia na całym świecie oraz która posiada osobowość prawną.

      1. Główne cele WHO

Głównym celem WHO określonym w Konstytucji Organizacji jest osiągnięcie przez wszystkich ludzi możliwie najwyższego poziomu zdrowia.

Ten cel jest realizowany przede wszystkim poprzez koordynację współpracy pomiędzy państwami, przygotowywanie strategii polityk zdrowotnych, standardów oraz transferze technologii i informacji w zakresie ochrony zdrowia.

Wszystkie działania są ukierunkowane na wsparcie i pomoc państwom członkowskim, aby jak najdokładniej odpowiadały z jednej strony ich specyficznym wymaganiom i problemom, a z drugiej zapewniały bezpieczeństwo i poprawę zdrowia na całym świecie.


Cele, realizowane przez WHO :



      1. Misja WHO

Główna misją Światowej Organizacji Zdrowia w Europie jest służenie państwom członkowskim. We wrześniu 2000 roku, podczas Europejskiego Komitetu Regionalnego WHO, została przyjęta strategia „Dostosowanie usług do nowych potrzeb” (RC50/10 Matching services to new needs).

Była to odpowiedź na powtarzające się prośby państw członkowskich regionu europejskiego o skoncentrowanie działań na pracy w poszczególnych krajach, tak, aby zmierzały one do realizacji konkretnych potrzeb zdrowotnych i zwiększyły tym samym efektywność programów krajowych. Światowa Organizacja Zdrowia zawsze posiadała zarówno mandat, jak i wiedzę, umiejętności oraz profesjonalistów, aby wspierać państwa w zakresie poprawy zdrowia.

Przed rokiem 2000 główne działania WHO EURO były ukierunkowane na ogólne problemy zdrowotne regionu europejskiego, w przeciwieństwie do specyficznych problemów poszczególnych państw. Po przyjęciu Strategii, orientacja merytoryczna programów i inicjatyw została przeniesiona z poziomu międzykrajowego na rzecz pilnych problemów zdrowotnych i potrzeb konkretnych państw. Właśnie w tym kontekście koncentrowania działań w poszczególnych krajach powstaje dokument, Dwuletnia Umowa o Współpracy (BCA – Biennial Collaborative Agreement), zawierany pomiędzy Regionalnym Biurem Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy i Rządem Państwa Członkowskiego. BCA jest formalną, sygnowaną umową dotyczącą strategicznej współpracy pomiędzy Biurem Regionalnym WHO a Państwem Członkowskim zawieraną na okres dwóch lat. BCA identyfikuje priorytety i preferencje zdrowotne kraju.

Dokument powstaje etapami w miarę prowadzenia negocjacji, w których uczestniczą władze państwowe odpowiedzialne za ochronę zdrowia oraz przedstawiciele szczebla regionalnego i krajowego WHO.

      1. Poprawa jakości systemów zdrowotnych jako klucz do sukcesu

Obecnie wszystkie działania Organizacji są realizowane poprzez pryzmat systemów ochrony zdrowia.

Za system ochrony zdrowia przyjmuje się wszystkie organizacje, instytucje i zasoby, których podstawowym zadaniem jest podejmowanie działań skierowanych na poprawę, utrzymanie i odbudowę zdrowia.

Dobre działanie czterech podstawowych funkcji systemów:



    1. Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF)

Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci – UNICEF to międzynarodowa organizacja humanitarna, która od ponad 65 lat pomaga dzieciom na całym świecie. Działając w ponad 190 krajach na świecie

      1. Geneza i działania UNICEF



Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci UNICEF powołano do istnienia w dniu 11 grudnia 1946 roku, jako organizację mającą doraźnie wspierać dzieci w krajach zniszczonych przez II wojnę światową. Inicjatorem powstania UNICEF był dr Ludwik RAJCHMAN, polski lekarz bakteriolog i higienista, który został pierwszym przewodniczącym tej organizacji. W 1953 roku UNICEF uzyskał status stałej agendy systemu Narodów Zjednoczonych, której działalność dedykowana jest dzieciom. Od tego czasu Fundusz obok działań pomocowych na rzecz :

W ponad 160 krajach świata pracownicy i wolontariusze UNICEF troszczą się o zdrowie i wykształcenie dzieci, starają się zapewnić najmłodszym obywatelom świata dostęp do czystej wody pitnej. UNICEF domaga się respektowania praw wszystkich dzieci, mobilizując światową społeczność wokół takich problemów jak przemoc w rodzinie, adopcja, praca dzieci, wykorzystywanie seksualne.


Na świecie UNICEF realizuje swoje programy za pośrednictwem Biur Regionalnych znajdujących się w:

W 37 krajach uprzemysłowionych jego bezpośrednimi przedstawicielami są Komitety Narodowe.

Partnerami w działaniach UNICEF są rządy, agencje międzynarodowe, agendy ONZ, organizacje pozarządowe oraz inne instytucje i osoby, które jednoczy dobro dziecka. Swój czas i pieniądze na promocję UNICEF przeznaczają również Ambasadorowie Dobrej Woli UNICEF - znani i cieszący się sympatią międzynarodowej opinii publicznej aktorzy, politycy, przedstawiciele świata nauki.

3.5.2 Cele UNICEF



Od ratujących życie szczepień, przez budowę szkół, po natychmiastową pomoc w sytuacji klęski humanitarnej - UNICEF robi wszystko, aby dzieciom żyło się lepiej. Pracuje w małych wioskach i z rządami państw, bo uważa, że każde dziecko, niezależnie od miejsca urodzenia, koloru skóry czy religii, ma prawo do zdrowego i bezpiecznego dzieciństwa.

Działalność UNICEF zorientowana jest na 5 obszarów:

Wszystko co spotyka – bądź nie spotyka – dzieci w pierwszych miesiącach i latach życia ma bezpośredni wpływ na ich rozwój, zdrowie i przyszłość.Dostęp do pełnowartościowej żywności, wody pitnej i opieki medycznej sprawia, że dziecko ma szansę rozwinąć zdolności poznawcze i językowe, pójść do szkoły, a w przyszłości wieść produktywne i szczęśliwe życie.

Niestety, nadal, każdego dnia, 19 tysięcy dzieci umiera z powodu chorób, którym umiemy zapobiegać. Do najczęstszych przyczyn zgonów dzieci należą infekcje oddechowe i biegunka. Bardzo groźne pozostają malaria, odra i inne choroby zakaźne. Wiele dzieci umiera z powodu komplikacji okołoporodowych, u podstaw których leży najczęściej zły stan zdrowia matki. Niedożywienie, które osłabia organizm malutkich dzieci, jest pośrednią przyczyną połowy zgonów.

