ZYGMUNT ZEYDLER-ZBOROWSKI

ALMIRITIS PIJĄ SŁONĄ WODĘ

CZĘŚĆ PIERWSZA - KRETA

ROZDZIAŁ PIERWSZY

    

    Obudził się wcześnie. Mo­że z głę­bo­ki­ego snu wyrwały go pod­ni­esi­one głosy do­la­tu­j­ące z są­si­ed­nich bal­ko­nów, a mo­że smu­gi jask­ra­we­go świ­at­ła, wdzi­era­j­ące się do ho­te­lo­we­go po­ko­ju przez ni­eszc­zel­ne oki­en­ni­ce. Nie mi­ał siły pod­nieść ci­ęż­kich, zmęc­zonych po­wi­ek.

    Leniwym ruc­hem wyci­ąg­nął rę­kę i rozs­ta­wi­ony­mi sze­ro­ko pal­ca­mi poc­zął wod­zić po sto­j­ącym obok łóż­ku. Prześci­erad­ło było jeszc­ze ci­ep­łe. Ot­worzył oczy. Do­pi­ero wtedy uświ­ado­mił so­bie, że w ła­zi­en­ce szu­mi wo­da. "Już wsta­ła - pomyślał. - Zer­wa­ła się o świ­cie. Dzi­el­na dzi­ewczy­na". Przez chwi­lę le­żał na wznak, wpat­ru­j­ąc się w ci­em­ne plamy zdo­bi­ące su­fit. Ho­tel "Ma­ri­na" za­lic­zał się do bard­zo ta­nich ho­te­li.

    - Nie śpisz?

    Na wi­dok jej na­gi­ego ci­ała, pokry­te­go błyszczący­mi krop­la­mi wody, poc­zuł nowy przypływ na­mi­ęt­ności. Wyci­ąg­nął do ni­ej ra­mi­ona.

    - Chodź.

    Z uśmi­ec­hem potr­ząs­nę­ła gło­wą.

    - Dosyć. Jes­teś ni­emoż­liwy. - Mó­wi­ła dobr­ze po an­gi­els­ku, z za­bawnym, troc­hę śpi­ewnym ak­cen­tem.

    - Podobasz mi się - po­wi­ed­zi­ał. - Bard­zo mi się po­do­basz.

    Nie przes­ta­wa­ła się uśmi­ec­hać.

    - To się bard­zo dobr­ze skła­da. Ty tak­że mi się po­do­basz. Chyba nie spęd­zi­łabym z to­bą nocy, gdyby było inac­zej. Jak ci się zda­je?

    Rozczesała gęs­te ci­em­no­kasz­ta­no­we włosy i zac­zę­ła się ubi­erać.

    - Jak to się właści­wie sta­ło? - spytał po chwi­li. - Ża­łu­j­esz?

    - Oszalałaś?! - Zer­wał się, pod­bi­egł i chwycił ją na rę­ce.

    - Marco, przes­tań, puść mnie! - bro­ni­ła się zdecy­do­wa­nie.

    - Kocham cię - mó­wił stłu­mi­onym gło­sem. - Koc­ham cię. Słyszysz? Jes­teś na­jws­pa­ni­als­zą dzi­ewczy­ną, jaką w życiu spot­ka­łem. To wszystko jest cu­dow­ne. Koc­ham cię.

    Wreszcie uwol­ni­ła się z jego obj­ęć.

    - Jesteś ni­ez­nośny, in­sup­por­tab­le, in­sup­por­tab­le - pow­tórzy­ła pa­rok­rot­nie, przec­hod­ząc nag­le na fran­cus­ki - in­sup­por­tab­le garçon. - Ro­ześmi­ała się, prze­su­nę­ła dło­nią po jego jas­nej, zmi­erz­wi­onej czupry­nie i kończy­ła się ubi­erać.

    Pobiegł do ła­zi­en­ki, pośpi­esz­nie się ogo­lił, wzi­ął prysznic. Ki­edy wró­cił, zas­tał ją za­j­ętą sta­ran­nym ro­bi­eni­em ma­ki­j­ażu.

    - Nie będ­zi­esz już spał?

    - Jeżeli ty wsta­łaś…

    - Ja to co in­ne­go. Mam du­żo spraw do za­łat­wi­enia, ale ty mógłbyś jeszc­ze troc­hę pos­pać.

    - Nie mam oc­hoty.

    - A co będ­zi­esz ro­bił? Wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nie wi­em. Pó­jdę się do­wi­ed­zi­eć, ki­edy odpły­wa fa­iry-bo­at na Kre­tę, a po­tem…

    - Wybierasz się na Kre­tę?

    - Wspominałem ci prze­ci­eż o tej idi­otycz­nej his­to­rii z pasz­por­tem.

    - Mówiłeś coś, ale nie zwró­ci­łam uwa­gi… Chyba nie masz się czym prze­jmo­wać.

    Pójdziesz do am­ba­sady…

    Skrzywił się ni­ec­hęt­nie i potr­ząs­nął gło­wą.

    - To nie ta­kie pros­te. Na pew­no mi­ałbym du­że przykrości. Oba­wi­am się, że przez jakiś czas nie mógłbym wyj­eżd­żać za gra­ni­cę. Am­ba­sa­da to os­ta­tecz­ność. Na­jpr­zód wo­lę pos­zu­kać… Mo­że jed­nak zna­jdę. Ma­ła nad­zi­e­ja, ale mus­zę spró­bo­wać.

    - Jedziesz na Kre­tę szu­kać pasz­por­tu?

    - Oczywiście. Mó­wi­łem ci chyba o tym Amery­ka­ni­nie.

    - Nie mó­wi­łeś.

    - Prosta spra­wa. Po­j­ec­ha­łem z wyci­ecz­ką do Delf. Zwi­ed­za­liśmy ru­iny świ­ąty­ni Apol­li­na.

    Było cu­dow­nie. Ale jakiś di­abeł mnie pod­ku­sił, żeby pójść na sam szczyt i obe­jr­zeć sta­di­on.

    Zasiedziałem się tam. Ki­edy wró­ci­łem, auto­ka­ru już nie było. Nie wi­ed­zi­ałem, co ro­bić. Żad­nej ko­mu­ni­ka­cji, a do Aten to ka­wał dro­gi. I nag­le zj­awił się ten Amery­ka­nin. Zab­rał mnie do swo­j­ego wo­zu, był bard­zo upr­ze­jmy.

    - I sąd­zisz, że w wo­zie te­go Amery­ka­ni­na…

    - Właśnie. Jak wrzu­ca­łem ple­cak, pasz­port mógł wypaść.

    - Z zamk­ni­ęte­go ple­ca­ka?

    - Nic nie ro­zu­mi­esz - zde­ner­wo­wał się. - Pasz­port wsu­ną­łem do ki­es­ze­ni ple­ca­ka, któ­rej nie mog­łem za­pi­ąć.

    - Któż tak się obc­hod­zi z pasz­por­tem?

    - Oczywiście, że to idi­otycz­ne, ale te­raz nie war­to o tym mó­wić.

    - I myślisz, że zna­jd­zi­esz te­go Amery­ka­ni­na na Kre­cie?

    - Po pow­ro­cie z Delf mi­ał odpły­nąć swo­im jach­tem z Pi­re­usu na Kre­tę.

    Przestała la­ki­ero­wać paz­nok­cie i spo­jr­za­ła na ni­ego uważ­ni­ej.

    - Swoim jach­tem? Na Kre­tę?

    - Tak po­wi­ed­zi­ał.

    - A wi­esz, jak ten Amery­ka­nin się nazy­wa?

    - Wiem. Dał mi swój bi­let wizy­towy. Wil­li­am Haw­kins.

    Nagły błysk po­j­awił się w brą­zowych oc­zach.

    - Znasz go mo­że?

    Ze zdwo­j­onym za­pa­łem wró­ci­ła do la­ki­ero­wa­nia paz­nok­ci.

    - Znasz go? - pow­tórzył pyta­nie. Wzruszy­ła ra­mi­ona­mi.

    - Nie wi­em. To naz­wis­ko wyda­je mi się zna­j­ome. Tylu lud­zi się spoty­ka. Wi­ęc chcesz dzi­si­aj płynąć na Kre­tę?

    - Tak. Im wcześni­ej, tym le­pi­ej. W tej sytu­acji nie mo­gę tra­cić cza­su. Mo­że jed­nak uda mi się odzys­kać pasz­port.

    - Nie ma te­go złe­go, co by na dob­re nie wyszło.

    - Nie ro­zu­mi­em.

    - To prze­ci­eż pros­te. Gdybyś nie zgu­bił pasz­por­tu, nie bylibyśmy się spot­ka­li.

    Roześmiał się. Mi­ał bi­ałe, zdro­we zęby.

    - Zupełnie słusz­nie. Jes­tem zachwy­cony, że zgu­bi­łem pasz­port. Żeby ci­ebie spot­kać, go­tów jes­tem zgu­bić dzi­esi­ęć pasz­por­tów, dwad­zieścia, sto…

    - Mówiłeś, że mi­ałeś go w ki­es­ze­ni ple­ca­ka.

    - Tak.

    - I w Del­fach nie zos­ta­wi­łeś ple­ca­ka w auto­kar­ze?

    - Nie, zaws­ze nos­zę go ze so­bą. To mały ple­cak. Ba­łem się zos­ta­wić w auto­kar­ze, żeby mi ktoś nie wyci­ąg­nął pasz­por­tu czy pi­eni­ędzy. I właśnie…

    - Ale pi­eni­ędzy nie zgu­bi­łeś?

    - Na szczęście nie. Były w dru­gi­ej ki­es­ze­ni.

    - Dlaczego te­go wszystki­ego nie no­sisz przy so­bie?

    - Wiesz chyba, jakie są dżinsy. Ma­ją ta­kie płytkie ki­es­ze­nie, że nic się w nich nie mieści.

    Skończyła la­ki­ero­wać paz­nok­cie.

    - Muszę już iść. Żeg­nam cię. Adi­eu.

    Spojrzał na nią spłos­zony.

    - Więc jak będ­zie?

    - Z czym?

    - No… z na­mi. Prze­ci­eż nie mo­żemy się tak rozs­tać.

    - Dlaczego nie mo­żemy?

    - Bo nie… bo… bo mus­zę cię jeszc­ze zo­baczyć. Nie po to zgu­bi­łem pasz­port, żebyś natych­mi­ast znik­nę­ła z mo­j­ego życia.

    Podeszła do ni­ego i dotk­nę­ła jego wło­sów.

    - Lubię cię, Mar­co, bard­zo cię lu­bię. Ale czy nie sąd­zisz, że to była przygo­da, któ­rą już na­leży za­kończyć?

    - Nie, to ni­ep­raw­da! - oburzył się. - To nie przygo­da, któ­rą trze­ba jak na­jszyb­ci­ej skończyć. To mi­łość.

    Położyła mu pal­ce na war­gach.

    - Ciiicho… Nie uży­waj wi­el­kich słów. Prze­ci­eż wie pra­wie się nie znamy.

    - To co z te­go? Moż­na ko­goś po­koc­hać od ra­zu, bez dłu­gi­ej zna­j­omości.

    - Wierzysz w mi­łość od pi­erws­ze­go we­jr­ze­nia?

    - Dawniej nie wi­erzy­łem. Te­raz wi­er­zę. Daw­ni­ej w ogó­le nie wi­erzy­łem w mi­łość. Nie mo­żesz tak odejść.

    - Cóż ty wi­esz o mnie, o mo­im życiu?

    - Nic mnie to wszystko nie obc­hod­zi. Wi­em tylko tyle, że cię koc­ham i że chcę być z to­bą.

    Spoważniała i zac­zę­ła og­lą­dać z uwa­gą swo­je świ­eżo po­la­ki­ero­wa­ne paz­nok­cie.

    - Widzę, że zaczy­na­ją się komp­li­ka­cje. Nie lu­bię komp­li­ka­cji.

    - Czy mi­łość nazy­wasz komp­li­ka­cj­ami?

    - Oczywiście. Tak zwa­na mi­łość zaws­ze lud­zi­om bard­zo komp­li­ku­je życie.

    - Czy masz ta­kie smut­ne doświ­adc­ze­nia?

    - Może. W każdym ra­zie jes­tem troc­hę zas­koc­zo­na. Nie trak­to­wa­łam nas­ze­go spot­ka­nia aż tak po­waż­nie.

    - Widocznie częs­to mi­ewasz ta­kie spot­ka­nia - po­wi­ed­zi­ał ze złością.

    Uśmiechnęła się.

    - Nie pró­buj mnie ob­ra­żać. To nie jest w stylu ro­mantycz­ne­go koc­han­ka.

    - Kto ci po­wi­ed­zi­ał, że jes­tem ro­mantycznym koc­han­ki­em?

    - Ty sam. Mi­łość od pi­erws­ze­go we­jr­ze­nia. Cze­góż wi­ęcej trze­ba? W naszych cza­sach rzad­ko się spoty­ka ko­goś, kto wi­erzy w ta­kie rzeczy. Wi­esz co? Mam pe­wi­en pomysł. Mi­ałam jut­ro le­ci­eć sa­mo­lo­tem na Kre­tę. Żeby nas­ze spot­ka­nie nie było tak gwał­tow­ne, za­mi­enię sa­mo­lot na fa­iry-bo­at i popły­nę z to­bą. Wprawd­zie to dłu­ga ca­ło­noc­na pod­róż, ale cze­góż się nie ro­bi dla mi­łe­go to­warzyst­wa.

    - Doskonale - uci­eszył się. - Nie wi­ed­zi­ałem, że ty tak­że wybi­erasz się na Kre­tę. Za­raz po­bi­eg­nę ku­pić bi­lety. Mam nad­zi­e­ję, że dos­ta­nę jeszc­ze jakąś ka­bi­nę.

    - Nie wyob­ra­żaj so­bie, mon che­ri, że ulo­ku­j­emy się w jed­nej ka­bi­nie.

    - A to dlac­ze­go? Pog­ład­zi­ła go po dło­ni.

    - Nie de­ner­wuj się. Wspól­na ka­bi­na nie wchod­zi w rac­hu­bę. Zda­j­esz so­bie chyba spra­wę z te­go, że nie chci­ałabym, żeby nas ktoś zo­baczył. Mam tu­taj du­żo zna­j­omych. Ni­et­rud­no o ni­epo­żą­da­ne spot­ka­nie.

    - Myślałem, że ca­łą noc spęd­zimy ra­zem na stat­ku - po­wi­ed­zi­ał nach­mur­zony.

    - Oczywiście, że ca­łą noc spęd­zimy ra­zem na stat­ku, ale wyłącz­nie na roz­mo­wie.

    - Szkoda.

    Uderzyła go po ra­mi­eniu.

    - Nie bądź ni­ez­nośnym chło­pa­ki­em, Mar­co. Chyba roz­mo­wa ze mną tak­że spra­wia ci przyj­em­ność.

    - Oczywiście, ale…

    - Zresztą zo­baczymy, jak to wszystko się ułoży. Ja za­łat­wię bi­lety.

    Sięgnął po port­fel le­żący na nocnym sto­li­ku.

    - Zaraz dam ci pi­eni­ąd­ze. Ile to mo­że kosz­to­wać?

    Powstrzymała go ener­gicznym ruc­hem rę­ki.

    - Daj spo­kój. Po­wi­ed­zi­ałam, że ja to za­łat­wię.

    - Nie mam za­mi­aru być na two­im utrzy­ma­niu. Ro­ześmi­ała się we­so­ło.

    - Dajże spo­kój. A zresz­tą, jeże­li to tak ra­ni two­ją męs­ką am­bi­cję, to późni­ej się po­liczymy, mon chéri. Bądź grzecznym chłop­cem. - Za­uważył, że chęt­nie do an­gi­els­ki­ego wtrą­ca­ła jakieś fran­cus­kie sło­wo… To go troc­hę draż­ni­ło, a troc­hę intry­go­wa­ło. Od pi­erws­ze­go mo­men­tu zro­bi­ła na nim wra­że­nie dzi­ewczyny na ta­kim po­zi­omie, że trud­no ją było po­de­jr­ze­wać o głu­pi sno­bizm. Po pros­tu mo­że język fran­cus­ki był jej bliższy i swo­bod­ni­ej się nim pos­łu­gi­wa­ła ani­że­li an­gi­els­kim.

    - Może zj­emy ra­zem obi­ad? - zap­ro­po­no­wał.

    Skinęła gło­wą.

    - To jest myśl. Spot­ka­jmy się o czwar­tej.

    - Gdzie?

    - Tam, gdzieśmy się poz­na­li.

    - W tej piz­ze­rii ni­eda­le­ko pla­cu Omo­nia?

    - Tak. Jeże­li masz oc­ho­tę.

    - Będę punk­tu­al­nie o czwar­tej.

    - Adio.

    Delikatnie po­ca­ło­wa­ła go w us­ta, jakby w oba­wie, żeby nie zetr­zeć szmin­ki z warg, i wybi­eg­ła z po­ko­ju.

    Przez chwi­lę stał bez ruc­hu, patr­ząc na drzwi, za który­mi znik­nę­ła. To, co os­tat­nio przeżył, było czymś tak ni­ere­alnym, tak przed­ziw­nie fan­tastycznym, że ci­ąg­le jeszc­ze nie mógł uwi­erzyć, że to wszystko zdarzy­ło się nap­raw­dę.

    Włożył kra­ci­as­tą ko­lo­ro­wą kos­zu­lę, na­ci­ąg­nął efek­tow­nie po­ła­ta­ne dżinsy i przez pe­wi­en czas szczot­ko­wał pra­co­wi­cie ni­es­for­ną czupry­nę. Nas­tęp­nie wyszedł i nie cze­ka­j­ąc na win­dę zbi­egł scho­da­mi na dół.

    Portier z kwaśną mi­ną od­po­wi­ed­zi­ał na jego "go­od mor­ning".

- Czy pan zna­lazł swój pasz­port, mis­ter Sos­nows­ki? - spytał zag­lą­da­j­ąc do ksi­ąż­ki mel­dun­ko­wej.

    - Jeszcze nie.

    - Bardzo mi przykro, ale nie będ­zie pan mógł u nas mi­esz­kać bez pasz­por­tu. Ta le­gity­ma­cja, któ­rą mi pan przeds­ta­wił, nie wystarc­za. Sorry.

    - Dzisiaj po po­łud­niu zwal­ni­am po­kój - po­wi­ed­zi­ał z uśmi­ec­hem Ma­rek. - Nie bę­dę pa­nu spra­wi­ał kłopo­tu. Pros­zę przygo­to­wać rac­hu­nek.

    - To ode mnie nie za­leży, mis­ter Sos­nows­ki - zac­zął tłu­maczyć się por­ti­er. - Nie chcemy mi­eć przykrości ze strony po­li­cji. Pan ro­zu­mie?

    - Ależ dos­ko­na­le ro­zu­mi­em. Bard­zo dzi­ęku­ję, że mog­łem u was prze­no­co­wać.

Śni­ada­nie w ho­te­lu "Ma­ri­na" nie na­le­ża­ło do na­js­macz­ni­e­jszych, dwie og­rom­ne, słod­kie maśla­ne buł­ki, ka­wa­łek mas­ła, dżem i bard­zo ki­eps­ka ka­wa.

    Marek jed­nak tak był za­j­ęty swo­imi myśla­mi, że nie bard­zo wi­ed­zi­ał, co je. Wychod­ząc z ho­te­lu, spo­jr­zał we­so­ło na por­ti­era, który odw­za­j­em­nił się życzliwym uśmi­ec­hem.

    Najwyraźniej ci­ężar spadł mu z ser­ca, ki­edy nab­rał pew­ności, że gość bez pasz­por­tu nie usi­łu­je zatrzy­mać po­ko­ju na dłu­żej.

    Dzień był jak zwykle sło­neczny, pe­łen zło­ta i błę­ki­tu płyną­ce­go z bezch­mur­ne­go ni­eba.

    Kontrast z mrocznym ho­te­lowym ho­lem, oświ­et­lonym słaby­mi ża­rów­ka­mi, był tak wi­el­ki, że Ma­rek, ośle­pi­ony nagłym blas­ki­em, zmrużył oczy. Ża­ło­wał, że nie wzi­ął ci­emnych oku­la­rów, ale już mu się nie chci­ało wra­cać na gó­rę.

    Miał du­żo cza­su, z którym nie wi­ed­zi­ał, co ro­bić. Krążył bez ce­lu po uli­cach, przysta­j­ąc przed wysta­wa­mi i og­lą­da­j­ąc fo­tosy fil­mo­we, umi­eszc­zo­ne w gab­lo­tach przed wejści­ami do kin. Nie chci­ał zbytnio od­da­lać się od cent­rum, oba­wi­a­j­ąc się zab­łąd­zić. Ateny znał bard­zo sła­bo. Wo­lał wi­ęc po­rus­zać się na tra­sie po­mi­ędzy pla­cem Omo­nia a pla­cem Syntag­ma, gdzie czuł się pew­nie i nie mu­si­ał ni­ko­go pytać o dro­gę.

    Wskazówki ze­gar­ka po­rus­zały się ni­esłyc­ha­nie wol­no. Poc­zuł zmęc­ze­nie. Wstą­pił wi­ęc do jaki­ejś ka­wi­aren­ki na Ve­ni­ze­lon i pop­ro­sił o Co­ca-Co­lę. Sąc­ząc bru­natny płyn przez plasty­ko­wą rur­kę, myślał o Ane­cie. To była nap­raw­dę wspa­ni­ała dzi­ewczy­na. Przypo­mi­na­j­ąc so­bie noc, spęd­zo­ną w jej ra­mi­onach, przymknął oczy.

    Z roz­kosz­ne­go roz­mar­ze­nia wyrwał go nag­le czyjś ener­giczny głos.

    - Cześć, Ma­rek. A ty co tu jeszc­ze ro­bisz?

    Kudłaty młody czło­wi­ek, któ­re­go twarz zdo­bi­ła gęs­ta, daw­no nie przystrzyga­na bro­da, szczerzył zęby w po­wi­talnym uśmi­ec­hu.

    - Kazik! Jak się masz.

    Uścisnęli so­bie dło­nie i bro­dacz przysi­adł się do sto­li­ka.

    - Myślałem, żeś już daw­no od­le­ci­ał do Wars­zawy.

    - Miałem ta­ki za­mi­ar - skrzywił się Ma­rek - ale troc­hę mi się skomp­li­ko­wa­ło.

    - Co się sta­ło? Zgu­bi­łeś bi­let?

    Marek ni­ec­hęt­nie opo­wi­ed­zi­ał his­to­rię o pasz­por­cie, Zda­wał so­bie spra­wę z te­go, że nie ma się czym chwa­lić.

    - I masz za­mi­ar jec­hać na Kre­tę?

    - A co mam ro­bić? To jedy­na szan­sa. Jeże­li pasz­port wysu­nął mi się w wo­zie te­go Amery­ka­ni­na, to prze­ci­eż mi go od­da.

    Kazik pok­rę­cił gło­wą z po­wąt­pi­ewa­ni­em.

    - Mało praw­do­po­dob­ne, ale oczy­wiście spró­bo­wać trze­ba. W os­ta­tecz­ności pó­jd­zi­esz do nas­zej am­ba­sady. Mus­zą ci po­móc.

    - Wolałbym te­go unik­nąć.

    - Wierzę ci, stary - uśmi­ech­nął się Ka­zik. - Ale jak na Kre­cie nie zna­jd­zi­esz pasz­por­tu, to klops. Będ­zi­esz mu­si­ał iść do am­ba­sady. Cze­kaj… cze­kaj… coś mi w tej chwi­li przyszło do głowy. Chyba ci mó­wi­łem, że na Kre­cie si­ed­zi służ­bo­wo mój stryj. Bu­du­j­emy tam ole­j­ar­nię dla Gre­ków ra­zem z Jugos­ło­wi­ana­mi.

    - Nie bard­zo ro­zu­mi­em, co ja mam z tym wspól­ne­go - po­wi­ed­zi­ał Ma­rek.

    - Jak to co? - Ka­zik szarp­nął ni­eci­erp­li­wie skoł­tu­ni­oną bro­dę. - Jeże­li jed­zi­esz na Kre­tę, to prze­ci­eż war­to tam mi­eć ko­goś życzli­we­go. No nie? Na­pis­zę pa­rę słów do stryj­asz­ka, pros­ząc, żeby się to­bą za­opi­eko­wał. Zro­bił się już z ni­ego stary Kre­teńczyk. Na­wet po grec­ku zaczy­na so­bie wca­le nieźle rad­zić.

    - Byłeś u ni­ego?

    - Jasne. Si­ed­zi­ałem tam pra­wie dwa tygod­nie. Przyznam ci się szczer­ze, że chęt­nie bym na sta­łe za­mi­esz­kał na Kre­cie. Żyć nie umi­erać. Mo­tory­za­cja sła­bo roz­wi­ni­ęta, żad­ne­go przemys­łu, po­wi­etr­ze wspa­ni­ałe, spo­kój, kli­mat fan­tastyczny, lud­zie mi­li, uczyn­ni, kul­tu­ral­ni.

    Tylko ten ich język. Trud­no się do­ga­dać. Jeże­li masz kart­kę pa­pi­eru i dłu­go­pis, to za­raz zre­da­gu­j­emy od­po­wi­ed­nie pis­mo i za­mel­du­j­esz się w Irak­li­onie u stryj­cia. Bard­zo fa­jny fa­cet. Przekonasz się.

    Marek wyj­ął z ki­es­ze­ni spod­ni no­tes i ołó­wek.

    - Niestety, nie mam dłu­go­pi­su.

    - Nieważne - uśmi­ech­nął się Ka­zik, wyrwał kart­kę i zab­rał się do pi­sa­nia.

    - A ty dłu­go zos­ta­j­esz w Ate­nach?

    - Jutro od­la­tu­ję. Po­si­ed­zi­ałbym jeszc­ze troc­hę, ale nie mo­gę. Szko­da. Nie wyob­ra­żasz so­bie, jaką dzi­ewczy­nę po­der­wa­łem w Pi­re­usie. Bom­ba.

    Gawędzili jeszc­ze chwi­lę, wypi­li Co­ca-Co­lę, a nas­tęp­nie zac­zę­li włóczyć się po uli­cach.

    Obaj mi­eli du­żo cza­su.

    - Ciuchy tu bom­bo­we - mó­wił Ka­zik, ki­edy zatrzymy­wa­li się przed wysta­wa­mi. - Ale drożyz­na. Trze­ba by mi­eć spo­ro tych cho­lernych do­la­rów, żeby ku­pić co ni­eco. Spo­jrz­yj, jaka sza­ło­wa kos­zu­la. Trzysta osi­emd­zi­esi­ąt drachm, przesz­ło dzi­esi­ęć do­la­rów.

    Marek wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nie lu­bię og­lą­dać wystaw, jak nie mam forsy. Co to tak li­zać przez szybę?

    - Przyjemnie cho­ci­aż po­patr­zeć - zaśmi­ał się Ka­zik. - Będ­zie o czym opo­wi­adać w Wars­za­wie. Byłeś na jakimś świńs­kim fil­mie?

    - Nie byłem. - Ża­łuj. Ja byłem trzy razy. Szko­da mi było forsy, ale raz się żyje. Po­wi­adam ci, ubaw po pachy. Na­jbard­zi­ej świńs­kie to grec­kie i ni­emi­ec­kie. Z jed­ne­go to mi na­wet dzi­ewczy­na uci­ek­ła. Mu­si­ałem ją go­nić.

    - Poszedłeś na ta­kie coś z dzi­ewczyny?

    - Chciałem ją troc­hę roz­ra­jco­wać, ale nie wypa­li­ło. Nie rad­zę ci ro­bić ta­kich rzeczy. Za moc­ne. A ty? Przygruc­ha­łeś tu so­bie jakąś?

    - Mniej wi­ęcej - od­parł wymi­j­a­j­ąco Ma­rek. Nie mi­ał oc­hoty zwi­er­zać się ze swej zna­j­omości z Ane­tą.

    Kazik spo­jr­zał spod oka na ko­le­gę i zmi­enił te­mat.

    - Widziałeś, jakie oni tu ma­ją zło­te wyroby?

    - Widziałem. Bard­zo ład­ne.

    - Co to ład­ne, pi­ęk­ne. Zo­baczysz w Irak­li­onie. Sklep ko­ło skle­pu za­wa­lony zło­tem.

    Prawdziwe dzi­eła Oni się w tym koc­ha­ją. Ża­łu­ję, że nie mi­ałem tych cho­lernych drachm.

    Kupiłbym coś Han­ce.

    - Mogłeś nie chod­zić na świńs­kie filmy i za­oszc­zęd­zić.

    - Gadasz głupst­wa - ob­ruszył się Ka­zik. - Chyba ori­en­tu­j­esz, ile kosz­tu­je ki­no, a ile zło­ta bran­so­le­ta, po­rów­na­nie? A zresz­tą fund­nę Han­ce coś fa­jne­go w Warsza­wie w jakimś ko­mi­sie. Nie mu­si być ko­ni­ecz­nie

- Wid­zę, że cię zaczy­na­ją dręczyć wyrzuty su­mi­enia. Nie oka­za­łeś się, jak mi się zda­je, ta­kim bard­zo wi­ernym nar­zec­zonym.

    Kazik mach­nął rę­ką.

    - Daj spo­kój. O wi­er­ności bę­dę myślał po ślu­bie i wca­le nie jes­tem pe­wi­en, co wynik­nie z tych mo­ich rozmyślań.

    Marek poc­zuł ogar­ni­a­j­ące go zmęc­ze­nie. Mi­ał dosyć tej głu­pi­ej roz­mowy, chci­ało mu się spać.

    - Wrócę do ho­te­lu - po­wi­ed­zi­ał. - Jes­tem cho­ler­nie sko­nany. Chyba się troc­hę prześpię.

    Kazik skwap­li­wie wyci­ąg­nął rę­kę na po­żeg­na­nie. Wi­docz­nie i on mi­ał dosyć spa­ce­ru po nagr­zanych słońcem uli­cach.

    - No to cześć. Trzymaj się. A jak będ­zi­esz w Irak­li­onie, pozd­rów ode mnie stryj­asz­ka.

   

 W ho­te­lu por­ti­er po­wi­ed­zi­ał:

    - Przygotowałem dla pa­na rac­hu­nek.

    - Dziękuję - uśmi­ech­nął się upr­ze­jmie Ma­rek. - Te­raz chci­ałbym jeszc­ze z god­zin­kę od­poc­ząć, a po­tem ure­gu­lu­ję i zwol­nię po­kój.

    Portier nie wyglą­dał na zachwy­co­ne­go pers­pekty­wą te­go "odpoczyn­ku", ale nie pro­tes­to­wał. Skrzywił się tylko ni­ez­nacz­nie. Chci­ał się jak na­jp­ręd­zej pozbyć ni­ewy­god­ne­go gościa.

    Marek po­j­ec­hał win­dą na dru­gie pi­ęt­ro. W po­ko­ju było o wi­ele chłod­ni­ej ani­że­li na dwor­ze. Odetch­nął głę­bo­ko i dotk­nął pal­ca­mi mok­rej od po­tu kos­zu­li. Ro­zeb­rał się, wzi­ął prysznic,' up­rał kos­zu­lę, po­wi­esił ją na bal­ko­nowych drzwi­ach i rzu­cił się na łóż­ko. Pra­wie natych­mi­ast zas­nął.

    Obudził się pa­rę mi­nut po trze­ci­ej. Zer­wał się i zac­zął się pośpi­esz­nie ubi­erać. Bał się spóźnić.

    Koszula była jeszc­ze wil­got­na. Wyj­ął wi­ęc dru­gą z ple­ca­ka, a tę zwi­nął i za­pa­ko­wał w pa­pi­er. "Wyschnie na stat­ku" - po­ci­es­zał się.

    Zbiegł na dół i ure­gu­lo­wał rac­hu­nek. Por­ti­er, odetch­nąwszy z wi­docz­ną ul­gą, żeg­nał go życzliwym uśmi­ec­hem.

- Szczęśli­wej pod­róży, mis­ter Sos­nows­ki.

Żar płynący z ni­eba zda­wał się na­si­lać w god­zi­nach po­łud­ni­owych. Ma­rek czuł, że ta dru­ga kos­zu­la tak­że zaczy­na wil­got­ni­eć od po­tu, spo­jr­zał na ze­ga­rek i dos­zedł do wni­os­ku, że nie mu­si się tak bard­zo spi­eszyć. Do pla­cu Omo­nia było ni­eda­le­ko. Nie po raz pi­erwszy dzi­wił się, że tak blis­ko cent­rum mi­as­ta zaczy­na­ją się pery­fe­rie. Ho­tel "Ma­ri­na" był prze­ci­eż bez wąt­pi­enia pery­fer­yjnym ho­te­lem, tak zresz­tą jak ca­ła dzi­el­ni­ca, w któ­rej się zna­jdo­wał.

    W piz­ze­rii o tej por­ze nie było du­że­go ruc­hu. Kel­ner w bi­ałej płó­ci­en­nej mary­nar­ce si­ed­zi­ał ko­ło jed­ne­go ze sto­li­ków i sennym spo­jr­ze­ni­em wod­ził po za­la­nej słoń­cem ulicy. Robił wra­że­nie czło­wi­eka, który nie marzy o niczym innym, jak tylko o wygodnym ha­ma­ku za­wi­es­zonym w ci­eniu roz­łożystych drzew.

    Marek poc­ząt­ko­wo mi­ał za­mi­ar ulo­ko­wać się na zwanym "świ­eżym po­wi­etr­zu", ale zrezyg­no­wał z te­go. Dos­zedł do wni­os­ku, że wew­nątrz będ­zie chłod­ni­ej i dyskret­ni­ej. Ane­ta da­ła mu ni­ed­wuz­nacz­nie do zro­zu­mi­enia, iż nie ma oc­hoty, żeby ją jacyś zna­j­omi spot­ka­li w to­warzyst­wie mło­de­go czło­wi­eka.

    W wąs­ki­ej, dłu­gi­ej sal­ce pa­no­wał nast­ro­j­owy półm­rok. Było tu rzeczy­wiście o wi­ele chłod­ni­ej niż na ulicy. Wybrał sto­lik pod ści­aną i ni­ez­decy­do­wany spo­jr­zał na kel­ne­ra, który do ni­ego pods­zedł.

    - Na ra­zie pros­zę o Co­ca-Co­lę.

    - A po­tem? - spytał kel­ner, przyglą­da­j­ąc się bez en­tu­zj­az­mu mło­de­mu turyście w po­ła­tanych dżin­sach.

    Kelner chrząk­nął, mruk­nął coś ni­ez­ro­zu­mi­ałe­go i ods­zedł le­niwym, lek­ko kołys­zącym się kro­ki­em.

    Przyszła do­pi­ero oko­ło wpół do pi­ątej. Mi­ała na so­bie ko­lo­ro­wą su­ki­en­kę w du­że styli­zo­wa­ne kwi­aty. Była wypoc­zę­ta, wyświ­eżo­na i tak sta­ran­nie uc­ze­sa­na, jakby przed chwi­lą wyszła od fryzj­era.

    - Długo cze­kasz?

    - Umówiliśmy się o czwar­tej, a ja zazwyc­zaj jes­tem punk­tu­alny - po­wi­ed­zi­ał z wyrzu­tem. Ni­ec­hęt­ne spo­jr­ze­nia, który­mi ob­dar­zał go kel­ner przez te pół god­ziny, rozd­raż­niły go. Zwi­erzył się z te­go Ane­cie.

    Roześmiała się.

    - Nie mo­żesz się dzi­wić, dar­ling. Te ta­buny za­rośni­ętych i częs­to nie domytych młod­zi­eń­ców, którzy w se­zo­nie turystycznym prze­wa­la­ją się przez nasz kraj, nie zachwy­ca­ją mo­ich ro­da­ków. Przyznam ci się szczer­ze, że ja tak­że sła­bo znos­zę tę in­wa­zję dziwnych turys­tów, napły­wa­j­ących do nas od kil­ku lat z ca­łe­go świ­ata.

    - Ja rac­zej się myję - po­wi­ed­zi­ał Ma­rek.

    Spojrzała na ni­ego z we­sołym błyski­em w oc­zach.

    - Wiem. Mo­gę ci w ra­zie potr­zeby wysta­wić od­po­wi­ed­nie zaświ­adc­ze­nie. Co zj­emy? - spyta­ła, spostr­zegłszy zbli­ża­j­ące­go się kel­ne­ra.

    - Chyba tradyc­yj­nie ne­apo­li­tańs­ką piz­zę.

    - I do te­go oczy­wiście wi­no. Na­uczy­łeś się już pić nas­zą rycynę?

    - Tak. Na­wet po­lu­bi­łem. Poc­ząt­ko­wo nie mog­łem się przyzwycza­ić do te­go żywicz­ne­go sma­ku, ale te­raz chęt­nie pi­ję. To dob­re wi­no i ma tę wi­el­ką za­le­tę, że nie po­wo­du­je oci­ęża­łości.

    Aneta za­mi­eni­ła pa­rę słów po grec­ku z kel­ne­rem i zwró­ci­ła ra­dos­ną twarz ku Mar­ko­wi.

    - Tak się ci­es­zę - po­wi­ed­zi­ała, doty­ka­j­ąc jego dło­ni.

    - Z cze­go się tak ci­eszysz?

    - No z te­go, że popły­ni­emy ra­zem do Irak­li­onu. Ku­pi­łam bi­lety. Ni­es­tety, nie dos­ta­łam już mi­e­jsc na "Kan­tię". Popły­ni­emy "Mi­no­sem".

    - Czy to nie wszystko jed­no?

    - "Kantia" jest bard­zi­ej no­woc­zes­na, bard­zi­ej luk­su­so­wa i szybsza. Późni­ej wychod­zi z Pi­re­usu, a wcześni­ej przypływa do Irak­li­onu.

    - Wobec te­go ci­es­zę się, że popły­ni­emy "Mi­no­sem" - po­wi­ed­zi­ał z prze­ko­na­ni­em Ma­rek. - Dłu­żej będ­zi­emy ra­zem.

    - Chciałabym, żebyśmy się na pok­ład­zie spot­ka­li niby przypad­ki­em. Wszyscy ci, którzy nas bę­dą ewen­tu­al­nie ob­ser­wo­wać, po­win­ni od­nieść wra­że­nie, że to jest zu­peł­nie przypad­ko­wa, pok­ła­do­wa zna­j­omość. Przep­ras­zam, Mar­co, jeże­li zro­bi­łam ci' przykrość - do­da­ła pośpi­esz­nie, wid­ząc jego nach­mur­zo­ną twarz. - Gni­ewasz się?

    - Nie gni­ewam się, ale mi troc­hę przykro. Mo­że masz ra­cję, że się mnie wstydzisz. Rzeczywiście nie jes­tem zbyt wytwornym dżen­tel­me­nem.

    Pieszczotliwie uderzy­ła go po dło­ni.

    - Dzieciaku, nie bądź ni­emądry. Dlac­ze­góż mi­ałabym się ci­ebie wstydzić? Po pros­tu chod­zi mi o mo­ją opi­nię. To wszystko. Po­wi­ni­eneś zdać so­bie spra­wę z te­go, że prze­ci­eż nic o mnie nie wi­esz.

    - To praw­da. Nic o to­bie nie wi­em - przyznał.

    - No wi­ęc właśnie. Nie mo­żesz też wi­ed­zi­eć, jakie są po­wody, któ­re zmus­za­ją mnie do zac­ho­wa­nia pewnych po­zo­rów. Mó­wi­łam ci już, że mam tu du­żo zna­j­omych, którzy mog­liby na­ro­bić ni­ewy­godnych dla mnie plo­tek.

    - Czy jes­teś mę­żat­ką? - zaryzy­ko­wał pyta­nie.

    - Tak. Jes­tem mę­żat­ką - od­par­ła, patr­ząc mu w oczy z wyra­zem jakby ni­eme­go wyzwa­nia.

    W tej chwi­li kel­ner pos­ta­wił przed ni­mi piz­zę, bu­tel­kę wi­na i ki­elisz­ki.

    Zaczekał, aż zno­wu bę­dą sa­mi.

    - Dlaczego mi nie po­wi­ed­zi­ałaś? Po­ruszy­ła lek­ko ra­mi­ona­mi.

    - Po pi­erws­ze, nie pyta­łeś mnie, a po dru­gie to ci­ebie nie dotyczy. To są mo­je prywat­ne sprawy.

    - Nie sąd­zę, żeby to były wyłącz­nie two­je prywat­ne sprawy. W tej sytu­acji…

    - Co w tej sytu­acji? - po­dj­ęła patr­ząc na ni­ego uważ­nie.

    - W tej sytu­acji będ­zi­esz mu­si­ała wzi­ąć roz­wód.

    - Oszalałeś?!

    - A jak ty so­bie to wyob­ra­żasz? Jeże­li się koc­hamy…

    Jej spo­jr­ze­nie nab­ra­ło wyra­zu og­rom­nej czu­łości. Uśmi­ech­nę­ła się le­ci­ut­ko, ser­decz­nie.

    - Jesteś du­że dzi­ec­ko.

    Zmarszczył brwi.

    - Czy dla­te­go nazy­wasz mnie dzi­ec­ki­em, że chcę tę ca­łą spra­wę za­łat­wić ucz­ci­wie? - po­wi­ed­zi­ał ura­żony.

    Nalała wi­no do ki­elisz­ków.

    - Jedz, bo ci piz­za wystygnie.

    - Zabiorę cię ze so­bą do Pols­ki. Zos­ta­ni­esz mo­j­ą żo­ną.

    - Jedz, bo ci wystygnie - pow­tórzy­ła. Pod­ni­os­ła ki­elis­zek i po­wi­ed­zi­ała z uśmi­ec­hem - is'idżi­ja. Two­je zdro­wie, Mar­co. Pros­zę cię, nie psuj mi nast­ro­ju ta­ki­mi po­ważny­mi roz­mo­wa­mi. Będ­zi­emy mi­eli na to czas na stat­ku.

    Przez chwi­lę si­ed­zi­ał nach­mur­zony, ale w koń­cu dos­zedł do wni­os­ku, że nie ma sen­su uda­wać ob­ra­żo­ne­go, i pos­ta­no­wił roz­ła­do­wać ci­ęż­ką at­mos­fe­rę. Ane­ta do­po­mog­ła mu w tym z og­romnym za­pa­łem.

    Rozmawiali wi­ęc na te­maty obo­j­ęt­ne, o sztu­ce, o te­atr­ze, o fil­mie, o pod­ró­żach, o Gre­cji, o życiu w sta­rożytnym świ­ecie. Za­uważy­ła, że jej młody przyj­aci­el dobr­ze ori­en­tu­je się w epo­ce Peryk­le­sa.

    - Kim ty właści­wie jes­teś z za­wo­du? - spyta­ła.

    - Skończyłem arc­he­olo­gię. W tym ro­ku zro­bi­łem dyplom.

    Klasnęła w dło­nie.

    - Co za zbi­eg oko­licz­ności! Wyob­raź so­bie, że ja tak­że kończy­łam arc­he­olo­gię w Pary­żu?

    - Studiowałaś w Pary­żu?

    - Tak. Mo­ja mat­ka była Fran­cuz­ką. Wyszła za mąż za Gre­ka. Jak wi­ęc wid­zisz, jes­tem tylko półkr­wi Greczyn­ką.

    - Muszę stwi­erd­zić, że cock­ta­il ni­ezwyk­le udany.

    - Mam wra­że­nie, że troc­hę uderzył ci do głowy.

    - Nie "troc­hę", a bard­zo - po­wi­ed­zi­ał z prze­ko­na­ni­em.

    Roześmieli się. Wró­cił dobry nast­rój. Ma­rek mi­ał us­po­so­bi­enie po­god­ne i nie umi­ał się niczym dłu­go mart­wić ani się sprzec­zać. W każ­dej sytu­acji był głę­bo­ko prze­ko­nany, że jakoś to będ­zie. Nie ro­zu­mi­ał lud­zi, którzy mart­wią się na za­pas i którzy wid­zą przyszłość w czarnych bar­wach. Ten opty­mistyczny sto­su­nek do życia i otac­za­j­ące­go go świ­ata poz­wa­lał mu ni­e­j­ed­nok­rot­nie wygrze­bać się z po­ważnych ta­ra­pa­tów.

    Skończyli jeść i pop­ro­si­li kel­ne­ra o rac­hu­nek. Ane­ta chci­ała pła­cić, ale Ma­rek sprze­ci­wił się sta­nowc­zo.

    - Pozwól, żebym zap­ła­ci­ła za si­ebie - po­wi­ed­zi­ała.

    - Wykluczone. Stać mnie jeszc­ze na to, żeby ci za­fun­do­wać piz­zę i ki­elis­zek rycyny. U nas w Pols­ce nie ma zwycza­ju, żeby ko­bi­eta pła­ci­ła, bę­dąc w to­warzyst­wie mężczyzny.

    - Chciałabym zo­baczyć Pols­kę. Już bard­zo daw­no rozmyśla­łam o ta­ki­ej wyci­ecz­ce.

    - Bądź pew­na, że zo­baczysz Pols­kę. Mo­ja w tym gło­wa.

Wyszli. Mi­as­to ci­ąg­le jeszc­ze było peł­ne upal­ne­go dnia. Ruch te­raz zwi­ększył się. Lud­zie powyc­hod­zi­li z do­mów po po­obi­ed­ni­ej sjeście.

    Aneta włoży­ła prze­ciws­ło­necz­ne oku­lary.

    - Możemy już jec­hać do por­tu - po­wi­ed­zi­ała, spog­lą­da­j­ąc na ze­ga­rek. - "Mi­nos" odpły­wa za god­zi­nę.

    - Jakim auto­bu­sem mu­simy jec­hać do Pi­re­usu? - spytał.

    - Niepotrzebny nam auto­bus. Tu­taj za ro­gi­em za­par­ko­wa­łam wóz.

    Marek os­łu­pi­ał na wi­dok na­jnows­ze­go mo­de­lu ca­dil­la­ka. Jak­żeż śmi­esznym wydał mu się jego "sze­ro­ki gest" z piz­zą wo­bec te­go luk­su­so­we­go wo­zu.

    - To twój? - spytał?

    Skinęła gło­wą i ot­worzy­ła drzwicz­ki.

    - Tak. Dos­ta­łam go od Jor­go­sa na urod­ziny.

    - Kto to jest Jor­gos?

    - Mój mąż.

    Usiadła za ki­erow­ni­cą i wsu­nę­ła kluczyk do stac­yj­ki. Usa­do­wił się ko­ło ni­ej. Stra­cił hu­mor. "Ja jej co na­jwy­żej mo­gę za­fun­do­wać piz­zę - myślał po­nu­ro. - A w Wars­za­wie…?  A w Wars­za­wie zap­ro­wad­zę ją do ki­na i do Hor­te­xu."

- Coś się tak zamyślił?

    - Nic. Tak so­bie…

    - Zmęczony?

    - Nie.

    - Więc o co chod­zi?

    - O nic. Gdzie w Pi­re­usie zos­ta­wisz wóz?

    - Zabiorę go na "Mi­no­sa".

    - Można za­ła­do­wać?

Ro­ześmi­ała się.

    - Oczywiście. Nie ta­kie wozy ła­du­ją na fa­iry-bo­at.

    Ruch był w mieście duży, ale Ane­ta rad­zi­ła so­bie zna­ko­mi­cie. Pro­wad­zi­ła pew­nie, z wpra­wą doświ­adc­zo­ne­go ki­erowcy. Od cza­su do cza­su rzu­ci­ła jakieś sło­wo swo­j­emu to­warzys­zo­wi, od cza­su do cza­su uśmi­ech­nę­ła się do ni­ego. Była po­god­na, we­so­ła, peł­na młod­zi­eńc­zej werwy.

    Pireus. Jed­no-, dwu­pi­ęt­ro­we domy z za­puszc­zony­mi ża­lu­zj­ami. Ko­lo­ro­we szyldy nad skle­pa­mi. Po­wi­etr­ze przesy­co­ne nagr­zanym słoń­cem, kur­zem i spa­li­na­mi.

    I wresz­cie port. Ane­ta wska­za­ła og­romny fa­iry-bo­at, sto­j­ący przy mo­lo. Jask­ra­wa bi­el stat­ku błyszcza­ła na tle po­god­ne­go ni­eba.

    - To właśnie "Kan­tia", o któ­rej ci wspo­mi­na­łam. Ża­łu­ję, że już nie dos­ta­łam bi­le­tów. Trzeba to było wczo­raj za­łat­wić.

    - Wczoraj nie myśle­liśmy o wyjeździe z Aten - po­wi­ed­zi­ał Ma­rek.

    "Minos" był chyba jeszc­ze wi­ększy. Ma­rek patrzył ze zdu­mi­eni­em, jak w jego kad­łu­bie zni­kały og­rom­ne, na­peł­ni­one to­wa­rem ci­ęża­rów­ki z przycze­pa­mi. Pi­erwszy raz był świ­ad­ki­em ta­ki­ego za­ła­dun­ku.

    - Czy to wszystko nie pó­jd­zie na dno? - spytał.

    Roześmiała się.

    - Bądź zu­peł­nie spo­ko­jny. Ca­li i zdro­wi dopły­ni­emy do Irak­li­onu. Oni tu zaws­ze za­bi­era­ją ta­ki ła­du­nek. To ich na­jwi­ększy doc­hód.

    Po tra­pie wesz­li na pi­erwszy pok­ład. Tu­taj za kon­tu­arem si­ed­zi­ało trzech re­cep­cj­onis­tów, a przed kon­tu­arem us­ta­wi­li się sze­re­gi­em młod­zi lud­zie w bi­ałych blu­zach. Od­bi­era­li od re­cep­cj­onis­tów pa­sa­że­rów i odp­ro­wad­za­li ich do ka­bin.

    Marek zos­tał ulo­ko­wany wraz z jakimś starszym, siwym Gre­ki­em, który nie znał żad­ne­go ob­ce­go języ­ka i tylko uśmi­ec­hał się po­ro­zu­mi­ewawc­zo do swe­go to­warzys­za pod­róży. Ane­ta dzi­eli­ła ka­bi­nę z so­lid­nie odży­wi­oną Szwa­jcar­ką, któ­ra ni­e­us­tan­nie ni­epo­ko­iła się o swo­je ba­ga­że i co chwi­lę liczy­ła wa­liz­ki, wa­li­zecz­ki, ne­se­sery oraz róż­nej wi­el­kości pa­kun­ki.

    W pewnym mo­men­cie po­tężny kad­łub "Mi­no­sa" drgnął, maszyny roz­poc­zęły swą rytmicz­ną pra­cę i fa­iry-bo­at ruszył w ki­erun­ku mor­za.

    Spotkali się na pok­ład­zie. Usi­ed­li na drew­ni­anej ław­ce z wygi­ętym opar­ci­em i patrzy­li na błyszczą­ce w wi­ec­zornym słoń­cu Ateny.

    - Piękne mi­as­to - po­wi­ed­zi­ał Ma­rek.

    - Podoba ci się?

    - Szalenie. Jes­tem cał­ko­wi­cie pod uro­ki­em Aten. Przesz­ło god­zi­nę, si­ed­zi­ałem na Ak­ro­po­lu i wpatry­wa­łem się w pa­no­ra­mę te­go ni­ezwyk­łe­go, bi­ałe­go mi­as­ta.

    - Nigdy mi na myśl nie przyszło, że Ateny są bi­ałe.

    - Na mnie ta­kie zro­biły wra­że­nie. Błyszczą­ca bi­el, popr­ze­ci­na­na sza­rości­ami.

    - Mówisz jak ma­larz. Uśmi­ech­nął się.

    - Kolory zaws­ze bard­zo sil­nie do mnie prze­ma­wi­ały, od wczes­ne­go dzi­ecińst­wa.

    Pamiętam, że nigdy nie lu­bi­łem łączyć ze so­bą za­ba­wek, których ko­lory "gryzły się". Ale co się sta­ło z two­im wo­zem? - spytał nag­le za­ni­epo­ko­j­ony.

    - Załadowali go. Płynie ra­zem z na­mi.

    - Nie za­uważy­łem, żebyś z kimś roz­ma­wi­ała w tej spra­wie.

    - Och, oni mnie tu zna­ją. Nie potr­ze­bu­ję roz­ma­wi­ać. Za­raz bę­dą po­da­wać ko­la­cję. Masz oc­ho­tę coś zjeść?

    Potrząsnął gło­wą.

    - Nie jes­tem głodny. Na­to­mi­ast mam og­rom­ną oc­ho­tę ca­ło­wać cię.

    Uderzyła go po dło­ni.

    - Obawiam się, że nic z te­go nie będ­zie.

    - A mo­że by ulo­ko­wać mo­j­ego Gre­ka z two­ją Szwa­jcar­ką? Mi­elibyśmy ca­łą ka­bi­nę do dyspozy­cji.

    Roześmiała się.

    - Masz zna­ko­mi­te pomysły, ale ni­ezbyt re­al­ne. Si­edź spo­ko­jnie i zachwy­caj się pi­ęk­nem przyrody. Mor­ze o zac­hod­zie słoń­ca ma spe­cj­alny urok.

    Zapadł szybki, pośpi­eszny zmrok. Os­tat­nie blas­ki dnia ześliz­nęły się po fa­lach i zgasły.

    Morze po­ci­em­ni­ało.

    Markowi wyda­ło się, że wraz z za­pad­ni­ęci­em nocy pok­ład "Mi­no­sa" zac­zął in­tensyw­ni­ej wib­ro­wać, tak jakby pra­ca maszyn na­si­li­ła się w ci­em­ności­ach. Si­ed­zi­ał w milc­ze­niu, da­rem­nie szu­ka­j­ąc słów, któ­re chci­ałby po­wi­ed­zi­eć swej to­warzysz­ce. Ci­eszył się na tę wspól­ną noc, a te­raz… Ogar­nę­ło go nag­łe uc­zu­cie zni­ec­hę­ce­nia, apa­tii, bezw­ła­du. Patrzył tę­po na pi­eni­ącą się czar­ną wo­dę, w któ­rą wory­wał się "Mi­nos".

    - O czym tak du­masz? - spyta­ła.

    Zwrócił ku ni­ej smut­ną twarz i uśmi­ech­nął się z wysił­ki­em.

    - Właściwie o niczym.

    Dotknęła jego dło­ni.

    - Zmęczony?

    - Nie, chyba nie.

    - Więc co ci jest? Co się sta­ło? Dlac­ze­go stra­ci­łeś hu­mor?

    Wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Sam nie wi­em. Ta­ki nagły przypływ me­lanc­ho­lii. To mi za­raz prze­jd­zie.

    - Nie lu­bię, jak jes­teś smutny. Lu­bię, ki­edy się śmi­e­j­esz.

    - Nie zaws­ze moż­na się śmi­ać.

    - Coś cię gnę­bi?

    - Tak. Sąd­zi­łem, że… Sąd­zi­łem, że po­waż­nie pot­rak­tu­j­esz tę spra­wę.

    - Jaką spra­wę?

    - Nasze spot­ka­nie. Nas­zą mi­łość. Te­raz wid­zę, że dla ci­ebie to była tylko prze­lot­na przygo­da.

    - Strasznie jes­teś dzi­ecin­ny, dar­ling.

    - Możliwe, że ci się wyda­ję dzi­ecin­ny, ale wid­zisz, ja po raz pi­erwszy przeży­wam te­go rod­za­ju uc­zu­cie. Nigdy jeszc­ze dotychc­zas…

    - Mówisz po­waż­nie?

    - Zupełnie po­waż­nie.

- Ża­łu­ję, że to wszystko tak wyszło - po­wi­ed­zi­ała, patr­ząc na ni­ego ze smut­ki­em. - Gdybym mog­ła prze­wid­zi­eć, że ty nas­zą przypad­ko­wą zna­j­omość pot­rak­tu­j­esz tak se­rio, nigdy bym te­go nie zro­bi­ła.

    - Ale chyba spot­kamy się jeszc­ze? - spytał ni­es­po­ko­jnie. - Spot­kamy się na Kre­cie.

    Szczelniej okry­ła się płaszc­zem.

    - Chłodno się ro­bi. Mi­ałabym oc­ho­tę cze­goś się na­pić. Chodźmy.

    Obszerna sa­la res­ta­urac­yj­na była o tej por­ze pra­wie pus­ta. Pa­sa­że­ro­wie zj­ed­li ko­la­cję i ro­zesz­li się po swo­ich ka­bi­nach. Za­mó­wi­li ko­ni­ak, sło­ne pa­lusz­ki, oliw­ki i fe­tę.

    Ale na­wet al­ko­hol nie pop­ra­wił hu­mo­rów. Obo­je byli jacyś zgas­ze­ni, me­lanc­ho­li­jni.

    Rozmowa nie kle­iła się i wszystkie próby pow­tór­ne­go na­wi­ąza­nia ser­decz­ne­go, blis­ki­ego kon­tak­tu spa­liły na pa­new­ce. Wresz­cie Ane­ta po­wi­ed­zi­ała:

    - Jestem zmęc­zo­na. Idę się po­łożyć. Dob­ra­noc.

    Odprowadził ją do ka­biny, a nas­tęp­nie pos­tał jeszc­ze chwi­lę na pok­ład­zie i pos­zedł do swo­j­ego sta­re­go Gre­ka, który już chra­pał w na­jleps­ze.

    Długo nie mógł zas­nąć. W ka­bi­nie, mi­mo ot­war­te­go bu­la­ja, było pi­eki­el­nie dusz­no, a po­za tym roz­bi­ega­ne, nat­ręt­ne myśli nie da­wały mu spo­ko­ju. Nigdy nie przypuszc­zał, że zu­peł­nie przypad­ko­wa, prze­lot­na zna­j­omość mo­że wywrzeć na nim ta­kie wra­że­nie. Zas­nął do­pi­ero nad ra­nem, ni­es­po­ko­jnym, ci­ęż­kim snem, który nie przyno­si wypoczyn­ku.

    

Zbudziły go krzyki i ruch na stat­ku. Zer­wał się i wyjr­zał przez bu­laj. "Mi­nos" stał już w por­cie. - Cho­ler­nie zas­pa­łem - mruk­nął i zac­zął się pośpi­esz­nie ubi­erać. Sta­re­go Gre­ka nie było w ka­bi­nie.

    Marek z pewnym wysił­ki­em prze­cis­nął się przez tłum zmi­er­za­j­ący w ki­erun­ku tra­pu i po­bi­egł do ka­biny, w któ­rej ulo­ko­wa­no Ane­tę. Ni­ko­go. Jakiś tłusty mężczyz­na w bi­ałej, wymi­ętej blu­zie zde­jmo­wał pości­el z koi.

    - Gdzie miss? Gdzie sig­no­ri­na? Gdzie ma­de­mo­isel­le?

    Grubas spo­jr­zał ni­ec­hęt­nie na mło­de­go czło­wi­eka, wzruszył ra­mi­ona­mi i po­wi­ed­zi­ał coś po grec­ku. Nie zdrad­zał na­jm­ni­e­js­zej oc­hoty do na­wi­ąza­nia roz­mowy w żadnym obcym języ­ku.

    Marek bi­egał po pok­ła­dach, zag­lą­dał do ła­zi­enek, do ka­bin, do res­ta­ura­cji. Bez skut­ku.

    Aneta znik­nę­ła.

    A pa­sa­że­ro­wie ni­epr­zer­wanym stru­mi­eni­em schod­zi­li w dół po tra­pie.

    Jeden z re­cep­cj­onis­tów, w bi­ałym mun­dur­ze z ofi­cers­ki­mi dystynkcj­ami, wi­docz­nie za­uważył zde­ner­wo­wa­ne­go pa­sa­że­ra, bo pods­zedł do Mar­ka i po­wi­ed­zi­ał pop­raw­ną an­gi­elszczyz­ną:

    - Czy pan ko­goś szu­ka?

    - Tak. Szu­kam pa­ni, któ­ra płynę­ła tym stat­ki­em.

    - Jak naz­wis­ko tej pa­ni?

    Marek zmi­es­zał się. Do­pi­ero w tej chwi­li uświ­ado­mił so­bie, że nie wie, jak się nazy­wa Ane­ta.

    - Nie pa­mi­ętam - bąk­nął.

    - A czy mo­że mi pan po­dać swo­je naz­wis­ko?

    - Sosnowski.

    - Mam list do pa­na, mis­ter Sos­nows­ki. - Bru­net w bi­ałym mun­dur­ze si­ęg­nął do ki­es­ze­ni i wyj­ął ró­żo­wą ko­per­tę.

    "Kochany. Sąd­zę, że le­pi­ej będ­zie unik­nąć ro­mantycz­nej sceny po­żeg­na­nia. Jes­teś bard­zo miłym chłop­cem. Lu­bię cię. Nie bi­erz życia zbyt po­waż­nie. Chyba się już nie zo­baczymy. Żeg­naj…"

Ma­rek nie doczy­tał do koń­ca. Czuł, że łzy napły­wa­ją mu do oc­zu. Zmi­ął list i wrzu­cił go do kos­za na śmi­ecie.

    

ROZDZIAŁ DRUGI

    

    Siedział na ta­ra­sie i zmru­żony­mi oc­za­mi patr­zał na od­leg­łą pa­no­ra­mę por­tu. Bi­ałe kad­łuby og­romnych pa­sa­żers­kich stat­ków błyszczały w po­łud­ni­owym słoń­cu na tle mor­za, bi­eg­ną­ce­go ku hory­zon­to­wi gra­na­to­wą taf­lą. Drob­ne kształty jach­tów, mo­to­rowych łod­zi i kut­rów rybac­kich uroz­ma­icały kra­j­ob­raz ko­lo­rowy­mi pla­ma­mi. W do­le szu­mi­ała uli­ca.

    Odetchnął głę­bo­ko. Czuł, jak ca­łod­zi­en­ne zmęc­ze­nie wypa­ro­wu­je z ni­ego niby wo­da wyla­na na spę­ka­ną upa­łem zi­emię. Du­żo mi­ał dzi­si­aj ro­boty, aż za du­żo. God­ziny spęd­zo­ne w ba­ra­ku, ata­ko­wanym ze wszystkich stron przez słoń­ce, lic­zą się pod­wó­jnie.

