Przepisy

Substancje zapalajace

1) Koktajl Molotowa

- butelka szklana (nie plastikowa)
- benzyna
- olej napędowy

Opis produkcji:
Bierzesz butelkę napełniasz ją benzyną do trzy czwarte objętości i dodajesz trochę jakiegoś oleju by koktajl dobrze się przyczepił np. ściany. Następnie należy wziąść kawałek szmaty wetknąć ją w szyjkę butelki podpalić i wyrzucić.

2) Otrzymanie zimnego plomienia

- fosfor biały
- dwutlenek węgla
- statyw
- zlewka 500 cm3
- probówka
- korek z dwoma rurkami
Opis produkcji:
Do probówki wrzucamy 1 g fosforu białego, zatykamy ją korkiem z dwiema rurkami i wstawiamy do zlewki z wodą. Rurką sięgającą prawie dna naczynia wprowadzamy dwutlenek węgla. Następnie podgrzewamy wodę. Fosfor topi się i pod wpływem strumienia dwutlenku węgla, ulega rozpyleniu i w tej formie wydostaje się na zewnątrz. W zetknięciu z powietrzem ulega samo zapaleniu, dając zielonkawy zimny płomień.

Napalmy

1 sposób - benzyna
- nafta
- styropian
- kostka mydła

Opis produkcji:
Najprostsza substancja palna to mieszanina nafty oraz benzyny objętościowo 50:50. Była ona używana przez Niemców podczas II wojny światowej. Należy rozpuścić styropian w benzynie w takiej ilości, żeby więcej się nie dało. Weź kostkę mydła, zrób z niej wiórki (nożem, tarką do jarzyn itp.). Weź tyle benzyny ekstrakcyjnej ile masz wiórków (objętościowo). Następnie ogrzej na łaźni wodnej benzynę ekstrakcyjną. Dosypuj mydła powoli, cały czas mieszając. Całość powinna mieć konsystencję dżemu. Jeżeli będzie za gęste, należy dodać benzyny.

UWAGA!!! Jest to substancja łatwo palna mająca zdolność przyklejania się do różnych rzeczy ( np. czołg ), mieszanka ta nie powinna być przechowywana przez dłuższy czas.

2 sposób

Mieszanina roztworów białego fosforu i polistyrenq rozpuścić w benzynie (do oporu). Temperatura płomienia ok. 1200 °C.

1) Napalmy oparte na bialku jajka

- objętościowych benzyny ekstrakcyjnej 85 %
- białka kurzego 14 %
oraz zależnie od stanu posiadania jeden z następujących składników :

- soli kuchennej 1 % lub
- cukru 2 %
- saletry potasowej 1 %
- węglanu sodu 2 %
- sody oczyszczonej 1 %

Opis produkcji:
Oddzielić białko od żółtka. Wlać je do naczynia i dodać benzynę. Wsypać dodatek do mieszaniny i pomieszać czasami dopóki nie zgęstnieje (ok. 10 min.). Zachować szczególn(c) ostrożność. Nie pracować w pobliżu źródeł otwartego ognia.

UWAGA!!! Napalm właściwy mieszanina soli glinowych kwasu naftenowego oraz palmitynowego z benzyną i substancją zagęszczającą.

Przemiana fosforu czerwonego w biały

1 sposób

- fosfor czerwony
- probówka
- wata szklana
- palnik
- statyw z łapą
- szczypce
- parownica

Opis produkcji:
Fosfor czerwony umieszczamy w probówce w ilości 1,5 g. Otwór wylotowy probówki zatykamy watą szklaną i probówkę umieszczamy w łapie statywu. Probówkę ogrzewamy pod wyciągiem w ciemności lub na powietrzu. Podczas ogrzewania od czasu do czasu należy probówkę usunąć z nad palnika. Czasem można zaobserwować świecenie fosforu w probówce. Po zakończeniu przemiany usuwamy szczypcami watę szklaną z probówki i kładziemy ją do parownicy.

2 sposób

- fosfor czerwony
- dwutlenek węgla
- probówka
- korek z dwiema rurkami
- statyw z łapą
- 2 ściskacze

Opis produkcji:
W probówce umieszczamy 1,5 g fosforu czerwonego i zatykamy ja korkiem z dwoma rurkami. N końcu każdej z nich powinien znajdować się wężyk gumowy ze ściskaczem. Rurkę sięgającą prawie dna naczynia łączymy z urządzeniem, które będzie nam dostarczać dwutlenek węgla. Zwalniamy ściskacze i przez probówkę przepuszczamy dwutlenek węgla. Po całkowitym wyparciu powietrza z aparatu przerywamy dopływ gazu, i zaciskamy ściskacz na rurce do urządzenia. Następnie ogrzewamy probówkę z fosforem. Po pewnym czasie na ściankach pojawią się kropelki płynnego fosforu. Przerywamy ogrzewanie i zaciskamy drugi ściskacz. Po ostygnięciu probówki jej ścianki pokryją się białym, ewentualnie żółtym nalotu białego.

