KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAA
ANIA
PRZEMOCY W RODZINIE
WARSZAWA 2006
Spis treści
Wstęp & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 3
I. Cele Programu & & & & & & & & & & & & & & & & & .5
II. Zało\
enia Programu & & & & & & & & & & & & & & ....5
III. Działania uprzedzające & & & & & & & & & & & & & & 8
1. Strategie diagnozujące & & & & & & & & & & & & & 8
2. Strategie informacyjne & & & & & & & & & & & & & 9
3. Strategie edukacyjne & & & & & & & & & & & & & .10
IV. Działania interwencyjne & & & & & & & & & & & & & 12
1. Strategie pomocowe kierowane do
ofiar przemocy w rodzinie & & & & & & & & & & & 12
2. Strategie interwencyjne kierowane
do sprawców przemocy w rodzinie & & & & & & & .13
V. Działania wspierające - Strategie terapeutyczne & & ...14
VI. Działania korekcyjno  edukacyjne
skierowane do sprawców przemocy w rodzinie
- Strategie ukierunkowane na zmianę zachowań
i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie& & & ....14
VII. Przewidywane efekty realizacji Programu & & & & & ..16
VIII. Przewidywane skutki finansowe
proponowanych rozwiązań & & & & & & & & & & & ...16
IX. Sposób monitorowania i sprawozdawczości & & & & ...17
Załączniki
1. Harmonogram działań Programu - zadania, odpowiedzialni
za realizację, terminy realizacji
2. Wytyczne do tworzenia modelowych programów korekcyjno
 edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie
3. Nakłady bud\
etu państwa w latach 2006  2016 w związku z
uchwaleniem Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w
Rodzinie
4. Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie
 Wstęp
Od kilkunastu lat zaczyna przebijać się do świadomości społecznej problem
przemocy w rodzinie. Początkowo problem ten był marginalizowany i
przemilczany. Stopniowo jednak zaczęto podejmować ró\
ne działania mające na
celu łagodzenie skutków społecznych tego zjawiska. Jednak skala zjawiska, która
w pełni zaczyna dopiero docierać do szerokiej społeczności m. in. poprzez media,
wymaga szerszego podejścia do tematu przeciwdziałania przemocy w rodzinie i
uwzględnienia tej kwestii w polityce społecznej państwa.
Próbą podjęcia celowych, zamierzonych oraz jednolitych działań na rzecz
zapobiegania przemocy w rodzinie jest ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493). Ustawa ta
została uchwalona  w celu zwiększenia skuteczności przeciwdziałania przemocy w
rodzinie oraz inicjowania i wspierania działań polegających na podnoszeniu
świadomości społecznej w zakresie przyczyn i skutków przemocy w rodzinie . W
ten sposób zrobiony został pierwszy krok ku podniesieniu świadomości społecznej
w zakresie zwalczania zjawiska przemocy w rodzinie. Nadano działaniom z
zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie ramy prawne, podnosząc tym
samym rangę zadań realizowanych przez instytucje rządowe, samorządowe i
pozarządowe.
Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zobowiązała Radę
Ministrów do przyjęcia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w
Rodzinie, natomiast na ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego
nało\
yła zadania związane z monitorowaniem realizacji Programu.
Rada Ministrów do dnia 30 czerwca ka\
dego roku zobowiązana została do
składania Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej sprawozdania z realizacji Krajowego
Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
Zadaniem Programu jest wprowadzenie w \
ycie szerokiego spektrum działań
mających na celu zarówno zwrócenie uwagi opinii publicznej na zjawisko
przemocy w rodzinie jak i przeciwdziałanie przemocy w rodzinie oraz zwiększenie
profesjonalizmu słu\
b społecznych w udzielaniu pomocy ofiarom przemocy
rodzinnej, a tak\
e w podejmowaniu odpowiednich działań wobec sprawców.
Program powstał we współpracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z
Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwem
Sprawiedliwości, Ministerstwem Zdrowia, Ministerstwem Edukacji Narodowej.