    Leniwym ruc­hem za­mi­es­zał lód w wyso­ki­ej szklan­ce. Drobny­mi łyka­mi pił sok po­ma­rańc­zowy z od­ro­bi­ną gi­nu. To był jego ulu­bi­ony ape­ri­tif. "Nie na­pi­sa­ła - myślał roz­goryc­zony. - Na­wet kart­ki nie przysła­ła. Na­wet pa­ru słów…" Cod­zi­en­nie, wra­ca­j­ąc z bi­ura, wstę­po­wał na pocz­tę z nad­zi­e­ją, że zas­ta­nie tam list od ni­ej. Za każdym ra­zem nie bez pew­ne­go wzrus­ze­nia ot­wi­erał swo­ją skrytkę pocz­to­wą. Wstydził się. "Chyba zwa­ri­owa­łem - pró­bo­wał dop­ro­wad­zić się do rów­no­wa­gi. - Żeby ta­ki stary chłop jak ja… Idi­otyzm, komp­letny idi­otyzm," Wszystkie te jed­nak obelży­we sło­wa, wypo­wi­ada­ne pod własnym ad­re­sem, nie od­no­siły żad­ne­go skut­ku. Po pros­tu tęsk­nił i na to nie było rady. Jako czło­wi­ek doświ­adc­zony, wi­ed­zi­ał dos­ko­na­le, że na­jlepszym an­ti­do­tum na te­go rod­za­ju nast­ro­je jest zna­leźć so­bie nowy obi­ekt za­in­te­re­so­wa­nia. Jed­nak­że cały fe­ler tkwił w tym, że żad­na dzi­ewczy­na nie po­do­ba­ła mu się.

    "Bo to zaws­ze jest na­jg­łups­ze, ki­edy się ktoś przy czymś upr­ze" - mruk­nął ze złością. Już wi­ele razy obi­ecy­wał so­bie, że skończy z tym, że zer­wie, że już nigdy… Wszystkie te obi­et­ni­ce, przyrzec­ze­nia, przysi­ęgi, jak do­tąd, na nic się nie zdały. Wystarczył jeden te­le­fon, jed­no spo­jr­ze­nie, jeden uśmi­ech i cały gmach bu­do­wany mo­zol­nie z pos­ta­no­wi­eń wa­lił się w gruzy.

    W drzwi­ach ta­ra­su sta­nę­ła Ma­ria. Jas­nok­re­mo­wa su­ki­en­ka z gof­ro­wa­nej ba­wełny podk­reśla­ła jej opa­le­niz­nę. Zaś chłodny blask ci­emnych, troc­hę skośnych oc­zu su­ge­ro­wał sil­ną wo­lę, us­po­so­bi­enie spo­ko­jne, opa­no­wa­ne.

    - Henryku, czy mo­gę cię pro­sić na obi­ad?

    Wstał, pos­zedł do ła­zi­en­ki, umył rę­ce, odświ­eżył się wo­dą ko­lońs­ką, przycze­sał włosy.

    Przez chwi­lę patrzył w lust­ro. Lu­bił swo­ją twarz, po­do­ba­ła mu się. Wyso­ko skle­pi­one czo­ło, re­gu­lar­ne rysy, sza­re wyra­zis­te oczy, ener­gicz­nie zary­so­wany podb­ró­dek. Si­wiz­na, któ­ra szczodr­ze przyprószy­ła czupry­nę, do­da­wa­ła mu uro­ku. Był nap­raw­dę bard­zo przysto­jnym mężczyz­ną.

    Jadali w ho­lu, gdzie było troc­hę chłod­ni­ej. Tylko wi­ec­zo­ro­we przyj­ęcia or­ga­ni­zo­wa­li na ta­ra­sie. Po zac­hod­zie słoń­ca przyj­emny po­wi­ew szedł od mor­za.

    Maria z wrod­zo­ną so­bie pe­dan­te­rią nakry­wa­ła do obi­adu. Zaws­ze bard­zo dba­ła o es­tetyczny wygląd sto­łu. Ob­rus mu­si­ał być ni­es­ka­zi­tel­nie czysty, wykroch­ma­lony, wypra­so­wany na­wet z prze­sad­ną sta­ran­nością, ta­ler­ze i sztuć­ce od­po­wi­ed­nio dob­ra­ne, uło­żo­ne dok­ład­nie na swo­im mi­e­js­cu.

    - Napijesz się wi­na?

    - Odrobinkę.

    Poszedł do kuch­ni, wyj­ął z lo­dów­ki bu­tel­kę "rycyny" i na­peł­nił ki­elisz­ki. Przez chwi­lę jed­li w milc­ze­niu soc­ze­wi­cę.

    - Gniewasz się? - spyta­ła Ma­ria. Spo­jr­zał na nią zdzi­wi­ony.

    - Dlaczegóż mi­ałbym się gni­ewać?

- Że spóźni­łam się z obi­adem.

    - Ależ to drob­nost­ka. Jes­teś przew­raż­li­wi­ona.

    - Bo wid­zisz… Spot­ka­łam Jor­go­sa. Zap­ro­sił mnie na ka­wę. Nie wypa­da­ło od­mó­wić - zac­zę­ła się tłu­maczyć. Bard­zo uwa­ża­ła na to, żeby obi­ad był go­towy na god­zi­nę czwar­tą, ki­edy Henryk wra­cał z pracy. Przez cały rok nie spóźni­ła się ani ra­zu. Dzi­si­aj zdarzy­ło się to po raz pi­erwszy. - Nie wypa­da­ło od­mó­wić - pow­tórzy­ła. - Bi­edny Jor­gos czu­je się ta­ki sa­motny.

    - Aneta jeszc­ze nie wró­ci­ła? - spytał z ost­roż­ną obo­j­ęt­nością.

    - Nie. Mi­ała wró­cić wczo­raj, ale coś tam się skomp­li­ko­wa­ło i te­le­fo­no­wa­ła, że wra­ca do­pi­ero za pa­rę dni. Zj­esz jeszc­ze troc­hę soc­ze­wicy?

    Potrząsnął gło­wą.

    - Dziękuję.

    - Na dru­gie us­maży­łam sardyn­ki. Lu­bisz, praw­da?

    - Mnie wszystko sma­ku­je, co ty przyrząd­zisz. Prze­ci­eż wi­esz.

    Uśmiechnęła się. I nag­le nie wi­ado­mo dlac­ze­go właśnie w tym mo­men­cie uświ­ado­mił so­bie, że nie lu­bi, ki­edy się Ma­ria uśmi­ec­ha. Wyda­ło mu się, że uśmi­ech jakoś nie bard­zo pa­su­je do tej po­waż­nej, ni­e­omal su­ro­wej twarzy.

    Pochwyciła jego spo­jr­ze­nie i coś jakby błysk ni­epo­ko­ju po­j­awi­ło się w jej oc­zach.

    Uśmiech zgasł. Po­wi­ed­zi­ała:

    - Jesteś ide­alnym mę­żem. Zaws­ze ci wszystko sma­ku­je. Nigdy nie gryma­sisz, na­wet jeże­li mi się coś nie uda.

    - Nie pa­mi­ętam ta­ki­ego zdar­ze­nia.

    - A pa­mi­ętasz ten ma­j­onez?

    - Och, nie był wca­le zły. Mi­ał po pros­tu troc­hę ory­gi­nalny smak.

    Poszła do kuch­ni i po chwi­li wró­ci­ła, ni­osąc pół­mi­sek ze sma­żony­mi sardyn­ka­mi. Po­tem jed­li owo­ce i tradyc­yjny grec­ki jogurt, który swą konsys­ten­cją przypo­mi­na gęsty śmi­eta­nowy krem.

    - Napijesz się kawy?

    - Dziękuję. Pi­łem już dzi­si­aj trzy kawy. Wystarczy.

Przyjr­za­ła mu się uważ­nie.

    - Jesteś dzi­si­aj mi­zerny, Henry­ku - po­wi­ed­zi­ała z tros­ką w gło­sie. Nigdy nie zdrab­ni­ała jego imi­enia, nigdy nie mó­wi­ła He­niu, He­ni­usiu czy Henrycz­ku. Dla ni­ej zaws­ze, w każ­dej sytu­acji, był Henry­ki­em. - Źle się czu­j­esz, koc­hany?

    Nieznacznie po­ruszył ra­mi­ona­mi.

    - Może jes­tem troc­hę zmęc­zony. Mi­ałem du­żo ro­boty.

    - Połóż się, a ja tymcza­sem pozmy­wam.

    Poszedł do swo­j­ego po­ko­ju, sta­ran­nie zamk­nął drzwi, a nas­tęp­nie zdj­ął ub­ra­nie, włożył pi­ża­mę i wyci­ąg­nął się na tapc­za­nie. Si­ęg­nął po "Pa­ris Match", le­żący na nocnym sto­li­ku.

    Przerzucił pa­rę kar­tek, ale nie mógł czytać. Przymknął oczy, usi­łu­j­ąc od­pęd­zić na­tarczy­wą myśl. Dlac­ze­go nie na­pi­sa­ła? Prze­ci­eż mog­ła choćby pa­rę słów. Wi­ed­zi­ała, że tylko on ma kluczyk do skrytki pocz­to­wej i że Ma­ria nigdy… Ni­edob­ra dzi­ewczy­na. Jeże­li już nie chci­ało jej się pi­sać, to mog­ła za­te­le­fo­no­wać do bi­ura. Z Aten ni­et­rud­no otrzy­mać po­łąc­ze­nie. To kwes­tia dos­łow­nie pa­ru mi­nut. Te­le­fon stoi na jego bi­ur­ku. Żad­ne­go ryzyka. Ryzyko. Czy rzeczy­wiście boi się tak bard­zo, żeby ta spra­wa się nie wyda­ła? Oczy­wiście, że tak. Po pi­erws­ze, nie chci­ałby Ma­rii zro­bić przykrości, a po dru­gie, zaprz­yjaźnił się z Jor­go­sem.

    Właściwie to wszystko dosyć głu­pio się ułoży­ło. Osi­ąg­nął już ten wi­ek, ki­edy mężczyz­na nie lu­bi, a na­wet boi się komp­li­ka­cji. Nie chci­ał się do te­go przyznać sam przed so­bą, że za­in­te­re­so­wa­nie, jakie mu okazy­wa­ła Ane­ta, og­rom­nie schle­bi­ało jego męs­ki­ej am­bi­cji. Peł­na za­borc­zości na­mi­ęt­ność mło­dej dzi­ewczyny zas­zu­mi­ała mu w gło­wie, os­zo­ło­mi­ła, poz­ba­wi­ła zdol­ności trzeźwe­go ro­zu­mo­wa­nia, roz­sąd­ne­go spo­jr­ze­nia na spra­wę. Ab­so­lut­nie nie był w sta­nie zrezyg­no­wać z tych przeżyć. Prze­ci­eż mo­że to os­tat­nia jego przygo­da mi­łos­na, mo­że os­tat­nia szan­sa, żeby poc­zuć się zno­wu młodym, pełnym uro­ku i tem­pe­ra­men­tu mężczyz­ną. Z me­lanc­ho­li­jnym westch­ni­eni­em dotk­nął swo­ich siwych wło­sów.

    "Dobrze, że nie wyłysi­ałem" - pomyślał, po­ci­es­za­j­ąc się. Si­wiz­na do­da­je mężczyźnie w pewnym wi­eku uro­ku, ale łysi­na… Ane­ta… Wspa­ni­ała dzi­ewczy­na. Już przy pi­erwszym spot­ka­niu poc­zuł elektryczny prąd, idący od ni­ej ku ni­emu. Ale mo­że nie zdecy­do­wałby się na ten ro­mans, gdyby ona nie wyka­za­ła tyle ini­cj­atywy. Tak po­ki­ero­wa­ła ca­łą spra­wą, że właści­wie to było czymś ni­e­uch­ron­nym, mu­si­ało do te­go dojść. A te­raz? Te­raz tęsk­ni jak młod­zi­eni­as­zek, jak sztu­bak. Stary, głu­pi chłop. Do di­ab­ła!

    Co da­lej? Jak dłu­go zdo­ła­ją utrzy­mać ca­łą tę his­to­rię w ta­j­em­nicy? Co będ­zie, jeże­li Jor­gos zacz­nie się cze­goś domyślać? Wprawd­zie Ane­ta jest dos­ko­na­łą ak­tor­ką, ale nigdy nie wi­ado­mo, co mo­że w ta­ki­ej sytu­acji zdarzyć się ni­es­pod­zi­ewa­ne­go, jakie oko­licz­ności mo­gą się złożyć na to, że ta­j­em­ni­ca przes­ta­nie być ta­j­em­ni­cą. Prze­ci­eż mus­zą się gdzieś spoty­kać, a Irak­lion to ma­ła, pro­win­cj­onal­na dzi­ura. Łat­wo się mo­że zdarzyć, że ktoś gdzieś ich zo­baczy ra­zem, zacz­ną się plot­ki, po­de­jr­ze­nia, jeszc­ze bard­zi­ej dwuz­nacz­ne sytu­acje. A Ma­ria? Już pa­rok­rot­nie pochwy­cił jej ba­dawc­ze, ni­e­uf­ne spo­jr­ze­nie. Czyżby się cze­goś domyśla­ła?

    Trudno zgad­nąć. Bo na­wet gdyby wi­ed­zi­ała wszystko, nigdy by się z tym nie zdrad­zi­ła. Była zbyt dum­na, żeby mu ro­bić sceny zazd­rości, żeby dać do zro­zu­mi­enia, że ją zra­nił, skrzywdził. Czy rzeczy­wiście krzywdzi Ma­rię? Właści­wie już od sze­re­gu lat ich mał­żeńst­wo było rac­zej for­malnym zwi­ąz­ki­em, za­wi­era­j­ącym ele­menty pew­ne­go przywi­ąza­nia, przyzwycza­j­enia, mo­że przyjaźni. Ma­ria nigdy nie po­ci­ąga­ła go fizycz­nie. Dlac­ze­go się z nią oże­nił? Dotychc­zas się nad tym nie zas­ta­na­wi­ał. To było tak daw­no, tyle lat upły­nę­ło. Ma­ją do­ros­łe dzi­eci. Czy war­to się zas­ta­na­wi­ać te­raz nad ta­ki­mi spra­wa­mi? Praw­dę mó­wi­ąc to ref­lek­sje troc­hę po­ni­ewc­za­sie. Ale rzeczy­wiście dlac­ze­go? Dlac­ze­go właśnie tę ko­bi­etę ob­rał so­bie za to­warzysz­kę życia? Czy dla­te­go, że poc­hod­zi z arys­tok­ratycz­nej rod­ziny? Chyba nie.

    To praw­da, że był troc­hę sno­bem, ale nie do te­go stop­nia, żeby wi­ązać się na ca­łe życie z hra­bi­an­ką Groc­hóls­ką tylko ze wzglę­du na jej tytuł. Już jeże­li, to Rad­zi­wił­łów­na, Sa­pi­eżan­ka, Lu­bo­mirs­ka, Po­toc­ka, Za­moys­ka, ale Groc­hóls­ką… Nie, nie… to na pew­no nie było decy­du­j­ącym po­wo­dem mał­żeńst­wa z Ma­rią. Wi­ęc co? Prze­ci­eż w tamtych cza­sach ni­e­j­ed­na bard­zo pi­ęk­na i bo­ga­ta pan­na przyj­ęłaby z zachwy­tem jego oświ­adczyny. Ma­ria nie była ani pi­ęk­na, ani bo­ga­ta. Ows­zem, mi­ała styl, była rep­re­zen­tac­yj­na, ele­ganc­ka, ale na­wet we wczes­nej mło­dości nie moż­na jej było naz­wać pi­ęk­ną. Cec­ho­wa­ła ją pew­na osch­ła wyni­os­łość i mog­ło się zda­wać, że niczym nie pot­ra­fi się ani zbytnio ci­eszyć, ani mart­wić. Była chłod­na, bez­na­mi­ęt­na, ni­ez­mi­en­nie ta­ka sa­ma. Zaws­ze wi­ed­zi­ał, cze­go się po ni­ej moż­na spod­zi­ewać, jak pos­tą­pi, jak się zac­ho­wa w da­nej sytu­acji. To było oczy­wiście dosyć nud­ne, ale gwa­ran­to­wa­ło spo­kój i cał­ko­wi­tą sta­bi­li­za­cję. Mo­że właśnie dla­te­go się z nią oże­nił? Nie chci­ał do­puścić do swo­j­ej świ­ado­mości, że to prze­ci­eż ona dop­ro­wad­zi­ła z kon­sek­wentnym upo­rem do ich mał­żeńst­wa, a nas­tęp­nie ki­ero­wa­ła całym ich życi­em. W grun­cie rzeczy był czło­wi­eki­em słabym i ki­erow­nic­za ro­la żony od­po­wi­ada­ła mu. Oczy­wiście oburzyłby się strasz­li­wie, gdyby mu to ktoś wprost po­wi­ed­zi­ał. Prag­nął uc­hod­zić we własnych oc­zach za stup­ro­cen­to­we­go, moc­ne­go mężczyz­nę, prawd­zi­we­go pa­na do­mu i ojca rod­ziny. Ma­ria umi­ała po­lity­ko­wać i przez cały czas ich mał­żeńst­wa stwar­za­ła po­zory, iż życie jej upły­wa w ci­eniu wspa­ni­ałe­go mę­ża.

    Przewrócił się na dru­gi bok i zno­wu si­ęg­nął po "Pa­ris Match". Myśl jed­nak o tym, jak by się zac­ho­wa­ła Ma­ria, gdyby do­wi­ed­zi­ała się prawdy, nie da­wa­ła mu spo­ko­ju. Nie za­lic­zał się oczy­wiście do stup­ro­cen­to­wo wi­ernych mę­żów i Ma­ria praw­do­po­dob­nie zda­wa­ła so­bie z te­go spra­wę, ale wszystkie te prze­lot­ne przygody były krót­kotr­wa­łe, bez żad­ne­go znac­ze­nia. Nigdy nie mi­ał koc­han­ki, któ­ra by go ab­sor­bo­wa­ła przez dłuższy czas. A po­za tym tu­taj, na Kre­cie, oko­licz­ności były zu­peł­nie spe­cj­al­ne. Cud­zo­zi­emi­ec, eks­po­no­wa­ne sta­no­wis­ko, przyj­aci­el Jor­go­sa, po­ważny, starszy pan, so­lidny. Ma­ria ni­ewątp­li­wie bard­zo ci­ęż­ko przeży­łaby ta­ki skan­dal. Pot­rak­to­wa­łaby to jako oso­bis­tą zni­ewa­gę, ci­er­pi­ałaby jej zra­ni­ona du­ma. Sam fakt zdrady czysto fizycz­nej nie był dla ni­ej tak is­totny, jak wszystkie kon­sek­wen­cje to­warzys­kie, wyni­ka­j­ące z ni­ego. Zac­ho­wa­nie po­zo­rów sta­no­wi­ło dla ni­ej pods­ta­wowy wa­ru­nek tak­tu i dob­re­go wycho­wa­nia. Wed­ług ni­ej czło­wi­ek na pewnym po­zi­omie nie ma pra­wa afis­zo­wać się ze swo­imi uc­zu­ci­ami, ods­ła­ni­ać swo­ich sła­bos­tek.

    Miał dosyć tych wszystkich ni­es­po­ko­jnych myśli. Był zły na si­ebie, że zaczy­na wpa­dać w pa­ni­kę, a jed­noc­ześnie nie mógł się doc­ze­kać tej chwi­li, ki­edy zno­wu zo­baczy Ane­tę. Wstał, ub­rał się i wyszedł ze swo­j­ego po­ko­ju.

    Maria si­ed­zi­ała na ta­ra­sie i czyta­ła jakąś fran­cus­ką po­wieść. Z rod­zin­ne­go do­mu wyni­os­ła tę trady­cję, że czyta­nie ksi­ążek w języ­ku Wik­to­ra Hu­go jest w dobrym to­nie. Pod­ni­os­ła gło­wę i spo­jr­za­ła na mę­ża.

    - Wypocząłeś, Henry­ku?

    - Trochę.

    - Przespałeś się?

    - Nie mog­łem zas­nąć.

    - To źle. Wyda­je mi się, że os­tat­nio masz za ma­ło snu. Si­adaj. Dos­ta­ni­esz owo­ców.

    - Nie faty­guj się. Sam so­bie wez­mę.

    - Ależ nie. Si­adaj. Za­raz przyni­osę. Zj­esz wi­nog­ron czy mo­że wo­lisz brzosk­wi­nie?

    Uśmiechnął się z pewnym przymu­sem.

    - Wszystko jed­no. Mo­gą być wi­nog­ro­na czy brzosk­wi­nie, al­bo i jed­no, i dru­gie.

    Maria z pe­dantycz­ną sta­ran­nością włoży­ła zak­ład­kę do ksi­ąż­ki i wyszła.

    Usiadł. Zno­wu patrzył na port. Nag­le zdał so­bie spra­wę z te­go, że od dwud­zi­es­tu kil­ku lat ani ra­zu się nie pok­łó­ci­li, a ich roz­mowy ma­ją zaws­ze cha­rak­ter upr­ze­jme­go di­alo­gu, bard­zo pop­raw­ne­go pod wzglę­dem języ­kowym. Tylko z bi­egi­em cza­su ich uśmi­echy stały się co­raz bard­zi­ej kon­wen­cj­onal­ne, ich sło­wa co­raz bard­zi­ej be­zo­so­bo­we. "Roz­mów­ki z pod­ręcz­ni­ka" - pomyślał. Ta właśnie zu­peł­na in­ność tam­tej dzi­ewczyny zachwy­ca­ła go, pory­wa­ła. Ane­ta klę­ła soczyście po fran­cus­ku, po grec­ku i po an­gi­els­ku. Tar­ga­ła go za włosy, szturc­ha­ła, raz na­wet w przystę­pie dzi­ki­ej pa­sji uderzy­ła go w twarz. Lu­bi­ła jeść pal­ca­mi sma­żo­ne ryby i kurc­zę­ta, a ki­edy któ­re­goś dnia uda­ło im się we dwo­je wyj­ec­hać na wyci­ecz­kę, roz­łoży­ła za­pasy żywności na ka­wał­ku sta­rej ga­zety i zat­łuszc­zo­ne pal­ce wyci­era­ła w dżinsy.

    Wróciła Ma­ria, ni­osąc pa­te­rę z owo­ca­mi, ta­lerzy­ki, no­że, wi­del­ce i ko­lo­rowy lni­any ob­rus, który wyglą­dał tak, jakby do­pi­ero co zos­tał odeb­rany z pral­ni.

    Pomógł jej nakryć mały ok­rągły sto­lik.

    Usiadła ko­ło ni­ego i no­żem i wi­del­cem zac­zę­ła zgrab­nie obi­erać grusz­kę.

    - Zapomniałam ci po­wi­ed­zi­eć, że Jor­gos wybi­era się do nas dzi­si­aj wi­ec­zo­rem.

    Skrzywił się.

    - Czy nie za częs­te te wizyty?

    Spojrzała na ni­ego zdzi­wi­ona.

    - Nie ro­zu­mi­em. Prze­ci­eż go lu­bisz.

    - No tak… Oczy­wiście… ale… Na­wet jeże­li się ko­goś bard­zo lu­bi, to nie moż­na go widy­wać cod­zi­en­nie. Cza­sa­mi czło­wi­ek chci­ałby być sam. Z żo­ną - do­dał pośpi­esz­nie.

    - Ja go nie zap­ras­za­łam. Sam się zap­ro­sił. Nie wypa­da­ło po­wi­ed­zi­eć, że nie.

    - Oczywiście.

    - Niedługo wró­ci Ane­ta, to się nim za­opi­eku­je. Wi­ęks­zość mężczyzn potr­ze­bu­je ko­bi­ecej opi­eki.

    Wydało mu się, że w gło­sie Ma­rii posłys­zał jakiś spe­cj­alny ak­cent. Nie spo­jr­zał na nią.

    Sięgnął po brzosk­wi­nię. Po chwi­li spytał:

    - O któ­rej ma przyj­ec­hać?

    - Tak jak zwykle. Oko­ło ós­mej.

    - Pewnie zno­wu będ­zie nas chci­ał za­wieźć do jaki­ej ta­werny.

    - Sądzę, że tak. Wi­esz, jak on lu­bi te wi­ec­zo­ro­we wypady.

    - Ja bym wo­lał por­ząd­nie się wyspać. Sa­ma po­wi­ed­zi­ałaś, że brak mi snu.

    - Czasami trze­ba się poświ­ęcić dla przyj­aci­ół. Obi­eca­liśmy Ane­cie, że podc­zas jej ni­e­obec­ności za­opi­eku­j­emy się Jor­go­sem.

    Skończył jeść brzosk­wi­nię i pod­ni­ósł się z westch­ni­eni­em. Te wspól­ne wyprawy z przyj­aci­elem, któ­re­mu uwi­ódł żo­nę, zaczy­nały mu co­raz bard­zi­ej ci­ążyć. Od pew­ne­go cza­su zac­zął go dręczyć do­dat­kowy ni­epo­kój. To już nie wyrzuty su­mi­enia. To oba­wa o włas­ną skó­rę. Trud­no było prze­wid­zi­eć, jak zac­ho­wa się Jor­gos w wypad­ku, gdy się do­wie, że jego żo­na i jego przyj­aci­el… Czy w ta­ki­ej sytu­acji ten jowi­alny, we­so­ło uśmi­ech­ni­ęty Grek nie si­ęg­nie po nóż al­bo po pis­to­let? Gre­cja to jed­nak po­łud­nie, a lud­zie z po­łud­nia…

    - Pójdę się przeb­rać - po­wi­ed­zi­ał. - Doc­hod­zi si­ód­ma. Ma­ria sa­ma zos­ta­ła na ta­ra­sie i w za­du­mie jad­ła wi­nog­ro­na. Os­tat­nio mart­wi­ła się Henry­ki­em. Niby nic konk­ret­ne­go się nie sta­ło, ale był jakiś dziwny, jakiś inny. Wyczu­ła in­tu­ic­yj­nie, że coś przeży­wa, że z czymś się kryje, że nie jest z nią zu­peł­nie szczery. A czy on w ogó­le ki­edy­kol­wi­ek był w sto­sun­ku do ni­ej zu­peł­nie szczery? Co­raz części­ej dręczy­ła ją ta wątp­li­wość. Właści­wie do­pi­ero tu­taj, na Kre­cie, zda­ła so­bie spra­wę z pewnych rzeczy. W Wars­za­wie nie było cza­su na te­go rod­za­ju roz­wa­ża­nia. Obo­je tak byli za­j­ęci swo­imi spra­wa­mi. Te­raz żyli jakby bli­żej si­ebie, od­se­pa­ro­wa­ni od zna­j­omych, od przyj­aci­ół, od rod­ziny. Czyż to moż­li­we, że ona przez te wszystkie la­ta nie zdo­ła­ła go poz­nać, że nie wie, jaki on jest nap­raw­dę?

    Zadźwięczał dzwo­nek.

    Spojrzała na ze­ga­rek. To nie mógł być Jor­gos, za wcześnie. Był bard­zo punk­tu­alny. Posz­ła ot­worzyć.

    W drzwi­ach stał smukły, młody czło­wi­ek, o bu­jnej, kęd­zi­er­za­wej czupry­nie i opa­lo­nej twarzy.

    - Bardzo przep­ras­zam - po­wi­ed­zi­ał po pols­ku. - Czy zas­ta­łem pa­na inży­ni­era Ko­so­wic­za?

    - Mąż się w tej chwi­li prze­bi­era. A pan z bu­dowy?

    Potrząsnął gło­wą.

    - Nie. Pa­ni poz­wo­li, że się przeds­ta­wię. Nazy­wam się Ma­rek Sos­nows­ki. Jes­tem ko­le­gą Ka­zia Ko­so­wic­za i właśnie…

    Podała mu rę­kę w spo­sób ni­eco pro­tek­cj­onalny. Nie lu­bi­ła młodych lud­zi, nos­zących po­ła­ta­ne dżinsy, dłu­gie włosy, brody i wąsy. Za­rośni­ęte­go bra­tan­ka mę­ża mu­si­ała to­le­ro­wać, ale jego ko­le­gów…

    Z są­si­ed­ni­ego po­ko­ju do­bi­egł głos Henry­ka:

    - Mario, kto to dzwo­nił?

    - Przyszedł ko­le­ga Ka­zia - od­po­wi­ed­zi­ała bez en­tu­zj­az­mu. - Chce się z to­bą wid­zi­eć.

    Prawie natych­mi­ast Henryk ot­worzył drzwi. Mi­ał na so­bie spor­to­wą brą­zo­wą kos­zu­lę, be­żo­we spod­nie i zams­zo­we pan­tof­le. Był sta­ran­nie uc­ze­sany, pach­ni­ał wo­dą ko­lońs­ką.

    Marek zer­wał się, po­wi­ed­zi­ał swo­je naz­wis­ko i wyj­ął z port­fe­la kart­kę, któ­rą otrzy­mał od Ka­zia.

    Henryk prze­bi­egł oc­za­mi bazg­roły swe­go bra­tan­ka i uśmi­ech­nął się życzli­wie.

    - Ma pan jakieś kło­poty z pasz­por­tem.

    - O właśnie - podchwy­cił oc­hoc­zo Ma­rek. - Fa­tal­na przygo­da, pa­nie inży­ni­er­ze. Nie wi­em, co ro­bić. - Pośpi­esz­nie, troc­hę bez­ład­nie opo­wi­ed­zi­ał o pec­ho­wej wyci­ecz­ce do Delf i o tym, co mu się przytra­fi­ło.

    Henryk słuc­hał uważ­nie, ki­wa­j­ąc gło­wą.

    - To rzeczy­wiście dosyć przykra spra­wa. Nie bard­zo wi­em, w czym mógłbym być pa­nu po­mocny.

    Marek ni­es­po­ko­jnie po­ruszył się na krześle.

    - Prawdę mó­wi­ąc, ja tak­że nie bard­zo wi­em. Mus­zę od­na­leźć jacht te­go Amery­ka­ni­na. Mam nad­zi­e­ję, że jeszc­ze nie odpły­nął. Zresz­tą z te­go, co mó­wił, wyni­ka­ło, że w Irak­li­onie zatrzy­ma się jakiś czas.

    - Hm… - Henryk wi­erzc­hem dło­ni prze­su­nął po gład­ko wygo­lonym po­licz­ku. - Był pan w por­cie?

    - Byłem, ale nie mog­łem się z ni­kim do­ga­dać. Wszyscy ci, z który­mi pró­bo­wa­łem na­wi­ązać roz­mo­wę, nie zna­li an­gi­els­ki­ego, a ja po grec­ku oczy­wiście ani w ząb.

    Henryk dyskret­nie spo­jr­zał na ze­ga­rek. Doc­hod­zi­ła ós­ma.

    - No cóż. Pos­ta­ram się jakoś pa­nu po­móc. Ni­ech pan zadz­wo­ni do mnie jut­ro do bi­ura. A pro­pos. Czy ma pan gdzie no­co­wać?

    - Jeszcze nie zna­laz­łem żad­nej kwa­tery. Dzi­si­aj przypłyną­łem z Aten.

    - Dlaczego do­pi­ero te­raz skon­tak­to­wał się pan ze mną? Prze­ci­eż fa­iry-bo­at przypływa do Irak­li­onu z ra­na.

    Marek zac­zer­wi­enił się. Nie mógł się przyznać, że cały dzi­eń stra­cił na pos­zu­ki­wa­niu Anety.

    - Sądziłem, że jakoś sam so­bie po­rad­zę - bąk­nął. - Oczy­wiście zadz­wo­nię do pa­na, pa­nie inży­ni­er­ze. Bard­zo dzi­ęku­ję i przep­ras­zam za najście.

    - Przenocuje pan u nas - za­decy­do­wał nag­le Henryk. - Ni­ep­raw­daż, Ma­rio?

    Skinęła gło­wą w spo­sób nazbyt ma­j­es­tatyczny.

    - Tak.

    - Ależ nie chci­ałbym państ­wu spra­wi­ać ta­ki­ego kło­po­tu - pró­bo­wał bro­nić się Ma­rek.

    - Przecież…

    Henryk przer­wał mu ruc­hem rę­ki.

    - To nie ża­den kło­pot. Prze­no­cu­je pan na ta­ra­sie. No­ce są jeszc­ze bard­zo ci­ep­łe.

    - Rzeczywiście - przytak­nął Ma­rek. - Wrze­si­eń tu­taj to jak na­jpi­ęk­ni­e­jszy li­pi­ec u nas.

    Zaczęli roz­ma­wi­ać o Gre­cji, o Gre­kach i o bu­do­wie ole­j­ar­ni. Tymcza­sem Ma­ria przygo­to­wa­ła pośpi­esz­nie ka­nap­ki z fe­tą i z suc­hą ki­eł­ba­są i za­parzy­ła her­ba­tę. Nas­tęp­nie us­ta­wi­ła to wszystko na sto­licz­ku.

    - Musi pan coś zjeść - po­wi­ed­zi­ała autory­tatyw­nie.

    Marek był bard­zo zak­ło­po­tany.

    - Ależ.. ni­epotr­zeb­nie się pa­ni faty­gu­je. Tyle kło­po­tu…

    - Musi pan coś zjeść - pow­tórzy­ła. Nie była zachwy­co­na tym ni­es­pod­zi­ewanym gości­em, ale nie mog­ła poz­wo­lić na to, żeby chło­pak głodny pos­zedł spać.

    - W ta­kim ra­zie bard­zo dzi­ęku­ję. Czy państ­wo poz­wo­lą, że um­yję rę­ce?

    Henryk zap­ro­wad­ził go do ła­zi­en­ki. Zadz­wo­nił te­le­fon. Ma­ria pod­bi­eg­ła do apa­ra­tu. Od ra­zu poz­na­ła nis­ki, troc­hę gard­łowy głos Jor­go­sa.

    - Kirija Ma­ria?

    - Tak. Jes­tem. - Po­ro­zu­mi­ewa­ła się z nim części­owo po grec­ku, części­owo po an­gi­els­ku, którym wła­da­ła bard­zo sła­bo. - Słuc­ham?

    - Przepraszam, ale nie bę­dę mógł do was dzi­si­aj przyj­ec­hać - mó­wił Jor­gos. - Ni­es­pod­zi­ewa­nie wró­ci­ła Ane­ta. Jest zmęc­zo­na. Od ra­na nie byłem w do­mu i dla­te­go, jak się z pa­nią spot­ka­łem, to jeszc­ze nie wi­ed­zi­ałem, że Ane­ta wró­ci­ła. Zo­baczymy się chyba do­pi­ero w so­bo­tę u Ni­ko­sów.

    

ROZDZIAŁ TRZECI

    

    Nikos Brit­zo­la­kis był ni­ety­powym czło­wi­eki­em in­te­re­su. Poc­hod­ził ze skrom­nej, ni­eza­moż­nej rod­ziny i wszystko, co osi­ąg­nął, zawd­zi­ęc­zał swo­j­ej pracy, ni­ez­łom­ne­mu upo­ro­wi, z jakim dążył do wytkni­ęte­go ce­lu. Bard­zo wcześnie zdał so­bie spra­wę z te­go, że jedy­nie pi­eni­ądz mo­że mu dać cał­ko­wi­tą ni­eza­leż­ność, swo­bo­dę, a co za tym id­zie, peł­nię życia. Przez wi­ele lat właśnie pi­eni­ądz stał się jego głównym ce­lem, który wresz­cie z ni­emałym tru­dem osi­ąg­nął. Obec­nie był jednym z na­jbo­gatszych lud­zi w Irak­li­onie, a mo­że i na ca­łej Kre­cie. Jak wszyscy mi­esz­kańcy Krety, szczycił się swym poc­hod­ze­ni­em i przy każ­dej oka­zji podk­reślał swą przyna­leż­ność do lu­du kre­teńs­ki­ego, który od wi­eków wywyższał się nad tamtych Gre­ków z konty­nen­tu. Uwa­ża­li się za spad­ko­bi­er­ców na­js­tars­zej kul­tury euro­pe­js­ki­ej i byli z te­go dum­ni.

    Kilka dos­ko­na­le za­opatr­zonych skle­pów z arty­ku­ła­mi me­ta­lowy­mi przyno­si­ło du­że doc­hody. Mi­mo og­rom­nej for­tuny Ni­kos Brit­zo­la­kis nie za­ni­edby­wał in­te­re­sów, oso­biście dog­lą­dał wszystki­ego i żad­ne na­wet na­jm­ni­e­js­ze uchy­bi­enie per­so­ne­lu nie usz­ło jego uwa­gi.

    Umiał do­bi­erać so­bie ucz­ciwych, za­ufanych lud­zi, którym mógł bez obawy po­wi­erzyć pro­wad­ze­nie skle­pów, i z bi­egi­em lat tak wszystko zdo­łał zor­ga­ni­zo­wać, żeby wi­ęcej cza­su mógł poświ­ęcić tym spra­wom, któ­re go rzeczy­wiście pa­sj­ono­wały. A pa­sj­ono­wa­ła go prze­de wszystkim muzy­ka. Wspa­ni­ale ur­ząd­zony duży sa­lon był zra­di­ofo­ni­zo­wany wed­ług na­jnowszych wymo­gów tech­ni­ki, a spe­cj­al­nie spro­wad­ze­ni arc­hi­tek­ci, spe­cj­aliści od akusty­ki, zad­ba­li o to, żeby w owym sa­lo­nie kon­cert Mo­zar­ta, Vi­val­di­ego czy Be­et­ho­ve­na brzmi­ał ide­al­nie, bez mi­ni­mal­ne­go na­wet zde­for­mo­wa­nia dźwi­ęku. Og­rom­na ma­ho­ni­owa sza­fa wypeł­ni­ona była po brze­gi na­jlepszy­mi nag­ra­ni­ami, spro­wad­zany­mi za og­rom­ne sumy ze wszystkich stron świ­ata. Nie ko­ni­ec na tym. "Opel-com­bi", na­jnowszy mo­del, wypo­sa­żony zos­tał w zna­ko­mi­tą apa­ra­tu­rę ste­re­ofo­nicz­ną, co poz­wa­la­ło słuc­hać dos­ko­na­łej muzy­ki podc­zas wi­elo­god­zin­nych wyci­ec­zek po ser­penty­nach za­wi­es­zonych nad oliw­kowy­mi ga­j­ami.

    Jego za­in­te­re­so­wa­nia artystycz­ne nie og­ra­nic­zały się do muzy­ki. Z nie mni­e­jszym za­pa­łem poświ­ęcał każ­dą wol­ną chwi­lę ma­larst­wu, sta­rożyt­nej rzeźbie, wyko­pa­lis­kom arc­he­olo­gicznym. Po­si­adał z te­go zak­re­su du­żą wi­ed­zę, a jego bo­ga­to za­opatr­zo­na bib­li­ote­ka była peł­na na­jcen­ni­e­jszych wydaw­nictw z zak­re­su his­to­rii sztu­ki, spro­wad­zanych z Fran­cji, Ang­lii, Ni­emi­ec i ze Sta­nów Zj­ed­noc­zonych. Tak, Ni­cos Brit­zo­la­kis był rzeczy­wiście ni­ety­powym czło­wi­eki­em in­te­re­su. Łączył w so­bie dus­zę wraż­li­we­go artysty z wszystki­mi cec­ha­mi twar­de­go, bezwzg­lęd­ne­go bu­si­nes­sma­na. Pot­ra­fił w jed­nej chwi­li prze­no­sić się z jed­ne­go wci­ele­nia do dru­gi­ego.

    Jego mał­żeńst­wo było wyni­ki­em rac­zej trzeźwej, ku­pi­ec­ki­ej kal­ku­la­cji ani­że­li ro­mantycz­nej mi­łości. Po swo­j­emu koc­hał żo­nę i był do ni­ej bard­zo przywi­ązany. Jej gos­po­dar­ność, oszc­zęd­ność, umi­e­j­ęt­ność w pro­wad­ze­niu do­mu na­pa­wa­ła go du­mą i zachwy­tem. Nigdy też nie omi­j­ał oka­zji, żeby się poch­wa­lić swo­ją Ali­ką. Doc­ho­wa­li się dwóch synów, którzy stu­di­owa­li w Ang­lii. Moż­na ich było śmi­ało naz­wać wzo­rowym mał­żeńst­wem, a drob­ne sprzecz­ki wyni­kały od cza­su do cza­su, spo­wo­do­wa­ne pe­dantycznym us­po­so­bi­eni­em Ali­ki. Żad­na gos­po­sia nie pot­ra­fi­ła jej do­god­zić i zaws­ze mu­si­ała sa­ma do­dat­ko­wo sprzą­tać mi­esz­ka­nie, uwa­ża­j­ąc, że nikt tak jak ona te­go zro­bić nie pot­ra­fi.

    Drażniło to oczy­wiście Ni­ko­sa, który uwa­żał, że jego żo­na po­win­na og­ra­niczyć się do ki­ero­wa­nia służ­bą, a nie oso­biście za­bi­erać się do ści­er­ki i od­kur­zac­za. To były jed­nak nic nie znac­zą­ce krót­kie spi­ęcia i na ogół ich wspól­ne życie upły­wa­ło w ide­al­nej zgod­zie i har­mo­nii.

    Kolorowe lam­pi­ony rzu­cały smu­gi przyćmi­one­go świ­at­ła na ta­ras. Obs­zerny hol na­to­mi­ast to­nął w jask­rawym blas­ku, płynącym z og­rom­ne­go, kryszta­ło­we­go żyran­do­la. Mar­mu­ro­wa po­sadz­ka błyszcza­ła jak lo­do­wis­ko.

    Nikos, gład­ko wygo­lony, w dos­ko­na­le skro­j­onym bi­ałym smo­kin­gu, wi­tał gości. Osób było ni­ewi­ele, gro­no na­jb­liższych przyj­aci­ół i si­ostr­ze­ni­ec pa­na do­mu, młody arc­hi­tekt z żo­ną.

    Kosowiczowie zos­ta­li przyj­ęci ze spe­cj­al­ną aten­cją. Ni­kos przez dłużs­zą chwi­lę potr­zą­sał dłoń­mi Henry­ka, zaś gos­pody­ni ob­darzy­ła Ma­rię ser­decznym po­ca­łun­ki­em, który tej os­tat­ni­ej nie na­peł­nił en­tu­zj­az­mem. Nie da­ła oczy­wiście te­go poz­nać po so­bie.

    - Wybaczcie, że przypro­wad­zamy wam nie pros­zo­ne­go gościa - po­wi­ed­zi­ał Henryk, wska­zu­j­ąc Mar­ka - ale tak się złoży­ło, że za­wi­tał do nas ni­es­pod­zi­ewa­nie ro­dak.

    - Ależ bard­zo nam mi­ło - wykrzyknę­li ni­emal jed­noc­ześnie Ni­kos i Ali­ka. - Pro­simy, bard­zo pro­simy.

    Marek bąk­nął coś ni­ewy­raźnie, za­że­no­wany za­rów­no wytwornym otoc­ze­ni­em, jak i swym ni­ew­łaściwym stro­j­em, i ca­łe to­warzyst­wo prze­ni­os­ło się z ho­lu do owe­go sław­ne­go sa­lo­nu, wypo­sa­żo­ne­go w ste­re­ofo­nicz­ne głośni­ki. Na ra­zie jed­nak nikt nie zdrad­zał za­in­te­re­so­wa­nia muzy­ką. Goście za­j­ęli się drin­ka­mi, któ­re zos­tały przygo­to­wa­ne przez pa­nią do­mu na małych sto­licz­kach. Roz­mo­wa po­toczy­ła się żwa­wi­ej. Mó­wi­ono o po­god­zie, o na­jnowszych zdar­ze­ni­ach po­litycznych, o por­wa­niu jaki­egoś tam sa­mo­lo­tu.

    Do Henry­ka, który w milc­ze­niu po­pi­j­ał ana­na­sowy cock­ta­il, zbliżył się Ni­kos i po­ufa­le pok­le­pał go po ra­mi­eniu.

    - No i co tam u pa­na słychać, ki­ri­os En­ri­co? - spytał.

    Henryk uśmi­ech­nął się z kon­wen­cj­onal­ną upr­ze­jmością.

    Nawet w sto­sun­kach z przyj­aci­ół­mi zac­howy­wał się zaws­ze z pew­ną re­zer­wą, powści­ąg­li­wie.

    - Jakoś się żyje. Pra­ca, du­żo pracy.

    - Praca nie da­je szczęścia - po­ki­wał gło­wą Ni­kos. - Chyba pośred­nio.

    - Pośrednio?

    - Tak. Bo dzi­ęki pracy mo­żemy zdobyć, cho­ci­aż nie zaws­ze, pi­eni­ąd­ze, a pi­eni­ąd­ze stwar­za­ją nam moż­li­wości ni­eza­leż­nej egzys­ten­cji. Czy pan lu­bi Be­et­ho­ve­na? - spytał zmi­eni­a­j­ąc nag­le te­mat roz­mowy.

    - Bardzo.

    - To świ­et­nie. Chci­ałbym, żeby moi goście pos­łuc­ha­li dzi­si­aj dzi­ewi­ątej symfo­nii. Wczoraj otrzy­ma­łem ze Sta­nów Zj­ed­noc­zonych wspa­ni­ałe nag­ra­nie. Or­ki­est­ra fi­la­del­fi­js­ka. Piękna rzecz. Wszyscy już są w komp­le­cie. Cze­kamy tylko na Jor­go­sów. Jakoś się spóźni­a­ją. A pro­pos. Jak się uk­ła­da­ją pańs­kie sto­sun­ki z Jor­go­sa­mi?

    Henryk zesztyw­ni­ał.

    - Doskonale. Dlac­ze­go pan pyta?

    Nikos wzi­ął przyj­aci­ela pod rę­kę i odp­ro­wad­ził w dru­gi kąt sa­lo­nu. Usi­ed­li na ma­łej ka­nap­ce w stylu bi­eder­me­i­erows­kim.

    - Ja pa­nu dobr­ze życzę, mis­ter Ko­so­wicz.

    - Nie wąt­pię - uśmi­ech­nął się ni­epew­nie Henryk. Nie mi­ał po­j­ęcia, do cze­go zmi­er­za ten dziwny wstęp, i zac­zął ogar­ni­ać go ni­epo­kój. "Czyżby się cze­goś domyślał?" - zas­tu­ka­ło mu w gło­wie.

    - Ja pa­nu dobr­ze życzę - pow­tórzył Ni­kos. Ro­ze­jr­zał się szybko, a wid­ząc, że ni­ko­go nie ma w pob­li­żu, mó­wił da­lej przycis­zonym gło­sem: - Jor­gos to bard­zo miły, kul­tu­ralny czło­wi­ek i nie chci­ałbym, żeby mnie pan źle zro­zu­mi­ał… Ja tak tylko przez życzli­wość… On się z pa­nem przyjaźni, praw­da?

    - Tak. Po­zos­ta­j­emy w przyj­aci­els­kich sto­sun­kach - przyznał Henryk. - Tak jak i z pa­nem - do­dał po chwi­li.

    - To nie jest zu­peł­nie to sa­mo.

    Henryk nie pozbył się przykre­go uc­zu­cia ni­epo­ko­ju.

    - Jak mam to ro­zu­mi­eć?

    - Ja jes­tem pańs­kim szczerym, ser­decznym, be­zin­te­re­sownym przyj­aci­elem - po­wi­ed­zi­ał z prze­ko­na­ni­em Ni­kos.

    - Czy uwa­ża pan, że Jor­gos jest ni­eszc­zery i in­te­re­sowny?

    Nikos zdj­ął oku­lary, prze­tarł je bi­ałą chus­tecz­ką i przez chwi­lę patrzył na swe­go roz­mów­cę zmru­żony­mi oc­za­mi krót­ko­wid­za. - Nie chci­ałbym, ki­ri­os En­ri­co, żeby pan mnie po­de­jr­ze­wał o jakieś za­wiści za­wo­do­we. Zresz­tą my so­bie z Jor­go­sem w dro­gę nie wchod­zimy. On wam dos­tarc­za arty­kuły elekt­ro­tech­nicz­ne, a ja me­ta­lo­we. In­na bran­ża.

    - Więc o co właści­wie chod­zi? - spytał ni­eco już zni­eci­erp­li­wi­ony Henryk. Myśl, że Ni­kos domyśla się cze­goś, nie da­wa­ła mu spo­ko­ju.

    - Widzi pan…

    W tej chwi­li po­desz­ła do nich Ali­ka.

    - Przyszli Jor­go­so­wie - po­wi­ed­zi­ała.

    Nikos wstał.

    - Muszę przywi­tać gości - uśmi­ech­nął się przep­ras­za­j­ąco. - Do­kończymy tę roz­mo­wę innym ra­zem.

    Henryk pos­zedł za ni­mi, czuł, że ser­ce uder­za mu przyśpi­es­zonym rytmem. Kosz­to­wa­ło go du­żo wysił­ku, żeby jego twarz nie wyra­ża­ła żadnych uc­zuć po­za kon­wen­cj­onal­ną upr­ze­jmością.

    Aneta wyglą­da­ła ślicz­nie. Mi­ała na so­bie ob­cis­łą suk­nię ko­lo­ru czer­wo­ne­go wi­na, któ­ra bard­zo efek­tow­nie podk­reśla­ła jej kształty. Gęs­te, jed­wa­bis­te włosy spa­dały na ra­mi­ona swo­bodny­mi fa­la­mi. W dużych ci­emnych oc­zach po­j­awi­ały się co chwi­la we­so­łe, troc­hę szel­mows­kie błyski.

    Zachowywała się z og­rom­ną swo­bo­dą, zna­mi­onu­j­ącą du­że oby­cie to­warzys­kie. Dla każ­de­go mi­ała w za­nadr­zu jakieś mi­łe sło­wo, uroczy uśmi­ech, ser­deczny uścisk dło­ni.

    Z Henry­ki­em przywi­ta­ła się z upr­ze­jmą obo­j­ęt­nością.

    - Witam pa­na, pa­nie inży­ni­er­ze. Bard­zo daw­no pa­na nie wid­zi­ałam. Co słychać? Doskonale pan wyglą­da. Mam nad­zi­e­ję, że przy na­jb­liżs­zej oka­zji zno­wu zor­ga­ni­zu­j­emy jakąś wspól­ną wyci­ecz­kę.

    Nim Henryk zdążył coś od­po­wi­ed­zi­eć, poszy­bo­wa­ła w głąb sa­lo­nu, we­so­ła, pro­mi­en­na, peł­na ra­dości życia i mło­dości. Mog­ło się zda­wać, że to jakaś łas­ka­wa ksi­ęż­nicz­ka zesz­ła do swych pod­danych, rozd­zi­ela­j­ąc szczodr­ze uśmi­echy, spo­jr­ze­nia, upr­ze­jme sło­wa.

    Zatrzymała się przed Mar­ki­em. Ni­kos pośpi­eszył przeds­ta­wić mło­de­go czło­wi­eka.

    - To nasz nowy pols­ki przyj­aci­el - po­wi­ed­zi­ał we­so­ło. - Mis­ter Mar­co Sos­nows­ki.

    Marek poc­zuł, że krew go­rą­cą fa­lą uder­za mu do głowy. Skło­nił się ni­ezg­rab­nie i uścis­nął wyci­ąg­ni­ętą ku so­bie dłoń.

- Bard­zo mi mi­ło - bąk­nął.

    Tymczasem Jor­gos za­ba­wi­ał roz­mo­wą Ma­rię. Był to wyso­ki, szczupły mężczyz­na o po­ci­ąg­łej, śni­adej twarzy, któ­rej as­cetyczny cha­rak­ter ko­li­do­wał ze zbyt ha­łaśliwym, kor­di­alnym śmi­ec­hem. Ro­bi­ło to ta­kie wra­że­nie, jakby właści­ci­el tej twarzy ko­ni­ecz­nie chci­ał uc­hod­zić za czło­wi­eka jowi­al­ne­go i dob­ro­dusz­ne­go.

    - Trzeba przyznać, że Ane­ta wyglą­da dzi­si­aj bard­zo efek­tow­nie - po­wi­ed­zi­ał z za­do­wo­le­ni­em. Mó­wił nieźle po fran­cus­ku z ni­eco prze­sadnym, afek­to­wanym ak­cen­tem.

    - Prześliczna - przytak­nę­ła upr­ze­jmie Ma­ria.

    - Taka żo­na to prawd­ziwy skarb. Ni­ech so­bie pa­ni wyob­ra­zi, że ona każdy in­te­res hand­lowy pot­ra­fi za­łat­wić nie gor­zej od doświ­adc­zo­ne­go mężczyzny. Nap­raw­dę mam z ni­ej po­ci­ec­hę pod każdym wzglę­dem. Skarb, prawd­ziwy skarb. Tylko ta róż­ni­ca wi­eku…

    - To nie ma wi­ęks­ze­go znac­ze­nia - po­wi­ed­zi­ała us­po­ka­j­a­j­ąco Ma­ria.

    - Niestety, to ma znac­ze­nie - westch­nął Jor­gos i za­raz ro­ześmi­ał się troc­hę bez sen­su. - Przyzna­ję, że Ane­ta jest dzi­ewczy­ną po­waż­nie myślą­cą, ale jed­nak mło­dość ma swo­je pra­wa. Na to nie ma rady. A Ane­ta po­do­ba się mężczyz­nom. Za­uważy­łem, że na­wet pa­ni mał­żo­nek patrzy na nią z pewnym upo­do­ba­ni­em.

    Maria rzu­ci­ła szybkie, ba­dawc­ze spo­jr­ze­nie.

    - Lubi ją, tak sa­mo jak lu­bi pa­na, mon­si­e­ur Jor­gos.

Zno­wu się ro­ześmi­ał.

    - To troc­hę co in­ne­go, to troc­hę co in­ne­go, che­re ma­da­me. Przyj­aci­ele naszych przyj­aci­ół są naszy­mi przyj­aci­ół­mi, a żony naszych przyj­aci­ół… Och, co za głupst­wa plo1 Co moż­na pa­ni po­dać, ma­da­me? Ko­ni­ak? Cock­ta­il? Whisky?

    - Najchętniej na­pi­łabym się Co­ca-Co­li.

Pod­bi­egł do ma­łe­go sto­licz­ka i po chwi­li wró­cił, ni­osąc wyso­ką szklan­kę, na­peł­ni­oną bru­natnym, mu­su­j­ąc płynem.

    - Czy państ­wo jeszc­ze dłu­go przeby­wać bę­dą na Kre­cie? - spytał.

    Potrząsnęła gło­wą.

    - Nie umi­em pa­nu na to od­po­wi­ed­zi­eć. To będ­zie za­le­ża­ło od tem­pa bu­dowy ole­j­ar­ni. Przecież pan się ori­en­tu­je, że mój mąż jest ki­erow­ni­ki­em bu­dowy.

    - Oczywiście, oczy­wiście - Jor­gos po­ci­ąg­nął spo­ro ko­ni­aku. - Smut­no nam tu będ­zie bez państ­wa, ba smut­no. Tak żeśmy się zżyli.

    - Mam nad­zi­e­ję, że spot­kamy się w Wars­za­wie.

    - Ogromnie jes­teśmy pa­ni wdzi­ęcz­ni za zap­rosze­nie. Bard­zo chęt­nie skorzys­tamy. Ani ja, ani Ane­ta nigdy nie byliśmy w Pols­ce. To będ­zie dla nas ni­ezwyk­le in­te­re­su­j­ąca wyci­ecz­ka.

    Wasz kraj od daw­na mnie pa­sj­onu­je. Wspa­ni­ały kraj, wspa­ni­ali lud­zie.

    Maria nie za­re­ago­wa­ła. Co­raz części­ej draż­ni­ła ją ta sztucz­na eg­zal­ta­cja Jor­go­sa. Bywały mo­menty, że zaczy­na­ła wąt­pić w szcze­rą przyjaźń te­go czło­wi­eka.

    

Marek tak był os­zo­ło­mi­ony ni­es­pod­zi­ewanym po­j­awi­eni­em się Anety, że zu­peł­nie stra­cił gło­wę. Nie bard­zo wi­ed­zi­ał, gdzie jest i co się z nim dzi­e­je. Wod­ził za nią pełnym zachwy­tu spo­jr­ze­ni­em, nie mo­gąc odzys­kać rów­no­wa­gi duc­ha. Z te­go ni­e­omal eks­tatycz­ne­go sta­nu wyrwał go głos Ko­so­wic­za:

    - Panie Mar­ku… Drgnął gwał­tow­nie.

    - Słucham, pa­nie inży­ni­er­ze.

    - Chciałbym pa­na poz­nać z naszym ro­da­ki­em, pa­nem Das­ze­wic­zem.

    Marek ni­ezbyt wyraźnie po­wi­ed­zi­ał swo­je naz­wis­ko i uścis­nął wyci­ąg­ni­ętą ku so­bie dłoń.

    - Pan Das­ze­wicz jest his­tory­ki­em sztu­ki - mó­wił da­lej Henryk, który ro­bił wszystko, co w ludz­ki­ej mocy, żeby odw­ró­cić swo­ją uwa­gę od Anety. Nie mógł opr­zeć się wra­że­niu, że wszyscy go ob­ser­wu­ją i dostr­ze­ga­ją jego za­in­te­re­so­wa­nie tą dzi­ewczy­ną. - Nie wąt­pię, że zna­ją pa­no­wie du­żo ci­ekawych te­ma­tów do roz­mowy. - Zos­ta­wił młodych lud­zi ich włas­ne­mu lo­so­wi i, śliz­ga­j­ąc się po wypo­le­ro­wa­nej mar­mu­ro­wej po­sadz­ce, ruszył w ki­erun­ku swo­j­ej żony, jakby u ni­ej chci­ał zna­leźć schro­ni­enie przed grzeszny­mi myśla­mi.

    - Słyszałem, że pan stu­di­u­je arc­he­olo­gię - po­wi­ed­zi­ał Das­ze­wicz.

    - W tym ro­ku zro­bi­łem dyplom.

    - Gratuluję.

    Marek zdo­łał się wresz­cie otr­ząs­nąć ze sta­nu os­zo­ło­mi­enia i spo­jr­zał przytom­ni­ej. Do­pi­ero te­raz mógł przyjr­zeć się uważ­ni­ej swe­mu roz­mówcy. Das­ze­wicz był trzydzi­es­to­pa­ro­let­nim mężczyz­ną, wyso­ki, dobr­ze zbu­do­wany, o sylwet­ce spor­tow­ca. Włosy mi­ał gęs­te, ci­em­nob­lond, i bard­zo jas­ne ni­ebi­es­kie oczy, jakby wypło­wi­ałe od po­łud­ni­owe­go słoń­ca.

    Mówił wyraźnie, z dykcją za­wo­do­we­go ak­to­ra, i chęt­nie na­da­wał swo­j­emu gło­so­wi ni­eco pro­tek­cj­onalny ton. Od pi­erws­ze­go we­jr­ze­nia wyczu­wa­ło się w nim czło­wi­eka moc­ne­go, bezwzg­lęd­ne­go, zmi­er­za­j­ące­go c ob­ra­ne­go ce­lu ze sta­nowczym upo­rem.

    - Pan daw­no w Gre­cji? - spytał Ma­rek, żeby coś po­wi­ed­zi­eć.

    - Już dru­gi rok - pad­ła nons­za­lanc­ka od­po­wi­edź. - A pan?

    - Ja jes­tem tu do­pi­ero pa­rę tygod­ni i cho­ler­nie wpad­łem.

    - Co się sta­ło?

    Marek wyrecy­to­wał opo­wieść o zgu­bi­onym pasz­por­cie, o wyci­ecz­ce do Delf i o uczynnym Amery­ka­ni­nie, jak dobr­ze wyuc­zo­ną lek­cję.

    - Jak się nazy­wa ten Amery­ka­nin? - spytał Das­ze­wicz.

    - William Haw­kins. Mo­że go pan przypad­ki­em zna?

    - Znam - od­parł obo­j­ęt­nie Das­ze­wicz. - O ile so­bie przypo­mi­nam, to poz­na­łem go chyba na jakimś przyj­ęciu. To bard­zo za­możny czło­wi­ek. Jest właści­ci­elem pi­ęk­ne­go jach­tu mo­to­ro­we­go. No i co? Roz­ma­wi­ał pan już z nim w spra­wie te­go pasz­por­tu?

    Marek potr­ząs­nął gło­wą.

    - Jeszcze nie. Od­na­laz­łem wprawd­zie jego jacht, ale mis­ter Haw­kins gdzieś wyj­ec­hał na pa­rę dni i będ­zie do­pi­ero w po­ni­ed­zi­ałek. Nikt nie pot­ra­fi ud­zi­elić żadnych in­for­ma­cji. Mus­zę zac­ze­kać do po­ni­ed­zi­ał­ku.

    - Gdzie pan się zatrzy­mał?

    - Na ra­zie mi­esz­kam u inży­ni­era Ko­so­wic­za. To stryj mo­j­ego ko­le­gi.  Sympatyczny czło­wi­ek - podchwy­cił Ma­rek. - A jaki uczynny, ser­deczny…

    - A co pan sąd­zi o pa­ni Ko­so­wic­zo­wej?

    Marka speszy­ło to bez­pośred­nie pyta­nie.

    - No cóż… Uwa­żam, że…

- Śmi­ało, śmi­ało - zac­hę­cił go z uśmi­ec­hem Das­ze­wicz.- Niech się pan nie krę­pu­je, ko­le­go.

    Markowi nie po­do­bał się ten na poły iro­niczny, na poły wzgard­liwy ton. Po­wi­ed­zi­ał og­lęd­nie:

    - Za ma­ło znam pa­nią Ko­so­wic­zo­wą, żebym mógł się po­ku­sić o nak­reśle­nie jej cha­rak­terysty­ki. Ro­bi wra­że­nie bard­zo po­waż­nej i so­lid­nej osoby.

