AKUPUNKTURA/
AKUPRESURA/
REFLEKSOLOGIA

Zarys historii refleksoterapii

Refleksologia narodziła się około 5000 r. p.n.e. w Chinach. Według własnych obliczeń również Indianie z Ameryki Północnej od 15 000 lat posiedli te wiedze w tamtym czasie. Fascynację stopą znajdziemy też w mitologii greckiej i kulturze egipskiej.

Pierwszy dowód na stosowanie refleksoterapii znaleziono w Sakkarze w Egipcie. Pochodzi on z 2500-2330 r. p.n.e. Jest to relief z grobowca wezyra Ankhma-Hora, przedstawiający dwóch ciemnoskórych mężczyzn zajmujących się rękami i stopami dwóch innych osób o jaśniejszej karnacji.

W Europie rozprawę naukową na temat akupunktury napisał holenderski lekarz Ten Thyne. W roku 1890 i na początku XX wieku Niemcy rozwinęli techniki tzw. masażu segmentarnego lub odruchowego (reflex massage).

Osobami, które przysłużyły się rozwojowi współczesnej refleksologii był dr Alfons Cornelius. On prawdopodobnie w roku 1893 jako pierwszy zastosował masaż reflektoryczny.

W Londynie badania nad reakcjami odruchowymi prowadził Henry Head, natomiast w Rosji - Władimir Bechterew, Iwan Seczenow i oczywiście Iwan Pawłow.

AKUPRESURA

• Akupresura (acupressure) to najstarsza w świecie metoda leczenia. Zapoczątkowali ją dawni chińscy lekarze przed paroma tysiącami lat. Uważali oni, że rodzimy się wyposażeni w specjalną siłę, którą dziś utożsamiamy z wolą życia. Siła ta, dominująca w całym wszechświecie, nazywana jest energię Qi i krąży we wszystkich ustrojach żywych jak i w każdej materii posiadającej strukturę chemiczną.

•  Energia Qi składa się z dwóch przeciwstawnych sił: żeńskiej Yin, męskiego Yang. Wszystko co nas otacza można zaliczyć do Yin lub Yang.

• Yin to: ciemność, księżyc, noc, zimno, woda, słabość, smutek.

• Yang to: światło, słońce, dzień, niebo, ogień, ciepło, siła, szybkość, radość.

• Energia Qi krąży w zdrowym organizmie w sposób ciągły, poprzez konkretne szlaki zwane meridianami.

• Krążąc przepływa przez wszystkie narządy w określonej kolejności, określonej porze dnia. Z krążeniem tym wiąże się optymalny czas pracy narządu lub punkt kulminacyjny największego natężenia jego aktywności. Największy przypływ energii Qi do narządu maksymalnie go uaktywnia. Uważa się, że właśnie w tym czasie narządy są najbardziej podatne na różnego rodzaju oddziaływanie, tak chorobotwórcze, jak i lecznicze.
  
  

ENERGIA QI I JEJ FORMY

Narządy, które mają kanały energetyczne, czyli meridiany, zakwalifikowane są do Yang lub Yin. Yang to narządy „puste” Fu (mające światło). Są to: żołądek, jelito grube i cienkie, pęcherz moczowy, potrójny ogrzewacz i pęcherzy żółciowy. Yin to narządy „pełne” Zang (miąższowe). Zaliczmy do nich: płuca, śledzionę, trzustkę, serce, nerki, osierdzie i wątrobę.

• Każdy z meridianów zawiera w sobie określoną liczbę punktów chińskich. Oddziałując na nie możemy poprzez układ nerwowy wpływać na organy wewnętrzne. Następuje przy tym wytwarzanie substancji chemicznych i hormonalnych. Te miejsca na skórze różnią się od pozostałych właściwościami cieplnymi, biochemicznymi i elektrycznymi.
  
  Punkty chińskie znajdują się na ciele człowieka od urodzenia a ich wielkość waha się od 2-5 mm (w czasie choroby mogą się powiększyć do 10 mm).
  
  Dzięki punktom na meridianach można dotrzeć do wewnętrznych rozgałęzień, którymi krąży Qi. Niegdyś chińskie miasta otaczały mury; bramy otwierano, by wpuścić kupców dostarczających żywność, zamykano, by ustrzec się niebezpieczeństwa. Punkty chińskie to właśnie takie bramy, niedostrzegalne wrota ciała, które otwierają się i zamykają, by w ten sposób regulować jego dynamikę.
  