UNICEF zapewnia opiekę medyczną przyszłym mamom i ich nowo narodzonym dzieciom. Dostarcza leki, organizuje akcje szczepień, prowadzi programy walki z niedożywieniem, buduje studnie i zapewnia wodę pitną w sytuacjach kryzysowych.

Od 1990 roku liczba dzieci, które każdego roku umierają z powodu chorób, jakim umiemy zapobiegać, spadła o prawie połowę (z 12 milionów w 1990 r. do 6,9 mln w 2011 r.). Było to możliwe dzięki pracy wielu organizacji (także UNICEF) i wsparciu tysięcy Darczyńców. Niestety liczba ta jest nadal porażająca. Powinniśmy zrobić wszystko, aby była ona równa zeru. Żadne dziecko na świecie nie powinno umierać z powodu chorób, przeciwko którym istnieją szczepienia, z powodu głodu i ubóstwa. To podstawowa zasada, jaką UNICEF kieruje się w swojej codziennej pracy.

Prawo do edukacji jest podstawowym prawem człowieka. Dostęp do właściwej jakości kształcenia warunkuje rozwój zarówno pojedynczych jednostek, jak i całego społeczeństwa. Edukacja pozwala dzieciom wyrwać się z kręgu ubóstwa i daje szansę na lepszą przyszłość. Szkoła zapewnia dzieciom możliwość odpowiedniego dla ich wieku rozwoju psychicznego i fizycznego, a także pozwala dłużej cieszyć się dzieciństwem.

Niestety, nadal 67 milionów dzieci na świecie nie uczęszcza do szkoły. Odsetek dzieci kontynuujących naukę na poziomie średnim jest jeszcze niższy. Dobrą wiadomością jest fakt, że w większości regionów znikają dysproporcje w dostępie do edukacji pomiędzy chłopcami a dziewczętami w wieku szkolnym.

Na całym świecie UNICEF prowadzi programy, których celem jest zmniejszenie liczby dzieci pozostających poza system edukacji. Ich specyfika jest dostosowana do danego kraju, jego uwarunkowań historycznych i lokalnych, poziomu rozwoju i obyczajowości. Zadaniem niektórych z nich jest doprowadzenie do zniesienia opłat za szkołę. Inne skupiają się na wyrównaniu szans dziewcząt. Wiele programów prowadzonych jest w miejscach kryzysów humanitarnych, gdzie dzieci zmuszone były przerwać naukę. UNICEF wspiera także najuboższe rodziny, których nie stać na zapewnienie dzieciom edukacji.

Każde dziecko ma prawo do ochrony przez przemocą, wykorzystaniem i niegodziwym traktowaniem. Niestety, miliony dzieci na całym świecie, niezależnie od pochodzenia, wieku czy wyznawanej religii, są na co dzień ofiarami wyzysku i nadużyć. Niektóre z nich są szczególnie narażone na przemoc - z powodu płci, rasy, pochodzenia etnicznego, czy ze względu na status ekonomiczny. Bardziej zagrożone są dzieci niepełnosprawne, osierocone, należące do mniejszości etnicznych bądź grup, które w danym społeczeństwie są marginalizowane. Negatywnym czynnikiem jest ubóstwo, a także katastrofy naturalne, konflikty zbrojne i związane z nimi przymusowe migracje ludności.
Miliony dzieci są zmuszane do pracy, w tym najgorszej jej formy, czyli czynnego udziału w konfliktach zbrojnych. Wiele tysięcy staje się ofiarami handlu ludźmi, wykorzystywania seksualnego lub szkodliwych tradycyjnych praktyk, takich jak obrzezanie bądź zmuszanie do wczesnego małżeństwa.
Ochrona dzieci jest kluczowa dla ich przetrwania i rozwoju. Dzieci pozbawione opieki nie uczęszczają do szkoły, są narażone na fizyczne i psychiczne wykorzystywanie.
Jednym z priorytetów UNICEF jest podjęcie wszelkich starań, aby dzieci mogły żyć i rozwijać się w bezpiecznym środowisku. Na całym świecie organizacja prowadzi szereg programów, których celem jest dodarcie z pomocą do dzieci doświadczających przemocy i będących ofiarami wykorzystywania.

Rozprzestrzenianie się wirusa HIV i zachorowań na AIDS jest jednym z zagrożeń dla realizacji praw dziecka.Na świecie ponad 3,4 mln dzieci poniżej 15. roku życia jest zakażonych wirusem HIV (2011). Niestety, każdego roku ta liczba rośnie. Dzieci stanowią około 10% wszystkich osób zakażonych. Ponad 90% z nich zaraziło się od matki, w czasie ciąży, porodu lub karmienia piersią, mimo, że wiemy jak temu zapobiegać. Pomimo, że liczba dzieci otrzymujących leczenie antyretrowirusowe wzrosła w ostatnich latach kilkukrotnie, dostęp do terapii ma nadal zaledwie około 30% zakażonych dzieci. Niestety, tylko 53% ciężarnych matek zarażonych wirusem HIV otrzymuje odpowiednią terapię. Wiele kobiet nie jest w ogóle badanych w kierunku HIV, a tym samym nie ma szansy na dostęp do odpowiedniego leczenia. Niezwykle podatna na zarażenia jest także młodzież, wśród której wiedza na temat wirusa jest często niewystarczająca. W 2010 roku młodzi ludzie w wieku 15-24 lat stanowili około 42% nowych zakażeń. Około 17 milionów dzieci straciło jednego lub oboje rodziców z powodu AIDS. W konsekwencji zostają one pozbawione podstawowych środków do życia. Często, z powodu braku środków, są one zmuszone do porzucenia szkoły i zaniechania edukacji. Bez wsparcia wiele z tych dzieci narażonych jest na dyskryminację, biedę, wykluczenie społeczne i przedwczesną śmierć. Ze względu na ogromną skalę problemu, UNICEF na czele swoich działań stawia zapobieganie rozprzestrzenianiu się epidemii HIV i AIDS oraz pomoc dzieciom, które na co dzień muszą zmagać się z tragicznymi skutkami tej choroby.
UNICEF jest wiodącą organizacją na świecie przeciwdziałającą rozprzestrzenianiu się HIV/AIDS wśród dzieci.