    - Aż za so­lid­na - prychnął roz­we­se­lony Das­ze­wicz. - Nie życzyłbym ni­ko­mu ta­ki­ej żony. Na śmi­erć mo­że za­nud­zić. A Ni­ko­sa pan daw­no zna?

    - Poznałem go do­pi­ero dzi­si­aj.

    - Nieszkodliwy ma­ni­ak.

    - Nie bard­zo ro­zu­mi­em.

    - Ma fi­oła na punk­cie muzy­ki. Mu­si być pan przygo­to­wany na to, że będ­zie mu­si­ał wysłuc­hać jaki­egoś bez­nad­zi­e­jne­go kon­cer­tu. Zra­di­ofo­ni­zo­wał so­bie mi­esz­ka­nie za ci­ęż­kie pi­eni­ąd­ze i te­raz częs­tu­je swo­ich ni­eszc­zęsnych gości na­jnowszy­mi nag­ra­ni­ami Bac­ha, Mo­zar­ta czy Be­et­ho­ve­na.

    W tej chwi­li pods­zedł do nich Ni­kos.

    - Prosimy przeds­ta­wi­ci­eli na­uki na skrom­ną prze­kąs­kę - po­wi­ed­zi­ał z uśmi­ec­hem.

    Wszyscy przesz­li do są­si­ed­ni­ego po­ko­ju, gdzie stoły us­ta­wi­one w pod­ko­wę ugi­nały się pod pół­mis­ka­mi pełny­mi na­jroz­ma­itszych mi­ęsiw, sa­ła­tek, pi­ec­zonych kurc­ząt oraz ryb.

    - Zimny bu­fet - szep­nął Das­ze­wicz na uc­ho Mar­ko­wi. - Ki­edyż wresz­cie moż­na będ­zie za­siąść do przyzwo­ite­go scha­boszc­za­ka. Przyznam się pa­nu, że mam już dosyć tych grec­kich "przysma­ków".

    - Chyba nic nie stoi na przesz­kod­zie, żeby pan wró­cił do kra­ju - po­wi­ed­zi­ał Ma­rek, któ­re­go his­toryk sztu­ki zaczy­nał de­ner­wo­wać.

    Daszewicz skrzywił się.

    - Niestety. Mus­zę skończyć pra­cę.

    - Pracę?

    - Tak. Otrzy­ma­łem spe­cj­al­ne stypen­di­um na na­pi­sa­ni ela­bo­ra­tu na te­mat kul­tury śród­zi­em­no­mors­ki­ej. Za­bi­erze mi to jeszc­ze troc­hę cza­su w Gre­cji, a nas­tęp­nie prze­ni­osę się do sło­necz­nej Ita­lii.

    Cocktaile, ko­ni­ak, whisky i mi­e­js­co­wa cyku­dia wywarł po­żą­dany wpływ na gości.

    Rozmowy, któ­re poc­ząt­ków wyraźnie ku­lały, po­toczyły się żwa­wi­ej, gwar po­doc­ho­conych gło­sów wypeł­nił po­kój. Dysku­sje na te­maty po­litycz­ne krzyżo­wały się z krytycznymi uwa­ga­mi, dotyc­zących os­tat­nich mec­zów pił­ki noż­nej. Kil­ku pa­nów zbitych w ci­as­ną gro­mad­kę opo­wi­ada­ło so­bie ni­eprzyz­wo­ite dow­cipy, wybuc­ha­j­ąc co chwi­lę ra­dosnym śmi­ec­hem. Ich żony, po­si­la­j­ąc się dyskret­nie, z ni­ezwykłym za­pa­łem ob­gady­wały bliźnich.

    Aneta og­ra­niczy­ła się do wypi­cia dwóch ko­ni­aków. Oczy jej błyszczały, na po­licz­kach po­j­awiły się ru­mi­eń­ce, od cza­su do cza­su koń­cem języ­ka doty­ka­ła pełnych warg. Co chwi­la na­wi­ązy­wa­ła z kimś roz­mo­wę, śmi­ała się, żar­to­wa­ła, da­wa­ła ci­ęte, błyskot­li­we od­po­wi­ed­zi, sło­wem, te­go wi­ec­zo­ra była w dos­ko­na­łej for­mie. Ba­wi­ła ją ta ni­ecod­zi­en­na, troc­hę ryzykow­na sytu­acja. Zazd­rosny mąż i dwóch koc­han­ków. Zda­wa­ła so­bie dos­ko­na­le spra­wę z te­go, że gra, któ­rą pro­wad­zi, sta­je się co­raz bard­zi­ej ni­ebez­pi­ecz­na i mo­że za­kończyć się dra­matycznym fi­na­łem. Nie pot­ra­fi­ła jed­nak zrezyg­no­wać z tej gry. Tak sytu­acje ekscy­to­wały ją w spo­sób ni­ezwykły, du­żo bard­zi­ej niż konk­retny, fizyczny kon­takt z mężczyz­ną. Do ni­edaw­na o Po­la­kach mi­ała jakieś mglis­te wi­ado­mości, jako o na­rod­zie żyj­ącym gdzieś na da­le­ki­ej pół­nocy, jeżd­żący kon­no i po­lu­j­ącym na bi­zony. Tak się złoży­ło, że w czas poby­tu w Pary­żu jej kon­takty z przeds­ta­wi­ci­ela­mi tej eg­zotycz­ne­go na­ro­du były bard­zo rzad­kie i zu­peł­nie prze­lot­ne. Do­pi­ero te­raz prze­ko­na­ła się, że Po­lacy to nie tylko lud­zie wykształ­ce­ni, kul­tu­ral­ni, dobrzy fac­howcy, ale tak­że bard­zo in­te­re­su­j­ący jako mężczyźni. Z Ko­so­wic­zem na­wi­ąza­ła ro­mans troc­hę przez ci­eka­wość, a troc­hę dla­te­go, że był pod rę­ką. Nie za­wi­od­ła się.

    Enrico oka­zał się koc­han­ki­em czułym, de­li­katnym, a jed­noc­ześnie pełnym tem­pe­ra­men­tu.

    Posiadał du­że doświ­adc­ze­nie w tych spra­wach i pot­ra­fił dać ko­bi­ecie peł­nię za­do­wo­le­nia.

    Marek to był nic nie znac­zący epi­zod, kaprys. Po pros­tu spo­do­bał jej się młody, silny, pe­łen życia chło­pak. Była prze­ko­na­na, że ca­ła ta his­to­ria og­ra­niczy się do jed­nej nocy i, praw­dę mó­wi­ąc, troc­hę się za­ni­epo­ko­iła, spoty­ka­j­ąc go na przyj­ęciu u Ni­ko­sów. Nie chci­ała konty­nu­ować tej zna­j­omości, któ­ra mog­ła się oka­zać bard­zo ni­ewy­god­na, a na­wet ni­ebez­pi­ecz­na. Nie prze­wid­zi­ała te­go, że młody pols­ki arc­he­olog za­koc­ha się w ni­ej w błyska­wicznym tem­pie i że nie zech­ce tak łat­wo zrezyg­no­wać ze swych praw zdobytych w ho­te­lu "Ma­ri­na". Zu­peł­nie nie mi­ała oc­hoty na jakieś no­we komp­li­ka­cje. I tak dosyć już kło­po­tów przyspar­zał jej Das­ze­wicz, który z każdym ni­e­omal dni­em sta­wał się co­raz bard­zi­ej na­tarczywy. Nie zno­si­ła te­go czło­wi­eka, a na­wet ba­ła się go. Wprawd­zie mi­ał w so­bie coś fascy­nu­j­ące­go, ale była to fascy­na­cja zdecy­do­wa­nie ne­gatyw­na, wywo­łu­j­ąca dreszcz ni­epo­ko­ju. Zdar­za się, że czło­wi­ek nie mo­że oder­wać oc­zu od cze­goś wstręt­ne­go, prze­ra­ża­j­ące­go, mi­mo że to coś spra­wia mu wyraźną przykrość. Rod­zaj sta­nu hip­notycz­ne­go.

    Właśnie w tym mo­men­cie Das­ze­wicz zbliżył się do ni­ej.

    - Jak się pa­ni ba­wi? - spytał ze swym iro­nicznym uśmi­esz­ki­em.

    - Znakomicie. U Ni­ko­sów zaws­ze jest przyj­em­na at­mos­fe­ra.

    - Dopóki nie zacz­ną się kon­certy.

    - Ja lu­bię muzy­kę.

    - A ja wo­lę patr­zeć na pa­nią niż słuc­hać Bac­ha czy in­ne­go Mo­zar­ta.

    - Niech pan da spo­kój.

    - Czyż nigdy nie zdo­łam pozys­kać pa­ni sympa­tii?

    - Już wi­ele razy roz­ma­wi­aliśmy na ten te­mat. Nie sąd­zi pan, że to wystarczy?

    - Jestem bard­zo uparty.

    - Ja tak­że.

    - Potrafię z ca­łą bezwzg­lęd­nością dążyć do raz ob­ra­ne­go ce­lu.

    - Nie wąt­pię.

    - I jeże­li za­jd­zie te­go potr­ze­ba, nie prze­bi­eram w środ­kach.

    - Gotowa jes­tem w to uwi­erzyć. Nie rad­zi­łabym jed­nak pa­nu an­ga­żo­wać się w te­go rod­za­ju grę. Mo­gę pa­na za­pew­nić, że ja tak­że pot­ra­fię sto­so­wać drastycz­ne środ­ki, jeże­li mnie ktoś do te­go zmu­si.

    Podszedł do nich Ni­kos.

    - No i cóż tak plot­ku­j­ecie? - po­wi­ed­zi­ał we­so­ło. - Kończ­cie się po­si­lać, bo ni­eba­wem cze­ka was ucz­ta duc­ho­wa. - Ro­ześmi­ał się, rad ze swo­j­ego, jak mu się zda­wa­ło, bard­zo zręcz­ne­go po­wi­ed­ze­nia i po­żeg­lo­wał da­lej zac­hę­cać gości do jed­ze­nia i pi­cia. Był za­do­wo­lony z si­ebie, ze swo­j­ego mi­esz­ka­nia, ze swo­j­ej żony, ze swo­j­ego ste­re­ofo­nicz­ne­go sa­lo­nu.

    - Bach - po­wi­ed­zi­ał za odc­hod­zącym Das­ze­wic­zem. - Prze­ko­na się pa­ni, że to będ­zie Bach.

    Nie zgadł. Ki­edy syci jad­ła i na­pit­ków goście prze­nieśli się do zra­di­ofo­ni­zo­wa­ne­go sa­lo­nu, z głośni­ków popły­nęły tony dzi­ewi­ątej symfo­nii Be­et­ho­ve­na.

    Nikos si­ed­zi­ał zas­łuc­hany, rzu­ca­j­ąc od cza­su do cza­su po­ro­zu­mi­ewawc­ze spo­jr­ze­nie w ki­erun­ku Ko­so­wic­za, w którym ce­nił za­mi­ło­wa­nie do muzy­ki i któ­re­go uwa­żał za brat­nią dus­zę.

    Dopiero te­raz Ma­rek zna­lazł się blis­ko Anety. Tak la­wi­ro­wał, żeby usiąść przy ni­ej.

    Wykorzystał or­ki­est­ro­we for­te i szep­nął:

    - Kocham cię. I lo­ve you.

    Nie za­re­ago­wa­ła.

    - I lo­ve you - pow­tórzył.

    - Przestań.

    - Kiedy się zo­baczymy.

    - Zadzwonię do ci­ebie. Bądź ci­erp­liwy.

    - To bard­zo trud­ne.

    - Proszę cię, przes­tań ze mną roz­ma­wi­ać.

    Umilkł. W milc­ze­niu słuc­ha­li muzy­ki, któ­ra ni­ep­raw­do­po­dob­nie wzma­ga­ła jego po­żą­da­nie. Mu­si­ał opa­nowy­wać się ca­łą si­łą wo­li, żeby nie dotk­nąć war­ga­mi jej wło­sów.

    Momentami zda­wa­ło mu się, że przes­ta­je nad so­bą pa­no­wać i że tu­taj, za­raz, przy wszystkich pochwy­ci ją w ra­mi­ona i zacz­nie ca­ło­wać.

    Najwidoczniej wyczu­ła jego nast­rój, bo od­su­nę­ła się dyskret­nie.

    Po dzi­ewi­ątej symfo­nii Be­et­ho­ve­na przyszła ko­lej na dru­gi kon­cert Rach­ma­ni­no­wa. Na za­końc­ze­nie zaś, na prośbę Ma­rii, wysłuc­ha­no wi­ązan­ki me­lo­dii grec­kich. Po­tem roz­legły się bra­wa, chwa­lo­no zna­ko­mi­tą apa­ra­tu­rę, wspa­ni­ałe nag­ra­nia oraz dos­ko­na­łą akusty­kę sa­lo­nu.

    Nikos pro­mi­eni­ał. Pok­lepy­wał przyj­aci­ół po ło­pat­kach, wta­j­em­nic­zał w ta­jni­ki ste­re­ofo­nii, pre­zen­to­wał na­jnows­ze nag­ra­nia, któ­re uda­ło mu się spro­wad­zić z różnych stron świ­ata.

    Maria nachy­li­ła się do Henry­ka.

    - Aneta ślicz­nie dzi­si­aj wyglą­da.

    - Owszem - przytak­nął, si­ląc się na obo­j­ętny ton. Nie uda­ło mu się za­mi­enić z nią ani sło­wa i był zły.

    - Podoba ci się?

    - Kto?

    - No… Ane­ta.

    Wzruszył ra­mi­ona­mi.

- Ład­na dzi­ewczy­na.

    - W two­im guście?

    Spojrzał na nią ost­ro.

    - Czego ty chcesz ode mnie?

Pods­zedł do nich Jor­gos.

    - Czy moż­na przesz­kod­zić mał­żeńst­wu w czułym te­te-a-te­te - po­wi­ed­zi­ał z uśmi­ec­hem.

    Henryk przysu­nął mu fo­te­lik.

    - Proszę. Ni­ech­żeż pan z na­mi usi­ąd­zie.

    Jorgos pod­zi­ęko­wał, usi­adł i za­pa­lił pa­pi­ero­sa.

    - Czy ten młody czło­wi­ek to krewny państ­wa?

    - To ko­le­ga mo­j­ego bra­tan­ka - wyjaśnił Hernyk. - Zgu­bił bi­edak pasz­port i ma te­raz kło­poty.

    - To przykre. Po­wi­ni­en zwró­cić się do am­ba­sady.

    - Zapewne się na tym skończy. Ci­ąg­le jeszc­ze ma nad­zi­e­ję, że uda mu się odzys­kać pasz­port. Cze­ka na pow­rót do Irak­li­onu pew­ne­go Amery­ka­ni­na.

    - Amerykanina?

    - Tak. Ni­e­j­aki mis­ter Haw­kins pod­wi­ózł go swo­im wo­zem i być mo­że, że właśnie w tym wo­zie Ma­rek zgu­bił pasz­port.

    Jorgos słuc­hał uważ­nie.

    - Hawkins?

    - Tak. To jakiś bo­gaty Amery­ka­nin. Po­dob­no jest właści­ci­elem wspa­ni­ałe­go jach­tu.

    - Amerykanie to bo­ga­ci lud­zie - po­ki­wał gło­wą Jor­gos.

    

Po pół­nocy goście zac­zę­li się po­wo­li rozc­hod­zić. Ni­kos wraz z żo­ną ser­decz­nie żeg­na­li przyj­aci­ół, obi­ecu­j­ąc w na­jb­liżs­zej przyszłości no­wą por­cję kon­cer­tów. Ki­edy zos­ta­li sa­mi, Ni­kos obj­ął ra­mi­eni­em Ali­kę i po­wi­ed­zi­ał:

    - Jestem szczęśliwy. Dobr­ze mi z to­bą.

    Pocałowała go.

    - I mnie z to­bą tak­że dobr­ze. Jes­teś mo­im koc­hanym ni­edźwi­ad­ki­em.

    Roześmieli się.

    

ROZDZIAŁ CZWARTY

    

    - Jesteś prze­męc­zony - po­wi­ed­zi­ała cic­ho i si­ęg­nę­ła po pa­pi­erosy, le­żą­ce na nocnym sto­li­ku. - Za du­żo pra­cu­j­esz. W milc­ze­niu prze­żu­wał swo­ją po­raż­kę. Jej głos brzmi­ał spo­ko­jnie, z iście spra­woz­dawc­zą obo­j­ęt­nością, strasz­li­wie dzi­ałał mu na nerwy. Stok­roć by wo­lał, żeby była wzbur­zo­na, ag­resyw­na, na­wet bru­tal­na.

    - Nie jes­tem jeszc­ze ta­ki stary.

    - Oczywiście, że nie. Jes­teś mężczyz­ną w si­le wi­eku.

    - Więc dlac­ze­go?! Dlac­ze­go?! - wybuch­nął nag­le z ni­es­pod­zi­ewa­ną ener­gią. - Prze­ci­eż cię koc­ham! Sza­le­ję za to­bą! Prag­nę cię! Śnisz mi się po no­cach.

    Taksującym spo­jr­ze­ni­em obr­zu­ci­ła jego kościs­te, opa­lo­ne na ci­emny brąz ci­ało.

    - Powinieneś od­poc­ząć. Już daw­no nie mi­ałeś ur­lo­pu. Jes­teś prze­męc­zony. Nie sąd­zisz?

    Nie od­po­wi­ed­zi­ał. Za­pa­lił pa­pi­ero­sa i przez chwi­lę wydmuc­hi­wał kół­ka z dymu, któ­re ob­ser­wo­wał z prze­sad­ną uwa­gą. Za ok­nem było upal­ne po­po­łud­nie i pro­mi­enie słoń­ca ata­ko­wały gwał­tow­nie zi­elo­ną ża­lu­zję. Sen­na cis­za pa­no­wa­ła nad mi­as­tem. Nic nie przery­wa­ło po­obi­ed­ni­ej sj­esty.

    Nagle zer­wał się, odr­zu­cił pa­pi­ero­sa i chwycił ją za ra­mię.

    - Słuchaj! Ja nie poz­wo­lę, żebyś mnie zdrad­zi­ła! Nie poz­wo­lę! Ro­zu­mi­esz? Nie mo­gę o tym myśleć! Os­za­le­ję! - Oczy mu pło­nęły, war­gi drżały, szczę­ki mi­ał za­ciśni­ęte.

    Była zas­koc­zo­na tym wybuc­hem.

    - Jorgos, co się z to­bą dzi­e­je? Us­po­kój się. Puść. To bo­li.

    Zwolnił uścisk swych mus­ku­larnych pal­ców.

    - Przepraszam - po­wi­ed­zi­ał cic­ho. - Nie gni­ewaj się, ale…

    Wstała, nar­zu­ci­ła szlaf­rok, usi­ad­ła przed to­ale­tą i zac­zę­ła rozc­zesy­wać włosy. Czu­ła na­ras­ta­j­ące zde­ner­wo­wa­nie. Od jaki­egoś cza­su dręczy­ła ją ni­epew­ność. "A jeże­li Jor­gos coś po­de­jr­ze­wa - myśla­ła ni­es­po­ko­jnie - jeże­li ka­że ją śled­zić? Co wtedy? Do cze­go to wszystko mo­że dop­ro­wad­zić?" To nie był typ czło­wi­eka, który byłby skłonny po­god­zić się z tym, że żo­na go zdrad­za. Trud­no było prze­wid­zi­eć, jak pos­tą­pi, jak się zac­ho­wa w wypad­ku odkry­cia prawdy. Nie mi­ała złud­zeń, że mógł na­wet po­su­nąć się do mor­derst­wa.

    - Aneta…

    Drgnęła gwał­tow­nie i odw­ró­ci­ła się.

    - Słucham?

    Zbliżył się i po­łożył dło­nie na jej ra­mi­onach. Dotyk tych dłu­gich, mocnych pal­ców pod­zi­ałał na nią jak prąd elektryczny. Pomyśla­ła, że z ra­mi­on do szyi dro­ga jest ni­ezbyt da­le­ka.

    - Może masz ra­cję - po­wi­ed­zi­ał spo­ko­jni­e­jszym gło­sem. - Mo­że rzeczy­wiście os­tat­nio jes­tem troc­hę prze­męc­zony, przep­ra­co­wany. Ale to wszystko dla ci­ebie, tylko dla ci­ebie. Przecież wi­esz.

    Uśmiechnęła się do jego od­bi­cia w lustr­ze.

    - Wiem, koc­hany, wi­em.

    - Bo wid­zisz… - mó­wił da­lej Jor­gos - jeże­li ta tran­sak­cja do­jd­zie do skut­ku, to będ­zi­emy bo­ga­ci, bard­zo bo­ga­ci. Wtedy bę­dę ci mógł dać wszystko, ab­so­lut­nie wszystko, zło­to, brylanty, pod­ró­że, luk­su­so­we ho­te­le. Świ­at sta­nie przed na­mi ot­wo­rem. Wszystko się ułoży. Zo­baczysz. Od­pocz­nę. Oczy­wiście, że mus­zę od­poc­ząć. Zresz­tą po­rad­zę się le­kar­za. To są stany przejści­owe. Mu­sisz zro­zu­mi­eć. Mu­sisz być ci­erp­li­wa.

    - Ależ ja jes­tem ci­erp­li­wa - po­wi­ed­zi­ała ła­god­nie. - To ty się zu­peł­nie ni­epotr­zeb­nie de­ner­wu­j­esz.

    - Taka sytu­acja dla każ­de­go mężczyzny jest bard­zo de­ner­wu­j­ąca.

    - Daj spo­kój.

    Poszedł do ła­zi­en­ki i wzi­ął prysznic. Mocny prąd zim­nej wody wychłos­tał ci­ało. To mu dos­ko­na­le zro­bi­ło. Poc­zuł się o wi­ele le­pi­ej. Ner­wo­we pod­ni­ece­nie znik­nę­ło. Zno­wu był opa­no­wany, zrów­no­wa­żony, ta­ki jak zwykle.

    Kiedy wró­cił, zas­tał Ane­tę ub­ra­ną.

    - Wychodzisz?

    - Tak. Mam pa­rę spraw do za­łat­wi­enia na mieście. Mi­ał oc­ho­tę zapy­tać, jakie to sprawy, ale zrezyg­no­wał.

    Nie chci­ał uc­hod­zić w jej oc­zach za zazd­ros­ne­go, po­de­jrz­li­we­go mę­ża, szcze­gól­nie w obec­nej sytu­acji.

    - Będziesz u Ni­ko­sów?

    - Nie. Z Ali­ką umó­wi­łam się na jut­ro. Te­raz ku­pię tylko coś na ko­la­cję, wpad­nę do kraw­co­wej i za­raz wra­cam. A ty…?

    - Muszę zo­baczyć się z Ro­ber­tem. Trze­ba wresz­cie omó­wić szcze­góły.

    Skrzywiła się.

    - Bądź ost­rożny. Te­mu czło­wi­eko­wi nie moż­na ufać.

    - Wiem o tym.

    - Czy mu­sisz ko­ni­ecz­nie z nim?

    Wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - A jak ty so­bie to wyob­ra­żasz? Prze­ci­eż nie mo­gę go po­mi­nąć. W koń­cu to on wszystko zmon­to­wał.

    Pokiwała gło­wą.

    - Masz ra­cję, oczy­wiście. Ale swo­ją dro­gą wo­la­łabym, żebyś z kim innym…

    - Ja też bym wo­lał. Nie martw się. Nie dam so­bie krzywdy zro­bić. Mo­że on jest bard­zo sprytnym czło­wi­eki­em, ale ja też już w swo­im życiu wid­zi­ałem wi­elu sprytnych lud­zi.

    Potrafię się za­bez­pi­eczyć.

    Pocałowała go w czo­ło.

    - Wiem, że jes­teś bard­zo dzi­elny. Adio.

    Wyszła sprężystym, ener­gicznym kro­ki­em.

    Słońce prze­su­nę­ło się ku zac­ho­do­wi. W po­ko­ju po­ci­em­ni­ało. Jor­gos pods­zedł do ok­na i pchnął oki­en­ni­cę. Ogar­nę­ła go fa­la ci­ep­łe­go, ła­god­ne­go po­wi­etr­za. Ten barwny pe­jzaż, ob­ra­mo­wany ra­mą oki­en­ną, na­pa­wał go zazwyc­zaj og­romnym spo­ko­j­em, przyno­sił odp­rę­że­nie. Dzi­si­aj było inac­zej. Dzi­si­aj wszystko go draż­ni­ło, na­wet błę­kit ni­eba, na­wet zło­te pro­mi­enie słoń­ca, ześliz­gu­j­ące się po ga­łę­zi­ach drzew. Był w fa­talnym nast­ro­ju.

    Od pew­ne­go cza­su walczył bezs­ku­tecz­nie z dręc­zą­cą myślą, któ­ra pow­ra­ca­ła z ob­ses­yjnym upo­rem - "Czy Ane­ta go zdrad­za?" Właści­wie nie mi­ał żadnych konk­retnych po­wo­dów do po­de­jr­zeń, ale… Że­ni­ąc się z dzi­ewczy­ną o dwad­zieścia pi­ęć lat młods­zą zda­wał so­bie spra­wę z ryzyka. Wtedy był przygo­to­wany na to, że w pewnym mo­men­cie będ­zie mu­si­ał na róż­ne rzeczy patr­zeć przez pal­ce, jeże­li zech­ce utrzy­mać swo­je mał­żeńst­wo. Ta­ka wyro­zu­mo­wa­na te­oria nie wytrzyma­ła jed­nak życi­owej próby. Z bi­egi­em lat co­raz bard­zi­ej an­ga­żo­wał się uc­zu­ci­owo i ab­so­lut­nie nie było mowy o tym, żeby mógł "patr­zeć przez pal­ce" na ro­mantycz­ne przygody Anety. Wprost prze­ciw­nie, sta­wał się co­raz bard­zi­ej zazd­rosny i co­raz trud­ni­ej było mu się zdobyć na ten og­romny wysi­łek, żeby się z tym nie zdrad­zić. Zazd­rości ni­ena­wid­ził i wstydził się jej. Ni­e­j­ed­nok­rot­nie wyra­żał się z po­gar­dą o zazd­rosnych mę­żach i koc­han­kach. A te­raz… Sytu­acja nie była łat­wa. Wi­elok­rot­nie szu­kał ar­gu­men­tów, któ­re poz­wo­liłyby mu na stwi­erd­ze­nie, iż nie jest śmi­esznym, zazd­rosnym mę­żem z mo­li­erows­ki­ej ko­me­dii. Ale jak dłu­go moż­na os­zu­ki­wać sa­me­go si­ebie? A te­raz jeszc­ze te do­dat­ko­we komp­li­ka­cje…

    Zaczął się wol­no ubi­erać. Wi­ążąc kra­wat, przyjr­zał się uważ­ni­ej swe­mu od­bi­ciu w lustr­ze.

    Czubkami pal­ców dotk­nął zmarszc­zek, wąt­ro­bi­anych wor­ków pod oc­za­mi. To nie był zachwy­ca­j­ący wi­dok. "Są mężczyźni w mo­im wi­eku, którzy się gor­zej trzyma­ją" - pomyślał. "To praw­da. Ale są to mężczyźni" - szep­nął mu do uc­ha złośliwy choch­lik.

    Zaklął i o mały włos nie cis­nął po­pi­el­nicz­ką w lust­ro.

    "To chwi­lo­we, to oczy­wiście chwi­lo­we - zac­zął się skwap­li­wie po­ci­es­zać. - Ane­ta ma ra­cję." Jest prze­męc­zony. Mu­si od­poc­ząć. Żeby tylko jak na­jp­ręd­zej sfi­na­li­zo­wać tę tran­sak­cję. Po­tem wyj­adą gdzieś z Ane­tą na dłu­gi, prawd­ziwy ur­lop. Wszystko będ­zie dobr­ze, wszystko się ułoży.

    Usiłował przes­tać myśleć o tej spra­wie, ale na próż­no. Wspom­ni­enie po­obi­ed­ni­ej sj­esty wra­ca­ło z nat­ręt­ną, uporczy­wą na­past­li­wością. "A mo­że jed­nak pójść do le­kar­za? Ale do któ­re­go?" Znał wi­elu le­karzy, z ni­ek­tóry­mi na­wet się przyjaźnił. To była bard­zo de­li­kat­na spra­wa, a któż mógł mu za­ręczyć, że le­karz, któ­re­mu zwi­erzy się ze swo­ich kło­po­tów, nie wyga­da się, gdy za­si­ąd­zie w gro­nie ko­le­gów przy bu­tel­ce ra­kii? Zacz­ną się plot­ki, żar­ci­ki…

    Nie, nie, nad tym na­le­ża­ło się bard­zo po­waż­nie zas­ta­no­wić. Jeże­li po­moc le­kar­za oka­że się ko­ni­ecz­na, to le­pi­ej po­j­ec­hać do Aten, gdzie nikt go nie zna, gdzie nie jest oso­bis­tością tak po­pu­lar­ną. A mo­że to w ogó­le będ­zie ni­epotr­zeb­ne. Mo­że ten zły ok­res ni­eba­wem mi­nie. W ta­kich wypad­kach nie wol­no ule­gać pa­ni­ce, nie wol­no się su­ge­ro­wać. Za wszel­ką ce­nę trze­ba odzys­kać pew­ność si­ebie.

    Spojrzał na ze­ga­rek. Nie lu­bił się spóźni­ać. Jeszc­ze tylko os­tat­ni rzut oka w lust­ro, od­ro­bi­na wody ko­lońs­ki­ej i był go­towy do wyjścia.

    Wyprowadził z ga­ra­żu ca­dil­la­ka. Był to ten sam wóz, którym Ane­ta za­wi­oz­ła Mar­ka do Pi­re­usu.

    Chyba nigdy jeszc­ze z ta­kim roz­targ­ni­eni­em nie ma­new­ro­wał ki­erow­ni­cą i gdyby na swo­j­ej drod­ze na­pot­kał po­li­cj­an­ta nast­ro­j­one­go służ­biście, byłby ni­ewątp­li­wie zap­ła­cił man­dat za ni­e­ost­roż­ną, ni­ep­ra­wid­ło­wą jaz­dę.

   

 Daszewicz si­ed­zi­ał już przy sto­li­ku i pił pi­wo. Był jak zwykle bard­zo sta­ran­nie ogo­lony i ub­rany z ni­eco prze­sad­ną ele­gan­cją. Mi­ał na so­bie dos­ko­na­le skro­j­ony gar­ni­tur z jas­nok­re­mo­we­go tro­pi­ku, który efek­tow­nie podk­reślał opa­le­niz­nę. Brą­zo­wa kos­zu­la, lek­kie zams­zo­we pan­tof­le, sze­ro­ki kra­wat w ru­do - be­żo­wą kra­tę.

    Przywitali się z wylew­ną ser­decz­nością, któ­ra w bard­zi­ej doświ­adc­zonym ob­ser­wa­tor­ze mog­ła wzbud­zić pew­ne wątp­li­wości. Obaj byli dobry­mi ak­to­ra­mi i dość zręcz­nie umi­eli mas­ko­wać wza­j­em­ną ni­ec­hęć. Das­ze­wicz nie prze­pa­dał za tym do­rob­ki­ewic­zem, który ku­pił so­bie ślicz­ną dzi­ewczy­nę, Jor­gos zaś wyczu­wał w tym młodym Po­la­ku czło­wi­eka pods­tęp­ne­go, nie prze­bi­era­j­ące­go w środ­kach, go­to­we­go z bezwzg­lęd­ną kon­sek­wen­cją zniszczyć każ­de­go, kto usi­ło­wałby sta­nąć na jego drod­ze. W da­nej chwi­li jed­nak Jor­gos potr­ze­bo­wał Das­ze­wic­za, a Das­ze­wicz Jor­go­sa i każdy z nich przy la­da oka­zji usi­ło­wał ma­ni­fes­to­wać przyj­aci­els­kie uc­zu­cia.

    - Napijesz się cze­goś? - spytał Das­ze­wicz.

    Jorgos za­mó­wił ka­wę i si­ęg­nął po pa­pi­erosy.

    - Co no­we­go, Ro­ber­to? - spytał z uśmi­ec­hem.

    Daszewicz odw­za­j­em­nił uśmi­ech.

    - Niewiele się zmi­eni­ło od nas­ze­go os­tat­ni­ego spot­ka­nia. Wszystko w por­ząd­ku.

    - Kiedy masz za­mi­ar fi­na­li­zo­wać?

    Daszewicz wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nie mo­gę po­wi­ed­zi­eć nic pew­ne­go, ale chyba ni­ed­łu­go. Mu­simy dok­ład­nie omó­wić szcze­góły tech­nicz­ne.

    - Tak - Jor­gos po­ki­wał gło­wą. - Chci­ałbym oczy­wiście jak na­jp­ręd­zej to za­łat­wić, ale zda­ję so­bie spra­wę, że nie wol­no nam się spi­eszyć. Pośpi­ech zaws­ze mo­że wzbud­zić ni­e­uf­ność. Po­wi­edz mi, kto to jest ten młody czło­wi­ek, twój ro­dak, któ­re­go spot­ka­liśmy u Ni­ko­sów.

    - To ko­le­ga bra­tan­ka inży­ni­era Ko­so­wic­za. Zgu­bił pasz­port i tak się tu­taj pę­ta.

    Przypuszcza, że zos­ta­wił pasz­port w wo­zie Haw­kin­sa.

    - O! A cóż Haw­kins ma z nim wspól­ne­go?

    - Podobno pod­wi­ózł go z Delf do Aten.

    Jorgos do­pił ka­wę i za­pa­lił pa­pi­ero­sa.

    - Czy sąd­zisz, że mógłby się nam przydać?

    - Nie wi­em. Mo­że. Myśla­łem już o tym.

    - Chłopakowi za­pew­ne potr­zeb­ne są pi­eni­ąd­ze.

    - I pasz­port.

    - Nie wyda­je mi się jed­nak, żeby moż­na mu było za­ufać - po­wi­ed­zi­ał po chwi­li Jor­gos.

    - Bałbym się ryzyko­wać.

    - Chyba masz ra­cję - przytak­nął Das­ze­wicz. - Na tu­te­jszym te­re­nie to rac­zej… Ale wi­esz, co mi w tej chwi­li przychod­zi do głowy? Mog­libyśmy wykorzys­tać go w Pols­ce.

    - W Pols­ce?

    - Tak. Wspo­mi­nał mi Ko­so­wicz, że zap­ro­sił cię do si­ebie, do Wars­zawy.

    - To praw­da.

    - Mam nad­zi­e­ję, że skorzys­tasz z te­go in­te­re­su­j­ące­go zap­ros­ze­nia.

    Jorgos spo­jr­zał pyta­j­ąco na Das­ze­wic­za.

    - Sądzisz, że…

    - Sądzę, że moż­na by coś ci­eka­we­go zor­ga­ni­zo­wać. O ile się ori­en­tu­ję, to nie byłoby ta­kie skomp­li­ko­wa­ne.

    Jorgos pok­rę­cił gło­wą z po­wąt­pi­ewa­ni­em.

    - Nie znam te­re­nu.

    - Ale ja znam. To zu­peł­nie wystarc­za. Dla ci­ebie obmyśli się jakąś ci­eka­wą ro­lę. To są jed­nak dals­ze plany. Na ra­zie skończmy z naszym Wil­li­amem.

    - O, właśnie - podchwy­cił z oży­wi­eni­em Jor­gos. - Czy nie mo­żesz te­go troc­hę przyspi­eszyć?

    - Muszę zac­ze­kać na pow­rót Haw­kin­sa.

    - Nie wi­esz, gdzie po­j­ec­hał?

    - Nie mam po­j­ęcia.

    - Wszystko wska­zu­je na to, że jest na Kre­cie. Jacht stoi w por­cie.

    Daszewicz uśmi­ech­nął się.

    - Nie znasz fa­ce­ta. Jacht mo­że stać w por­cie, a on kut­rem rybac­kim obj­eżd­ża tymcza­sem wyspy.

    - Czy przypuszc­zasz, że mo­że się z kimś skon­tak­to­wać po­za naszy­mi ple­ca­mi? - spytał Jor­gos.

    - A dlac­ze­góż by nie? - Das­ze­wicz nie przes­ta­wał się uśmi­ec­hać. - I z ta­ką ewen­tu­al­nością mu­simy się bard­zo po­waż­nie liczyć.

    - Ależ to byłoby skońc­zo­ne świńst­wo! - wybuch­nął Jor­gos. - To prze­ci­eż twój kli­ent. Ty go tu­taj spro­wad­zi­łeś.

    - Klient… Kli­ent. Prze­ci­eż nie mo­gę mu nic ka­zać ani nic­ze­go zab­ro­nić.

    - To byłoby świńst­wo - pow­tórzył Jor­gos.

Das­ze­wicz skrzywił się. Zaczy­na­ła go nud­zić ta roz­mo­wa. Kiw­nął na kel­ne­ra i za­mó­wił jeszc­ze jed­no pi­wo.

    - Nie bawmy się w zbyt drastycz­ne ok­reśle­nia - po­wi­ed­zi­ał po chwi­li. - I nie usi­łu­jmy klasy­fi­ko­wać w spo­sób autory­tatywny ludz­kich czynów. To ryzykow­ne. Nie sąd­zisz?

    Jorgos ener­gicznym ruc­hem zgni­ótł w po­pi­el­nicz­ce pa­pi­ero­sa.

    - No dobr­ze, ale…

    Daszewicz us­po­ka­j­a­j­ąco pok­le­pał go po ra­mi­eniu.

    - Nie de­ner­wuj się. Nie na­leży prze­jmo­wać się spra­wa­mi, na któ­re nie mamy żad­ne­go wpływu. Nas­za ofer­ta wyda­je mi się tak in­te­re­su­j­ąca, że nie po­win­no być żadnych ni­es­pod­zi­anek.

    Porozmawiali jeszc­ze z pół god­ziny, oma­wi­a­j­ąc szcze­góły ewen­tu­al­nej tran­sak­cji.

    Wreszcie Jor­gos spo­jr­zał na ze­ga­rek.

    - Jeżeli nie masz nic prze­ciw­ko te­mu, to cię po­żeg­nam. Mam jeszc­ze coś do za­łat­wi­enia.

    - Wyjął port­fel i ure­gu­lo­wał rac­hu­nek.

    Daszewicz patr­zał w ślad za odc­hod­zącym. Drwi­na błysnę­ła w jego ni­ebi­es­kich oc­zach.

    "Stary du­reń" - pomyślał i pod­ni­ósł do ust szklan­kę z pi­wem. Od pew­ne­go cza­su wspól­nik zaczy­nał go de­ner­wo­wać. Ni­ena­wid­ził lud­zi mi­ęk­kich, ule­ga­j­ących nast­ro­j­om, łat­wo po­pa­da­j­ących w pa­ni­kę, w stany dep­res­yj­ne. Jego ide­ałem mężczyzny był czło­wi­ek mocny, bezwzg­lędny, opa­no­wany, od­porny na wszel­kie prze­ciw­ności lo­su. Od sze­re­gu lat usi­ło­wał osi­ąg­nąć ten ide­ał, co uda­wa­ło mu się ze zmi­en­nym szczęści­em. Z na­tury nie był typem "moc­ne­go czło­wi­eka" i, jak częs­to się zdar­za w po­dobnych wypad­kach, ni­eraz przes­zar­żowy­wał w odgry­wa­niu tej ro­li. Po­si­adał du­żo wrod­zo­ne­go sprytu, dos­ko­na­le umi­ał wykorzys­tać sprzyj­a­j­ącą ko­ni­unk­tu­rę, pot­ra­fił zdobyć so­bie sympa­tię, a na­wet przyjaźń lud­zi, których potr­ze­bo­wał. Jego oce­na, dotyc­zą­ca na­jb­liżs­ze­go otoc­ze­nia, była zazwyc­zaj traf­na.

    Wyrósł w at­mos­fer­ze cwa­ni­act­wa i pod tym wzglę­dem był ni­e­od­rodnym synem swo­j­ej epo­ki.

    Nie uz­na­wał żadnych norm etycznych, a tak zwa­ną "uczci­wość" uwa­żał za przeży­tek, który w dzi­si­e­jszym świ­ecie nie ma praktycz­ne­go zas­to­so­wa­nia i jedy­nie ut­rud­nia czło­wi­eko­wi życie.

    Ukończył his­to­rię sztu­ki na Uni­wersy­te­cie Wars­zaws­kim i jeszc­ze w cza­sie stu­di­ów pos­ta­no­wił zro­bić "ka­ri­erę" za wszel­ką ce­nę. Był zdolny, ale pra­ca ściśle na­uko­wa nie nę­ci­ła go. Mi­ał w so­bie zbyt du­żo żywot­ności, żeby ślęc­zeć nad ksi­ąż­ka­mi, wer­to­wać sta­re dru­ki, drep­tać po cudzych śla­dach. Po­ci­ągał go sze­ro­ki świ­at, przygo­da, łatwy za­ro­bek.

    Teraz, si­ed­ząc nad pus­tą szklan­ką, rozmyślał nad tym, w jaki spo­sób, po sfi­na­li­zo­wa­niu tran­sak­cji, pozbyć się ni­epotr­zeb­ne­go wspól­ni­ka, a przyna­jm­ni­ej jak jeszc­ze bard­zi­ej uza­leż­nić go od si­ebie. Wi­ed­zi­ał, że Jor­gos jest za­koc­hany w swo­j­ej żo­nie i że ufa jej śle­po.

    Od sa­me­go poc­ząt­ku ich zna­j­omości prag­nął pozys­kać względy Anety, aby przy jej po­mocy cał­ko­wi­cie pa­no­wać nad sytu­acją. Był bard­zo przysto­jnym, at­rakc­yjnym mężczyz­ną i w sto­sun­kach z ko­bi­eta­mi odz­nac­zał się og­rom­ną pew­nością si­ebie. W danym wypad­ku jed­nak jego sztu­ka uwod­zi­ci­els­ka za­wi­od­ła cał­ko­wi­cie. Ane­ta ni­ed­wuz­nacz­nie da­wa­ła mu do zro­zu­mi­enia, że o jakim­kol­wi­ek zbli­że­niu nie ma mowy, a na­wet nie do­puszc­za­ła do zu­peł­nie ni­ewin­nych po­ufa­łości. Po raz pie­rwszy jego męs­ka am­bi­cja zos­ta­ła dotk­li­wie zra­ni­ona.

    Pojawiło się prag­ni­enie od­we­tu. Nie wi­erzył w mał­żeńs­ką wi­er­ność Anety. Mi­ał og­rom­ną oc­ho­tę zdobyć konk­ret­ne do­wody jej zdrady. Wtedy mógłby dykto­wać wa­run­ki. Mi­ałby ją w rę­ku. Skończyłyby się wresz­cie te dąsy, dum­ne spo­jr­ze­nia, chłod­ne, sta­nowc­ze sło­wa… Na sa­mą myśl o moż­li­wości ta­ki­ej zmi­any uśmi­ech­nął się z za­do­wo­le­ni­em i koń­cem języ­ka dotk­nął warg, jakby chci­ał le­pi­ej poz­nać smak władzy.

    Od pew­ne­go cza­su zac­zął po­de­jr­ze­wać Ane­tę i Ko­so­wic­za. Wprawd­zie nigdy ich nigd­zie nie spot­kał we dwo­je i nie mi­ał konk­retnych danych do te­go rod­za­ju przypuszc­zeń, ale po­si­adał w tych spra­wach du­że doświ­adc­ze­nie i na­tu­ra ob­darzy­ła go dobr­ze roz­wi­ni­ętym zmysłem ob­ser­wa­cji. Bywał zap­ras­zany na przyj­ęcia, na których spoty­kał Ane­tę i Ko­so­wic­za.

    Niby nic, niby wszystko w na­jlepszym por­ząd­ku, ale… Jakieś prze­lot­ne spo­jr­ze­nie, jakiś led­wie dostr­ze­galny ruch gło­wą. Nie mi­ał żad­nej pew­ności i wszystkie te po­de­jr­ze­nia mogły się zrod­zić w jego wyob­raźni. Zdar­za się prze­ci­eż, że czło­wi­ek wytwory włas­nej fan­ta­zji utoż­sa­mia z rzeczy­wis­tością. Na­le­ża­ło to na zim­no i z moż­li­wie jak na­jwi­ększym obi­ekty­wiz­mem sprawd­zić. A gdyby się oka­za­ło, że to praw­da, to nie tylko Ane­tę, ale i Ko­so­wic­za mi­ałby w rę­ku. Moc­na rzecz.

    

ROZDZIAŁ PIĄTY

    

    Pozornie cis­za była zu­peł­na. Tylko led­wie dostr­ze­gal­ne zmarszcz­ki na po­wi­erzch­ni zi­elon­ka­wej wody świ­adczyły o ła­godnym ruc­hu po­wi­etr­za. Na­wet trud­no było zro­zu­mi­eć, jak to się dzi­e­je, że żag­le były peł­ne wi­at­ru. Maszyny nie pra­co­wały i jacht śliz­gał się cic­ho po mi­ni­atu­rowych fa­lach, przechy­la­j­ąc się lek­ko przy zwro­tach.

    Z mor­za wyras­tały sza­rob­ru­nat­ne góry, których grzbi­ety przypo­mi­nały sfał­do­wa­ną skó­rę gi­gantycznych sło­ni czy no­so­roż­ców. W tym pełnym dzi­ki­ego uro­ku kra­j­ob­ra­zie kryło się coś ni­epo­ko­j­ące­go, jakaś baśni­owa ta­j­em­nic­zość. I nie byłoby rzec­zą ni­ezwyk­łą, gdyby się oka­za­ło, że na któ­rejś z tych wysp ma swo­ją kryj­ów­kę pi­ęk­na cza­rod­zi­e­jka, za­mi­eni­a­j­ąca lud­zi w wi­epr­ze, al­bo strasz­liwy jed­no­oki pot­wór.

    "Tak właśnie Odys wra­cał spod Troi do rod­zin­nej Ita­ki" - pomyślał Ma­rek, ur­zec­zony otac­za­j­ącym go pi­ęk­nem. Czułby się za­pew­ne cał­ko­wi­cie szczęśliwy, gdyby… Pi­eki­elny ból głowy w spo­sób bru­talny przesz­kad­zał w kon­temp­la­cji cu­dów przyrody. Wspom­ni­enie tej idi­otycz­nej pi­j­aty­ki, nazy­wa­nej szum­nie "ba­lem ka­pi­tańs­kim", było czymś ohydnym. Złe sa­mo­poc­zu­cie pog­łę­bi­ał jeszc­ze fakt, że właści­wie żad­ne­go "wspom­ni­enia" nie było. Pa­mi­ętał tylko tyle, że pa­li­li, śpi­ewa­li, a po­tem… No cóż… każ­de­mu mo­że się zdarzyć, że film się ur­wie. Tylko co się dzi­ało podc­zas tej kretyńs­ki­ej lu­ki? Mi­ał nad­zi­e­ję, że nie zro­bił ani nie po­wi­ed­zi­ał nic ta­ki­ego, cze­go mu­si­ałby ża­ło­wać. Pasz­port… Prze­ci­eż właśnie pasz­port…

    Szybkim ruc­hem si­ęg­nął do tylnej ki­es­ze­ni spod­ni. Odetch­nął z ul­gą. W por­ząd­ku.

    Paszport był na swo­im mi­e­js­cu. To na­jważ­ni­e­js­ze. Wyj­ął go ost­roż­nie, ot­worzył i nag­le… Z wra­że­nia krew uderzy­ła mu do głowy. W pasz­por­cie, w jego pasz­por­cie, tkwił plik stu­do­la­rowych bank­no­tów. Prze­tarł oczy. Na próż­no. Do­lary nie zni­kały.

    Przez chwi­lę patr­zał og­łu­pi­ały na pasz­port i na zi­elo­ne pa­pi­er­ki. Skąd się to wzi­ęło w jego ki­es­ze­ni? Nie mi­ał po­j­ęcia. Nie pa­mi­ętał. Posłys­zał czyjeś kro­ki. Pos­pi­esz­nie scho­wał pasz­port i do­lary.

    - Widzę, że pod­zi­wi­asz kra­j­ob­raz - głos Das­ze­wic­za, jak zwykle, za­bar­wi­ony był drwi­ną. Ta ma­ni­era draż­ni­ła Mar­ka. Bard­zo nie lu­bił, ki­edy ktoś uży­wał w sto­sun­ku do ni­ego - ta­ki­ego pro­tek­cj­onal­no uszczyp­li­we­go to­nu.

    - Zgadłeś. Pod­zi­wi­am kra­j­ob­raz.

    Daszewicz za­pa­lił pa­pi­ero­sa.

    - Nie dzi­wię ci się. Każdy, kto tu pi­erwszy raz przyj­ed­zie, pod­da­je się uro­kom grec­ki­ej przyrody. Ale wczo­raj po­pi­liśmy nie na­jgor­zej.

    - Aż za du­żo te­go było - przyznał Ma­rek. - Nie jes­tem przyzwycza­j­ony. Po­wi­edz, jak ja się za­chowy­wa­łem?

    - Normalnie. Mo­że troc­hę za głośno śpi­ewa­łeś "sto lat", ale…

Ma­rek mi­ał oc­ho­tę spytać o te do­lary. W os­tat­ni­ej jed­nak chwi­li ugryzł się w język. Nie wi­ed­zi­ał prze­ci­eż, czy nie da­ła mu ich na przec­ho­wa­nie Ane­ta.

    Daszewicz wyrzu­cił za bur­tę nie do­pa­lo­ne­go pa­pi­ero­sa.

    - Jakie masz plany? - spytał.

    Marek spo­jr­zał na ni­ego zdzi­wi­ony.

    - Nie ro­zu­mi­em.

    - Miałem na myśli pow­rót do kra­ju.

    - Wracam, oczy­wiście. A bo co?

    - Wspominałeś coś o po­sad­zie.

    - Och. Na to jeszc­ze mam czas. To ak­tu­al­ne do­pi­ero od grud­nia al­bo od no­we­go ro­ku.

    - To rzeczy­wiście nie masz się do cze­go tak bard­zo spi­eszyć. Szcze­gól­nie te­raz, ki­edy dos­ta­łeś pożycz­kę…

    - Pożyczkę?

    Daszewicz uśmi­ech­nął się.

    - Nie uda­waj, że nie wi­esz, o co chod­zi. Dwa tysi­ące do­la­rów…

    Marek zac­zer­wi­enił się gwał­tow­nie.

    - Słuchaj… Ja… ja rzeczy­wiście… No, po pros­tu za du­żo było te­go pi­cia… Ur­wa­ło mi się.

    - Mówisz po­waż­nie?

    - Najzupełniej. Zna­laz­łem w ki­es­ze­ni tę for­sę ra­zem z pasz­por­tem. Nie mam po­j­ęcia skąd, od ko­go.

    - Nie wyglą­da­łeś na ta­ki­ego pi­j­ane­go - pok­rę­cił gło­wą Das­ze­wicz. - No… prze­ci­eż Wil­li­am zap­ro­po­no­wał ci pożycz­kę, a ty przyj­ąłeś z en­tu­zj­az­mem.

    - Hawkins?

    - A któż by inny. To bard­zo sympatyczny i uczynny fa­cet.

    Marek odw­ró­cił się gwał­tow­nie i spo­jr­zał w oczy mó­wi­ące­mu. Przez chwi­lę stał zas­koc­zony, zmi­es­zany, nie wi­ed­ząc, jak ma pos­tą­pić. Wresz­cie po­wi­ed­zi­ał zdecy­do­wanym to­nem:

    - Muszę z nim po­mó­wić. Ja nie mo­gę…

    - Właśnie masz dos­ko­na­łą oka­zję - uśmi­ech­nął się Das­ze­wicz, wska­zu­j­ąc ruc­hem głowy nadc­hod­zą­ce­go Amery­ka­ni­na.

    Mister Haw­kins z po­wod­ze­ni­em mógł wystę­po­wać w klasycznych wes­ter­nach. Wyso­ki, dobr­ze zbu­do­wany, o sze­ro­kich, mus­ku­larnych ra­mi­onach. Kwad­ra­to­wa, opa­lo­na twarz za­końc­zo­na była moc­no zary­so­wa­ną dol­ną szczę­ką, zna­mi­onu­j­ącą upór i go­to­wość do wal­ki z prze­ciw­ności­ami lo­su. Wąs­kie, pod­łuż­ne oczy ko­lo­ru mors­ki­ej wody błyszczały ener­gią i chę­cią życia i uży­cia. Po­rus­zał się z le­ni­wą nons­za­lan­cją, ale bez tru­du moż­na się było domyślić, że te mięśnie są zdol­ne do szybki­ej ak­cji. Bra­ko­wa­ło mu tylko ka­pe­lus­za z sze­ro­kim ron­dem i pa­sa z groźnymi col­ta­mi.

    - O czym tak so­bie gwar­zą przyj­aci­ele? - spytał we­so­ło.

    Marek był bard­zo spes­zony.

    - Tak so­bie ga­węd­zimy - bąk­nął ni­epew­nie. - Mus­zę z pa­nem po­mó­wić - do­dał ze wzras­ta­j­ącą ener­gią.

    Amerykanin nie zwró­cił uwa­gi na sło­wa mło­de­go czło­wi­eka czy też nie był w nast­ro­ju do pro­wad­ze­nia za­sad­nic­zej roz­mowy. Po­wi­ódł spo­jr­ze­ni­em wzdłuż li­nii hory­zon­tu i odetch­nął głę­bo­ko.

    - Splendid! Won­der­ful! Cu­downy kraj. Wspa­ni­ałe wi­do­ki. Co za sle­idy. Dobr­ze, żeśmy się wczo­raj ba­wi­li. Ba­łem się tylko, żeby Ro­bert nie wypadł za bur­tę. Ta jego sam­ba… Ale swo­ją dro­gą nie - wi­ed­zi­ałem, że nasz młody przyj­aci­el ma ta­ki wspa­ni­ały głos. Wystraszył chyba wszystkie re­kiny w Mor­zu Ege­js­kim - ro­ześmi­ał się głośno z włas­ne­go dow­ci­pu i kor­di­al­nie pok­le­pał Mar­ka po ple­cach. - Fa­in fel­low. Pi­erws­zor­zędny chło­pak. Od ra­zu mi przypadł do ser­ca. Chodźcie do mesy. Ka­za­łem wyj­ąć z lo­dów­ki pi­wo. Troc­hę mnie suszy po wczo­ra­jszym "ba­lu ka­pi­tańs­kim". Was pew­nie tak­że.

    W tej sytu­acji nie wypa­da­ło Mar­ko­wi zaczy­nać roz­mowy o do­la­rach. Pos­łusz­nie pos­zedł za Haw­kin­sem i Das­ze­wic­zem.

    Steward o cze­ko­la­do­wej twarzy krę­cił się służ­biście ko­ło sto­łu. Z upr­ze­jmym uk­ło­nem na­peł­nił wyso­kie szklan­ki mu­su­j­ącym płynem.

    - A mo­że wo­li­cie ka­wę? - spytał Haw­kins i, nie cze­ka­j­ąc na od­po­wi­edź, za­nurzył war­gi w chłodnym na­pit­ku. Ki­edy op­róż­nił szklan­kę, ski­nął na ste­war­da i spytał: - Emil, czy pa­ni już wsta­ła?

    - Pani bi­er­ze prysznic, jak sąd­zę - od­parł us­łuż­nie Emil. Każdy jego gest i każ­de sło­wo świ­adczyły o tym, że bard­zo mu za­leży na tej po­sad­zie.

    Amerykanin spo­jr­zał na ni­ego po­de­jrz­li­wie.

    - Dlaczegóż to sąd­zisz, że pa­ni bi­er­ze prysznic?

    - Woda szu­mi­ała w ła­zi­en­ce.

    - Masz bard­zo dobry słuch.

    - O tak. Ja mam bard­zo dobry słuch. Ja mam wyj­ąt­ko­wo dobry słuch.

    - Służba nie po­win­na być ob­dar­zo­na wyj­ąt­ko­wo dobrym słuc­hem - za­uważył Das­ze­wicz.

    Steward spo­jr­zał za­ni­epo­ko­j­ony.

    - Czy coś nie w por­ząd­ku, sir?

    - Nie, nie, wszystko w na­jlepszym por­ząd­ku - ro­ześmi­ał się ha­łaśli­wie Haw­kins. - Mo­żesz iść do swo­j­ej ro­boty. Nie jes­teś już nam potr­zebny.

    W tej chwi­li do mesy wesz­ła Ane­ta. Mi­ała na so­bie sze­ro­kie spod­nie z żag­lo­we­go płót­na oraz gra­na­to­wą, mary­nars­ką blu­zę z dużym koł­ni­er­zem, oz­do­bi­onym me­ta­lo­wą kot­wi­cą.

    Wyglądała ład­nie, świ­eżo i bard­zo mło­do. Noc­na li­ba­cja nie po­zos­ta­wi­ła na ni­ej na­jm­ni­e­js­ze­go śla­du.

    - Widzę, że pa­no­wie w komp­le­cie.

    - Brakowało nam tylko pa­ni - po­wi­ed­zi­ał z ga­lan­te­rią Haw­kins. - Czy moż­na pa­nią czymś poc­zęs­to­wać?

    - Dziękuję. Właśnie przed chwi­lą wypi­łam sok z gre­jpf­ru­ta. Na ra­zie wystarczy.

    Zapanowało milc­ze­nie. Das­ze­wicz, który wczo­ra­js­ze­go wi­ec­zo­ru znów spot­kał się ze zdecy­do­wa­ną odp­ra­wą, prze­żu­wał swe mści­we myśli, Ma­rek sta­rał się nie patr­zeć na swą koc­han­kę, bo­j­ąc się zdrad­zić jakimś zbyt wymownym spo­jr­ze­ni­em, a Haw­kins ze śmi­er­tel­ną po­wa­gą na­bi­j­ał tyto­ni­em fa­jkę. Jego ni­edaw­na we­so­łość znik­nę­ła. Ro­bił wra­że­nie czło­wi­eka za­ab­sor­bo­wa­ne­go jaki­miś ni­esłyc­ha­nie skomp­li­ko­wany­mi prob­le­ma­mi.

    Aneta roz­ba­wi­onym spo­jr­ze­ni­em wod­zi­ła po twar­zach trzech mężczyzn. Ekscy­to­wa­ła ją świ­ado­mość, że każdy z nich, nie wyłąc­za­j­ąc ste­war­da, któ­re­go mi­nę­ła w kory­tar­zu, myśli o ni­ej, po­żą­da…

    - Dlaczego si­ed­zimy w tym dusznym po­mi­eszc­ze­niu - po­wi­ed­zi­ała po chwi­li. - Chodźcie na pok­ład. Trze­ba się troc­hę ut­le­nić.

    Wyszli. De­li­kat­na bryza zmi­eni­ła się na bard­zi­ej ener­giczny po­łud­ni­owo - zac­hod­ni wi­atr, który moc­ni­ej sfał­do­wał po­wi­erzch­nię mor­za. Jacht na­bi­erał szybkości.

    - Dokąd płyni­emy? - spytał Ma­rek. Otu­ma­ni­enie os­tat­ni­mi przeży­ci­ami us­tę­po­wa­ło po­wo­li. Zaczy­nał co­raz trzeźwi­ej patr­zeć na to, co się z nim dzi­ało.

    Hawkins ro­ześmi­ał się. Lu­bił śmi­ać się głośno i dłu­go. Trud­no było od­gad­nąć, czy ten jego śmi­ech jest wyra­zem prawd­zi­wej, szcze­rej we­so­łości czy też wystu­di­owa­nej pozy. Bard­zi­ej jed­nak doświ­adc­zony i wnik­liwy ob­ser­wa­tor bez tru­du mógł spostr­zec, że właści­ci­el luk­su­so­we­go jach­tu prag­nie uc­hod­zić za czło­wi­eka dob­ro­dusz­ne­go, jowi­al­ne­go, trak­tu­j­ące­go swych bliźnich z dzi­eci­ęcą ni­e­omal na­iw­nością. Na­jwy­raźni­ej od­po­wi­ada­ła mu ro­la pocz­ci­we­go "wu­j­asz­ka Sa­ma". Wprawd­zie jego wygląd dość jask­ra­wo ko­li­do­wał z ta­ką cha­rak­terysty­ką, ale jak­żeż częs­to po­zory mylą.

    - Płyniemy przed si­ebie, bez ce­lu, do­kąd nas oczy po­ni­osą - po­wi­ed­zi­ał z em­fa­zą. A opi­era­j­ąc mus­ku­lar­ną dłoń na ra­mi­eniu mło­de­go czło­wi­eka do­dał: - Czy ci tu z na­mi źle, przyj­aci­elu? Czy nie jest cu­dow­nie? - Sze­ro­kim ges­tem po­wi­ódł po mors­ki­ej pa­no­ra­mie.

    - Wspaniała wyci­ecz­ka. Dop­rawdy jes­tem pa­nu bard­zo wdzi­ęczny.

    - Więc o cóż chod­zi? Ci­eszmy się życi­em, któ­re trwa tak krót­ko. Pod­zi­wi­a­jmy cu­da przyrody. Korzys­ta­jmy z każ­dej chwi­li, mo­gą­cej dać nam ra­dość. Nie trze­ba pytać "Do­kąd?", "Po co?", "Dlac­ze­go?". Czyż nie mam ra­cji, Ma­da­me? - zwró­cił się do Anety.

    Skinęła gło­wą z uśmi­ec­hem.

    - Sądzę, że to jest słusz­na pos­ta­wa wo­bec życia. Chyba nie war­to te­go wszystki­ego zgłę­bi­ać zbyt grun­tow­nie i zbyt po­waż­nie us­to­sun­kowy­wać się do nas­zej tu egzys­ten­cji. Moim zda­ni­em jedy­nie słusz­ną fi­lo­zo­fią jest: car­pe di­em qu­am mi­ni­mum cre­du­la pos­te­ro.

    Hawkins rzu­cił jej szybkie, ni­epew­ne spo­jr­ze­nie. Nie zro­zu­mi­ał, ale wo­lał się do te­go nie przyzna­wać. Zmi­enił te­mat roz­mowy.

