WP. 17.09.2008

Co wydarzyło się 17 września 1939 roku ?

69 lat temu, 17 września 1939 roku, Armia Czerwona bez wypowiedzenia wojny zaatakowała Polskę. Zgodnie z radziecko-niemieckim porozumieniem zawartym w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, Armia Czerwona przekroczyła granice Polski. Związek Radziecki złamał pakt o nieagresji, który miał obowiązywać do końca 1945 roku.
Rosjanie zaatakowali o 6.00 rano. Wprowadzili do Polski ponad 4 tysiące czołgów, 1800 samolotów i prawie 2 miliony żołnierzy, którym Polacy mogli przeciwstawić jedynie ponad 300 tysięcy żołnierzy. Jak zaznacza historyk Uniwersytetu Warszawskiego profesor Paweł Wieczorkiewicz, na arenie międzynarodowej głos Polski o agresji sowieckiej został zlekceważony. Polska była całkowicie zaskoczona agresją Armii Czerwonej. W ocenie profesora Wieczorkiewicza atak na wschodzie pozbawił armię polska zaplecza do organizowania wojska. Profesor Paweł Wieczorkiewicz przypomina, że konsekwencje agresji sowieckiej z 17 września 1939 roku ponosimy do dziś. Te wydarzenia ukształtowały bowiem obecną granicę Polski. Propaganda sowiecka określała agresję na Polskę jako "wyprawę wyzwoleńczą" w obronie "ludności zachodniej Ukrainy i zachodniej Białorusi". W konsekwencji ataku do niewoli sowieckiej trafiło ponad pół miliona polskich żołnierzy. Nastąpiły także masowe deportacje ludności, które według różnych źródeł, objęły od kilkuset tysięcy do miliona obywateli polskich. Niestety zaledwie co drugi Polak wie, co wydarzyło się 69. lat temu - tak przynajmniej wynika z sondażu GFK Polonia dla "Rzeczpospolitej". Tylu ankietowanych wybrało odpowiedź, że tego dnia Rosja Sowiecka zaatakowała nasz kraj. 19% badanych sądzi jednak, że to dzień niemieckiego ataku. Inni twierdzili - dodaje "Rzeczpospolita" - że to dzień wybuchu Powstania Warszawskiego albo dokonania mordu w Katyniu. Historyk profesor Andrzej Chojnowski mówi gazecie, że wyniki sondażu pokazują na jak słabym poziomie stoi nauka historii w szkołach. Jego zdaniem do popularyzacji wiedzy na ten temat mógłby się przyczynić na przykład film fabularny.

Wydarzenia 17 września to temat na prawdziwie antyczny dramat - zauważa profesor Chojnowski.