Staniak Lucjan [Czerwony Pająk]

Czerwony pająk.

Polska lat 60-ych. Gazety pełne są opisów i pochwał budowniczych Polski Ludowej. Ciemne
strony życia, jeżeli nie są przemilczane, to w najlepszym wypadku dyskretnie spychane na bok.
Socjalistyczna Polska ma same plusy, wszelkie zło dotyczy tylko krajów imperialistycznych.
Milicjanci są niedokształceni. Ich główny cel to wrogowie systemu. Właśnie ta atmosfera
zakłamania, pozwala przez 3 lata (1964 - 67) działać mordercy. Znamy jego nazwisko, rok i
miejsce urodzenia, również wiemy o jego chorobliwym zamiłowaniu do sztuki. Został skazany
za 6 brutalnych morderstw, przyznał się do jeszcze 14. Niektórzy twierdzą, że owo przyznanie
się do tych 14 morderstw było wymuszone, Władzy zależało na tym, by znaleźć człowieka
odpowiedzialnego za te morderstwa. Morderca wyjasnił motywy, ale tylko początkowych
morderstw. W końcu został zamknięty w zakładzie dla umysłowo chorych, co miało być
zakończeniem tej sprawy.
Dzięki naturze jego przestępstw i używaniu czerwonego atramentu w korespondencji z prasą,
Lucjan Staniak był porównywany z Kubą Rozpruwaczem. Jednak to porównanie było błędne. Co
prawda, Staniak także rozcinał ciała kobiet, jednak wśród jego ofiar nie było prostytutek. Poza
tym, on gwałcił swoje ofiary. Gdyby zeznania Staniaka były prawdziwe, zabiłby on
czterokrotnie więcej kobiet niż Kuba Rozpruwacz. Grasował też znacznie dłużej, bo ponad 3
lata. Kuba Rozpruwacz mordował przez 10 tygodni. Przydomek taki (Czerwony Pająk) Staniak
zyskał dzięki charakterowi pisma i czerwonemu atramentowi jakiego w tym celu używał.
Ostatecznie też, Czerwony Pająk został zidentyfikowany, aresztowany i uwięziony.

Dzień Zwycięstwa.

W lipcu 1964 roku obywatele Polski przygotowywali sie do uroczystości związanych z 20
rocznicą wyzwolenia Warszawy spod okupacji niemieckiej. Wielka parada w Warszawie była
zaplanowana na 22 lipca. W całym kraju miały odbyć się mniejsze uroczystości. Pierwszym
zwiastunem kłopotów był list, który 4 lipca otrzymał Marian Starzyński, redaktor 'Przeglądu
Politycznego'. Napisany był czerwonym atramentem, litery przypominały pajęczą sieć.
Był krótki:

'Nie ma szczęscia bez łez, życia bez śmierci. Strzeżcie się! Sprawię, że będziecie płakać.'

Starzyński uznał to za groźbę skierowaną pod jego adresem, szukał ochrony. Uroczystości 22
lipca w Warszawie przebiegły bez żadnych incydentów. Jednak tak spokojnie nie było już w
Olsztynie. 17-letnia Danka Maciejowicz nie wróciła o domu z przedstawienia organizowanego
przez Szkołę Choreografii i Folkloru. Następnego ranka, ogrodnik pracujący w olsztyńskim
parku znalazł nagie zwłoki nastoletniej blondynki. Była zgwałcona i wypatroszona. 24 lipca
warszawska gazeta 'Kulisy' otrzymała taką oto notatkę:

'Wybrałem soczysty kwaituszek w Olsztynie, i zrobię to ponownie gdzie indziej, ponieważ nie
ma swięta bez pogrzebu.'

Milicja zbadała atrament. Była to farba malarska rozcieńczona terpentyną. Milicjanci ustalili
również, że oba listy są podobne. Ślady pobrane z ciała Danki Maciejowicz nie wniosły niczego
nowego do sprawy. Detektywi mogli tylko czekać na kolejną ofiarę, jeśli morderca miałby
ochotę spełnić swoje przepowiednie.

Płomienie żądzy.

