Pojęciownik Komputerowy - ra





Ra - Rz


RAID -> Redundant Array of Inexpencive
Disks
RAM -> Random Access Memory
RAM karta - karta rozszerzeń przypominająca
rozmiarami kartę czekową; zawiera układy pamięci operacyjnej RAM i stosuje się ją
przede wszystkim w komputerach typu notebook wyposażonych w gniazdo PCMCIA.
Ramka -> Frame
Random Access Memory - (RAM) pamięć
operacyjna, robocza, której zawartość można dowolnie zmieniać, główna pamięć
komputera; zawartość RAM -u jest tracona po wyłączeniu komutera.
RAS - (Remote Access Service, Usługa
zdalnego dostępu) usługa umożliwiająca klientom zdalnym z uruchomionym systemem
Microsoft Windows lub Windows NT połączenie się z siecią.
Raster - regularna siatka punktów (o
różnej wielkości lub różnym zagęszczeniu) np. czarnych i białych użyta w celu
symulowania odcieni szarości na urządzeniu monochromatycznym; np. amplitudowy
(poligraficzny) lub częstotliwościowy (FM, synchastyczny). [drukarki]
Raster Enhancement technology - (REt)
metoda niwelowania "schodków" pojawiających się, m.in. na łukach figur
drukowanych na stosunkowo niskorozdzielczych urządzeniach - drukarkach; REt jest nazwą
handlową firmy HP, inni producenci używają podobnie działających metod pod swoimi
nazwami.
Rastrowanie - proces przekształcania
informacji o charakterze tonalnym (np. zdjęcia) na monochromatyczną mapę bitową przez
utworzenie odpowiedniego rasra. [drukarki]
Rastryzacja - żargonowy termin
określający budowanie mapy bitowej, zwykle na podstawie opisu wektorowego (np. w
postscripcie); dokonujący tego podprogram to RASTRYZATOR (a nie rasteryzer i
rasteryzacja).
Rastryzator -> Rastryzacja [drukarki]
Read Only Memory - (ROM) pamięć nieulotna
tylko do odczytu; w ROM zapisywany jest np. program BIOS, w przciwieństwie do RAM, jej
zawartość nie zanika po wyłączeniu zasilania.
Real Audio - format dźwiękowy używany w
Internecie; dzięki niemu poprzez szybkie połączenie możliwe jest słuchanie radia w
Sieci w czasie rzeczywistym; obecna oferta rozgłośni nadających w Internecie jest
niemała, lecz wolne połączenie utrudnia odbiór dźwięku w opisywanym formacie.
Reduced Instructions Set Computer ->
RISC
Redundant Array of Inexpencive Disks -
(RAID, Tablica niedrogich dysków twardych) (1) macierz dyskowa; odpowiednia organizacja
systemu dysków macierzy (zależna od poziomu RAID) pozwala znacznie zwiększyć
pojemność, szybkość i przede wszystkim niezawodność układu; (2) metoda używana do
standaryzacji i klasyfikacji systemów dyskowych odpornych na awarie; systemy te są
grupowane według sześciu poziomów wyznaczonych przez różne kombinacje wydajności,
niezawodności i kosztów; system Windows NT obejmuje trzy poziomy RAID: Poziom 0, Poziom
1 i Poziom 5.
Refresh - odświeżanie, częstotliwość z
jaką powtarzane jest wyświetlanie obrazu na ekranie monitora, równa się
częstotliwości odchylania pionowego.
Rejestr - (1) baza danych Windows 95 (i następnych)
zawierająca informacje zapisane w plikach SYSTEM.DAT i USER.DAT; znajdujące się w niej
dane dotyczą konfiguracji systemu i zarządzania programami obsługującymi technikę
OLE; jest on zorganizowana w hierarchiczną strukturę obejmującą poddrzewa i ich
klucze, gałęzie oraz wartości; (2) elektroniczny układ pamiętający w procesorze
komputera, służący do chwilowego przechowywania wyników obliczeń wykonywanych przez
arytmometr; procesor ma zwykle wiele rejestrów.