  Akupresura działa inaczej niż lek, który przynosi ograniczony i wybiórczy rezultat. Co więcej, leki zachodnie często wywołują tak zwane skutki uboczne, czyli niekorzystne zmiany w organizmie. W medycynie chińskiej odwrócono tę logikę: ogólne zmiany w organizmie prowadzą do zaniku niepożądanych objawów.
  
  Akupresura porusza Qi, budząc je z zastoju, przywraca normalne krążenie, uśmierza bóle i w dużym stopniu ułatwia proces zdrowienia.

WSKAZANIA

•  Akupresurę można stosować z powodzeniem w bardzo wielu dolegliwościach.

• Ważne jest jednak, aby zawsze przy poważniejszych problemach zdrowotnych korzystać z porady i leczenia lekarza.

• Akupresurę można stosować w celu likwidacji lub zmniejszenia wielu dolegliwości bólowych (w tych przypadkach większe efekty daje elektropunktura):
       - bóle głowy różnego pochodzenia
       - bóle w obrębie kręgosłupa
       - bóle krzyża i dolnej części pleców
       - bóle reumatyczne
       - nerwobóle
       - bóle mięśniowe
  
  
  

WSKAZANIA

• Choroby neurologiczne:
       - choroby korzeni i splotów nerwowych
       - zawroty głowy
       - padaczka
       - zaburzenia ruchowe kończyn
       - zaburzenia czuciowe kończyn
       - osłabienie i zaniki mięśni
  
  

• Choroby układu pokarmowego:
       - wrzody żołądka i dwunastnicy
       - wymioty
       - bieguka
       - kolka jelitowa
       - niestrawność
       - nieżyt żołądka
       - choroby jelit
       - choroby wątroby i woreczka żółciowego
  
  

WSKAZANIA

• Choroby układu oddechowego:
       - astma
       - nieżyt nosa
       - zapalenie gardła
       - zapalenie zatok
       - zapalenie oskrzeli
       - kaszel
  
  

• Choroby serca i układu krążenia:
       - nadciśnienie i niedociśnienie
       - niedokrwienna choroba serca
       - zaburzenia rytmu serca
       - miażdżyca
       - zaburzenia krążenia w kończynach
  
  

WSKAZANIA

• Choroby układu moczowo – płciowego:
       - stany zapalne
       - obrzęki kończyn pochodzenia nerkowego
       - zaburzenia miesiączkowania
       - zaburzenia w okresie menopauzy
  
  

• Okulistyka:
       - zapalenie rogówki
       - zapalenie spojówek
       - choroby nerwu wzrokowego
       - łzawienie
  
  

• Zaburzenia psychiczne:
       - wyczerpanie psychiczne
       - zaburzenia snu
       - nerwice
  
  

PRZECIWWSKAZANIA

     - łagodne i złośliwe nowotwory
     - ciąża
     - ostre choroby infekcyjne i gorączkowe

o niejasnej etiologii
     - przewlekłe choroby infekcyjne w stadium

zaostrzenia
     - zawał mięśnia sercowego
     - zakrzepice tętnicy wieńcowej oraz zatory w

okresie ostrym
     - daleko posunięte wyniszczenie

Mapa meridianów

Meridian płuc (P) rozpoczyna się (P1) na powierzchni klatki piersiowej na wys. pierwszej powierzchni międzyżebrowej. Przechodzi na przyśrodkową część ramienia i promieniową przedramienia. Przez nadgarstek przechodzi tętnicę promieniową i osiąga koniuszek kciuka (P.11).

Meridian jelita grubego (JG) rozpoczyna się w rogu paznokcia II palca. Przechodzi przez nadgarstek, przedramię, ramię do wyrostka barkowego, skręca do dołka nadobojczykowego. Stąd wznosi się i biegnie przez żuchwę i policzek do przeciwnego skrzydełka nosa (JG.20).

Meridian żołądka (Ż) rozpoczyna się na dolnym brzegu oczodołu. Stąd biegnie w dół, dzieląc się o drodze na dwie odnogi. Jedna z nich kieruje się w górę do kąta czoła, a druga przemieszcza się w dół po szyi, kl.piersiowej, brzuchu, przedniej pow. uda i podudzia, aż do II palca stopy (Ż.45).