Na świecie żyje 2,2 miliarda dzieci. Oznacza to, że co trzeci mieszkaniec Ziemi jest dzieckiem. A każde z dzieci ma swoje prawa. Prawa dziecka wynikają z godności i niepowtarzalności dziecka, jako jednostki ludzkiej i przysługują każdemu dziecku. Żadnego dziecka nie można praw tych pozbawić. Prawa dziecka dotyczą relacji władza - jednostka, w związku z tym państwo musi zapewnić dziecku możliwość korzystania z przysługujących mu praw. Najważniejszym dokumentem określającym prawa dziecka jest Konwencja o prawach dziecka, nazywana światową konstytucją praw dziecka. Konwencja jest uniwersalnym instrumentem dotyczącym praw człowieka w historii, umieszczającym dziecko w centrum działań na rzecz pełnej realizacji tych praw. Konwencja obejmuje wszystkie wymiary praw człowieka: polityczne, ekonomiczne, społeczne i kulturalne, będąc tym samym pierwszym dokumentem tego rodzaju. Celem ogólnym Konwencji jest poprawa losu dzieci na całym świecie oraz zapewnienie im przez państwa co najmniej podstawowych standardów opieki i wychowania. W swoich działaniach UNICEF kieruje się postanowieniami Konwencji o prawach dziecka i walczy, aby sprawy dzieci stawiane były zawsze na pierwszym miejscu w działaniach podejmowanych przez światowych decydentów, a także władze krajowe i lokalne.

Na całym świecie UNICEF prowadzi programy, których celem jest zmniejszenie liczby dzieci pozostających poza system edukacji. Stara się zapewni ć dostęp do właściwej jakości kształcenia zarówno dla dziewczynek jak i chłopców. Wiele programów prowadzonych jest w miejscach kryzysów humanitarnych, gdzie dzieci zmuszone były przerwać naukę. UNICEF wspiera także najuboższe rodziny, których nie stać na zapewnienie dzieciom edukacji.

Ochrona dzieci przed wyzyskiem i przemocą jest kluczowa dla ich przetrwania i rozwoju.

Jednym z priorytetów UNICEF jest podjęcie wszelkich starań, aby dzieci mogły żyć i rozwijać się w bezpiecznym środowisku. Na całym świecie organizacja prowadzi szereg programów, których celem jest dodarcie z pomocą do dzieci doświadczających przemocy i będących ofiarami wykorzystywania.

NICEF na czele swoich działań stawia zapobieganie rozprzestrzenianiu się epidemii HIV i AIDS oraz pomoc dzieciom, które na co dzień muszą zmagać się z tragicznymi skutkami tej choroby. Na świecie ponad 3,4 mln dzieci poniżej 15. roku życia jest zakażonych wirusem HIV (2011). Pomimo, że liczba dzieci otrzymujących leczenie antyretrowirusowe wzrosła w ostatnich latach kilkukrotnie, dostęp do terapii ma nadal zaledwie około 30% zakażonych dzieci. UNICEF jest wiodącą organizacją na świecie przeciwdziałającą rozprzestrzenianiu się HIV/AIDS wśród dzieci. Na świecie żyje 2,2 miliarda dzieci. Oznacza to, że co trzeci mieszkaniec Ziemi jest dzieckiem. A każde z dzieci ma swoje prawa. Wynikają one z godności i niepowtarzalności dziecka, jako jednostki ludzkiej i przysługują każdemu dziecku. Żadnego dziecka nie można praw tych pozbawić. Prawa dziecka dotyczą relacji władza - jednostka, w związku z tym państwo musi zapewnić dziecku możliwość korzystania z przysługujących mu praw. W swoich działaniach UNICEF kieruje się postanowieniami Konwencji o prawach dziecka i walczy, aby sprawy dzieci stawiane były zawsze na pierwszym miejscu w działaniach podejmowanych przez światowych decydentów, a także władze krajowe i lokalne.



  1. 3. Rola i znaczenie organizacji międzynarodowych dla społeczności regionalnej na przykładzie: Działalność Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (United Nations Children's Fund - UNICEF) w Afganistanie, oraz Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - UNESCO) w Afganistanie





4.3.1. Działalność Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (United Nations Children's Fund - UNICEF) w Afganistanie



20 lat konfliktu i suszy w Afganistanie odcisnęły ogromne piętno na ludności. Najważniejszym celem działalności UNICEF w tym kraju jest zapewnienie przetrwania dzieciom i kobietom, należącym do najbardziej wrażliwych na zagrożenie grup społecznych. UNICEF realizuje ten cel poprzez dostarczanie pomocy humanitarnej dla ludności. Wraz z innymi organizacjami i instytucjami do 2005 roku dostarczył pomoc humanitarną dla 290,000 osób dotkniętych powodzią, suszą i ekstremalnie zimną pogodą.

Od 2001 roku, w ciągu 5 lat, UNICEF dostarczył do Afganistanu około 80 transportów powietrznych i 200 konwojów z kocami, zimowymi ubraniami, odzieżą, koniecznymi do przetrwania zimy. Przekazano też żywność, namioty, materace, przyrządy do gotowania, tabletki odkażające wodę i przybory dla niemowląt Afgańczykom znajdującym się na obszarach dotkniętych trzęsieniem ziemi. Do szpitali dostarczono lekarstwa, sprzęt medyczny i generatory. Afgańczycy otrzymali również wodę pitną i pompy wodne. Najbardziej potrzebujące rodziny wyposażono w przybory niezbędne do zachowania higieny (mydło, ręczniki, środki czyszczące). UNICEF przeprowadził również kampanie zdrowotne (np. przeciw cholerze). Milion osób skorzystało ze szkoleń z zakresu podstawowej higieny.


UNICEF:
Sytuacja dzieci w kraju jest bardzo trudna. Wskaźniki umieralności niemowląt, dzieci poniżej piątego roku życia i noworodków w Afganistanie są jednymi z najwyższych na świecie. 25% dzieci nie dożywa piątego roku życia. Każdego dnia 50 kobiet umiera w wyniku powikłań ciążowych. Ponad połowa dzieci cierpi na kalectwo. Każdego roku tysiące afgańskich dzieci umiera na choroby łatwo uleczalne w innych krajach. Malaria, na którą cierpią 2 miliony ludzi rocznie, odra i infekcje oddechowe są głównymi przyczynami umieralności dzieci. Choroby związane z biegunką i gruźlicą stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego.

UNICEF udziela dzieciom pomocy medycznej. 5 milionów dzieci zaszczepiono przeciwko polio, dostarczono im suplementy witaminy A. UNICEF realizuje programy z zakresu karmienia i właściwego odżywianiu.

Analfabetyzm stanowi największą barierę rozwoju w Afganistanie. Długoletni konflikt znacznie zmniejszył możliwość edukacji. Sytuacja pogorszyła się w ciągu 7-letnich fundamentalistycznych rządów, podczas których Talibowie całkowicie pozbawili dziewczęta i kobiety prawa do kształcenia. Szacuje się, że obecnie 79% dziewcząt i kobiet w Afganistanie nie umie czytać i pisać.