Rekord - zbiór danych tworzący pewną
logiczną całość, stanowiący jednostkę zgromadzonych informacji; w bazie danych
zawierającej informacje dotyczące pewnych obiektów - ciąg danych opisujący (w
ustalonych polach) wybrany obiekt.
Relacyjna baza danych - specjalny typ bazy danych,
która ze względu na sieć odniesień i powiązań (relacji) istniejących między
poszczególnymi rekordami bazy pozwala na niezwykle elastyczne i komfortowe zarządzanie
nimi.
Remote -> Komputer - gość
Remote access - mechanizm umożliwiający
zdalny dostęp np. do poczty elektronicznej dla osób znajdujących się w podróży lub
korzystających z laptopów.
Remote Access Service -> RAS
Remote control - zdalna kontrola
Remote Data Services - technologia oparta
na sieci Web, która umożliwia aplikacjom internetowym i intranetowym łączenie się z
bazami danych i publikowanie informacji.
Remote host -> Host odległy
Remote login -> Rlogin
Remote printer - zdalna drukarka; drukarka
podłączona do jednego ze stanowisk i udostępniona pozostałym użytkownikom sieci.
Remote Procedure Call -> RPC
Removable disk - dysk wymienny, np.
magnetooptyczny lub magnetyczny (SyQuest, Bernoulli).
Rendering - przetwarzanie obrazu dwuwymiarowego na
obraz trójwymiarowy; w nowo utworzonej grafice zwykle występują m.in. przejścia
tonalne, efekty odbić światła i cienie; renderingiem nazywany jest również proces
przeliczania szeregu pojedynczych obrazów w wideo- sekwencję lub animację komputerową;
naturalnie do tego potrzebne jest specjalne oprogramowanie.
Repeater - urządzenie sieciowe pracujące w warstwie
fizycznej modelu ISO/OSI; pozwala na wzmocnienie sygnału w kablu sieciowym, a więc
przedłużenie segmentu.
Repetitive Strain Injury -> RSI syndrom
Replikacja - kopiowanie zawartości lub
metabazy, albo obu tych elementów, z jednego węzła serwerów na drugi; kopiowanie to
można przeprowadzać samodzielnie lub automatycznie przy użyciu oprogramowania
replikującego; w klastrze serwerów replikacja jest niezbędną funkcją zapewniającą
odporność na awarie.
Replikacja katalogów - kopiowanie
głównego zestawu katalogów z serwera (nazywanego serwerem eksportu) do określonych
serwerów lub stacji roboczych (nazywanych komputerami importu) w tej samej lub w innych
domenach; replikacja upraszcza zarządzanie identycznymi zestawami katalogów i plików na
wielu komputerach, ponieważ trzeba zarządzać tylko pojedynczą kopią główną danych;
pliki są replikowane podczas ich dodawania do eksportowanego katalogu i za każdym razem,
gdy zapisywane są ich zmiany.
Reply -> Odpowiedź
Request for Comments -> RFC
Request To Send / Clear To Send - (RTS/CTS)
w wolnym tłumaczeniu "chcę nadawać - możesz nadawać"; metoda sprzętowej
synchronizacji transmisji między komputerem a modemem za pomocą sygnałów złącza
RS-232C.
Resampling - wykorzystująca metodę
interpolacji technika skalowania orazu.
Reset - (zimny startu systemu) po naciśnięciu
przycisku Reset komputer zostaje zresetowany, czyli uruchomiony od nowa; w wyniku tej
operacji następuje natychmiastowe przerwanie pracy wszystkich programów, a ponieważ nie
zostają one prawidłowo zamknięte, przetwarzane w nich dane zostają częściowo lub w
całości utracone; przycisku Reset należy więc używać wyłącznie w ostateczności,
na przykład w przypadku całkowitego zawieszenia się komputera, który przestaje
reagować na jakiekolwiek akcje ze strony użytkownika.