Meridian śledziony-trzustki (ŚT) rozpoczyna się na paluchu. Biegnie w górę po przyśrodkowej stronie kończyny dolnej, przechodzi na boczną stronę brzucha i kl.piersiowej, skąd kieruje się w dół, kończąc się w szóstym międzyżebrzu na linii pachowej (ŚT.21).

Meridian serca (S) rozpoczyna pod pachą (S.1). Stąd biegnie wzdłuż łokciowego brzegu wewnętrznej strony ramienia, przedramienia i ręki po stronie grzbietowej, aż do paznokcia
V palca (S.9).

Meridian jelita cienkiego (JC) zaczyna się na V palcu ręki. Przebiega przez dłoń, tylną stronę przedramienia i ramienia do barku. Stąd wznosi się na szyję, kąta żuchwy, i kończy się w okolicach ucha (JC.19).

Meridian pęcherza moczowego (PM) rozpoczyna się w wewnętrznym kącie oka, wznosi się na czoło i przebiega przez potylicę, gdzie dzieli się na dwie gałęzie. Obie biegną wzdłuż kręgosłupa, przez poślaedek i tylną część uda. Jedna kończy się w dole podkolanowym, a druga biegnie dalej w dół, aż do V palca stopy (PM.67).

Meridian nerki (N) rozpoczyna na podeszwie stopy. Stąd wznosi się po przyśrodkowej stronie podudzia i uda. Wnika w miednicę, by pojawić się powyżej spojenia łonowego i zmierza przez brzuch i kl.piersiową, aż do zagłębienia między I żebrem a obojczykiem (N.27).

Meridian osierdzia (O) rozpoczyna w IV przestrzeni międzyżebrowej. Stąd wznosi się nad dołem pachowym na przednią powierzchnię ramienia i biegnie dalej przez przedramię i rękę, kończąc się na końcu III palca (O.9).

Meridian potrójnego ogrzewacza (PO) zaczyna się na IV palcu, dalej biegnie przez grzbietową część ręki, przedramię, ramię i dochodzi do tylnej doliny barku skąd przechodzi przez szyję, okrąża ucho i kończy się na zewnętrznym brzegu brwi (PO.23).

Meridian pęcherzyka żółciowego (PŻ) zaczyna się w zewnętrznym kącie oka, skąd kieruje się w stronę ucha, później przebiega do czoła, wraca w stronę ucha i znów się wznosi. Następnie biegnie przez potylicę do barku i dalej przez kl.piersiową i brzuch, aż na boczną część kończyny dolnej. Kończy się na IV palcu stopy (PŻ.44).

Meridian wątroby (W) rozpoczyna się na I palcu stopy. Następnie przechodzi na grzbiet stopy, po wewnętrznej powierzchni podudzia i uda. Na wysokości kości biodrowej rozgałęzia się dochodząc do zewnętrznych narządów płciowych i wchodzi w dolną część jamy brzusznej, skąd dalej biegnie przez brzuch do IV międzyżebrza (W.14).

Wyznaczanie punktów przy pomocy jednostki "cun"  

• W celu znalezienia punktów, na które trzeba oddziaływać, korzysta się często z cech anatomicznych w budowie ciała ludzkigo (guzki, zagłębienia, kości, ścięgna, stawy, fałdy itp.). Nie zawsze jest możliwe znalezienie wyróżniających cech anatomicznych. W związku z tym stosuje się indywidualny "cun" ( 1 cun to szerokość kciuka pacjenta, szerokość palca wskazującego i środkowego to 1,5 cuna, wszystkich czterech palców to 3 cuny ).

Metody lokalizacji punktów

Indywidualna jednostka miary wykorzystywaną do lokalizacji punktów akupunktury jest Cun odpowiadający szerokości kciuka lub długości środkowego paliczka III palca ręki.

Punkty pobudzające i hamujące  

• Punkty pobudzające i hamujące - leżą zawsze na własnych meridianach i stymulują czynność związanych z nimi narządów.

• Punkty pobudzające służą do pobudzania meridianu, wzrostu przepływu przez niego energii Qi i pobudzania czynności związanego z nim narządu.