    - Spójrzcie - po­wi­ed­zi­ał wyci­ąga­j­ąc rę­kę. - Pod­zi­wi­a­jcie te­go pot­wo­ra.

    Rzeczywiście wyła­ni­a­j­ąca się na hory­zon­cie z fal mors­kich wyspa do złud­ze­nia przypo­mi­na­ła swym kształ­tem gi­gantycz­ne­go, przed­po­to­po­we­go ga­da, łeb, części­owo za­nur­zony w wod­zie, po­fał­do­wany grzbi­et i dłu­gi jaszc­zur - czy ogon.

    - Pełno jest tu­taj ta­kich pot­wo­rów - uśmi­ech­nął się Das­ze­wicz. - Ca­łe szczęście, że się nie po­rus­za­ją.

    - Czasami moż­na nat­ra­fić i na po­rus­za­j­ące się pot­wory - za­uważy­ła Ane­ta.

    Daszewicz spo­jr­zał na nią pyta­j­ąco.

    - Co pa­ni chce przez to po­wi­ed­zi­eć?

    Wzruszyła ra­mi­ona­mi.

    - Nic. Tak so­bie po­wi­ed­zi­ałam, bez żad­nej ar­ri­ere-pensée. Pan jest zbyt po­de­jrz­liwy, pa­nie Ro­ber­cie.

    - Zdobyłem pew­ne doświ­adc­ze­nie życi­owe. To nie ma nic wspól­ne­go z po­de­jrz­li­wością.  Obawiam się, że pa­ni jest skłon­na mylić po­j­ęcia. Spostr­ze­gawc­zość nie jest rów­noz­nacz­na z po­de­jrz­li­wością.

    - O czym wy właści­wie mó­wi­cie? - spytał Haw­kins. Od dłużs­zej chwi­li przyglą­dał im się z za­ci­eka­wi­eni­em.

    Aneta uśmi­ech­nę­ła się.

    - O niczym. Ta­ka wymi­ana zdań bez wi­ęks­ze­go znac­ze­nia.

    - Dzieci - mruk­nął usi­łu­j­ąc za­pa­lić fa­jkę.

    Marek si­ed­zi­ał za ni­mi w pew­nej od­leg­łości na małym, skła­danym fo­te­li­ku. Mog­ło się zda­wać, że zu­peł­nie o nim za­pom­ni­eli. Ni­e­omal z każ­dą chwi­lą sta­wał się co­raz bard­zi­ej ni­es­po­ko­jny. Po odzys­ka­niu pasz­por­tu po­wi­ni­en był natych­mi­ast wra­cać do kra­ju, a tymcza­sem… Nie umi­ał so­bie z tym wszystkim po­rad­zić. Nie mi­ał sił rozs­tać się z Ane­tą.

    Jego na­mi­ęt­ność nie tylko nie wygas­ła, ale wzmog­ła się tak, że z na­jwi­ększym wysił­ki­em pa­no­wał nad so­bą. Ta mi­łość zu­peł­nie go zam­roczy­ła. Nigdy jeszc­ze nie przeży­wał te­go rod­za­ju uc­zuć.

    Ona spog­lą­da­ła na ni­ego życzli­wie. Była ser­decz­na, mi­ła, przyj­aci­els­ka, ale ani jednym sło­wem nie na­wi­ązy­wa­ła do spęd­zo­nej wspól­nie nocy w Ate­nach i sta­ra­ła się tak la­wi­ro­wać, żeby nie zos­ta­wa­li sa­mi. Każ­dą zaś jego alu­zję zbywa­ła jakimś nic nie znac­zącym sło­wem i błyska­wicz­nie zmi­eni­ała te­mat roz­mowy. Nie chci­ał do­puścić do swej świ­ado­mości, że tam­ta noc była tylko prze­lotnym kapry­sem. Chwi­la­mi czuł się bard­zo ni­eszc­zęśliwy, ale za­raz po­tem jed­no jej spo­jr­ze­nie, jeden uśmi­ech na­peł­ni­ał go no­wą nad­zi­e­ją. Za­gu­bił się w tym da­le­kim, pełnym ta­j­em­niczych, ni­ezwykłych flu­idów kra­ju.

    A te­raz zno­wu to prawd­zi­wie baśni­owe żeg­lo­wa­nie wśród grec­kich wysp. Trud­no mu było uwi­erzyć w re­al­ność te­go, co się z nim dzi­ało. Ane­ta, luk­su­sowy jacht, amery­kańs­ki mi­li­oner, mor­ze, po którym błąd­zi­li hel­leńscy bo­ha­te­ro­wie, prześla­do­wa­ni gni­ewem bo­gów. Zda­wa­ło mu się, że og­lą­da jakiś kic­zo­waty film w tech­ni­co­lor­ze al­bo że czyta po­wieść w ta­nim wyda­niu.

    Przypadkowo dotk­nął ki­es­ze­ni, w któ­rej tkwił pasz­port. Przypom­ni­ały mu się do­lary. Co to znaczy? Dlac­ze­go Haw­kins pożyczył mu ta­ką su­mę? Nic nie pa­mi­ętał, ab­so­lut­nie nic. Trze­ba jak na­jp­ręd­zej wyjaśnić…

    Zdołał to zre­ali­zo­wać do­pi­ero wi­ec­zo­rem, ki­edy Haw­kins po­żeg­nał to­warzyst­wo mó­wi­ąc, że uda­je się na spoczy­nek. Zas­tu­kał do jego ka­j­uty.

    Amerykanin si­ed­zi­ał przy nis­kim sto­li­ku i z uwa­gą og­lą­dał jakieś po­wi­ęks­zo­ne fo­tog­ra­fie i rysun­ki. Na wi­dok mło­de­go czło­wi­eka scho­wał to wszystko pośpi­esz­nie do szuf­lady.

    - Proszę, pros­zę, dro­gi przyj­aci­elu. Na­pi­je się pan cze­goś? Ni­ech­że pan si­ada. To mi­ło, że mnie pan od­wi­ed­ził. - Mi­ał nie na­jleps­zą dykcję, mó­wił szybko, z typo­wo amery­kańs­kim ak­cen­tem. Ma­rek, mi­mo że dobr­ze znał an­gi­els­ki, mu­si­ał wytę­żać uwa­gę, żeby zro­zu­mi­eć.

    - Przepraszam, że przesz­kad­zam o tej por­ze. Od ra­na chci­ałem z pa­nem po­roz­ma­wi­ać, ale jakoś nie było oka­zji.

    - Ależ to drob­nost­ka - za­opo­no­wał z oży­wi­eni­em Haw­kins. Pod po­zo­rem przyj­aci­els­ki­ej we­so­łości kryła się czu­jność, któ­ra od cza­su do cza­su po­j­awi­ała się w jego spo­jr­ze­niu. - Wca­le mi pan nie przesz­kad­za. Wprost prze­ciw­nie. Właśnie w tej chwi­li poc­zu­łem się troc­hę sa­motny. Ni­ech­żeż pan si­ada. Czym moż­na pa­na poc­zęs­to­wać?

    Marek potr­ząs­nął gło­wą.

    - Dziękuję. Na ra­zie nie mam na nic oc­hoty. Przyszed­łem, żeby z pa­nem po­roz­ma­wi­ać.

    - Czy na jakiś konk­retny te­mat?

    - Tak. Chod­zi o te dwa tysi­ące do­la­rów. Wczo­raj nie byłem zu­peł­nie przytomny. Za du­żo wypi­łem. Nie jes­tem przyzwycza­j­ony do mi­es­za­nia trun­ków. Nie bard­zo wi­ed­zi­ałem, co się ze mną dzi­e­je, a dzi­si­aj ra­no zna­laz­łem w ki­es­ze­ni dwa tysi­ące do­la­rów. Das­ze­wicz po­wi­ed­zi­ał, że to pan pożyczył mi te pi­eni­ąd­ze.

    Hawkins ro­ześmi­ał się i mach­nął rę­ką.

    - Drobnostka.

    - Ale ja nie mo­gę przyj­ąć tej pożycz­ki - mó­wił da­lej Ma­rek, wyj­mu­j­ąc z ki­es­ze­ni bank­noty. - To dla mnie og­rom­na su­ma. Nie mi­ałbym z cze­go od­dać.

    Hawkins pochy­lił się i pok­le­pał mło­de­go czło­wi­eka po ra­mi­eniu.

    - Niechżeż pan nie będ­zie dzi­ecin­ny. Domyśla się pan chyba, że dla mnie to żad­na su­ma. Sprawi mi pan prawd­zi­wą przyj­em­ność, przyj­mu­j­ąc te pa­rę do­la­rów. Ta­ki młod­zi­eni­ec jak pan mu­si mi­eć troc­hę swo­body w wyda­wa­niu pi­eni­ędzy. Trze­ba uży­wać życia, a Gre­cja jest bard­zo pi­ęknym kra­j­em. Moż­na się tu za­ba­wić, moż­na róż­ne rzeczy przeżyć… Mam za­mi­ar w ni­ed­łu­gim cza­sie od­wi­ed­zić Pols­kę. Wtedy się po­liczymy. Będ­zie pan mo­im prze­wod­ni­ki­em. Słysza­łem, że stu­di­ował pan arc­he­olo­gię.

    - Tak. Właśnie w tym ro­ku otrzy­ma­łem dyplom.

    - Zachwycają mnie wyko­pa­lis­ka arc­he­olo­gicz­ne! - wykrzyknął ze sztucz­ną em­fa­zą Haw­kins. - To pa­sj­onu­j­ące. Mam nad­zi­e­ję, że po­ka­że mi pan du­żo ci­ekawych rzeczy w swo­im kra­ju.

    - Postaram się.

    - Czy pan ma już na wi­do­ku jakąś pra­cę?

    - Tak. Bę­dę pra­co­wał w mu­ze­um.

    - Interesujące, bard­zo in­te­re­su­j­ące. A w ogó­le już od daw­na chci­ałem poz­nać wasz wspa­ni­ały kraj. Ci­ąg­le brak cza­su. Tyle by czło­wi­ek chci­ał zwi­ed­zić jeszc­ze na tym świ­ecie. Życie za krót­kie. A co się tyczy tych głu­pich do­la­rów, to pros­zę nie ro­bić przykrości przyj­aci­elo­wi. To nap­raw­dę dla mnie du­ża ra­dość, że mo­gę pa­nu cho­ci­aż w mi­ni­malnym stop­niu do­po­móc.

    Marek pomyślał, że za te pi­eni­ąd­ze będ­zie mógł zor­ga­ni­zo­wać jakąś wyci­ecz­kę z Ane­tą.  Choćby na któ­rąś z tych wysp. Oci­ąga­j­ąc się, scho­wał bank­noty do ki­es­ze­ni.

- Dzi­ęku­ję - po­wi­ed­zi­ał cic­ho.

    - O, to mi się po­do­ba! - zachwy­cił się Haw­kins. - Tak pos­tę­pu­ją prawd­zi­wi przyj­aci­ele. Bard­zo się ci­es­zę. Wszyscy Po­lacy, których w życiu spot­ka­łem, to peł­ni uro­ku lud­zie. - Os­tat­nie zda­nie nie zabrz­mi­ało mo­że zbyć prze­kony­wa­j­ąco, ale Ma­rek wo­lał te­go nie ana­li­zo­wać. Nie chci­ał, żeby co­kol­wi­ek przes­ła­ni­ało mu cu­downy ob­raz pod­róży z Ane­tą w ni­ez­na­ne.

   

 Wrócił do swo­j­ej ka­biny w dos­ko­nałym nast­ro­ju. Wprawd­zie głę­bo­ko ukryty głos wew­nętrzny pró­bo­wał opo­no­wać prze­ciw­ko tym do­la­rom, prag­ni­enie jed­nak przeży­cia cze­goś, jak mu się wyda­wa­ło, wspa­ni­ałe­go, było zbyt sil­ne, aby głę­bi­ej zas­ta­na­wi­ać się nad tą spra­wą. Po­si­ada­nie ta­ki­ej sumy da­wa­ło mu ni­eza­leż­ność. Mógł zap­ro­po­no­wać Ane­cie spęd­ze­nie pa­ru tygod­ni. Mąż? Zu­peł­nie nie brał go pod uwa­gę. To nie była żad­na przesz­ko­da.

    Najważniejsze, żeby ona się zgod­zi­ła.

    Było już dobr­ze po pół­nocy, gdy nag­le ktoś de­li­kat­nie zas­tu­kał do drzwi. Ma­rek zer­wał się ze swo­j­ej koi. "Mo­że Ane­ta?" Krew go­rą­cą fa­lą uderzy­ła mu do głowy.

    Wszedł Das­ze­wicz.

    - Coś ty ta­ki pod­ni­econy?

    - Nie… Skąd­że? - od­parł spes­zony Ma­rek. - Zda­je ci się.

    - Zobaczyłem, że u ci­ebie się świ­eci, i dla­te­go zdecy­do­wa­łem się z to­bą chwi­lę po­ga­dać - wyjaśnił Das­ze­wicz. - Czy masz coś prze­ciw­ko te­mu?

    - Absolutnie nic - Ma­rek był już zu­peł­nie opa­no­wany.

    Włożył szlaf­rok. - Nie chce mi się spać. Nie wi­em dlac­ze­go.

    - Trochę tu dusz­no - stwi­erd­ził Das­ze­wicz. - Na pok­ład­zie spa­łoby się pew­nie le­pi­ej.

    Przez jakiś czas roz­ma­wi­ali o Gre­cji, o wspólnych zna­j­omych, o arc­he­olo­gicznych wyko­pa­lis­kach. Wresz­cie Das­ze­wicz dos­zedł do wni­os­ku, że mo­że po­ruszyć spra­wę, któ­ra go w da­nej chwi­li na­jbard­zi­ej in­te­re­so­wa­ła.

    - Ty ci­ąg­le mi­esz­kasz u te­go Ko­so­wic­za - po­wi­ed­zi­ał, nie kła­dąc na­jm­ni­e­js­ze­go na­cis­ku na te sło­wa.

    Marek spo­jr­zał na ni­ego zdzi­wi­ony.

    - Tak. Dlac­ze­go cię to in­te­re­su­je?

    - Co to za fa­cet?

    - Kosowicz? Bard­zo sympatyczny, in­te­li­gentny, uczynny, po­dob­no świ­etny fac­ho­wi­ec.

    - Słyszałem, że in­te­re­su­je się ko­bi­eta­mi.

    - Nie wi­em. Nic mnie to nie obc­hod­zi.

    Daszewicz ro­ze­jr­zał się, jakby chci­ał sprawd­zić, czy nikt nie pods­łuc­hu­je, i po­wi­ed­zi­ał zni­ża­j­ąc głos:

    - Mam do ci­ebie ta­ką po­uf­ną spra­wę. Sąd­zę, że mo­gę cię trak­to­wać jak przyj­aci­ela.

    - Myślę, że tak - od­parł ost­roż­nie Ma­rek.

    - Więc właśnie dla­te­go zdecy­do­wa­łem się z to­bą po­roz­ma­wi­ać na ten te­mat. Bard­zo de­li­kat­na spra­wa. Chci­ałbym cię pro­sić o cał­ko­wi­tą dyskre­cję.

    - Możesz na mnie po­le­gać. Nie mam zwycza­ju opo­wi­adać o cudzych sek­re­tach.

    - To świ­et­nie. Bo wid­zisz… w grę wchod­zi ko­bi­eta, żo­na mo­j­ego ser­decz­ne­go przyj­aci­ela, i dla­te­go…

    Marek słuc­hał ze wzras­ta­j­ącym za­in­te­re­so­wa­ni­em. Przywykł do te­go, że Das­ze­wicz zaws­ze mó­wił krót­ko, zwięźle, bez żadnych dwuz­nacznych ni­e­j­as­ności. To dziw­ne la­wi­ro­wa­nie zaczy­na­ło go intry­go­wać.

    - O czym… a właści­wie o kim ty mó­wisz?

    - O Ane­cie.

    - O Ane­cie?!

    - Tak. Jor­gos, jak wi­esz, jest mo­im przyj­aci­elem, bard­zo du­żo mu zawd­zi­ęc­zam, a po­ni­eważ Ane­ta…

    Marek z na­jwi­ększym wysił­ki­em pa­no­wał nad wzbur­ze­ni­em.

    - O co ci chod­zi?

    Daszewicz przyjr­zał mu się uważ­nie.

    - Na poc­ząt­ku nas­zej roz­mowy zaz­naczy­łem, że jest to spra­wa ni­ez­mi­er­nie de­li­kat­na. Powiem wprost: - po­de­jr­ze­wam, że Ko­so­wicz i Ane­ta…

    Marek po­der­wał się.

    - Oszalałeś?!

    - Nie sąd­zę. Mam pew­ne da­ne po te­mu, aby przypuszc­zać, że tych dwo­je…

    Marek mi­ał sza­lo­ną oc­ho­tę wal­nąć pięścią w ten uśmi­ech­ni­ęty iro­nicz­nie pysk. Opa­no­wał się w os­tat­ni­ej chwi­li,

    - Po jaki­ego di­ab­ła mi to mó­wisz? - spytał z po­zornym spo­ko­j­em.

    Daszewicz za­pa­lił pa­pi­ero­sa i za­ci­ąg­nął się dymem. Wzbur­ze­nie te­go chło­pa­ka da­wa­ło mu du­żo do myśle­nia.

    - Widzisz… - po­wi­ed­zi­ał wol­no, z dobr­ze wystu­di­owa­ną nons­za­lan­cją. - Chci­ałbym cię pro­sić o pew­ną przysłu­gę. Mi­esz­kasz u Ko­so­wic­zów i przypuszc­zam, że bez tru­du mógłbyś się zo­ri­en­to­wać, jak te sprawy wyglą­da­ją. Byłbym ci bard­zo wdzi­ęczny. Przykro mi pomyśleć, że żo­na mo­j­ego ser­decz­ne­go przyj­aci­ela…

    Marek żach­nął się.

    - Poszukaj so­bie ko­go in­ne­go. Zna­jdź so­bie de­tekty­wa. Ja się do ta­kich rzeczy nie na­da­ję.   I w ogó­le bard­zo ci się dzi­wię…

    Daszewicz wzruszył ra­mi­ona­mi i zga­sił w me­ta­lo­wej po­pi­el­nicz­ce nie do­pa­lo­ne­go pa­pi­ero­sa.

    - Jak nie, to nie. Nie mam za­mi­aru cię na­ma­wi­ać. Sąd­zi­łem, że będ­zi­emy so­bie wza­j­em­nie po­ma­gać. Dob­ra­noc.

    Marek po­zos­tał sam. Tak go pod­ni­eci­ła ta roz­mo­wa, że o spa­niu nie było mowy. Przez pe­wi­en czas krążył po ci­as­nej ka­j­ucie, prze­żu­wa­j­ąc to, co posłys­zał od Das­ze­wic­za. Było mu dusz­no. Ub­rał się i wyszedł na pok­ład.

    Wiatr, który przed wi­ec­zo­rem przybrał na si­le, zno­wu te­raz przycichł. Po­wi­etr­ze było ła­god­ne, przesy­co­ne za­pac­hem plank­to­nu i sło­nej wody. Po­wi­erzch­nia mor­za ci­em­na i gład­ka jak taf­la czar­ne­go mar­mu­ru. W gór­ze gwi­azdy, a w od­da­li na hory­zon­cie zarysy ku­listych kształ­tów grec­kich gór.

    Marek nie był jed­nak w nast­ro­ju do pod­zi­wi­ania pi­ęk­na przyrody. Sło­wa Das­ze­wic­za odeb­rały mu spo­kój. Wprawd­zie nie wi­erzył, a właści­wie nie chci­ał wi­erzyć, ale… Ane­ta?

    Nie, nie, to ni­emoż­li­we! "Dlac­ze­go ni­emoż­li­we?" - pró­bo­wał dojść do gło­su zdrowy roz­są­dek. "Jeże­li mog­ła z nim pójść do ho­te­lu za­raz, te­go sa­me­go dnia, w pa­rę god­zin po ich pi­erwszym spot­ka­niu… To co in­ne­go, to zu­peł­nie co in­ne­go" - pró­bo­wał ar­gu­men­to­wać, ale ar­gu­menty te nie opi­erały się na żadnych ra­cj­onalnych przes­łan­kach. Po pros­tu nie chci­ał, żeby tak było, nie mógł znieść tej myśli. "Mąż? To nie to sa­mo. To ab­so­lut­nie in­ne za­gad­ni­enie." Ma­rek ule­gał si­le tej dziw­nej trady­cji, że le­galny ślubny mał­żo­nek nie liczy się jako mężczyz­na i że nie ma sen­su być o ni­ego zazd­rosnym. To­też nie był zazd­rosny o Jor­go­sa, ale Ko­so­wicz… Myśl, że ten "stary ra­mol" mógłby się za­le­cać do Anety, była mu tak ni­ez­nośna, że był go­tów zejść na dół, obud­zić Das­ze­wic­za i po­ła­mać mu gnaty. Nie wi­ed­zi­ał, dlac­ze­go właści­wie mi­ałby bić Das­ze­wic­za, ale roz­sad­za­ła go chęć wal­ki.

    Z wol­na zac­zął się us­po­ka­j­ać. Ód wscho­du po­wi­ał chłod­ni­e­jszy wi­atr i troc­hę os­tud­ził wzbur­zo­ną wyob­raźnię. "Trze­ba pa­no­wać nad so­bą - usi­ło­wał się stro­fo­wać. - Nie wol­no pod­da­wać mi się ta­kim nast­ro­j­om. Dop­ro­wad­zę do jaki­ejś idi­otycz­nej awan­tury, zbłaźnię się i bę­dę skońc­zony w jej oc­zach. To nie ma na­jm­ni­e­js­ze­go sen­su." W mi­arę jak cis­za nocy ła­god­zi­ła ni­edaw­ne pod­ni­ece­nie, po­j­awi­ła się trzeźwa ref­lek­sja: "A mo­że po­de­jr­ze­nia Das­ze­wic­za nie są ta­kie zu­peł­nie bez­pods­taw­ne? Mo­że jed­nak Ko­so­wicz…?" Do­pi­ero te­raz Ma­rek zac­zął ana­li­zo­wać pew­ne fakty, na któ­re wtedy podc­zas przyj­ęcia u Ni­ko­sów nie zwró­cił uwa­gi, do których nie przywi­ązy­wał wi­ęks­ze­go znac­ze­nia.

    W mi­arę jak re­konst­ru­ował so­bie wszystko to, co się wtedy dzi­ało, ni­ek­tó­re szcze­góły na­bi­erały spe­cj­al­nej wymowy w świ­et­le po­de­jr­zeń Das­ze­wic­za. Ko­so­wicz rzeczy­wiście w jakiś spe­cj­alny spo­sób patr­zał na Ane­tę, a ona zno­wu mo­że zbyt os­ten­tac­yj­nie ig­no­ro­wa­ła jego obec­ność, uni­ka­j­ąc roz­mowy sam na sam. Zazd­rość pod­su­wa­ła co­raz no­we ob­razy, co­raz no­we ar­gu­menty. Pos­ta­no­wił bacz­ni­ej ob­ser­wo­wać Ko­so­wic­za i do­wi­ed­zi­eć się prawdy. "A mo­że roz­mó­wić się szczer­ze z Ane­tą?" - przemk­nę­ło mu przez myśl, ale natych­mi­ast odr­zu­cił ta­ką ewen­tu­al­ność. To nie mi­ało sen­su. Wyśmi­ałaby go. Jeże­li te wszystkie po­de­jr­ze­nia są bez­pods­taw­ne, to ob­ra­zi­łaby się śmi­er­tel­nie, a jeże­li coś ją rzeczy­wiście łączy z Ko­so­wic­zem, to się do te­go nie przyzna i tak­że się ob­ra­zi.

    Przechodząc ko­ło ot­war­te­go bu­la­ja zo­baczył świ­at­ło i posłys­zał głos Anety:

-…W każ­dej chwi­li mo­żemy fi­na­li­zo­wać. To za­leży od pa­na.

    - Ryzyko? - spytał Haw­kins. - Żad­ne­go ryzyka. Wszystko op­ra­co­wa­ne w na­jd­rob­ni­e­jszych szcze­gó­łach. Ki­edy pan pro­po­nu­je?

    - W tym tygod­niu.

    - Im pręd­zej, tym le­pi­ej - wtrą­cił się do roz­mowy Das­ze­wicz. - Ten pańs­ki jacht wzbud­za du­żą sen­sa­cję.

    - Dużo jach­tów stoi w Irak­li­onie - po­wi­ed­zi­ał Haw­kins.

    - Ale nie ta­kich luk­su­sowych.

I zno­wu głos Anety:

    - Robert ma ra­cję. Le­pi­ej to wszystko szybko za­kończyć.

    - All right - zgod­ził się Haw­kins. - Szybko za­kończymy. A co z tym chło­pa­ki­em?

    - Pozbędziemy się go w Irak­li­onie - po­wi­ed­zi­ał Das­ze­wicz. - Ża­den prob­lem.

    - Czy sąd­zisz, że mo­że nam się przydać?

    - Na pew­no. To bard­zo dobry naby­tek.

Haw­kins zi­ew­nął.

    - Idziemy spać. Zmęc­zony jes­tem.

    Marek pos­pi­esz­nie po­bi­egł do swo­j­ej ka­j­uty. Na szczęście po drod­ze nie spot­kał ni­ko­go.

    

ROZDZIAŁ SZÓSTY

    

    Była zmęc­zo­na. Przes­ta­ło ją to ba­wić. Nie przypuszc­za­ła, że mężczyźni, których wci­ąg­nę­ła w tę grę, tak się za­an­ga­żu­ją uc­zu­ci­owo. To było kło­pot­li­we, nu­żą­ce, a na­wet mog­ło stać się ni­ebez­pi­ecz­ne. Poc­ząt­ko­wo przysło­wi­owe "igra­nie z og­ni­em" wyda­wa­ło jej się czymś bard­zo at­rakc­yjnym, pod­ni­eca­j­ącym, te­raz jed­nak mi­ała już te­go dosyć. Życie w ci­ągłym zag­ro­że­niu sta­je Się na dals­zą me­tę trud­ne do zni­esi­enia. Bywały chwi­le, że prag­nę­ła uci­ec, pos­zu­kać schro­ni­enia na jakimś od­lud­ziu, zaszyć się w za­pad­łej wi­os­ce, gdzie by jej nikt nie znał, gdzie by nikt o nic nie pytał. Przes­tać wresz­cie grać ko­me­dię, przes­tać la­wi­ro­wać, kła­mać… Te sceny zazd­rości, po­de­jr­ze­nia, wymów­ki, awan­tury, bła­gal­ne sło­wa. Nud­ne, strasz­li­wie nud­ne.

    Nie mog­ła zro­zu­mi­eć, dlac­ze­go mężczyźni tak po­waż­nie trak­tu­ją te sprawy. Zap­rag­nę­ła być zno­wu wol­na, ni­eza­leż­na tak jak ki­edyś. Żad­ne­go z nich nie koc­ha­ła. Jor­go­sa poślu­bi­ła po pros­tu dla­te­go, żeby wyjść za mąż i za­pew­nić so­bie dos­tat­nie i spo­ko­jne życie. W prakty­ce oka­za­ło się jed­nak, że życie z tym czło­wi­eki­em wca­le nie było ani ta­kie dos­tat­nie, ani ta­kie spo­ko­jne. Fir­ma hand­lu­j­ąca arty­ku­ła­mi elekt­ro­tech­niczny­mi zna­jdo­wa­ła się w po­ważnych kło­po­tach fi­nan­sowych i zbli­ża­ła się ku ni­e­uch­ron­ne­mu bank­ruct­wu. Jedynym ra­tun­ki­em mógł być po­waż­ni­e­jszy zastrzyk go­tów­ki. Wszystkie jed­nak moż­li­wości kredy­to­we zos­tały już daw­no wyczer­pa­ne.

    Nie moż­na było na­wet marzyć o zdoby­ciu ni­ez­będ­ne­go ka­pi­ta­łu.

    Interesy, któ­re obec­nie pro­wad­ził Jor­gos i któ­re mi­ały raz na zaws­ze przek­reślić jego kło­poty fi­nan­so­we, były zwykłą afe­rą krymi­nal­ną. Ane­ta dos­ko­na­le zda­wa­ła so­bie z te­go spra­wę i wi­ed­zi­ała, czym to gro­zi. Mi­eli prze­ciw­ko so­bie nie tylko mi­e­js­co­wą po­li­cję, ale i cały In­ter­pol. To była bard­zo ni­ebez­pi­ecz­na gra.

    Lubiła ryzyko. Była od­waż­na i zaws­ze wi­erzy­ła w wygra­ną, a dreszcz ni­epo­ko­ju na­da­wał jej życiu moc­ni­e­js­zej, in­tensyw­ni­e­js­zej barwy. Skru­puły na­tury etycz­nej uwa­ża­ła za mu­ze­al­ne przeżyt­ki dawnych epok. Tym się w ogó­le nie in­te­re­so­wa­ła i te­go rod­za­ju ha­mul­ce dla ni­ej nie ist­ni­ały. Im­po­no­wa­li jej lud­zie moc­ni, sprytni, bezwzg­lęd­ni Uwa­ża­ła, że is­toty sła­be, obarc­zo­ne jaki­miś tam za­sa­da­mi ska­za­ne są ni­e­uch­ron­nie al­bo na cał­ko­wi­tą zag­ła­dę, al­bo na nędz­ną we­ge­ta­cję. Mi­mo jed­nak te­go cyniz­mu było w ni­ej coś z ma­łej, ro­mantycz­nej dzi­ewczyn­ki. Przeży­wa­ła wi­el­ką, ni­ebez­pi­ecz­ną przygo­dę. Jak­żeż częs­to czu­ła się bo­ha­ter­ką sen­sac­yj­nej ksi­ąż­ki czy krymi­nal­ne­go fil­mu. Ta­j­em­nic­ze wyprawy, sek­ret­ne na­rady, amery­kańs­ki mi­li­oner, luk­su­sowy jacht, wszystko to mi­ało w so­bie tyle z po­wieści­owej fan­ta­zji, że chwi­la­mi trud­no jej było uwi­erzyć w re­al­ność te­go, co się dzi­e­je. Z bi­egi­em cza­su jed­nak ca­ła ta afe­ra zaczy­na­ła na­bi­erać co­raz konk­ret­ni­e­jszych kształ­tów i ob­raz ce­li wi­ęzi­en­nej sta­wał się co­raz wyraźni­e­jszy. Tran­sak­cja z Haw­kin­sem la­da dzi­eń mi­ała zos­tać sfi­na­li­zo­wa­na, a to oz­nac­za­ło przybli­że­nie krytyczne­go mo­men­tu. Trud­no było prze­wid­zi­eć, ki­edy i z któ­rej strony mo­że po­j­awić się ni­ebez­pi­ec­zeńst­wo. W tej sytu­acji wszystkie te ro­mantycz­ne komp­li­ka­cje sta­wały się uci­ąż­li­we, zbyt ab­sor­bu­j­ące.

    Kosowicz od pi­erws­zej chwi­li za­intry­go­wał ją. Ten starszy, szpa­ko­waty pan róż­nił się tak bard­zo od mężczyzn, których dotychc­zas na­poty­ka­ła. Nie umi­ała so­bie wytłu­maczyć, jak to się sta­ło, że tak od ra­zu zna­laz­ła się pod jego uro­ki­em. Ma­ni­ery prawd­zi­we­go dżen­tel­me­na?

    Nieprzeciętna in­te­li­gen­cja? Zna­ko­mi­ta sylwet­ka? In­te­re­su­j­ąca twarz? Nie, nie, to jeszc­ze nie to. To było coś wi­ęcej. Bard­zo trud­no jej było to "coś" sprecy­zo­wać. "Chyba po pros­tu czło­wi­ek z in­nej epo­ki" - myśla­ła. - In­nej klasy niż ci wszyscy lud­zie, którzy ją otac­za­li.

    Jakoś inac­zej się po­rus­zał, inac­zej mó­wił, inac­zej myślał. Jednym sło­wem nie był ste­re­oty­pem, do któ­re­go przywykła. I to ją fascy­no­wa­ło. Te­raz na­wet nie bard­zo już pa­mi­ęta­ła, jak to się sta­ło, że dosz­ło do ich zbli­że­nia. Tak się to jakoś ułoży­ło. Było jej z nim bard­zo dobr­ze. W pewnym mo­men­cie przypuszc­za­ła na­wet, że jest po raz pi­erwszy w życiu nap­raw­dę za­koc­ha­na. I mo­że rzeczy­wiście roz­wi­nę­łaby się w ni­ej ta mi­łość, gdyby nie nad­mi­ar jego uc­zu­cia. In­na ko­bi­eta byłaby za­pew­ne zachwy­co­na ta­kim bezg­ra­nicznym od­da­ni­em, do­wo­da­mi og­rom­nej na­mi­ęt­ności, młod­zi­eńc­zą tęsk­no­tą, ki­edy wyj­eżd­ża­ła, i tym wszystkim, co tylko za­koc­hany prawd­zi­wie mężczyz­na mo­że ofi­aro­wać. Ją to jed­nak spłoszy­ło. Przest­raszy­ła się. Była nas­ta­wi­ona na prze­lot­ną przygo­dę, na se­zo­nowy ro­mans, ale nie na coś aż tak po­waż­ne­go. Pro­j­ekt wyj­az­du do Pols­ki komp­li­ko­wał jeszc­ze bard­zi­ej spra­wę.

    

Spotkali się w Agi­ja Pe­la­gi­ja.

    Cicha osa­da rybac­ka, do któ­rej rzad­ko tra­fi­a­ją turyści. Nad samym brze­gi­em mor­za ni­epo­zor­na, ma­ła ta­wer­na, a przed nią w ci­eniu drzew kil­ka sto­li­ków z ni­ed­ba­le heb­lo­wanych de­sek. Tuż obok du­że ka­mi­enie szli­fo­wa­ne ci­erp­li­wie przez ła­god­ne fa­le.

    Długo milc­ze­li, chło­nąc ni­ez­mi­erny spo­kój idący od mor­za i od otac­za­j­ących za­to­kę gór.

    Oprócz nich nie było ni­ko­go. Tylko dwóch starych ryba­ków si­ed­zi­ało me­lanc­ho­li­jnie nad ma­leń­ki­mi ki­elis­zecz­ka­mi cyku­dii. Ide­al­ne mi­e­js­ce na po­uf­ną roz­mo­wę.

    - Co po­wi­ed­zi­ałaś Jor­go­so­wi? - spytał Ko­so­wicz, odry­wa­j­ąc spo­jr­ze­nie od kra­j­ob­ra­zu.

    - Jorgos po­j­ec­hał do Aten. Ma tam coś do za­łat­wi­enia. Jut­ro wra­ca.

    Podeszła do nich le­niwym kro­ki­em mło­da, ład­na dzi­ewczy­na, na któ­rą starzy rybacy wo­ła­li: - Pe­ne­lo­pi. - Ko­so­wicz de­li­kat­nie dotk­nął dło­ni Anety.

    - Chciałabyś coś zjeść?

    Potrząsnęła gło­wą.

    - Nie jes­tem głod­na. Chęt­nie na­pi­ję się wi­na.

    Dziewczyna cze­ka­ła ci­erp­li­wie. Była zamyślo­na. Nie spi­eszy­ła się.

    - Czy ma­cie wi­no z Trap­sa­no? - spytał Ko­so­wicz, który już na tyle opa­no­wał grec­ki, że mógł się po­ro­zu­mi­eć w ni­ezbyt skomp­li­ko­wanych spra­wach.

    - Mamy - od­par­ła apatycz­nie Pe­ne­lo­pi. Ni­et­rud­no było od­gad­nąć, że obs­łu­gi­wa­nie gości to nie jej hobby.

    Kosowicz pop­ro­sił o wi­no, oliw­ki i fe­tę. Ane­ta uśmi­ech­nę­ła się.

    - Widzę, że jes­teś dobr­ze zo­ri­en­to­wany w tu­te­jszych trun­kach - po­wi­ed­zi­ała we­so­ło.

    - Byliśmy tu ki­edyś z Ni­ko­sa­mi i wtedy to wi­no z Trap­sa­no bard­zo mi sma­ko­wa­ło.

    - Lubisz Ni­ko­sów?

    - Bardzo. To ni­ezwyk­le sympatycz­ni lud­zie. Nie uwa­żasz?

    Wzruszyła ra­mi­ona­mi.

    - Bo ja wi­em. Sa­mi właści­wie zu­peł­nie obo­j­ęt­ni. Zna­j­omi, jakich wi­elu.

    Kosowicz przyjr­zał jej się uważ­nie. Przypom­ni­ała mu się owa dziw­na roz­mo­wa z Ni­ko­sem podc­zas przyj­ęcia.

    - Chyba nie spot­ka­liśmy się po to, żeby roz­ma­wi­ać o Ni­ko­sie i jego żo­nie.

    Skinęła gło­wą.

    - Masz ra­cję. Po­win­niśmy chyba po­roz­ma­wi­ać o nas.

    - Cóż to za rzec­zowy ton? - pró­bo­wał za­żar­to­wać.

    - Bo chci­ałabym, żeby nas­za roz­mo­wa była rzec­zo­wa.

    - Czy to ko­ni­ecz­ne?

    - Myślę, że ko­ni­ecz­ne. Przychod­zi ta­ka chwi­la, że trze­ba po­waż­nie się roz­mó­wić.

    - Nie bard­zo ro­zu­mi­em.

    - Chyba uda­j­esz, że nie ro­zu­mi­esz.

    Z tru­dem pa­no­wał nad ogar­ni­a­j­ącym go zni­eci­erp­li­wi­eni­em.

    - O co ci właści­wie chod­zi? Tyle cza­su nie wid­zi­eliśmy się…

    - Myślę, że w ogó­le nie po­win­niśmy się spoty­kać - po­wi­ed­zi­ała wol­no, ak­cen­tu­j­ąc wyraźnie każ­de sło­wo.

    Nadeszła Pe­ne­lo­pi, ni­osąc na tacy wi­no, oliw­ki, ser oraz og­rom­ne ka­wały pyszne­go pi­eczy­wa. Bez pośpi­ec­hu us­ta­wi­ła to wszystko na sto­li­ku i od­da­li­ła się tym samym apatycznym kro­ki­em.

    Kosowicz na­peł­nił szklan­ki.

    - Jesteś dzi­si­aj w złym nast­ro­ju - po­wi­ed­zi­ał ła­god­nie. - Dlac­ze­go? Co się sta­ło, koc­ha­nie?

    Potrząsnęła gło­wą.

    - Nic się nie sta­ło. Po pros­tu dosz­łam do wni­os­ku, że pew­ne sprawy na­leży kończyć w od­po­wi­ed­nim mo­men­cie.

    - Co to znaczy "w od­po­wi­ed­nim mo­men­cie"?

    - To znaczy, że nie po­win­no się do­puszc­zać do drastycznych sytu­acji.

    - O jakich sytu­acj­ach mó­wisz?

    Niecierpliwym ruc­hem od­gar­nę­ła spa­da­j­ące jej na czo­ło włosy.

    - Nie uda­waj ma­łe­go chłopczy­ka. Czy sąd­zisz, że ta­kie sprawy dłu­go moż­na utrzy­mać w ta­j­em­nicy i do te­go w ta­ki­ej dzi­ur­ze jak Irak­li­on? Czy nie wid­zisz spo­jr­zeń Ni­ko­sa, Ali­ki, two­j­ej żony? Czy jes­teś pe­wi­en, że nikt się nic­ze­go nie domyśla?

    - Nic mnie to nie obc­hod­zi - mruk­nął gni­ew­nie.

    - To się tylko tak mó­wi. Nie za­po­mi­naj, że jes­tem mę­żat­ką, a ty masz żo­nę, i że jes­teśmy na Kre­cie, a nie w Pary­żu. Tu patrzy się ni­eco inac­zej na mał­żeńs­ką zdra­dę. Ja nie chcę skan­da­lu. Uwa­żam, że na­jwyższy czas, żebyśmy się rozs­ta­li.

    - Masz dosyć? Zna­laz­łaś so­bie in­ne­go? Skrzywi­ła się.

    - To ni­eważ­ne, czy mam dosyć, czy nie mam dosyć. Uc­zu­ci­em moż­na się w życiu ki­ero­wać wyłącz­nie do gra­nic roz­sąd­ku. I uwa­żam, że właśnie osi­ąg­nę­liśmy tę gra­ni­cę. Chyba le­pi­ej będ­zie, jeże­li się rozs­ta­ni­emy, za­nim pows­ta­ną jakieś drastycz­ne sytu­acje.

    Spojrzał jej w oczy i pod­ni­ósł szklan­kę z wi­nem.

    - Twoje zdro­wie, Ane­to. Prześlicz­nie dziś wyglą­dasz.

    Była zas­koc­zo­na.

    - Zdaje się, że nie zro­zu­mi­ałeś, co po­wi­ed­zi­ałam.

    - A ty zda­je się nie ro­zu­mi­esz, że ja cię bard­zo koc­ham. Właśnie dzi­si­aj, tu­taj, w tej ma­łej rybac­ki­ej ta­wer­nie pos­ta­no­wi­łem pop­ro­sić cię o two­ją rę­kę.

    - Co ta­ki­ego?

    - Tak. Nie przery­waj. Pos­ta­no­wi­łem oże­nić się z to­bą.

    - Ależ, ja mam mę­ża, a ty żo­nę…

    - Czy nigdy nie słysza­łaś o roz­wo­dach?

    - To nie ta­kie pros­te.

    Delikatnie dotk­nął jej dło­ni.

    - Posłuchaj, Ane­to… To jest mo­ja wi­el­ka i za­pew­ne os­tat­nia mi­łość. Nie zrezyg­nu­ję. Będę walczył. Jes­tem go­tów roz­wieść się z żo­ną, przep­ro­wad­zić twój roz­wód z Jor­go­sem. Nie zrezyg­nu­ję. Chyba… chyba, że mi po­wi­esz, że jes­tem ci zu­peł­nie obo­j­ętny, że nie chcesz być ze mną. Ale prze­ci­eż… To, co nas łączy­ło… Nie mi­ałaś żad­ne­go po­wo­du, żeby grać ko­me­dię, żeby uda­wać, kła­mać. Nic nie zyski­wa­łaś na nas­zej mi­łości op­rócz mi­łości. Tylko mi­łość mog­ła być mo­to­rem two­j­ego dzi­ała­nia.

    - Zaskoczyłeś mnie - po­wi­ed­zi­ała cic­ho.

    - Powiedz tylko, że zgad­zasz się zos­tać mo­ją żo­ną, a ja wszystko za­łat­wię. Po­wi­edz.

    Odwróciła gło­wę i w milc­ze­niu patrzy­ła na mały rybac­ki ku­ter, który właśnie przybi­j­ał do przysta­ni. Dwóch ci­em­nos­kórych mężczyzn w rozc­hełs­tanych, brudnych kos­zu­lach i w bard­zo sfaty­go­wanych spod­ni­ach z pod­wi­ni­ęty­mi do ko­lan no­gaw­ka­mi wyskoczy­ło na brzeg.

    Obaj byli młod­zi, mi­eli rysy tro­j­ańs­kich wo­j­ow­ni­ków, po­rus­za­li się lek­ko i zwin­nie. Bez pośpi­ec­hu po­desz­li do si­ed­zących przy sto­li­ku starych ryba­ków i zac­zę­li z ni­mi roz­ma­wi­ać.

    Tamci odzy­wa­li się z rzad­ka, doty­ka­j­ąc od cza­su do cza­su gór­ną war­gą wód­ki, któ­rej pra­wie zu­peł­nie nie uby­wa­ło z ma­leń­kich ki­elisz­ków. To nie było pi­cie al­ko­ho­lu. To był mi­e­js­cowy rytu­ał.

    - Czy chcesz zos­tać mo­ją żo­ną?

    Przez chwi­lę milc­za­ła, przyglą­da­j­ąc mu się uważ­nie.

    - Posłuchaj, En­ri­co - głos jej brzmi­ał ła­god­nie, spo­ko­jnie. - Te­go rod­za­ju decy­zji nie wol­no po­de­jmo­wać bez zas­ta­no­wi­enia, pod wpływem chwi­lo­we­go nast­ro­ju. To są rzeczy bard­zo po­waż­ne, skomp­li­ko­wa­ne. Nie mo­gę tak od ra­zu… Mu­si­ałabym to przemyśleć, prze­ana­li­zo­wać.

    - Kochasz mnie? - spytał wprost.

    W jej oc­zach zabłys­ło zni­eci­erp­li­wi­enie.

    - Wiesz dobr­ze, że to nie chod­zi o sprawy uc­zu­ci­owe. Pro­po­nu­j­esz mi zor­ga­ni­zo­wa­nie so­bie no­we­go życia, w nowym, nie znanym mi kra­ju. Mu­sisz zro­zu­mi­eć, że ni­ełat­wo jest mi się zdecy­do­wać tak bez zas­ta­no­wi­enia. Jes­teś na tyle doświ­adc­zonym czło­wi­eki­em, że chyba zda­j­esz so­bie z te­go spra­wę.

    - Uważasz, że jes­tem dla ci­ebie za stary. Żach­nę­ła się.

    - Daj spo­kój.

    Sięgnął po ka­raf­kę z wi­nem i pow­tór­nie na­peł­nił szklan­ki.

    - Dobrze. Nie mówmy już o tym. Mam nad­zi­e­ję, że za­wi­ado­misz mnie o swo­j­ej decy­zji.

    - Oczywiście. Zadz­wo­nię do ci­ebie.

    - Za nas­zą przyszłość - po­wi­ed­zi­ał, pod­nos­ząc szklan­kę.

    Uśmiechnęła się i umoczy­ła war­gi w wi­nie.

    - Masz dzi­si­aj przed­ziw­ne ink­li­na­cje w ki­erun­ku fu­tu­ro­lo­gii. Bez przerwy mó­wisz o przyszłości. Czy nie sąd­zisz, że te­raźni­e­js­zość tak­że po­si­ada pew­ne uro­ki?

    - Co chcesz przez to po­wi­ed­zi­eć? Nie przes­ta­wa­ła się uśmi­ec­hać.

    - Chcę przez to po­wi­ed­zi­eć, że tu­taj na pi­ęter­ku są gościn­ne po­ko­je, w których za­pew­ne jest za­cisz­ni­ej. Zer­wał się wi­atr i zro­bi­ło się chłod­no. - Wi­ed­zi­ała, że nie po­win­na te­go mó­wić. Zor­ga­ni­zo­wa­ła prze­ci­eż to spot­ka­nie z mocnym pos­ta­no­wi­eni­em zer­wa­nia.

    Kosowicz pod­ni­ósł się. Uni­kał jej spo­jr­ze­nia. Nie chci­ał, żeby zo­baczy­ła, jak bard­zo te­go prag­nie.

    Trzymając się za rę­ce posz­li w ki­erun­ku za­ma­za­ne­go mro­ki­em do­mu.

   

- Do wid­ze­nia. I bard­zo cię pros­zę, nie dzwoń do mnie.

    Energicznym ruc­hem od­łoży­ła słuc­haw­kę. "Głu­pi smar­kacz - myśla­ła zni­eci­erp­li­wi­ona. - Co on so­bie właści­wie wyob­ra­ża?" Ża­ło­wa­ła te­raz, że na­wi­ąza­ła tę ni­epotr­zeb­ną i uci­ąż­li­wą zna­j­omość. Nie przypuszc­za­ła jed­nak, że chło­pak pot­rak­tu­je ich przypad­ko­we spot­ka­nie tak po­waż­nie. Jego nat­rętny upór sta­wał się co­raz bard­zi­ej kło­pot­liwy. I on tak­że pro­po­no­wał jej mał­żeńst­wo, za­pew­nia­j­ąc o swej wi­el­ki­ej mi­łości. To mog­łoby być za­baw­ne, gdyby nie było ta­kie ab­sor­bu­j­ące. Te­le­fo­no­wał do ni­ej pra­wie cod­zi­en­nie, a ona nie mi­ała ani cza­su, ani oc­hoty na konty­nu­owa­nie te­go flir­tu.

    Kosowiczowi nie da­ła jeszc­ze decy­du­j­ącej od­po­wi­ed­zi. Tak la­wi­ro­wa­ła, żeby zyskać na cza­sie. Właści­wie sa­ma nie wi­ed­zi­ała, jak ma pos­tą­pić. Odejść od Jor­go­sa? Wyjść za mąż za Ko­so­wic­za? Wyj­ec­hać do ko­mu­nistycz­ne­go kra­ju? Zna­leźć się nag­le w zu­peł­nie obcym, mo­że wro­gim śro­do­wis­ku, bez zna­j­omości języ­ka, obyc­za­j­ów, sto­sun­ków. To nie było ta­kie pros­te. Z dru­gi­ej strony zda­wa­ła so­bie dos­ko­na­le spra­wę z te­go, że Jor­gos to bard­zo ni­epew­na pozy­cja. Te kom­bi­na­cje z mi­ędzy­na­ro­dowy­mi aferzys­ta­mi mogły się w każ­dej chwi­li skończyć ka­tast­ro­fą. Na pew­no byłoby roz­sąd­ni­ej wyco­fać się w po­rę. A Haw­kins?

    Niedwuznacznie da­wał do zro­zu­mi­enia, że jest nią za­in­te­re­so­wany i byna­jm­ni­ej nie wykluc­zał ewen­tu­al­ne­go mał­żeńst­wa. Amery­kańs­ki mi­li­oner. To brzmi pi­ęk­nie. Ale patr­ząc re­al­nie… Gangs­ter, aferzys­ta na du­żą ska­lę, mi­ędzy­na­ro­dowy kom­bi­na­tor. W tej chwi­li dyspo­nu­je og­romny­mi ka­pi­ta­ła­mi, luk­su­sowym jach­tem, sa­moc­ho­da­mi. Ale co będ­zie za mi­esi­ąc, za dwa, za trzy? Czyż moż­na wi­ązać się z ta­kim czło­wi­eki­em? A na­wet gdyby In­ter­pol nie dob­rał się do ni­ego, to czy moż­na mu za­ufać? Za­wi­ezie ją do Sta­nów Zj­ed­noc­zonych i po pewnym cza­sie po­wie, że ma dosyć. Jeże­li to się sta­nie po ślu­bie, to będ­zie mu­si­ał pła­cić ali­menty, ale jeże­li ta­ka sytu­acja za­ist­ni­e­je przed ślu­bem? Co wtedy?

    Decyzja nie była łat­wa. Z tych wszystkich mężczyzn jedy­nie Ko­so­wicz gwa­ran­to­wał spo­ko­jne, us­ta­bi­li­zo­wa­ne życie. Był dos­ko­nałym fac­how­cem i mu­si­ał mi­eć moc­ną pozy­cję w swo­im kra­ju, jeże­li wysyła­no go na ta­kie od­po­wi­ed­zi­al­ne sta­no­wis­ka. Dosz­ła do wni­os­ku, że na­jroz­sąd­ni­ej będ­zie po­j­ec­hać do Pols­ki na zap­ros­ze­nie Ko­so­wic­zów, ro­ze­jr­zeć się, zo­ri­en­to­wać i do­pi­ero wtedy pow­zi­ąć decy­zję. Na ra­zie na­le­ża­ło grać na zwło­kę, nic nie obi­ecy­wać, uni­kać roz­mów na konk­ret­ne te­maty.

    Wszedł Jor­gos.

    - O czym tak du­ma mo­ja na­j­ukoc­hańs­za żo­na? - spytał.

    - O na­j­ukoc­hańszym mę­żu oczy­wiście - od­par­ła z cza­ru­j­ącym uśmi­ec­hem.

    

ROZDZIAŁ SIÓDMY

    

    Po po­obi­ed­ni­ej drzem­ce si­ed­zi­ał na ta­ra­sie i, jak zwykle, patrzył na mor­ze i pa­no­ra­mę por­tu. To wpra­wi­ało go w pe­łen za­dumy nast­rój, us­po­ka­j­ało nerwy. Bard­zo mu było te­go potr­ze­ba. Od pew­ne­go cza­su źle sypi­ał, stra­cił apetyt, stał się nad­mi­er­nie po­bud­liwy, na­jm­ni­e­js­ze głupst­wo wypro­wad­za­ło go z rów­no­wa­gi. Zuży­wał du­żo ener­gii, żeby pa­no­wać nad so­bą i nie ur­ząd­zać idi­otycznych awan­tur za­rów­no w bi­ur­ze, jak i w do­mu. Wprawd­zie Ma­ria była ni­ez­mi­en­nie powści­ąg­li­wa, spo­ko­jna, ide­al­nie zgod­na, ale właśnie ta jej peł­na tak­tu, po­zor­nie bez­na­mi­ęt­na upr­ze­jmość dop­ro­wad­za­ła go chwi­la­mi do wści­ek­łości. Wo­lałby, żeby krzycza­ła, ro­bi­ła mu awan­tury, tłuk­ła ta­ler­ze, ła­ma­ła meb­le. Ale ona zaws­ze była ta­ka sa­ma, cic­ha, ła­god­na, dobr­ze wycho­wa­na. Mó­wi­ła ni­ewi­ele, bard­zo rzec­zo­wo, nigdy nie pod­no­si­ła gło­su. Tylko cza­sa­mi w jej sło­wach moż­na było dosłys­zeć nu­tę smut­ku. Wtedy, chcąc mo­że zatr­zeć to wra­że­nie, uśmi­ec­ha­ła się, a przyna­jm­ni­ej usi­ło­wa­ła się uśmi­ec­hać.

    Nie wi­erzył, żeby się nie domyśla­ła. Była na to zbyt in­te­li­gent­ną, zbyt doświ­adc­zo­ną ko­bi­etą. A zresz­tą przeży­li ze so­bą tyle lat, poz­na­li się naw­za­j­em tak dobr­ze… Ani jednym sło­wem nie da­ła poz­nać po so­bie, że coś wie o nim i o Ane­cie. Wyczu­wał w ni­ej jed­nak oc­ze­ki­wa­nie. Chci­ała, żeby on pi­erwszy zac­zął o tym mó­wić. Chwi­la­mi chwytał jej pyta­j­ące spo­jr­ze­nie.

    Nie chci­ał przep­ro­wad­zać decy­du­j­ącej roz­mowy, za­nim nie otrzy­ma od­po­wi­ed­zi od Anety.

    Mimo og­rom­ne­go za­an­ga­żo­wa­nia uc­zu­ci­owe­go po­zos­ta­ło mu jed­nak tyle zdro­we­go roz­sąd­ku, iż zda­wał so­bie spra­wę, że jeże­li ona nie zech­ce po­j­ec­hać z nim do Pols­ki, to on w Gre­cji zos­tać nie mo­że. W kra­ju ma pozy­cję, sta­no­wis­ko, przyj­aci­ół, ko­le­gów, rod­zi­nę. Jest w sta­nie za­pew­nić mło­dej żo­nie zu­peł­nie znośną egzys­ten­cję. A tu­taj? Natych­mi­ast, od pi­erws­ze­go dnia stałby się pa­ri­asem, pos­zu­ku­j­ącym jaki­e­jkol­wi­ek pracy. Ni­eraz już wid­zi­ał ta­kich, którym zda­wa­ło się, nie wi­ado­mo dlac­ze­go, że na Zac­hod­zie cze­ka­ją ich mi­li­ony i ka­ri­ery Roc­ke­fel­le­rów. Kończyły się owe ka­ri­ery na zmywa­niu ta­lerzy w dru­gor­zędnych kna­jpach.

    Zresztą o ewen­tu­alnym roz­poc­zę­ciu no­we­go życia na obczyźnie mo­że myśleć czło­wi­ek bard­zo młody.

    Ciągle mi­ał nad­zi­e­ję, że Ane­ta zgod­zi się. Podc­zas os­tat­ni­ej ich roz­mowy po­wi­ed­zi­ała wyraźnie, że zdecy­du­je się do­pi­ero wtedy, gdy poz­na kraj, w którym mi­ałaby za­mi­esz­kać. Nie mógł nie przyznać jej ra­cji. Rozmyślał te­raz nad tym, jak ją skło­nić do por­zu­ce­nia Jor­go­sa, jakich użyć ar­gu­men­tów? Pos­ta­no­wił zo­baczyć się z Ni­ko­sem i na­wi­ązać do owej ta­j­em­nic­zej roz­mowy.

    Weszła Ma­ria. Zgod­nie z us­ta­lonym rytu­ałem po po­obi­ed­ni­ej sjeście przyno­si­ła zaws­ze na ta­ras pa­te­rę z owo­ca­mi.

    - Masz oc­ho­tę na po­ma­rańc­zę czy mo­że wo­lisz brzosk­wi­nię? - Trosk­li­wość brzmi­ąca w jej gło­sie była trud­na do wytrzyma­nia.

    - Zjem troc­hę wi­nog­ron - od­parł, wybi­era­j­ąc trze­cią ewen­tu­al­ność.

    Postawiła pa­te­rę na sto­li­ku, usi­ad­ła i zab­ra­ła się do obi­era­nia po­ma­rańczy. Ruchy mi­ała bard­zo precyz­yj­ne. Wszystko ro­bi­ła z pe­dantycz­ną dok­ład­nością. Przez chwi­lę ob­ser­wo­wał jej chu­de, zwin­ne pal­ce. Nag­le zro­bi­ło mu się wstyd. Gni­ewnym ruc­hem wyci­ąg­nął rę­kę po wi­nog­ro­na.

    - Mniej wi­ęcej za dwa mi­esi­ące będ­zi­emy już w Wars­za­wie - po­wi­ed­zi­ała Ma­ria.

    W milc­ze­niu ski­nął gło­wą.

    - Cieszysz się?

    - Bo ja wi­em… Przyzwycza­iłem się troc­hę i do Krety, i do te­go mi­esz­ka­nia.

    - I do grec­kich przyj­aci­ół - do­da­ła dzi­eląc po­ma­rańc­zę na cząst­ki.

    Rzucił jej szybkie, ba­dawc­ze spo­jr­ze­nie.

    - Nikosowie są bard­zo mi­li - mó­wi­ła da­lej Ma­ria, jed­ząc po­ma­rańc­zę. - Du­żo im zawd­zi­ęc­zamy. Po­ka­za­li nam Kre­tę. Cho­ci­aż i Jor­go­sów lu­bię. On mo­że troc­hę nudny, ma­ło ko­mu­ni­katywny, ale Ane­ta jest uroc­za, ma ma­sę wdzi­ęku. Nie uwa­żasz?

    - Owszem - mruk­nął obo­j­ęt­nie i, prag­nąc zmi­enić te­mat roz­mowy, po­wi­ed­zi­ał: - Ci­es­zę się, że na­resz­cie już ten smar­kacz wyj­ec­hał.

    - Marek? Nie lu­bi­łeś go?

    - Nie o to chod­zi. Mamy tak ni­ewi­el­kie mi­esz­ka­nie, że na dals­zą me­tę to było bard­zo krę­pu­j­ące. Właści­wie za­raz po od­na­le­zi­eniu pasz­por­tu po­wi­ni­en był wra­cać. Si­ed­zi­ał tu nie wi­ado­mo po co.

    - Może chci­ał zwi­ed­zić Kre­tę, a mo­że spo­do­ba­ła mu się jakaś Greczyn­ka. Ta­ki młody chło­pi­ec…

    Kosowicz mi­mo wo­li przygryzł war­gę. Pa­rok­rot­nie za­uważył, że Ma­rek tęsknym spo­jr­ze­ni­em wod­ził za Ane­tą. Któ­re­goś dnia na­wet o ma­ło nie dosz­ło mi­ędzy ni­mi do awan­tury. Zdarzy­ło się to u Ni­ko­sów. Obaj wyszli do og­ro­du i wtedy… Na szczęście młody czło­wi­ek oka­zał wi­ęcej tak­tu i pośpi­esz­nie wró­cił do to­warzyst­wa. To było bard­zo ni­emi­łe wspom­ni­enie.

    - Czy Jor­go­so­wie ma­ją za­mi­ar skorzys­tać z nas­ze­go zap­ros­ze­nia? - spyta­ła Ma­ria.

    Skinął gło­wą.

    - Tak. Oczy­wiście. Pa­rę dni te­mu roz­ma­wi­ałem z Jor­go­sem na ten te­mat.

    - Czy nie sąd­zisz, że to będ­zie dla nas bard­zo kło­pot­li­we?

    - Na pew­no, ale… W tej chwi­li nie wypa­da nam się z te­go wyco­fać.

    - Może by zna­leźć jakiś pre­tekst?

    - Nie, nie, to ni­emoż­li­we - zap­ro­tes­to­wał ener­gicz­nie Ko­so­wicz. - Co ty masz w ogó­le za pomysły? Jak by to wyglą­da­ło? Na­jpr­zód zap­ras­zamy, późni­ej szu­kamy jakichś wykrę­tów…

    Spojrzała na ni­ego z wyraźną de­zap­ro­ba­tą.

    - Zupełnie nie ro­zu­mi­em, dlac­ze­go się uno­sisz. Tak so­bie po­wi­ed­zi­ałam. Zda­ję so­bie prze­ci­eż spra­wę z te­go, jakie będ­zie to dla nas uci­ąż­li­we i skomp­li­ko­wa­ne.

    - Skomplikowane?

    - Oczywiście. Ty nie pro­wad­zisz do­mu i nie ori­en­tu­j­esz się, jakie są trud­ności z za­opatr­ze­ni­em. Jeże­li bę­dą u nas mi­esz­kać, to mus­zę im coś dać jeść.

    Machnął rę­ką ni­eci­erp­li­wie.

    - Daj spo­kój. Jakoś się to za­łat­wi. W na­jgorszym ra­zie za­bi­er­zemy ich do res­ta­ura­cji.

    - Codziennie do Grand Ho­te­lu na obi­ad - uśmi­ech­nę­ła się. - Cztery osoby. Troc­hę wód­ki, troc­hę wi­na. Oko­ło tysi­ąca złotych. Trzydzieści tysi­ęcy złotych mi­esi­ęcz­nie sa­me obi­ady. Jak ci się to po­do­ba?