UNICEF

Około dwa miliony dzieci nie uczęszcza do szkół. Znacznie mniej dziewcząt niż chłopców podejmuje naukę. UNICEF angażuje się w działania związane z upowszechnianiem umiejętności czytania i pisania, skierowane przede wszystkim do dziewcząt i kobiet. Zwiększenie możliwości edukacyjnych stwarza szansę na aktywne uczestniczenie w społeczeństwie obywatelskim, znalezienie zatrudnienia i wpływa na poprawę stanu zdrowia kobiet. Eliminacja analfabetyzmu wśród dziewcząt i kobiet ułatwia walkę z dyskryminacją i przemocą w Afganistanie. W 2005 roku ponad 500,000 dziewcząt po raz pierwszy poszło do szkół. W wyniku działań UNICEF przeszkolono 30,000 nauczycieli i dostarczono materiały edukacyjne dla blisko 5 milionów uczniów. Na obszary, gdzie nie ma szkół, dostarczono namioty i materiały do nauki. W ten sposób stworzono nieformalne możliwości kształcenia dla 250,000 dzieci .W całym Afganistanie setki tysięcy rodzin pozostaje w potrzebie. Duży nacisk kładzie się na reintegrację dzieci - żołnierzy ze społeczeństwem. Ponad 3,500 dzieci - żołnierzy przywrócono do życia w rodzinie. Ochrona ludności i poziom bezpieczeństwa w Afganistanie są niskie. Przemoc wobec kobiet i dziewcząt jest alarmująco powszechnym zjawiskiem. Priorytetem działalności UNICEF jest stworzenie bezpiecznego środowiska dla kobiet i dzieci w Afganistanie. UNICEF realizuje również programy mające na celu zapobieganie handlowi dziećmi, który stanowi poważny problem w tym kraju.

UNICEF
Problemem pozostają także miny, zwłaszcza w rejonach, na których toczyły się walki. UNICEF realizuje programy edukacyjne związane z ochroną przeciwminową. Mają one na celu m.in. zwiększenie bezpieczeństwa dzieci.


4.3.2. Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - UNESCO) w Afganistanie



UNESCO koordynuje działania służące rozwojowi międzynarodowej współpracy kulturalnej, oświatowej oraz naukowej. Głównym obszarem zainteresowania UNESCO w Afganistanie jest edukacja. Organizacja działa również na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego kraju.

Unesco

UNESCO podejmuje wiele działań z zakresu edukacji. Ich celem jest uświadamianie społeczeństwa, że prawo do edukacji jest podstawowym prawem człowieka. UNESCO swoimi działaniami uczestniczy w walce z analfabetyzmem w kraju. Afganistan ma jedne z najwyższych wskaźników analfabetyzmu na świecie. Szacuje się, że zaledwie 51.9% afgańskich mężczyzn powyżej 15 roku życia i 21.9% kobiet w tym samym przedziale wiekowym potrafi czytać i pisać.
Ponad dwie dekady wojny spowodowały, iż w Afganistanie brakuje wykwalifikowanych pracowników. Większość profesjonalistów opuściła kraj lub straciła życie w trakcie trwania konfliktu. Pod rządami Talibów kobietom nie pozwalano pracować, a dziewczęta nie mogły uczęszczać do szkół. UNESCO wraz z innymi podmiotami pracuje nad odbudową systemu edukacji w kraju, obejmującego zarówno dzieci, jak i dorosłych. Podejmuje działania mające na celu umożliwienie wszystkim afgańskim dzieciom nauki w szkołach oraz stworzenie możliwości podniesienia umiejętności i wiedzy dorosłym.

Unesco

Porozumieniem podpisanym w 2002 roku w Kabulu pomiędzy UNESCO i rządem Afganistanu przyjęto projekt LAND AFGHAN ukierunkowany na zwiększenie umiejętności czytania i pisania oraz rozwój nieformalnej edukacji w Afganistanie. Projekt ma na celu stworzenie efektywnego systemu edukacji i zapewnienie dostępu do edukacji wszystkim Afgańczykom. W ramach projektu szkoli się nauczycieli w stosowaniu nowoczesnych, nieformalnych metodach edukacji. UNESCO zajmuje się również szkoleniem Afgańczyków z zakresu produkowania materiałów do nauki, dostarcza im też niezbędne do produkcji narzędzia, takie jak np. urządzenia do druku. Kolejnym obszarem zainteresowania UNESCO w Afganistanie jest dziedzictwo kulturowe i naturalne kraju. Dziedzictwo kulturowe Afganistanu jest bogate i różnorodne. W czasie trwania przedłużającego się konfliktu wiele zabytków i obiektów kulturowych w kraju zostało zniszczonych. Obecną sytuację w Afganistanie można określić jako kulturową katastrofę. Działalność UNESCO ma na celu ochronę afgańskiego dziedzictwa kulturowego.

Unesco

Wnętrze wnęki Buddy
W 2002 roku został utworzony Międzynarodowy Komitet Koordynacyjny (International Coordinating Commitee - ICC) dla Ochrony Kulturowego Dziedzictwa Afganistanu. Koordynuje on wszystkie międzynarodowe działania podejmowane w celu ochrony dziedzictwa kulturowego w kraju. Komitet zachęca rząd afgański, społeczność międzynarodową i lokalną do działań na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i naturalnego w Afganistanie oraz współpracy w tym zakresie.
W wyniku starań UNESCO w 2002 roku minaret Jam został wpisany na Listę Zagrożonego Dziedzictwa Światowego. Rozpoczęto realizację projektu ochrony placu Bamiyan. Dzięki wsparciu szeregu partnerów międzynarodowych możliwe było odrestaurowanie Muzeum w Kabulu.



4.4. Co zyskuje Polska będąc członkiem organizacji międzynarodowych



Polska jest jednym z krajów , w których przeobrażenia są wyjątkowo głębokie. Obok, często podkreślanych, zmian o charakterze geopolitycznym, zasadniczo zmieniły się powiązania gospodarki Polski z gospodarką światową. Nie zmienia to konieczności wytrwałych poszukiwań. Na odpowiedzi czeka wiele uczestniczących w nich grup społecznych i jednostek; potrzebują zwłaszcza wiedzy o niedawnej przeszłości i teraźniejszości, która jest niezbędna do kształtowania i realizacji polityki zagranicznej w szerokim rozumieniu. Polska poprzez swoje centralne położenie w Europie musi współpracować z różnymi organizacjami gospodarczymi jak i militarnymi, w przeciwnym wypadku zostali byśmy na marginesie wszystkich cywilizowanych państw starego kontynentu i świata. Są pewne sprawy jak choćby ochrona środowiska, w której porozumienia ponad podziałami są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemu.