Resolution -> Rozdzielczość
REt -> Raster Enhancement technology
Return -> Enter klawisz
RFC - (Request for Comments) seria
dokumentów, publikowanych od 1969 roku, która opisuje zestaw protokołów internetowych
i powiązanych z nimi eksperymentów; nie wszystkie dokumenty RFC (w istocie niewiele z
nich) opisują standardy internetowe, ale wszystkie standardy internetowe są opisane w
dokumentach RFC; seria dokumentów RFC jest nietypowa pod tym względem, że wszelkie
propozycje protokołów internetowych wychodzą od naukowców i projektantów,
działających we własnym imieniu, w przeciwieństwie do formalnie recenzowanych i
standaryzowanych protokołów, które są promowane przez specjalne organizacje, takie jak
ANSI.
RFC 1157 -> SNMP
RG-58 -> 10Base2 -> BNC
RBG - (skrót od RED - czerwony, GREEN -
zielony, BLUE - niebieski) model barw pozwalający na uzyskiwanie nowych kolorów za
pomocą mieszania ze sobą odpowiedniej intensywności trzech bark podstawowych. Ich
pełne złożenie daje w efekcie kolor biały, z kolei zerowe wartości ustalają kolor
czarny; -> Kolorów model
Rich-Text-Format -> RTF
RISC - (Reduced Instructions Set Computer) komputery
wyposażone w procesor RISC w porównaniu z innymi systemami dysponują ograniczonym
zestawem poleceń; w procesorach RISC niektóre rzadziej używane instrukcje są
pominięte - stąd w przypadku wykonywania pewnych zadań są szybsze od innych
procesorów.
RJ-11 - amerykański standard modularnego
wtyku telefonicznego dla linii komutowanych, powszechnie stosowanego w modemach,
zachodnich telefonach itp.
RJ-45 - amerykański standard wtyku
telefonicznego dla linii dzierżawczych.
Rlogin - (Remote login) zdalne logowanie się do
innego komputera, na którym mamy konto, bez konieczności podawania hasła.
Robot - szybki, zautomatyzowany program,
taki jak aparat wyszukiwania, program indeksujący lub oprogramowanie katalogujące,
który kieruje żądania do stron sieci Web dużo szybciej niż może to robić człowiek;
gdy program Microsoft Content Analyzer automatycznie eksploruje witrynę sieci Web,
działa on jak robot; do innych, powszechnie używanych określeń robota należą
szperacz i pająk.
Rodzina kroju pisma - zbiór odmian jednego
kroju pisma. Istnieje wiele krojów bardzo rozbudowanych, o licznych odmianach (np.
typograficzny AkzidenzGrotesk - ok. 40 odmian, czy też znane z Corelowskiej biblioteki
krój Switzerland - ok. 20 odmian). Są też kroje - sieroty zaprojektowane tylko w jednym
wariancie.
Roller -> Fuser
ROM -> Read Only Memory
Rotate - obrót
Router - urządzenie łączące dwa lub
więcej segmentów sieci, działające w warstwie sieciowej modelu ISO/OSI, inteligentnie
przekazujące pakiety pomiędzy nimi, pozwala na kierowanie pakietów zgodnie z zawartą w
nich informacją adresową; router używa protokołu routingu do zbierania informacji o
sieci oraz algorytmów wybierających najlepszą trasę; urządzenie to stosuje się do
łączenia sieci LAN i sieci rozległych.
Rozbarwienie czterech kolorów ->
4-Color separation
Rozbarwienie czterokolorowe -> 4-Color
separation
Rozbarwianie trójkolorowe -> 3-Color
separation
Rozbarwianie trzech kolorów -> 3-Color
separation
Rozdzielczość - (resolution) maksymalna
liczba optycznie rozpoznawalnych punktów występujących na wydruku drukarki lub ekranie
monitora; punkty na ekranie są nazywane pikselami; bardzo dobrej jakości monitory
pozwalają na wyświetlanie obrazu z rozdzielczością równą nawet 4096x4096 pikseli; w
przypadku drukarek rozdzielczość jest podawana w dpi,
Rozdzielczość barwna ->
Rozdzielczość tonalna
Rozdzielczość optyczna - rozdzielczość
skanera wynikająca przede wszystkim z konstrukcji jego układu optomechanicznego przy
uwzględnieniu jego jakości; może być de fecto niższa niż wynikałoby to z
parametrów machanicznych.