16 stycznia 1965 roku 'Zycie Warszawy' opublikowało fotografię 16-letniej Anity Kaliniak,
wybranej do poprowadzenia marszu studentów przez Warszawę, następnego dnia. Kalina
mieszkała na Pradze. Pojawiłą się na marszu, 17 stycznia. Po zakonczeniu marszu była bardzo
zmęczona. Pod blok w którym mieszkała podwiózł ją kierowca ciężarówki. Jednak Anita nigdy
do domu nie dotarła.
Gdy rodzina i przyjaciele Anity przeszukiwali Pragę, do redakcji dotarł list. Znajome, czerwone
litery mówiły gdzie można znaleźć Anitę. Znaleziono jej ciało w budynkach nalezących do
garbarni, znajdujących sie opodal bloku w którym mieszkała. Morderca najwyraźniej czekał na
Anitę, wciągnął ją w pułapkę gdy była tak blisko domu. Udusił ją drutem. Gdy była martwa,
ukrył ciało. W jej pochwie znalezionio średniej wielkości metalowy kolec.
1 listopada 1965 roku, w Święto Zmarłych, morderca zaatakował ponownie. Tym razem w
Poznaniu. Janka Popielska, młoda blondynka, recepcjonistka hotelowa, tego popołudnia czekała
na poznańskim dworcu na autobus jadący na wieś. Chciała odwiedzić swojego chłopca. Na
dworcu spotkała szaleńca, który obezwładnił ją chloroformem, zaciągnął za stertę jakichś paczek
i zaczął rozbierać. Zerwał z niej ubranie poniżej bioder, zgwałcił i zakłuł na śmierć śrubokrętem.
Następnie okaleczył jej dolne częsci ciała. Potem zapakował jej ciało do jednej z paczek. Zwłoki
zostały znalezione godzine później. Obrażenia były tak wielkie, że milicja nie podała wszystkich
danych do wiadomości publicznej.
Gdy znaleziono zwłoki dziewczyny, milicja zorganizowała obławę. Przeszukiwano wszystkie
pociągi odjeżdżające z Poznania. Szukano mężczyznę w poplamionym krwią ubraniu. Niestety
nikogo takie nie znaleźli. Nadal byli w martwym punkcie.
Nastepnego dnia, 2 listopada, gazeta poznańska - 'Kurier Zachodni' - otrzymała dziwny list. W
liście był fragment noweli Stefana Żeromskiego 'Popioły', napisany czerwonymi literami:

'Tylko łzy smutku mogą zmyć plamę wstydu, tylko ból cierpienia może zamazać płomienie
żą

dzy.'

Wszyscy podejrzewali, że żądza krwi mordercy nie została zaspokojona.

Polowanie na Pająka.

1 maja 1966 roku, 17-letnia Marysia Gałązka wyszła wieczorem szukać swojego kota na
warszawskim Żoliborzu. Nigdy nie wróciła do domu. Po pewnym czasie Marysi zaczął szukać
ojciec. Znalazł jej zwłoki w pobliskiej komórce. Była bardzo pokaleczona, i miała długą ranę
przechodzącą wzdłuż tułowia, przez którą wnętrzności wydostały się na zewnątrz. Badania
lekarskie wkazały, że Marysia została przed śmiercią zgwałcona.
Detewtywi w Wydziale Zabójstw stołecznej Milicji zaliczyli to morderstwo do grupy
przestępstw popełnionych przez Czerwonego Pająka. Odkryto jeszcze 14 morderstw, które
zostały dokonane w podobny sposób, chociaż do żadnej z nich nie został dołączony list czy
notatka. Od kwietnia 1964 roku dokonano 5 morderstw w okolicach Poznania, 2 w okolicach
Bydgoszczy, po jednym w okolicach Białegostoku, Kielc, Łodzi, Łomży, Lublina i Radomia. Po
zaznaczeniu owych miejsc na mapie, detektywi zauważyli, że dokonywano ich na południe i
zachód od Warszawy, w miastach leżących na trasach kolejowych do Katowic i Krakowa.
Jednak nie było dotychczas żadnego morderstwa w Krakowie czy też Katowicach. Detektywi
przypuszczali, że morderca nie atakuje w okolicach rodzinnego miasta.
Jednak podejrzenia co do miejsca pochodzenia mordercy nic nie dają dopóki nie ma wyraźnych
ś

ladów na to wskazujących. Katowice mają więcej mieszkańców niż Warszawa. Kraków też jest

dużym miastem.

Artysta.

W Wigilję 1966 roku trzej żołnierze wybrali sie w podróż pociągiem relacji Kraków-Warszawa.
Nie chcieli podrózować drugą klasą. Otworzyli przedział w wagonie 1-szej klasy i zobaczyli
leżące na podłodze ciało kobiety. Natychmiast zawiadomili konduktora. Powiadomiono milicję.
Pociąg miał jechać do Warszawy bez zatrzymywania. Przeszukano każdego pasażera, lecz nie
znaleziono nikogo w zakrwawionym ubraniu. W wagonie pocztowym milicja znalazła karteczkę
z czerwoną notatką:

'Znów to zrobiłem.'