Najbardziej uniwersalną i rozpowszechnioną na świecie organizacją jest Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ).Do jej utworzenia przyczyniła się również Polska, pomimo iż nie uczestniczyła w sposób bezpośredni w konferencji założycielskiej, ze względu na brak rządu uznanego na forum między narodowym, a i tak podpisała wcześniej Deklarację Narodów Zjednoczonych, a następnie podpisała Kartę NZ i ratyfikowała ją. Głównymi zadaniami ONZ, do których zobowiązała się również Polska są między innymi: utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; rozwijanie przyjaznych stosunków między narodami, opierając się na zasadach równo uprawnienia i samostanowieniu narodów; rozwijanie współpracy między narodowej dla rozwiązywania problemów gospodarczych, społecznych, kulturalnych i humanitarnych; popieranie praw człowieka i zachęcanie do poszanowania tych praw; ewentualne interwencje zbrojne w przypadku łamania praw międzynarodowych, nakładanie embarga na te państwa oraz wysyłanie not dyplomatycznych do rządów tych państw. Jednym z organów ONZ jest Rada Bezpieczeństwa. Polska będąc członkiem niestałym w tej radzie nie posiada zbyt dużego wpływu na decyzje uchwalane przez nią. Do kompetencji Rady Bezpieczeństwa należy: pokojowe załatwianie sporów ( np. poprzez wskazywanie stronom sporu odpowiednich procedur i sposobów na rozstrzygnięcia sporu ); podejmowanie akcji w razie zagrożenia pokoju, naruszenia pokoju i ataków agresji (np. zupełne lub częściowe przerwanie stosunków gospodarczych, komunikacji i stosunków dyplomatycznych z danym państwem, podjęcie działań przy użyciu morskich, powietrznych lub lądowych sił ONZ, przy czym wszyscy członkowie ONZ obowiązani są postawić do dyspozycji Rady Bezpieczeństwa siły zbrojne oraz udzielić niezbędnej pomocy do przeprowadzenia akcji zbrojnej ); popieranie układów regionalnych w celu utrzymania pokoju. Decyzje Rady Bezpieczeństwa są wiążące dla członków ONZ. Polska należy także do Rady Gospodarczo-Społecznej. Jest to organ zajmujący się rozwiązywaniem zagadnień postępu i rozwoju gospodarczego, problemów zatrudnienia, ochrony zdrowia, współpracy kulturalnej oraz powszechnego przestrzegania praw człowieka. Jej uchwały mają charakter niewiążących zleceń. W ramach ONZ działają tzw. organizacje wyspecjalizowane np.: Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Ma ona na celu polepszenie wytwarzania, wymiany i dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa, zachowanie zasobów naturalnych, udzielanie pomocy technicznej krajom słabiej rozwiniętym. Polska jest członkiem tej organizacji od 1945 roku (z przerwą od 1950 do 1957 ). Kolejną organizacją do której należy Polska jest Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO). Celem jej działania jest ujednolicanie ustawodawstwa pracy obowiązującego w różnych państwach poprzez uchwalanie odpowiednich konwencji i zaleceń oraz kontrolowanie wykonywania tych konwencji i zaleceń, między innymi przez coroczne badanie sprawozdań składanych przez rządy państw członkowskich, a także rozpoznawanie skarg składanych przez członków MOP na innych jej członków z powodu niewykonania ratyfikowanych konwencji, gdyż każde państwo należące do MOP musi wykonywać jej polecenia w tym również Polska.

Znaną na całym świecie organizacją, działającą w ramach ONZ jest UNESCO-Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury. Do jej utworzenia przyczyniła się również Polska. UNESCO ma za zadanie przyczyniać się do utrzymania pokoju i bezpieczeństwa przez popieranie współpracy międzynarodowej w zakresie nauki, kultury i wychowania (np. organizowanie międzynarodowych programów badawczych, rozwój wymiany informacji, patronowanie imprezom artystycznym, prowadzenie działalności zmierzającej do odbudowy i ochrony najcenniejszych zabytków właśnie dzięki temu programowi wiele Polskich zabytków zostało ocalonych).W ramach UNESCO, polscy studenci uczestniczą w programie wymiany studentów pomiędzy uczelniami naszymi i zagranicznymi. W ten sposób mają możliwość zobaczenia w jaki sposób wygląda nauka poza granicami naszego kraju. Polska jest również członkiem Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) już od chwili jego założenia w1945 roku, ale wystąpiła z niego w 1950, aby wstąpić ponownie w 1986 po pięciu latach oczekiwania. Do zadań IMF należy przede wszystkim: popieranie między narodowej współpracy walutowej oraz uporządkowanych stosunków walutowych, tworzenie warunków dla wielostronnego regulowania należności za bieżące operacje w handlu międzynarodowym, udzielanie pomocy w likwidacji trudności płatniczych, wpływanie na zachowanie pożądanego stopnia płynności międzynarodowych systemów płatniczych, podejmowanie działań zmierzających do uporządkowanego rozwoju i wzrostu handlu międzynarodowego. Państwa członkowskie zobowiązane są udostępniać szczegółowe informacje gospodarcze, dzięki którym władze IMF mogą oceniać ich sytuację gospodarczą i finansową oraz podejmować określone decyzje. Finansowanie działalności tej organizacji jest oparte na kapitale zakładowym, który powstał z wpłat udziałów przez państwa członkowskie. Wysokość udziału poszczególnych państw jest uzależniona od stopnia rozwoju gospodarczego danego kraju, jego pozycji w światowej gospodarce, udziału w handlu światowym oraz zdolności płatniczej. IMF prowadzi również działalność kredytową wobec swoich członków mających deficyt bilansu płatniczego. Jednym z krajów kredytobiorczych tego funduszu jest Polska.

Organizacją do której należy Polska jest Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).Zajmuje się ona: rozwojem współpracy międzynarodowej w dziedzinie zdrowia, inicjuje akcje zmierzające do wytępienia chorób epidemiologicznych, prowadzi badania medyczne, ustala międzynarodowe standardy dotyczące leków i produktów żywnościowych, udziela bezpośredniej pomocy medycznej i żywnościowej.