UWAGA!!! Fosfor biały jest silnie trujący, dlatego używając go należy zachować dużą ostrożność.
<>1) Samozapalenie się fosforu

- fosfor biały
- dwusiarczek węgla
- probówka
- szczypce
- rękawice

Opis produkcji:
Osuszony kawałek fosforu białego rozpuszczamy w dwusiarczku węgla. Otrzymanym roztworem polewamy ujętą w szczypce bibułę. Po wyparowaniu dwusiarczku pozostaje sam fosfor. Bibuła ciemnieje i zapala się.

UWAGA!!! Fosfor biały jak i disiarczek węgla są substancjami bardzo trującymi, dlatego należy się z nimi obchodzić bardzo ostrożnie. Do doświadczenia koniecznie trzeba założyć rękawiczki.

2) Samozapalne gazy

- magnez
- piasek kwarcowy lub ziemia okrzemkowa
- stężony kwas solny
- probówka
- wata szklana
- statyw
- miseczka z wodą

Opis produkcji:
Mieszamy dokładnie 2 g sproszkowanego magnezu i 1 g piasku. Mieszaninę umieszczamy w zwykłej probówce, zamykamy probówkę zwitkiem waty szklanej i mocujemy skośnie w statywie. Probówkę ogrzewamy mocno płomieniem aż nastąpi reakcja z jednoczesnym rozżarzaniem zawartości. Probówka w wielu miejscach jest popękana. Tłuczemy tłuczkiem ostrożnie dolnš część probówki i pincetš wyciągamy kawałki szkła z produktu. Produkt umieszczamy w miseczce z wodą i dodajemy parę ml kwasu solnego. Zaczyna wydzielać się gaz, który po zetknięciu się z powierzchnią spala się z trzaskiem.

UWAGA!!! Doświadczenie musi być przeprowadzane na powietrzu.

3) Spalanie fosforu pod wodą

- fosfor biały
- chloran potasu
- kwas siarkowy
- statyw z łapą
- probówka
- pipeta

Opis produkcji:
Do probówki wsypujemy chloran potasu ok. 1 g, i napełniamy do polowy objętości wodą. Potem wrzucamy ziarenko fosforu białego. Za pomocą wprowadzonej do samego dna pipety wpuszczamy po kropli kwas siarkowy. Pojawiają się białe błyski zapalającego się fosforu białego. W wyniku reakcji p?wstaje najpierw dwutlenek chloru.

3 KClO3 3 H2SO4 -> 3 KHSO4 + HClO4 + 2 ClO2 +2 H2O

który ulega rozpadowi z wydzieleniem tlenu

2 ClO2 -> 2 Cl + 2 O2

Mieszaniny samozapalne

1) Mieszanina samozapalna 1

- nadmanganian potasu
- gliceryna

Opis produkcji:
Rozdrobnij w moździerze kryształki nadmanganianu potasu i usyp je w stożek na płytce ognioodpornej. Za pomocą wkraplacza wlej 3 krople gliceryny na stożek nadmanganianu potasu. Po upływie 1- 3 minut powstanie wysoki liliowy płomień i snop rozbłyskujących iskier. Początkowe względnie powolne utlenianie gliceryny nadmanganianem potasu ulega znacznemu przyspieszeniu ze wzrostem ilości wytwarzanego ciepła, aby w końcu doprowadzić do samozapłonu substratów. Gliceryna w obecności silnego utleniacza, jakim jest nadmanganian potasu utlenia się do dwutlenku węgla i wody. Proces ten można zilustrować równaniem reakcji:

14 KMnO4+ 4 C3H5 (OH) 3-> 7 K2CO3 + 7 Mn2O3+ 5 CO" + 16 H2O

UWAGA!!! Wykonywać z dala od substancji palnych.

2) Mieszanina samozapalna 2

- azotan amonu lub potasu 50 %
- cynk 50 %

Opis produkcji:
To też dość znana mieszanka. Oba składniki dokładnie zmielić, a następnie zmieszać. Z mieszanki usypać górkę, a na sam czubek trzeba kapnąć 1-ną kroplę wody. Kopiec zacznie chwilę później syczeć i zacznie wydobywać się z niego dym. po czym całość zapali się i może troszkę wybuchnąć.