    - Przestań. Nie de­ner­wuj mnie. Zap­ro­si­liśmy Jor­go­sów i przyj­adą, a co da­lej, to zo­baczymy. Będ­zi­emy so­bie rad­zić. Nie mam te­raz oc­hoty zas­ta­na­wi­ać się nad tym.

    - Ja mam zwyczaj każ­dą rzecz dok­ład­nie przemyśleć - po­wi­ed­zi­ała z na­cis­ki­em Ma­ria.

    Kosowicz wstał i przes­zedł się po ta­ra­sie.

    - Wiem, wi­em, jes­teś ide­ałem ko­bi­ety, prze­wi­du­j­ąca, za­po­bi­eg­li­wa, oszc­zęd­na, umi­e­j­ąca wszystko zna­ko­mi­cie zor­ga­ni­zo­wać…

    Skończyła jeść po­ma­rańc­zę i de­li­kat­nie wyplu­ła na ta­lerzyk os­tat­nią pest­kę.

    - Czy masz mi za złe, że jes­tem prze­wi­du­j­ąca? - spyta­ła z tak dziw­ną in­to­na­cją, że spo­jr­zał na nią za­ni­epo­ko­j­ony.

    - Niczego nie mam ci za złe - od­parł ła­god­ni­e­jszym to­nem. - A w ogó­le zos­tawmy tę roz­mo­wę. Jor­go­sów zap­ro­si­liśmy i przyj­adą. Nie chcę już nic słyszeć na ten te­mat.

    - Jak so­bie życzysz. Nie będ­zi­esz już jadł wi­nog­ron?

    - Nie bę­dę. - Zno­wu zaczy­na­ła go ogar­ni­ać złość na nią, na si­ebie, na wszystko.

    Wstała, wzi­ęła pa­te­rę z owo­ca­mi i wyni­os­ła ją z ta­ra­su.

    

Zanim do­j­ec­ha­li, Ko­so­wicz mu­si­ał wysłuc­hać dru­gi­ego kon­cer­tu Rach­ma­ni­no­wa oraz frag­men­tu kon­cer­tu Mo­zar­ta. Nie mógł jed­nak ani pod­dać się nast­ro­j­owi muzy­ki, ani kon­temp­lo­wa­niu kra­j­ob­ra­zu. Znał dobr­ze dro­gę do Agi­os Ni­có­la­os, a w danym mo­men­cie był cał­ko­wi­cie za­ab­sor­bo­wany roz­mo­wą, któ­rą mi­ał przep­ro­wad­zić.

    Teraz si­ed­zi­eli w res­ta­ura­cji ho­te­lu Dolp­hin i po­pi­j­ali zim­ne pi­wo.

    - Czy wi­esz, że te drze­wa, któ­re tu­taj ros­ną, nad mor­zem, żywią się sło­ną wo­dą? - po­wi­ed­zi­ał Ni­kos, ki­edy milc­ze­nie zaczy­na­ło się nazbyt przed­łu­żać.

    - Wiem, wi­em - od­parł z roz­targ­ni­eni­em Ko­so­wicz. - Mó­wi­łeś mi już ki­edyś.

    - Nazywają się al­mi­ri­tis - obs­ta­wał przy swo­im te­ma­cie Ni­kos. - Bard­zo dziw­ne drze­wa. Ci­ekaw jes­tem, czy rosłyby w waszym kra­ju. Two­ja żo­na, ki­ri­ja Ma­ria, tak lu­bi kwi­aty, rośliny. Mo­że spró­bo­wa­łaby za­sad­zić w Pols­ce al­mi­ri­tis. Mus­zę dać jej pa­rę ga­łą­zek przed waszym wyj­az­dem. Ale ty za­pew­ne chci­ałeś ze mną po­roz­ma­wi­ać na inny te­mat.

    - Zgadłeś - przytak­nął Ko­so­wicz. - Za­gad­ni­enia z dzi­ed­ziny bo­ta­ni­ki w tej chwi­li rzeczy­wiście ni­ezbyt mnie pa­sj­onu­ją.

    Nikos pił pi­wo mały­mi łyka­mi.

    - Czy masz do mnie jakiś konk­retny in­te­res, En­ri­co? - spytał wyj­mu­j­ąc z ki­es­ze­ni pa­pi­erosy.

    Kosowicz ski­nął gło­wą.

    - Tak. Chci­ałbym na­wi­ązać do tam­tej roz­mowy, któ­rą zac­zą­łeś, jak byliśmy ki­edyś u was. Ostr­ze­ga­łeś mnie wtedy przed Jor­go­sem.

    Nikos skrzywił się ni­ec­hęt­nie.

    - Czy war­to o tym mó­wić? To było tak daw­no.

    - Przecież to ty zac­zą­łeś tę roz­mo­wę.

    - Tak, tak, oczy­wiście, ale… Wtedy byłem świ­eżo pod wra­że­ni­em pewnych plo­tek…

    Potem te wszystko przemyśla­łem…

    - Wiesz chyba, że zap­ro­si­łem do nas do Wars­zawy Jor­go­sów, tak zresz­tą jak i was. Tylko oni przyj­adą na wi­os­nę, a wy na jesi­eni przyszłe­go ro­ku.

    Nikos skończył pić pi­wo i za­pa­lił pa­pi­ero­sa.

    - Tak, wi­em. Oba­wi­am się, że to będ­zie dla was duży kło­pot. - Ża­den kło­pot. Og­rom­na przyj­em­ność - zap­ro­tes­to­wał z oży­wi­eni­em Ko­so­wicz. - Wi­esz prze­ci­eż, jak­żeśmy was po­lu­bi­li. Za­lic­zam cię do mo­ich na­jlepszych przyj­aci­ół.

    - Dziękuję. Ni­ez­mi­er­nie mnie to ci­eszy - uśmi­ech­nął się Ni­kos. Był mni­ej swo­bodny niż zazwyc­zaj, jakby troc­hę skrę­po­wany. Na­jwy­raźni­ej wo­lał roz­ma­wi­ać o drze­wach, żywi­ących się sło­ną wo­dą.

    - Więc chyba swo­j­emu przyj­aci­elo­wi mo­żesz po­wi­ed­zi­eć, dlac­ze­go wtedy usi­ło­wa­łeś mnie ostr­zec przed Jor­go­sem - nas­ta­wał Ko­so­wicz.

    - Tak… Tylko wid­zisz… Nie chci­ałbym ro­bić ni­epotr­zebnych plo­tek. Lud­zi­om nie moż­na ufać. Tyle jest wo­kół nas za­wiści, złości, ni­eżycz­li­wości. Myślę, że mnie ro­zu­mi­esz?

    - Oczywiście. Tym ni­em­ni­ej bard­zo cię pros­zę, żebyś mi szczer­ze po­wi­ed­zi­ał, dlac­ze­go nam się strzec Jor­go­sa.

    - Czy mo­gę uwa­żać nas­zą roz­mo­wę za ściśle po­uf­ną? - spytał z wa­ha­ni­em Ni­kos.

    - To chyba zu­peł­nie zro­zu­mi­ałe. Mo­żesz liczyć na mo­ją cał­ko­wi­tą dyskre­cję.

    Nikos odchr­ząk­nął.

    - No cóż… Praw­dę mó­wi­ąc, masz du­żo ra­cji. Sko­ro zac­zą­łem wtedy mó­wić z to­bą na ten te­mat… Wid­zisz… Bę­dę mó­wił wprost. Jor­go­sa po­de­jr­ze­wa­ją o jakieś ni­ewy­raźne tran­sak­cje, przep­ro­wad­za­ne na du­żą ska­lę.

    - Narkotyki?

    - Nie. Zda­je się, że han­del dzi­eła­mi sztu­ki. Po­dob­no ma po­wi­ąza­nia z sycyli­js­ką ma­fią i z amery­kańs­ki­mi gan­ga­mi.

    - Czy znasz jakieś konk­ret­ne fakty? - spytał Ko­so­wicz.

    Nikos potr­ząs­nął gło­wą.

    - W te­go rod­za­ju sytu­acj­ach trud­no mó­wić o konk­retnych fak­tach. Konk­ret­ne fakty są rów­noz­nacz­ne z ce­lą wi­ęzi­en­ną.

    - Czyli że to wszystko mo­gą być tylko zwykłe plot­ki.

    - Oczywiście. Tym ni­em­ni­ej rad­ziłbym ci zac­ho­wać pew­ną ost­roż­ność. Osoby, z który­mi roz­ma­wi­ałem na ten te­mat, rac­zej nie rzu­ca­ją słów lek­komyślnie.

    - Z kim roz­ma­wi­ałeś? Ni­kos uśmi­ech­nął się.

    - Wybacz, ale te­go po­wi­ed­zi­eć ci nie mo­gę. Chyba ro­zu­mi­esz. Chci­ałbym na­to­mi­ast, żebyś wzi­ął dość po­waż­nie pod uwa­gę mo­je ostr­ze­że­nie. Mo­że byłoby le­pi­ej, żeby Jor­go­so­wie nie przyj­eżd­ża­li do was do Wars­zawy. Czy nie mógłbyś jakoś zręcz­nie od­wo­łać te­go zap­ros­ze­nia?

    - To wykluc­zo­ne - od­parł sta­nowc­zo Ko­so­wicz.

    Nikos zac­zął się ba­wić po­pi­el­nicz­ką. Wi­dać było, że jest zak­ło­po­tany.

    - Posłuchaj mnie, En­ri­co - po­wi­ed­zi­ał po chwi­li, uni­ka­j­ąc wzro­ku przyj­aci­ela. - Chci­ałbym z to­bą po­ruszyć pew­ną bard­zo de­li­kat­ną spra­wę. Bo­ję się tylko, żebyś się nie ob­ra­ził…

    - Co za pomysł? - ro­ześmi­ał się troc­hę sztucz­nie Ko­so­wicz. - Dlac­ze­góż mi­ałbym się na ci­ebie ob­ra­żać?

    Nikos mi­ał co­raz bard­zi­ej ni­ewy­raźną mi­nę.

    - Bo wid­zisz… to są ta­kie oso­bis­te sprawy…

    - Mów, mów - zac­hę­cił go Ko­so­wicz. - Na pew­no się nie ob­ra­żę.

    - Chodzi o Ane­tę - po­wi­ed­zi­ał zni­ża­j­ąc głos Ni­kos.

    - O Ane­tę? Nie ro­zu­mi­em.

Ni­kos westch­nął.

    - Musisz wzi­ąć pod uwa­gę, że Irak­li­on to ma­łe, bard­zo ma­łe mi­as­to, a czło­wi­ek na two­im sta­no­wis­ku jest oso­bą ni­ez­mi­er­nie eks­po­no­wa­ną. Czy sąd­zisz, że twój ro­mans z Ane­tą mógł po­zos­tać ta­j­em­ni­cą? Mo­gę cię za­pew­nić, że du­żo lud­zi o tym wie, op­rócz Jor­go­sa oczy­wiście. Mąż tradyc­yj­nie o ta­kich rzec­zach do­wi­adu­je się os­tat­ni. Nie mam za­mi­aru pra­wić ci mo­ra­łów, ale, jako przyj­aci­el, prag­nę ci ud­zi­elić pew­nej rady. Za pa­rę mi­esi­ęcy wra­casz do kra­ju. Nie prze­noś te­go, En­ri­co, na te­ren Wars­zawy. Wi­er­zaj mi, że tak będ­zie le­pi­ej. Wró­cisz do swo­j­ego daw­ne­go życia. Za­pom­nisz o Kre­cie, o nas. Ni­ech Jor­go­sowie nie jadą do Pols­ki. My tak­że nie przyj­ed­zi­emy. Mo­że jeszc­ze kie­dyś spot­kamy się w Irak­li­onie al­bo w Ate­nach. Któż to wie. Tak będ­zie le­pi­ej, En­ri­co, le­pi­ej dla ciebie, dla two­j­ej żony. Wybacz, że tak szczer­ze mó­wię o tych spra­wach, ale sta­łeś mi się kimś bard­zo blis­kim. Nie chci­ałbym, żeby twój pobyt na Kre­cie za­ci­ążył na two­im życiu.

    Kosowicz si­ed­zi­ał ni­eruc­ho­mo. Brwi mi­ał ści­ąg­ni­ęte, war­gi moc­no za­cis­nął. Milc­zał.

    - Nic mi nie po­wi­esz? - spytał Ni­kos.

    - Nie chcę roz­ma­wi­ać na ten te­mat i bard­zo cię pros­zę, żebyś nas­ze dzi­si­e­js­ze spot­ka­nie uwa­żał za ni­eby­łe.

    - Jak so­bie życzysz - Ni­kos ski­nął na kel­ne­ra i ure­gu­lo­wał rac­hu­nek.

    

ROZDZIAŁ ÓSMY

    

    Daszewicz nie ukry­wał zdzi­wi­enia, zo­baczywszy nędzny rybac­ki ku­ter.

    - Tym chcesz to wieźć? Haw­kins uśmi­ech­nął się.

    - A coś ty myślał, że ja bę­dę ta­ki to­war ła­do­wał na swój jacht?

    - Przecież ta ła­jba roz­le­ci się na pełnym mor­zu. Led­wie się to kupy trzyma.

    Hawkins nie przes­ta­wał się uśmi­ec­hać.

    - To ci się tak tylko zda­je. Czy nigdy nie słysza­łeś o cha­rak­tery­za­cji ak­to­rów? Otóż ten ku­ter jest od­po­wi­ed­nio do swo­j­ej ro­li uc­ha­rak­tery­zo­wany. To bard­zo mocny i dobry sta­tek.

    Zaopatrzyłem go w ta­kie maszyny, że żad­na łódź pat­ro­lo­wa go nie do­go­ni. Nie martw się.

    Wszystko będ­zie okey.

    Załadunek odby­wał się szybko i spraw­nie. Haw­kins wyda­wał krót­kie, ener­gicz­ne roz­kazy.

    Jego lud­zie po­rus­za­li się jak dobr­ze wyćwic­ze­ni żoł­ni­er­ze.

    - Wsiadaj - po­wi­ed­zi­ał Haw­kins. Z jego twarzy znik­nął dob­ro­duszny, jowi­alny uśmi­es­zek.

    Daszewicz spo­jr­zał na ni­ego zas­koc­zony.

    - Dlaczego? Nie mam za­mi­aru z wa­mi jec­hać. Haw­kins pchnął go w ki­erun­ku kut­ra.

    - Ale ja chcę, żebyś nam dotrzy­mał to­warzyst­wa, i sąd­zę, że mi nie od­mó­wisz.

    Daszewicz ką­tem oka do­jr­zał dwóch krzep­kich dra­bów, którzy zdecy­do­wanym kro­ki­em zbliży­li się do ni­ego. Dos­zedł do wni­os­ku, że szko­da cza­su na jało­wą dysku­sję. - Chęt­nie skorzys­tam z two­j­ego zap­ros­ze­nia - po­wi­ed­zi­ał z upr­ze­jmym uśmi­ec­hem.

    Po tra­pie, który był troc­hę zbyt ele­ganc­ki jak na ta­ki zwykły rybac­ki ku­ter, wesz­li na pok­ład. Za­raz po­tem odez­wały się maszyny. Od­bi­li od brze­gu, na­bi­era­j­ąc z każ­dą chwi­lą szybkości.

    Daszewicz za­pa­lił pa­pi­ero­sa i patrzył na od­da­la­j­ący się Irak­li­on. Ni­epo­kój rósł i sta­wał się co­raz bard­zi­ej na­tarczywy. "Gdzie on mnie wi­ezie? - myślał, usi­łu­j­ąc po­rus­zać się z peł­ną obo­j­ęt­ności nons­za­lan­cją. - Co on chce ze mną zro­bić?" Ma­j­ąc do czyni­enia z ta­kim czło­wi­eki­em jak Haw­kins trze­ba było być przygo­to­wanym ab­so­lut­nie na wszystko.

    Amerykanin zbliżył się i po­łożył mu rę­kę na ra­mi­eniu.

    - No i jak sa­mo­poc­zu­cie, ca­ris­si­mo ami­co? - po­wi­ed­zi­ał po włos­ku. W przystę­pie dob­re­go hu­mo­ru lu­bił pos­łu­gi­wać się tym języ­ki­em. - Czyżbyś był ni­eco za­ni­epo­ko­j­ony?

    - Zaniepokojony? Ja? - udał zdzi­wi­enie Das­ze­wicz. - A dlac­ze­góż mi­ałbym być za­ni­epo­ko­j­ony?

    - Może przypuszc­zasz, że mam za­mi­ar wyrzu­cić cię za bur­tę?

    Daszewicz ro­ześmi­ał się ni­ezbyt szczer­ze.

    - Widzę, że jes­teś w dos­ko­nałym hu­mor­ze.

    - W ni­ezłym - przyznał Haw­kins.

    - Po co mnie ze so­bą zab­ra­łeś? - spytał Das­ze­wicz.

    - Lubię się za­bez­pi­eczyć - od­parł Haw­kins.

    - Nie ro­zu­mi­em.

    - W ra­zie jaki­ejś ni­es­pod­zi­an­ki strze­lę ci w łeb. Te­raz ro­zu­mi­esz?

    - Masz za­mi­ar wieźć mnie ze so­bą do Amery­ki?

    - Nie. Po­za ob­rę­bem grec­kich wód tery­to­ri­alnych prze­ła­du­j­emy to­war na mój jacht, a ty wró­cisz do Irak­li­onu tym kut­rem, cho­ci­aż…

    - Chociaż…? - po­dj­ął ni­es­po­ko­jnie Das­ze­wicz.

    Hawkins w zamyśle­niu po­tarł czo­ło.

    - Musisz przyznać, że dla mnie byłoby rzec­zą bard­zo wygod­ną, gdybym wyrzu­cił cię za bur­tę. Nas­tęp­nie zlik­wi­do­wałbym tamtych dwóch Gre­ków i w ten spo­sób pozbyłbym się wszystkich świ­ad­ków tran­sak­cji.

    Daszewicz poc­zuł ni­emiły chłód w oko­licy krę­gos­łu­pa. Wi­ed­zi­ał, że ten czło­wi­ek jest zdolny do ta­ki­ego dzi­ała­nia. Na­le­ża­ło zac­ho­wać zim­ną krew. Po­gard­li­wie wydął war­gi.

    - Bardzo ki­eps­ki pomysł, Willy. Po pi­erws­ze, za­po­mi­nasz o Ane­cie, a po dru­gie, nie lik­wi­du­je się wspól­ni­ków, z który­mi moż­na za­łat­wić jeszc­ze sze­reg korzystnych tran­sak­cji. Czyżbyś już za­pom­ni­ał o naszych pla­nach? Mni­ej wi­ęcej za mi­esi­ąc od­la­tu­ję do Wars­zawy, gdzie przygo­tu­ję te­ren.

    - Sądzisz, że w Pols­ce rzeczy­wiście moż­na zna­leźć coś ci­eka­we­go?

    Daszewicz ski­nął gło­wą i za­pa­lił no­we­go pa­pi­ero­sa. Odetch­nął z ul­gą, za­ci­ąga­j­ąc się dymem.

    - Nie sąd­zę, a jes­tem pe­wi­en. Mo­że słysza­łeś przypad­ki­em o pro­fe­sor­ze Mic­ha­łows­kim?

    - Egiptolog.

    - Jesteś dobr­ze po­in­for­mo­wany. Ale wchod­zą w grę nie tylko wyko­pa­lis­ka zna­le­zi­one na te­re­nie Egip­tu. Syria i in­ne kra­je Blis­ki­ego Wscho­du.

    Hawkins w zamyśle­niu po­ki­wał gło­wą.

    - All right. Nie wyrzu­cę cię za bur­tę. Przyna­jm­ni­ej na ra­zie.

    - Jestem ci ni­ez­mi­er­nie wdzi­ęczny za ten do­wód życzli­wości - uśmi­ech­nął się Das­ze­wicz. - Very kind of you.

    Umilkli. Ku­ter mu­si­ał być rzeczy­wiście wypo­sa­żony w po­tęż­ne maszyny, gdyż po­su­wał się z og­rom­ną szybkością. Po­zos­ta­wi­ali za so­bą dłu­gą smu­gę spi­eni­onej wody, błyszczą­cą srebrzyście na tle ci­em­ne­go mor­za. Noc była bezk­si­ęży­co­wa, ale świ­at­ło płyną­ce od gwi­azd sta­wa­ło się z każ­dą chwi­lą bard­zi­ej in­tensyw­ne.

    - Rozliczyłeś się z Jor­go­sem? - spytał Haw­kins.

    - Jeszcze nie. Dlac­ze­go to cię in­te­re­su­je?

    - Pieniądze są u ni­ego czy u ci­ebie?

    - U mnie.

    - Ma za­ufa­nie.

    - Dlaczego mi­ałby nie mi­eć?

    - Bo bard­zo łat­wo mógłby tej forsy nie zo­baczyć.

    Daszewicz wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Ja ta­kich głu­pich kan­tów nie ro­bię. To jest krót­kowz­rocz­na po­lity­ka.

    - Jak się dzi­eli­cie?

    - Ja bi­orę trzydzieści pro­cent. On si­edemd­zi­esi­ąt.

    - Krzywdzi cię.

    - Nie sąd­zę. On dał to­war.

    - Ale ty da­łeś mu kli­en­ta. Na two­im mi­e­js­cu żą­dałbym fifty fifty. A w ogó­le mógłbyś zab­rać ca­łość. Bez ryzyka.

    - W jaki spo­sób? - za­in­te­re­so­wał się Das­ze­wicz, któ­re­mu ta­ka myśl już od daw­na chod­zi­ła po gło­wie.

    Hawkins uśmi­ech­nął się.

    - Dam ci pa­ru za­ufanych lud­zi. Zor­ga­ni­zu­ją na­pad na ci­ebie i na Jor­go­sa. Od­bi­orą ca­łą for­sę, dos­ta­ną coś tam za faty­gę, a tymi si­edemd­zi­esi­ęci­oma pro­cen­ta­mi pod­zi­elimy się. Co ty na to? Mu­si­ałbyś oczy­wiście zasyg­na­li­zo­wać mo­im lud­zi­om, gdzie i ki­edy do­ko­na­cie pod­zi­ału. To jest spo­ra su­ma. War­to się zas­ta­no­wić.

    Daszewiczowi dosyć się po­do­ba­ła ta­ka kon­cep­cja. Nie mi­ał jed­nak za­ufa­nia do owych "za­ufanych lud­zi", jak rów­ni­eż do sa­me­go Haw­kin­sa. Oba­wi­ał się, że mo­gą nie opr­zeć się po­ku­sie i zlik­wi­du­ją jego i Jor­go­sa, za­bi­era­j­ąc ca­łą for­sę. Za­uważył też, że Haw­kins z za­ło­gą kut­ra po­ro­zu­mi­ewał się w języ­ku włos­kim, co rów­ni­eż po­tę­go­wa­ło jego wątp­li­wości.

    - Chcesz mnie wypró­bo­wać - uśmi­ech­nął się.

    Hawkins wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nic po­dob­ne­go. Zwycza­jna hand­lo­wa pro­pozy­cja.

"Hand­lo­wa pro­pozy­cja - pomyślał Das­ze­wicz. - Krop­ną mnie, krop­ną Jor­go­sa, za­bi­orą do­lary i popły­ną spo­ko­jnie na Sycylię. Niech so­bie pos­zu­ka­ją in­ne­go fra­j­era". Zdecy­do­wanym ruc­hem potr­ząs­nął gło­wą. - Nie gni­ewaj się, Willy, ale ja z two­j­ej pro­pozy­cji nie skorzys­tam. Do­pó­ki jes­teśmy wspól­ni­ka­mi, Jor­go­sa nie bę­dę ro­bił w ko­nia.

Haw­kins pok­le­pał go po ple­cach.

    - All right, all right. Nie mówmy już o tym.

    Umilkli. Haw­kins zac­zął przec­had­zać się po pok­ład­zie.

    Daszewicz usi­adł na le­ża­ku i za­pa­lił pa­pi­ero­sa. Bard­zo dłuży­ła mu się ta pod­róż. Mi­mo wszystko ci­ąg­le nie był pe­wi­en, jakie plany ma jego amery­kańs­ki kont­ra­hent w zwi­ąz­ku z jego oso­bą.

    Wreszcie w od­da­li za­ma­j­aczy­ła ci­em­na sylwet­ka jach­tu. Tym ra­zem wszystkie żag­le były zwi­ni­ęte.

    - Dobrze, że mor­ze spo­ko­jne - po­wi­ed­zi­ał Haw­kins. - To nam ułat­wi prze­ła­du­nek.

   

 Jorgos pos­łod­ził ka­wę i zamyślony wpatry­wał się w sto­j­ącą przed nim fi­li­żan­kę. Odez­wał się do­pi­ero po dłużs­zej chwi­li.

    - Jakie masz plany?

    - Wracam do kra­ju - od­parł Das­ze­wicz, si­ęga­j­ąc po cu­ki­er­ni­cę. - A ty?

    Jorgos prze­ci­ąg­nął dło­nią po łysej czasz­ce.

    - Jak na­jp­ręd­zej lik­wi­du­ję wszystkie in­te­resy i wyj­eżd­żam z Krety.

    - Boisz się?

    - Tak. Bo­ję się - od­parł szczer­ze Jor­gos. - Zro­bi­łem głupst­wo. Zu­peł­nie ni­epotr­zeb­nie da­łem tę dru­gą par­tię to­wa­ru. Chci­wość. Nie mog­łem się opr­zeć.

    - Sądzisz, że mo­że się zo­ri­en­to­wać?

    - W Sta­nach są bard­zo dobrzy eks­per­ci. Za byle co nie pła­cą tam se­tek tysi­ęcy do­la­rów.

    - Miał swo­j­ego eks­per­ta.

    - To ża­den fac­ho­wi­ec. Żeby się zo­ri­en­to­wać w tym to­war­ze, trze­ba du­żo leps­ze­go spe­cj­alisty. Jeże­li Haw­kins się zo­ri­en­tu­je, mo­że tu wró­cić, a wtedy…

    - W ra­zie cze­go po­wi­esz, że sam zos­ta­łeś os­zu­kany.

    - Wolę nie ryzyko­wać. Do wi­osny prze­si­ed­zimy z Ane­tą na Pe­lo­po­ne­zie al­bo na Ro­dos, al­bo na któ­rejś z wysp. Po­tem wybi­eramy się do Pols­ki na zap­ros­ze­nie Ko­so­wic­za. Mam do ci­ebie pew­ną prośbę, Ro­ber­to.

    - Słucham?

    - Widzisz… Bo­ję się za­bi­erać tyle pi­eni­ędzy ze so­bą. Mo­gą mnie tu­taj re­wi­do­wać. Chciałbym, żebyś ty troc­hę do­la­rów prze­wi­ózł do Pols­ki. Jes­teś skromnym stypendys­tą, cud­zo­zi­em­cem. Nikt cię nie będ­zie po­de­jr­ze­wał. Do Pols­ki moż­na wwo­zić do­lary?

    - Bez og­ra­nic­zeń. To jest na­wet mi­le wid­zi­ane.

    - No wi­ęc właśnie - ci­ąg­nął da­lej Jor­gos. - Ja za­bi­orę troc­hę, ty za­bi­er­zesz resz­tę. Może jeszc­ze ko­goś pop­ros­zę. W Pols­ce chci­ałbym wybu­do­wać so­bie jacht. To jest chyba moż­li­we?

    - Za do­lary wszystko jest moż­li­we - po­wi­ed­zi­ał z prze­ko­na­ni­em Das­ze­wicz. - Oczy­wiście, że mo­żesz so­bie wybu­do­wać jacht. Po­tem wyruszysz w pod­róż do­oko­ła świ­ata.

    - Otóż to - za­pa­lił się Jor­gos. - Za­bi­orę Ane­tę i po­j­ed­zi­emy w pod­róż do­oko­ła świ­ata. Będzie cu­dow­nie.

    - Może być bard­zo mi­ło - przytak­nął Das­ze­wicz. - Pod wa­run­ki­em, że nie spot­ka­cie gdzieś po drod­ze jach­tu Haw­kin­sa.

    Jorgos wzdrygnął się.

    - Nie kracz. To byłby prawd­ziwy pech. Le­pi­ej na­wet nie myśleć o ta­kich przykrych rzec­zach.

    - Kiedy chcesz wyj­ec­hać z Krety? - spytał Das­ze­wicz.

    - Jak na­jp­ręd­zej. Pos­ta­ram się to wszystko błyska­wicz­nie zlik­wi­do­wać. Bard­zo cię tylko pros­zę, żebyś nic ni­ko­mu nie mó­wił o mo­ich pla­nach.

    - Dyskrecja za­pew­ni­ona - uśmi­ech­nął się Das­ze­wicz. - Na­wet le­pi­ej, żeby nas ra­zem zbyt częs­to nie widy­wa­no. Spot­kamy się w Wars­za­wie. Ci­ekaw jes­tem, jak ci się spo­do­ba nas­za sto­li­ca.

    - Interesują mnie prze­de wszystkim was­ze porty i stocz­nie. Chci­ałbym oso­biście przypil­no­wać bu­dowy jach­tu. Jak myślisz, ile cza­su to mo­że potr­wać?

    Daszewicz wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nie mam po­j­ęcia. Nigdy nie bu­do­wa­łem jach­tu.

Jor­gos stra­cił oc­ho­tę do dals­zej roz­mowy. Po­si­ed­zi­ał jeszc­ze chwi­lę pog­rą­żony w ni­ezbyt we­sołych myślach, a nas­tęp­nie zap­ła­cił za ka­wę, po­żeg­nał swo­je wspól­ni­ka i po­j­ec­hał do do­mu.

    Anety nie zas­tał. Na bi­ur­ku zna­lazł na­to­mi­ast kart­kę: "Idę na spot­ka­nie z przyj­aci­ół­ka­mi.  Wrócę za­pew­ne troc­hę późni­ej. Nie cze­kaj na mnie z ko­la­cją". Skrzywił się ni­eza­do­wo­lony.

    Ostatnio co­raz części­ej pow­tar­zały się te spot­ka­nia z przyj­aci­ół­ka­mi. Nie chci­ał do­puścić do swo­j­ej świ­ado­mości, że Ane­ta go zdrad­za. Pró­bo­wał się us­po­ka­j­ać. Wyj­adą, zer­wą raz na zaws­ze z tym życi­em, skońc­zą się te wszystkie spot­ka­nia. Ane­ta będ­zie zaws­ze z nim, tylko z nim. Zwi­ed­zą no­we kra­je, bę­dą żeg­lo­wać po ni­ez­nanych mor­zach. Ci­ąg­le ra­zem. Nie puści jej od si­ebie ani na krok Wszystkie do­leg­li­wości mi­ną. Będ­zie im zno­wu dobr­ze ra­zem. Bę­dą szczęśli­wi.

    Aneta wró­ci­ła oko­ło jede­nas­tej. Była w dos­ko­nałym hu­mor­ze.

    - Jestem pi­eki­el­nie głod­na - po­wi­ed­zi­ała.

    

CZĘŚĆ DRUGA - WARSZAWA

    

ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY

    

    Po raz pi­erwszy od śmi­er­ci ojca zo­baczył w oc­zach mat­ki łzy.

    - Mamo! Co się sta­ło? Dlac­ze­go ma­ma płac­ze?

    - Nie, nie, ja nie płac­zę - po­wi­ed­zi­ała pos­pi­esz­nie. - Coś mi wpad­ło do oka. Ten kurz z ulicy… - Z ki­es­ze­ni szlaf­ro­ka wyj­ęła chus­tecz­kę i sta­ran­nie wytar­ła wil­got­ne ślady.

    - Ale prze­ci­eż wid­zę, że ma­ma płac­ze - na­le­gał z pewnym zni­eci­erp­li­wi­eni­em. - O co chod­zi?

    Była już zu­peł­nie opa­no­wa­na.

    - Proszę cię, usi­ądź tu ko­ło mnie. Chci­ałabym z to­bą po­waż­nie po­roz­ma­wi­ać.

    Niechętnie przysu­nął so­bie fo­tel. Nie zno­sił ta­kich "po­ważnych roz­mów".

    - Słucham, ma­mo?

    Pani Zo­fia przez chwi­lę wpatry­wa­ła się w twarz syna, jakby prag­nę­ła wyczytać z ni­ej wszystko to, co od dłużs­ze­go cza­su nie da­wa­ło jej spo­ko­ju.

    - Niepokoję się o ci­ebie.

    - Dlaczego ma­ma się o mnie ni­epo­koi?

    - Jesteś jakiś dziwny.

    - Dziwny?

    - Tak. Od pow­ro­tu z Gre­cji zmi­eni­łeś się. Czu­ję, że coś cię gnę­bi. Po­wi­edz. Chci­ałabym ci po­móc. Prze­ci­eż mam tylko ci­ebie…

    Marek odw­ró­cił gło­wę. Nie chci­ał patr­zeć na pros­zą­ce oczy mat­ki.

    - Zdaje się ma­mie - bąk­nął.

Wi­ed­zi­ał, że zabrz­mi­ało to bard­zo ni­epr­ze­ko­nu­j­ąco, i był wści­ekły na si­ebie. Nie umi­ał kła­mać. Od na­jm­łodszych lat nie mógł opa­no­wać tej poży­tecz­nej sztu­ki. Mo­że dla­te­go jego życie było trud­ni­e­js­ze niż innych chłop­ców, którzy zna­ko­mi­cie ści­ąga­li na kla­sów­kach, pot­ra­fi­li "za­ga­dać" na­uczy­ci­ela, os­zu­kać rod­zi­ców, a po­tem na wyższych stu­di­ach jak­że częs­to uda­wa­ło im się zda­wać eg­za­miny zgrab­nie bluf­fu­j­ąc. On te­go nie pot­ra­fił. Mu­si­ał zaws­ze do wszystki­ego doc­hod­zić ci­ęż­ką, żmud­ną pra­cą. Nie umi­ał na­leży­cie wykorzys­tać tych wi­ado­mości, któ­re po­si­adał. Nie wi­ado­mo dlac­ze­go zaws­ze wyda­wa­ło mu się, że za ma­ło się uczył.

    Do mat­ki był bard­zo przywi­ązany. Pot­ra­fi­ła zdobyć so­bie jego cał­ko­wi­te za­ufa­nie i od wczes­ne­go dzi­ecińst­wa zwi­er­zał jej się ze wszystki­ego, szu­kał u ni­ej rady, po­mocy. Nigdy nie kła­mał, nie krę­cił, nie uda­wał, nie grał ko­me­dii. I te­raz było mu bard­zo ci­ęż­ko. Nie mógł po­wi­ed­zi­eć, że za­koc­hał się do ni­eprzy­tom­ności i że nie mo­że so­bie po­rad­zić z tym uc­zu­ci­em.

    Wstydził się.

    W jej oc­zach był wi­el­ki smu­tek.

    - Przecież zaws­ze byliśmy ze so­bą bard­zo szczerzy. Czy nic nie masz do po­wi­ed­ze­nia?

    Niecierpliwie potr­ząs­nął gło­wą.

    - Mama zda­je się za­po­mi­na, że ja już nie jes­tem dzi­ec­ki­em.

    Uśmiechnęła się ła­god­nie.

    - Czy uwa­żasz, że tylko dzi­ec­ko mo­że mi­eć za­ufa­nie do mat­ki?

    - Nie wi­em. - Zabrz­mi­ało to tak szorst­ko, że zro­bi­ło mu się przykro. - Przep­ras­zam - szep­nął.

    - Coś się sta­ło w tej Gre­cji - po­wi­ed­zi­ała wol­no pa­ni Zo­fia - ale nie wi­em co. Nie mo­żesz się dzi­wić, że się o ci­ebie ni­epo­ko­ję. Jeże­li jed­nak nie chcesz ze mną roz­ma­wi­ać na ten te­mat, to oczy­wiście nie bę­dę na­le­ga­ła. Przykro mi, że stra­ci­łam two­je za­ufa­nie. Być mo­że, to się jeszc­ze zmi­eni. Mam nad­zi­e­ję, że nie zro­bi­łeś nic ta­ki­ego, co mog­łoby nam przysporzyć wstydu.

    - Błagam. Ni­ech mnie ma­ma nie męczy. Ni­ko­go nie za­mor­do­wa­łem i ni­ko­go nie ok­rad­łem.

    - Pocieszyłeś mnie. - Sta­ra­ła się, żeby jej głos zabrz­mi­ał swo­bod­nie, żar­tob­li­wie. - W każdym ra­zie obi­ecaj mi, Ma­recz­ku, że jeże­li będ­zi­esz mi­ał jakieś po­waż­ni­e­js­ze prob­lemy, w których mog­łabym ci po­móc, to po­roz­ma­wi­asz ze mną.

    - Obiecuję! - Pod­ni­ósł się z fo­te­la i po­ca­ło­wał mat­kę w rę­kę. Pog­ład­zi­ła go po gło­wie.

    - Tak bym chci­ała, synku, żebyś był ro­zumnym, mądrym czło­wi­eki­em.

    Roześmiał się.

    - O to na­jt­rud­ni­ej.

    Zamierzał wyjść z po­ko­ju, ale zatrzy­ma­ła go ruc­hem rę­ki.

    - Zaczekaj jeszc­ze chwi­lę. Jes­tem ci­eka­wa, jak ci się uk­ła­da w pracy? Od­po­wi­ada ci ta ro­bo­ta?

    - Raczej tak. Kul­tu­ral­ne otoc­ze­nie. Prze­waż­nie lud­zie z mo­j­ej branży. Być mo­że, że po­tem bę­dę chci­ał so­bie pos­zu­kać cze­goś bard­zi­ej at­rakc­yj­ne­go. Mar­zę o tym, żeby wzi­ąć ud­zi­ał w jaki­ejś wypra­wie arc­he­olo­gicz­nej. Zda­ję so­bie jed­nak spra­wę, że trze­ba troc­hę ci­erp­li­wości. Na ra­zie ni­ech będ­zie mu­ze­um. W każdym ra­zie na pew­no du­żo skorzys­tam. Właściwie po raz pi­erwszy zetk­ną­łem się tak nap­raw­dę ze sta­ro­egips­ki­mi wyko­pa­lis­ka­mi. Wszystko to trze­ba zak­wa­li­fi­ko­wać, wci­ąg­nąć do ka­ta­lo­gów. Ci­eka­wa ro­bo­ta.

    - To mnie ci­eszy, Mar­ku - po­wi­ed­zi­ała pa­ni Zo­fia, któ­ra po­zor­nie wyglą­da­ła na zu­peł­nie spo­ko­jną. Ni­edaw­ne zde­ner­wo­wa­nie znik­nę­ło. - Nie chcę pow­tar­zać tru­iz­mów, ale na­jważ­ni­e­js­zą rzec­zą w życiu jest na pew­no to, żeby pra­co­wać w dzi­ed­zi­nie, któ­ra czło­wi­eka in­te­re­su­je, pa­sj­onu­je.

    - Na pew­no - przytak­nął z roz­targ­ni­eni­em. - Przep­ras­zam, ma­mu­siu, ale umó­wi­łem się z kimś na mieście. Nie chci­ałbym się spóźnić.

    - Idź, idź, pos­ta­raj się zdążyć na ko­la­cję.

    - Będę punk­tu­al­nie o ós­mej.

    Do spot­ka­nia z Das­ze­wic­zem mi­ał jeszc­ze du­żo cza­su, ale chci­ał jak na­jp­ręd­zej za­kończyć roz­mo­wę z mat­ką. Bał się no­wej por­cji kło­pot­liwych pytań.

    Szedł wol­no Nowym Świ­atem, zatrzy­mu­j­ąc się przed wysta­wa­mi. Ko­ło skle­pu "Desy" posłys­zał nag­le swo­je imię.

    - Panie Mar­ku…

    Odwrócił się. Pa­ni Ko­so­wic­zo­wa z ra­dosnym uśmi­ec­hem wyci­ąg­nę­ła ku ni­emu rę­kę.

    - Co za mi­łe spot­ka­nie. Jak­żeż się ci­es­zę, że pa­na wid­zę. Zu­peł­nie pan o nas za­pom­ni­ał.  Dlaczegóż nigdy pan się do nas nie odez­wie? Zna pan prze­ci­eż nasz te­le­fon.

    Marka szczer­ze zdzi­wi­ło to en­tu­zj­astycz­ne po­wi­ta­nie. Podc­zas poby­tu w Irak­li­onie pa­ni Ma­ria nie darzy­ła go spe­cj­al­ną sympa­tią. W każdym ra­zie w na­jm­ni­e­jszym stop­niu te­go nie wyczu­wał. Dla­te­go też nie kwa­pił się z na­wi­ązy­wa­ni­em kon­tak­tu z Ko­so­wic­za­mi na te­re­nie Wars­zawy.

    - Naprawdę bard­zo się ci­es­zę, żeśmy się spot­ka­li - mó­wi­ła da­lej pa­ni Ma­ria, nie zwra­ca­j­ąc uwa­gi na pew­ne zmi­es­za­nie mło­de­go czło­wi­eka. - Co za dziwny przypa­dek, że aku­rat tu­taj, na Nowym Świ­ecie. Świ­et­nie pan wyglą­da. Dop­rawdy zna­ko­mi­cie. Ni­ech pan so­bie wyob­ra­zi, że przed pa­ro­ma dni­ami przyj­ec­ha­li Jor­go­so­wie.

    Marek drgnął.

    - Jorgosowie?

    - Tak. Mu­si pan nas ko­ni­ecz­nie od­wi­ed­zić. Ane­ta na pew­no bard­zo się uci­eszy. Mam wra­że­nie, że pa­na lu­bi. Pros­zę za­te­le­fo­no­wać.

    Podała mu na po­żeg­na­nie rę­kę, któ­rą on po­ca­ło­wał z roz­targ­ni­eni­em.

    - Dobrze… Tak… Oczy­wiście… Dzi­ęku­ję.

    - Ale mu­si się pan ko­ni­ecz­nie umó­wić z na­mi te­le­fo­nicz­nie, bo Jor­go­so­wie u nas nie mi­esz­ka­ją. Ulo­ko­wa­liśmy ich w wil­li naszych przyj­aci­ół, którzy wyj­ec­ha­li na pla­ców­kę. Akurat tak się dobr­ze złoży­ło… Żeg­nam pa­na, pa­nie Mar­ku. Cze­kam na pańs­ki te­le­fon.

    Odeszła szybkim, sprężystym kro­ki­em.

    Stał przez chwi­lę i patrzył w ślad za nią. W gło­wie mi­ał za­męt. Czuł pul­su­j­ącą gwał­tow­nie w skro­ni­ach krew. Ane­ta… Wi­ęc jed­nak przyj­ec­ha­li. Wi­ed­zi­ał wprawd­zie o pro­j­ek­cie tej wyci­ecz­ki do Pols­ki, ale nie wi­erzył, żeby to dosz­ło do skut­ku. Tyle rzeczy prze­ci­eż lud­zie mó­wią ot tak so­bie, aby mó­wić.

    Otrząsnął się z pi­erws­ze­go wra­że­nia i zac­zął spo­ko­jni­ej myśleć o spot­ka­niu z Ane­tą. Nigdy przed­tem nie wyob­ra­żał so­bie, że moż­na być tak za­koc­hanym. Te­go rod­za­ju mi­łość wyda­wa­ła mu się zaws­ze wytwo­rem fan­ta­zji dzi­ewi­ęt­nas­to­wi­ecznych po­wieści­opi­sarzy, po­etów. Nie wi­erzył, żeby ta­ka rzecz mog­ła się zdarzyć nap­raw­dę, a już w żadnym wypad­ku nie brał pod uwa­gę ta­ki­ej ewen­tu­al­ności, żeby on sam ki­edyś… Prze­ci­eż z kon­sek­wentnym upo­rem pra­co­wał nad tym, żeby być czło­wi­eki­em trzeźwym, nie pod­da­j­ącym się żadnym emo­cj­onalnym nast­ro­j­om.

    Zastanawiając się nad spot­ka­ni­em z pa­nią Ko­so­wic­zo­wą i nad jej ni­es­pod­zi­ewa­ną ser­decz­nością, przypom­ni­ał so­bie ową roz­mo­wę z Das­ze­wic­zem na jach­cie. Czyżby Das­ze­wicz mi­ał ra­cję? Czyżby rzeczy­wiście Ko­so­wicz i Ane­ta… Nie, nie, to ni­ep­raw­do­po­dob­ne, to ni­emoż­li­we, ale z dru­gi­ej strony właśnie to mog­łoby tłu­maczyć zac­ho­wa­nie się pa­ni Ma­rii.

    Pospiesznie spo­jr­zał na ze­ga­rek. Zu­peł­nie za­pom­ni­ał o spot­ka­niu. Przyspi­eszył kro­ku.

   

 Daszewicz si­ed­zi­ał nad pus­tą fi­li­żan­ką i czytał ga­ze­tę. Był, jak zwykle, bard­zo sta­ran­nie ub­rany i wyglą­dał, jakby go ktoś przed chwi­lą wyci­ąg­nął z żur­na­la mód.

    - Zdaje się, że się troc­hę spóźni­amy - po­wi­ed­zi­ał z na­ga­ną w gło­sie i dotk­nął pal­cem ze­gar­ka. - Si­adaj. Na­pi­j­esz się cze­goś?

    - Najchętniej her­baty z cytryną. Przep­ras­zam cię za spóźni­enie. Spot­ka­łem po drod­ze zna­j­omych, którzy mnie zatrzy­ma­li. - Ma­rek nie uwa­żał za wska­za­ne in­for­mo­wać Das­ze­wic­za o przyjeździe Jor­go­sa i Anety. "Za­pew­ne do­wie się o tym, ale nie ode mnie".

    - No i co? - spytał Das­ze­wicz, ki­edy za­mó­wi­li her­ba­tę.

    Marek wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nic spe­cj­al­ne­go. Jakoś się żyje. Dzwo­ni­łeś do mnie. Od­ni­os­łem wra­że­nie, że masz jakiś in­te­res.

    - Może i mam - Das­ze­wicz wyj­ął z ki­es­ze­ni pacz­kę pa­pi­ero­sów i zac­zął ją ob­ra­cać w pal­cach. - Jak ci id­zie w tym mu­ze­um?

    - Dobrze. Dlac­ze­go pytasz?

    - Bo mnie to in­te­re­su­je.

    Marek spo­jr­zał uważ­ni­ej.

    - Interesuje cię mo­ja pra­ca w mu­ze­um?

    - Oczywiście.

    - Nie bard­zo ro­zu­mi­em. - Ściślej mó­wi­ąc - ci­ąg­nął da­lej Das­ze­wicz - nie tyle two­ja pra­ca mnie in­te­re­su­je, co te wyko­pa­lis­ka, któ­re zna­jdu­ją się w piw­ni­cach mu­ze­um.

    - O czym ty właści­wie mó­wisz?

    Na wąs­kich war­gach Das­ze­wic­za po­j­awił się drwi­ący uśmi­ech.

    - Nie uda­waj głu­pi­ego.

    - W dalszym ci­ągu nic nie ro­zu­mi­em - upi­erał się Ma­rek, który nag­le poc­zuł ni­epo­kój.

    - Może mi to wyjaśnisz.

    - Bardzo chęt­nie - zgod­ził się Das­ze­wicz. - Zda­j­esz so­bie chyba spra­wę z te­go, że mo­żemy na­wi­ązać owoc­ną współp­ra­cę. Te dro­bi­az­gi, do których ty masz bez­pośred­ni dos­tęp, są war­te du­żo do­la­rów.

    Marek drgnął gwał­tow­nie.

    - Nie sąd­zisz chyba, że ja…

    - Owszem, sąd­zę - Das­ze­wicz nie przes­ta­wał się uśmi­ec­hać. - Sąd­zę, że jes­teś roz­sądnym chło­pa­ki­em. Mo­żemy bard­zo dobr­ze za­ro­bić.

    - Nigdy na ta­ką rzecz nie pó­jdę. Nie licz na mnie. Do wid­ze­nia.

    Marek chci­ał wstać, ale Das­ze­wicz przytrzymał go moc­no za rę­kę.

    - Chwileczkę. Nie bądź ta­ki w go­rą­cej wod­zie ką­pany. Zda­je się, że za­pom­ni­ałeś o pewnych spra­wach.

    - O czym za­pom­ni­ałem?

    - Chociażby o tym, że dos­ta­łeś od Haw­kin­sa pi­ęć tysi­ęcy do­la­rów.

    - Pięć tysi­ęcy do­la­rów?! Os­za­la­łeś?!

    - Nie sąd­zę - od­parł spo­ko­jnie Das­ze­wicz. - Haw­kins jest w po­si­ada­niu two­j­ego pok­wi­to­wa­nia na­pi­sa­ne­go i pod­pi­sa­ne­go włas­no­ręcz­nie.

    Markowi krew uderzy­ła do głowy.

    - Byłem wtedy pi­j­any. Dał mi dwa tysi­ące do­la­rów, a nie pi­ęć, to znaczy nie dał, a pożyczył. Po­za tym nie pi­sa­łem żad­ne­go pok­wi­to­wa­nia.

    Daszewicz skrzywił się.

    - Coś ci się pomy­li­ło, mój dro­gi. Rzeczy­wiście wtedy spo­ro żeśmy wypi­li. Nie ule­ga wątp­li­wości, że Haw­kins ma two­je pok­wi­to­wa­nie na pi­ęć tysi­ęcy do­la­rów. A żeby się co do te­go upew­nić, mo­że obe­jrzysz so­bie tę fo­to­ko­pię. - Si­ęg­nął do ki­es­ze­ni i wyj­ął sta­ran­nie zło­żo­ną kart­kę pa­pi­eru.

    Marek prze­bi­egł wzro­ki­em fo­to­ko­pię i zbladł. Tak, to był jego cha­rak­ter pis­ma.

    Pokwitowanie zos­ta­ło zre­da­go­wa­ne w języ­ku an­gi­els­kim i za­wi­era­ło w so­bie dość dwuz­naczny sens. Szcze­gól­nie ni­epo­ko­j­ące było zda­nie: "…i zo­bo­wi­ązu­ję się po pow­ro­cie do Pols­ki dos­tarczyć pa­nu Haw­kin­so­wi pewnych ma­te­ri­ałów i do­ku­men­tów, o których roz­ma­wi­aliśmy na jego jach­cie. Wyżej wymi­eni­one pi­ęć tysi­ęcy do­la­rów trak­tu­ję oczy­wiście jako za­licz­kę".

    Daszewicz uważ­nie ob­ser­wo­wał twarz mło­de­go czło­wi­eka.

    - No i co ty o tym sąd­zisz?

    - Bydlę! - rzu­cił przez zęby Ma­rek. - Skońc­zo­ne bydlę!

    - Właściwie po­wi­ni­enem trzas­nąć cię w szczę­kę - po­wi­ed­zi­ał spo­ko­jnie Das­ze­wicz. - Ale chyba nie będ­zi­emy or­ga­ni­zo­wa­li spot­ka­nia bok­sers­ki­ego w ka­wi­ar­ni. A żeby cię cał­ko­wi­cie zo­ri­en­to­wać w sytu­acji, prag­nę ci po­wi­ed­zi­eć, że Haw­kins op­rócz te­go do­ku­men­tu jest w po­si­ada­niu taśmy fil­mo­wej, na któ­rej zos­tał za­re­j­est­ro­wany mo­ment wręc­za­nia ci przez Haw­kin­sa tych do­la­rów. Wid­zisz wi­ęc, że do­ku­men­ta­cja jest komp­let­na.

    Marek milc­zał. Był bard­zo blady.

    - Proponuję ci - mó­wił po krót­ki­ej przer­wie Das­ze­wicz - żebyś zrezyg­no­wał z ro­li rycer­za bez skazy i żebyśmy w ra­mach roz­sąd­ku dosz­li do po­ro­zu­mi­enia. Przyznam ci w się, że nie przypuszc­za­łem, że z Haw­kin­sa ta­ki ka­wał dra­nia.

    - Nie uda­waj ni­ewi­ni­ąt­ka - wark­nął Ma­rek. - Nie pró­buj mnie prze­kony­wać, że nie mac­za­łeś pal­ców w tej ohyd­nej afer­ze, w tym ha­ni­ebnym szan­ta­żu.

    Daszewicz wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Wolno ci oczy­wiście tak myśleć. To jed­nak w niczym nie zmi­enia sytu­acji. Prag­nę ci po­móc.

    - Pomóc? Ty? - Ma­rek parsk­nął śmi­ec­hem. - Two­ja bezc­zel­ność nie ma gra­nic.

    - W ten spo­sób do nic­ze­go nie do­jd­zi­emy - po­wi­ed­zi­ał znud­zonym gło­sem Das­ze­wicz.

    - Może przes­tałbyś się wresz­cie cis­kać jak głu­pi szcze­ni­ak i mo­że spo­ko­jnie wysłuc­hałbyś mo­j­ej pro­pozy­cji. Nie za­leży ci chyba na tym, żeby te wszystkie ma­te­ri­ały dos­tały się do rąk naszych władz bez­pi­ec­zeńst­wa. Zda­j­esz so­bie spra­wę, że nikt nie uwi­erzy, że te pa­rę tysi­ęcy - do­la­rów wzi­ąłeś po pi­j­ane­mu i że nic nie pa­mi­ętasz. Cze­kaj, cze­kaj. Nie przery­waj. W ma­gazy­nach mu­ze­um zna­jdu­ją się bard­zo cen­ne wyko­pa­lis­ka z Egip­tu, z Syrii… Chod­zi oczy­wiście o ma­łe sztu­ki. Prze­de wszystkim mam na myśli fi­gur­ki. Otóż po­ro­bisz dyskret­nie zdj­ęcia, któ­re mi prze­ka­żesz, a ja ci dos­tarc­zę zgrab­ne falsy­fi­katy. Gwa­ran­tu­ję, że nikt się nie zo­ri­en­tu­je. Nie żą­dam oczy­wiście, ażebyś to­war wywo­ził z mu­ze­um ci­ęża­rów­ką. Po­ma­lut­ku. Mamy czas. Dos­tarczysz mi te dro­bi­az­gi, ja prześlę je Haw­kin­so­wi, za­ro­bimy wspól­nie ku­pę forsy i będ­zi­esz mógł na­wet na sta­łe osi­ed­lić się za gra­ni­cą. Myślę, że Gre­cja by ci od­po­wi­ada­ła. Przemyśl so­bie to wszystko dok­ład­nie. Zadz­wo­nię do ci­ebie za dwa, trzy dni. Cześć. Trzymaj się.

    Daszewicz po­łożył pi­eni­ąd­ze na sto­li­ku i szybkim kro­ki­em wyszedł z ka­wi­ar­ni.

    Marek ukrył twarz w dło­ni­ach. Czuł się tak, jakby jakaś og­rom­na ska­ła zwa­li­ła mu się na gło­wę.

    - Czy pa­nu sła­bo? - spyta­ła trosk­li­wie kel­ner­ka.

    - Nie, nie, nic mi nie jest. Dzi­ęku­ję pa­ni.

    

Na Nowym Świ­ecie os­zo­ło­mił go do reszty war­kot sa­moc­ho­dów i gwar ludz­kich gło­sów.

    Posuwał się wzdłuż ulicy jak auto­mat, nie zda­j­ąc so­bie sprawy z te­go, do­kąd id­zie. "Co ro­bić?

    Co ro­bić?" - dźwi­ęc­za­ło mu w us­zach. W pi­erwszym od­ruc­hu chci­ał pójść do ko­mendy mi­li­cji i opo­wi­ed­zi­eć wszystko. Po namyśle zrezyg­no­wał jed­nak z te­go. Prze­ciw­nik mi­ał zbyt po­tężny ma­te­ri­ał do­wo­dowy prze­ciw­ko ni­emu. Spra­wa była pas­kud­na, śmi­erd­zi­ała szpi­egost­wem. Młody czło­wi­ek bi­er­ze od po­de­jr­za­ne­go Amery­ka­ni­na pi­ęć tysi­ęcy do­la­rów i zo­bo­wi­ązu­je się za to dos­tarczyć jakichś do­ku­men­tów. Das­ze­wicz mi­ał ra­cję. Kto uwi­erzy, że to wszystko sta­ło się po pi­j­ane­mu? Sytu­acja ab­so­lut­nie bez­nad­zi­e­jna. Wi­ęc co? Wi­ęc zgod­zić się na tę ohyd­ną pro­pozy­cję? Wykra­dać z mu­ze­um? Roz­pacz.

    Gdyby nie mat­ka, to rzu­ciłby się pod pi­erwszy lepszy prze­j­eżd­ża­j­ący auto­bus i mi­ałby z głowy to wszystko. Ale nie mógł jej te­go zro­bić, w ża­den spo­sób nie mógł. Ane­ta… Tak bard­zo chci­ał ją zo­baczyć, tak bard­zo te­go prag­nął. Ale te­raz, w tej sytu­acji… A mo­że właśnie ona jest jego oca­le­ni­em? Mo­że ona mog­łaby poświ­adczyć, że to wszystko sta­ło się po pi­j­ane­mu? Non­sens. Na pew­no nie ma o tym po­j­ęcia, że on wzi­ął od Haw­kin­sa te do­lary.

    Jeżeli oni tak to wszystko ukar­to­wa­li, to na pew­no zad­ba­li o to, żeby nie było świ­ad­ków. Nie, nie, nie mo­że zwra­cać się do ni­ej w tej spra­wie.

    Bezładnie stłoc­zo­ne myśli wi­ro­wały mu w gło­wie. Nie był typem czło­wi­eka, który pod­da­je się lo­so­wi bez wal­ki. Roz­pacz­li­wie szu­kał jaki­egoś wyjścia z tej ma­kabrycz­nej sytu­acji.

    Wszystkie jed­nak pomysły nie wytrzymywały krytyki. "A mo­że się ześwi­nić? Uk­raść, wzi­ąć te do­lary i po­j­ec­hać do Gre­cji, do Anety?" Ta­ka kon­cep­cja ab­so­lut­nie mu jed­nak nie od­po­wi­ada­ła. Wo­lał być po­de­jr­zany o na­wi­ąza­nie kon­tak­tu z obcym wywi­adem., Zu­peł­nie nie wi­ed­zi­ał, ki­edy zna­lazł się na Bel­we­ders­ki­ej. Do­pi­ero te­raz zaczy­nał odzys­ki­wać zdol­ność lo­gicz­ne­go ro­zu­mo­wa­nia ,,Za­raz, za­raz, chwi­lecz­kę. Jeże­li an­ga­żu­je się ko­goś do ro­boty szpi­egows­ki­ej, to rac­zej nie i bi­er­ze się od ni­ego pok­wi­to­wa­nia. Ta­kie sprawy za­łat­wia się w cztery oczy bez po­zos­ta­wi­ania śla­dów. No tak… ale z dru­gi­ej strony moż­na przyj­ąć ta­ką wer­sję, że ewen­tu­al­ni mo­co­dawcy chci­eli trzymać swe­go po­do­pi­ecz­ne­go w szac­hu i dla­te­go wymu­si­li na nim pok­wi­to­wa­nie pi­ęciu tysi­ęcy do­la­rów, choćby na­wet pod groźbą pis­to­le­tu.

    Taką moż­li­wość tak­że trze­ba brać pod uwa­gę i ni­ewątp­li­wie fac­howcy od po­dobnych spraw nie omi­esz­ka­liby te­go zro­bić. Do v wszystkich di­ab­łów! I tak źle, i tak nie dobr­ze. Błęd­ne ko­ło.

   

 Do do­mu wró­cił po dzi­ewi­ątej. Nie mi­ał wątp­li­wości, że mat­ka zacz­nie go zno­wu wypytywać. I rzeczy­wiście. Pa­ni Zo­fia przest­raszy­ła się spo­jr­zawszy na syna.

    - Marek! Co się sta­ło?

    - A co się mi­ało stać? Spóźni­łem się na ko­la­cję. Przep­ras­zam.

    - Nie chod­zi o spóźni­enie. Jak ty wyglą­dasz? Co się z to­bą dzi­e­je?

    - Więc jeże­li ma­ma chce ko­ni­ecz­nie wid­zi­eć, to po­wi­em - wybuch­nął Ma­rek. - Za­koc­ha­łem się. Za­koc­ha­łem się w Greczyn­ce i wyj­eżd­żam na sta­łe do Gre­cji! Tak! Ni­ech ma­ma nie ro­bi ta­ki­ej zdzi­wi­onej miny. Wyj­eżd­żam na sta­łe do Gre­cji. Już nigdy tu nie wró­cę. Nigdy!

    - Jezus Ma­ria! Ma­rek! Co ty wyga­du­j­esz? Chcesz wyj­ec­hać do Gre­cji? Na sta­łe?

    - Chcę - po­wi­ed­zi­ał ła­god­ni­ej.

Zawstyd­ził się. Był wści­ekły na si­ebie, że nie zdo­łał utrzy­mać ner­wów na wodzy. Ni­ena­wid­ził ta­kich his­terycznych wybryków.

    Pani Zo­fia uważ­nie przyjr­za­ła się syno­wi. Pos­ta­no­wi­li zmi­enić takty­kę.

    - Na ko­la­cję są pa­rów­ki z chrza­nem - po­wi­ed­zi­ała spo­ko­jnie. - Za­raz ci przygrze­ję. Zrobiłam tak­że bard­zo smacz­ną sa­łat­kę z se­le­ra.

    - Dziękuję, ale nie jes­tem głodny - burk­nął Ma­rek.

    - O nie - pa­ni Zo­fia pod­ni­os­ła głos. - Na to się ab­so­lut­nie nie zgad­zam. Nie po to wysta­łam się w ko­le­jce, żebyś ty mi tu­taj wydzi­wi­ał. Nie bę­dę wyrzu­ca­ła jed­ze­nia do śmi­eci. Chcesz jec­hać do Gre­cji, to jedź z Bo­gi­em, ale pa­rów­ki mu­sisz zjeść. Um­yj rę­ce i si­adaj do sto­łu. Pos­pi­esz się.