• Punkty hamujące przeciwnie dają efekty odwrotne w stosunku do punktów pobudzających. Wszystkie te punkty (z wyjątkiem kilku) położone są na ręce (do wysokości nadgarstka), lub też na stopie.

 

PUNKTY ALARMOWE MO

• Punkty alarmowe MO - leżą najczęściej poza swoimi meridianami, w dermatomerze mającym wspólne unerwienie segmentowe z porażonym narządem, co odpowiada w większości przypadków strefom Heada. Pojawiający się w tym punkcie ból jest sygnałem trwogi, alarmu porażonego narządu. W czasie choroby punkty te powiększają się do ok. 1 cm, są wyczuwalne jako dobrze ograniczone, bardzo bolesne, miękkie guzki. Bolesność dotykowa jest do tego stopnia wyraźna, że służy jako objaw diagnostyczny.

PUNKTY O SPECYFICZNYM DZIAŁANIU

W akupresurze przywiązuje się dużą uwagę do korzystania z punktów o specyficznym działaniu, które pozwalają w sposób ukierunkowany regulować tę czy inną czynność organizmu bądź zadziałać na ten lub inny narząd:

• Choroby nerwowe - Kunlun (PM10), Rangu (N2)

• Choroby mięśni - Yanglingquan (PŻ34)

• Choroby kości - Dazhu (PM11)

• Bóle w górnej połowie ciała - Hegu (JG4)

• Bóle w dolnej połowie ciała - Zusanli (Ż36)

• Bóle stawów kończyn górnych - Waiguan (PO5)

• Bóle stawów kończyn dolnych - Zulinqi (PŻ41)

• Trzustka - Taixi (N3), Taibai (ST3)

• Jajniki - Sanyinjiao (ST6), Fuliu (N7)

• Choroby układu moczowo-płciowego - Baliao (PM31-34)

• Choroby narządu oddechowego - Shanzhong (GRP17), Feishu (PM13)

• Układ trawienny - Zhongwan (GRP12)

• Choroby uszu - Hegu (JG4)

• Choroby skóry - Lieque (P7), Weizhong (PM40)

• Choroby serca - Daling (O7), Geshu (PM17)

Niektóre z punktów akupresurowych mają bardzo specyficzne działanie wykorzystywane w wielu dolegliwościach:

• Gaohuang (PM43) - lekarz "stu chorób"

• Xuehai (ST10) - punkt "stu swędzeń"

• Luxi (PO19) - szczególnie wskazany przy wymiotach u

dzieci

• Shaohai (S3) - punkt "radości życia"

• Tinggong (JC19) - punkt zwany "wrotami słuchu" stosowany

we wszystkich chorobach słuchu

• Zhangmen (W13), Qimen (W14) - punktyantyalergiczne

• Dazhui (GRT14) - punkt "stu zmęczeń"

• Shimen (GRP5) - punkt "wiecznej młodości"

• Shuifen (GRP9) - "punkt odwadniający" stosowany przy

obrzękach

• Chengjiang (GRP24) - punkt reanimacyjny

PUNKTY WSTRZĄSORODNE

• Brutalny ucisk palcami tych punktów może spowodować zasłabnięcie, omdlenie a nawet zapaść u pacjenta.

• Są one często wykorzystywane w sztukach walki.

• GRT1, GRT20, Yintang, GRP17, O8, PŻ20, ST21
  
  

Masaż ucha

Jedną z metod akupresury, u podstaw której leżą związki uszno - narządowe, jest aurikuloterapia czyli masaż ucha.
Związek określonych stref małżowiny usznej z odpowiednimi okolicami ciała i narządami wewnętrznymi jako pierwszy dokładnie przedstawił francuski lekarz P. Nogier (1956), co następnie zostało potwierdzone przez badaczy rosyjskich i zachodnich (A. Quaglia Senta, J. Bossy, M. Wong, L.Roccia )
Bardzo rozbudowana sieć zakończeń nerwowych znajdujących się na małżowinie usznej, na drodze skomplikowanych odruchów, stanowi kontakt do różnych narządów wewnętrznych.