Punktem wyjścia do opracowania Programu była analiza dotychczasowego stanu
wiedzy teoretycznej i badawczej na temat przemocy w rodzinie zarówno w Polsce,
jak i w innych krajach europejskich oraz dotychczasowe doświadczenia krajowe w
zapobieganiu przemocy w rodzinie. Pozwoliło to na identyfikację najbardziej
istotnych problemów. Z analizy tej wyłoniono hierarchię celów, które nale\
y
osiągnąć. Jako cel główny Program wyznacza ograniczenie skali zjawiska
przemocy w rodzinie. Do realizacji tego celu zostaną zaanga\
owane instytucje i
organizacje rządowe, samorządowe i pozarządowe w Polsce.
Minister Pracy i Polityki Społecznej wyznaczy do realizacji zadań
wynikających z Programu Krajowego Koordynatora Realizacji Krajowego
Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Natomiast na szczeblach
wojewódzkich realizatorami Programu będą wyznaczeni przez wojewodów
Wojewódzcy Koordynatorzy Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie. Krajowy Koordynator ma za zadanie kierować zespołem,
który będzie czuwał nad prawidłową realizacją Krajowego Programu
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
W rozdziale pierwszym i drugim dokładnie sprecyzowano cele i zało\
enia
Programu. Wyznaczono te\
działania, które nale\
y podjąć w zakresie profilaktyki i
informowania opinii publicznej, interwencji w przypadku ju\
zaistniałej przemocy,
pomocy terapeutycznej ofiarom przemocy oraz oddziaływań na sprawców
przemocy. Ka\
de z tych działań zostało przypisane konkretnym organizacjom i
instytucjom odpowiedzialnym za jego organizację. W Programie określono te\

skutki finansowe realizacji poszczególnych zadań w 2006 r. Wskazano równie\

z
ródła finansowania działań wynikających z Programu w kolejnych latach
realizacji.
W Programie opisano te\
przewidywane procedury monitorowania realizacji
zadań oraz zasady sprawozdawczości ze zrealizowanych zadań.
Do Programu załączono wytyczne do tworzenia modelowych programów
korekcyjno  edukacyjne dla sprawców przemocy w rodzinie a tak\
e tabelaryczne
zestawienie działań, zadań realizatorów oraz terminów realizacji, kalkulację
kosztów Programu na 2006 r., kalkulację kosztów utrzymania specjalistycznego
ośrodka wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.
Narastanie zjawiska przemocy w rodzinie powoduje, \
e działania określone
w Programie powinny zostać podjęte jak najszybciej, tj. jeszcze w roku 2006.
Niektóre z tych działań mają charakter długofalowy i ich realizacja rozciągnie się
na lata kolejne. Ponadto w toku realizacji Programu zadania związane z
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie będą zmieniać się w miarę potrzeb,
sytuacji społecznej, warunków \
ycia rodzin. Wymagać to będzie w kolejnych
latach określania szczegółowych zadań dla wszystkich podmiotów realizujących
Program. Realizacja tego Programu ma wieloletnią perspektywę.
I. Cele Programu
Celem Programu jest:
1)zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie;
2) zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie
i zwiększenie dostępności pomocy;
3) zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych i
korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie.
Cele ogólne będą realizowane przez:
1) systematyczne diagnozowanie zjawiska przemocy w rodzinie;
2) podnoszenie wra\
liwości społecznej wobec przemocy w
rodzinie;
3) podnoszenie kompetencji słu\
b zajmujących się problematyką
przemocy w rodzinie;
4) udzielanie profesjonalnej pomocy ofiarom przemocy w
rodzinie;
5) oddziaływania na sprawców przemocy w rodzinie.
II. Zało\
enia Programu
Przez realizację celów Programu zakłada się:
1) zmianę pojmowania przez społeczeństwo zjawiska przemocy w rodzinie;
2) promowanie wartości rodzinnych;
3) edukację dzieci, młodzie\
y i dorosłych w zakresie skutków stosowania
przemocy w rodzinie;
4) promowanie metod wychowawczych bez u\
ycia przemocy.
