POLITECHNIKA
Ś
L
Ą
SKA
WYDZIAŁ TRANSPORTU
KATEDRA TRANSPORTU SZYNOWEGO
ROK AKADEMICKI 2010/2011
Projekt z logistyki
MICHAŁ KUDELA T21B
KATOWICE, DNIA 07.01.2011r.
Firma „Żaglo-Kud” zajmuje się dystrybucją silników do jachtów oraz motorówek. Silniki są
przywożone z Bialsko Białej, Krakowa i Tychów . Firma dostała zlecenie przewozu silników z
magazynu z Katowic do Szczecina. Projekt polega na poddaniu analizie zakresu wyboru środków
transportu, miejsca lokalizacji magazynu oraz zasobów w firmie.
1.Ocena kosztów transportu
Wartość jednego silnika to 5000zł .Firma w Szczecinie zamawia miesięcznie 700 sztuk. Waga jednego
silnika to ok. 50 kg . Należy dokonać wyboru środka transportu miedzy kolejowym a samochodowym.
Wysokość opłat na kolei to 12zł/100kg ,minimalna partia przewozu to 30 ton i trwa 3 dni natomiast
transport samochodowy kosztuje 20zł/100kg , minimalna partia to 12 ton i trwa 2 dni. Koszty
utrzymania zapasów wynoszą 15% przeciętnej wartości produktu w skali roku.
Porównanie kosztów transportu kolejowego i samochodowego zawiera poniższa tabela:
Transport
kolejowy
Samochodowy
Transport DxR
8400 · 6 50400
8400 · 10 84000
Zapas w zakładzie
produkującym części
· ·
2
0,15 · 5000 · 600
2
225 000
0,15 · 5000 · 240
2
90 000
Zapas w tranzycie
· · ·
365
0,15 · 5000 · 8400 · 3
365
51 781
0,15 · 5000 · 8400 · 2
365
34 520
Łączny koszt
327 270
208 520
R = stawka transportu w zł za silnik
I = koszt utrzymania zapasów w procentach rocznie
C = wartość produktu w zł za silnik
D = roczne zapotrzebowanie na silnik
t = czas w tranzycie w dniach
Q = wielkość partii przewozu w szt. Silników
Korzystniejsze jest wybranie gałęzi transportu samochodowego ze względu na zysk 118 750 zł w
porównaniu do transportu kolejowego (w skali roku).
2. Wybór lokalizacji magazynów
Firma „Żaglo-Kud” sprzedaje silniki zakładom produkującym jachty i motorówki znajdujących się w
Żywcu, Jaworznie oraz Rybniku. Należy wyznaczyć najkorzystniejsze miejsce na główny magazyn
firmy.
Producenci
Lokalizacja
Współrzędna x
Współrzędna y
Wielkość dostaw do
poszczególnych
odbiorców p (w szt.)
Bielsko-Biała
49,49
19,02
260
Kraków
50,06
19,96
485
Tychy
50,16
19,00
155
Zakłady
Lokalizacja
Współrzędna u
Współrzędna v
Wielkość dostaw do
poszczególnych
odbiorców q (w szt.)
Żywiec
52,06
19,18
350
Jaworzno
50,21
19,27
295
Rybnik
50,10
18,55
255
Do wyznaczania współrzędnych lokalizacji magazynu będziemy korzystać z następujących wzorów:
Po obliczeniu otrzymujemy następujące współrzędne :
X=50,34
Y=19,23
∑
∑
∑
∑
=
=
=
=
+
+
=
s
j
j
r
i
i
j
r
i
s
j
j
i
i
q
p
u
q
x
p
x
1
1
1
1
∑
∑
∑
∑
=
=
=
=
+
+
=
s
j
j
r
i
i
j
r
i
s
j
j
i
i
q
p
v
q
y
p
y
1
1
1
1
Lokalizacja magazynu Dąbrowa Górnicza
3.Optymalizacja magazynów
kwartalne zapotrzebowanie [m
2
] na
powierzchnię magazynową
I
20 000
II
35 000
III
40 000
IV
15 000
Koszty budowy magazynu
(zamortyzowane na 20 lat)
A - część stała
250 000 zł
B - część zmienna
7 zł/m
2
Koszt utrzymania magazynu (w skali rocznej)- 0,25 zł/ m
2
Koszt wynajęcia magazynu(w skali rocznej) – 0,85zł/ m
2
Koszt związany z przechowywaniem produktu dla I kwartalu
0,25 ł
250 000 ł 7 ł · 20 000
20 · 20 000
1,23 ł !" 1
Koszt związany z przechowywaniem produktu dla II kwartalu
0,25 ł
250 000 ł 7 ł · 35 000
20 · 35 000
0,96 ł !" 1
Koszt związany z przechowywaniem produktu dla III kwartalu
0,25 ł
250 000 ł 7 ł · 40 000
20 · 40 000
0,91ł !" 1
Koszt związany z przechowywaniem produktu dla IV kwartalu
0,25 ł
250 000 ł 7 ł · 15 000
20 · 15 000
1,43ł !" 1
Koszty magazynowania dla różnych wielkości magazynów
Przykładowy rozmiar magazynu
[m
2
]
Zapotrzebowanie kwartalne [m
2
]
Suma
[zł]
I
II
III
IV
20 000
35 000
40 000
15 000
20 000
4 600
8 050
9 200
3 450
25 300
35 000
2 800
3 400
3 600
2 600
12 400
40 000
3 800
5 150
5 600
3 350
17 900
15 000
8 600
15 050
17 200
6 450
47 300
Należy wybudować magazyn o powierzchni 35 000[m
2
]. W III kwartale trzeba wynająć osobny
magazyn dla 5 000[m
2
].Utrzymanie magazynu w skali roku wynosi 12 400zł.
