Katecheza 19
CMENTARZ – MIEJSCE SPOCZYNKU ZMARŁYCH
Ogólne cele katechetyczne
Poznanie prawdy, że trzeba się modlić za zmarłych.
Formowanie godnego zachowania się na cmentarzu.
Cele szczegółowe
Wiedza
Dziecko:
– rozumie, po co chodzimy na cmentarz
– wie, jak należy się zachowywać na cmentarzu.
Umiejętności
Dziecko:
– potrafi modlić się za zmarłych
– potrafi troszczyć się o groby.
Postawy
Dziecko:
– wyraża szacunek dla zmarłych
– poprawnie zachowuje się na cmentarzu.
Metody i techniki: rozmowa kierowana, opowiadanie, modlitwa, praca z ilustracjami.
Środki dydaktyczne
: pacynka Kasi, fotografie grobów, znicz nagrobkowy.
I. WPROWADZENIE
K. wita dzieci, a potem nawiązuje do nawiedzania cmentarzy przed uroczystością Wszystkich Świętych.
Może posłużyć się ilustracją lub fotografią cmentarza.
– Kto z was był na cmentarzu?
– Co tam widzieliście?
Dlaczego ludzie idą na cmentarz?
II. AKTYWIZACJA
1. Opowiadanie
Posłuchajmy opowiadania o Kasi, która też wybrała się na cmentarz.
K., posługując się pacynką Kasi, opowiada:
Kasia pamięta o zmarłych
W piątek rano wszystkie dzieci z przedszkola poszły na cmentarz. Gdy były już na miejscu,
pani powiedziała:
– Słyszycie, jak cicho i spokojnie jest na cmentarzu? My również musimy zachowywać ciszę.
Nie wolno tu biegać ani krzyczeć, bo zmarli, których tu pochowano, zasługują na szacunek.
Dzieci poszły alejką w głąb. Wtedy zauważyłam, że wiele grobów wygląda na całkiem
opuszczone, a niektórych w ogóle nie widać pod opadłymi liśćmi.
Pani pokazała nam, w jaki sposób należy na grobach posprzątać. Na szczęście zabrała ze
sobą grabki i plastikowe wiaderka, więc każdy mógł zebrać liście, aby je później wyrzucić na
śmietnik. Pani zabrała również ściereczkę, żeby dzieci mogły wyczyścić napisy na grobach.
Gdy były zajęte porządkami, zauważyłam pod murem mnóstwo brązowych kasztanów.
– Mam pomysł – pomyślałam – ułożę z nich krzyż na grobie, taki sam jak ten, który rysowaliśmy na religii.
Pobiegłam tam prędko, nazbierałam pełne kieszenie kasztanów i wzięłam się do pracy. Po chwili krzyż był gotów.
– Bardzo pięknie, Kasiu – pochwaliła mnie pani. – Trzeba przystrajać groby, na znak, że
pamiętamy o zmarłych. Teraz wszystkie inne dzieci też zabrały się do zbierania kasztanów. Na koniec pani podchodziła do każdego dziecka i odczytywała imię z tabliczki nagrobnej. Dała też przedszkolakom zapalone znicze, żeby je postawić na grobach. – A teraz – powiedziała pani – zrobimy coś najważniejszego: pomodlimy się za zmarłych. I nauczyła nas takiej modlitwy: „Dobry Boże, proszę Ciebie, wszystkich zmarłych weź do siebie”.
2. Rozmowa na temat opowiadania
– Dokąd wybrała się Kasia z grupą przedszkolaków?
– Co mówiła pani na temat zachowania się na cmentarzu?
– W jaki sposób dzieci z przedszkola zakończyły wizytę na cmentarzu?
(zapaliły znicze i pomodliły się)
3. Nowe pojęcia
K. mówi:
Ludzie, którzy zmarli, są teraz gdzie indziej. Albo mieszkają już z Bogiem, albo są jeszcze w podróży do Niego i wtedy potrzebują naszych modlitw, żeby dobry Bóg mógł ich do siebie przyjąć. W grobach znajdują się tylko ich ciała. Ale my, pamiętając o tym, że kiedyś mieszkali razem z nami, że kochali dobrego Boga, dbamy o miejsce ich spoczynku: sprzątamy, dekorujemy je kwiatami, zapalamy znicze. Najważniejsza jednak jest modlitwa za zmarłych.
4. Praca z podręcznikiem
K. prosi o wykonanie pracy z podręcznika dziecka.
III. ZAKOŃCZENIE
1. Rymowanka – modlitwa
K. mówi:
Nauczymy się modlitwy, którą przekazała nam Kasia.
Dobry Boże, proszę Ciebie, wszystkich zmarłych weź do siebie.
Poproście rodziców, żeby zabrali was na cmentarz i pomodlili się razem z wami za zmarłych.
KĄCIK KATECHETY
1. Rozważanie
„Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie. Każdy,
kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wie
32
2. Okruch mądrości
„O zmarłych należy mówić tylko dobrze albo nie mówić nic”.(Solon)
„Kochać człowieka – znaczy powiedzieć mu: ty nie umrzesz!”(Gabriel Marcel)
3. Wiersz
Zamykają ludzie
swoje oczy
patrzą dalej
ale w drugą stronę
Zmywają życie
ze skóry
tak do białości
by zajaśnieć
Zwijają swoje
cienie w kostkę składają
i idą nie podnosząc nóg
I tak się już przecież
nie przewrócą
(Jerzy Snopek)
4. Warto przeczytać
F. Cuccarese, Zamyślenia nad losem człowieka, Kielce 1995.
W. Hoffsümmer, 3 x 30 pomysłów na nabożeństwa, katechezy w przedszkolu i w szkole, Kielce 2004,
s. 81-82, 112-113, 149.
B. Hopf, S. Raab, Kochany Boże, jesteśmy tutaj. Nabożeństwa dla dzieci z zastosowaniem metod aktywizujących, Kielce 2003, s. 194-199