Святы Ян Хрысціцель
Сам Езус сказаў, што «сярод народжаных не было
большага за Яна Хрысціцеля». Менавіта дзякуючы гэтым
словам Хрыста вакол Яна Хрысціцеля, якога называюць
таксама Папярэднікам, развіўся надзвычай ажыўлены
культ. З днѐм 24 чэрвеня – днѐм нараджэння Яна і
адначасова днѐм яго ўспаміну, які адзначаецца па ўсім
свеце, на працягу стагоддзяў цесна перапляліся шматлікія
звычаі. Ян – ад габрэйскага біблейскага імя Johanan («Бог
ѐсць міласэрны»). Гэтае імя – самае папулярнае сярод
благаславѐных і святых, агульная лічба якіх перавышае
дзве сотні. Нарадзіўся Ян Хрысціцель у Аін-Карыне
(Юдэя) за паўгода да нараджэння Хрыста. Яго бацькамі
былі юдэйскі святар Захарыя і Альжбета. Нараджэнне Яна
Хрысціцеля прадказаў Арханѐл Габрыэль, які аб’явіўся
Захарыі, калі той складваў ахвяру ў святыні. Паколькі
стары Захарыя не паверыў, што стане бацькам у такім
узросце, Арханѐл учыніў так, што Захарыя анямеў ажно
да нараджэння дзіцяці. Калі хлопчык нарадзіўся, родныя
хацелі назваць яго так, як бацьку, Захарыем, але
Альжбета настойвала на тым, што сына трэба назваць
Янам. Гэта пацвердзіў і Захарыя, напісаўшы імя «Ян» на
паперы, і ў гэтую самую хвіліну да яго вярнуўся дар
мовы.
Калі Ян падрос, ѐн пакінуў бацькоў і адправіўся ў
пустыню, жыў там, апрануўшыся ў адзенне з вярблюджай
шэрсці і жывячыся мѐдам і саранчою. Калі Ян атрымаў ад
Бога наказ ісці да людзей і прапаведваць, ѐн накіраваўся
да ракі Ярдан і стаў знакамітым прарокам, які прадказваў
прыйсце Хрыста, – Ян называў Яго «Баранкам Божым».
На бераг Ярдана да Яна Хрысціцеля прыходзіла
шмат людзей. Аднойчы прыйшоў Езус і папрасіў Яна
ахрысціць Яго. Ян спабаваў пярэчыць, сказаўшы: «Гэта
мне патрэбен хрост ад Цябе, а Ты прыходзіш да мяне?» –
але ахрысціў Езуса. Потым ѐн звярнуўся да сваіх вучняў і
прапанаваў ім ісці за Хрыстом. Сам жа пайшоў у Галілею,
якою кіраваў тады Ірад Агрыпа, сын Ірада – забойцы
немаўлят.
Жыццѐ св. Яна Хрысціцеля скончылася трагічна.
Святы Ян указваў Іраду на яго амаральныя ўчынкі:
«Нельга табе мець жонку брата твайго» (гл. Мк 6, 18).
Разгневаны цар па намове жонкі загадаў арыштаваць
святога і пасадзіць у вежу Махеронт. Падчас аднаго з
піроў, які Ірад наладзіў у дзень свайго нараджэння, моцна
захмялелы Агрыпа прысягнуў, што выканае кожнае
жаданне дачкі сваѐй жонкі Герадыяды, Саламеі, якая
парадавала яго сваім танцам. Тады Герадыяда намовіла
дачку, каб тая сказала, што хоча атрымаць галаву святога.
Давялося Іраду загадаць адсячы галаву св. Яну
Хрысціцелю, якую на місе прынеслі ў залу, дзе адбываўся
пір. Цела святога забралі ягоныя вучні і пахавалі ў
невядомым месцы (магчыма ў Сэбасце ў Самарыі).
У гонар гэтага вялікага прарока ўзведзена базыліка
св. Яна на Латэране ў Рыме. Месцам, якое наведваюць
пілігрымы, з’яўляецца таксама Аін-Карым у Святой
Зямлі. Ён ляжыць сярод узгор’яў, што акружаюць
Ерузалем з захаду. На месцы жылля св. Альжбеты і
Захарыі ўзведзена святыня, у якой ѐсць дзве каплічкі: грот
Нараджэння св. Яна і грот Спаткання Марыі з Альжбетай.