Szerokie ujęcie zapobiegania przemocy w rodzinie wyznacza cztery
podstawowe nurty działań kierowanych do ró\
nych grup odbiorców:
1) działania uprzedzające: diagnozujące, informacyjne, edukacyjne,
kierowane do ogółu społeczeństwa, a tak\
e do osób pracujących z ofiarami i
sprawcami przemocy w rodzinie;
2) działania interwencyjne: opiekuńcze i terapeutyczne, kierowane do ofiar
przemocy w rodzinie oraz pouczające i izolujące, kierowane do sprawców
przemocy w rodzinie;
3) działania wspierające: psychologiczne, pedagogiczne, terapeutyczne i inne,
kierowane do ofiar przemocy w rodzinie;
4) działania korekcyjno  edukacyjne kierowane do sprawców przemocy w
rodzinie.
Przemoc w rodzinie jest problemem trudnym do zdiagnozowania. To,
zdaniem specjalistów, rozmiary i szkodliwość zjawisk związanych z przemocą w
rodzinie wskazują, \
e jest to jeden ze szczególnie wa\
nych problemów społecznych
w Polsce. Wymaga on podjęcia szerokiego, dobrze zorganizowanego i
zaplanowanego na wiele lat programu przeciwdziałania. Dlatego te\
realizacja
Programu powinna uwzględniać działania w sferze:
1) prewencji;
2) prawa;
3) zdrowia;
4) edukacji;
5) pracy socjalnej.
Program nakreśla jedynie ramy i kierunki działań, które podejmowane będą
w obrębie kompetencji resortów, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji
pozarządowych i innych podmiotów niepublicznych oraz autorskich i lokalnych
rozwiązań dostosowanych do specyfiki potrzeb w dziedzinie przeciwdziałania
przemocy w rodzinie występujących na danym terenie.
Realizacja Programu powinna przyczynić się do poprawy stanu
bezpieczeństwa \
ycia codziennego.
Najczęściej identyfikowanymi ofiarami przemocy w rodzinie są kobiety i
dzieci. Istnieją jednak powody by sądzić, \
e przemoc rodzinna dotyczy tak\
e często
mę\
czyzn, osób starszych i niepełnosprawnych.
Zmniejszenie rozmiarów przemocy w polskich rodzinach i pomaganie
ofiarom jest nadrzędnym celem, który powinien łączyć działania sektora
publicznego i organizacji pozarządowych.
Program skierowany jest do:
1) ofiar przemocy w rodzinie, w tym:
- dzieci,
- współmał\
onków lub partnerów w związkach nieformalnych,
- osób starszych,
- osób niepełnosprawnych;
2) sprawców przemocy w rodzinie;
3) świadków przemocy w rodzinie.
Realizatorami programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie są:
- organy administracji rządowej przy wsparciu państwowych
jednostek organizacyjnych realizujących zadania w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
- jednostki samorządu terytorialnego przy współpracy organizacji
pozarządowych oraz kościołów i związków wyznaniowych.
Zadania wynikające z Programu, jak równie\
z ustawy z dnia 29 lipca
2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, będące w kompetencjach ministra
właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, wykonuje w jego imieniu
Krajowy Koordynator Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie.
Krajowy Koordynator kieruje zespołem, który będzie czuwał nad prawidłową
realizacją zadań wynikających z Krajowego Programu .
Zadania wynikające z Programu, jak równie\
z ustawy z dnia 29 lipca
2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, będące w kompetencjach
wojewody, wykonuje w jego imieniu Wojewódzki Koordynator Realizacji
Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
Program będzie realizowany w oparciu o następujące akty prawne:
- ustawę z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy
( Dz. U. Nr 9, poz. 59, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 26 paz
dziernika 1982r. o wychowaniu w trzez
wości i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1231, z
póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe ( Dz. U. Nr 5, poz.
24, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z
2001r. Nr 142, poz. 1591, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 6 kwietnia 1990r. o Policji (Dz. U. z 2002r. Nr 7, poz.
58, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r.
Nr 256, poz. 2572, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz.
553, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.
U. Nr 89, poz. 555, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 5 czerwca 1998r. o administracji rządowej w
województwie (Dz. U. z 2001r. Nr 80, poz. 872, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa (Dz. U. z
2001r. Nr 142, poz. 1590, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z
2001r. Nr 142, poz. 1592, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego
( Dz. U. z 2005r. Nr 31, poz. 266);
- ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności po\
ytku publicznego
i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64,
poz. 593, z póz
n. zm.);
- ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U.
Nr 179, poz. 1485);
- ustawę z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
(Dz. U. Nr 180, poz. 1493).
Program jest skorelowany z następującymi Programami:
- Strategią Polityki Społecznej 2007  2013;
- Krajowym Programem Działań na Rzecz Kobiet;
- Programem Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i
Przestępczości wśród Dzieci i Młodzie\
y;
- Narodowym Planem Działań na Rzecz Dzieci;
- Rządowym Programem  Świetlica, praca i sta\
 socjoterapia w
środowisku wiejskim ;
- Narodowym Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych.
III. Działania uprzedzające
1. Strategie diagnozujące
Cel:
Poszerzenie wiedzy na temat rozmiarów przemocy w rodzinie.
Realizacja:
1) zebranie informacji na temat rozmiarów zjawiska przemocy w rodzinie
na obszarze Polski, dotyczących:
- skali zjawiska w podziale na kategorie ofiar,
- identyfikacji ofiar,
- identyfikacji sprawców;
2) badanie istniejącej infrastruktury instytucji pomagających ofiarom
przemocy w rodzinie;
3) zbadanie skuteczności pomocy udzielanej rodzinom dotkniętym
przemocą, w tym zbadanie istniejących przeszkód w zakresie
pomagania ofiarom przemocy;
4) badanie potrzeb szkoleniowych dla pracowników  pierwszego
kontaktu .
Podmioty realizujące Strategie diagnozujące:
1) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,
2) urzędy wojewódzkie,
3) komendy wojewódzkie policji,
4) kuratoria oświaty,
5) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel powiatowy.
Informacje na temat rozmiarów zjawiska przemocy w rodzinie, skuteczność
pomocy udzielanej rodzinom dotkniętym przemocą oraz potrzeby szkoleniowe dla
pracowników  pierwszego kontaktu będą zbierane przez ośrodki akademickie
bądz
te\
instytuty badań rynku i opinii publicznej na zlecenie Ministerstwa Pracy i
Polityki Społecznej, raz w roku, w trakcie realizacji Programu.
Badanie infrastruktury instytucji pomagających ofiarom przemocy w
rodzinie odbywać się będzie cyklicznie, raz w roku, za pośrednictwem
wojewodów, w oparciu o ankietę opracowaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii diagnozujących:
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oszacowało, i\
koszty przeprowadzenia
badań na rok 2006 wyniosą 180 000 zł, z czego:
- przeprowadzenie badań  150 000 zł
- zorganizowanie konferencji podsumowującej
badania i omówienie kierunków działań dla
Wojewódzkich Koordynatorów  30 000 zł
2. Strategie informacyjne
Cel:
Podniesienie poziomu wra\
liwości społecznej na zjawisko przemocy w rodzinie.
Realizacja:
1) przeprowadzenie kampanii społecznych, które:
- obalają mity i stereotypy na temat przemocy w rodzinie,
usprawiedliwiające jej stosowanie,
- nazywają wprost ogólnie akceptowane krzywdzące zachowania
silniejszych członków rodziny,
- propagują skuteczne sposoby powstrzymywania przemocy;
2) ograniczenie przemocy pokazywanej w mediach - zachęcanie mediów
do rezygnacji z programów dla dzieci, w których zawarta jest
przemoc;
3) wprowadzenie do szkolnych programów kształcenia ogólnego treści
uświadamiających zagro\
enia płynące z przemocy w rodzinie oraz
propagujących zachowania sprzyjające pozytywnym postawom w
rodzinie.