UWAGA!!! Pod żadnym pozorem nie przechowywać gotowej mieszanki. Troszkę wilgoci może spowodować SAMOZAPŁON lub wybuch (zwłaszcza jeśli mieszanka jest w pojemniku).

1) Tanczacy plomyczek fosforu

- wodorofosforan amonowo-sodowy
- cynk
- palnik
- probówka

Opis produkcji:
W zwykłej probówce ogrzewamy 4 g wodorofosforanu amonowo-sodowego. Wydziela się woda i amoniak. Gdy przestaną wydzielać się pęcherzyki i metafosforan sodu zostanie stopiony, do naczynia wsypujemy małe kawałki cynku. Cynk stapia się i tworzą się na nim małe pęcherzyki par fosforu. Gdy pęcherzyki zetkną się z powietrzem spalają się z trzaskiem jasnym płomieniem. Proces zachodzi w myśl reakcji

3 NaPO3 + 5 Zn -> Na3PO4 + 5 ZnO + 2 P

Mieszaniny termitowe

1) Termit wlasciwy

- tlenek metalu ciężkiego (Fe3O4, Fe2O3, Cr2O3 ) 75%
- pył aluminiowy 25 %

Tlenek można uzyskać w wyniku reakcji:
żelazowo - żalaziawy

FeSO4 + Fe2(SO4)3 + 8 NH4OH -> Fe3O4 . 4 H2O + 4 (NH4)2SO4

Żelaza III

Chromu III

K2Cr2O7 + T -> Cr2O3 + K2O

Opis produkcji:
Sporządzamy mieszaninę tlenku żelaza III i aluminium (wszystkie substancje muszą być dobrze rozdrobnione). W połówce cegły wykonujemy płytkie wgłębienie, takie aby zmieściły się w nim 2-3 łyżeczki proszku. Cegłę kładziemy na grubej warstwie suchego piasku, poczym do zagłębienia wsypujemy 2-3 łyżeczki otrzymanej mieszaniny i lekko ubijamy ją. Do zapoczątkowania reakcji można użyć zapalonej wstążki magnezowej (zapalona płonie oślepiającym płomieniem i wytwarza dość wysoką temperaturę niezbędna do zapalenia mieszaniny Fe3O4 i Al) ale jeśli jej nie masz możemy użyć zapalnika do termitów. Na powierzchnię termitu wsypujemy niewielką ilosć mieszaniny zapalającej i lekko ją ubijamy. Następnie wtykamy w ten koczyk kawałek lontu i podpalamy. Objawem zapoczątkowania reakcji będzie coraz silniejsze rozżarzanie się mieszaniny aż do temp. białego żaru (temp. dochodzi do 3500 °C). Gdy wszystko ostygnie, na dnie wgłębienia znajdziesz twardą, stopioną kuleczkę. Jest to niemal czysty metal. Proces zachodzi w myśl reakcji:

Me2O3 + 2 Al. -> Al2O3 + 2 Me + Q

Termit, jest stosowana w przemyśle do spawania szyn. Natomiast w reakcji aluminium z tlenkami chromu, molibdenu i wanadu obecnie powszechnie otrzymuje się te bardzo wysoko topliwe metale w stanie wolnym. Metoda uzyskiwania metali przez redukcję ich tlenków glinem nosi nazwę aluminotermii, ponieważ jest to reakcja egzotermiczna.

UWAGA !!! Ze względu na bardzo wysoką temperaturę całe doświadczenie należy przeprowadzać na powietrzu i bardzo ostrożnie.

2) Termit manganowy

- aluminium 50 %
- nadmanganian potasu 50 %

Opis produkcji:
Mieszanina pyłu aluminiowego mieszamy z nadmanganianem potasu (wszystkie substancje muszš być dobrze rozdrobnione). Następnie mieszaninę umieszczamy na czymś nie palnym i zapalamy. Przy mieszaninie tej nie takiego kłopotu z zapalaniem jak w klasycznym termicie. Równanie reakcji:

2 Al + 2 KMnO4 -> K2O + 2 MnO2 + Al2O3+ Q

3) Termit z formy

Termit odlewany: według tej formuły może być odlewany do form lub pojemników, później twardniejąc. Ten termit nie produkuje tyle żelaza ile zwykły, ale tworzy żużel który długo pozostaje płynny. Należy wziąć:

- gipsu modelarskiego 30 %
- pyłu aluminium 30 %
- tlenku żelaza 40 %

Opis produkcji:
Wymieszać wszystko razem, dodać tyle wody aby zarobić mieszaninę do konsystencji śmietany. Odlać w formie i zostawić do całkowitego wyschnięcia ( ok. 12 godzin). Po wyschnięciu całość lub część można zapalić na dworze. W tym celu bierzemy termit i stawiamy go na cegle lub betonie. dla lepszego zapalenia możemy dodać do mieszanki trochę zapalnika.