Podobne cele, jak ONZ, lecz o zasięgu europejskim, wyznaczyła sobie Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE - do 1994 r. Pod nazwą Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie-KBWE). W Konferencji brały udział wszystkie państwa europejskie (z wyjątkiem Albanii) oraz Stany Zjednoczone i Kanada. Konferencja zakończyła się podpisaniem w dniu 1 sierpnia 1975 r. W Helsinkach Aktu Końcowego KBWE. Dokument ten określa między innymi zasady, których realizacja ma służyć zapewnieniu bezpieczeństwa i pokojowego współistnienia państw w Europie. Są to zasady: 1) suwerennej równości, poszanowania praw wynikających z suwerenności, 2) powstrzymania się od groźby użycia siły lub jej użycia; 3) nienaruszalności granic; 4) pokojowego załatwiania sporów; 5) integralności terytorialnej państw; 6) nieingerencji w sprawy wewnętrzne; 7) poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, włączając w to wolność myśli, sumienia, religii i przekonań; 8) równouprawnienia i prawa narodów od samostanowienia; 9) współpracy między państwami; 10) wykonywania w dobrej wierze zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego. Znaczenie konferencji polegało przede wszystkim na tym, iż odwołując się do wspólnego dziedzictwa kulturowego, stworzono forum, które dawało państwom możliwość wypracowania wspólnych zasad postępowania w różnych sprawach dotyczących współpracy europejskiej, i to mimo istniejących wówczas rywalizacji między Wschodem i Zachodem. Konferencja zapoczątkowała wieloetapową, trwającą do dziś, współpracę państw, określaną mianem procesu KBWE. Organizacja ta niezupełnie spełnia swoje funkcje, gdyż nie wykazuje dużego zaangażowania w konflikty obecnie trwające.

W Europie istotną rolę odgrywa Unia Europejska, o której członkostwo zabiega Polska.

Naszą współpracę z tą organizacją można podzielić na kilka etapów, a mianowicie:

-wrzesień 1988r.- Nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską a Europejską Wspólnotą Gospodarczą. Początek negocjacji w sprawie umowy o handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej.

-czerwiec1989r.-Decyzja siedmiu najbardziej uprzemysłowionych państw świata (tzw. "G-7") o przyznaniu pomocy ekonomicznej Polsce w ramach programu PHARE. Koordynację tej pomocy powierzono Komisji Wspólnot Europejskich.

-lipiec 1989r.- Powołanie Misji Polskiej przy Wspólnotach Europejskich w Brukseli.

-wrzesień1989r.-podpisanie w Warszawie 5-letniej umowy między Polską i Wspólnotą Europejską w sprawie handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej.

-styczeń 1990r.- Zniesienie przez Wspólnotę ograniczeń importu na niektóre towary z Polski i przyznanie nam dostępu do Generalnego Systemu Preferencji.

-kwiecień 1990r.-Wspólnota określa warunki, pod jakimi Polska mogłaby przystąpić do rokowań w sprawie stowarzyszenia (kontynuacja reform politycznych i gospodarczych, wprowadzenie rządów prawa, przestrzeganie praw człowieka, pluralizm polityczny, wolne wybory, wprowadzenie gospodarki rynkowej)

-maj 1990r. Złożenie przez Polskę wniosku o rozpoczęcie negocjacji na temat umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi

-czerwiec 1990r.- Przedstawienie przez Polskę, jako pierwszego kraju Europy

Środkowo-Wschodniej, projektu Układu o stowarzyszeniu ze Wspólnotami w formie memorandum rządu polskiego

-wrzesień 1990r.- Powołanie ambasadora Komisji Wspólnot Europejskich w Polsce

-grudzień 1990r.- Komisja Wspólnot Europejskich otrzymała mandat od Rady Ministrów do prowadzenia oficjalnych rokowań z polskim rządem na temat układu o stowarzyszeniu. Było to równoznaczne z rozpoczęciem oficjalnych negocjacji układu o stowarzyszeniu RP ze Wspólnotami

-26 listopada 1991r.- Przyjęcie Polski do Rady Europy

-16 grudnia 1991r.- Podpisanie Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i państwami członkowskimi. Jednocześnie podpisano Umowę Przejściową, która pozwoliła na realizację większości postanowień Układu Europejskiego, przede wszystkim dotyczących handlu, do czasu jego wejścia w życie

-1 marca 1992r.- Wejście w życie umowy przejściowej

-wrzesień1992r.-Przedłożenie przez Polskę Memorandum w sprawie przyśpieszenia integracji

-21 grudnia 1992r.- Podpisanie w Brukseli porozumienia pomiędzy Polską a Wspólnotami o przedłużeniu ważności Umowy Przejściowej do czasu ukończenia procedury ratyfikacyjnej układu o stowarzyszeniu w państwach członkowskich Wspólnot

- 21-22 czerwca 1993r.- Zgoda UE, choć bez określonego terminu, na przystąpienie krajów Europy środkowowschodniej. Mogłoby to nastąpić po spełnieniu pewnych kryteriów ekonomicznych i politycznych. Każdy z kandydujących krajów musi być państwem prawa, posiadać instytucje demokratyczne, gwarantujące przestrzeganie praw człowieka i ochronę mniejszości narodowych. W każdym kraju pragnącym członkostwa musi sprawnie funkcjonować gospodarka rynkowa. W przyszłości winna ona być zdolna sprostać konkurencji. Kraje chętne do członkostwa będą musiały również zaakceptować absolutnie wszystkie akty prawne, na podstawie których funkcjonują Wspólnoty

-1 lutego 1994r.- Wejście w życie Układu Europejskiego na podstawie uchwały Rady Ministrów

-8 kwietnia 1994r.- Złożenie przez Polskę oficjalnego wniosku o członkostwo Polski w Unii Europejskiej

- 8-10 grudnia 1994r.- Przyjęcie przez szczyt UE w Essen dokumentu ,,Strategia przygotowania krajów stowarzyszonych do przystąpienia do Unii Europejskiej"; UE uzależniła przyznanie członkostwa od tego, czy zainteresowane państwa spełniają warunki polityczne i ekonomiczne oraz czy zdołają dostosować swoje ustawodawstwo do wymogów unijnych, a także od tego, czy Unia będzie miała możliwość przyjęcia nowych państw

-26-27 czerwca 1995r.- Przyjęcie przez szczyt Unii Europejskiej w Cannes tzw. ,, Białej Księgi'' w której zostały zawarte zalecenia, jak dostosować ustawodawstwo krajów stowarzyszonych do unijnego

-16-18 czerwca 1997r.- Przyjęcie przez szczyt w Amsterdamie nowej wersji traktatu o Unii Europejskiej oraz ustalenie harmonogramu procesu poszerzenia UE na Wschód: w lipcu 1997 roku - ocena krajów kandydujących; w grudniu - dokonanie wyboru tych państw, które zostaną zaproszone do rokowań; na wiosnę - początek rokowań. Harmonogram ten został dotrzymany