Podmioty realizujące Strategie informacyjne:
1) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,
2) Ministerstwo Edukacji Narodowej,
3) Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wy\
szego,
4) Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- przy wsparciu państwowych jednostek organizacyjnych realizujących
zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i Krajowej
Rady Radiofonii i Telewizji
oraz
5) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel powiatowy we
współpracy z mediami o zasięgu regionalnym.
Za przeprowadzenie corocznych kampanii społecznych o zasięgu krajowym
odpowiedzialne jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Ministerstwo
Kultury i Dziedzictwa Narodowego przy wparciu państwowych jednostek
organizacyjnych i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, które będą czuwać nad
ograniczeniem przemocy pokazywanej w mediach, zwłaszcza w programach dla
dzieci.
Punkt 3 realizacji Strategii informacyjnych realizuje Ministerstwo Edukacji
Narodowej.
Za przeprowadzenie lokalnych kampanii społecznych są odpowiedzialni
starostowie.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii informacyjnych:
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oszacowało, i\
roczne koszty realizacji
Strategii informacyjnych na szczeblu centralnym wyniosą 120 000 zł.
3. Strategie edukacyjne
Cel:
Szkolenie słu\
b zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie.
Realizacja:
1) wprowadzenie do programów kształcenia zawodowego osób zajmujących się
przemocą w rodzinie treści dotyczących przyczyn i skutków przemocy,
rozpoznawania i diagnozowania przypadków przemocy w rodzinie oraz
współpracy w ramach gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w
rodzinie;
2) opracowanie programów edukacyjnych i wspierających dotyczących
zapobiegania przemocy wobec dzieci i osób dorosłych, np. partnera, osoby
starszej, osoby niepełnosprawnej, itp.;
3) opracowanie procedur ochrony prawnej i wsparcia psychologicznego dla
świadków i ofiar przemocy w rodzinie;
4) przygotowanie pakietów szkoleniowych w zakresie przyczyn i skutków
przemocy w rodzinie i przeszkolenie następujących grup pracowników:
- Policji,
- słu\
by zdrowia,
- pracowników socjalnych,
- przedstawicieli gminnych komisji rozwiązywania problemów
alkoholowych,
- nauczycieli, pedagogów szkolnych i psychologów,
- prokuratorów, sędziów i kuratorów sądowych;
5) opracowanie materiałów instrukta\
owych, zaleceń i procedur postępowania
interwencyjnego w sytuacjach przemocy w rodzinie, ze szczególnym
uwzględnieniem procedury  Niebieskich Kart .
Podmioty realizujące Strategie edukacyjne:
1) Ministerstwo Edukacji Narodowej,
2) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,
3) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji,
4) Ministerstwo Sprawiedliwości,
5) Ministerstwo Zdrowia
- przy wsparciu państwowych jednostek organizacyjnych
realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w
rodzinie,
6) samorząd województwa,
7) urzędy wojewódzkie.
Za realizację zadań związanych z opracowaniem programów edukacyjnych,
programów kształcenia zawodowego osób zajmujących się przemocą w rodzinie są
odpowiedzialne wszystkie wy\
ej wymienione resorty, w granicach swoich
kompetencji  realizację koordynuje Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Organizowanie szkoleń i przygotowanie pakietów szkoleniowych dla osób
realizujących zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie nale\
y
do właściwości marszałków województw, natomiast zadania wynikające z punktu 5
Strategii edukacyjnych realizuje wojewoda.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii edukacyjnych:
Zadania zawarte w pkt 1 i 2 Strategii edukacyjnych zostaną sfinansowane w
ramach wydatków zaplanowanych na 2007r., 2010r., 2012r., 2014r., i 2016r. w
bud\
etach Ministerstw: Edukacji Narodowej, Pracy i Polityki Społecznej, Spraw
Wewnętrznych i Administracji, Sprawiedliwości oraz Zdrowia, na realizację
których nale\
y przeznaczyć z bud\
etu poszczególnych resortów środki w
wysokości po 15 000 zł. rocznie.
