Jest upalne lato. Wszyscy więźniowie obozu chodzą nago, ponieważ odbywa się odwszawianie ubrań. Od jakiegoś czasu nie przyjeżdżają nowe transporty, dlatego część Kanady (miejsca, gdzie odbierano rzeczy skazańcom) zlikwidowano. Tadek konsumuje żywność, którą przysłała mu rodzina. Nieoczekiwanie przyjeżdża nowy transport. Narrator prosi znajomego Francuza, Henriego, by przyniósł mu buty. Potem jednak okazuje się, że również Tadek musi iść pomóc na rampie.
Ludzie z transportu są wycieńczeni i przerażeni. Od razu odbiera się im ich rzeczy osobiste. Więźniom nie wolno zabrać niczego wartościowego. Odbywa się segregacja – młodzi i zdrowi są ustawiani na prawo i przewożeni ciężarówkami do obozu. Kobiety nie chcą się przyznać do swoich niemowląt, żeby nie trafić od razu do gazu. Kiedy esesman wyjmuje rewolwer, jedna ze starszych kobiet bierze dzieci.
Tadkowi robi się słabo, pyta Henriego, czy są dobrymi ludźmi. Młode kobiety ze złością obserwuje brzydka esesmanka, która już niedługo będzie czerpać satysfakcję z ich dręczenia. Narrator jest bardzo zmęczony, wkrótce zaś przyjeżdża kolejny transport i wszyscy zaczynają być brutalni. Młoda dziewczyna pyta Tadka, dokąd ich zabiorą, a potem idzie w stronę samochodów.
Narratora ogarnia przerażenie, wciąż wynosi trupy z wagonów i obserwuje dantejskie sceny rozdzielania najbliższych. Kiedy nie ma już sił, przybywa kolejny transport. Jeden z esesmanów zabija młodą, zszokowaną dziewczynę. Po wszystkim okazuje się, że do gazu zostało wysłanych 15 000 ludzi. Transport Sosnowiec-Będzin zapewni więźniom pożywienie na kilka dni, będą mogli również wymienić łupy z ludźmi z zewnątrz na listy od rodzin.
Plan wydarzeń
1. Upalny dzień w obozie i oczekiwanie przybycia transportu z więźniami
2. Przyjazd pociągu i udanie się Tadka do pomocy na rampie
3. Segregacja ludzi, kradzież rzeczy osobistych i wynoszenie trupów z wagonów
4. Zmęczenie i zdenerwowanie Tadka
5. Przybycie dwóch kolejnych transportów
6. Śmierć 15 000 ludzi w komorach gazowych
7. Powrót więźniów do baraków po pracowitym dniu
Interpretacja
„Proszę państwa do gazu” to opowiadanie, w którym Tadeusz Borowski obnaża strategie więźniów na przetrwanie w obozie. Źródłem żywności i różnego rodzaju dóbr są transporty z nowymi więźniami. Korzystają oni na okradaniu przybyłych – zyskują w ten sposób odzież, jedzenie czy alkohol. Następnie kwitnie handel wymienny, również z ludźmi z poza obozu, którzy w zamian za różne dobra mogą dostarczyć więźniom np. listy od rodzin. W ten sposób wszyscy zostają uwikłani w zbrodnię, wszyscy stają się jej uczestnikami i wykonawcami.
Opowiadanie demaskuje też ekonomiczny wymiar istnienia obozów. Niemcy ograbiają więźniów ze wszystkiego, zyskują kosztowności i cenne przedmioty. Obozy to wielka prosperująca machina oparta na wyzysku, niewolniczej pracy i kradzieży.
Tytuł opowiadania jest ironiczny. Odnosi się do zbrodni, jakiej hitlerowcy niemal codziennie dopuszczali się w obozach, uśmiercając w komorach gazowych tysiące ludzi. Do końca okłamywali oni swoje ofiary, żeby uniknąć paniki. Bezlitośnie segregowali więźniów na tych, którzy mają zginąć od razu, bo są bezużyteczni, np. matki z niemowlakami i tych, których można jeszcze wykorzystać do niewolniczych prac.