Ofiarą była 17-letnia Janina Kozielska, mieszkanka Krakowa. Jej skórzana minispódniczka była
pocięta nożem, tak samo pocięty był jej brzuch, podbrzusze i uda. Jednak w przeciwieństwie do
typowych morderców-psychopatów, Czerwony Pająk nie dotykał twarzy i piersi ofiary.
Konduktor zapamiętał, że panna Kozielska jechała z 'mężem'. Jednak twarzy tego mężczyzny nie
był w stanie sobie przypomnieć.
Milicja domyśliła się, że ofiara musiała dobrze znać mordercę, skoro przedstawiła go jako
swojego męża, chociaż męża nie miała. Przypuszczano, że została zamordowana w ciągu
dziesięciu minut, pociąg nawet nie zdążył wyjechać poza Kraków. Morderca zostawił jej ciało na
podłodze, a podczas ucieczki zostawił liścik w wagonie pocztowym.
Ś

ledztwo wykazało, że Janina miała młodszą siostrę, 14-letnią dziewczynę, która została

zamordowana trzy lata wcześniej. To nie mógł być przypadek. Detekwtywi przeprowadzili kilka
rozmów z rodzicami dziewczyn. Dowiedzieli się, ze obie należały do Krakowskiego Klubu
Miłośników Sztuki.
Rozpoczęto sprawdzanie wszystkich członków owego klubu. Z kręgu podejrzanych wykluczano
znanych artystów, doktorów, dentystów, dziennikarzy i urzędników. Szczególnie zwracano
uwagę na mieszkańców Krakowa, Katowic. Zatrzymano sie przy nazwisku Staniak, Lucjan. Był
on 26-letnim tłumaczem pracującym dla jednego z wydawnictw państwowych. Często
podróżował po kraju.
Detektywi poprosili dyrektora klubu by otworzył im szafkę Staniaka. Znaleziono tam kilkanaście
noży do zdzierania farby i kilka prac Staniaka. Niemal wszystkie obrazy malował
krwistoczerwoną farbą. Jeden z nich przedstawiał wypatroszoną kobietę, której z rozciętego
brzucha wyrasta pęk kwiatów.
31 stycznia 1967 roku detektywi zawiadomili katowicką milicję. Ustalono, że Staniak mieszkał
przy Alejach Wyzwolenia 117. Natychmiast wysłano tam detektywów, jednak w mieszkaniu nie
było nikogo.

Pojmanie.

Tego samego dnia Lucjan wybrał się do Łodzi. W pociągu spotkał 18-letnią Bożenę
Raczkiewicz. Bożena była studentką Łódzkiej Szkoły Filmowej. Śledził ją przez cały dzień. W
końcu, w budynku dworca w Łodzi udało mu się ją ogłuszyć butleką po wódce. Nastepnie zdarł
z niej sukienkę i majtki, by zadźgać ją nożem, podobnie jak inne swoje ofiary. W pośpiechu
zostawił ową butelkę na której znajdowały się wyraźne odciski palców.
Całą noc spędził w Łodzi, następnie wrócił pociągiem do Katowic, gdzie został aresztowany.

Staniaka aresztowano 1 lutego 1967 roku. Milicja nie miała żadnych trudności aby nakłonić
szaleńca do złożenia zeznań. On sam twierdził, że ostatniego morderstwa dokonał, ponieważ bał
się, że zaczyna tracić popularność. Jako usprawiedliwienie dla swoich zbrodni Staniak podał, że
jego rodzice oraz siostra zginęli w wypadku samochodowym. Sprawczyni wypadku uciekła z
miejsca kraksy. Pierwsza ofiara była łudząco podobna do kobiety, przez którą zginęła jego
rodzina. Odnalazł w morderstwie wielką przyjemność i kolejne kobiety mordował już tylko dla

sportu.

Podczas procesu Czerwony Pająk przyznał się do 20 morderstw, udowodniono mu jednak tylko
6 i skazano na karę śmierci. Po przeprowadzeniu badań psychiatrycznych Lucjan Staniak został
uznany za niepoczytalnego i umieszczono go w ośrodku dla psychicznie chorych w Krakowie.
Podobno żyje do dnia dzisiejszego, nikt nie zna miejsca w którym obecnie przebywa.
Nikt też nie zajmował sie pozostałymi 14 ofiarami do których zamordowania przyznał się
Staniak.
W zasadzie nie wiadomo czy Staniak zabił kogokolwiek. Znaleziono i ukarano winnego. Sprawa
została zamknięta.