    Posłusznie pos­zedł do ła­zi­en­ki. Spo­jr­zał w lust­ro i przest­raszył się. "Nic dziw­ne­go, że ma­ma krzyknę­ła na mój wi­dok - pomyślał. - Wyglą­dam tak, jakbym wymor­do­wał ca­łą rod­zi­nę."

Do­pi­ero na dru­gi dzi­eń ra­no pa­ni Zo­fia po­dj­ęła przer­wa­ną roz­mo­wę.

    - Więc twi­erd­zisz, że tak się za­koc­ha­łeś w Greczyn­ce?

    - Niech mi ma­ma da spo­kój.

    - Czy mog­łabym cię pro­sić o bard­zi­ej upr­ze­jmy ton?

    - Przepraszam, ale nap­raw­dę nie mam oc­hoty roz­ma­wi­ać na ten te­mat.

    Pani Zo­fia ener­gicz­nie potr­ząs­nę­ła gło­wą.

    - Chciałabym, żebyś so­bie zdał spra­wę z te­go, że jes­tem two­ją mat­ką, któ­ra cię wycho­wa­ła i któ­ra ma pra­wo chyba wi­ed­zi­eć, ko­go so­bie wybra­łeś za żo­nę.

    - Wcale nie po­wi­ed­zi­ałem, że się że­nię. Ona jest mę­żat­ką.

    - Ach tak. Wi­ęc wybi­erasz się do Gre­cji w cha­rak­ter­ze przyj­aci­ela do­mu? Czy zas­ta­no­wi­łeś się nad tym, jaką ro­lę masz za­mi­ar odeg­rać?

    - Błagam, ni­ech mnie ma­ma nie męczy.

    - Czy ta pa­ni jest obec­nie w Wars­za­wie?

    - Tak.

    - Z mę­żem?

    - Tak.

    - Czy mo­żesz mi po­wi­ed­zi­eć, kto to ta­ki?

    - Prosiłem, żeby ma­ma zos­ta­wi­ła mnie w spo­ko­ju. Już i tak za du­żo po­wi­ed­zi­ałem.

    - Trudno mi się z to­bą po­ro­zu­mi­eć, synku - westch­nę­ła pa­ni Zo­fia. - Ale ja się do­wi­em bez two­j­ej po­mocy.

    - Od ko­góż to ma­ma chce się do­wi­ed­zi­eć?

    - Przypuszczam, że pan Das­ze­wicz ud­zi­eli mi potr­zebnych in­for­ma­cji.

    Marek zer­wał się z krzes­ła.

    - Daszewicz? Ni­ech ma­ma nie za­da­je się z tym ła­jda­ki­em.

    Pani Zo­fia z wyra­zem og­rom­ne­go zdzi­wi­enia pod­ni­os­ła brwi.

    - O! Dlac­ze­góż to tak ni­eprz­yj­em­nie wyra­żasz się o pa­nu Das­ze­wic­zu? To bard­zo miły, kul­tu­ralny, dobr­ze wycho­wany czło­wi­ek.

    - Skąd ma­ma w ogó­le zna te­go bydla­ka?

    - Wspominałam ci chyba, że pan Das­ze­wicz zas­zedł tu ki­edyś do nas. Chci­ał się z to­bą wid­zi­eć. Przy oka­zji po­roz­ma­wi­aliśmy chwi­lę o Gre­cji, o to­bie, o sztu­ce… To nap­raw­dę bard­zo sympatyczny młody czło­wi­ek. Zu­peł­nie nie ro­zu­mi­em, dlac­ze­go jes­teś do ni­ego tak ne­gatyw­nie us­po­so­bi­ony.

    Marek mach­nął rę­kę, jakby się oga­ni­ał od uprzykr­zo­nej muchy.

    - Mieliśmy ze so­bą pew­ną scysję. Ni­eważ­ne. Nie mówmy już na ten te­mat.

    Pani Zo­fia wzi­ęła syna za rę­kę i po­sad­zi­ła go ko­ło si­ebie na tapc­za­nie.

    - Mareczku… Co się właści­wie sta­ło? Co się z to­bą dzi­e­je? To nie mo­że być tylko spra­wa tej Greczyn­ki. Wyczu­wam, że coś wi­ęcej kryje się za tym wszystkim. Pros­zę cię, po­wi­edz. Byliśmy ze so­bą zaws­ze zu­peł­nie szczerzy. Darzy­łeś mnie cał­ko­witym za­ufa­ni­em. Dlaczego nag­le mi­ałoby się to zmi­enić?

    Markowi żal było mat­ki, ale wid­zi­ał, że nie mo­że jej po­wi­ed­zi­eć o roz­mo­wie z Das­ze­wic­zem.

    - Już ma­mie po­wi­ed­zi­ałem, że się za­koc­ha­łem. Nic in­ne­go się nie sta­ło.

    - Na wyj­azd do Gre­cji potr­zeb­ne są pi­eni­ąd­ze, de­wizy, du­żo do­la­rów.

    - Będę mi­ał do­lary.

    - A to niby skąd?

    - To mo­ja spra­wa.

    - Nie masz za­mi­aru chyba zos­tać utrzy­man­ki­em tej pa­ni?

    - Nie. Mo­że ma­ma być zu­peł­nie spo­ko­jna. Po­j­adę do Gre­cji, roz­wi­odę ją z mę­żem i oże­nię się.

    Po raz pi­erwszy w cza­sie ca­łej tej roz­mowy w oc­zach pa­ni Zo­fii zabłys­nął gni­ew.

    - A ja na to nie poz­wo­lę. Ro­zu­mi­esz? Nie poz­wo­lę.

    - To się oka­że - rzu­cił ener­gicz­nie Ma­rek i wyszedł z po­ko­ju.

    

ROZDZIAŁ DZIESIĄTY

    

    Downar przyklęk­nął na jed­no ko­la­no i przez chwi­lę patrzył w milc­ze­niu w ni­eruc­ho­mą twarz.

- Bard­zo pi­ęk­na - po­wi­ed­zi­ał cic­ho. Zro­bi­ło mu się żal. Os­tat­nio co­raz części­ej się "rozk­le­j­ał". Tyle prze­ci­eż w swej wi­elo­let­ni­ej prakty­ce wid­zi­ał ofi­ar zbrod­ni, że po­wi­ni­en był się już do te­go przyzwycza­ić, a jed­nak… Dlac­ze­go właści­wie zro­bił się nag­le ta­ki wraż­liwy?

    Nie ro­zu­mi­ał. "Na­jwi­docz­ni­ej się star­ze­ję - pomyślał me­lanc­ho­li­jnie. - Czas na emery­tu­rę." Pod­ni­ósł się, otr­ze­pał spod­nie i spo­jr­zał na le­kar­za.

    - Cyjanek oczy­wiście.

    - Tak. Cyj­anek po­ta­su - pad­ła la­ko­nicz­na od­po­wi­edź. - Praw­do­po­dob­nie du­ża daw­ka.

    - Czas zgo­nu?

    - Jakieś dwie, trzy god­ziny. Stę­że­nie zwłok ni­ekomp­let­ne.

    - Dziękuję, dok­tor­ze. Ni­eci­erp­li­wie cze­kam na wynik sek­cji. Czy nie sąd­zi pan, że ten cyj­anek to mog­ła być symu­la­cja?

    Lekarz spo­jr­zał zdzi­wi­ony.

    - Symulacja? Nie ro­zu­mi­em.

    - Widzi pan - ci­ąg­nął da­lej Dow­nar - zazwyc­zaj przy cyj­an­ku mamy do czyni­enia z dość gwał­townym skurc­zem przedśmi­ertnym. A de­nat­ka wyglą­da tak, jakby spo­ko­jnie spa­ła. Chodzi mi o stwi­erd­ze­nie, czy ta ko­bi­eta nie zos­ta­ła za­bi­ta na przykład przy po­mocy zastrzy­ku ze stę­żo­nej mor­finy czy ni­kotyny i czy mor­der­ca już po jej śmi­er­ci nie wlał jej w us­ta cyj­an­ku po­ta­su. Chci­ałbym wykluczyć ta­ką ewen­tu­al­ność.

    Lekarz ni­ez­nacz­nie wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Przyznaję, że nie bard­zo ro­zu­mi­em, w jakim ce­lu mor­der­ca mi­ałby symu­lo­wać ot­ru­cie cyj­an­ki­em.

    - Cel ta­ki­ego dzi­ała­nia mo­że być różny, pa­nie dok­tor­ze. Na przykład jeże­li mor­der­ca chci­ał rzu­cić po­de­jr­ze­nie na ko­goś, kto ma łatwy dos­tęp do cyj­an­ku.

    Lekarz ski­nął gło­wą.

    - Rozumiem. Sprawd­zimy. Myślę, że moż­na zab­rać zwło­ki.

    - Tak. Zda­je się, że fo­tog­raf już skończył.

    Downar wzi­ął Ols­zews­ki­ego pod rę­kę i odp­ro­wad­ził w głąb po­ko­ju. Usi­ed­li na ma­łej, ni­ezbyt wygod­nej, ale za to stylo­wej ka­nap­ce.

    - Rozmawiałeś z tymi z po­go­to­wia?

    - Oczywiście.

    - Kto ich za­wi­ado­mił?

    - Telefonował jakiś mężczyz­na. Nie po­dał naz­wis­ka.

    - Jak przyj­ec­ha­liście, to ni­ko­go nie było w do­mu?

    - Nikogo. Drzwi ot­war­te.

    - Psiakrew - zak­lął Dow­nar. - Nie lu­bię tych his­to­rii z cud­zo­zi­em­ca­mi.

    Olszewski po­ki­wał gło­wą.

    - A kto lu­bi? Spra­wa jest zaws­ze prosts­za, jak wykońc­zą ro­da­ka.

    Downar wstał.

    - No… za­bi­eramy się do ro­boty. Trze­ba przes­zu­kać mi­esz­ka­nie, i to bard­zo sta­ran­nie.

    

Downar nie znał an­gi­els­ki­ego. Na szczęście Jor­gos Pa­pa­do­po­ulos mó­wił bi­eg­le po ni­emi­ec­ku, co og­rom­nie ułat­wi­ło spra­wę. W ta­kich sytu­acj­ach roz­mo­wa za pośred­nict­wem tłu­mac­za jest zaws­ze bard­zo kło­pot­li­wa i ni­ewy­god­na.

    Wstępne przes­łuc­ha­nie ni­ewi­ele da­ło. Dow­nar do­wi­ed­zi­ał się, że Herr Pa­pa­do­po­ulos przyj­ec­hał do Wars­zawy wraz z żo­ną na zap­ros­ze­nie inży­ni­era Ko­so­wic­za, któ­re­go poz­na­li na Kre­cie i z którym się ser­decz­nie zaprz­yjaźni­li. Inży­ni­er Ko­so­wicz poc­ząt­ko­wo chci­ał, żeby za­mi­esz­ka­li u ni­ego, ale po namyśle ulo­ko­wał ich w wil­li swo­ich przyj­aci­ół czy krewnych, którzy aku­rat wyj­eżd­ża­li na pla­ców­kę za gra­ni­cę.

    Downar słuc­hał uważ­nie, nie przery­wa­j­ąc i nie za­da­j­ąc żadnych pytań. Z dużym za­in­te­re­so­wa­ni­em ob­ser­wo­wał swo­j­ego roz­mów­cę. W głę­bi duszy pod­zi­wi­ał te­go czło­wi­eka, który zac­howy­wał się z ta­kim spo­ko­j­em. Jor­gos rzeczy­wiście był ni­ezwyk­le opa­no­wany.

    Jedynie drże­nie le­we­go po­licz­ka świ­adczy­ło o tym, że jego nerwy nie są w na­jlepszym sta­nie.

    - Czy pan pro­wad­zi wóz?

    - Tak, oczy­wiście. Wyna­j­ąłem tu­taj w Wars­za­wie fi­ata.

    - Fiata 125p - upew­nił się Dow­nar.

    - Tak. W ko­lor­ze czer­wonym.

    - Czy mógłby mi pan po­wi­ed­zi­eć, ki­edy po raz os­tat­ni wid­zi­ał pan swo­ją żo­nę?

    - Dzisiaj ra­no.

    - A obi­ad?

    - Obiad zj­ed­liśmy ra­zem u państ­wa Ko­so­wic­zów. Zu­peł­nie o tym za­pom­ni­ałem.

    - A co państ­wo ro­bi­li po obi­ed­zie?

    - Aneta, to znaczy mo­ja żo­na, zos­ta­ła jeszc­ze u państ­wa Ko­so­wic­zów, a ja po­j­ec­ha­łem na mi­as­to wo­zem.

    - Chciał pan troc­hę zwi­ed­zić nas­zą sto­li­cę?

    - Właśnie. Wprawd­zie inży­ni­er Ko­so­wicz ob­wo­ził nas już pa­rok­rot­nie po Wars­za­wie, ale sa­me­mu to jakoś inac­zej od­bi­era się nowy, nie znany te­ren.

    - Wstępował pan do jaki­ejś ka­wi­ar­ni?

    - Tak. Wypi­łem ka­wę w Grand Ho­te­lu.

    - Czy mo­że spot­kał pan ko­goś zna­j­ome­go w tej ka­wi­ar­ni?

    Chwila wa­ha­nia trwa­j­ąca uła­mek se­kundy. Nie usz­ło to jed­nak uwa­gi Dow­na­ra.

    - Nikogo nie spot­ka­łem. Ja prze­ci­eż jes­tem po raz pi­erwszy w Wars­za­wie. Nie mam tu żadnych zna­j­omych po­za inży­ni­erem Ko­so­wic­zem i jego żo­ną.

Dow­nar ze zro­zu­mi­eni­em po­ki­wał gło­wą.

    - Tak. Oczy­wiście. Pros­zę mi po­wi­ed­zi­eć, czy z mi­as­ta te­le­fo­no­wał pan do żony?

    - Nie.

    - Tyle god­zin jeździł pan po Wars­za­wie i nie mi­ał pan oc­hoty zadz­wo­nić do żony, choćby z ka­wi­ar­ni?

    - Jakoś nie pomyśla­łem o tym - lewy po­lic­zek Jor­go­sa zac­zął drgać sil­ni­ej niż dotychc­zas.

    Downar nie po­rus­zał na ra­zie za­sad­niczych te­ma­tów. Rzu­cał pyta­nia lek­ko, jakby od ni­ech­ce­nia, usi­łu­j­ąc stworzyć at­mos­fe­rę moż­li­wie swo­bod­nej roz­mowy. Do­pi­ero po pewnym cza­sie zac­zął mó­wić o spra­wach bard­zi­ej konk­retnych.

    - Niech mi pan po­wie, Herr Pa­pa­do­po­ulos, czy po­de­jr­ze­wa pan ko­goś o po­peł­ni­enie tej zbrod­ni?

    - Absolutnie ni­ko­go nie po­de­jr­ze­wam - od­parł ener­gicz­nie Jor­gos.

    - Chyba wykluc­za pan sa­mo­bó­jst­wo?

    - Stanowczo wykluc­zam. Mo­ja żo­na była peł­na ra­dości życia.

    - Komu mog­ło za­le­żeć na jej śmi­er­ci?

    - Nie wi­em. To było dla mnie prze­ra­ża­j­ące zas­koc­ze­nie.

    - Czy pańs­ka żo­na op­rócz państ­wa Ko­so­wic­zów poz­na­ła jeszc­ze na Kre­cie jakichś Po­la­ków?

    Znowu chwi­la wa­ha­nia.

    - Tak… To znaczy… poz­na­liśmy mło­de­go czło­wi­eka, który mi­esz­kał przez pe­wi­en czas u inży­ni­era Ko­so­wic­za.

    - Jak ten młody czło­wi­ek się nazy­wa?

    - Nie przypo­mi­nam so­bie. Pols­kie naz­wis­ka są dla nas dosyć trud­ne do za­pa­mi­ęta­nia i do wymó­wi­enia.

    - A zno­wu dla nas grec­kie naz­wis­ka są troc­hę skomp­li­ko­wa­ne - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar. - I tylko te­go mło­de­go Po­la­ka poz­na­li państ­wo na Kre­cie?

    - Tak.

    - Proszę mi po­wi­ed­zi­eć, czy wyłącz­nie w ce­lach turystycznych przyj­ec­hał pan z żo­ną do Pols­ki?

    Spojrzenie ci­emnych oc­zu było czu­jne.

    - Oczywiście, że przyj­ec­ha­liśmy wyłącz­nie w ce­lach turystycznych. Zap­ro­sił nas inży­ni­er Ko­so­wicz…

    - Wiem, wi­em - przer­wał Dow­nar. - Chod­zi mi o to, czy mi­ał pan in­te­resy hand­lo­we do za­łat­wi­enia w Pols­ce? Mo­że chci­ał pan na­wi­ązać kon­takt z któ­rąś z naszych cent­ral eks­por­towych?

    Jorgos potr­ząs­nął gło­wą.

    - Nie. Nie mam w Pols­ce żadnych spraw hand­lowych. Przyj­ec­ha­liśmy wyłącz­nie w ce­lach turystycznych. Od daw­na in­te­re­so­wa­liśmy się Pols­ką.

    - Jaka jest pańs­ka opi­nia o inży­ni­er­ze Ko­so­wic­zu?

    - To bard­zo miły, kul­tu­ralny czło­wi­ek. Z te­go, co słysza­łem, świ­etny fac­ho­wi­ec.  Zaprzyjaźniliśmy się ser­decz­nie.

    - A żo­na inży­ni­era Ko­so­wic­za?

    - Frau Ma­ria? No cóż… tak­że og­rom­nie mi­ła, kul­tu­ral­na, zna­ko­mi­cie wycho­wa­na. Pa­ni z wyższych sfer to­warzys­kich. Mo­że troc­hę bard­zi­ej powści­ąg­li­wa w okazy­wa­niu swych uc­zuć, ale…

    Downar wypił szklan­kę wody i za­j­ął się tem­pe­ro­wa­ni­em ołów­ka.

    - Niech pa­na nie zdzi­wi mo­je pyta­nie, ale chci­ałbym się do­wi­ed­zi­eć, czy uwa­ża pan Ko­so­wic­zów za dob­re mał­żeńst­wo.

    Jorgos był wyraźnie zas­koc­zony.

    - Pytanie rzeczy­wiście bard­zo dziw­ne. Dop­rawdy trud­no mi na nie od­po­wi­ed­zi­eć.

    Wydaje mi się, że w każdym mał­żeńst­wie po wi­elu la­tach poży­cia nas­tę­pu­je pew­ne och­łod­ze­nie uc­zuć. To jest ni­e­unik­ni­one. Nie bard­zo ro­zu­mi­em, dlac­ze­go pan mnie wypytu­je o ta­kie rzeczy.

    Downar mach­nął rę­ką, jakby chci­ał zba­ga­te­li­zo­wać spra­wę.

    - Tak so­bie zapy­ta­łem. To nic waż­ne­go. Chci­ałbym jeszc­ze się do­wi­ed­zi­eć, na jak dłu­go pan przyj­ec­hał do Pols­ki?

    - Mieliśmy być kil­ka tygod­ni. Ale w tej sytu­acji… Mus­zę do­peł­nić for­mal­ności i jak na­jszyb­ci­ej wra­cam do Gre­cji, za­bi­era­j­ąc oczy­wiście ci­ało mej bi­ed­nej żony.

    - Nie sąd­zę, żeby pan mógł szybko wyj­ec­hać z Pols­ki - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar.

    - Dlaczego? Nie ro­zu­mi­em.

    - Załatwianie tych for­mal­ności, o których pan wspom­ni­ał, mo­że potr­wać pe­wi­en czas. Poza tym pańs­ki wyj­azd będ­zie uza­leż­ni­ony od decy­zji pro­ku­ra­to­ra.

    Twarz Jor­go­sa na­bi­eg­ła krwią.

    - Jak to? Chce­cie mnie si­łą zatrzy­mać? Nie ma­cie pra­wa!

    - Mogę pa­na za­pew­nić, że wszystko od­będ­zie się zgod­nie z obo­wi­ązu­j­ącym pra­wo­dawst­wem w naszym kra­ju - po­wi­ed­zi­ał spo­ko­jnie Dow­nar. - Pros­zę się nie de­ner­wo­wać do­dat­ko­wo. Zro­bimy wszystko, żeby pa­nu pójść na rę­kę. Dos­ko­na­le ro­zu­mi­em, że po tym, co pan przeżył, chce pan jak na­jszyb­ci­ej zna­leźć się u si­ebie. Pros­zę przyj­ąć ode mnie wyrazy szcze­re­go współc­zu­cia. Do­ło­żę wszel­kich sta­rań, żeby jeszc­ze przed pańs­kim wyj­az­dem zna­leźć mor­der­cę pańs­ki­ej żony.

    - To już nic­ze­go nie zmi­eni - potr­ząs­nął gło­wą Jor­gos. - Nie za­leży mi na zna­le­zi­eniu mor­dercy.

    - Słyszałem, że za­mi­esz­kał pan w ho­te­lu.

    - Tak. Po tym, co się sta­ło, nie mi­ałem oc­hoty zos­ta­wać w tamtym mi­esz­ka­niu.

    - No cóż… - westch­nął Dow­nar. - Nie bę­dę już pa­na dłu­żej męczył. Jeszc­ze tylko jed­no pyta­nie: Jaki­mi języ­ka­mi wła­da­ła pańs­ka żo­na?

    - Mówiła bi­eg­le po an­gi­els­ku i po fran­cus­ku. Zna­ła troc­hę ni­emi­ec­ki, ale sła­bi­ej.

    - Dziękuję pa­nu. Przypuszc­zam, że ni­ed­łu­go się zo­baczymy. Dzi­si­e­js­za nas­za roz­mo­wa mi­ała cha­rak­ter wstępny. Do wid­ze­nia.

    

Nazajutrz z sa­me­go ra­na Dow­nar spot­kał się w ko­mend­zie z po­rucz­ni­ki­em Ols­zews­kim.

    - No i jak ci posz­ło z tym Gre­ki­em?

    - Tak so­bie - od­parł ni­ezbyt en­tu­zj­astycz­nie Dow­nar. - Nie chci­ałem go zbyt moc­no na­cis­kać. To do­pi­ero poc­zą­tek. Na ra­zie nie ule­ga­ją wątp­li­wości nas­tę­pu­j­ące rzeczy: po pi­erws­ze fa­cet nie ma ali­bi, po dru­gie spot­kał się z kimś w Grand Ho­te­lu i nie ma oc­hoty mó­wić o tym spot­ka­niu, i po trze­cie nie chce się przyznać do zna­j­omości z naszy­mi ro­da­ka­mi, którzy przeby­wa­li al­bo jeszc­ze przeby­wa­ją na Kre­cie.

    - Podejrzewasz, że to on zlik­wi­do­wał swą mał­żon­kę?

    Downar wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Takiej ewen­tu­al­ności nie mo­żemy oczy­wiście wykluczyć. Fa­cet nie ro­bi wra­że­nia, żeby się zbytnio prze­j­ął.

    - Może bard­zo opa­no­wany - za­uważył Ols­zews­ki.

    - Może. Jed­no jest w każdym ra­zie pew­ne - nie ma oc­hoty wta­j­em­nic­zać nas zbytnio, w jakim ce­lu przyj­ec­hał do Pols­ki.

    - Sądziłem, że turysty­ka.

Dow­nar potr­ząs­nął gło­wą.

    - Chyba ni­ezu­peł­nie. Wyda­je mi się, że coś się tam jeszc­ze kryje za tą ,,turysty­ką''. To zaws­ze bard­zo wygodny pre­tekst. Ale mni­e­js­za z tym. Czy zas­ta­no­wi­łeś się nad tymi wszystki­mi szpar­ga­ła­mi, któ­re zna­leźliśmy u nich w mi­esz­ka­niu?

    - Tak. Właśnie chci­ałem z to­bą o tym po­ga­dać.

Zadz­wo­nił te­le­fon. Dow­nar pod­ni­ósł słuc­haw­kę, po­wi­ed­zi­ał: - Tak, tak, właśnie na ni­ego cze­kam. Pop­roście go do mnie. - Nas­tęp­nie zwró­cił się do Ols­zews­ki­ego. - Przyszedł Ko­so­wicz. Wo­la­łem po­roz­ma­wi­ać z nim w ko­mend­zie. Obec­ność jego żony mog­łaby nam obu być nie na rę­kę. Bądź tak dobry i zos­taw nas samych.

    Olszewski wyszedł. W pa­rę mi­nut po­tem w drzwi­ach sta­nął Ko­so­wicz.

    Downar przywi­tał swe­go gościa bard­zo upr­ze­jmie, ni­e­omal ser­decz­nie.

    - Proszę mi wybaczyć, pa­nie inży­ni­er­ze, że pa­na faty­go­wa­łem, ale w tej sytu­acji…

    Kosowicz nic nie po­wi­ed­zi­ał. Usi­adł i tępym wzro­ki­em wpatry­wał się w te­go ni­ez­na­j­ome­go czło­wi­eka, który w da­nej chwi­li wydał mu się kimś bard­zo ni­esym­patycznym.

    - Rozmawiałem wczo­raj z pa­nem Jor­go­sem Pa­pa­do­po­ulo­sem - zac­zął Dow­nar.

    Kosowicz w dalszym ci­ągu milc­zał. Nie mi­ał na­jm­ni­e­js­ze­go za­mi­aru ułat­wi­ać sytu­acji te­mu "głu­pi­emu mi­li­cj­an­to­wi".

    Downar uda­wał, że nie dostr­ze­ga ni­ec­hę­ci swe­go roz­mówcy.

    - To bard­zo przykra spra­wa.

    - Tak - zgod­ził się Ko­so­wicz.

    - Z te­go, co usłys­za­łem od pa­na Pa­pa­do­po­ulo­sa, wyni­ka, że zos­tał on zap­ros­zony wraz z żo­ną przez pa­na.

    - Tak.

    - Poznał pan ich na Kre­cie?

    - Tak.

    - Pan za­pew­ne zna śro­do­wis­ko pa­na Pa­pa­do­po­ulo­sa.

    - W pewnym sen­sie…

    - Czy mógłby mi pan po­wi­ed­zi­eć, pa­nie inży­ni­er­ze, z jaki­mi Po­la­ka­mi stykał się na Kre­cie pan Pa­pa­do­po­ulos?

    Kosowicz ni­ez­nacz­nie wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Trudno mi od­po­wi­ed­zi­eć na to pyta­nie. Wi­em, że utrzymy­wał sto­sun­ki to­warzys­kie z na­mi, po­za tym poz­nał u nas ko­le­gę mo­j­ego bra­tan­ka, Mar­ka Sos­nows­ki­ego. I chyba był na tym przyj­ęciu, na którym zetk­nął się z pa­nem Das­ze­wic­zem.

    - Kto to jest pan Das­ze­wicz?

    - O ile się ori­en­tu­ję, to his­toryk sztu­ki, pra­cow­nik na­ukowy. Bli­żej go nie znam.

    - I przeby­wał na Kre­cie.

    - Tak. Przez dłuższy czas.

    - Czy wró­cił już do Pols­ki?

    - Wydaje mi się, że tak, ale nie jes­tem pe­wi­en.

    - Ta Greczyn­ka była bard­zo pi­ęk­ną ko­bi­etą - po­wi­ed­zi­ał w zamyśle­niu Dow­nar.

    Kosowicz nie za­re­ago­wał.

    Przez chwi­lę si­ed­zi­eli napr­ze­ciw­ko si­ebie w milc­ze­niu. Dow­nar przeg­lą­dał swo­je no­tat­ki, Ko­so­wicz patrzył w ok­no. Ro­bi­ło to ta­kie wra­że­nie, jakby roz­mo­wa do­bi­eg­ła koń­ca. Wresz­cie jed­nak Dow­nar zwró­cił spo­jr­ze­nie ku swe­mu ma­ło­mów­ne­mu roz­mówcy.

    - Proszę mi wybaczyć, pa­nie inży­ni­er­ze, ale mo­ja pra­ca wyma­ga cza­sem sta­wi­ania ni­edysk­retnych pytań.

    - Niech wi­ęc pan pyta.

    - To ni­ezwyk­le de­li­kat­na spra­wa - Dow­nar zna­ko­mi­cie uda­wał zak­ło­po­ta­nie. - Mo­gę pa­nu przyrzec cał­ko­wi­tą dyskre­cję. Chci­ałbym się do­wi­ed­zi­eć, co pa­na łączy­ło z pa­nią Ane­tą Pa­pa­do­po­ulos?

    Kosowiczowi krew gwał­tow­nie napły­nę­ła do twarzy.

    - Bardzo się dzi­wię, że pan w ogó­le ośmi­ela się sta­wi­ać te­go rod­za­ju pyta­nia.

    - Dziękuję - uśmi­ech­nął się upr­ze­jmie Dow­nar. - Spra­wa zos­ta­ła wyjaśni­ona.

    - Wyjaśniona?! Ja nic nie po­wi­ed­zi­ałem.

    - Ale pańs­kie zac­ho­wa­nie, pa­nie inży­ni­er­ze, na­jzu­peł­ni­ej mi wystarczy­ło.

    - Skąd w ogó­le ta­kie przypuszc­ze­nie? - Ko­so­wic­zo­wi rę­ce drżały, gdy za­pa­lał pa­pi­ero­sa.

    Downar wyj­ął z szuf­lady fo­tog­ra­fię.

    - Przeszukaliśmy to mi­esz­ka­nie, w którym ulo­ko­wał pan swo­ich przyj­aci­ół. Mi­ędzy in­nymi zna­leźliśmy pańs­kie zdj­ęcie, opatr­zo­ne dedy­ka­cją: "Ane­cie na pa­mi­ąt­kę Henryk". Pan ma na imię Henryk, praw­da?

    - Tak. Ale chyba zda­je pan so­bie spra­wę z te­go, że ta­kich fo­tog­ra­fii roz­da­wać moż­na bard­zo wie­le różnym zna­j­omym i przyj­aci­ołom. To jeszc­ze o niczym nie świ­adczy.

    - Oczywiście - przytak­nął zgod­nie Dow­nar. - Pro­wad­ząc wstęp­ne doc­hod­ze­nie zaws­ze mu­simy ob­ra­cać się w krę­gu przypuszc­zeń, po­de­jr­zeń, hi­po­tez. Praw­dę mó­wi­ąc, zu­peł­nie bym się nie dzi­wił, gdyby pa­nu spo­do­ba­ła się ta Greczyn­ka. To była rzeczy­wiście ni­ezwyk­le at­rakc­yj­na ko­bi­eta.

    Kosowicz milc­zał. Zno­wu ski­ero­wał spo­jr­ze­nie ku ok­nu.

    - Czy nie ma pan jaki­ejś włas­nej kon­cep­cji w spra­wie tej zbrod­ni? - spytał Dow­nar. - Czy nie po­de­jr­ze­wa pan ko­goś o po­peł­ni­enie te­go mor­derst­wa?

    - Absolutnie ni­ko­go nie po­de­jr­ze­wam.

    - Musi pan przyznać, że to jed­nak bard­zo dziw­na his­to­ria. Przyj­eżd­ża­ją po raz pi­erwszy do Wars­zawy, ni­ko­go tu nie zna­ją, nie ma­ją ab­so­lut­nie żadnych po­wi­ązań. I nag­le ona zos­ta­je ot­ru­ta cyj­an­ki­em po­ta­su. Ko­mu mog­ło za­le­żeć na zlik­wi­do­wa­niu tej ko­bi­ety w zu­peł­nie obcym mieście?

    Kosowicz potr­ząs­nął gło­wą.

    - Nie mam po­j­ęcia. To dla mnie jest zu­peł­nie coś ni­epo­j­ęte­go.

    - No i motyw zbrod­ni - Dow­nar zamyślił się. - Dzi­ęku­ję pa­nu, pa­nie inży­ni­er­ze. Na ra­zie skończymy tę roz­mo­wę. Przykro mi, ale bę­dę mu­si­ał jeszc­ze pa­na ni­epo­ko­ić. Zatelefonuję.

    

Z Ko­so­wic­zo­wą Dow­nar pos­ta­no­wił po­roz­ma­wi­ać u ni­ej w mi­esz­ka­niu przed po­łud­ni­em, w cza­sie ki­edy Ko­so­wicz ur­zę­do­wał w swo­im bi­ur­ze. Przyszedł bez za­po­wi­ed­ze­nia, bez te­le­fo­no­wa­nia.

    Już po wymi­anie pi­erwszych kil­ku zdań zo­ri­en­to­wał się, ze z pa­nią inży­ni­ero­wą spra­wa będ­zie o wi­ele bard­zi­ej skomp­li­ko­wa­na ani­że­li z jej mę­żem. Sta­rał się być ni­ezwyk­le sympatyczny, cza­ru­ją­cy, na­wet uwod­zi­ci­els­ki. Wszystko to jed­nak nie wywar­ło wi­ęks­ze­go wra­że­nia. Pa­ni Ma­ria była chłod­na, obo­j­ęt­na, bard­zo ofi­cj­al­na. Na pyta­nia od­po­wi­ada­ła krot­ko, rzec­zo­wo, a w jej sło­wach nie spo­sób było dos­zu­kać się jaki­egoś pod­teks­tu czy za­bar­wi­enia emo­cj­onal­ne­go. Wyda­wa­ło się, że jest to ko­bi­eta, na któ­rej ab­so­lut­nie nic nie jest w sta­nie zro­bić wra­że­nia.

    Downar pos­ta­no­wił za­ata­ko­wać ener­gicz­ni­ej.

    - Przepraszam za ni­edysk­ret­ne pyta­nie ale chci­ałbym się do­wi­ed­zi­eć, jak os­tat­nio uk­ła­da­ło się pa­ni poży­cie z mę­żem?

    Nie zro­bi­ła wra­że­nia zas­koc­zo­nej czy zdzi­wi­onej.

    - Dobrze - od­po­wi­ed­zi­ała spo­ko­jnie.

    - Czy pa­ni Ane­ta Pa­pa­do­po­ulos po­do­ba­ła się pa­ni mę­żo­wi?

    - Ona się wszystkim mężczyz­nom po­do­ba­ła. To był ta­ki typ ko­bi­ety.

    - To znaczy, że pa­nu inży­ni­ero­wi tak­że się po­do­ba­ła.

    - Nie wi­em. Być mo­że. Ja z mę­żem nie roz­ma­wi­am na ta­kie te­maty. Troc­hę się dzi­wię, że z pa­nem roz­ma­wi­am.

    Downar zmarszczył brwi i spo­jr­zał jej po­waż­nie w oczy.

    - Chyba pa­ni zda­je so­bie spra­wę, ze po­peł­ni­ono zbrod­nię. Ja pro­wad­zę doc­hod­ze­nie i ni­es­tety mus­zę za­da­wać ni­ezbyt przyj­em­ne pyta­nia. Pros­zę wi­ęc nie mi­eć mi te­go za złe. Doskonale ori­en­tu­ję się w tym, że są to sprawy bard­zo intym­ne, ale jeże­li nie stwor­zę jaki­egoś tła te­go mor­derst­wa, to nie mo­gę liczyć na po­wod­ze­nie w śledzt­wie i na zna­le­zi­enie mor­dercy.

    - A liczy pan na to? - z cał­ko­wi­tą obo­j­ęt­nością spyta­ła pa­ni Ma­ria.

    Downar rzad­ko się dzi­wił ale jed­nak w tym wypad­ku był troc­hę zas­koc­zony.

    - Gdybym nie wi­erzył w po­wod­ze­nie śledzt­wa, nie pro­wad­ziłbym go.

    - Tyle spraw nie wykrytych id­zie ad ac­ta.

    - Mogę pa­nią za­pew­nić, że ta spra­wa nie pó­jd­zie ad ac­ta.

   -  Jest pan bard­zo pewny si­ebie, pa­nie ma­j­or­ze.

Dow­nar zig­no­ro­wał to stwi­erd­ze­nie. Był już troc­hę zni­eci­erp­li­wi­ony. Ta ko­bi­eta przez cały czas mi­ała nad nim zdecy­do­wa­ną prze­wa­gę. To go draż­ni­ło.

    - Ciągle się nad tym zas­ta­na­wi­am jaki mógł być motyw zbrod­ni.

- Ża­łu­ję, ale nie pot­ra­fię pa­nu po­moc w roz­wik­ła­niu tej za­gad­ki.

    Mimo ca­łej powści­ąg­li­wości, z jaką zac­howy­wa­ła się pa­ni Ko­so­wic­zo­wa, Dow­nar wyczu­wał instynk­tow­nie, że ta ko­bi­eta wie o wi­ele wi­ęcej ani­że­li chce po­wi­ed­zi­eć.

    - W Irak­li­ome przez jakiś czas mi­esz­kał u państ­wa pe­wi­en młody czło­wi­ek.

    - Tak. Ko­le­ga bra­tan­ka mo­j­ego mę­ża. Mi­ał kło­poty z pasz­por­tem.

    - Kłopoty z pasz­por­tem? - za­in­te­re­so­wał się Dow­nar.

    - Tak. Zgu­bił pasz­port. Szu­kał po­tem jaki­egoś Amery­ka­ni­na.

    - Nie bard­zo ro­zu­mi­em. Co mi­ał wspól­ne­go Amery­ka­nin z pasz­por­tem te­go mło­de­go czło­wi­eka?

    - Podobno pod­wo­ził go z Delf do Aten i Ma­rek zos­ta­wił pasz­port w jego sa­moc­hod­zie.

    - Dlaczego pa­ni po­wi­ed­zi­ała "po­dob­no"?

   -  Po pros­tu dla­te­go, ze ja dosyć sceptycz­nie us­to­sun­ko­wu­ją się do te­go rod­za­ju ni­ezwykłych opo­wieści.

    - Nit wi­erzy pa­ni, ze tak było?

    - Właściwie trud­no mi po­wi­ed­zi­eć, że nie wi­er­zę. W każdym ra­zie wyda­je mi się, ze te­mu chłop­cu za­le­ża­ło na tym, żeby po­si­ed­zi­eć na Kre­cie. Os­ta­tecz­nie każdy pre­tekst jest dobry.

    - Czy ten młody czło­wi­ek znał pa­nią Pa­pa­do­po­ulos?

    - Tak. Oczy­wiście. - Sło­wa te zos­tały wypo­wi­ed­zi­ane z ta­kim prze­ko­na­ni­em, że Dow­na­ra to zas­ta­no­wi­ło.

    - Czy przypuszc­za pa­ni, że oni ze so­bą troc­hę flir­to­wa­li?

    - Trudno mi od­po­wi­ed­zi­eć na to pyta­nie. Nie wi­em na ten te­mat nic pew­ne­go. W każdym ra­zie wyda­je mi się, że ten chło­pak był bard­zo za­in­te­re­so­wany Ane­tą.

    - A mo­że dla ni­ej przyj­ec­hał na Kre­tę?

    - Może.

    Downar za­uważył, że pa­ni Ko­so­wic­zo­wa, któ­ra dotychc­zas była og­rom­nie powści­ąg­li­wa, bard­zo chęt­nie mó­wi na te­mat ewen­tu­al­ne­go flir­tu Sos­nows­ki­ego z pi­ęk­ną Greczyn­ką.

    - Czy wresz­cie zna­lazł się ten pasz­port?

    - Tak. Ma­rek po­wi­ed­zi­ał, że rzeczy­wiście zgu­bił pasz­port w wo­zie Amery­ka­ni­na. Późni­ej na­wet popły­nę­li ra­zem na wyci­ecz­kę jach­tem.

    - Jachtem Amery­ka­ni­na?

    - Oczywiście. To po­dob­no jakiś mi­li­oner.

    - No… jeże­li po­si­ada własny jacht. Czy pa­ni poz­na­ła go oso­biście?

    - Właściciela jach­tu? Skąd­że.

    - A mo­że pa­ni wie, jak on się nazy­wa?

    - Nie wi­em. Nie in­te­re­so­wa­łam się tym pa­nem.

    - Czy pa­ni mog­łaby mi coś po­wi­ed­zi­eć na te­mat poży­cia państ­wa Pa­pa­do­po­ulo­sów?

    - Nigdy się nie in­te­re­so­wa­łam i w dalszym ci­ągu nie in­te­re­su­ję spra­wa­mi mał­żeńs­ki­mi mo­ich zna­j­omych.

    - Czy pan Pa­pa­do­po­ulos zna te­go Amery­ka­ni­na z jach­tem?

    - Tak, chyba tak. O ile so­bie przypo­mi­nam, to właśnie on zap­ro­po­no­wał tę wyci­ecz­kę po mor­zu. A mo­że się mylę, mo­że to Ane­ta… Przyznam się pa­nu, że nie pa­mi­ętam. Nie przywi­ązy­wa­łam do tej sprawy żad­nej wa­gi.

    - Jeszcze tylko jed­no pyta­nie i za­raz pa­nią uwol­nię od mo­j­ego to­warzyst­wa - uśmi­ech­nął się przep­ras­za­j­ąco Dow­nar. - Chci­ałbym się do­wi­ed­zi­eć, czy państ­wo podc­zas poby­tu na Kre­cie utrzymy­wa­li kon­takty z in­nymi rod­zi­na­mi grec­ki­mi?

    - Tak, przyjaźni­liśmy się z Ni­ko­sem Brit­zo­la­ki­sem i jego żo­ną.

    - I bywa­li państ­wo u nich za­pew­ne na przyj­ęci­ach.

    - Oczywiście.

    - Czy na tych przyj­ęci­ach spoty­ka­li państ­wo rów­ni­eż innych Po­la­ków?

    Pani Ko­so­wic­zo­wa zmarszczy­ła brwi.

    - Zaraz, za­raz, mus­zę so­bie przypom­ni­eć. Tak, ki­edyś zetk­nę­liśmy się u Ni­ko­sów z pewnym młodym his­tory­ki­em sztu­ki. Zda­je się, że nazy­wa się Das­ze­wicz.

    Downar nie zdrad­ził się z tym, jak bard­zo za­in­te­re­so­wa­ła go ta wi­ado­mość. Z roz­targ­ni­eni­em przyglą­dał się dużym do­nicz­kom sto­j­ącym pod ok­nem na pod­łod­ze. Ga­łąz­ki jaki­ejś rośliny usyc­hały. Liście skurczyły się, po­żółkły.

    - Nic z te­go nie będ­zie - po­wi­ed­zi­ała ze smutnym uśmi­ec­hem Ko­so­wic­zo­wa, pochwy­ciwszy spo­jr­ze­nie swe­go gościa. - Nie odż­yją.

    - A co pa­ni po­sad­zi­ła w tych do­nicz­kach?

    - Almiritis. To ta­kie dziw­ne drze­wa, któ­re ros­ną na Kre­cie. Żywią się sło­ną wo­dą. Przywiozłam na­wet w bu­tel­kach mors­ką wo­dę. Nie uda­ło się. Umarły. Nie pos­łuży­ła im zmi­ana kli­ma­tu.

    - Czasami nie tylko rośli­nom nie służy zmi­ana kli­ma­tu - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar. Wstał. - Przep­ras­zam, że zab­ra­łem tyle cza­su, ale mu­si­ałem przep­ro­wad­zić tę roz­mo­wę. Bard­zo mi pa­ni po­mog­ła.

    - Czyżby? - zdzi­wi­ła się pa­ni Ma­ria.

    

- No i jak? - spytał po­rucz­nik Ols­zews­ki. - Do­wi­ed­zi­ałeś się cze­goś?

    Downar ski­nął gło­wą.

    - Ustaliłem i pot­wi­erd­zi­łem sze­reg in­te­re­su­j­ących fak­tów. Spra­wa jest skomp­li­ko­wa­na i za­tac­za co­raz szers­ze krę­gi o cha­rak­ter­ze mi­ędzy­na­ro­dowym.

    - O!

    - Tak. Wyob­raź so­bie, że do te­go wszystki­ego mamy jeszc­ze mi­li­one­ra amery­kańs­ki­ego.

    Podróżuje własnym jach­tem i za­bi­era na mors­kie wyci­ecz­ki młodych Po­la­ków, którzy gu­bią pasz­porty.

    - Niewiele z te­go ro­zu­mi­em - przyznał Ols­zews­ki. Dow­nar w kil­ku zda­ni­ach streścił roz­mo­wę z Ko­so­wic­zo­wą. - Nie mam wątp­li­wości co do te­go - po­wi­ed­zi­ał na za­końc­ze­nie - że pa­ni inży­ni­ero­wa jest bard­zo zazd­ros­na o swo­j­ego mę­ża i że z pew­ną ul­gą przyj­ęła wi­ado­mość o śmi­er­ci pi­ęk­nej Greczyn­ki, jeże­li oczy­wiście…

    - Jeżeli sa­ma nie ma coś wspól­ne­go z tą śmi­er­cią - podchwy­cił Ols­zews­ki.

    - Myślę, że i ta­ką ewen­tu­al­ność mu­simy brać pod uwa­gę - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar. - Mamy w tej chwi­li dwie konk­ret­ne posz­la­ki, jeże­li chod­zi o motyw zbrod­ni.

    - Sądzisz, że za­bó­jst­wo na tle zazd­rości?

    - Niewykluczone. Z te­go, co zdo­ła­łem się zo­ri­en­to­wać, wyni­ka, że pi­ęk­na Greczyn­ka mi­ała du­że po­wod­ze­nie u mężczyzn i życzliwym oki­em spog­lą­da­ła na naszych ro­da­ków.

    - Inżynier Ko­so­wicz?

    - Nie tylko. Tak­że pe­wi­en młody czło­wi­ek, który przez jakiś czas mi­esz­kał na Kre­cie u Ko­so­wic­zów. A wi­ęc zazd­rosny mąż Greczyn­ki oraz zazd­ros­na żo­na pa­na inży­ni­era.

    - Nie bi­er­zesz pod uwa­gę odt­rą­conych koc­han­ków?

    - Oczywiście, że bi­orę pod uwa­gę. Tylko że odt­rą­cony koc­ha­nek rac­zej nie pos­łu­gu­je się tru­ciz­ną. Bard­zi­ej praw­do­po­dob­ne byłoby udus­ze­nie w afek­cie al­bo uder­ze­nie czymś ci­ęż­kim w gło­wę podc­zas decy­du­j­ącej roz­mowy.

    - Więc uwa­żasz, że do mę­ża pa­su­je cyj­anek po­ta­su, a do koc­han­ka nie - uśmi­ech­nął się Ols­zews­ki.

    - Widzisz - po­wi­ed­zi­ał po chwi­li Dow­nar. - Uc­zu­cie zazd­rości u zdrad­za­ne­go mę­ża mo­że po­wo­li na­ras­tać przez dłuższy ok­res cza­su, przeksz­tał­ca­j­ąc się w rod­zaj ob­se­sji. Dla­te­go łat­wi­e­js­za jest do przyj­ęcia pre­medy­ta­cja. A po­za tym ten Grek mógł zlik­wi­do­wać żo­nę zu­peł­nie z in­ne­go po­wo­du. Mo­że na przykład szan­ta­żo­wa­ła go al­bo mo­że mi­ał in­ną na oku i chci­ał zaw­ład­nąć jej ma­j­ąt­ki­em. Ta­kie rzeczy prze­ci­eż tak­że się zdar­za­ją.

    - Ale dlac­ze­go mi­ałby przyj­eżd­żać aż do Pols­ki, żeby zlik­wi­do­wać żo­nę?

    - Na to pyta­nie chyba ni­et­rud­no od­po­wi­ed­zi­eć. Na własnym te­re­nie to jest bard­zi­ej ryzykow­ne. Po­za tym ta kon­cep­cja mog­ła mu przyjść do głowy już po przyjeździe tu­taj. Ale mni­e­js­za z tym. Po­wi­edz mi, coś ty zdzi­ałał.

    - Niewiele - skrzywił się Ols­zews­ki. - Na ra­zie zdo­ła­łem tylko us­ta­lić, że mis­ter Pa­pa­do­po­ulos spot­kał się w ka­wi­ar­ni Ho­te­lu Euro­pe­js­ki­ego z jakimś Włoc­hem, który nazy­wa się Ma­rio Cas­tel­lo­ni i mi­esz­ka w Bris­to­lu.

    - Po co przyj­ec­hał? Tak­że turysty­ka?

    - Nie. Po­dob­no in­te­resy hand­lo­we. Na­wi­ązał jakoby kon­takty z naszy­mi cent­ra­la­mi.

    - Skąd masz te wi­ado­mości?

    - Od por­ti­era.

    - Hm - mruk­nął Dow­nar. - To znaczy, że fa­cet chce, żeby go uwa­żać za hand­low­ca. W prze­ciwnym ra­zie nie zwi­er­załby się por­ti­ero­wi. Szko­da, że nie wi­emy, o czym roz­ma­wi­ał Grek z Wło­chem.

    - To mog­łoby być in­te­re­su­j­ące - przyznał Ols­zews­ki. - Jaki pro­po­nu­j­esz plan dzi­ała­nia?

    - Przede wszystkim rzućmy jeszc­ze oki­em na to, cośmy zna­leźli podc­zas przes­zu­ka­nia.

    Olszewski ot­worzył tecz­kę z ak­ta­mi.

    - Niewiele te­go jest. Fo­tog­ra­fię z dedy­ka­cją zab­ra­łeś.

    - Tak. Na­wet ją już wykorzys­ta­łem w roz­mo­wie z Ko­so­wic­zem. Co da­lej?

    - List mi­łosny pod­pi­sany przez jaki­egoś Mar­ka.

    - Najprawdopodobniej to ten chło­pak, który mi­esz­kał u Ko­so­wic­zów.

    - Niby list mi­łosny, ale pod ko­ni­ec utrzy­many w to­nie dość ag­resywnym - po­wi­ed­zi­ał Ols­zews­ki.

    Downar wzi­ął do rę­ki zmi­ętą kart­kę pa­pi­eru i prze­bi­egł ją wzro­ki­em.

    - Masz ra­cję. Są na­wet i groźby, któ­re fac­ho­wo mog­libyśmy ok­reślić jako groźby ka­ral­ne. Chło­pak był po­waż­nie za­koc­hany. To się dzi­si­aj dosyć rzad­ko zdar­za.

    Olszewski w dalszym ci­ągu wer­to­wał ak­ta.

    - Zapisała nu­mery te­le­fo­nów Mar­ka i jaki­egoś Ro­ber­ta. Po­za tym ten frag­ment zac­zę­te­go lis­tu.

    - Pokaż.

    - Widziałeś prze­ci­eż.

    - Tak. Ale chcę jeszc­ze na to spo­jr­zeć.

    Papier był ró­żowy, lek­ko pach­nący. "Ro­ber­cie, bard­zo cię pros­zę, ażebyś za­ni­ec­hał te­go szan­ta­żu. Jeże­li w dalszym ci­ągu będ­zi­esz się przy tym upi­erał, ostr­ze­gam cię, że nie cof­nę się przed niczym. Wi­esz dobr­ze, że mo­gę ci zasz­kod­zić. Nie rad­zę wi­ęc…" Dow­nar po­łożył na bi­ur­ku nie do­końc­zony list.

    - Kto tak pi­ęk­nie przet­łu­maczył ten tekst? - spytał Dow­nar.

    - Ja - poch­wa­lił się Ols­zews­ki.

    - Nie wi­ed­zi­ałem, że znasz an­gi­els­ki. Mi­ałem wra­że­nie, że wła­dasz tylko fran­cus­kim.

    Porucznik uśmi­ech­nął się.

    - Dokształcam się. Po­dob­no zro­bi­łem os­tat­nio pew­ne pos­tępy.

    - Czy jes­teś pe­wi­en, że tekst przet­łu­maczy­łeś pra­wid­ło­wo?

    - Raczej tak. W tych pa­ru zda­ni­ach nie ma nic spe­cj­al­nie skomp­li­ko­wa­ne­go. Ale jeże­li nie masz do mnie za­ufa­nia, daj jeszc­ze ko­muś do sprawd­ze­nia.

    - Mam do ci­ebie za­ufa­nie - oświ­adczył uroczyście Dow­nar. - Gdzie zna­laz­łeś ten list?

    - Zapomniałeś? Po pros­tu w kos­zu na śmi­eci.

    Downar zaf­ra­so­wany pod­ra­pał się za uc­hem.

    - Więc mamy jeszc­ze jakiś szan­taż na rozk­ład­zie. Ale z te­go teks­tu wyni­ka­łoby, że ten szan­taż nie dotyczył jej. Sprawd­zi­łeś cha­rak­ter pis­ma?

    - Oczywiście. Nie ule­ga wątp­li­wości, że to ona pi­sa­ła. Co ro­bimy z tym Gre­ki­em?

    Downar wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Cóż mo­żemy zro­bić? Na ra­zie nic. W dalszym ci­ągu mu­simy go mi­eć pod ścis­łą ob­ser­wa­cją. Nie na­leży się su­ge­ro­wać, że mógł wykończyć żo­nę po­wo­do­wany wyłącz­nie uc­zu­ci­em zazd­rości. Ten jakiś ta­j­em­niczy szan­taż i ta po­ga­węd­ka w ka­wi­ar­ni Gre­ka z Włoc­hem komp­li­ku­ją nam spra­wę. Bę­dę mu­si­ał chyba po­roz­ma­wi­ać z tym Włoc­hem, jeże­li oczy­wiście mó­wi po ni­emi­ec­ku.

    - Pod jakim pre­teks­tem będ­zi­esz z nim roz­ma­wi­ał? To, że się fa­cet spot­kał ze zna­j­omym w ka­wi­ar­ni, nie wyma­ga in­ter­wen­cji mi­li­cji.

    - Trzeba coś wykom­bi­no­wać - westch­nął Dow­nar. - Wi­em, że to nie ta­kie pros­te, ale nie mo­żemy te­go tak zos­ta­wić.

    Downar pos­ta­no­wił na­jpr­zód po­roz­ma­wi­ać z mat­ką, a późni­ej z synem. Ta­ka ko­le­jność wyda­ła mu się pod wzglę­dem takty­ki stra­te­gicz­nej właściws­za.

    

Pani Zo­fia była wyraźnie zas­koc­zo­na wizy­tą ofi­ce­ra mi­li­cji.

    - Proszę, ni­ech pan we­jd­zie, pa­nie ma­j­or­ze. Pan za­pew­ne chci­ał po­roz­ma­wi­ać z mo­im synem w spra­wie te­go pasz­por­tu. Mar­ka nie ma w do­mu. Szko­da, że pan nie za­te­le­fo­no­wał.

    Downar uśmi­ech­nął się upr­ze­jmie.

    - Niech pa­ni so­bie wyob­ra­zi, że chci­ałbym po­roz­ma­wi­ać z pa­nią. Obi­ecu­ję, że nie za­bi­orę zbyt du­żo cza­su.

    Zaprowadziła go do ni­ewi­el­ki­ego po­ko­ju, w którym stał wąs­ki tapc­zan, bi­ur­ko, mały owalny sto­lic­zek i dwa zgrab­ne fo­te­li­ki. Na ści­anie pół­ki z ksi­ąż­ka­mi, a na prze­ciw­leg­łej ści­anie dob­ra rep­ro­duk­cja ob­ra­zu van Gog­ha. Na pod­łod­ze gład­ki dywan ko­lo­ru czer­wo­ne­go wi­na. Ok­no przes­ło­ni­ęte fi­ran­ka­mi, przez któ­re wi­dać było kwit­ną­ce pe­lar­go­nie.

    Downar jednym szybkim spo­jr­ze­ni­em zlust­ro­wał wnętr­ze Mi­ał zwyczaj wyra­bi­ać so­bie wstęp­ną opi­nię o lud­zi­ach na pods­ta­wie ur­ząd­ze­nia ich mi­esz­ka­nia.

    - Proszę, ni­ech pan si­ada. Czy moż­na pa­na czymś poc­zęs­to­wać? Mo­że fi­li­ża­necz­ka kawy?

    Downar pod­zi­ęko­wał, tłu­mac­ząc się tym, że właśnie przed chwi­lą pił ka­wę w bar­ze ka­wowym.

    Pani Zo­fia bacz­nie przyglą­da­ła się swo­j­emu ni­es­pod­zi­ewa­ne­mu gości­owi. Dow­nar wyczu­wał w tym spo­jr­ze­niu dobr­ze mas­ko­wany ni­epo­kój.

    - Dlaczego pa­ni przypuszc­za­ła, że ja przyszed­łem w spra­wie pasz­por­tu pa­ni syna? Nic nie wi­em o tym pasz­por­cie.

    Zmieszała się.

    - Marek był na wyci­ecz­ce w Gre­cji, zgu­bił pasz­port, mi­ał kło­poty. Myśla­łam, że w zwi­ąz­ku z tym…

    - Ale wró­cił do kra­ju?

    - Wrócił.

    - To znaczy, że pasz­port się zna­lazł.

    - Tak, oczy­wiście, zna­lazł się. W sa­moc­hod­zie jaki­egoś Amery­ka­ni­na, który pod­wi­ózł Mar­ka.

    Downar ce­lo­wo pro­wad­ził ten ni­epotr­zebny di­alog. Te­raz już nie mi­ał wątp­li­wości, że pa­ni Sos­nows­ka jest bard­zo na­pi­ęta ner­wo­wo i że chci­ałaby się jak na­jp­ręd­zej do­wi­ed­zi­eć, cze­go chce od niej mi­li­cja. Nie spi­eszył się wi­ęc z przystą­pi­eni­em do sed­na sprawy i jeszc­ze przez chwi­lę roz­ma­wi­ał na te­maty ogól­ne. Wresz­cie po­wi­ed­zi­ał:

    - Prowadzę doc­hod­ze­nie w spra­wie mor­derst­wa, po­peł­ni­one­go na oso­bie grec­ki­ej turyst­ki, ni­e­j­aki­ej Ane­cie Pa­pa­do­po­ulos.

    Pani Sos­nows­ka zesztyw­ni­ała.

    - Cóż ja mo­gę pa­nu po­móc? Ja nic nie wi­em.

    - Widzi pa­ni - Dow­nar mó­wił spo­ko­jnym, mi­ęk­kim gło­sem, w którym dźwi­ęc­za­ła nu­ta ła­god­nej pers­wa­zji. - Zna­jdu­ję się w bard­zo trud­nej sytu­acji. Ta ko­bi­eta przyj­ec­ha­ła z ob­ce­go kra­ju. Nie mi­ała tu żadnych zna­j­omych, krewnych, przyj­aci­ół czy też ni­eprz­yj­aci­ół. Nie mo­gę się opr­zeć w tej spra­wie o żad­ne śro­do­wis­ko. Do­wi­ed­zi­ałem się zu­peł­nie przypad­ko­wo, że pa­ni syn był w ni­ej za­koc­hany. Czy wspo­mi­nał coś na ten te­mat?

    Uciekła spo­jr­ze­ni­em w bok.

    - Tak - od­par­ła ni­epew­nie. - Był w ni­ej za­koc­hany. Chci­ał się że­nić, chci­ał jec­hać za nią do Gre­cji.

    - I pa­ni była oczy­wiście te­mu prze­ciw­na.

    - Nigdy bym do te­go nie do­puści­ła - po­wi­ed­zi­ała z ni­es­pod­zi­ewa­ną ener­gią. - Nigdy - pow­tórzy­ła.

    - Czy syn opo­wi­adał pa­ni o tej ko­bi­ecie?

    - Nie. Po­wi­ed­zi­ał tylko tyle, że to Greczyn­ka i że chce za nią jec­hać do Gre­cji.

    - Od syna do­wi­ed­zi­ała się pa­ni o jej śmi­er­ci?

    - Nie. Od pa­na Das­ze­wic­za.

    - W jakich oko­licz­ności­ach roz­ma­wi­ała pa­ni na ten te­mat z pa­nem Das­ze­wic­zem?

    - Telefonowałam do ni­ego. Ni­epo­ko­iłam się o Mar­ka. Myśla­łam, że mo­że jest u ni­ego.

    - Dlaczego pa­ni ni­epo­ko­iła się o Mar­ka?

    - Bo dwa dni nie było go w do­mu.

    - A gdzie się pod­zi­ewał?

    - Nie wi­em. Nie chce ze mną roz­ma­wi­ać. Wró­cił do­pi­ero dzi­si­aj ra­no. W ok­ropnym sta­nie.

    - Czy pa­ni syn przyjaźni się z pa­nem Das­ze­wic­zem?

    - Nie, na pew­no nie. Bard­zo źle się o nim wyra­żał.

    - Dlaczego?

    - Nie wi­em. Pan Das­ze­wicz to bard­zo miły, kul­tu­ralny czło­wi­ek. Ma­rek cza­sem się tak do ko­goś upr­zed­zi.

    - Czy syn pa­ni gdzieś pra­cu­je?

    - Oczywiście. Pra­cu­je w mu­ze­um. Skończył arc­he­olo­gię.

    - A pan Das­ze­wicz czym się za­jmu­je?

    - Jest his­tory­ki­em sztu­ki. Pra­cu­je na­uko­wo.

    - Gdzie syn pa­ni poz­nał pa­na Das­ze­wic­za?

    - W Gre­cji. Zda­je się, że na Kre­cie.

    Downar dos­zedł do wni­os­ku, że nic­ze­go się już wi­ęcej nie do­wie. Wstał i pod­zi­ęko­wał za roz­mo­wę.

    - Chciałbym jeszc­ze zapy­tać, gdzie pa­ni pra­cu­je?

    - W Insty­tu­cie Bi­olo­gii Doświ­adc­zal­nej. Jes­tem la­bo­rant­ką.

    Downar bard­zo zamyślony opuścił mi­esz­ka­nie pa­ni Sos­nows­ki­ej.

    

Marek rzeczy­wiście wyglą­dał, jakby wyszedł ze szpi­ta­la po ci­ęż­ki­ej cho­ro­bie. Twarz po­żółk­ła, za­pad­ni­ęta, oczy przekr­wi­one. Daw­no nie go­lony za­rost po­tę­go­wał jeszc­ze wra­że­nie komp­let­ne­go wyczer­pa­nia fizycz­ne­go i psychicz­ne­go.

    Downar na­peł­nił szklan­kę moc­ną, go­rą­cą ka­wą i po­su­nął ją po bla­cie bi­ur­ka.

    - Proszę, ni­ech się pan na­pi­je. To pa­nu dobr­ze zro­bi.