Masaż ucha można wykonywać samemu, bez pomocy osoby drugiej. Jest to najprostsza forma aurikuloterapii. Wyższym stopniem wtajemniczenia jest masaż wykonywany przy pomocy odpowiednich narzędzi oraz działania polegające na nakłuciach igłami, stymulacji przy użyciu lasera lub prądu elektrycznego.
 Masaż ucha ma na nasz organizm działanie ogólne i przede wszystkim regulujące wszelkie procesy życiowe. Jest to zabieg profilaktyczny, przeznaczony do codziennego stosowania podobnie jak mycie zębów, z tą jednak różnicą, że możemy go wykonywać nawet podczas pracy przy komputerze.
 Przed przystąpieniem do masażu koniecznie należy zapoznać się z budową ucha i lokalizacją położonych na nim stref.

• Masaż ucha jest bardzo zbliżony do klasycznego masażu leczniczego.
  Zaczynamy od tzw. głaskania.
  Polega ono na tym, że wielokrotnie wycieramy całe ucho z góry na dół (tylko w tym kierunku) brzegiem palca wskazującego.
  Następnie wykonujemy rozciąganie.
  Rozpoczynamy je także od góry ucha, chwytając za obrąbek. Następnie przesuwając stopniowo palce w dół, rozciągamy krótkimi pociągnięciami małżowinę w kierunku odśrodkowym. Po masażu całego obrąbka chwytamy ucho głębiej, tzn. za brzeg grobelki i powtarzamy zabieg. na zakończenie rozciągamy płatek ucha w dół.
  
  

• Kolejnym chwytem jest pocieranie okrężne.
  Ujmujemy ucho palcami z dwóch stron, przy czym kciuk leży pod tylną powierzchnią ucha stanowiąc oparcie, natomiast palec wskazujący znajduje się na powierzchni małżowiny. Następnie małymi ruchami kolistymi rozcieramy pomiędzy tymi palcami całą powierzchnię ucha. Na tym właśnie etapie najłatwiej zauważamy szczególnie wrażliwe na ucisk miejsca, na których możemy się też bardziej skoncentrować, tzn. masować dłużej ale nie mocniej. Przy pocieraniu okrężnym możemy także większą uwagę poświęcić muszli, która jest mało dostępna dla innych technik.
  
  

• W następnej kolejności stosujemy potrząsanie.
  Ujmujemy po kolei miejsca na obrąbku (również od góry idąc w dół) i wykonujemy delikatne, szybkie ruchy poprzeczne (tzn. w kierunku od i do głowy), przyjmujące charakter wibracji.
  Kontynuując masaż wykonujemy opukiwanie całej małżowiny czubkiem palca. 
  Na zakończenie zabiegu wykonujemy ponownie techniki rozciągania i głaskania.

REFLEKSOTERAPIA STÓP

MASAŻ STOPY - REFLEKSOLOGIA

•  Masaż stóp można przeprowadzać ręcznie, przy użyciu specjalnego wałka do masażu, podczas chodzenia boso po kamieniach, np. na plaży lub po specjalnie przygotowanej płycie z wypukłościami. Zabieg może również wykonywać druga osoba, np. masażysta.
  Masażu dokonuje się palcami tzw. brzuśćcem kciuka, opuszkami palców lub tzw. kostkami. Stopy przed masażem należy posmarować tłustym kremem; gwarantuje to łatwiejsze masowanie i zabezpiecza przed podrażnieniem skóry. Nacisk w trakcie masażu może być dość silny - pamiętać należy jednak, że najpierw stosujemy ucisk delikatny, stopniowo zwiększając go, przy jednoczesnej obserwacji reakcji pacjenta, albowiem w zależności od stanu chorego organu, reakcja bólowa jest różna.
  
  

• Kolejność masowania receptorów:
  1.Nerki, przewody moczowe i pęcherz
  2.Głowa
  3.Żołądek, jelita, wątroba i trzustka
  4.Pozostałe punkty reagujące bólem na ucisk.
  Każdy receptor masuje się około 5 minut, przy ostrych zakłóceniach można masować do 15 minut. Najbardziej korzystnym czasem stosowania wszystkich masaży jest ok. 30 minut dziennie.
  Nacisk na punkt poddawany akupresurze musi być równomierny. W zależności jednak od rodzaju choroby i wieku chorego można go odpowiednio stopniować. Można przyjąć następującą zasadę dotyczącą czasu trwania zabiegu:

• noworodki: 1/2 - 3 minut

• niemowlęta w wieku 3 - 6 miesięcy: 1 - 4 minut

• niemowlęta 6 - 12 miesięcy: 1 - 5 minut

• dzieci w wieku 1 - 3 lat: 3 - 7 minut

• starsze dzieci: 5 - 10 minut

• dorośli: 5 - 15 minut

Przeciwwskazania

Zabiegu akupresury nie powinno się stosować:

• w czasie choroby z temperaturą

• w czasie ciąży

• nowotworach złośliwych

• przy krwawieniach wewnętrznych

• w chorobach zakaźnych

• w stanach zapalnych skóry

• w ciężkich chorobach serca

• w stanie wyczerpania fizycznego i psychicznego

• po nadużyciu środków uspokajających, alkoholu, narkotyków

Metody refleksoterapii

• Akupunktura - to jedna z metod leczenia stosowana w medycynie chińskiej. Najkrócej i najprościej mówiąc polega ona na nakłuwaniu określonych punktów na ciele, igłami wykonanymi ze specjalnej stali (nakłucia pobudzają organizm człowieka, dzięki temu powraca on do równowagi). Do niedawna uważano, że punktów akupunkturowych ( leżących na kanałach/meridianach ) jest ok. 676. Jednak, jak donoszą najnowsze badania liczba ta jest znacznie większa, odkryto bowiem kilkaset dodatkowych punktów. Leczenie za pośrednictwem akupunktury polega na wkłuciu bardzo cienkich igieł w określone punkty na ciele na kilka lub kilkanaście minut. W czasie wbijania igieł pacjenci mogą odczuwać mrowienie. Jest to jedynie sygnał, że igła została wbita poprawnie we właściwy punkt. Igły używane w akupunkturze są zazwyczaj jednorazowe, akupunkturzysta dokładnie je sterylizuje. Poza igłami, w czasie zabiegów można zastosować masowanie, ogrzewanie, ugniatanie poszczególnych punktów, a w celu delikatnej stymulacji - działanie prądem elektrycznym.
  
  

• Aurikuloakupunktura - jest metodą zbliżoną do akupunktury, ale punkty nakłuć znajdują się na małżowinach usznych. 
  
  Claviterapia - polega na naciskaniu stalowymi pręcikami (pojedynczo lub wiązkami), tzw. gwoździami, punktów biologicznie aktywnych na całej powierzchni ciała.
  
  Elektroakupunktura - technika zbliżona do akupunktury. Polega na stymulowaniu punktów prądem elektrycznym przepuszczanym przez wcześniej wkłutą igłę.
  
  Elektropunktura - technika zbliżona do akupunktury, ale punkty poddawane są impulsom elektrycznym za pomocą urządzenia elektronicznego. Impulsy podawane są przez skórę.
  
  

• Farmakopunkturą nazywamy nakłuwanie punktu akupunkturowego igłą jednorazowego użytku z jednoczesnym nasączaniem tego punktu odpowiednio dobranymi lekami, które stymulują naturalną immunologiczną odporność ludzkiego organizmu.
  
  Kriopunktura - podobna do termopunktury, ale punkty są chłodzone.
  
  Laseropunktura - technika zbliżona do akupunktury, w której punkty stymuluje się światłem lasera.
  
  Magnetopunktura - technika zbliżona do akupunktury, polegająca na stymulowaniu punktów polem magnetycznym.
  
  

TERMOPUNKTURA

• Termopunktura - według zasad medycyny chińskiej punkty życiowe znajdujące się na meridianach można nie tylko nakłuwać i uciskać, ale również podgrzewać. Zabieg ten nazywa się termopunkturą lub moksą. Bywa uzupełnieniem akupunktury albo ją zastępuje, gdy terapia igłami jest mało skuteczna lub są przeciwwskazania do jej stosowania. Moksę wytwarza się z liści chińskiego piołunu /Arthemisium moxae/. Roślinę suszy się na słońcu, rozbija w drewnianym moździerzu i przesiewa przez sito, by otrzymać tak zwaną watę. Dalszy proces produkcji trwa od roku do trzech lat. Z moksą jak z winem, im dojrzalsza tym lepiej się pali i skuteczniej działa. Chińscy lekarze od dawna przypiekali skórę pacjenta rozżarzonym cygarem, bądź stożkiem ziół usypanym na ciele.