Адным з самых вядомых санктуарыяў лічыцца базыліка ў
Дамаску, дзе знаходзіцца магіла, у якой пахавана галава
святога. Цяпер гэтая базыліка з’яўляецца мусульманскай
мячэццю. Мусульмане ўшаноўваюць св. Яна Хрысціцеля
як аднаго з прарокаў.
Св. Ян Хрысціцель з’яўляецца апекуном шматлікіх
краін і гарадоў, Мальтыйскага ордэна, ордэна кармелітаў;
кавалѐў, ткачоў, краўцоў, вінаробаў, архітэктараў,
земляробаў, музыкаў, спевакоў, танцораў і інш., а таксама
дзяўчат, незамужніх маці, тых, хто прыгавораны да
смерці, эпілептыкаў.
У мастацтве св. Ян Хрысціцель прадстаўлены як
дзіця, падлетак альбо малады мужчына аскетычнага
выгляду, апрануты ў звярыную шкуру альбо плашч з
вярблюджай шэрсці. Яго атрыбутамі з’яўляюцца Баранак
Божы, ягнѐ на плячы, на кнізе альбо каля ног, ягнѐ побач з
келіхам, хлопчык, які гуляе з ягнѐм, галава на місе, крыж.
Ва ўсходняй традыцыі св. Ян Хрысціцель паказаны як
вястун з крыламі.
З днѐм нараджэння св. Яна Хрысціцеля звязана шмат
цікавых звычаяў. Напрыклад, перакананне ў тым, што да
24 чэрвеня нельга купацца, бо св. Ян яшчэ не асвяціў
ваду. У некаторых мясцовасцях у святаянскую ноч
маладыя хлопцы і дзяўчаты ходзяць па лесе ў пошуках
«папараць-кветкі», якая нібыта павінна прынесці шчасце,
пускаюць па рацэ вяночкі са свечкамі і г. д. Але трэба
адзначыць, што такія звычаі хутчэй паганскія, бо яны не
звязаны з ушанаваннем святога.
Крыніца: http://kwasowka.grodnensis.by
Навэнна да Святога Яна Хрысціцеля
О магутны святы Ян Хрысціцель, пакліканы
Богам, каб быць Папярэднікам Яго Сына і нашага
Пана, а наш Збаўца Езус лічыў цябе, нават,
больш, чым, Прарокам, прашу цябе, праз сваю
дабрыню дапамажы мне ў маіх цяжкасцях і
абарані супраць згубнага ўплыву гэтага свету.
Прашу цябе аб гэтым у імя Божай Праўды,
верным сведкам якой ты быў на працягу свайго
жыцця і ў хвіліну свайго Святога Мучанічтва.
Амэн.
Ойча наш, Вітай Марыя, Хвала Айцу
О хвалебны святы Ян Хрысціцель, які
моцным дарам слова дапамог душам, пагружаным
у цемру духоўнай ночы, пачуць Голас
Спрадвечнага, пазбаў мяне і маіх бліжніх ад
дрэннага ўплыву знешняга свету, і якім бы
вялікім не было ўчыненае мне зло, я спадзяюся на
тваѐ заступніцтва перад Мацай Божага Плану, каб
гэтае зло магло быць папраўленым і з яго
нарадзілася яшчэ большае дабро. Амэн.
Ойча наш, Вітай Марыя, Хвала Айцу
«З’явіўся чалавек, пасланы ад Бога; імя
ягонае было Ян. Ён прыйшоў дзеля сведчання,
каб засведчыць пра святло, каб усе паверылі праз
яго. Не быў ѐн святлом, але быў пасланы даць
сведчанне пра святло.»
Ойча наш, Вітай Марыя, Хвала Айцу
Святы Яне Хрысціцелю, няхай праз тваѐ
заступніцтва адродзіцца ўва мне моц Веры. Няхай
Божы Супакой заззяе на зямлі дзеля ўсіх людзей
добрай волі. Амэн.