4) Termit fosforanowy

- fosforan wapnia 75 %
- aluminium 25 %

Opis produkcji:
Fosforan wapnia rozdrabniamy w moździeżu. Następnie substancje ostrożnie mieszamy ze sobą. Po zmiezaniu z mieszaniny usypujemy kopczyk i już można go podalić.

UWAGA!!! Zawiera on w swoim składzie fosforan wapnia. Podczas spalania tworzy się fosforek wapnia, który w kontakcie z wodą uwalnia fosforowodór ulegający samozapłonowi.

zapalniki do termitów

1 sposób

BaO2 87,7 %
Mg 12,3 %

2 sposób

BaO2 15,2 %
Al 84,8 %

Zwiazki inicjujace

1) Piorunian rteci

- rtęć
- stężony kwas azotowy
- alkoholu etylowy 96 %
- woda destylowana
- dwie zlewki
- bagietka szklana do mieszania
- niebieski papierek lakmusowy
- zestaw do sączenia
- palnik

Opis produkcji:
W pierwszej zlewce rozmieszać 5 g rtęci z 35 ml kwasu azotowego, używając bagietki szklanej. Powoli podgrzewać mieszaninę dopóki rtęć się nie roztworzy tzn. roztwór stanie się zielony i zacznie wrzeć. Wlać 30 ml alkoholu etylowego do drugiej zlewki i powoli, ostrożnie dodać całą zawartość pierwszej zlewki. Powinien pojawić się czerwono-brązowy dym. Nie należy go wdychać, gdyż jest trujący. Po trzydziestu, czterdziestu minutach dym powinien zmienić kolor na biały, będzie to znak, że reakcja zbliża się do końca. Odczekać jeszcze ok. dziesięć minut i dodać 30 ml wody destylowanej do mieszaniny. Ostrożnie odfiltrować kryształy piorunianu rtęci od płynnej pozostałości. Przemywać kryształy destylowaną wodą dopóki papierek lakmusowy będzia zmieniał kolor (jeśli papierek zmienia kolor należy przemyć kryształy). Pozwolić wyschnąć kryształom. Przechowywać w bezpiecznym miejscu.

Ten opis można stosować przy proporcjach objętościowych. Należy wtedy użyć po dziesięć części objętościowych kwasu azotowego i alkoholu etylowego na jedną część objętościową rtęci.

UWAGA!!! Związki rtęci są bardzo TRUJĄCE dlatego należy się z nimi obchodzić zachowując wszelką ostrożność.

2) Azydek olowiu

- azydek potasu
- azotan ołowiu
- 2 zlewki
- zestaw do sączenia

Opies produkcji:
1,5 grama azydku potasu należy rozpuścić w pierwszej zlewce w drugiej rozpuszczamy 3 gramy azotanu ołowiu. Po rozpuszczeniu ich w wodzie. Roztwór azotanu ołowiu przelewamy do zlewki z azydkiem potasu. Po zakończeniu reakcji strąca się biały nie rozpuszczalny w wodzie osad azydku ołowiu. Należy go odsączyć. Po zakończeniu sączenia biały osad trzeba przepłukać wodą z truskawki w celu usunięcia resztek azydku potasu. Zawartość sączka należy następnie wysuszyć w ciepłym miejscu, ale zdala od grzejników. Po wysuszeniu azydek olowiu nadaje się do użycia. Reakcja przebiega zgodnie z równaniem:

2 NaN3 + Pb(NO3)2 -> Pb(N3)2 + 2 NaNO3

UWAGA!!! Azydek ołowiu jest silnie wybuchową substancją. Należy się z nim obchodzić bardzo delikatnie gdyż jest wrażliwy na temperaturę i uderzenia. Nie należy wytwarzać go w dużych ilościach i przechowywać go przez dłuższy czas.

3) Reakcja jodu z amoniakiem

- amoniak (nie musi być stężony)
- jodyna
- probówka
- zestaw do sączenia

Opis produkcji:
Roztwór jodyny należy wlać do probówki ok. 0,25 objętości, następnie dodajemy tyle samo roztworu amoniaku. Probówkę zamykamy korkiem i wstrząsamy aby ciecze się dobrze wymieszały. Czekamy ok. 3 minut aby zaszła reakcja (nie można przytrzymać zbyt długo gdyż odsączymy jod). Potem zawartość probówki wylewamy na lejek z sączkiem i sączymy. Po przesączeniu na lejku zostaje czarny osad, który należy wysuszyć w ciepłym, aczkolwiek nie gorącym miejscu. Przesącz wywalamy. Po wysuszeniu można zużyć substancję. Należy uważać gdyż jest to substancja czuł na bodźce mechaniczne.