-16 lipca 1997r.- Rekomendowanie przez Komisję Europejską do negocjacji członkowskich Polski

-12-13 grudnia 1997r.- Wystosowanie oficjalnego zaproszenia do udziału w negocjacjach przez Polskę

-12 marca 1998r.- Otwarcie Konferencji Europejskiej, forum kontaktów politycznych 15 państw członkowskich UE z 11 państwami stowarzyszonymi, w tym zaproszonymi do negocjacji o członkostwie

-31 marca1998r.- Oficjalne otwarcie rozmów o przystąpieniu nowych państw do Unii Europejskiej

-27 kwietnia 1998r.- Początek tzw. ,,screeningu'', czyli przeglądu prawa polskiego pod kątem zgodności z unijnym (dostosowanie prawa w krajach kandydujących do unijnego jest pierwszym warunkiem udziału w integracji gospodarczej)

-koniec 1998r.- Początek właściwych rokowań o członkostwie

Znalezienie się w Unii Europejskiej jest obok członkostwa w NATO - strategicznym celem Polski. Pierwszy niekomunistyczny rząd na czele z premierem Tadeuszem Mazowieckim, który objął władzę w III Rzeczpospolitej w 1989r. Reprezentował pogląd, że Polska, z punktu widzenia tradycji, kultury i wyznawanych wartości, należy do Europy. Demokratyczna Polska rozumowano wówczas-nie musi powracać do Europy. Powinna natomiast zabiegać o członkostwo w strukturach europejskich. Chodziło - i chodzi -o to, by Polska miała w Europie na trwałe zapewnione miejsce, by była włączona w obszar stabilny, bezpieczny, rozwinięty gospodarczo i cywilizacyjnie. Polska jest uważana za kraj, który spośród kandydujących najlepiej sposobi się do członkostwa. Można by powiedzieć, że Polska przebyła ponad połowę wyznaczonej sobie drogi. Kraj nasz jest stowarzyszony ze Wspólnotami Europejskimi, a dzieli go od członkostwa w Unii Europejskiej kilka miesięcy. Od 1993r. Obowiązuje układ o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi. Na jego podstawie nasz kraj i Wspólnoty rozwijają stosunki gospodarcze i polityczne co pozwalana stopniową integrację z ujednoliconym rynkiem. Polska chciałaby jednak należeć do Unii Europejskiej, stanowiącej rozwinięcie integracji ekonomicznej pomiędzy państwami członkowskimi Wspólnot Europejskich, a ponadto stwarzającej możliwość ścisłej współpracy w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa, a także spraw wewnętrznych. Polska pragnęłaby współdecydować o kształcie i polityce Unii Europejskiej, mieć swój udział w unii ekonomiczno-walutowej oraz w unii politycznej. Polska nie traktowała Układu Europejskiego jako zwyczajnej umowy handlowej. Stowarzyszenie dawało nam bowiem szansę zintegrowania gospodarki narodowej ze znacznie wyżej rozwiniętymi krajami Europy Zachodniej. Ułatwiało dostęp do zachodnich technologii. Przyczyniało się do zwiększenia inwestycji zagranicznych. Sprzyjało więc - i sprzyja nadal - rozwojowi gospodarczemu. Ustalenia Układu Europejskiego:

Ustanowienie regularnego dialogu politycznego, który ma wspomagać współpracę gospodarczą, zbliżać stanowiska Polski i krajów członkowskich w różnych kwestiach związanych z ich współpracą dwustronną, a także międzynarodową. Okres od wejścia w życie układu do osiągnięcia pełnego stowarzyszenia ma potrwać około 10 lat. Polska oraz Wspólnoty Europejskie postanowiły ustanowić w tym czasie strefę wolnego handlu artykułami przemysłowymi. Znoszenie barier handlowych ma charakter asymetryczny. Oznacza to, że Wspólnoty szybciej otwierają swoje granice przed towarami naszymi niż Polska - przed zachodnioeuropejskimi. Już w dniu wejścia umowy w życie Wspólnota zniosła cła i inne ograniczenia na ponad 55% polskiego eksportu przemysłowego na jej rynek. System koncesji udzielonych Polsce w postaci wolno cłowych kontyngentów m.in. na cement, wyroby stalowe, samochody, obuwie, kineskopy, nawozy - sprawia, że ponad 80% polskiego eksportu trafia bez ceł na rynek wspólnoty. Pozostałe ograniczenia w wolnym dostępie polskich produktów przemysłowych zostały zniesione przed terminem ustalonym układem. Polska natomiast zniosła początkowo cło na około 27% importowanych artykułów przemysłowych, głównie na surowce i materiały inwestycyjne. Stopniowa redukcja cen na pozostałe artykuły przemysłowe rozpoczęła się na początku 1995r. W handlu artykułami rolno-spożywczymi Polska i wspólnoty udzieliły sobie jedynie ograniczonych koncesji. Wspólnoty nie zdecydowały się na większą liberalizację handlu, gdyż polityka rolna tej organizacji służy w znacznej mierze ochronie interesów tamtejszych rolników przed tańszą konkurencją z zagranicy. Wyraża się to m.in. w polityce celnej. Wspólnoty zdecydowały się rozważyć, czy Polacy będą mogli pracować w krajach członkowskich. Polskie przedsiębiorstwa oraz zatrudnieni w nich Polacy mogą prowadzić działalność gospodarczą na rynkach Wspólnot na zasadach podobnych do tych, jakie obowiązują obywateli krajów członkowskich. Przewidziano stopniową liberalizację przepisów dotyczącą na cele zakładanych przedsiębiorstw, inwestycji i usług świadczonych w dziedzinach, do których odnosi się układ stowarzyszeniowy. Podkreślono znaczenie dopasowania ustawodawstwa polskiego do obowiązującego we Wspólnotach. Przewidziano rozwój współpracy w różnych dziedzinach ekonomiki, nauki i techniki, w energetyce, ochronie środowiska, transporcie i komunikacji. We współpracy kulturalnej nacisk został położony na przedsięwzięcia o wymiarze europejskim. Wspólnoty świadczą Polsce pomoc finansową w ramach programu PHARE oraz w postaci kredytów Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Na lata 1999-2003 przypadają zasadnicze rozmowy. Są w nich sprecyzowane warunki, na jakich Polska będzie mogła wejść do Unii Europejskiej. W niektórych dziedzinach naszemu krajowi mogą zostać przyznane tzw. ,,okresy przejściowe'', bądź innego typu odstępstwa od reguł panujących w UE. Polsce zależy na tym, by okresy przejściowe były możliwie krótkie i obowiązywały w możliwie niewielu dziedzinach (aczkolwiek w sprawie swobodnego zakupu ziemi przez obywateli UE to Polska wystąpiła o kilkunastoletni okres przejściowy). W deklaracji przełożonej ,,15'' przy okazji rozpoczęcia procesu poszerzenia znalazły się stwierdzenia, że Polska wystąpi o okresy przejściowe w usługach, ochronie środowiska i w niektórych sektorach gospodarki. Rokowania te są wyjątkowe. Nie przebiegają według zasady ,,coś za coś'', jak to się na ogół dzieje w rozmowach handlowych między dwoma lub kilkoma krajami. Ich celem jest włączenie Polski do wielkiego, rządzącego się swoimi prawami organizmu gospodarczo-politycznego. W związku z tym musimy przejąć prawo i wszystkie zasady funkcjonowania Unii. Dlatego powiada się, że kandydaci do Unii Europejskiej muszą przejąć ,,wszystko albo nic''. Ale szybka integracja może się wiązać niekiedy z radykalną i przez to bolesną dla społeczeństwa polskiego reformą. Unia ocenia, że Polska zbyt wolno przystosowuje prawo do standardów europejskich, słabo radzi sobie z restrukturyzacją górnictwa czy hutnictwa.

