Przepis materialny - co można zrobić

Przepis formalny - procedury

W procesie cywilnym i karnym istnieje zasada kontradyktoryjności - czyli każdy musi udowodnić swoje rolą sądu nie jest ustalenie prawdy w procesie karnym istnieje zasada domniemania niewinności.

Droga sprawy sądowej cywilnej, karnej administracyjnej:

Sprawy cywilne i karne dzielą się na trzy kategorie

Karne:

Czyny karalny dzieli się na wykroczenie (kara do 5 tys złotych i areszt do miesiąca) i przestępstwa, przestępstwa dziele się na występki i zbrodnie.

Czyn karalny

Wykroczenie Przestępstwo

Występki Zbrodnie

Prawo cywilne:

Od wartości przedmiotu sporu do 5 tys. jedna kategoria do 75 tys. druga kategoria i trzecia powyżej

Sprawy administracyjne:

W pierwszej instancji idą do organu pierwszej instancji i wydaje decyzje administracyjną od tego mamy odwołanie, idzie do drugiej instancji organu nadrzędnego wydaje decyzje ostateczna decyzje administracyjną i ona kończy sprawę na etapie urzędów.

Zadania administracji dzielą się na:

-rządowe

- samorządowe

Może stać się tak ze administracja rządową będzie wykonywała zadanie zlecone przez administracje samorządową

Jeżeli zadania wykonywane są przez administracje rządową to odwalanie będzie szło do organu nadrzędnego czyli do wojewody.

Jeżeli decyzja drugiej instancji zawiedzie idziemy do wojewódzkiego sądu administracyjnego składamy skargę o charakterze kasacji, jeżeli sąd uchyli decyzje ostateczną to sprawa wraca do drugiej lub pierwszej instancji.

Jeżeli wojewódzki sad administracyjny nie uchyli kasacji możemy złożyć skargę do naczelnego sądu administracyjnego

PODZIAŁ PRAWA CYWILNEGO MATERIALNEGO:

Dzieli się na 8 części:

1. Część ogólna - zawiera przepisy wspólne dla wszystkich jest tam mowa o tym kto może być podmiotem a co może być przedmiotem w stosunku prawnym. PC zajmuje stosunkami majątkowymi

Oświadczenie woli - każde wyrażenie swojego zdania i będzie za tym Szlo jakiś skutek prawny. Jeżeli do skutku dojdzie to co wyraziliśmy w oświadczeniu woli pojawia się zdarzenie prawne, lub czynność prawna. Jeżeli z oświadczenia prawnego wynika skutek mamy do czynienia stosunek prawny.

Np. oświadczeniem woli jest napisanie testamentu, zdarzeniem prawnym jest to ze powstał cały testament, a czynność prawna sie tym zawiera i jest to powołanie spadkobiercy.

Zdarzenie to np. śmierć, czynność zawsze jest zdarzeniem prawnym, ale zdarzenie nie zawsze jest czynnością.

Czyli np. idę do kiosku i chce kupić gazetę wyborcza to dokonuje oświadczenie woli jeżeli sprzedawca powie ze nie ma to nie ma oświadczenia woli ze strony sprzedawcy i nie dokonuje się zdarzenie i czynności prawnej, jeżeli sprzedawca wyraża oświadczenie woli że chce sprzedać gazetę to powstaje zdarzenie i czynność prawna i dokonuje się stosunek prawny powstaje wieź łącząca strony dokonania czynności.

Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych.

Zdolność prawna to jest możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków.

Zdolność do czynności prawnych - możliwość do nabywania praw i zaciągania zobowiązań w własnym imieniu.

0-13 lat - ubezwłasnowolnienie całkowite - nie ma to miejsca w drobnych spraw życia codziennego (np. zakupy)

13-18 - ubezwłasnowolnienie częściowe - w momencie ukończenia 13 roku życia za zgodą rodziców dziecko może zrobić wszystko. Bez zgody rodziców osoby mogą wydawać pieniądze które same zarobiły, oraz bez zgody rodziców może zarządzać tym co dziecko dostało w prezencie.

18 - ∞ nie ubezwłasnowolnienie

2) prawo rzeczowe.

Rzecz - wyodrębniona cześć materii zdolna do samoistnego istnienia. Inaczej jest to przedmiot który ma swoje granice i ma sens ekonomiczny, i da się wyrazić jego wartość.

Prawo własności - nieograniczone prawo rzeczowe.

Uprawnienia właściciela: używanie, rozporządzanie i pobieranie korzyści. Używanie to prawo do używania danej rzeczy właścicielowi i osobom którym wyrazi na to zgodę. Rozporządzać mogę sprzedać wynająć, podarować itp. Itd.

Posiadanie to tylko stan faktyczny to nie jest żadne prawo. Złodziej nie jest właścicielem tego co ukradł nie jest właścicielem. Pobieranie korzyści to jest prawo do zarabiania na tej rzeczy.

Prawo rzeczowe obejmuje dwie kategorie:

1) Własność jako prawo nieograniczone tylko własność

2) A ograniczonych jest:

- Zastaw - ruchomości i hipoteka - nieruchomości

- Służebność - prawo do korzystania z pewnym zakresie z cudzej nieruchomości.

- Użytkowanie - powstaje na podstawie umowy dzierżawy, użytkownik będzie miał prawo do używanie i pobierania korzyści

- Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

3) Zobowiązania - stosunek prawny wierzyciela i dłużnika, polega na tym że wierzyciel ma prawo domagać się spełnienia świadczenia a dłużnik ma obowiązek to sp

Zobowiązanie może powstać na dwa sposoby:

Umowa

Czyn niedozwolony

Czyn niedozwolony to zobowiązanie jednostronne.

Zobowiązanie umowne: jednostronne zaklada ze jedna ze stron cos daje a druga cos bierze

Ale bywa ze jest wielostronne gdzie kazda ze stron jest i wierzycielem i dłużnikiem.

4) Prawo rodzinne - zajmuje się 4 tematami, małżeństwem, pokrewieństwem, adopcją i obowiązkiem alimentacyjnym.

5) Prawo spadkowe

Spadek to całości prawi i obowiązków spadkowych osoby zmarłej z wyjątkiem co wynika z prawa karnego.

6) prawo handlowe - zawiera przepisy dotyczące organizacji i zasad działania podmiotów gospodarczych, przedsiębiorstw państwach, spółek, itp. Itd.

7) prawo prywatne międzynarodowe - stosunki cywilno prawne w których biorą udział podmioty z różnych krajów, czyli albo firma z innego kraju lub osoba z innego kraju.

8) prawo własności intelektualnej

Prawo autorskie dzieli się na majątkowe i niemajątkowe

Niemajątkowe - jest to prawo do podawani się za autora i prawo do zachowania utworu do całości i integralności

Majątkowe - na utworze można zarabiać - trwają przez całe życie autora i 70 lat po jego śmierci przysługują spadkobiercom. Jeżeli autor lub spadkobiercy żyją muszą zapytać się o zgodę.

---