UWAGA!!! Z uwagi na charakter substancji należy nie wytwarzać dużych ilości substancjii, ani jej przechowywać

ZwiAzki kruszace

1) Urotropina

- roztwór formaliny (aldehydu mrówkowego) 40 %
- roztwór amoniaku 25 %
- papierek lakmusowy
- zlewka
- talerz
- rondel
- termometr

Opis produkcji:
Reakcję należy przeprowadzać tak, aby temperatura mieszaniny nie przekroczyła 12 °C. Jeżeli temperatura zostanie przekroczona na skutek dodania zbyt dużej ilości amoniaku to można cały roztwór wylać do zlewu. Weź zlewkę i wlej do niego 40 cm3 formaliny, umieść to w mieszaninie wody z lodem. Weź 30 cm3 amoniaku i wkraplaj powoli do chłodzonej formaliny. Po dodaniu całej ilości amoniaku całość dokładnie wymieszać. Roztwór wlej na talerz i umieść go na rondlu z podgrzewaną wodą. Roztwór należy zatężyć przez odparowanie wody. Podczas odparowywania należy badać odczyn roztworu - musi być cały czas alkaliczny (zasadowy). Jeśli nie będzie, to urotropina ulegnie rozkładowi. Aby temu zapobiec będziesz dodawał co jakiś czas parę kropel amoniaku. Po odparowaniu ok. połowy wody na dnie talerza zgromadzi się biały osad. Należy go odsączyć, przemyć bardzo małą ilością zimnej wody, a następnie przekrystalizować z alkoholu etylowego.

UWAGA!!! Stężony roztwór amoniaku ma właściwości żrące, ponadto roztwory te posiadają charakterystyczny nie miły zapach.

2) Kwas pikrynowy

- fenol
- stężony kwas siarkowy
- stężony kwas azotowy
- zestaw do sączenia

Opies produkcji:
10 gram fenolu rozpuść w 40,5 ml kwasu siarkowego. Wlej powoli, kroplami ten roztwór do 27 ml kwasu azotowego. Po ustaniu burzliwej reakcji ogrzewaj przez 10 minut na łaźni wodnej. Po ostygnięciu kwas pikrynowy krystalizuje w drobnych, żółtych kryształach. Kryształy odsączyć na lejku i ostrożnie wysuszyć (najlepiej pomiędzy dwoma warstwami bibuły).

UWAGA!!! Mieszanina nitrująca jest substancją silnie żrącą, dlatego pracując z nią trzeba używać gumowych rękawic i zachować ostrożność.

3) Kwasu pikrynowy z aspiryny

- tabletki aspiryny (Polopiryna S)
< - alkohol etylowy 96 %
- stężony kwas siarkowy
- azotan potasu
- woda destylowana
- zestaw do sączenia
- dwie zlewki
- parownica
- talerzyk
- bagietka

Opis produkcji:
Pokruszyć 20 tabletek aspiryny w szklanym pojemniku. Dodać 1 łyżeczkę wody i zarobić całość na pastę. Dodać 1/3 do 1 filiżanki alkoholu (ok. 100 ml) do pasty aspirynowej; mieszać podczas nalewania. Przefiltrować mieszaninę. Wyrzucić sączek z stałymi pozostałościami. Wylać ciecz do parowniczki. Odparować alkohol i wodę z roztworu umieszczając parowniczkę w rondlu z gorącą wodą tak aby woda nie wlała się do środka. Parowniczkę dobrze by było umieścić na drewnianym klocku lub czymś innym co jest dobrym izolatorem aby nie miała styczności z metalem. Po odparowaniu pozostanie biały proszek. Woda w rondlu nie powinna wrzeć. Ma mieć temperaturę gorącej kąpieli. Wlać 1/3 filiżanki (ok. 80 ml) kwasu siarkowego do zlewki. Dodać białego proszku. Ogrzewać słoik na łaźni wodnej. Po 15 minutach wyjąć z kąpieli. Mieszanina powinna mieć żóŁto-pomarańczowy kolor. Dodać 3 płaskie łyżeczki (ok. 15 gram) azotanu potasu; mieszać żywo podczas dodawania. Roztwór powinien zmienić kolor na czerwony, a później z powrotem na żółto-pomarańczowy. Ostudzić roztwór do temperatury pokojowej mieszając co jakiś czas. Wlej powoli mieszaninę do 1-1/4 filiżanki (ok. 300 ml) zimnej wody i poczekaj aż wystygnie. Przefiltruj mieszaninę do zlewki. Na sączku pozostanie jasnożółty osad. Przemyj osad 20 ml wody. Umieść osad na talerzyku na ok. 2 godziny.