• Metoda skuteczna, ale brutalna, ponieważ na skórze tworzą się blizny jak po oparzeniu. Wielu starszych Chińczyków ma ciała pokryte śladami po przypalaniach moksą. W dzisiejszych wschodnich klinikach lekarze zabezpieczają skórę plasterkiem czosnku lub imbiru i dopiero na to nakładają stożek ziół. W niektórych schorzeniach, np. gośćcu stawowym łączy się akupunkturę z moksą. Na igłę nasadza się bryłkę ziół i zapala. Igła ogrzewa się i pacjent czuje przyjemne ciepło. Często akupunkturzyści zalecają przyżegania jako domowy zabieg wzmacniający działanie igieł. Trzeba ogrzewać dokładnie określone miejsce. Zapala się pałeczkę przypominającą cygaro i przysuwa na tyle blisko, by czuć ciepło, ale dostatecznie daleko, by się nie poparzyć.

• Moksę zbliża się i oddala przez 2 do 3 minut. Po zabiegu skóra jest zaróżowiona, a ciepło czuje się jeszcze przez pół godziny. Moksę gasi się odcinając końcówkę albo wkładając ją do pustej szklanej butelki po piwie. Nie można jej zwilżać, gdyż straci własności lecznicze. Trzeba pamiętać o dokładnym wywietrzeniu pokoju, gdyż dym z cygara zawiera czad

Bańki

• Leczenie podciśnieniem jest także starą metodą

• Podciśnienie, które wytwarza się w bańce (przez usunięcie w niej powietrza płomieniem lub wyssaniem) wywołuje zassanie skóry i tkanek leżących poniżej oraz lokalne przekrwienie, obrzęk tkanek i drobne wynaczynienia.

• Na umytą i natłuszczoną skórę pacjenta ustawia się bańki. Powietrze z wnętrza bańki usuwa się przez wypalenie namoczonej w spirytusie waty, przyklejonej do ścianki bańki bądź nawiniętej na patyk. Bańkę pozostawia się na różnie długi okres czasu nieruchomo bądź wykonuje się masaż, przesuwając przyssaną do skóry bańką.

• Pewną modyfikacją terapii bańkami jest ustawianie dużej bańki nad wkłutą igłą. Zdejmowanie baniek odbywa się poprzez uciśnięcie skóry przy brzegu bańki.

• Przeciwwskazania do tej metody obejmują: zmiany ropne, owrzodzenia skóry, wysoka gorączka, w ciąży okolica krzyżowo-lędźwiowa, skaza krwotoczna.

• Powstałe po terapii wybroczyny resorbują się zwykle w ciągu kilku dni do kilku tygodni.

PRAWO MATKA-SYN

• Pięć żywiołów (metal, woda, drzewo, ogień, ziemia) oddziałuje na siebie zgodnie z wzorcami powstawania i powstrzymywania. Współzależności te przypominają relacje między rodzicami a dziećmi. W cyklu pobudzającym jeden żywioł daje życie drugiemu, natomiast w cyklu hamującym żywioł ustanawia granice, których innemu żywiołowi nie wolno przekroczyć.
  
  

• Woda nawilżając Drewno odżywia je, a gasząc Ogień poskramia go. Drewno wytwarza ogień dostarczając mu paliwa i nie dopuszcza, by zasypała go Ziemia. Ogień tworzy Ziemię przemieniając materię w popiół, z którego powstaje gleba; Ogień powściąga Metal paląc go i wytapiając. Ziemia wspiera metal formując minerały i wynosząc je ku powierzchni, lecz jednocześnie zatrzymuje Wodę stawiając przed nią tamy i wchłaniając ją. Metal ożywia Wodę nasycając ją szlachetnymi substancjami, które wzmacniają jej życiodajne właściwości. Metal tnie Drewno ograniczające w ten sposób i hamując.
  Chińczycy w bardzo realistyczny sposób objaśniali to prawidło w sposób następujący: zdrowa fizycznie matka karmi swe nowo narodzone dziecko nie tylko dobrym mlekiem, żywi je także miłością. Gdy matka jest chora, słaba, nie może przytulić swego dziecka, pragnie jedynie, by się jak najszybciej nasyciło, by w końcu dało jej spokój. Dziecko natychmiast to wyczuwa, zaczyna płakać, zachowuje się tak jakby samo było chore. Czy w tej sytuacji jest sens leczyć dziecko? Oczywiście, że nie! Trzeba się zająć matką, gdy wrócą jej siły nakarmi i przytuli dziecko a ono od razu ucichnie.
  