Ponadto od 2007r. planuje się dofinansowanie z bud\
etu państwa szkoleń dla osób
zajmujących się przemocą w rodzinie, organizowanych przez marszałków
województw w wysokości 240 000 zł rocznie.
Zgodnie z harmonogramem działań Programu zawartym w załączniku nr 1 do
Programu realizacja Strategii edukacyjnych rozpocznie się w 2007r.
IV. Działania interwencyjne
1. Strategie pomocowe kierowane do ofiar przemocy w rodzinie
Cel:
Stworzenie organizacyjnych i kadrowych warunków do udzielania profesjonalnej
pomocy ofiarom przemocy w rodzinie.
Realizacja:
1) rozwój sieci instytucji wspierających ofiary przemocy w rodzinie:
- punktów konsultacyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie,
- ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie,
- specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w
rodzinie,
- domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w cią\
y,
- ośrodków interwencji kryzysowej;
2) zwiększenie zakresu działania ogólnopolskiego telefonu zaufania
 Niebieska Linia dla ofiar przemocy w rodzinie łączącego z
lokalnymi punktami konsultacyjnymi lub ośrodkami wsparcia;
3) stworzenie warunków umo\
liwiających ofiarom przemocy
otrzymanie w pierwszej kolejności mieszkań socjalnych;
4) udostępnienie do publicznej wiadomości informatorów o instytucjach
udzielających pomocy w sytuacjach doświadczania przemocy w
rodzinie.
Podmioty realizujące Strategie pomocowe:
1) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel powiatowy we
współpracy z organizacjami pozarządowymi,
2) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel gminny we współpracy
z organizacjami pozarządowymi.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii pomocowych:
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zakłada powstanie w ka\
dym
województwie średnio po 2 specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w
rodzinie. Oznacza to, \
e powinno powstać ok. 32 takich placówek. Poniewa\
,
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie, jest to zadanie zlecone do realizacji powiatom, bud\
et państwa ma
obowiązek zabezpieczyć środki finansowe na ten cel. Dlatego te\
szacuje się, \
e
niezbędnym jest przeznaczenie środków w wysokości:
6 560 000 zł, w tym: 1 760 000zł na utworzenie ośrodków wsparcia oraz
4 800 000 zł na utrzymanie tych jednostek.
Pozostałe zadania wynikające ze Strategii pomocowych będą finansowane ze
środków własnych samorządów gminnych i powiatowych.
2. Strategie interwencyjne kierowane do sprawców przemocy w rodzinie
Cel:
Zapobieganie kontaktowaniu się sprawców przemocy w rodzinie z osobami
pokrzywdzonymi.
Realizacja:
1) izolowanie sprawców od ofiar na podstawie odrębnych przepisów;
2) stosowanie procedury  Niebieskich Kart .
Podmioty realizujące Strategie interwencyjne:
1) sądy w ramach swoich ustawowych uprawnień,
2) prokuratura,
3) Policja,
4) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel powiatowy we
współpracy z organizacjami pozarządowymi,
5) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel gminny we
współpracy z organizacjami pozarządowymi.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii interwencyjnych:
Zadania wynikające ze strategii interwencyjnych kierowanych do sprawców
przemocy w rodzinie będą finansowane ze środków własnych samorządów
gminnych.
V. Działania wspierające - Strategie terapeutyczne
Cel:
Wspieranie ofiar przemocy w rodzinie w przezwycię\
aniu sytuacji kryzysowej oraz
w przerwaniu cyklu przemocy, a tak\
e zapobieganie kolejnym aktom przemocy w
rodzinie.
Realizacja:
Wzmocnienie ochrony ofiar przemocy przez:
- opracowywanie i realizację programów ochrony ofiar przemocy z
udziałem Policji, prokuratury, kuratorów sądowych,
- opracowywanie i realizacja programów terapeutycznych dla ofiar
przemocy w rodzinie,
- zabezpieczenie odpowiednich warunków do przesłuchań dzieci
(niebieskie pokoje) oraz w miarę mo\
liwości dorosłych  ofiar
przemocy w rodzinie.