4) Nitroceluloza

- stężony kwas siarkowy
- stężony kwas azotowy
- 100 procentowa bawełniana (np.wata)
- szklany pojemnik (zlewka)

Opis produkcji:
Odmierzamy 25 ml kwasu azotowego i wlewamy do pojemnika szklanego. Następnie odmierzamy 40 ml kwasu siarkowego i powoli wlewamy po ściankach pojemnika z kwasem azotowym. Przy tej operacji wydziela się dużo ciepła ,dlatego najlepiej jest umieścić naszą substancję w kuwecie z zimnš wodą. Po ok. 10 minutach jak nam to wszystko ostygnie zanurzamy trochę waty i przykrywamy pojemnik. Całość pozostawiamy na ok 25 minut. Następnie wyjmujemy watę i płukamy w roztworze wody i sody oczyszczonej, a po chwili przemywamy dużą ilością wody, pozostawiamy do wysuszenia, przechowujemy w suchym miejscu i z dala od ognia.

Inne

1) Burza w szklance

- etanol
- stężony kwas siarkowy VI
- kilka kawałków manganianu VII potasu
- szklanka

Opis produkcji:

Do szklanki wlewamy trochę kwasu siarkowego 30 ml następnie wkładamy pionowo bagietkę. Ostrożnie po niej wlewamy tyle samo etanolu tak aby nie zmieszał się z kwasem i powstały dwie warstwy cieczy. Do tak przygotowanego roztworu w rzucamy MAŁY KAWAŁEK manganianu potasu. Po chwili od wrzucenia w szklance słychać trzask i widać błysk. Jest to spowodowane utlenianiem alkoholu do aldehydu.

UWAGA!!! Reakcja jest bezpieczna gdy do szklanki wrzuca się tylko małe kawałki manganianu potasu.

2) Reakcja chloranu potasu z cukrem

- chloran VII potasu
- cukier
- łyżeczka lub pióro
- stężony kwas siarkowy VI
- parownica lub miska

Opis produkcjiŁ:
Za pomocą łyżeczki lub pióra ostrożnie wymieszaj chloran VII potasu i granulowany cukier. Mieszaninę umieścić w dużej parownicy lub misce, Dodaj jedną kroplę stężonego H2SO4 na szczyt usypanego stożka. Reakcja rozpoczyna się powoli wytwarzając dym. Po około 2 sekundach purpurowy płomień ogarnia cały stożek. W wyniku reakcji chloranu potasu z kwasem siarkowym tworzy się kwas chlorowyn VII, który rozkłada szybko substancje organiczne z jednoczesnym samozapaleniem się.

3) Reakcja glinu z jodem

- glin
- jodyna (roztwór I2 w KI)
- woda
- bagietka

Opis produkcji:
Na siatkę azbestowa wysyp około 2 g pyłu glinowego i dodaj około 6g krystalicznego jodu. Całość delikatnie mieszaj bagietka i usyp mały kopczyk. Zakraplaczem wkropl 2 krople wody na szczyt kopczyka i poczekaj kilkadziesiąt sekund. Nastąpi burzliwa reakcja jodu z glinem. Brunatne pary AlI3 w zetknięciu z powietrzem zapalają się. W pierwszym etapie doświadczenia zachodzi reakcja syntezy, w której katalizatorem jest woda. W wyniku tej reakcji powstaje jodek glinu, który ulega następnie utlenieniu, pod wpływem tlenu zawartego w powietrzu, do tlenku glinu. Powstający w tym czasie wolny jod tworzy dodatkowo fioletową parę (co daje bardzo ładny efekt optyczny).

A to równanie reakcji:

2 Al + 3 I2 -> 2 AlI3

4 AlI3 + 3 O2 -> 2 Al2O3 + 6 I2

UWAGA!!! Doświadczenie należy bezwzględnie wykonywać pod wyciągiem, ze względu na duże ilości wydzielającego się jodu i jodku.