  

• Zgodnie z zasadami chińskiej medycyny  każdy z organów jest raz Matką a innym razem Synem. Do tego wszystkiego dołącza się jeszcze Babcia. Wszystko układa się tak samo jak w prawdziwej rodzinie. Choroba matki odbija się nieuchronnie na dziecku, o które z kolei zamartwia się babcia. Że tak właśnie jest, dobrze wie każdy dziadek i babcia, potrafią się rozchorować  ze zmartwienia o zdrowie wnuków. Przykładowo gdy jest chora wątroba można się spodziewć widocznych objawów chorobowych nie ze strony samej wątroby (Matki), lecz serca (Wnuczek) i nerek (Babcia).

• Stwierdzając u człowieka takie objawy jak: opuchnięte nogi, ból w nerkach, zapalenie pęcherza moczowego, czyli wszystkie oznaki chorób związanych z wodą, którym na dodatek towarzyszą zaburzenia pracy serca należy leczyć Wątrobę (Matkę), która jest przyczyną całego zamieszania. Wyleczenie Wątroby uspokoi Serce, a w chwili kiedy ono powróci do normy, ustąpią wszystkie dolegliwości nerek, bo Babcia (Nerki) przestanie się martwić o Wnuka (Serce).
  
  Podstawowe prawo medycyny chińskiej, prawo "matka-syn" stanowi, że gdy ciało, umysł lub duch zaatakuje choroba, liczą się nie symptomy, lecz jej przyczyna, ukryta w Matce, Babce lub jeszcze gdzie indziej. Należy więc bardzo dobrze poznać pacjenta, gdyż może się zdarzyć, że choroba rozpoczęła się już w dzieciństwie, była kilkakrotnie tłumiona i teraz po latach daje o sobie znać. Typowym przykładem tego rodzaju jest astma lub rozedma płuc, choroby związane często z trądzikiem młodzieńczym sprzed wielu lat, leczonym np. maścią kortyzonową. Stłumienie go w ten sposób spowoduje, że wepchniemy chorobę głębiej pod skórę, co z kolei po kilku miesiącach czy latach odezwie się w postaci choroby układu oddechowego. 

HIRUDOTERAPIA

Hirudoterapia to leczenie pijawkami lekarskimi. 
Wśród składników syntetyzowanych w ciele pijawki lekarskiej  najistotniejsza jest hirudyna. Oprócz tego składnika pijawki lekarskie wytwarzają wiele innych unikalnych substancji chemicznych o działaniu leczniczym. Takich biologicznie czynnych substancji wyizolowano do tej pory ponad 150 rodzajów. W trakcie zabiegu leczniczego pijawki wysysając krew z organizmu człowieka jednocześnie uwalniają te substancje do krwioobiegu.

• Hirudyna jest to lek, który stosowany w formie wyizolowanej ma bardzo silne działanie przeciwkrzepliwe i antykoagulacyjne. (wielokrotnie silniejsze od najczęściej stosowanej heparyny).
  Gruczoły ślinowe pijawek zawierają między innymi: prostaglandyny, galantynę, hialuronidazę, lipazy, chloromycetynę i wiele innych.
  Dokładnie poznane jest działanie substancji przeciwbólowych, przeciwzapalnych, znieczulających, regulujących ciśnienie tętnicze krwi a nawet antybiotyków. Jest to swoista  "apteka"
  mieszczącą się w ciele pijawki lekarskiej.
  
  
  

PRZECIWSKAZANIA

Powikłania w postaci alergii, odczynu zapalnego, nadkażenia bakteryjnego są rzadkie i łatwe do opanowania.

Są to:
· Niskie ciśnienie tętnicze krwi (przeciwwskazanie względne)
· Anemia
· Hemofilia (dziedziczna choroba krwi)
· Ciąża
· Silne uczulenia na hirudozwiązki

10