    Chłopak za­wa­hał się, ale zrezyg­no­wał z opo­ru. Na­jwi­docz­ni­ej uz­nał, że pew­ne pop­ra­wi­enie kondy­cji przy po­mocy spo­rej daw­ki ko­fe­iny mo­że mu się przydać przed tą roz­mo­wą. Pod­ni­ósł wi­ęc szklan­kę, dmuch­nął i si­orb­nął spory łyk.

    - Pan się za­pew­ne domyśla, w jaki­ej spra­wie zap­ro­si­liśmy pa­na do ko­mendy - zac­zął ost­roż­nie Dow­nar.

    - Ja jej nie za­bi­łem.

    - Nikt pa­na o to nie po­de­jr­ze­wa. Przyna­jm­ni­ej na ra­zie.

    - Ja jej nie za­bi­łem.

    Downar ni­eci­erp­li­wie mach­nął rę­ką.

    - Niechżeż pan przes­ta­nie. Mó­wię prze­ci­eż wyraźnie, że nie spro­wad­zi­łem pa­na tu­taj dla­te­go, że po­de­jr­ze­wam pa­na o po­peł­ni­enie tej zbrod­ni.

    - Ja jej nie za­bi­łem - po­wi­ed­zi­ał po raz trze­ci z upo­rem Ma­rek, jakby do jego świ­ado­mości nie do­ci­erały sło­wa Dow­na­ra. - Już nie żyła, jak przyszed­łem. Wi­em, że zna­leźliście od­cis­ki mo­ich pal­ców, ale ja jej nie za­bi­łem.

    - To pan był w tym mi­esz­ka­niu?

    - Byłem. Już nie żyła. To strasz­ne… strasz­ne. Myśla­łem, że os­za­le­ję.

    - I nie za­wi­ado­mił pan mi­li­cji?

    - Zadzwoniłem po po­go­to­wie.

    - Ach tak. Dla­te­go pan nie zac­ze­kał na przybycie po­go­to­wia, mi­li­cji. To ni­edobr­ze. Chyba zda­je pan so­bie spra­wę, że ta­kie zac­ho­wa­nie się sta­wia pa­na w ni­eco dwuz­nacz­nej sytu­acji.

    - Możecie mnie zamk­nąć al­bo po­wi­esić! Nie za­leży mi - wybuch­nął Ma­rek.

    - Jeżeli pa­nu nie za­leży, to dlac­ze­go uci­ekł pan z mi­e­js­ca zdar­ze­nia? - spytał spo­ko­jnie Dow­nar.

    - Przestraszyłem się… No, po pros­tu przest­raszy­łem się. Ba­łem się, że mnie os­karży­cie o to mor­derst­wo.

    - Więc jed­nak pa­nu za­leży, pa­nie Sos­nows­ki.

    - Nie wi­em, nie wi­em, nic nie wi­em. Ni­ech mnie pan nie męczy!

    Downar odc­ze­kał chwi­lę, przeg­lą­da­j­ąc w milc­ze­niu swo­je no­tat­ki. Do­pi­ero ki­edy uz­nał, ze jego roz­mów­ca już się troc­hę us­po­ko­ił, po­wi­ed­zi­ał:

    - Prawdę mó­wi­ąc, wca­le się nie dzi­wię, że pan zwi­ał z mi­e­js­ca zbrod­ni. To był prze­ci­eż og­romny szok. W ta­kim sta­nie i w ta­ki­ej sytu­acji czło­wi­ek instynk­tow­nie uci­eka. Z punk­tu wid­ze­nia psycho­lo­gii jest to na­jzu­peł­ni­ej wytłu­mac­zal­ne. A te­raz mo­że prze­jd­zi­emy do innych spraw. Żeby oszc­zęd­zić so­bie i pa­nu cza­su, mo­że od ra­zu po­wi­em wszystko, co wi­em na ten te­mat. Chod­zi mi o to, żebyśmy się wza­j­em­nie nie prze­kony­wa­li w spra­wach nie ule­ga­j­ących wątp­li­wości. A wi­ęc tak: wi­em, że pan był w Gre­cji, że przeby­wał pan pe­wi­en czas na Kre­cie, mi­esz­ka­j­ąc u państ­wa Ko­so­wic­zów, ze za­koc­hał się pan w pa­ni Ane­cie Pa­pa­do­po­ulos i ze mi­ał pan za­mi­ar po­j­ec­hać za nią do Gre­cji.

    - Rozmawiał pan z mo­ją mat­ką?

    - Tak Roz­ma­wi­ałem z pańs­ką mat­ką.

    - Niepotrzebnie. Mógł pan od ra­zu ze mną po­mó­wić.

    - Przez pa­rę dni trud­no się było z pa­nem sko­mu­ni­ko­wać - byłem za­ła­many. Nie chci­ałem z ni­kim roz­ma­wi­ać, na­wet z mat­ką. Nie chci­ałem ni­ko­go wid­zi­eć.

    - Gdzie się pan pod­zi­ewał? - Ła­zi­łem po mieście.

    - Gdzie pan no­co­wał?

    - Właściwie nigd­zie. Prze­si­ed­zi­ałem troc­hę na dwor­cu, troc­hę na jakimś skwer­ze. Zresz­tą na­wet nie bard­zo pa­mi­ętam.

    - Dowiedziałem się od pa­ni Ko­so­wic­zo­wej, że podc­zas poby­tu w Gre­cji mi­ał pan kło­poty z pasz­por­tem. Czy mógłby mnie pan bli­żej po­in­for­mo­wać o tej spra­wie?

    Marek opo­wi­ed­zi­ał o zgu­bi­onym pasz­por­cie.

    - I przy tej oka­zji na­wi­ązał pan zna­j­omość z pewnym Amery­ka­ni­nem, właści­ci­elem jach­tu peł­no­mors­ki­ego.

    - Tak - pad­ła ni­ec­hęt­na od­po­wi­edź.

    - Jak się nazy­wa ten Amery­ka­nin?

    - William Haw­kins.

    - Podobno zor­ga­ni­zo­wał on wyci­ecz­kę swo­im jach­tem, w któ­rej i pan wzi­ął ud­zi­ał.

    - Tak.

    - Czy pan się nie ori­en­tu­je, na jakim po­lu dzi­ała mis­ter Haw­kins, kim jest z za­wo­du?

    - Nie ori­en­tu­ję się.

    Downar bez tru­du wyczuł, że chło­pak kła­mie, ale nie na­le­gał. Bard­zi­ej ener­gicz­ne przes­łuc­ha­nie pos­ta­no­wił od­łożyć na późni­ej.

    - Może mi pan te­raz opo­wie, jak pan zna­lazł zwło­ki tej ko­bi­ety.

    - Już po­wi­ed­zi­ałem. Jak przyszed­łem, nie żyła.

    - Czy wi­ed­zi­ała, że pan przyjd­zie? Czy pan się z nią umó­wił?

    - Tak. Umó­wi­łem się te­le­fo­nicz­nie.

    - Czy pan się mo­że ori­en­tu­je, jak się uk­ła­dały jej sto­sun­ki z mę­żem? - Źle się uk­ła­dały. To im­po­tent.

    - O! - zdzi­wił się Dow­nar. - Skąd­żeż pan wie o ta­kich intymnych szcze­gó­łach?

    - Kiedyś Ane­ta da­ła mi do zro­zu­mi­enia…

    - Czy pan przypuszc­za, że pa­nią Ane­tą in­te­re­so­wa­li się jeszc­ze in­ni mężczyźni?

    - Nie wi­em. Moż­li­we.

    - Wróćmy jeszc­ze do tej mors­ki­ej wyci­ecz­ki - Dow­nar nag­le zmi­enił te­mat. - Czy mógłby mi pan po­wi­ed­zi­eć, kto wtedy zna­jdo­wał się na pok­ład­zie jach­tu?

    - Pan Haw­kins, oczy­wiście, Ane­ta, ja i Das­ze­wicz, nie lic­ząc za­ło­gi.

    - Jakie jest pańs­kie zda­nie o pa­nu Das­ze­wic­zu?

    - To szub­ra­wi­ec - po­wi­ed­zi­ał z prze­ko­na­ni­em Ma­rek.

    - Hm. Bard­zo moc­ne ok­reśle­nie. Czy pot­ra­fi pan jakoś uza­sad­nić ta­ką opi­nię?

    - Nie potr­ze­bu­ję uza­sad­ni­ać Uwa­żam go za skońc­zo­ne­go dra­nia.

    - Ale prze­ci­eż nie bez po­wo­du pan tak uwa­ża - na­le­gał Dow­nar.

    Dopiero te­raz Ma­rek zo­ri­en­to­wał się ze zabr­nął zbyt da­le­ko. Po­ni­ósł go tem­pe­ra­ment i te­raz nie wi­ed­zi­ał, co po­wi­ed­zi­eć. Przypom­ni­ał so­bie roz­mo­wę z Das­ze­wic­zem na jach­cie. To było jedy­ne wyjście z sytu­acji.

    Downar wysłuc­hał opo­wieści jak to Das­ze­wicz na­ma­wi­ał Mar­ka do śled­ze­nia Ko­so­wic­za i Anety Wyczu­wał ze za tym wszystkim jeszc­ze coś się kryje, ale udał że uwa­ża ta­ką moty­wa­cję za wystarc­za­j­ącą.

    - Dlaczego Das­ze­wic­zo­wi za­le­ża­ło na tym, żeby się do­wi­ed­zi­eć, czy inży­ni­er Ko­so­wicz i ta Greczyn­ka…

    Marek wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Nie mam po­j­ęcia. Mo­że chci­ał Ko­so­wic­za szan­ta­żo­wać. To ka­na­lia.

    - Przez pe­wi­en czas mi­esz­kał pan na Kre­cie u państ­wa Ko­so­wic­zow?

    - Tak.

    - Co pan mo­że o nich po­wi­ed­zi­eć?

    - No cóż… Ko­so­wicz fa­jny fa­cet, a ona cho­ler­nie zazd­ros­na cho­ci­aż nie da­je te­go poz­nać po so­bie.

    - Czy uwa­ża pan, że inży­ni­er Ko­so­wicz in­te­re­so­wał się pa­nią Ane­tą?

    - Nie wi­em. Moż­li­we.

    - Czy nie ma mi pan nic wi­ęcej do po­wi­ed­ze­nia w tej spra­wie?

    - Chyba nie.

    - Niech pan so­bie to wszystko dobr­ze przemyśli w do­mu i gdyby cos pan so­bie przypom­ni­ał pros­zę do mnie zadz­wo­nić. Chci­ałbym jeszc­ze po­ruszyć spra­wę te­go pańs­ki­ego pro­j­ek­to­wa­ne­go wyj­az­du do Gre­cji. Ta­ka imp­re­za spo­ro kosz­tu­je. Skąd pan mi­ał za­mi­ar wzi­ąć na te de­wizy?

    - Nie zas­ta­na­wi­ałem się nad tym - mruk­nął Ma­rek, uci­eka­j­ąc w bok spo­jr­ze­ni­em.

    Downar scho­wał dłu­go­pis do ki­es­ze­ni.

    - Na dzi­si­aj dosyć. Jeszc­ze wró­cimy do nas­zej roz­mowy. Chci­ałbym, żeby nas­tępnym ra­zem przyszedł pan do ko­mendy ogo­lony.

    

Downar zaczy­nał się de­ner­wo­wać. Ci­ąg­le jeszc­ze nie mi­ał wyro­bi­one­go pog­lą­du na spra­wę. Ni­e­us­tan­nie doc­hod­ziły jakieś no­we ele­menty, mo­gą­ce w spo­sób za­sad­niczy zmi­enić dotychc­za­so­we hi­po­tezy. Ze słów Sos­nows­ki­ego wyni­ka­ło, że Das­ze­wicz mi­ał oc­ho­tę zdobyć ma­te­ri­ał, którym mógłby szan­ta­żo­wać Ko­so­wic­za. W jakim ce­lu? A mo­że to są kom­bi­na­cje zwi­ąza­ne z bu­do­wą tej ole­j­ar­ni na Kre­cie? Mo­że Das­ze­wicz ro­bił jakieś szwind­le i Ko­so­wicz o tym wi­ed­zi­ał?

    Wszedł Ols­zews­ki. Mi­ał kwaśną mi­nę. Usi­adł i za­pa­lił pa­pi­ero­sa. Dow­nar przyglą­dał mu się przez chwi­lę w milc­ze­niu, wresz­cie po­wi­ed­zi­ał.

    - Nie wid­zę, żebyś tryskał ra­dością życia.

    Porucznik spo­jr­zał spo­de łba.

    - Gdyby nie to, że otrzy­ma­łem sta­ran­ne wycho­wa­nie, tobym splu­nął na śro­dek po­ko­ju. Psiakrew! Jeszc­ze nam tu tylko bra­ko­wa­ło Gre­ków w cha­rak­ter­ze ni­eboszczy­ków.

    - Nie chcesz chyba przez to po­wi­ed­zi­eć, że Pa­pa­do­po­ulos rozs­tał się z tym świ­atem? - za­ni­epo­ko­ił się Dow­nar.

    - Na ra­zie nie. Ale kto to mo­że wi­ed­zi­eć. Parszy­wa spra­wa. Ty jes­teś w nast­ro­ju ro­mantycznym i szu­kasz moty­wu te­go za­bó­jst­wa w komp­li­ka­cj­ach mi­łosnych, a ja ci mó­wię, że za tym wszystkim kryje się zu­peł­nie cos in­ne­go, jakaś mi­ędzy­na­ro­do­wa afe­ra, nar­koty­ki, fałs­zo­wa­ne do­lary al­bo mo­że po­litycz­ne rozgryw­ki.

    Downar z po­godnym uśmi­ec­hem patrzył na po­rucz­ni­ka.

    - Widzę ze zaczy­nasz się so­lid­nie wgryzać w za­gad­ni­enie. To, co mó­wisz, nie jest wca­le ta­kie głu­pie. Po­wi­edz mi, co z naszym Gre­ki­em?

    - Bez zmi­an. Egzys­tu­je zu­peł­nie pra­wid­ło­wo. Ob­ser­wu­je go Pa­ku­ła. Jak dotychc­zas nie za­uważył nic ni­ezwyk­łe­go.

    - A ten Ita­li­ani­ec?

    - Castelloni? Tak­że zac­ho­wu­je się pop­raw­nie. Rzeczy­wiście ro­bi wra­że­nie so­lid­ne­go bu­si­nes­sma­na. Wczo­raj za­mó­wił roz­mo­wę z Rzymem z przywo­ła­ni­em ni­e­j­aki­ego Haw­kin­sa.

    Downar aż pods­koczył na krześle.

    - Coś ty po­wi­ed­zi­ał? Z przywo­ła­ni­em do apa­ra­tu Haw­kin­sa?

    - Dlaczegóż cię tak emo­cj­onu­je ta wi­ado­mość? - zdzi­wił się Ols­zews­ki.

    - Człowieku…! Prze­ci­eż to cho­ler­nie waż­ne. Haw­kins ma jakieś po­wi­ąza­nia z nas­zą spra­wą.

    - Nic mi o tym nie wi­ado­mo.

    Downar opo­wi­ed­zi­ał o mi­li­oner­ze amery­kańs­kim, o wyci­ecz­ce jach­tem po Mor­zu Ege­js­kim i o roz­mo­wie z Mar­ki­em Sos­nows­kim.

    Olszewski słuc­hał z błyszczący­mi oc­za­mi.

    - A wid­zisz… A mó­wi­łem, że to jakaś gru­ba afe­ra.

    - Wolnego, wol­ne­go - Dow­nar zac­zął os­tud­zać za­pał po­rucz­ni­ka. - Nie su­ge­ru­jmy się przedwc­ześnie. Nie mamy żadnych pods­taw po te­mu, ażeby przypuszc­zać, że ta Greczyn­ka była zwi­ąza­na z mi­ędzy­na­ro­do­wą sza­jką. Wi­emy na­to­mi­ast z ca­łą pew­nością, że ci­eszy­ła się og­romnym po­wod­ze­ni­em u mężczyzn. Mo­że spró­bu­j­emy upor­ząd­ko­wać to wszystko. A wi­ęc tak: za­koc­hany Ko­so­wicz i zazd­ros­na jego pods­tar­za­ła żo­na, któ­ra jest ko­bi­etą twar­dą, zdol­ną do bard­zo zdecy­do­wanych, ener­gicznych czynów.

    - Po co wo­bec te­go zap­ras­za­ła tych Gre­ków do Wars­zawy?

    - Może to nie ona, mo­że Ko­so­wicz. A jej nie wypa­da­ło tak się ost­ro prze­ciws­ta­wi­ać. Mam wra­że­nie, że to ko­bi­eta ob­dar­zo­na du­żą por­cją am­bi­cji. Nigdy by się nie przyzna­ła do te­go, że jest zazd­ros­ną. Ale jedźmy da­lej. Mamy nas­tęp­nie mło­de­go, łat­wo za­pal­ne­go chło­pa­ka, sza­le­j­ące­go za pi­ęk­ną Greczyn­ką do te­go stop­nia, że pos­ta­no­wił opuścić kraj, mat­kę i po­j­ec­hać na sta­łe do Gre­cji. Mat­ka oczy­wiście wpa­da w roz­pacz. Prag­nie zro­bić wszystko, aby nie stra­cić ukoc­ha­ne­go jedy­na­ka. Jest la­bo­rant­ką w Insty­tu­cie Bi­olo­gii Doświ­adc­zal­nej.  Ma łatwy dos­tęp do cyj­an­ku po­ta­su. To nie jest bez znac­ze­nia.

    - To praw­da - zgod­ził się Ols­zews­ki. - To nie jest bez znac­ze­nia.

    Downar za­mac­hał rę­ka­mi.

    - Nie przery­waj. Daj mi skończyć. Mamy wi­ęc na rozk­ład­zie zazd­ros­ną żo­nę, czyli Ko­so­wic­zo­wą, zazd­ros­ną mat­kę, czyli Sos­nows­ką, i zazd­ros­ne­go mę­ża - im­po­ten­ta.

    - Impotenta? - zdu­mi­ał się Ols­zews­ki.

    - Wyobraź so­bie, że pan Pa­pa­do­po­ulos nie speł­ni­ał na­leży­cie, mi­mo na­jlepszych chę­ci, obo­wi­ąz­ków mał­żeńs­kich. Co ty na to?

    Olszewski pok­rę­cił gło­wą.

    - Mocna rzecz. Ale skąd ty masz ta­kie in­for­ma­cje?

    - Od te­go chło­pa­ka, Mar­ka Sos­nows­ki­ego. Po­dob­no zwi­erzy­ła mu się z tych mał­żeńs­kich kło­po­tów.

    - To znaczy, że to była jed­nak dosyć zaży­ła zna­j­omość.

    - Wszystko na to wska­zu­je.

    Olszewski ze złością zga­sił pa­pi­ero­sa i przes­zedł się po po­ko­ju.

    - Cholera. Nie mog­ła to so­bie jaki­egoś Gre­ka przygruc­hać al­bo Fran­cu­za. Ko­ni­ecz­nie się mu­si­ała przycze­pić do Po­la­ków.

    - Najwidoczniej mamy dob­rą opi­nię u cud­zo­zi­emek - uśmi­ech­nął się Dow­nar. - Zgad­zam się jed­nak z to­bą, że naszych za­in­te­re­so­wań nie mo­żemy og­ra­nic­zać do spraw erotycz­no-ro­mantycznych. Ten nie do­końc­zony list w spra­wie szan­ta­żu jest zas­ta­na­wi­a­j­ący. Daszewicz ma na imię Ro­bert. Sprawd­zi­łem.

    - Myślisz, że chod­zi o szan­ta­żo­wa­nie Ko­so­wic­za?

    - Nie wi­em. Moż­li­we.

    - Rozmawiałeś już z Das­ze­wic­zem? - spytał Ols­zews­ki.

    - Jeszcze nie. Odk­ła­dam tę roz­mo­wę. Chcę zdobyć jak na­jwi­ęcej ma­te­ri­ału. Mi­ałbym oc­ho­tę zas­to­so­wać "moc­ne uder­ze­nie", a do te­go trze­ba się od­po­wi­ed­nio przygo­to­wać.

    - Ten list jest dosyć prze­ko­nu­j­ącym ma­te­ri­ałem.

    Downar pok­rę­cił gło­wą.

    - Nie bard­zo. Fa­cet mo­że po­wi­ed­zi­eć, że to nie o ni­ego chod­zi­ło. Nie jed­ne­mu psu Bu­rek.

    Przypuszczam, że Ro­ber­tów zeb­ra­łaby się w naszym kra­ju spo­ra gro­mad­ka.

    - Zgoda - przytak­nął Ols­zews­ki. - Ale trud­no przypuścić, że nas­za Greczyn­ka, któ­ra po raz pi­erwszy przyj­ec­ha­ła do Pols­ki, zdo­ła­ła na­wi­ązać kon­takt z cały­mi tłu­ma­mi Ro­ber­tów.

    Istnieje wi­ęc dom­ni­ema­nie…

    Downar uśmi­ech­nął się.

    - Oczywiście, że ist­ni­e­je dom­ni­ema­nie. Brak nam na­to­mi­ast konk­retnych do­wo­dów.

    - Są świ­ad­ko­wie, mo­gący stwi­erd­zić, że zna­ła Das­ze­wic­za. Choćby ten młody chło­pak, spe­cj­ali­zu­j­ący się w gu­bi­eniu pasz­por­tów. Ja na two­im mi­e­js­cu przycis­nąłbym moc­no Das­ze­wic­za.

    - Zobaczymy - po­wi­ed­zi­ał w zamyśle­niu Dow­nar. - Wid­zisz… nie chci­ałbym przedwc­ześnie spłoszyć fa­ce­ta. Jeże­li rzeczy­wiście ma z tą spra­wą coś wspól­ne­go, to w tej chwi­li jest dosyć spo­ko­jny, wid­ząc, że nikt się nim nie in­te­re­su­je. Chyba zac­ze­kamy jeszc­ze troc­hę. Ni­ech się zu­peł­nie odp­ręży.

    - Może by go troc­hę po­ob­ser­wo­wać - zap­ro­po­no­wał Ols­zews­ki.

    - To nigdy nie za­wad­zi.

    Po głębszym namyśle Dow­nar pos­ta­no­wił po raz dru­gi przep­ro­wad­zić roz­mo­wę z inży­ni­erem Ko­so­wic­zem oraz z Mar­ki­em Sos­nows­kim. W obu tych roz­mo­wach mi­ał za­mi­ar zas­to­so­wać identycz­ną takty­kę.

    

Kosowicz tym ra­zem był bez po­rów­na­nia spo­ko­jni­e­jszy, bard­zi­ej opa­no­wany. Dow­nar, po wymi­eni­eniu wstępnych upr­ze­jmości, na­le­żących już do trady­cji w jego me­tod­zie pracy, sto­sun­ko­wo szybko przystą­pił do sed­na sprawy.

    - Chciałbym, pa­nie inży­ni­er­ze, żeby pan był upr­ze­jmy troc­hę szer­zej scha­rak­tery­zo­wać Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa.

    Kosowicz spo­jr­zał pyta­j­ąco.

    - Nie bard­zo ro­zu­mi­em, o co pa­nu chod­zi. Co pa­na in­te­re­su­je?

    - Różne rzeczy - od­parł Dow­nar. - Na przykład to, jakie było jego poży­cie z żo­ną?

    - Nie wi­em. Chyba dob­re.

    - A mnie się wyda­je, że chyba nie na­jleps­ze, sko­ro żo­na go zdrad­za­ła.

    Kosowicz milc­zał.

    - Zdradzała go z pa­nem.

    - Jak pan śmie?!

    Downar pochy­lił się nad bi­ur­ki­em i spo­jr­zał swe­mu roz­mówcy pros­to w oczy.

    - Panie inży­ni­er­ze - po­wi­ed­zi­ał wol­no, wyraźnie ak­cen­tu­j­ąc każ­de sło­wo. - Jest nas tylko dwóch w tym po­ko­ju i mo­gę pa­na za­pew­nić, że ani jed­no sło­wo nie wyjd­zie po­za te cztery ści­any. Pro­po­nu­ję, ażebyśmy zu­peł­nie szczer­ze ze so­bą po­roz­ma­wi­ali. Dla pańs­ki­ego dob­ra.

    - Dla mo­j­ego dob­ra? Chyba mnie pan nie po­de­jr­ze­wa…

    - Pana nie po­de­jr­ze­wam - przer­wał Dow­nar. - Na­to­mi­ast pańs­ka żo­na mo­że być ewen­tu­al­nie po­de­jr­za­na o po­peł­ni­enie te­go za­bó­jst­wa.

    - Pan os­za­lał!

    - Lepiej będ­zie, jeże­li pan się bard­zi­ej opa­nu­je, pa­nie inży­ni­er­ze. Te­go rod­za­ju wybuchy do nic­ze­go nas nie dop­ro­wad­zą. Po­mówmy ze so­bą spo­ko­jnie, roz­sąd­nie i szczer­ze.

    - Co pan chce wi­ed­zi­eć?

    - Przede wszystkim, czy rzeczy­wiście pan po­zos­ta­wał w bliższych sto­sun­kach z tą Greczyn­ką.

    - Tak.

    - Pan oczy­wiście wykluc­za ta­ką ewen­tu­al­ność, że pańs­ka żo­na, po­wo­do­wa­na uc­zu­ci­em zazd­rości, do­puści­ła się tej zbrod­ni.

    - Absolutnie wykluc­zam. To jest zu­pełny non­sens. Dzi­wię się w ogó­le, że pa­nu coś po­dob­ne­go mog­ło przyjść do głowy.

    - A ja się dzi­wię, że pan się dzi­wi - po­wi­ed­zi­ał z le­ci­ut­kim uśmi­ec­hem Dow­nar. - W mo­j­ej dłu­go­let­ni­ej prakty­ce wi­elok­rot­nie mi­ałem do czyni­enia z za­bó­jst­wa­mi po­peł­ni­any­mi na tle zazd­rości. Ni­eraz zdar­za­ło się, że w grę wchod­zi­ła oso­ba po­zor­nie sto­j­ąca po­za wszel­ki­mi po­de­jr­ze­ni­ami. Jeże­li na przykład no­sił się pan z za­mi­arem por­zu­ce­nia żony dla tej Greczyn­ki, to…

    - Przestańmy mó­wić na ten te­mat! - krzyknął Ko­so­wicz.

    - Znowu się pan uno­si. Jest pan słabym grac­zem, pa­nie inży­ni­er­ze. Za­po­mi­na pan o tym, że to te­go rod­za­ju re­ak­cja i pot­wi­erd­za mo­je przypuszc­ze­nia. Ale dobr­ze. Zmi­eńmy te­mat roz­mowy. Stańmy chwi­lo­wo na sta­no­wis­ku, że pańs­ka żo­na po­zos­ta­je po­za wszel­kim po­de­jr­ze­ni­em. Któż inny mo­że być przypuszc­zalnym za­bó­jcą? Zdrad­zany mąż, oczy­wiście. Żeby wi­ęc cał­ko­wi­cie wykluczyć z tej sprawy pańs­ką żo­nę, pro­po­nu­ję, żeby pan dos­tarczył mi troc­hę wi­ęcej ma­te­ri­ału, mo­gą­ce­go mi pos­łużyć do bard­zi­ej wnik­li­wej cha­rak­terysty­ki Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa. Pan się z nim od dłużs­ze­go cza­su przyjaźni. Mu­si pan prze­ci­eż coś o nim wi­ed­zi­eć.

    Kosowicz pok­rę­cił gło­wą.

    - W dalszym ci­ągu nie bard­zo ro­zu­mi­em, o jakie in­for­ma­cje pa­nu chod­zi.

    - Zacznijmy od ogól­nej cha­rak­terysty­ki.

    - No cóż… - Ko­so­wicz zaczy­nał się us­po­ka­j­ać. - Za­pa­lił pa­pi­ero­sa i głę­bo­ko za­ci­ąg­nął się dymem. - Jor­gos to czło­wi­ek dosyć skryty, sto­sun­ko­wo ma­ło ko­mu­ni­katywny, lu­bi­ący jed­nak po­zor­nie uc­hod­zić za jowi­al­ne­go, to­warzys­ki­ego, za tak zwa­ne­go "swo­j­ego chło­pa", jak to się u nas mó­wi. W rzeczy­wis­tości chyba tak nie jest. To tylko po­za.

    - Czy uwa­ża pan, że był zazd­rosny o żo­nę?

    - Chyba tak. Jeże­li mąż jest du­żo straszy, to zazwyc­zaj bywa zazd­rosny o żo­nę.

    Downar pomyślał, że Ko­so­wicz tak­że nie jest młod­zi­ki­em, ale tę ref­lek­sję zatrzy­mał na własny uży­tek.

    - Może mi pan jeszc­ze po­wie, czym się za­jmu­je, w Gre­cji oczy­wiście, Jor­gos Pa­pa­do­po­ulos?

    - Jest właści­ci­elem firmy, pro­wad­zą­cej arty­kuły elekt­ro­tech­nicz­ne.

    - A czy pan się ori­en­tu­je, jaki jest stan jego in­te­re­sów?

    Kosowicz wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - No wie pan… nie in­te­re­so­wa­łem się jego bi­lan­sem, ale z te­go, co słysza­łem, wyni­ka, że rac­zej bard­zo mar­nie mu się po­wod­zi. Mó­wi się na­wet o bank­ruct­wie.

    - I w tych wa­run­kach poz­wo­lił so­bie na ta­ką dość kosz­tow­ną wyci­ecz­kę? - zdzi­wił się Dow­nar.

    - Podobno os­tat­nio wpłynę­ła mu jakaś wi­ęks­za go­tów­ka.

    - Z jaki­ego źród­ła?

    - Tego nie wi­em. Czy nie za wi­ele pan ode mnie wyma­ga?

    - Rzeczywiście troc­hę prze­sad­zi­łem - przyznał Dow­nar. - Czy za­uważył pan, że ten pańs­ki grec­ki gość sto­sun­ko­wo ni­ezbyt prze­j­ął się śmi­er­cią żony?

    - Owszem, za­uważy­łem. Jor­gos jest bard­zo opa­no­wany i za­pew­ne dla­te­go nie oka­zał te­go, co czu­je.

    - Możliwe. Podc­zas poby­tu na Kre­cie na­wi­ązał pan za­pew­ne kon­takty z in­nymi Gre­ka­mi.

    - Tak. Zaprz­yjaźni­liśmy się z Ni­ko­sem Brit­zo­la­ki­sem i jego żo­ną. Chyba pa­nu o tym wspo­mi­na­łem podc­zas nas­zej pi­erws­zej roz­mowy.

    - Być mo­że. Pros­zę mi łas­ka­wie po­wi­ed­zi­eć, czy roz­ma­wi­ał pan ki­edyś z jaki­miś in­nymi Gre­ka­mi na te­mat Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa?

    - Mogło się zdarzyć.

    - Niech pan so­bie przypom­ni. To waż­ne.

    Kosowicz dos­ko­na­le pa­mi­ętał roz­mo­wę z Ni­ko­sem w Agi­os Ni­có­la­os, ale nie mi­ał oc­hoty mó­wić na ten te­mat.

    Downar mo­men­tal­nie wyczuł jego wa­ha­nie.

    - Niech pan nie za­po­mi­na, pa­nie inży­ni­er­ze, że tylko ab­so­lut­na szcze­rość mo­że za­oszc­zęd­zić pańs­ki­ej żo­nie bard­zo przykrych przes­łuc­hań. Wypytu­ję pa­na o róż­ne szcze­góły dla­te­go, żeby nie za­wę­żać śledzt­wa. Nie mo­żemy prze­ci­eż mi­eć pew­ności, że za­bó­jst­wo zos­ta­ło po­peł­ni­one na tle komp­li­ka­cji mi­łosnych i że moty­wem zbrod­ni była zazd­rość. Pros­zę wi­ęc nic­ze­go nie ukry­wać i po­wi­ed­zi­eć ab­so­lut­nie wszystko, co pan ki­edy­kol­wi­ek słyszal na te­mat Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa.

    Kosowicz odchr­ząk­nął. Bard­zo nie lu­bił pow­tar­zać te­go, co mog­ło być tylko plot­ką.

    - No wi­ęc tak… Rzeczy­wiście jeden z mo­ich przyj­aci­ół wspo­mi­nał mi ki­edyś, że Jor­gos wdał się w jakieś ni­ewy­raźne in­te­resy. Oczy­wiście to nic pew­ne­go i mog­ło to być ta­kie so­bie niczym nie uza­sad­ni­one ludz­kie ga­da­nie.

    - O jakie to "ni­ewy­raźne in­te­resy" chod­zi­ło? - spytał Dow­nar.

    - Podobno ni­ele­galny han­del dzi­eła­mi sztu­ki, wyko­pa­lis­ka­mi arc­he­olo­giczny­mi. Podkreślam jed­nak, że mogły to być zwykłe plot­ki.

    Downar po­ki­wał gło­wą.

    - Tak, oczy­wiście. Tym ni­em­ni­ej spra­wa jest in­te­re­su­j­ąca i chyba war­ta bliżs­ze­go zba­da­nia. Bard­zo pa­nu dzi­ęku­ję, pa­nie inży­ni­er­ze, za te wszystkie in­for­ma­cje.

    Wreszcie Dow­nar pos­ta­no­wił przep­ro­wad­zić wstęp­ną, ost­roż­ną roz­mo­wę z Das­ze­wic­zem.

   

 Młody his­toryk sztu­ki nie wykazy­wał na­jm­ni­e­js­ze­go ni­epo­ko­ju czy zde­ner­wo­wa­nia. Był w dos­ko­nałym hu­mor­ze, uśmi­ec­hał się bezt­ros­ko, na­wet żar­to­wał. Sam, z włas­nej ini­cj­atywy, zac­zął roz­mo­wę.

    - Domyślam się, że pan mnie zap­ro­sił do si­ebie, pa­nie ma­j­or­ze, w spra­wie tra­gicz­nej śmi­er­ci Anety, to znaczy pa­ni Pa­pa­do­po­ulos.

    - Tak. Właśnie na ten te­mat chci­ałbym z pa­nem po­roz­ma­wi­ać.

    - Służę upr­ze­jmie.

    - Pan poz­nał tych lud­zi na Kre­cie?

    - Tak.

    - Co pan mógłby po­wi­ed­zi­eć na te­mat pa­na Pa­pa­do­po­ulo­sa?

    - Nie tak wi­ele. Starszy fa­cet, któ­re­mu chyba w życiu nie na­jle­pi­ej się ułoży­ło.

    - Dlaczego pan tak sąd­zi?

    - Małżeństwo z ta­ką mło­dą, troc­hę lek­komyślną dzi­ewczy­ną częs­to bywa ryzykow­ne. Aneta mi­ała bard­zo du­żo wdzi­ęku, była in­te­li­gent­na, wykształ­co­na, ale mó­wi­ąc mi­ędzy na­mi, z tą wi­er­nością mał­żeńs­ką to tam chyba było nie na­jle­pi­ej.

    Downar na­lał do szklan­ki wody mi­ne­ral­nej i spo­jr­zał na Das­ze­wic­za.

    - Napije się pan?

    - Może kro­pel­kę, jeże­li pan ta­ki upr­ze­jmy.

    Druga szklan­ka zos­ta­ła na­peł­ni­ona.

    - Pan jest his­tory­ki­em sztu­ki.

    - Tak. Ukończy­łem his­to­rię sztu­ki na Uni­wersy­te­cie Wars­zaws­kim, a obec­nie przygo­to­wu­ję pra­cę dok­tors­ką. W zwi­ąz­ku z tym właśnie przez pe­wi­en czas przeby­wa­łem w Gre­cji, a te­raz wybi­eram się do Ita­lii.

    - Czy mógłby mi pan coś ta­ki­ego po­wi­ed­zi­eć, co rzu­ci­łoby pew­ne świ­at­ło na tę zbrod­nię?

    Daszewicz ni­ez­nacz­nie wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Chyba nie. Nie wi­em… nie wi­em, co mog­łoby pa­na in­te­re­so­wać.

    Downar mi­ał zaf­ra­so­wa­ną mi­nę.

    - Widzi pan… My tu­taj zna­jdu­j­emy się w bard­zo skomp­li­ko­wa­nej sytu­acji - po­wi­ed­zi­ał, jakby lic­ząc na współc­zu­cie swe­go roz­mówcy. - To nie jest pros­ta spra­wa. Zos­ta­ła za­mor­do­wa­na cud­zo­zi­em­ka, któ­ra tu­taj nie ma właści­wie żadnych po­wi­ązań. Ni­ezwyk­le trud­no jest stworzyć so­bie jakąś roz­sąd­ną kon­cep­cję. Dla­te­go też przep­ro­wad­zam roz­mowy ze wszystki­mi ludźmi, którzy zna­li de­nat­kę. Po­ni­eważ pan tak­że ją znał, wi­ęc…

    Daszewicz ze zro­zu­mi­eni­em po­ki­wał gło­wą.

    - Tak, rzeczy­wiście. To bard­zo skomp­li­ko­wa­na spra­wa. Nie zazd­roszc­zę pa­nu pro­wad­ze­nia te­go śledzt­wa, pa­nie ma­j­or­ze. Czy pan nie bi­er­ze pod uwa­gę, że mog­ło to być za­bó­jst­wo po­peł­ni­one na tle zazd­rości?

    - Ma pan na myśli mę­ża?

    - Oczywiście. Ta­ka kon­cep­cja chyba jest praw­do­po­dob­na.

    - Ale dlac­ze­go ten Grek mi­ałby wieźć żo­nę aż do Pols­ki, żeby ją zlik­wi­do­wać?

    - Po pros­tu mo­że do­pi­ero tu­taj zo­ri­en­to­wał się w sytu­acji - pod­su­nął Das­ze­wicz.

    - A wie pan, że to moż­li­we - oży­wił się Dow­nar. - Pan ro­zu­mu­je pra­wid­ło­wo.

    Przydałby się nam pan w mi­li­cji.

    - Zastanowię się nad tą in­te­re­su­j­ącą pro­pozy­cją - uśmi­ech­nął się Das­ze­wicz.

    - Od ko­go do­wi­ed­zi­ał się pan o za­bó­jst­wie? - spytał Dow­nar.

    - Od Mar­ka Sos­nows­ki­ego. Zna go pan za­pew­ne.

    - Tak, roz­ma­wi­ałem z nim. Miły chło­pak. Czy pan bywał częstym gości­em u państ­wa Pa­pa­do­po­ulo­sów?

    - Na Kre­cie? Tak, dosyć częs­to ich od­wi­ed­za­łem.

    - A tu­taj, w Wars­za­wie, wid­zi­ał się pan z ni­mi?

    - Nie. Poc­ząt­ko­wo nie wi­ed­zi­ałem, że przyj­ec­ha­li. Do­wi­ed­zi­ałem się zu­peł­nie przypad­ko­wo.

    - I nie był pan u nich w tym mi­esz­ka­niu na Sas­ki­ej Kę­pie?

    - Nie, skąd­że. Na ogół nie lu­bię przer­zu­cać zag­ra­nicznych zna­j­omości na te­ren Wars­zawy. Zresz­tą os­tat­nio tak byłem za­ab­sor­bo­wany mo­ją pra­cą…

    - Rozumiem - Dow­nar po­ki­wał gło­wą. - Ni­ech mi pan jeszc­ze po­wie, czy nie po­de­jr­ze­wa pan ko­goś o po­peł­ni­enie tej zbrod­ni?

    - Absolutnie ni­ko­go, pa­nie ma­j­or­ze. To jest coś ni­esłyc­ha­nie ta­j­em­nic­ze­go. Tak jak wspom­ni­ałem, jedynym czło­wi­eki­em po­de­jr­zanym w tej spra­wie mo­że być jej mąż, ale jeże­li jego wykluczymy…

    - Nie wykluc­zam żad­nej ewen­tu­al­ności - po­wi­ed­zi­ał sta­nowc­zo Dow­nar - ab­so­lut­nie żad­nej.

    

Marek tym ra­zem pre­zen­to­wał się bez po­rów­na­nia le­pi­ej. Był ostrzy­żony, gład­ko ogo­lony, włożył bi­ałą kos­zu­lę i sta­ran­nie za­wi­ązał kra­wat. Dow­nar z za­do­wo­le­ni­em stwi­erd­ził, że chło­pak, który przeżył bard­zo silny szok, po­wo­li zaczy­na wra­cać do nor­mal­ne­go sta­nu.

    - Jak się pan czu­je?

    - Dobrze - pad­ła obo­j­ęt­na od­po­wi­edź.

    - No cóż… trze­ba się os­wo­ić z ist­ni­e­j­ącym sta­nem rzeczy. Na to nie ma rady. Na szczęście czas goi na­jbo­leśni­e­js­ze rany. Bez te­go trud­no byłoby nam żyć.

    Milczenie.

    - Zaprosiłem pa­na po­now­nie tu­taj - ci­ąg­nął Dow­nar, nie zra­żony sła­bą ko­mu­ni­katyw­nością swe­go roz­mówcy - po­ni­eważ w tej smut­nej spra­wie wyło­ni­ło się sze­reg ele­men­tów, któ­re wyma­ga­ją do­dat­ko­we­go wyjaśni­enia. Mam nad­zi­e­ję, że zech­ce nam pan do­po­móc.

    - Nie mam nic do wyjaśni­ania. Wszystko już po­wi­ed­zi­ałem.

    Downar pok­rę­cił gło­wą z po­wąt­pi­ewa­ni­em.

    - Nie jes­tem pe­wi­en, czy tak jest w is­to­cie. Mam wra­że­nie, że pan wie bard­zo du­żo in­te­re­su­j­ących szcze­gó­łów, z który­mi mógłby się pan ze mną pod­zi­elić przy od­ro­bi­nie dob­rej wo­li.

    - Nic nie wi­em. Nie ori­en­tu­ję się, o czym pan mó­wi.

    - Panie Mar­ku - po­wi­ed­zi­ał spo­ko­jnie Dow­nar z pers­wa­zją w gło­sie. - Nie traćmy cza­su na prze­ko­mar­za­nie się. To nap­raw­dę nie ma sen­su. Jeże­li ja coś mó­wię, to zaws­ze mam pods­tawy do ta­ki­ego czy in­ne­go twi­erd­ze­nia. Sta­wi­am konk­ret­ne pyta­nie: w co się pan uwik­łał?

    - W nic się nie uwik­ła­łem - zabrz­mi­ało to bard­zo ni­epr­ze­kony­wa­j­ąco.

    - No wi­ęc dobr­ze - Dow­nar ci­ąg­le jeszc­ze nie tra­cił ci­erp­li­wości. - Jeże­li pan nie chce szczer­ze ze mną po­roz­ma­wi­ać, to ja bę­dę szczery z pa­nem. Otóż spra­wa przeds­ta­wia się bard­zo ni­eprz­yj­em­nie. Pańs­ka mat­ka jest po­de­jr­za­na o ot­ru­cie tej ko­bi­ety.

    Marek zer­wał się.

    - Jezus Ma­ria!

    - Niech pan si­ada - po­wi­ed­zi­ał ener­gicz­nie Dow­nar - i ni­ech pan uważ­nie pos­łuc­ha te­go, co po­wi­em. To jest oczy­wiście tylko hi­po­te­za, ale hi­po­te­za nie poz­ba­wi­ona du­że­go praw­do­po­do­bi­eńst­wa. Pan jest jedynym ukoc­hanym synem. Pańs­ka mat­ka nie ma ni­ko­go in­ne­go na świ­ecie. Za wszel­ką ce­nę nie chce do­puścić do te­go, żeby pan na sta­łe wyj­ec­hał do Gre­cji, na­wet za ce­nę zbrod­ni. Po­za tym pańs­ka mat­ka pra­cu­je w Insty­tu­cie Bi­olo­gii. Łatwy dos­tęp do cyj­an­ku po­ta­su. Wid­zi wi­ęc pan, że ta­kie ro­zu­mo­wa­nie nie jest zu­peł­nie bez­sen­sow­ne.

    - To kłamst­wo! To pod­łe kłamst­wo! - wybuch­nął Ma­rek. - Mo­ja mat­ka! Nigdy! - Nie mo­że­cie jej po­de­jr­ze­wać! Nie poz­wo­lę! Nie poz­wo­lę!

    Trwało to jeszc­ze przez pe­wi­en czas. Dow­nar cze­kał ci­erp­li­wie, aż młody czło­wi­ek wyła­du­je się i troc­hę us­po­koi. Wresz­cie po­wi­ed­zi­ał równym, ła­godnym gło­sem.

    - Istnieje tylko jed­na moż­li­wość, żeby nie ni­epo­ko­ić pańs­ki­ej mat­ki - zna­leźć mor­der­cę.  Proponuję wi­ęc pa­nu współp­ra­cę z na­mi.

    - Współpracę? Nie ro­zu­mi­em.

    - Zaraz to pa­nu wyjaśnię. Pańs­ka współp­ra­ca będ­zie po­le­ga­ła wyłącz­nie na tym, że szczer­ze pan ze mną po­roz­ma­wia, ale tak zu­peł­nie szczer­ze, nie ukry­wa­j­ąc żad­ne­go szcze­gó­łu.

    Marek ner­wowym ruc­hem od­gar­nął spa­da­j­ące mu na czo­ło włosy.

    - O czym mi­ałbym z pa­nem roz­ma­wi­ać?

    - O, mamy bard­zo du­żo ci­ekawych te­ma­tów do roz­mowy - uśmi­ech­nął się Dow­nar. - Mo­że zacz­ni­emy od pańs­ki­ej pracy. O ile się ori­en­tu­ję, pan pra­cu­je w mu­ze­um.

    - Tak. Przy opisy­wa­niu i ka­ta­lo­go­wa­niu wyko­pa­lisk.

    - To są bard­zo cen­ne eks­po­naty?

    - Oczywiście.

    - Pan poz­nał pa­na Das­ze­wic­za na Kre­cie, praw­da?

    - Tak.

    - On jest z za­wo­du his­tory­ki­em sztu­ki. Za­pew­ne tak­że in­te­re­su­je się wyko­pa­lis­ka­mi arc­he­olo­giczny­mi.

    Marek uci­ekł spo­jr­ze­ni­em ku ok­nu.

    - Nie wi­em. Być mo­że.

    - Czy roz­ma­wi­ał ki­edyś z pa­nem na te­mat pańs­ki­ej pracy?

    - Nie. My w ogó­le rzad­ko się wi­du­j­emy.

    Downar westch­nął.

    - Jeżeli pan zaczy­na nas­zą roz­mo­wę od kłamstw, to trud­no nam się będ­zie po­ro­zu­mi­eć.  No cóż… bard­zo mi przykro, ale bę­dę mu­si­ał wez­wać pańs­ką mat­kę na przes­łuc­ha­nie w cha­rak­ter­ze po­de­jr­za­nej.

    - Nie! Nie! Ni­ech pan te­go nie ro­bi. Bła­gam.

    Downar po­waż­nie spo­jr­zał mło­de­mu czło­wi­eko­wi w oczy.

    - Zaproponowałem pa­nu, żebyśmy wspólny­mi si­ła­mi spró­bo­wa­li wytypo­wać ko­goś in­ne­go, ko­go mog­libyśmy po­de­jr­ze­wać o po­peł­ni­enie tej zbrod­ni. Pan od­ma­wia swo­j­ej współp­racy. Szko­da. Wo­bec te­go za­kończymy już nas­zą roz­mo­wę.

    - Powiem… Wszystko po­wi­em! - wybuch­nął Ma­rek. - Nie poz­wo­lę, żeby mo­ja mat­ka! - Nie poz­wo­lę! Ni­ech się dzi­e­je, co chce. Po­wi­em!

    - I słusz­nie - uśmi­ech­nął się życzli­wie Dow­nar. - O nic in­ne­go mi nie chod­zi.

    - Co pan chce wi­ed­zi­eć?

    - Wszystko. Jak to tam było na tej Kre­cie, co się dzi­ało podc­zas owej pa­mi­ęt­nej wyci­ecz­ki jach­tem, co pan sąd­zi o Haw­kin­sie, jak pan jest us­to­sun­ko­wany do Das­ze­wic­za, co to za his­to­ria z tym jakimś szan­ta­żem?

    - To pan już wszystko wie? - zdu­mi­ał się Ma­rek.

    Downar roz­we­se­lony pok­rę­cił gło­wą.

    - Nic nie wi­em, przyj­aci­elu, ab­so­lut­nie nic. Ko­j­ar­zę so­bie pew­ne fakty, ale to są przypuszc­ze­nia, tylko przypuszc­ze­nia. Z du­żą ni­eci­erp­li­wością oc­ze­ku­ję, żeby pan mnie ut­wi­erd­ził w tych przypuszc­ze­ni­ach.

    Marek głę­bo­ko zac­zerp­nął po­wi­etr­za w płu­ca, jak czło­wi­ek, który za chwi­lę ma skoczyć do wody. Był już zu­peł­nie zdecy­do­wany.

    - No wi­ęc tak… - I po­toczy­ła się opo­wieść o pi­j­ańst­wie na jach­cie amery­kańs­ki­ego mi­li­one­ra, o pod­pi­sa­niu te­go ni­eszc­zęs­ne­go pok­wi­to­wa­nia na pi­ęć tysi­ęcy do­la­rów, o zro­bi­eniu zdj­ęć ka­me­rą fil­mo­wą, o Das­ze­wic­zu i o szan­ta­żu.

    - Czy to już wszystko? - spytał Dow­nar.

    Marek odetch­nął z ul­gą. Wi­dać było, że og­romny ci­ężar spadł mu z ser­ca.

    - Wszystko.

    - Czy pan roz­ma­wi­ał na te­mat te­go szan­ta­żu z pa­nią Pa­pa­do­po­ulos?

    - Tak. Poc­ząt­ko­wo nie chci­ałem, ale po­tem… Byłem zaszc­zuty, nie wi­ed­zi­ałem, co ro­bić… nie pot­ra­fi­łem so­bie sam po­rad­zić. Pop­ro­si­łem Ane­tę o po­moc, żeby po­wi­ed­zi­ała, że byłem pi­j­any, że jes­tem ni­ewin­ny. Jezus Ma­ria!

    - Co się sta­ło? - za­ni­epo­ko­ił się Dow­nar.

    Chłopak zła­pał się za gło­wę.

    - Rany bos­kie! Prze­ci­eż to prze­ze mnie, to prze­ze mnie! To dla­te­go ona nie żyje, że ja!

    - Sądzi pan, że Das­ze­wicz?

    - A któż by?! Oczy­wiście, że to ten ła­jdak, drań, zbrod­ni­arz! Do­pi­ero w tej chwi­li to so­bie uświ­ado­mi­łem. Nigdy so­bie te­go nie da­ru­ję, nigdy… Co ja zro­bi­łem? Bo­że!

    - Niech się pan us­po­koi - po­wi­ed­zi­ał sta­nowc­zo Dow­nar. - Co się sta­ło, to się już nie ods­ta­nie i nie wol­no his­tery­zo­wać. Oczy­wiście, że le­pi­ej by było, żeby pan do nas się zwró­cił w spra­wie te­go szan­ta­żu, ale w tej chwi­li nie ma sen­su nad tym się zas­ta­na­wi­ać. Pros­zę mi po­wi­ed­zi­eć, czy pa­ni Pa­pa­do­po­ulos obi­eca­ła pa­nu po­móc?

    - Oczywiście. Była obur­zo­na na Das­ze­wic­za. Po­wi­ed­zi­ała, że jeże­li nie przes­ta­nie mnie szan­ta­żo­wać, to go zniszczy, zna ta­kie jego sprawy. Mó­wi­ła na­wet, że nie za­wa­ha się pog­rążyć i Jor­go­sa, jeże­li to będ­zie ko­ni­ecz­ne.

    - A cóż jej mąż mi­ał z tym wspól­ne­go?

    - Nie wi­em. Ale chyba kom­bi­no­wał coś z tym Amery­ka­ni­nem i z Das­ze­wic­zem.  Przypuszczam, że Haw­kins pro­wad­zi ni­ele­galny han­del dzi­eła­mi sztu­ki.

    - To bard­zo praw­do­po­dob­ne - przytak­nął Dow­nar. - Das­ze­wicz za­pew­ne dla ni­ego chci­ał coś wywieźć z nas­ze­go mu­ze­um za pańs­kim pośred­nict­wem.

    - Na pew­no.

    - Czy pan sąd­zi, że pa­ni Pa­pa­do­po­ulos wi­ed­zi­ała o tych spra­wach?

    - Nie wi­em, trud­no mi po­wi­ed­zi­eć… ale z te­go, co mó­wi­ła, wyni­ka, że mu­si­ała być zo­ri­en­to­wa­na, przyna­jm­ni­ej części­owo. Mi­ała prze­ci­eż jakieś ar­gu­menty prze­ciw­ko Das­ze­wic­zo­wi. Czy pan za­raz aresz­tu­je te­go mor­der­cę?

    Downar potr­ząs­nął gło­wą.

    - Może nie tak za­raz, ale ni­ed­łu­go. Jeże­li chod­zi o pa­na, to mi­ałbym pew­ną pro­pozy­cję.

    Dobrze by było, żeby pan mógł wyj­ec­hać na kil­ka dni z Wars­zawy, nie po­da­j­ąc swe­go ad­re­su na­wet mat­ce. Tylko ja bę­dę wi­ed­zi­ał, gdzie pa­na szu­kać. Czy zna­lazłby pan jakąś me­tę, gdzie mógłby się pan za­de­ko­wać?

    - Tak. Mo­gę po­j­ec­hać w Bi­eszc­zady. Mam tam kump­la. Jest leśni­ki­em. Ale co po­wi­em mat­ce?

    - Powie pan, że jest pan bard­zo po tym wszystkim wyczer­pany i że mu­si pan się troc­hę odp­rężyć, odetch­nąć mors­kim po­wi­etr­zem. Ad­re­su na ra­zie pan nie mo­że po­dać, bo rac­zej będ­zie pan się włóczył po różnych mi­e­js­co­wości­ach. Sąd­zę, że mat­ka to zro­zu­mie i nie będ­zie mi­ała nic prze­ciw­ko te­mu. Mu­si pan so­bie tak­że za­łat­wić kil­kud­ni­owy ur­lop w mu­ze­um.

    - O, z tym nie bę­dę mi­ał kło­po­tu. Czy sąd­zi pan, że mo­że mi gro­zić ni­ebez­pi­ec­zeńst­wo?

    - Sądzę, że le­pi­ej przed­si­ęw­zi­ąć pew­ne środ­ki ost­roż­ności - od­parł Dow­nar. - Strze­żo­ne­go Pan Bóg strze­że.

    

- Przesłuchałeś już tę taśmę?

    Olszewski ski­nął gło­wą.

    - Tak. Ro­bo­ta na me­dal. Gra­tu­lu­ję. Roz­pra­co­wa­łeś chło­pa­ka bezb­łęd­nie.

    - To nie było ta­kie trud­ne - po­wi­ed­zi­ał skrom­nie Dow­nar. - Po pi­erws­ze bi­edac­zek zu­peł­nie nie umie kła­mać, a po dru­gie jest bard­zo przywi­ązany do mat­ki. W tej sytu­acji…

    - A pro­pos - przer­wał Ols­zews­ki. - Czy to wypa­da, żebyś się uci­ekał do szan­ta­żu? Nauczyłeś się chyba od Das­ze­wic­za.

    Downar ni­eci­erp­li­wie strzep­nął pal­ca­mi.

    - Wiesz dos­ko­na­le, że nie mi­ałem in­ne­go spo­so­bu, żeby zmu­sić go do mó­wi­enia. A zresz­tą fakt po­zos­ta­je fak­tem, że w pewnym mo­men­cie po­waż­nie bra­liśmy pod uwa­gę jego mat­kę jako ewen­tu­al­ną kandy­dat­kę na mor­derczy­nię. Właści­wie wi­ęc mó­wi­łem ab­so­lut­ną praw­dę. Mni­e­js­za z tym zresz­tą. Po­wi­edz mi, jak z od­cis­ka­mi pal­ców?

    - Zidentyfikowane. Dobr­ze się sta­ło, że pan Das­ze­wicz mi­ał prag­ni­enie i że na­pił się wody mi­ne­ral­nej.

    - To znaczy, że był w mi­esz­ka­niu na Sas­ki­ej Kę­pie.

    - Oczywiście. Wprawd­zie wytarł dość dok­ład­nie szklan­ki i ki­elisz­ki, ale za­pom­ni­ał o bu­tel­ce z ko­ni­aki­em, na któ­rej zos­ta­wił zu­peł­nie czytel­ne swo­je li­nie pa­pi­lar­ne. Sam zresz­tą zo­bacz. - Po­rucz­nik wyj­ął z tecz­ki po­wi­ęks­zo­ne od­bit­ki i po­łożył je na bi­ur­ku.

    Downar przyjr­zał się uważ­nie i po­wi­ed­zi­ał:

    - Nie ma wątp­li­wości.

    - Kiedy chcesz go zdj­ąć? - spytał Ols­zews­ki.

    Downar pomyślał chwi­lę.

    - No cóż… Właści­wie nie mamy na co cze­kać. Mo­żemy po­j­ec­hać po ni­ego choćby za­raz.

    - Przypuszczasz, że mo­że mi­eć broń?

    - Wykluczone. W jakim ce­lu mi­ałby się komp­ro­mi­to­wać po­si­ada­ni­em bro­ni?

    - To znaczy, że mo­gę nie za­bi­erać pis­to­le­tu.

    - Nie ma potr­zeby. Jak ko­ni­ecz­nie chcesz coś ze so­bą zab­rać, to wepch­nij so­bie do ki­es­ze­ni ka­jdan­ki. Ewen­tu­al­nie mo­gą się przydać.

    - Pojedziemy we dwóch? - spytał Ols­zews­ki.

    - Uważasz, że nie damy so­bie rady? No chodź. Szko­da cza­su.

    W wo­zie Dow­nar pog­wizdy­wał bard­zo fałszy­wie jakąś me­lo­dię. Mi­ała to być za­pew­ne aria z "Po­ła­wi­aczy pe­reł". Si­ko­ra wyłączył ra­dio i z uśmi­ec­hem krę­cił gło­wą. Wi­ed­zi­ał, że ta­kie "muzycz­ne" występy świ­adc­zą o dobrym hu­mor­ze ma­j­ora.

    Kiedy do­j­eżd­ża­li do Sa­dów Żo­li­bors­kich, Ols­zews­ki po­wi­ed­zi­ał:

    - Piękna dzi­el­ni­ca. Chci­ałbym tu mi­esz­kać.

    - Ja tak­że chęt­nie bym się tu przep­ro­wad­ził - uśmi­ech­nął się Dow­nar. - Ta Koszy­ko­wa zro­bi­ła się te­raz parszy­wa. Ki­edyś tam był spo­kój, ale po przep­ro­wad­ze­niu Trasy…

    - No to zmi­eń mi­esz­ka­nie. Chyba ci coś dad­zą.

    - Trzeba będ­zie o tym pomyśleć, ale wi­esz, jaki to kło­pot. Zresz­tą ja się przyzwycza­j­am do mi­e­js­ca jak stary kot.

    Sikora zwol­nił i ni­eba­wem na­cis­nął ha­mu­lec.

    - Przyjechaliśmy - oz­na­jmił tri­um­fal­nie.

    Wysiedli z wo­zu i bez pośpi­ec­hu wesz­li na trze­cie pi­ęt­ro. Ols­zews­ki na­cis­nął dzwo­nek. W mi­esz­ka­niu nikt się nie po­ruszył. Po­rucz­nik po­no­wił swój ma­newr. Tym ra­zem dłu­żej trzymał pa­lec na ba­ke­li­towym gu­zi­ku. Żad­nej re­ak­cji.

    - Po pros­tu nie ma go w do­mu - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar.

    Olszewski mi­ał kwaśną mi­nę.

    - Dziwne. Stwi­erd­zi­liśmy prze­ci­eż, że fa­cet pro­wad­zi bard­zo ure­gu­lo­wany tryb życia. O tej por­ze odby­wa zazwyc­zaj drzem­kę po­obi­ed­nią.

    - Może zac­zął ci­er­pi­eć na bez­sen­ność - wysu­nął swo­ją hi­po­te­zę Dow­nar i na­cis­nął klam­kę. Drzwi us­tą­piły.

    Weszli do przed­po­ko­ju, w którym pa­li­ło się świ­at­ło. Spo­jr­ze­li na si­ebie w milc­ze­niu i ruszy­li w głąb mi­esz­ka­nia.

    Leżał na wzorzystym dywa­nie. Krwi było du­żo.

    - To nie jest po­obi­ed­nia drzem­ka - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar. - Dzwoń do ko­mendy.

   

 I zno­wu wszystko to, co zwykle. Og­lęd­ziny le­kars­kie zwłok, ro­bi­enie zdj­ęć, zde­jmo­wa­nie od­cis­ków pal­ców, przes­zu­ki­wa­nie mi­esz­ka­nia.

    Downar był w fa­talnym hu­mor­ze.

    - Przyczyna zgo­nu? - spytał auto­matycz­nie, cho­ci­aż wi­ed­zi­ał dos­ko­na­le, że to nóż.

    - Przebicie le­wej ko­mory ser­ca ostrym nar­zęd­zi­em - od­parł le­karz. - Praw­do­po­dob­nie sztylet, wąs­ki i dłu­gi. W tej chwi­li nie mo­gę stwi­erd­zić nic z ca­łą pew­nością, ale wyda­je mi się, że to nie był typowy nóż, uży­wany przez naszych dyle­tan­tów.

    - Pchnięcie z przo­du.

    - Tak. Z przo­du, od do­łu. Fac­ho­wa ro­bo­ta.

    Downar zwró­cił się do Ols­zews­ki­ego.

    - Wracaj do ko­mendy. Trze­ba natych­mi­ast za­wi­ado­mić wszystkie punkty gra­nicz­ne, lot­nis­ka, porty. Ro­zes­łać fo­tog­ra­fie. Mi­e­jmy nad­zi­e­ję, że ani ten Grek, ani Włoch nie zdąży­li zwi­ać.