Saletra z cukrem

sposób 1

- saletra potasowa (może być inna)50%-60%
- cukier (puder)40%-50%

Opis produkcji:
Jedna z podstawowych mieszanek. Bierzemy saletrę i ucieramy ją w moździerzu na proszek. Do saletry dodajemy cukier, najlepiej puder gdyż nie będzie go trzeba ucierać. Składniki dobrze mieszamy ze sobą i nasza mieszanka jest już gotowa. W czasie palenia się wydziela się dość dużo białego dymu.

sposób 2

- saletra potasowa (może być inna)
- cukier (puder)
- probówka (małe naczyńko szklane)

Opis produkcji:
Do probówki lub małego naczyńka szklanego wlewamy jednš trzecią wody. W wodzie rozpuszczamy saletrę i cukier, tak aby roztwory te były nasycone. Następnie roztwór ogrzewamy w płomieniu palnika. Woda się musi wygotować, a saletra z cukrem stopić. Przy stapianiu się substancji cukier nie może ulec zbyt dużej karmelizacji. Po stopieniu się substancji naczyńko rozbijamy a substancję wyciągamy i rozdrabniamy. Ten sposób jest o tyle lepszy, że nie jest to sypka mieszanina, tylko substancje są ze sobš stopione, przez co szybciej zachodzi reakcja.

1) Sztuczne ognie

- azotan baru 50 %
- krochmal 15 %
- ziarnisty pył żelazny 25 %
- proszek aluminiowy 10 %

Opis produkcji:
Azotan baru i krochmal należy sproszkować, następnie wszystkie substancje wsypujemy do garnuszka i dodajemy trochę wody aby uzyskać gęstą masę, którą smarujemy gruby żelazny drut. Po wyschnięciu masy ogień jest gotowy do zapalenia.
2) Sztuczne ognie

- węgiel
- siarka
- chloran potasu
- azotan strontu (kolor karminowy)
- azotan baru (kolor zielony)
- moździerz
- parowniczka
- bagietka

Opis produkcji:
W celu uzyskania sztucznych ogni odważamy 11 g siarki, 1 g węgla, 25 g chloranu potasu i 15 g substancji barwiącej. Wszystkie te substancje należy dobrze sproszkować w czystym i suchym moździerzu. Następnie mieszamy je bardzo ostrożnie w parowniczce za pomocą bagietki. Po wymieszaniu można mieszaninę użyć do pokazu. Pali się ona ładnym płomieniem o odpowiednim zabarwieniem.

UWAGA!!! Mieszanina zawiera chloran potasu, dlatego należy się z nią obchodzić bardzo delikatnie, gdyż może samo czynie wybuchnąć pod wpływem uderzenia.

3) Sruba

- 2 śruby (muszą mieć ta samą średnicę)
- siarka z zapałek
- nakrętka
- sznurek 30 cm długości

Opis produkcji:
Na kilka zwojów gwintu 1-szej śruby nakręć nakrętkę. Do pozostałego w nakrętce miejsca wsyp szczyptę "siarki" z zapałek, a następnie dokręć drugą śrubę tak, aby "siarka" była zamknięta w nakrętce skręconej z dwóch stron śrubami. Śruby te zwiąż sznurkiem, gdyż po wybuchu poleca w różne strony i ich nie odnajdziesz. Tak otrzymana śrubę podrzuć wysoko w górę odrzucając ja przy tym jak najdalej od siebie. Po upadku powinna ona wybuchnąć głośno jak petarda.

4) Weze Faraona

- azotan lub siarczan rtęci II 40 %
- rodanek potasu lub sodu 60 %
- 2 zlewki

Opis produkcji:
Do roztworu soli rtęci dodajemy roztwór rodanku. Roztwory sporządzamy w osobnych zlewkach poczym zlewamy je ze sobą. Natychmiast wydziela się biały osad rodanku rtęci II. Następnie roztwór dekantujemy a potem sączymy. Osad należy suszyć pomiędzy dwoma kartkami bibuły, należy uważać aby nie pokruszyć bryłek preparatu. Po podpaleniu bryłki rosną i "ożywają". Proces przebiega według reakcji:

2 Hg(CNS)2 + T -> 2 HgS + CS 2 + C3N4

UWAGA!!! Praca odbywa się ze związkami bardzo trującymi, przy ich używaniu należy zachować jak największą ostrożność. Preparat należy podpalać wyłącznie na polu, ponieważ wydziela się dwusiarczek węgla i azotek węgla.

5) Przepis zastepczy

- Dwuchromian potasu 30 %
- saletra potasowa 25 %
- cukier puder 45 %
- alkohol
- moździeż
- rynienka kartonowa

Opis produkcji:
Składniki należy dokładnie wymieszać i ugnieść w moździerzu, po czym skladniki zarobić alkoholem etylowym na masę. Mokrą masę nałożyć do rynienki kartonowej. Po wyschnięciu preparat można zapalić ( trzeba uważać aby się nie pokruszył ). Podczas spalania będzie się wydzielała duża masa zielonego popiołu.