Bardzo ważną organizacją na świecie jest NATO czyli sojusz polityczno-wojskowy państw Europy Zachodniej, USA i Kanady. Układ ma charakter obronny. Treść jego przewiduje pomoc wzajemną na wypadek ataku na jednego z uczestników porozumienia, traktując ją jako wspólną obronę. Polska należy do tej organizacji od 1999r. NATO wyznaje zasadę ,,jeden za wszystkich wszyscy za jednego''. Będąc członkiem tej organizacji, Polska musi spełniać pewne warunki, w szczególności chodzi o armię, jej stan jest obecnie na bardzo niskim poziomie, więc wymaga modernizacji a za tym idą ogromne koszty. Polska aby nie odbiegać od standardów europejskich, musi zakupić nowoczesne samoloty wielozadaniowe, pojazdy opancerzone, okręty itd. W miarę naszych możliwości współpracujemy z NATO, organizując wspólne ćwiczenia oraz wysyłamy nasze najlepsze jednostki specjalne w regiony konfliktów zbrojnych w ramach tej organizacji.

W Polsce działa również Czerwony Krzyż. Jest to organizacja międzynarodowa, powstała w 1919r., początkowo PCK zajmował się niesieniem pomocy ofiarom I wojny światowej oraz ofiarom epidemii. Do jego zadań należało również szkolenie w zakresie ratownictwa sanitarnego. PCK zbiera środki finansowe i materialne, a później przekazuje je potrzebującym nie tylko w Polsce ale i za granicą. Prowadzi szeroko zakrojone akcje pomocowe

i szkoleniowe szczególnie w Afryce.

Współpraca Polski z organizacjami międzynarodowymi jest bardzo ważna i potrzebna. Kraj nasz nie tylko może liczyć na pomoc tych organizacji, ale będąc ich członkiem może również pomagać. Obecnie na świecie jest wiele problemów, na przykład takich jak terroryzm, bieda i zacofanie techniczne wielu krajów, dziura ozonowa, globalne ocieplenie. Bez współpracy międzynarodowej, którą zapewniają organizacje międzynarodowe, to choćby częściowe rozwiązanie tych problemów byłoby niemożliwe. W pewnych kwestiach świat potrzebuje jednomyślności dlatego współpraca ponad podziałami jest niezbędna.





Bibliografia:

  1. http://www.un.org.pl/opis_agendy.php?agenda=1

  2. http://www.who.int/en/

  3. kwartalnik, UNESCO I MY, Numer Specjalny, 1995

  4. https://wsselublin.netbip.pl/bip/i.php?option=str_wydz&m=w30&link=dok_tre&par=449&b=1

  5. https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&ved=0CEUQFjAD&url=http%3A%2F%2Fwww.comx.pl%2Fmsu%2F2%2Fmsg%2FMFW%2520pps.ppt&ei=wpNoU6SPNciX7Qa5zoHYBA&usg=AFQjCNHfGlid0UzTcMLfH_iNjxPdSdSnCQ&sig2=6HRanqWhXzsltn1djZSzgw

  6. http://unicef.pl/O-nas/O-UNICEF/Priorytety/Priorytety-UNICEF/Prawa-dziecka

  7. http://unicef.pl/O-nas/O-UNICEF/Priorytety/Priorytety-UNICEF/Edukacja

  8. http://unicef.pl/O-nas/O-UNICEF/Priorytety/Priorytety-UNICEF/Walka-z-HIV-AIDS

  9. http://www.unic.un.org.pl/afganistan/unicef.php

  10. http://www.unic.un.org.pl/afganistan/unesco.php




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ustawa z dnia 15 września 2000 r o zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do mi
Znaczenie korytarzy ekologicznych dla funkcjonowania obszarów chronionych na przykładzie Gorców
Znaczenie korytarzy ekologicznych dla funkcjonowania obszarów chronionych na przykładzie Gorców
funkcje i znaczenie org.miedzynarodowych, Stosunki międzynarodowe, Organizacje Międzynarodowe
Znaczenie rozwoju poznawczego dla rozwoju emocjonalnego i społecznego p i msz
Istota i spoleczne znaczenie organizacji
Znaczenie handlu zagranicznego dla poszczególnych krajów i ich ugrupowań, Collegium Civitas, Miedzyn
Globalizacja i regionalizacja ściaga, Stosunki międzynarodowe 2 rok 2 stopnia, Materiały o regionali
wyklad 11 Istota i spoleczne znaczenie organizacji, studia mgr rok 1, I rok semestr I, współczesne d
i 26 2 Istota i spoleczne znaczenie organizacji(1), SOCJOLOGIA
Znaczenie środowiska rodzinnego dla rozwoju społecznego dziecka w młodszym wieku szkolnym
znaczenie funduszy europ dla rozwoju regional polski, Biologia Geografia
15 Charakterystyka społeczno- ekonomiczna regionu północno-wschodnich stanów USA, LICENCJAT - MATERI
i 26 0 Istota i spoleczne znaczenie organizacji
Istota i spoleczne znaczenie organizacji, STUDIA, Studia - UWr Administracja (materiały), Socjologia
Ściągi, WOS 3, Władza lokalna w polsce samorząd forma organizacji wyodrębnionej grupy społecznej, kt
znaczenie funduszy europ dla rozwoju regional polski
i 26 2 Istota i spoleczne znaczenie organizacji, SOCJOLOGIA
Socjologia dla stosunków miedzynarodowych, Procesy społeczne związane z kształtowaniem stosunków mię

więcej podobnych podstron