Optymalizacja wykorzystania powierzchni magazynowej
Jednostkowa
obj
ę
to
ść
magazynowania
w [m
3
]
Przewidywana
ilo
ść
zamówie
ń
w ci
ą
gu roku
Przewidywana
ilo
ść
sztuk w
ci
ą
gu roku
Przewidywana
ilo
ść
dziennych
zamówie
ń
Całkowita
obj
ę
to
ść
magazynowa
[m
3
]
Wska
ź
nik
obj
ę
to
ś
ci
zamówienia
Silnik 1
0,55
3400
3500
10
1 925
192,53
Silnik 2
0,70
4500
4550
13
3 185
245,00
Silnik 3
0,75
3500
3650
11
2 738
248,91
Silnik 4
0,85
2900
2850
8
2 422
302,75
Magazyn jest podzielony na 4 moduły, każdy z nich ma 4 m
2
i 2 m wysokości co daje 8
m
3
na moduł.
Rozmieszczenie produktów w magazynie b
ę
dzie wygl
ą
dało nast
ę
puj
ą
co
Produkt
Jednostkowa obj
ę
to
ść
magazynowania w
[m
3
]
Przewidywana ilo
ść
dziennych
zamówie
ń
Obj
ę
to
ść
zamówienia na
dzie
ń
w [m
3
]
Wska
ź
nik
obj
ę
to
ś
ci
zamówienia
Silnik 1
0,55
10
5,5
1,82
Silnik 2
0,70
13
9,1
1,43
Silnik 3
0,75
11
8,25
1,33
Silnik 4
0,85
8
6,8
1,18
1) Silnik 4
2) Silnik 3
3) Silnik 2
4) Silnik 1
4.Ogólna analiza poziomu zapasów w firmie
Kontrola zapasów typu „pchania”
Alokacja zapasów w magazynach.
Firma posiada 2 magazyny na Śląsku, które zaopatrują 10 zakładów w części zamienne do
silników, więc każdy z nich zaopatruje ok. 5 sklepów. Zakupiono dużą partię części (1 800 szt.)
w bardzo korzystnej cenie natomiast tym samym zwiększą się koszty magazynowania.
Wszystkie zakupione części powinny być rozesłane do poszczególnych magazynów stosownie
do przewidywanego popytu w każdym z nich. Uwzględniony zostanie także aktualny poziom
zapasów w każdym z magazynów.
Tak więc alokacja zamówionej dostawy do 2 magazynów z uwzględnieniem wspomnianych
rzeczy przedstawiać się będzie następująco:
Magazyn
(1)
(2)
(3)=(1)-(2)
(4)
(5)=(4)+(3)
Miesięczna
prognoza
sprzedaży
(w szt.)
Ilość
aktualnego
zapasu (w szt.)
Potrzeby
netto (w szt.)
Przydział
nadmiaru
(w szt.)
Przydział
(w szt.)
1
2
Razem
900
700
1 600
140
120
760
580
1 340
263
197
460
1023
777
1 800
Kontrola zapasów typu „ssania”
Firma sprzedaje ok. 300 części zamiennych do silników tygodniowo. Zamówienia są składane z
tygodniowym wyprzedzeniem. Czasami zdarza się że ilość sprzedaży części wzrasta do 400 a czas
potrzebny zamówienia wydłuża się do 2 tygodni. W taki wypadku należy wykonać kontrole mającą na
celu utrzymanie optymalnej ilości zapasów jeśli wartość jednej części wynosi 100 zł ,koszty
zamówienia 85 zł a utrzymanie zapasów 25% wartości produktu.
Metoda stałej wielkości zamówień
a)
Wyznaczamy punkt zamawiania:
#$%
&'!"ń · 300 ).
&'!"ń
300 ).
b)
Wyznaczamy optymalną wielkość dostawy. Producenci nie narzucają żadnych konkretnych
wymogów w sprawie liczebności dostaw więc możemy dowolnie wybrać wielkość
zamawianej partii towaru:
Równanie łącznego kosztu uzyskania rocznych dostaw przedstawia się następująco:
+
,
·
-
· ·
2 ·
gdzie:
K
d
– koszt pojedynczego zamówienia
K
s
– jednostkowy koszt składowania
C – cena jednostkowa = 100 zł
Q – wielkość dostawy
D – roczne zapotrzebowanie = 3600
Znalezienie wielkości optymalnej partii dostawy polega na znalezieniu minimum funkcji Kc.
W tym celu obliczamy pierwszą pochodną funkcji Kc ze względu na zmienną Q.