6) Wytwarzanie zapalek

- 1 gram tlenku cynku
- 1 gram siarki
- 5 gram pyłu szklanego
- 14 gram chloranu potasu
- żelatynę
- moździeż

Opis produkcji:
Swoją pracę zacznij od zważenia 5 gramów szkła. Następnie włóż odważone szkło do moździerza i zalej je wodą. Teraz weź tłuczek i pod wodą próbuj rozdrobnić szkło. Gdy na dnie otrzymasz przezroczystš masę, zlej wodę i wysusz uzyskany pył szklany. Podczas suszenia szkła zalej wodą żelatynę. Gdy będzie miała już konsystencję galarety weź jej odrobinę i przełóż do suchego moździerza. Dosyp tam sproszkowaną siarkę, tlenek cynku i szkło (ilości podane na początku). Następnie zamieszaj produkty, potem rozpuść w jak najmniejszej ilości wody odważoną ilość chloranu potasu. Do powstałej w moździerzu papki wlej wcześniej przygotowany roztwór. Gdy wszystko już wlałeś zacznij wyrabiać papkę (jeśli potrzeba możesz dodawać żelatynę. Pamiętaj tylko, żebyś nie "przesadził"). Jeśli mieszanina jest już dobrze wyrobiona i jest wystarczajšco gęsta możesz zacząć nakładanie jej na wykałaczki. Wykałaczki z naniesionš masą susz w pozycji pionowej przyklejone do kartki papieru za pomocą plasteliny. Po 24 godzinnym suszeniu możesz wziąść jedną zapałkę i potrzeć nią o zwykłe pudełko od zapałek. Może nie zapali się z taką łatwością jak kupiona, ale zawsze masz satysfakcję, że to twoje dzieło.

7) Wybuch gazu piorunujacego

- aldechyd mrówkowy 30 %
- roztwór wodorotlenku sodu 10 %
- dwutlenek manganu
- nadtlenek wodoru 3 %
- parownica

Opis produkcji:
W parownicy o średnicy 7 cm wlewamy 5 ml 30 % aldechydu mrówkowego, 5 ml 10 % roztworu wodorotlenku sodu i szczyptę dwutlenku manganu. Dodajemy kilka mililitrów nadtlenku wodoru. Zawartość parownicy zaczyna się pienić. Jeśli do piany zbliżymy zapalone łuczywko o długości 40 cm, to nastąpi mniej lub bardziej gwałtowny wybuch. Przy czym z parownicy zawsze zostaje wyrzucone trochę żrącej mieszaniny.

UWAGA!!! Należy się trzymać podanych ilości reagentów i założyć okulary ochronne i rękawice gumowe.

8) Wybuchowa sól srebra

- kwas szczawiowy
- azotan srebra
- zlewka
- probówka
- zestaw do sączenia

Opis produkcji:
W probówce przygotowujemy 10 ml 10 % roztworu azotanu srebra. W zlewce robimy trochę roztworu kwasu szczawiowego. Do zlewki przelewamy roztwór z probówki i wytrąca się biały nie rozpuszczalny w wodzie osad szczawianu srebra. Osad należy odsączyć i ostrożnie wysuszyć (najlepiej w miejscu gdzie jest ciepło i z dala od urządzeń cieplnych). Po wyschnięciu szczawian srebra delikatnie rozdrabniamy. Szczyptę szczawianu srebra nabieramy na koniec łyżeczki i wsadzamy do płomienia palnika. Po chwili słyszymy trzask, preparat rozpryskuje się. Obie reakcje przebiegają zgodnie z równaniami:

(COOH)2 + H2O + AgNO3 -> (COOAg)2 +HNO3 + H2O + NO2

(COOAg)2 + T -> 2 CO2 + 2 Ag

9) Flara

-kartka papieru
-taśma klejąca
-lont
-chusteczki

Opis produkcji:
Zwijamy kartkę w rurkę tak, by ścianki były jak najcieńsze. Ubijamy w niej chusteczki, które posłużą jako uchwyt. Potem wsypujemy mieszankę. na przyklad mieszankę na czerwony płomień. kiedy Napełnimy mieszanką rurkę, dajemy lont. Obklejamy górę flary taśmą klejącą tak, by nic się nie wysypało, i żeby lont przez to przeszedł bez problemu.

10)Kapiszony

Robimy proch na kapiszony.Nr 48 w dziale prochy. mieszamy go objętościowo w stosunku 92:8 z krochmalem i dodajemy wody, by powstała gęsta papka. Robimy kropki na kartce. Po wyschnięciu mamy kapiszony. Z tej mieszanki można zrobić też zapałki nakładając ją na drewienka.