Rozdzielczość próbkowania - liczba
bitów, przeznaczona do zapisania wartości sygnału; przy 8 bitach sygnał może
przyjmować 256 wartości od minimum do maksimum, przy 16 bitach - już 65536 wartości,
co np. znacznie poprawia jakość dźwięku.
Rozdzielczość tonalna - (rozdzielczość
barwna) liczba bitów opisujących odcień jednego piksela obrazu, dla obrazów kreskowych
1 bit, dla odcieni szarości zwykle 8 lub więcej bitów, dla obrazów barwnych - 24 lub
więcej bitów.
Rozsiewanie - (Dithering) pojęcie z
dziedziny grafiki komputerowej; ditheringiem określa się symulację przejść pomiędzy
kolorami lub odcieniami szarości, stosowaną podczas wyświetlania obrazu na ekranie lub
drukowania na papierze; dzięki niemu oko ludzkie nie dostrzega wyraźnych granic
pomiędzy sąsiadującymi ze sobą kolejnymi kolorami lub odcieniami szarości; bez
ditheringu takie płynne przejścia kolorów nie byłyby możliwe; poszczególne piksele
generowane są na bazie matryc 2x2 lub 3x3; przy zastosowanej symulacji piksele odcieni
szarości przyjmują albo kolor czarny, albo biały, lecz oko ludzkie nie jest już w
stanie ich rozpoznać jako pojedynczych punktów; jeżeli w danej matrycy piksele białe i
czarne rozdzielone są w równej proporcji, będziemy ją postrzegać jako kolor szary; im
więcej pojawi się w niej pikseli w kolorze białym, tym jaśniejszy odcień szarości
będziemy widzieć; i na odwrót - im więcej czarnych pikseli, tym ciemniejszy otrzymamy
odcień szarości; w analogiczny sposób drukarki kolorowe mogą mieszać ze sobą różne
barwy; technika ta posiada jednak jedną zasadniczą wadę: im więcej zostanie
wygenerowanych odcieni kolorów lub szarości, tym niższa będzie rozdzielczość takiego
obrazu.
Rozszerzalny język znakowania informacji
-> XML
Rozszerzenie - programy lub układy elektroniczne, za
pomocą których powiększa się możliwości lub wydajność systemu; najbardziej
typowymi rozszerzeniami są na przykład karty graficzne umieszczane w gniazdach
rozszerzeń komputera.
Rozszerzenie pliku - trzy znaki, które podczas
zapisywania dokumentu zostają dołączone do jego nazwy; nazwę pliku oddziela od jego
rozszerzenia kropka; różne rozszerzenia plików pozwalają rozpoznawać ich typy i
formaty; na przykład rozszerzenie DOC oznacza dokument utworzony w edytorze tekstowym
Word dla Windows; pliki graficzne są z kolei zapisywane z rozszerzeniami BMP, TIF, PCX,
GIF itd., natomiast pliki wykonywalne - z rozszerzeniem EXE.
Rozszerzeń gniazdo - standardowe gniazdo, w którym
umieszcza się dodatkowe karty rozszerzające możliwości lub wydajność systemu; są to
zwykle karty graficzne, dźwiękowe, modemowe itp.; dzięki gniazdom karty te uzyskują
bezpośrednie połączenie z płytą główną komputera.
Rozszerzeń karta - to najczęściej karty
dźwiękowe, graficzne i wideo, a takie karty rozszerzenia pamięci; są one wyposażone w
specjalną listwę, którą umieszcza się w gniazdach rozszerzeń znajdujących się na
płycie głównej komputera.