Tak więc optymalna wielkość dostawy wynosi 156 sztuk części.
•
Koszt pojedynczego zakupu będzie wynosił:
.
/) 01"'&ń"2 ó4!" !
,
5 ·
" 0" !"
4!"6ść ')4&
Dla optymalnej wielkości dostawy koszt zakupu będzie wynosił:
.
85 ł ·
3600
156 1962 ł
•
Dla optymalnej wielkości dostawy koszt magazynowania będzie wynosił:
C
K
D
K
Q
s
d
2
=
156
100
25
,
0
3600
85
2
=
⋅
⋅
⋅
=
Q
9
/1"' )64& 6) )6łą'4 !
-
5 · /" 1"' )645 ·
4!"6ść ')4&
2
Dla naszej firmy koszt magazynowania będzie wynosił:
9
0,25 · 100 ł ·
156 ).
2
1950 ł
•
Dla optymalnej wielkości dostawy wartość W zakupionego towaru w ciągu roku wynosi:
; /" 1"' )64 5 · / " 0"<4 !" 5
Dla naszej firmy wartość zakupionego towaru w ciągu roku wynosi:
; 100 ł · 3600 ). 360 00ł
a)
Optymalną partię dostawy możemy wyznaczyć również obliczając łączny koszt uzyskania
części dla różnych wielkości dostaw. Jako że nie posiadamy żadnych ograniczeń w wyborze
ilości zamawianego produktu, możemy dowolnie konfigurować wielkości dostaw. W tym celu
zbudujemy poniższą tabelę:
Elementy składające się na
łączny koszt zaopatrzenia
Różne warianty partii dostaw w sztukach
Zapas przeciętny (Q/2)
Ilość zamówień na rok (D/Q)
Koszt magazynowania K
m
Koszt zakupu K
z
Łączny koszt zaopatrzenia
200
250
300
350
100 szt.
18 szt.
2500 zł
1530 zł
4030 zł
125 szt.
14szt.
3125 zł
1224 zł
4349 zł
150 szt.
12 szt.
3750 zł
1020 zł
4770 zł
175 szt.
10szt.
4375 zł
874 zł
5249 zł
Jak widać z powyższej tabeli wynika jasno, że najmniejszy łączny koszt uzyskania części uzyskamy
zamawiając 200 sztuk.
Przedstawiona metoda kontroli zapasów sugeruje, że firma powinna zamawiać partie części po 200
szt.
Metoda stałego okresu zamawiania
Firma sprzedaje ok. 300 części zamiennych do silników tygodniowo. Zamówienia są składane z
tygodniowym wyprzedzeniem. Czasami zdarza się że ilość sprzedaży części wzrasta do 400 a czas
potrzebny zamówienia wydłuża się do 2 tygodni. W taki wypadku należy wykonać kontrole mającą na
celu utrzymanie optymalnej ilości zapasów jeśli wartość jednej części wynosi 100 zł ,koszty
zamówienia 85 zł a utrzymanie zapasów 25% wartości produktu.
Optymalna partia dostawy to 200 sztuk
Roczne zapotrzebowanie to 3600 sztuk
a)
najkorzystniejszy okres kontroli poziomu zapasów części powinien wynosić:
=
4!"6ść 0!! ')4
" 0"<4 !" · 52 &2' !"/6
Dla naszej firmy sytuacja przedstawia się następująco:
=
200 ).
3600 · 52
&2' !"
6
2,8 &2' !
Stan zapasów powinien być kontrolowany co 2,8 tygodnia
b)
wyznaczanie maksymalnego poziomu zapasów części:
?@A 00& · = 00& 6)& & · 6)& & 6") ó4!" !
Dla naszej firmy sytuacja przedstawia się następująco:
?@A 300 · 2,8 400 · 2 1640 ).
Według tej metody firma powinna kontrolować poziom zapasów co 2,8 tygodnia i zamawiać taką
partię części, aby ich zapas w magazynie osiągnął poziom 1640 sztuk.
Wielkość optymalnej partii zamówień przy upustach cenowych
Wielkość partii zamówień w sztukach
Stawka transportowa w (zł/szt.)
Mniej niż 250
250 – 350
Więcej niż 350
0,55
0,45
0,25
Koszt całkowity dla optymalnej partii dostawy (200 sztuk) będzie wynosił:
+
0,55 · 300 · 52 85 · B300 ·
52
200C 0,25 · 30 ·
200
2 15 960 ł
Na koniec sprawdzamy dla wszystkich partii dostaw jak zmienią się koszty po uwzględnieniu taryfy
transportowej co pokaże poniższa tabela:
Koszty podzielone na
poszczególne kategorie
Wielkość partii dostawy [szt]
200
300
350
Transportu [zł]
3523
1956
1659
Zakupu [zł]
1530
1020
874
Utrzymania zapasu [zł]
756
856
4622
Łącznie [zł]
5 809
3 832
7 155
Uwzględniając możliwość skorzystania z niższych stawek transportowych, stwierdzono że najbardziej
opłacalną oraz optymalną partią dostaw jest dostawa licząca 300 sztuk produktu.