Podmioty realizujące Strategie terapeutyczne:
1) sądy w ramach swoich ustawowych uprawnień,
2) Policja,
3) prokuratura,
4) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel powiatowy we
współpracy z organizacjami pozarządowymi,
5) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel gminny we
współpracy z organizacjami pozarządowymi.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii terapeutycznych:
Zadanie to finansowane będzie ze środków przeznaczonych na funkcjonowanie
specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.
VI. Działania korekcyjno  edukacyjne skierowane do sprawców przemocy w
rodzinie - Strategie ukierunkowane na zmianę zachowań i postaw osób
stosujących przemoc w rodzinie
Cel:
Powstrzymanie sprawców i zakończenie przemocy w rodzinie.
Realizacja:
1) opracowanie wytycznych do tworzenia modelowych programów korekcyjno
 edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie;
2) opracowanie i wdro\
enie do realizacji programów korekcyjno 
edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie;
3) realizacja programów korekcyjno  edukacyjnych dla sprawców przemocy w
rodzinie;
4) wykonywanie przez sprawców przemocy w rodzinie prac społecznie
u\
ytecznych przy jednoczesnym uczestnictwie w programach korekcyjno 
edukacyjnych.
Podmioty realizujące Strategie ukierunkowane na zmianę zachowań i postaw
osób stosujących przemoc w rodzinie:
1) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,
2) sądy w ramach swoich ustawowych uprawnień,
3) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel powiatowy we
współpracy z organizacjami pozarządowymi,
4) jednostki samorządu terytorialnego  szczebel gminny we
współpracy z organizacjami pozarządowymi.
Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii ukierunkowanych
na zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie:
Na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostały opracowane
wytyczne do tworzenia modelowych programów korekcyjno  edukacyjnych dla
sprawców przemocy w rodzinie, które będą mogły być wykorzystane przez
samorządy powiatowe odpowiedzialne za realizację Strategii ukierunkowanych na
zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie. Wytyczne do
tworzenia modelowych programów korekcyjno  edukacyjnych zostały
zamieszczone w załączniku nr 2 do Programu.
Szacuje się, \
e koszt realizacji programu korekcyjno  edukacyjnego dla jednej
osoby stosującej przemoc w rodzinie wyniesie 500 zł. miesięcznie. Zakłada się, \
e
w 2006r. takimi programami zostanie objętych 960 sprawców i będą poddani
oddziaływaniom w ciągu trzech miesięcy.
Środki na ten cel wyniosą 1 440 000 zł i zostały przewidziane w ustawie
bud\
etowej na rok bie\
ący. Zakłada się, \
e w kolejnych latach liczba sprawców
uczestniczących w programach wzrośnie i koszty związane z realizacją tego
zadania równie\
będą ulegały zwiększeniu. Środki te zabezpieczy bud\
et państwa 
realizacja programów korekcyjno  edukacyjnych jest zadaniem zleconym
samorządom powiatowym.
VII. Przewidywane efekty realizacji Programu
1. Zmiana postaw społeczeństwa wobec przemocy w rodzinie;
2. Wzrost liczby osób profesjonalnie pomagających ofiarom i sprawcom przemocy
w rodzinie;
3. Wzrost liczby placówek udzielających pomocy;
4. Spadek liczby przypadków przemocy w rodzinie;
5. Spadek liczby rodzin, w których interwencje Policji i innych słu\
b zajmujących
się przemocą w rodzinie podejmowane są wielokrotnie.
VIII. Przewidywane skutki finansowe proponowanych rozwiązań
Realizacja Programu została rozło\
ona na okres dziesięciu lat, przy
uwzględnieniu konieczności dokonywania systematycznej ewaluacji Programu, a
tak\
e wprowadzeniu niezbędnych zmian prawnych.
W pierwszych latach nale\
y spodziewać się wzrostu kosztów, ale wydaje się,
\
e po trzech, czterech latach prawidłowej realizacji Programu koszty te, w związku
ze zmniejszającym się zjawiskiem przemocy w rodzinie, będą malały.