Rozszerzona pamięć - obszar pamięci operacyjnej
powyżej 640 KB. Obszar ten może być wykorzystywany przez programy DOS-owe jedynie
wówczas, kiedy uruchomiony jest sterownik pamięci rozszerzonej EMS; programy pracujące
w środowisku Windows natomiast nie wymagają tego sterownika, ponieważ uzyskują
automatyczny dostęp do pamięci rozszerzonej.
Rozwijalne menu - za pośrednictwem rozwijalnego menu
wywołuje się standardowe funkcje i polecenia programów pracujących w środowisku
Windows; aby uruchomić wybrane polecenie, klikamy menu główne (znajdujące się na
samej górze) - wówczas menu rozwija się, udostępniając listę poleceń; najbardziej
typowymi poleceniami menu Plik są na przykład: Nowy, Otwórz, Zapisz, Drukuj, Zamknij.
Równoległy port - Port umożliwiający równoległy
transfer danych; w przypadku komputerów osobistych zgodnych z IBM PC nazywany jest on
portem LPT.
Równoległy transfer - przeciwieństwo szeregowego
transferu danych, w którym bity są przesyłane jeden za drugim, i to tylko jednym
kanałem; natomiast w równoległym transferze informacje są przesyłane jednocześnie -
jak po kilkupasmowej autostradzie; jeśli więc w przypadku jakiegoś urządzenia
peryferyjnego mamy do wyboru złącze szeregowe i równoległe, zdecydowanie powinniśmy
wybrać równoległe - w ten sposób uzyskamy szybszy transfer danych.
Równości znak -> " = " ->
" == "
Równy znak -> " = "
Różności znak -> " <>
"
RPC - (Remote Procedure Call, Wywołanie
procedury zdalnej) szeroko używany standard, zdefiniowany przez grupę Open Software
Foundation (OSF), dla rozproszonego przetwarzania danych; transport RPC umożliwia jednemu
procesowi wywoływanie funkcji będących częścią innego procesu; ten inny proces może
mieć miejsce na tym samym komputerze lub na innym komputerze w sieci.
RS - 232 C - standard przemysłowy
szeregowych połączeń komunikacjyjnych, często w ten sposób określa się kabel
szeregowy; stosowany m.in. do łączenia modemu z komputerem (EIA Recommended Standard Nr
232 Revision C z roku 1969); odpowiednik CCITT V.24; -> Null - modem. [komunikacja
sieciowa]
RSA - technologia kryptograficzna oparta na
kluczu publicznym używana przez zabezpieczenia internetowe; nazwa została utworzona z
pierwszych liter nazwisk twórców tej technologii: Rivest, Shamir i Adleman.
RSI syndrom - (Repetitive Strain Injury) bolesna
choroba przedramienia i dłoni wywoływana zbyt intensywnym i częstym pisaniem na
maszynie do pisania lub klawiaturze komputera; w Stanach Zjednoczonych choroba ta została
już uznana za chorobę zawodową; jedynym środkiem zapobiegawczym może być w jej
przypadku używanie ergonomicznej klawiatury, utrzymywanie właściwej pozycji w trakcie
pisania oraz odpowiednio częste przerwy w pracy.
RTF - (Rich-Text-Format) szeroko rozpowszechniony
format tekstowy służący do wymiany dokumentów tekstowych między różnymi platformami
systemowymi jak na przykład IBM PC i Apple Macintosh; w przypadku tego formatu niemal
wszystkie atrybuty pisma - na przykład kursywa, pogrubienie - nie są tracone, ponieważ
są zapisywane w kodzie ASCII; w ten sposób format tekstu zostaje zachowany nawet w
przypadku niezgodnych ze sobą programów do edycji tekstu.
RTS/CTS -> Request To Send / Clear To
Send
Ruler - linijka [wektorowe programy
graficzne]
Rzeczywista pojemność - pojemność nośnika danych
lub pamięci faktycznie dostępna dla użytkownika; na przykład na dyskietkach mających
pojemność równą 2 megabajty po sformatowaniu dostępnych pozostaje jedynie 1,44 MB.