    Olszewski, nie tra­cąc cza­su na roz­mowy, wybi­egł z po­ko­ju. Był bard­zo przygnę­bi­ony tym, co się sta­ło. - To rzeczy­wiście prawd­ziwy pech - mruc­zał wsi­ada­j­ąc do wo­zu.

    Tymczasem Dow­nar za­mi­enił jeszc­ze kil­ka słów z le­kar­zem, a nas­tęp­nie zac­zął rozg­lą­dać się po mi­esz­ka­niu. Dwa po­ko­je, jeden duży, ładny, ur­ząd­zony z dobrym sma­ki­em, dru­gi ma­leń­ki, mo­gący po­mieścić za­led­wie pół­ki z ksi­ąż­ka­mi, fo­tel, mik­ros­ko­pi­jne bi­urecz­ko i sto­j­ącą lam­pę ze zło­cistym aba­żu­rem.

    Pobieżne przes­zu­ka­nie nie da­ło re­zul­ta­tów. Ksi­ąż­ki, no­tat­ki dotyc­zą­ce pracy na­uko­wej, spo­ro cza­so­pism, fo­tog­ra­fie. Żad­nej ko­res­pon­den­cji, ani jed­ne­go lis­tu. W jed­nej z mary­na­rek, wis­zących w sza­fie, ksi­ążecz­ka cze­ko­wa, wysta­wi­ona przez bank szwa­jcars­ki. Z ksi­ążecz­ki tej wyrwany zos­tał tylko jeden czek. To zas­ta­no­wi­ło Dow­na­ra, który nie przery­wał swej dzi­ałal­ności, prag­nąc jed­nak nat­ra­fić jeszc­ze na jakiś ci­ekawy ślad. Sta­ran­nie obe­jr­zał ub­ra­nia, buty, bi­eliz­nę, kra­waty, przybory to­ale­to­we i wresz­cie za­j­ął się stu­di­owa­ni­em ksi­ąż­ki te­le­fo­nicz­nej. Ni­ebi­es­kim dłu­go­pi­sem był podk­reślony ho­tel Bris­tol oraz Grand Ho­tel. Przy Bris­to­lu była no­tat­ka "p.17", przy Grand Ho­te­lu "p. 121".

    

Downar wró­cił do ko­mendy komp­let­nie przybity. Za­mor­do­wa­nie Das­ze­wic­za było dla ni­ego cał­ko­witym zas­koc­ze­ni­em. Ni­ec­hęt­nie spo­jr­zał na Ols­zews­ki­ego.

    - Pokpiliśmy spra­wę. Cho­le­ra jas­na!

    - O co ci chod­zi? - żach­nął się po­rucz­nik.

    - Trzeba to było prze­wid­zi­eć.

    - Co prze­wid­zi­eć? Że ktoś pchnie no­żem te­go szan­tażys­tę? A któż mógł ta­ką rzecz prze­wid­zi­eć? Non­sens.

    - Punkty gra­nicz­ne za­wi­ado­mi­one?

    - Oczywiście. I punkty gra­nicz­ne, i porty, i lot­nis­ka, i och­ro­na pog­ra­nic­za, w ogó­le wszyscy. Jak do­tąd nie mamy wi­ado­mości, żeby któryś z tych fa­ce­tów opuścił nas­zą ojczyz­nę.

    Rozległo się pu­ka­nie do drzwi. Wszedł si­er­żant Pa­ku­ła. Był spo­cony.

    - Obywatelu ma­j­or­ze, Ita­li­ani­ec si­ed­zi w ka­wi­ar­ni i je lody wa­ni­li­owe.

    Olszewski pods­koczył na krześle.

    - Dawajcie go tu!

    - Powoli - zmity­go­wał go Dow­nar. - Co mu po­wi­esz? W jakim cha­rak­ter­ze spro­wad­zisz go do ko­mendy? O czym z nim będ­zi­esz roz­ma­wi­ał?

    Olszewski spo­jr­zał na Pa­ku­łę.

    - Przecież dzwo­ni­liście do mnie, że wyj­ec­hał?

    - Bo faktycz­nie zwol­nił dzi­si­aj ra­no po­kój w ho­te­lu i wyj­ec­hał wo­zem - wyjaśnił ze sto­ic­kim spo­ko­j­em si­er­żant.

    - Dokąd wyj­ec­hał?

    - A czort jego wie. Grunt, że si­ed­zi te­raz w ka­wi­ar­ni i wtra­ja lody. Wa­ni­li­owe.

    - W jaki­ej ka­wi­ar­ni?

    - W Euro­pe­js­kim.

    - Wracajcie do Euro­pe­js­ki­ego i spró­bu­jcie się zo­ri­en­to­wać, gdzie on te­raz mi­esz­ka. Weźcie mo­tor.

    

Jorgos Pa­pa­do­po­ulos znik­nął bez śla­du. W ho­te­lu zos­ta­wił swo­je rzeczy, nie ure­gu­lo­wał rac­hun­ku, nic ni­ko­mu nie po­wi­ed­zi­ał. Nikt nie pot­ra­fił wyjaśnić, co się z nim sta­ło. Nie było też żad­ne­go śla­du, żeby opuścił Pols­kę. Zab­rał wypożyc­zony wóz i znik­nął.

    Downar zadz­wo­nił do Ko­so­wic­zów, ale oni tak­że nic nie wi­ed­zi­eli o swo­im grec­kim przyj­aci­elu. Od daw­na nie odzy­wał się do nich. Pró­bo­wa­li się z nim sko­mu­ni­ko­wać. Bez skut­ku.

    - A mo­że to on za­łat­wił Das­ze­wic­za - po­wi­ed­zi­ał Ols­zews­ki. - Mógł się jakoś do­wi­ed­zi­eć, że Das­ze­wicz ot­ruł jego żo­nę i…

    Downar potr­ząs­nął gło­wą.

    - Gdyby tak było, to prze­ci­eż sta­rałby się jak na­jszyb­ci­ej wyj­ec­hać.

    - Może stra­cił gło­wę, a mo­że domyśla się, że wszystko jest przez nas obs­ta­wi­one.

    - I na co liczy? Jak dłu­go mo­że się krę­cić po Pols­ce tym fi­atem 125p. Prze­ci­eż chyba zda­je so­bie z te­go spra­wę, że pręd­zej czy późni­ej zna­jd­zi­emy go. To nie Dzi­ki Zac­hód.

    - W każdym ra­zie wszystko wska­zu­je na to, że fa­cet dzi­ałał w pa­ni­ce - po­wi­ed­zi­ał Ols­zews­ki.

    Downar skrzywił się.

    - To nie ule­ga wątp­li­wości. Ale ta­kie stwi­erd­ze­nie nic nam nie da­je. Wymyśl coś ci­ekaws­ze­go.

    Drzwi się ot­worzyły i w pro­gu sta­nął Pa­ku­ła. Był zno­wu spo­cony. Os­tat­nio si­er­żant pra­co­wał dos­łow­nie w po­cie czo­ła.

    - Już wi­em, gdzie mi­esz­ka ten Ita­li­ani­ec.

    - Gdzie? - spytał Dow­nar.

    - U jed­nej kurwy.

    - Co ta­ki­ego?

    - Przepraszam, oby­wa­te­lu ma­j­or­ze, ale tak mi się wypsnę­ło. Chci­ałem po­wi­ed­zi­eć, że ten Włoch za­mi­esz­kał u jed­nej pa­ni­en­ki.

    - U jaki­ej pa­ni­en­ki?

    - U ta­ki­ej de­wi­zów­ki. Dzi­ewczy­na pi­erwszy sort. Wyższe wykształ­ce­nie, wła­da języ­ka­mi, pos­taw­na. Bez wa­luty nie podc­hodź. Na­wet bo­na­mi się nie in­te­re­su­je.

    - Jak się nazy­wa?

    - Aldona Ka­zi­emi­ec­ka. Mi­esz­ka w alei Ni­epod­leg­łości. Dwa po­ko­je z kuch­nią. Ładny met­raż, przed­wo­j­en­ny.

    - Skąd to wszystko wi­ecie?

    - Od ci­ecia, oczy­wiście. Sympatyczny fa­cet, tylko straszny och­la­pus. Pół lit­ra to dla ni­ego do­pie­ro poc­zą­tek. Ja już nie mam ta­ki­ego zdro­wia.

    - Dlaczegóż on się do ni­ej przep­ro­wad­ził? - spytał Dow­nar.

    - Diabli go wi­ed­zą. Mo­że mu było po­ręcz­ni­ej.

    - Meldowany?

    - Nie.

    - To dobr­ze.

    - I ja też tak so­bie pomyśla­łem - uśmi­ech­nął się z za­do­wo­le­ni­em si­er­żant. - Jest jakaś za­hacz­ka. Co da­lej ro­bimy, oby­wa­te­lu ma­j­or­ze?

    - Na ra­zie nic. Pil­nu­jcie go.

    Po wyjściu Pa­kuły Ols­zews­ki spytał:

    - Widziałeś już ma­te­ri­ał dakty­los­ko­pi­jny?

    - Tak. Og­lą­da­łem. Nie ule­ga wątp­li­wości, że nasz Grek od­wi­ed­zał Das­ze­wic­za.

    - Podejrzewasz go?

Dow­nar wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Trudno na to od­po­wi­ed­zi­eć. Nie bard­zo mi się wyda­je, żeby ten czło­wi­ek tak fac­ho­wo ope­ro­wał no­żem, a właści­wie sztyle­tem. Po­za tym dlac­ze­go właści­wie mi­ałby po­de­jr­ze­wać Das­ze­wic­za o ot­ru­cie żony? Nie mi­ał żadnych danych, żeby tak sąd­zić.

    Olszewski wstał i przes­zedł się po po­ko­ju.

    - Gdzie on się mógł, do cho­lery, pod­zi­ać? Dlac­ze­go uci­ekł? Gdyby mi­ał coś z tym wspól­ne­go, to, ro­zu­mu­j­ąc lo­gicz­nie, po­wi­ni­en był natych­mi­ast wi­ać do si­ebie na Kre­tę. Bo­ję się, żebyśmy nie mi­eli no­we­go tru­pa.

    Downar aż stęk­nął.

    - Przestań mnie straszyć.

    - Ja cię wca­le nie stras­zę. Ale zas­ta­nów się tak na trzeźwo. Czy fa­cet, który zlik­wi­do­wał Das­ze­wic­za…

    Downar ni­eci­erp­li­wie strzep­nął pal­ca­mi.

    - Dobra, dob­ra. Już się nad tym zas­ta­na­wi­ałem i uwa­żam, że ni­es­tety nie mo­żemy wykluczyć ta­ki­ej ewen­tu­al­ności. Nie chcę o tym myśleć, ale…

    - W tej sytu­acji co pro­po­nu­j­esz? - spytał Ols­zews­ki.

    - No cóż… Pro­po­nu­ję szu­kać w dalszym ci­ągu Gre­ka. Po­za tym dobr­ze by było, żebyś spró­bo­wał przyjr­zeć się te­mu Włoc­ho­wi. Mamy "za­hacz­kę", jak mó­wi Pa­ku­ła. Fa­cet się nie za­mel­do­wał. Gdybyś zdo­łał zdobyć od­cis­ki jego pal­ców…

    Olszewski skrzywił się sceptycz­nie.

    - Z tym chyba będ­zie gor­zej, ale spró­bu­j­emy.

    

Porucznik Ols­zews­ki wid­zi­ał już w swo­im życiu spo­ro ładnych dzi­ewczyn, ale ta zro­bi­ła na nim pi­oru­nu­j­ące wra­że­nie. Była rzeczy­wiście bard­zo pi­ęk­na. W pi­erws­zej chwi­li aż go zat­ka­ło.

    - Czego pan so­bie życzy?

    - Jestem z mi­li­cji - po­wi­ed­zi­ał, patr­ząc w jej og­rom­ne fi­oł­ko­we oczy.

    - Z mi­li­cji? - zdzi­wi­ła się. - O co chod­zi?

    Olszewski wyj­ął le­gity­ma­cję służ­bo­wą. "Ślicz­na" - myślał, ob­ser­wu­j­ąc jej kształty, rysu­j­ące się wspa­ni­ałą li­nią pod ob­cis­łą su­ki­en­ką.

    - Chciałbym z pa­nią za­mi­enić pa­rę słów.

    Spojrzała na ni­ego z ni­e­ukry­wa­ną ni­ec­hę­cią.

    - Proszę, ni­ech pan we­jd­zie.

    Znaleźli się w po­ko­ju, w którym było du­żo po­dus­zek. Po­za tym sze­ro­ki tapc­zan nakryty futr­za­ki­em, pufy, dywan. Na ści­anach lust­ra i rep­ro­duk­cje sło­necznych kra­j­ob­ra­zów, pełnych błę­kit­ne­go ni­eba, ła­god­nie fa­lu­j­ące­go mor­za i ko­lo­rowych kwi­atów.

    Wskazała nis­ki ta­bo­re­cik.

    - Może pan usi­ąd­zie. Nie jest to me­bel od­po­wi­ed­ni dla przeds­ta­wi­ci­ela władzy, ale ni­es­tety w danym mo­men­cie nie dyspo­nu­ję niczym innym.

    - Drobiazg - po­wi­ed­zi­ał po­god­nie Ols­zews­ki, lo­ku­j­ąc się ost­roż­nie na ta­bo­re­ci­ku. - Dos­ko­na­le so­bie po­rad­zę.

    - Więc co pa­na do mnie spro­wad­za, pa­nie po­rucz­ni­ku? - spyta­ła, od­gar­ni­a­j­ąc z czo­ła nie far­bo­wa­ne włosy ko­lo­ru mi­ed­zi.

    - Dowiedzieliśmy się przypad­ko­wo, że pa­ni ma lo­ka­to­ra.

    Uśmiechnęła się.

    - Ach, to o to chod­zi. Ża­den lo­ka­tor. Zag­ra­niczny turys­ta, któ­re­mu na kil­ka dni ods­tą­pi­łam po­kój. Mi­ał dosyć ho­te­lu i… Nie zro­bi­łam chyba nic złe­go.

    - Czy pa­ni za­mel­do­wa­ła te­go zag­ra­nicz­ne­go turys­tę? - spytał Ols­zews­ki.

    - No wie pan… - zro­bi­ła zdu­mi­oną mi­nę. - Na pa­rę dni bę­dę zaw­ra­cać so­bie gło­wę mel­do­wa­ni­em? Prze­ci­eż on za­raz wyj­eżd­ża.

    - Czy pa­ni się nie ori­en­tu­je, że obo­wi­ązu­je u nas mel­do­wa­nie ob­cok­ra­j­ow­ca, choćby on na­wet mi­esz­kał tylko pa­rę dni?

    - Nie sąd­zi­łam, że to ta­kie is­tot­ne, pa­nie po­rucz­ni­ku. Ten pan, zda­je się, wyj­eżd­ża jut­ro czy po­j­utr­ze. Ale jeże­li pan tak na­le­ga, to os­ta­tecz­nie mo­gę go jut­ro za­mel­do­wać.

    W tej chwi­li drzwi się ot­worzyły i sta­nął w nich lo­ka­tor panny Al­dony. Wyso­ki, moc­no zbu­do­wany, twarz śni­ada, po­ci­ąg­ła, włosy błyszczą­ce głę­bo­ką czer­nią.

    - Che ce? - spytał ener­gicz­nie. - Chi e ve­nu­to?

    - Niente, ni­en­te - us­po­ko­iła go dzi­ewczy­na. - Po­li­zia.

    Olszewski pod­ni­ósł się z ni­ewy­god­ne­go ta­bo­re­ci­ka i spytał:

    - Parler-vous français?

    Okazało się, że Włoch mó­wi po fran­cus­ku. Ols­zews­ki zap­ro­po­no­wał krót­ką roz­mo­wę, na co sig­nor Cas­tel­lo­ni zgod­ził się bez en­tu­zj­az­mu. Usi­adł na tapc­za­nie i po­waż­ne spo­jr­ze­nie czarnych, jak przysło­wi­owy wę­gi­el, oc­zu utk­wił w po­rucz­ni­ku.

    "Ten fa­cet nie ma poc­zu­cia hu­mo­ru - pomyślał mi­mo wo­li Ols­zews­ki. - Z nim nie ma co żar­to­wać. Chyba Sycyli­jczyk." Głośno zaś po­wi­ed­zi­ał:.

- Czy pan przyj­ec­hał do Pols­ki w spra­wach hand­lowych, czy wyłącz­nie w ce­lach turystycznych?

    - I jed­no, i dru­gie - pad­ła od­po­wi­edź. - In­te­re­su­ję się waszym przemys­łem che­micz­no - far­ma­ce­utycznym. Od­wi­ed­zi­łem cent­ra­lę CI­ECH, z któ­rą za­war­łem wstęp­ną umo­wę.

    - Dlaczego nic zatrzy­mał się pan w ho­te­lu?

    - Mieszkałem w ho­te­lu. Znud­zi­ło mi się. A sig­no­ri­na była tak upr­ze­jma, że zap­ro­po­no­wa­ła mi po­kój na czas me­go poby­tu w Pols­ce. Czy u was nie wol­no wyna­jmo­wać prywat­nie po­koi?

    - Wolno, tylko trze­ba się za­mel­do­wać.

    Włoch po­ruszył sze­ro­ki­mi ra­mi­ona­mi.

    - Nie wi­ed­zi­ałem. Nie znam waszych zwycza­j­ów, prze­pi­sów. Zresz­tą w na­jb­liższych dni­ach wyj­eżd­żam z Pols­ki.

    - Kiedy?

    - Jeszcze nie jes­tem zdecy­do­wany. Chyba za­raz po ni­ed­zi­eli.

    - Odlatuje pan sa­mo­lo­tem?

    - Nie. Mam wóz.

    - Czy moż­na spytać, gdzie pan mi­esz­ka w Ita­lii?

    - W Pa­ler­mo. Dlac­ze­go to pa­na in­te­re­su­je?

    - Ponieważ w przyszłym ro­ku wybi­eram się na wyci­ecz­kę do Włoch. Chci­ałbym tak­że zo­baczyć Sycylię. Zaws­ze dobr­ze jest mi­eć ko­goś zna­j­ome­go.

    - Będzie pan w Pa­ler­mo?

    - Bardzo bym chci­ał. Jadę wo­zem - uśmi­ech­nął się ni­ewin­nie Ols­zews­ki, rad, że roz­mo­wa zaczy­na na­bi­erać cha­rak­te­ru to­warzys­ki­ego.

    - To ja dam pa­nu ad­res mo­j­ej firmy - po­wi­ed­zi­ał Cas­tel­lo­ni. - Gdyby pan był w Pa­ler­mo… - Si­ęg­nął do tylnej ki­es­ze­ni spod­ni, wyj­ął og­romny port­fel i ods­zu­kał w nim coś w rod­za­ju du­że­go bi­le­tu wizy­to­we­go, ob­wi­ed­zi­one­go dużym szlacz­ki­em.

    - Proszę. Ma pan tu­taj ad­res, te­le­fon, naz­wę firmy. Tut­to. I ni­ech pan nie ro­bi żadnych przykrości sig­no­ri­nie z po­wo­du te­go, że za­pom­ni­ała mnie za­mel­do­wać. Bard­zo pa­na pros­zę. Odwdzięczę się pa­nu w Pa­ler­mo.

    

- No i co? - spytał Dow­nar. - Jak ci posz­ło?

    Olszewski pow­tórzył roz­mo­wę, jaką odbył w alei Ni­epod­leg­łości. Na za­końc­ze­nie po­wi­ed­zi­ał:

    - Facet tak wyglą­da, że dla ni­ego pchnąć no­żem, to jak dla nas zjeść buł­kę z ser­wo­lat­ką.

    Bandzior jak cho­le­ra.

    Jakby żywcem wyj­ęty z włos­ki­ego fil­mu na te­mat wal­ki z ma­fią sycyli­js­ką.

    - Pytałeś o Gre­ka? Ols­zews­ki potr­ząs­nął gło­wą.

    - Nie. Ba­łem się go spłoszyć. Jeże­li ma coś wspól­ne­go z za­bó­jst­wem Das­ze­wic­za, byłoby to ni­ez­ręcz­ne po­su­ni­ęcie.

    - Jeżeli ma z tym coś wspól­ne­go - pow­tórzył Dow­nar, w zamyśle­niu pod­ra­pał się za uc­hem. - Mo­że to wszystko tylko po­zory.

    - Spotkał się z Gre­ki­em w ka­wi­ar­ni.

    - No to co z te­go? Mog­li się gdzieś przypad­ko­wo poz­nać al­bo nie było mi­e­js­ca i przysi­adł się do jego sto­li­ka.

    - Zamówił roz­mo­wę te­le­fo­nicz­ną z Haw­kin­sem - nie da­wał za wygra­ną Ols­zews­ki.

    - To już jest coś - przyznał Dow­nar. - Ale na­wet jeże­li pro­wad­zi jakieś po­de­jr­za­ne in­te­resy z Haw­kin­sem, to jeszc­ze ża­den do­wód, że za­mor­do­wał Das­ze­wic­za. Mó­wi­łeś, że pert­rak­tu­je z naszy­mi cent­ra­la­mi eks­por­towy­mi.

    - Tak. Wspo­mi­nał o CI­EC­HU.

    - I co jeszc­ze? - Ślicz­na dzi­ewczy­na - westch­nął Ols­zews­ki. - Nap­raw­dę ślicz­na.

    Downar mach­nął rę­ką.

    - Ty mi nie o dzi­ewczy­nach opo­wi­adaj. Chci­ałbym się jeszc­ze cze­goś do­wi­ed­zi­eć o tym Włoc­hu.

    - Mam wra­że­nie, że mań­kut.

    - Po czym tak sąd­zisz?

    - Chętnie pos­łu­gu­je się le­wą rę­ką. Nie jes­tem na sto pro­cent pe­wi­en, ale tak mi się wyda­je. Le­wą rę­ką grze­bał w port­fe­lu, le­wą rę­ką da­wał mi ten bi­let z wydru­ko­wanym ad­re­sem jego firmy.

    - Odciski pal­ców? - spytał Dow­nar, który zaws­ze był wi­erny dakty­los­ko­pii.

    - Dałem do sprawd­ze­nia, ale wąt­pię, żeby coś z te­go było.

    - Jaki pa­pi­er?

    - Kredowy błyszczący.

    - To mog­ło się tam coś od­bić.

    - Mogło, ale nie mu­si­ało. Dosyć ost­roż­nie ma­ni­pu­lo­wał. Mi­ałem wra­że­nie, że nie ma oc­hoty zos­ta­wić śla­dów swo­ich li­nii pa­pi­larnych i że chęt­nie włożyłby rę­ka­wicz­ki. - Żadnych wi­ado­mości o Gre­ku?

    - Absolutnie żadnych. Dzwo­ni­łem dzi­si­aj do Ko­so­wic­zów. Tak­że nic nie wi­ed­zą.

    - Jeżeli i jego zna­jd­zi­emy w cha­rak­ter­ze ni­eboszczy­ka, to ja idę na emery­tu­rę i wyj­eżd­żam - po­wi­ed­zi­ał po­nu­ro Dow­nar.

    - Dokąd wyj­eżd­żasz? Do Gre­cji?

    - Nie. Nad jezi­ora augus­tows­kie, na ryby. Mam dosyć tru­pów i mor­derstw. Wi­erzysz mi?

    Olszewski nic nie od­po­wi­ed­zi­ał. I jego tak­że ta spra­wa wypro­wad­za­ła z rów­no­wa­gi. Zab­rał się do par­ze­nia kawy.

    - Czy myślisz, że te troc­hę ko­fe­iny po­mo­że nam zna­leźć Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa? - mruk­nął Dow­nar.

    

ROZDZIAŁ JEDENASTY

    

    Wszystkie wysił­ki mi­li­cji, zmi­er­za­j­ące do od­na­le­zi­enia grec­ki­ego turysty żywe­go lub umar­łe­go, nie da­wały re­zul­ta­tu. Jor­gos Pa­pa­do­po­ulos znik­nął bez śla­du. Nikt go nigd­zie nie wid­zi­ał, nikt o nim nie słyszał. Zda­wa­ło się, że w ca­łej Pols­ce nie ma ani jed­ne­go czło­wi­eka, który mógłby o nim ud­zi­elić jakich­kol­wi­ek in­for­ma­cji.

    Downar był wyczer­pany ner­wo­wo. Zmo­bi­li­zo­wał na­jlepszych, na­jbard­zi­ej doświ­adc­zonych lud­zi, którzy dos­łow­nie dzi­eń i noc pro­wad­zi­li pos­zu­ki­wa­nia. Na próż­no.

    Sytuacja sta­wa­ła się tym bard­zi­ej drastycz­na, że zaczy­na­ła in­ter­we­ni­ować grec­ka am­ba­sa­da, do­po­mi­na­j­ąc się o swo­j­ego oby­wa­te­la. Aż pew­ne­go dnia…

    Wczesnym ran­ki­em Dow­nar si­ed­zi­ał za swo­im służ­bowym bi­ur­ki­em i z obrzyd­ze­ni­em patrzył na Ols­zews­ki­ego, który zno­wu parzył ka­wę.

    Zadzwonił te­le­fon. W słuc­haw­ce odez­wał się bez­na­mi­ętny głos sek­re­tar­ki:

    - Przyszedł ni­e­j­aki Pa­pa­do­po­ulos. Chce się wid­zi­eć z ma­j­orem. Bi­uro prze­pus­tek zapy­tu­je…

    Downar, jakby wyrzu­cony z ka­ta­pulty, po­der­wał się na rów­ne no­gi i wrzas­nął do słuc­haw­ki:

    - Dawajcie go tu! Natych­mi­ast!

    Olszewski wyka­zał wi­ęks­ze opa­no­wa­nie. Nie dał poz­nać po so­bie, jakie wra­że­nie zro­bi­ła na nim ta wi­ado­mość, zac­ho­wał iście sto­ic­ki spo­kój i w dalszym ci­ągu za­jmo­wał się ka­wą.

    Po chwi­li do po­ko­ju wpro­wad­zo­no Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa. W jak­żeż op­ła­kanym zna­jdo­wał się sta­nie. Z ele­ganc­ki­ego stars­ze­go pa­na, dba­j­ące­go ni­esłyc­ha­nie o swój wygląd, nie zos­ta­ło nic. Ub­ra­nie wymi­ęte i pop­la­mi­one, brud­na kos­zu­la, brak kra­wa­ta, za­kur­zo­ne, zniszc­zo­ne buty. Daw­no nie ogo­lo­na twarz była nabrz­mi­ała, a przekr­wi­one oczy pło­nęły go­rącz­kowym blas­ki­em.

    - Ratujcie mnie! Pa­no­wie! Ra­tu­jcie mnie! Bła­gam! - wykrztu­sił schrypni­ętym gło­sem.

    Downar przysu­nął krzes­ło i usa­do­wił na nim Gre­ka, zna­jdu­j­ące­go się na­jwy­raźni­ej na gra­nicy skra­jne­go wyczer­pa­nia ner­wo­we­go.

    - Niech pan si­ada, Herr Pa­pa­do­po­ulos - po­wi­ed­zi­ał ła­god­nie. - Mo­że na­pi­je się pan z na­mi kawy?

    Olszewski, który sła­bo znał ni­emi­ec­ki, zro­zu­mi­ał jed­nak wzmi­an­kę na te­mat kawy. Pospiesznie na­peł­nił szklan­ki i jed­ną z nich pos­ta­wił przed ni­es­pod­zi­ewanym gości­em.

    - Ile cuk­ru? - spytał trosk­li­wie Dow­nar.

    - Zwei, bit­te.

    Zapanowało milc­ze­nie. Grek pił łyżecz­ką. Rę­ka mu drża­ła. Roz­le­wał ka­wę na spod­nie.

    Downar tak­że za­j­ął się swo­ją szklan­ką. O nic nie pytał. Cze­kał.

    - Nie mo­gę, już dłu­żej nie mo­gę - jęk­nął Jor­gos. - Mu­si­ałem przyjść. Ra­tu­jcie mnie.  Nie chcę umi­erać. Ra­tu­jcie.

    - Niepokoiliśmy się o pa­na - po­wi­ed­zi­ał spo­ko­jnie Dow­nar. - Tak pan ni­es­pod­zi­ewa­nie znik­nął z Wars­zawy…

    - Uciekłem. Ba­łem się… Uci­ek­łem…

    - Czego czy też ko­go pan się bał?

    - Tego mor­dercy. Chce mnie za­bić. Jak zo­baczy­łem Das­ze­wic­za, uci­ek­łem. Wi­ed­zi­ałem, że i mnie…

    - To pan był w mi­esz­ka­niu Das­ze­wic­za?

    - Umówiliśmy się. Przyszed­łem. Już nie żył. Le­żał na pod­łod­ze. Było peł­no krwi. No­żem go za­bił. No­żem. Uci­ek­łem.

    Downar zda­wał so­bie dos­ko­na­le spra­wę, że mu­si tę roz­mo­wę pro­wad­zić ni­esłyc­ha­nie de­li­kat­nie. O nic nie wypytywał, nie ni­eci­erp­li­wił się. Przyj­ął wycze­ku­j­ącą pos­ta­wę.

    - Pomóżcie mi! Ra­tu­jcie! - zac­zął zno­wu Jor­gos.

    - Oczywiście, że pa­nu po­mo­żemy - za­pew­nił go ser­decz­nie Dow­nar. - Ni­ech się pan us­po­koi. Nie poz­wo­limy zro­bić pa­nu żad­nej krzywdy. Chci­ałbym tylko wi­ed­zi­eć, co pa­nu zag­ra­ża, kto pa­na prześla­du­je?

    - Ten przek­lęty Sycyli­jczyk. Cas­tel­lo­ni. To on za­bił Das­ze­wic­za.

    - Jest pan te­go pe­wi­en?

    - A któż by inny mógł to zro­bić? Nigdy nie przypuszc­za­łem, że po­su­nie się do te­go. Gdybym nie uci­ekł…

    - Dlaczegóż Cas­tel­lo­ni mi­ałby pa­na za­bić? - spytał ost­roż­nie Dow­nar.

    - To gangs­ter. To czło­wi­ek Haw­kin­sa…

    Downar spo­jr­zał z za­in­te­re­so­wa­ni­em na mó­wi­ące­go. Wyda­ło mu się, że Grek już się troc­hę us­po­ko­ił.

    - Przyznaję, że ci­ąg­le jeszc­ze nie bard­zo ro­zu­mi­em, dlac­ze­go ten Włoch mi­ałby nas­ta­wać na pańs­kie życie.

    Jorgos skończył pić ka­wę i ods­ta­wił szklan­kę na bi­ur­ko.

    - Powiem, wszystko po­wi­em. Wi­em, że mus­zę po­wi­ed­zi­eć. Mus­zę. Nie mam in­ne­go wyjścia.

    - Istotnie - przytak­nął Dow­nar. - Tylko w tym wypad­ku mo­żemy za­pew­nić bez­pi­ec­zeńst­wo. Ro­zu­mie pan chyba, że mu­simy ori­en­to­wać się w sytu­acji.

    - Oczywiście. Po­wi­em, wszystko po­wi­em. Skomp­ro­mi­tu­ję się, ale po­wi­em. Chcę żyć.

    Downar dyskret­nie sprawd­ził, czy mag­ne­to­fon funk­cj­onu­je pra­wid­ło­wo.

    - Słucham pa­na uważ­nie.

    Jorgos głę­bo­ko zac­zerp­nął po­wi­etr­za. Wi­dać było, że ta decy­zja du­żo go kosz­tu­je.

    - Jestem os­zus­tem. Tak. Ni­ech się pan nie dzi­wi. Jes­tem zwykłym, ordy­narnym os­zus­tem. Gro­zi­ło mi cał­ko­wi­te bank­ruct­wo, nęd­za. Chci­ałem szybko zdobyć du­żo pi­eni­ędzy.

    I co? I do cze­go dop­ro­wad­zi­łem? Mo­ja żo­na ot­ru­ta, a ja uci­ekam przed mor­der­cą. Ale chcę żyć! Chcę żyć! Ro­zu­mie pan?

    Downar ski­nął gło­wą.

    - Doskonale pa­na ro­zu­mi­em. Ja tak­że chcę jeszc­ze troc­hę pożyć. Czy mógłby mi pan wyjaśnić, na czym po­le­ga to pańs­kie os­zust­wo?

    - Wdałem się z jednym Syryjczy­ki­em, który pro­du­ku­je na Kre­cie zna­ko­mi­te falsy­fi­katy.  To są prawd­zi­we arcyd­zi­eła. Jeszc­ze mi się nie zdarzy­ło, żeby ktoś poz­nał…

    - Jakiego to rod­za­ju falsy­fi­katy?

    - Wykopaliska arc­he­olo­gicz­ne, dzi­eła sztu­ki, rzeźby, mo­za­iki i wi­ele innych rzeczy.

    - I sprze­dał pan Haw­kin­so­wi, tak?

    - To amery­kańs­ki gangs­ter. Po­de­jr­ze­wam, że poc­hod­zi z Sycylii i że zmi­enił naz­wis­ko.  Sprzedałem mu część autenty­ków, a część falsy­fi­ka­tów.

    - Skąd pan brał te autentycz­ne eks­po­naty?

    - Kradłem. Mi­ałem za­ufanych lud­zi w mu­ze­ach. Wid­zi pan, że jes­tem z pa­nem zu­peł­nie szczery. Wi­em, że gro­zi mi wi­ęzi­enie, ale mi­mo to chcę żyć. Dla­te­go tu przyszed­łem i dla­te­go to wszystko mó­wię.

    - Przecież Haw­kins mu­si­ał mi­eć opi­nię rzec­zoz­naw­ców, za­nim zdecy­do­wał się na ta­ką du­żą tran­sak­cję.

    - Byli rzec­zoz­nawcy. Dos­ta­li ode mnie pro­wi­zję. Za do­lary wszystko moż­na za­łat­wić.

    - A co z ca­łą tą spra­wą mi­ał wspól­ne­go Das­ze­wicz? - spytał Dow­nar.

    - Był pośred­ni­ki­em. Znał Haw­kin­sa. To był jego kli­ent. On mnie z nim zetk­nął.

    - I otrzy­mał pro­wi­zję za­rów­no od pa­na, jak i od Haw­kin­sa.

    - Oczywiście.

    - Czy wi­ed­zi­ał, że to była os­zu­kańc­za tran­sak­cja?

    - Wiedział.

    Downar po­ki­wał gło­wą.

    - No tak… Nas­tęp­nie Haw­kins chci­ał da­lej sprze­dać to­war. Zna­leźli się rzec­zoz­nawcy, którzy go uświ­ado­mi­li co do war­tości tych "bez­cen­nych skar­bów" i wtedy Haw­kins przysłał swo­j­ego czło­wi­eka, żeby za­łat­wić spra­wę z pa­nem i z Das­ze­wic­zem.

    Jorgosowi zno­wu zac­zęły drżeć rę­ce.

    - Ratujcie mnie!

    - Mam pew­ną pro­pozy­cję - po­wi­ed­zi­ał D,ownąr. - Jak by się pan za­patry­wał na to, żeby za­te­le­fo­no­wać do te­go Sycyli­jczy­ka i umó­wić się z nim na ka­wę.

    - Ależ to sza­leńst­wo! On mnie za­mor­du­je!

    - Nie sąd­zę. Gdzie pan ma te pi­eni­ąd­ze, któ­re za­in­ka­so­wał pan od Haw­kin­sa?

    - W ban­ku, oczy­wiście, części­owo w Ate­nach, części­owo w Zu­ric­hu.

    - Ile te­go jest mni­ej wi­ęcej?

    - Około stu tysi­ęcy do­la­rów.

    - A ksi­ążecz­ki cze­ko­we?

    - Zostawiłem w Irak­li­onie.

    - Czy pan sąd­zi, że Haw­kins zrezyg­nu­je z ta­ki­ej sumy? Bard­zo wąt­pię. Jes­tem prze­ko­nany, że nic pan nie ryzyku­je, spoty­ka­j­ąc się z tym Włoc­hem.

    - Ale w jakim ce­lu?

    - Powie mu pan, że po namyśle zdecy­do­wał się pan zwró­cić te pi­eni­ąd­ze. Mu­si pan jed­nak dos­tać się do Irak­li­onu, bo tam są ksi­ążecz­ki cze­ko­we. Ten fa­cet przyj­ec­hał na­jnowszym mo­de­lem For­da. Chcąc mi­eć pew­ność, że pan mu nie zwi­e­je, za­bi­er­ze pa­na do swo­j­ego wo­zu i po­j­ed­zi­ecie ra­zem.

    - Nie zro­bię te­go! Nigdy! - wybuch­nął Jor­gos. - Prze­ci­eż z chwi­lą, ki­edy zna­jd­zi­emy się w Gre­cji…

    Downar potr­ząs­nął gło­wą.

    - Nie zna­jd­zi­ecie się w Gre­cji. Nie wyj­ed­zi­ecie z Pols­ki. Zos­ta­ni­ecie zatrzy­ma­ni na gra­nicy.

    - Nie ro­zu­mi­em.

    - Na gra­nicy za­aresz­tu­j­emy Sycyli­jczy­ka. Jak on się nazy­wa?

    - Castelloni. Ma­rio.

    - Otóż to. Pan Cas­tel­lo­ni zos­ta­nie zatrzy­many na punk­cie gra­nicznym ra­zem z pa­nem oczy­wiście.

    - Po co to wszystko? Prze­ci­eż… prze­ci­eż mo­że­cie go za­raz za­aresz­to­wać za za­bó­jst­wo Das­ze­wic­za.

    Downar uśmi­ech­nął się.

    - To nie ta­kie pros­te. Nie mamy żadnych do­wo­dów. Pańs­kie sło­wa i pańs­kie przypuszc­ze­nia są ni­ewys­tarc­za­j­ącym ar­gu­men­tem w tej spra­wie. Nie mo­żemy ni z te­go, ni z owe­go aresz­to­wać włos­ki­ego hand­low­ca wyłącz­nie na pods­ta­wie pańs­kich po­de­jr­zeń.

    - A na gra­nicy będ­zi­ecie mi­eli do­wody?

    Downar nie przes­ta­wał się uśmi­ec­hać. Hu­mor wyraźnie mu się pop­ra­wił.

    - Postaramy się. Otrzy­ma pan od nas w pre­zen­cie pi­ęk­ną wa­liz­kę włos­ki­ej pro­duk­cji.  Niech pan będ­zie dob­rej myśli, Herr Pa­pa­do­po­ulos. Ni­ech pan spo­ko­jnie wra­ca do ho­te­lu i zadz­wo­ni do te­go Sycyli­jczy­ka. Ci­ąg­le za­po­mi­nam, jak on się nazy­wa.

    - Castelloni.

    - O właśnie. Pros­zę do ni­ego jak na­jp­ręd­zej za­te­le­fo­no­wać. Ni­ech pan po­wie, że ur­ząd­ził pan so­bie ma­leń­ką wyci­ecz­kę po Pols­ce i że właśnie pan wró­cił. Czy od­po­wi­ada pa­nu mo­ja pro­pozy­cja?

    - Wolałbym, żebyście go za­raz za­aresz­to­wa­li, ale jeże­li nie moż­na inac­zej…

    - Nie moż­na inac­zej.

    

Downar traf­nie prze­wid­zi­ał, że Sycyli­jczyk nie zrezyg­nu­je ze stu tysi­ęcy do­la­rów.

    Zadowalać się sa­mą zems­tą było rzec­zą mo­że efek­tow­ną, ale ma­ło op­ła­cal­ną. Zresz­tą jed­na spra­wa nie wykluc­za­ła dru­gi­ej. Moż­na było prze­ci­eż na­jpr­zód odeb­rać do­lary, a nas­tęp­nie zlik­wi­do­wać ni­e­ucz­ci­we­go kont­ra­hen­ta.

    Signor Cas­tel­lo­ni na­jwi­docz­ni­ej tak sa­mo ro­zu­mo­wał, gdyż po upły­wie dwóch dni Jor­gos Pa­pa­do­po­ulos za­te­le­fo­no­wał do ko­mendy, in­for­mu­j­ąc, że wyj­eżd­ża­ją na­za­j­utrz wczesnym ran­ki­em.

    Downar za­ci­erał rę­ce z za­do­wo­le­ni­em.

    - No… zda­je się, że do­bi­j­amy do koń­ca tej cho­ler­nej sprawy. Dos­tarczy­łeś wa­liz­kę?

    - Oczywiście. Już daw­no - od­parł Ols­zews­ki. - Nie bo­isz się, że fa­cet w os­tat­ni­ej chwi­li coś zwęszy i od­le­ci sa­mo­lo­tem zos­ta­wi­a­j­ąc wóz i Gre­ka?

    - Nie bo­ję się. Zresz­tą wszystkie lot­nis­ka obs­ta­wi­one i porty tak­że. Nie od­le­ci ani nie odpły­nie.

    - Czy jes­teś pe­wi­en, że to rzeczy­wiście on za­łat­wił Das­ze­wic­za?

    Downar wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Stuprocentowej pew­ności oczy­wiście nie mam, ale wszystko na to wska­zu­je.

    - Może trze­ba było go przes­łuc­hać?

    - Spłoszyłby się. A nie mamy żadnych pods­taw, żeby go zatrzy­mać. Te­raz będ­zi­emy mi­eli.

    Olszewski ci­ąg­le jeszc­ze nie był prze­ko­nany.

    - A to że prześla­du­je te­go Gre­ka, to ni­edos­ta­tecz­na pods­ta­wa?

    Downar skrzywił się.

    - Chyba żar­tu­j­esz. Zapr­zeczyłby wszystki­emu. Po­wi­ed­zi­ałby, że fa­cet ma szmerg­la, że po­padł w jakieś ob­ses­yj­ne stany po tra­gicz­nej śmi­er­ci żony. I co da­lej? Nic. Wsi­adłby do sa­moc­ho­du i cześć.

    - Może masz ra­cję - przyznał Ols­zews­ki.

    - Czyś jeszc­ze nie zdo­łał po­j­ąć tej ni­ewątp­li­wej prawdy, że ja zaws­ze mam ra­cję? - ro­ześmi­ał się Dow­nar.

    

Na punk­cie gra­nicznym ruch był sto­sun­ko­wo duży. Se­zon turystyczny w peł­ni. Dłu­gi sznur sa­moc­ho­dów w oc­ze­ki­wa­niu na kont­ro­lę cel­ną i pasz­por­to­wą.

    Wreszcie przyszła ko­lej na for­da - mus­tan­ga w ko­lor­ze zi­elonym, symbo­li­zu­j­ącym, jak wi­ado­mo, nad­zi­e­ję.

    Urzędnik celny uśmi­ec­hał się z za­wo­do­wą upr­ze­jmością. Mó­wił po ni­emi­ec­ku, po fran­cus­ku, znał na­wet troc­hę włos­ki.

    - Czy ma pan coś do za­dek­la­ro­wa­nia, sig­no­re?

    Sycylijczyk ener­gicz­nie potr­ząs­nął gło­wą.

    - Nie.

    - A pan?

    Jorgos rów­ni­eż oświ­adczył, że nie ma nic do za­dek­la­ro­wa­nia. Ur­zęd­nik jed­nak nie rezyg­no­wał.

    - Panowie poz­wo­lą, że za­jrzymy do ich wa­li­zek.

    Cestelloni był wyraźnie zni­eci­erp­li­wi­ony. Nie mógł jed­nak opo­no­wać. Wysi­adł z wo­zu, ot­worzył ba­gaż­nik i wyj­ął wa­liz­ki.

    Sprawdzanie trwa­ło dość dłu­go. Wresz­cie ur­zęd­nik celny po­wi­ed­zi­ał:

    - Panowie poz­wo­lą z na­mi.

    Znaleźli się w po­ko­ju służ­bowym, gdzie jeszc­ze raz pod­da­no szcze­gó­łowym og­lęd­zi­nom ich ba­ga­że.

    Castelloni był wści­ekły. Klął pod no­sem w di­alek­cie sycyli­js­kim, ci­ąg­le jed­nak nie po­de­jr­ze­wał pods­tę­pu.

    W wyni­ku tych wszystkich ma­ni­pu­la­cji oka­za­ło się, że wa­liz­ka pa­na Pa­pa­do­po­ulo­sa po­si­ada pod­wó­jne dno i za­wi­era spo­rą ilość bi­ałe­go prosz­ku.

    - Heroina - po­wi­ed­zi­ał cel­nik.

    Wtedy roz­pę­ta­ła się prawd­zi­wa bur­za. Cas­tel­lo­ni ryczał, wymac­hi­wał rę­ka­mi, popr­zew­ra­cał meb­le, rzu­cił się na Jor­go­sa i byłby go na­jp­raw­do­po­dob­ni­ej za­bił, gdyby go nie obezw­ład­ni­ono.

    - To nie mo­ja wa­liz­ka! To nie mo­ja wa­liz­ka! - wykrzyki­wał we wszystkich znanych mu języ­kach.

    Downar zbliżył się i po­łożył mu rę­kę na ra­mi­eniu.

    - Proszę się us­po­ko­ić. Pa­no­wie obaj zatrzy­ma­ni są do dyspozy­cji pro­ku­ra­to­ra - po­wi­ed­zi­ał po ni­emi­ec­ku.

    - Ja nie mam nic wspól­ne­go z tą spra­wą - pró­bo­wał bro­nić się Sycyli­jczyk. - To ten przek­lęty Grek. To jego wa­liz­ka. Jego aresz­tu­jcie. Ja nie hand­lu­ję nar­koty­ka­mi.

    - Panowie pod­ró­żu­ją ra­zem.

    - Zabrałem go przez upr­ze­jmość. Łotr, szub­ra­wi­ec, bandy­ta. Za­pew­ni­am pa­nów, że się ta­ki­mi spra­wa­mi nie za­jmu­ję. Ja jes­tem ucz­ciwym hand­low­cem. Ja mam fir­mę w Pa­ler­mo. Ja za­war­łem umo­wę z was­zą cent­ra­lą. Za­bi­erz­cie jego, a mnie poz­wól­cie jec­hać.

Dow­nar potr­ząs­nął gło­wą.

    - Przykro mi, Herr Cas­tel­lo­ni, ale to ni­emoż­li­we. Wyjaśnimy wszystko w śledzt­wie. Na ra­zie, ni­es­tety, mus­zą pa­no­wie wra­cać do Wars­zawy.

    - Nie ma­cie pra­wa mnie zatrzymy­wać.

    - Doskonale pan wie, że nie tylko mamy pra­wo, ale na­wet obo­wi­ązek pa­na zatrzy­mać.  Może skończymy już tę dysku­sję.

    Castelloni za­cis­nął pięści.

    - Porca mi­se­ria.

    

Na poc­ząt­ku przes­łuc­ha­nia Cas­tel­lo­ni zac­howy­wał się z du­żą pew­nością si­ebie. Chwi­la­mi sta­wał się na­wet ag­resywny. Po­woły­wał się na pra­wo mi­ędzy­na­ro­do­we, gro­ził, że zwró­ci się ze skar­gą do na­jwyższych pols­kich władz państ­wowych, żą­dał skon­tak­to­wa­nia go z włos­ką am­ba­sa­dą, po­woły­wał się na swo­je ko­nek­sje w Ita­lii itd. itd.

    Downar z iście sto­ic­kim spo­ko­j­em zno­sił to wszystko. Dos­ko­na­le znał te­go rod­za­ju takty­kę i wi­ed­zi­ał, że wyma­ga ona ze strony pro­wad­zą­ce­go śledzt­wo ani­els­ki­ej ci­erp­li­wości. Ki­wał wi­ęc gło­wą, uśmi­ec­hał się wyro­zu­mi­ale, od cza­su do cza­su wtrą­cał jakieś sło­wo, a na­wet ca­łe zda­nie, ma­j­ące na ce­lu zła­god­ze­nie ni­eco burz­li­wej at­mos­fery. Wresz­cie, gdy Sycyli­jczyk troc­hę się zmęczył i wyczer­pał pi­erws­zą por­cję swych ar­gu­men­tów, po­wi­ed­zi­ał:

    - Od jak daw­na zna pan pa­na Jor­go­sa Pa­pa­do­po­ulo­sa?

    - Poznałem go zu­peł­nie przypad­ko­wo tu­taj, w Wars­za­wie, w ka­wi­ar­ni.

    - I ta­ki­ego przypad­ko­wo poz­na­ne­go czło­wi­eka zab­rał pan do swo­j­ego wo­zu?

    - Chciałem mu wyświ­adczyć przysłu­gę. A po­za tym lu­bię mi­eć to­warzyst­wo w pod­róży.

    - A do Pols­ki przyj­ec­hał pan w spra­wach turystycznych, praw­da?

    - Nie tylko. Chci­ałem poz­nać wasz kraj, a jed­noc­ześnie na­wi­ązać kon­takty hand­lo­we.  Jestem właści­ci­elem firmy hand­lo­wej w Pa­ler­mo. Arty­kuły che­micz­ne i far­ma­ce­utycz­ne. Podpisałem już wstęp­ną umo­wę eks­por­to­wą z was­zą cent­ra­lą CI­ECH.

    - Czy pan Haw­kins to pańs­ki przyj­aci­el, czy wspól­nik?

Po raz pi­erwszy w ci­emnych oc­zach Sycyli­jczy­ka za­mi­go­tał ni­epo­kój.

    - Hawkins?

    - Tak - ski­nął gło­wą Dow­nar. - Pytam o pa­na Wil­li­ama Haw­kin­sa, do któ­re­go te­le­fo­no­wał pan z ho­te­lu do Rzymu. Przypo­mi­na pan so­bie za­pew­ne.

    - To mój przyj­aci­el - pad­ła burk­li­wa od­po­wi­edź.

    Downar westch­nął i zro­bił bard­zo stra­pi­oną mi­nę.

    - Wobec te­go ni­ez­mi­er­nie mi przykro, ale mam dla pa­na ni­ezbyt mi­łą wi­ado­mość. Pan Wil­li­am Haw­kins, oby­wa­tel amery­kańs­ki, zos­tał w Rzymie zatrzy­many przez In­ter­pol.

    - Non e pos­si­bi­le! Das is unmöglich!

    - Niestety to fakt. Przed pa­ro­ma god­zi­na­mi otrzy­ma­łem tę wi­ado­mość. Wil­li­am Haw­kins jest os­kar­żony o han­del krad­zi­ony­mi dzi­eła­mi sztu­ki oraz wyko­pa­lis­ka­mi arc­he­olo­giczny­mi.

Śni­ada twarz Sycyli­jczy­ka wyglą­da­ła tak, jakby ją ktoś posy­pał po­pi­ołem.

    - Non e pos­si­bi­le… Non e pos­si­bi­le… - pow­tar­zał.

    - Obawiam się - ci­ąg­nął da­lej Dow­nar - że In­ter­pol zech­ce się za­in­te­re­so­wać rów­ni­eż i pańs­ką oso­bą.

    - Ja nie mam z tym nic wspól­ne­go.

    - Sądzę, że wszystko będ­zie za­le­ża­ło od zez­nań pa­na Haw­kin­sa. Z te­go, co mó­wi pan Jor­gos Pa­pa­do­po­ulos, wyni­ka, że pan ma z tym coś wspól­ne­go.

    - Mascalzone.

    - Chciałbym pa­na po­in­for­mo­wać, że ja nie znam włos­ki­ego - po­wi­ed­zi­ał Dow­nar. - Mo­że wi­ęc na­dal będ­zi­emy roz­ma­wi­ali po ni­emi­ec­ku. Zech­ce mi pan te­raz po­wi­ed­zi­eć, czy zna pan ni­e­j­aki­ego Ro­ber­ta Das­ze­wic­za, a rac­zej czy pan go znał.

    - Nie zna­łem i nie znam ni­ko­go ta­ki­ego. Pi­erwszy raz słyszę to naz­wis­ko.

    - To dosyć dziw­na spra­wa - zak­ło­po­tał się Dow­nar. - Twi­erd­zi pan, że pan nigdy nie znał Ro­ber­ta Das­ze­wic­za, a tymcza­sem pod pods­zew­ką jed­nej z pańs­kich mary­na­rek zna­leźliśmy to - wyj­ął z akt bi­ałą ko­per­tę i wytrząs­nął z ni­ej na bi­ur­ko ka­wa­łek pa­pi­eru. - To jest czek na dwad­zieścia pi­ęć tysi­ęcy do­la­rów, wysta­wi­ony właśnie przez Ro­ber­ta Das­ze­wic­za. Trud­no wprost uwi­erzyć, żeby zu­peł­nie ni­ez­na­j­omy czło­wi­ek ofi­aro­wał pa­nu ta­ki pre­zent.

    Downar przez chwi­lę mi­ał wra­że­nie, że Sycyli­jczyk rzu­ci się na ni­ego. Ost­roż­nie wysu­nął szuf­la­dę, w któ­rej le­żał pis­to­let. Wprawd­zie znał boks, judo i ka­ra­te, ale jego roz­mów­ca wyglą­dał na ni­epr­ze­ci­ęt­ne­go osił­ka.

    - No i co pan na to, Herr Cas­tel­lo­ni?

    Milczenie.

    - Przykra spra­wa z tym cze­ki­em - mart­wił się da­lej Dow­nar. - Ale to jeszc­ze nie wszystko. Ni­ech pan so­bie wyob­ra­zi, że w pańs­kim wo­zie, w głę­bi ba­gaż­ni­ka, zna­leźliśmy strasz­nie zmi­ętą, brud­ną kos­zu­lę. Lewy man­ki­et zos­tał po­wa­lany krwią. Dziwnym zbi­egi­em oko­licz­ności ta krew po­si­ada ta­ką sa­mą gru­pę, co krew Das­ze­wic­za, któ­re­go za­mor­do­wa­no no­żem al­bo rac­zej sztyle­tem. Zda­je się, że na Sycylii mężczyźni chęt­nie uży­wa­ją sztyle­tów. Czy to praw­da, Herr Cas­tel­lo­ni? No wi­ęc jak? - głos Dow­na­ra stał się nag­le twardszy, bard­zi­ej ur­zę­dowy. - Przyzna­je się pan do za­bi­cia Ro­ber­ta Das­ze­wic­za?

    Niespodziewanie na war­gach Sycyli­jczy­ka po­j­awił się drwi­ący uśmi­ech.

    - Powinniście być mi wdzi­ęcz­ni.

    Downar nie ukry­wał zdzi­wi­enia.

    - Wdzięczni?

    - Oczywiście. Za­oszc­zęd­zi­łem wam kło­po­tów i kosz­tów pro­ce­su. Te­go rod­za­ju sprawy są­do­we bywa­ją dłu­gotr­wa­łe i skomp­li­ko­wa­ne.

    - Co pan ma na myśli?

    Castelloni nie przes­ta­wał się uśmi­ec­hać.

    - W tej chwi­li już nie potr­ze­bu­j­emy grać ko­me­dii. Wie pan prze­ci­eż dos­ko­na­le, że Das­ze­wicz zlik­wi­do­wał tę Greczyn­kę.

    - Skąd ta pew­ność?

    - Sam mi to po­wi­ed­zi­ał. Chod­zi­ło mu o włas­ną skó­rę… Pró­bo­wał we mnie wmó­wić, że ot­ruł Ane­tę na po­le­ce­nie Haw­kin­sa. Oczy­wiście nie da­łem się na to nab­rać.

    - I po­wi­ed­zi­ał, że ot­ruł Ane­tę?

    - Tak, cyj­an­ki­em po­ta­su. Dosy­pał do kawy. Po­kazy­wał mi na­wet, ile mu jeszc­ze te­go prosz­ku zos­ta­ło.

    - Więc przyzna­je się pan do za­mor­do­wa­nia Ro­ber­ta Das­ze­wic­za - pow­tórzył swe pyta­nie Dow­nar.

    Sycylijczyk wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Chyba dosyć wyraźnie da­łem to do zro­zu­mi­enia.

    Przesłuchanie było skońc­zo­ne.

    

Pułkownik Leśni­ews­ki w grun­cie rzeczy był za­do­wo­lony z ro­boty swo­ich współp­ra­cow­ni­ków. Os­ta­tecz­nie dwa za­bó­jst­wa zos­tały wyjaśni­one, a po­za tym za­wi­ado­mi­ony w po­rę In­ter­pol zatrzy­mał w Rzymie Amery­ka­ni­na, hand­lu­j­ące­go od daw­na krad­zi­ony­mi dzi­eła­mi sztu­ki. To był ni­ewątp­liwy suk­ces. Mi­mo to przyj­ął Dow­na­ra z twar­zą chmur­ną.

    - Coś tu nie gra, Ste­fan. Zaczy­nasz sto­so­wać pas­kud­ne chwyty.

    - O co chod­zi? - zdzi­wił się Dow­nar, który spod­zi­ewał się hymnów poch­walnych.

    - Chodzi o to, że z tą he­ro­iną to była ordy­nar­na pro­wo­ka­cja. To nie są doz­wo­lo­ne po­su­ni­ęcia.

    - A coś ty chci­ał? - żach­nął się Dow­nar. - Mi­ałem mo­że wypuścić z rąk te­go oprysz­ka, te­go mor­der­cę, te­go gangs­te­ra? Jak ty to so­bie wyob­ra­żasz?

    - Trzeba było w jakiś inny spo­sób zna­leźć do­wody jego winy.

    - Nie bądź śmi­eszny. Przep­ras­zam cię, sze­fie, ale zaczy­nasz mnie de­ner­wo­wać. Nie mi­ałem ab­so­lut­nie żadnych do­wo­dów prze­ciw­ko ni­emu, ab­so­lut­nie żadnych.

    - A od­cis­ki pal­ców w mi­esz­ka­niu Das­ze­wic­za?

    - Nie zna­leźliśmy od­cis­ków pal­ców. To fac­ho­wi­ec. Mu­si­ałem go zatrzy­mać. Ro­zu­mi­esz? Musiałem. Prze­ci­eż nie mog­łem tak ni z te­go, ni z owe­go zac­ząć mu rozp­ru­wać mary­nar­ki i szu­kać te­go cho­ler­ne­go cze­ku. A po­za tym, jeże­li chod­zi o ścis­łość, to nie była jego wa­liz­ka, tylko te­go Gre­ka. I to nie była żad­na he­ro­ina, tylko odżyw­ka dla ni­emow­ląt, le­ci­ut­ko zap­ra­wi­ona dla za­pac­hu.

    Leśniewski nie mógł powstrzy­mać uśmi­ec­hu.

    - I jeszc­ze coś ci po­wi­em - mó­wił da­lej Dow­nar. - Dla zde­mas­ko­wa­nia zbrod­ni­ar­za, mor­dercy, wszystkie chwyty są dob­re. Ro­zu­mi­esz? Wszystkie! Dosyć już tej za­bawy w rę­ka­wicz­kach, tej tak zwa­nej fa­ir play. Zo­bacz, co się dzi­e­je na świ­ecie. Por­wa­nia, mordy, gwałty, na­jst­rasz­ni­e­js­ze zbrod­nie. Po zni­esi­eniu kary śmi­er­ci we Włos­zech i w Ang­lii nie mo­gą so­bie dać rady. Przez świ­at id­zie co­raz szers­zą fa­lą bez­kar­na zbrod­nia. Bandy­ci, gangs­terzy tri­um­fu­ją, a po­li­cja, sęd­zi­owie, pro­ku­ra­torzy ba­wią się w jakieś bez­sen­sow­ne hu­ma­ni­tar­ne te­orie, trak­tu­ją na­j­ohyd­ni­e­jszych zbrod­ni­arzy jak ni­egr­zecz­ne dzi­eci. Jeże­li ca­ła ludz­kość nie zmo­bi­li­zu­je się prze­ciw­ko tej gang­re­nie, jeże­li nie zacz­ni­emy sto­so­wać środ­ków rów­nie bezwzg­lędnych jak oni, to ko­ni­ec, zgi­ni­emy. Nie będ­zie mi­e­js­ca dla lud­zi ucz­ciwych, poży­tecznych spo­łecz­nie.

    - Widzę, że jes­teś w bo­j­owym nast­ro­ju - po­wi­ed­zi­ał z uśmi­ec­hem Leśni­ews­ki i wyci­ąg­nął rę­kę do przyj­aci­ela. - Jest w tym du­żo ra­cji, co mó­wisz, ale mu­si­ałem wyj­ec­hać z ur­zę­do­wą repry­men­dą. Nie bi­erz so­bie te­go tak bard­zo do ser­ca. A te­raz idź, od­pocz­nij.

    Odwaliłeś ka­wał so­lid­nej ro­boty. Mu­sisz być sko­nany.

    W swo­im po­ko­ju Dow­nar zas­tał Ols­zews­ki­ego.

    - No i co tam, stary? - spytał ci­eka­wie po­rucz­nik.

    - Obsztorcował mnie.

    - Za co? Za tę tak zwa­ną "he­ro­inę"?

    - Właśnie. Że pro­wo­ka­cja, że to, że tam­to.

    - Chyba nie mó­wił te­go se­rio.

    - Pół żar­tem, pół se­rio.

    - Przejmujesz się?

    Downar wzruszył ra­mi­ona­mi.

    - Przestałem się już czymkol­wi­ek prze­jmo­wać. Ale troc­hę ra­cji mi­ał. Co­raz części­ej myślę o emery­tur­ze.

    - Co będ­zi­esz ro­bił, jak pó­jd­zi­esz na emery­tu­rę?

    - Bo ja wi­em. Nie mam jeszc­ze sprecy­zo­wanych pla­nów. Mo­że bę­dę chod­ził na ryby, a mo­że za­jmę się og­ród­ki­em dzi­ał­kowym. Ale al­mi­ri­tis sad­zić nie bę­dę.

    - Almiritis? A cóż to ta­ki­ego?

    - To ta­kie grec­kie drzew­ka, któ­re pi­ją sło­ną wo­dę.

    - De gus­ti­bus non est dis­pu­tan­dum - po­wi­ed­zi­ał ze śmi­er­tel­ną po­wa­gą Ols­zews­ki. - Ja tam wo­lę pi­wo.

    Racot, maj 1976.