W chwili obecnej mo\
na oszacować koszty realizacji Programu w roku
2006, które wyniosą 8 540 000 zł. oraz przewidywane wydatki z bud\
etu państwa
na lata 2007  2016. W załączniku nr 3 przedstawiono szacunkową kalkulację
wydatków z bud\
etu państwa w ciągu dziesięciu lat funkcjonowania Programu
oraz roczny koszt utrzymania specjalistycznego ośrodka wsparcia dla ofiar
przemocy w rodzinie.
W bud\
ecie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w części 44 dział 750
rozdział 75001 znajdują się środki finansowe w wysokości 300 000 zł na realizację
Programu. Środki te, zgodnie z załączoną kalkulacją przeznaczone będą na:
- przeprowadzenie badań  150 000 zł
- zorganizowanie konferencji  30 000 zł
- kampanię informacyjną  120 000 zł
A
ącznie 300 000 zł
W ustawie bud\
etowej na rok 2006, w części 83, poz. 48 zaplanowano środki
finansowe na realizację zadań wynikających z przepisów ustawy o
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Środki w części dotyczącej realizacji ustawy, zgodnie z załączoną kalkulacją
przeznaczone będą na:
- utworzenie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla
ofiar przemocy w rodzinie - 1 760 000 zł
- utrzymanie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla
ofiar przemocy w rodzinie  4 800 000 zł
A
ącznie 6 560 000 zł
Ponadto w pierwszym roku realizacji Programu planuje się środki finansowe w
wysokości 1 440 000 zł na realizację programów korekcyjno  edukacyjnych dla
sprawców przemocy.
Dla prawidłowego monitorowania działań Krajowego Programu, niezbędne
jest zatrudnienie Wojewódzkich Koordynatorów Programu. Szacuje się, \
e koszty
związane z zatrudnieniem Wojewódzkich Koordynatorów w roku 2006 wyniosą
240 000 zł i jako z
ródło finansowania wskazuje się rezerwę celową poz. 31 
rezerwa płacowa na zmiany organizacyjne i nowe zadania (w tym na skutki
przechodzące z 2005r.). W latach kolejnych powinny być zaplanowane środki w
ustawie bud\
etowej.
Wydatki związane z zatrudnieniem Krajowego Koordynatora Programu będą
finansowane w ramach wydatków zaplanowanych w bud\
ecie części 44 
zabezpieczenie społeczne.
Oznacza to, \
e w 2006r. koszt realizacji Programu wyniesie 8 540 000 zł.
Przewiduje się, \
e w latach 2007  2010 koszty będą ulegały zwiększeniu,
jednak obok środków przeznaczanych z bud\
etu państwa i jednostek samorządu
terytorialnego, Polska jako kraj członkowski Unii Europejskiej będzie mogła
pozyskać fundusze w ramach unijnego Programu DAPHNE II.
Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie jest pierwszą
próbą podjęcia skoordynowanych działań i podlegał będzie monitoringowi i
ewaluacji. Mo\
e więc okazać się, \
e w kolejnych latach, po dokonaniu diagnozy i
oszacowaniu potrzeb niezbędnym będzie przeznaczenie wy\
szych środków
finansowych na jego realizację.
IX. Sposób monitorowania i sprawozdawczości
Ka\
dy z resortów odpowiedzialnych za monitorowanie Programu raz na rok
będzie dokonywał analizy jakościowej i ilościowej realizacji Programu w oparciu o
dane przekazane przez podległe jednostki.
Monitorowanie realizacji Programu odbywać się będzie w oparciu o
sprawozdawczość, która dotyczyć będzie:
- instytucji pomagających ofiarom przemocy w rodzinie;
- form udzielanej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie;
- form działań kierowanych do sprawców przemocy w rodzinie.
Szczegółowa prezentacja danych niezbędnych do oceny realizacji Programu
zawarta jest w załączniku nr 4 .
Ponadto, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Rada Ministrów, zobligowana została do
przedkładania Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej w terminie do 30 czerwca
ka\
dego roku sprawozdania z realizacji Programu.