Ойча наш, Вітай Марыя, Хвала Айцу
Пане, Ты ахінуў святога Яна Хрысціцеля
хвалой і годнасцю, а таксама даў яму моц над
Тваімі стварэннямі. Сярод дзяцей чалавечых не
было большага за Яна Хрысціцеля. Дай мне
ласку, Пане, з яго духоўнай глыбіні чэрпаць дар
сталага здароўя цела, душы і розуму. Няхай
святло пераможа цяжар матэрыяльных клопатаў,
каб я заставаўся верным сярод цемры і страху.
Амэн.
Ойча наш, Вітай Марыя, Хвала Айцу
Святы Яне Хрысціцелю, далучыся да маѐй
малітвы,
і
няхай
твая
ўзмацняючая
і
дабразычлівая прысутнасць, поўная святла
Нябеснай Хвалы, падорыць мне апеку Божага
Провіду. У імя Спрадвечнай і Найсвяцейшай
Тройцы, Айца і Сына і Духа Святога. Амэн.
Ойча наш, Вітай Марыя, Хвала Айцу
Перакладзена з французкай мовы, крыніца:
http://imagessaintes.canalblog.com/archives/2008/12/17/11782187.html
Літанія да Святога Яна Хрысціцеля
Кірые, элейсон, Хрыстэ, элейсон, Кірые, элейсон.
Хрыстэ, пачуй нас, Хрыстэ, выслухай нас.
Ойча з неба, Божа, які выбраў святога Яна
Хрысціцеля, змілуйся над намі.
Сыне, Адкупіцель свету, Божа, які абдарыў
святасцю святога Яна Хрысціцеля, змілуйся над
намі.
Духу Святы, Божа, які асвяціў сваім святлом
святога Яна Хрысціцеля, змілуйся над намі.
Святая Марыя, якая наведала Захарыю, маліся
за нас.
Святая Марыя, якая прывітала святую
Альжбету, маліся за нас.
Святая Марыя, якая ўзрадавала святога Яна
Хрысціцеля, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, напоўнены радасцю ва
ўлонні сваѐй маці, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, напоўнены Духам
Святым, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, Хрысціянін пры
нараджэнні, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, першы сярод веруючых,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, дзіця радасці, маліся за
нас.
Святы Ян Хрысціцель, Прарок Найвышэйшага,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, Папярэднік Езуса
Хрыста, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, Нашчадак Цнотаў
прарока Іллі, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, апрануты у вярблюжую
скуру, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, які меў страву з конікаў,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, Пасланнік Бога, маліся
за нас.
Святы Ян Хрысціцель, які рыхтуеш Шляхі
Пану, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, Прарок Навяртання,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, які хрысціў у Ярдане,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, найвялікшы сярод
дзяцей чалавечых, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, якога шматлікія прымалі
за Хрыста, маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, які папракнуў Ірада,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, укінуты ў вязніцу,
маліся за нас.
Святы Ян Хрысціцель, якому адсеклі галаву,
маліся за нас.
Баранку Божы, які бярэш на сябе грахі свету,
даруй нам, Пане.
Баранку Божы, які бярэш на сябе грахі свету,
выслухай нас, Пане.
Баранку Божы, які бярэш на сябе грахі свету,
змілуйся над намі.
V. З’явіўся чалавек, пасланы ад Бога,
R. імя ягонае было Ян.
Молімся. Божа Ўсемагутны, Ты зрабіў святога
Яна
Хрысціцеля
Прарокам,
Апосталам і
Мучанікам. Просім Цябе, дай нам добрыя плѐны
навяртання, каб па яго прыкладу мы не мелі
іншай навукі акрамя навукі Езуса Хрыста, і іншай
любові, акрамя Любові Езуса Хрыста, і каб мы
памерлі дзеля гэтага Божага Баранка, які ўзяў на
Сябе грахі свету, і цяпер жыве і валадарыць у
еднасці з Табой праз усе вякі вечныя. Амэн.
Перакладзена з французскай мовы