Sprawdzian z języka polskiego diagnozujący wiedzę
i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w 1 klasie gimnazjum
Imię i nazwisko: .................................................................................
Grupa B
Klasa: .....................
Ilość punktów: ............/51
Przeczytaj uważnie tekst, a następnie odpowiedz na pytania z nim związane. Wybierz odpowiednią
propozycję (przy zadaniach zamkniętych oznaczonych gwiazdką), wyszukaj w tekście odpowiedź
lub sformułuj własną.
Małgorzata Musierowicz Sprężyna (fragment)
[1]
Kamieniczki tutejsze nie były zabytkami; były po prostu stare. Nikt ich chyba nigdy nie
odnawiał na ciemnych murach rysowały się im plamy, zacieki, spękania. Wąska, brukowana jezdnia
wyglądała tak, jakby wiodła na jakiś średniowieczny podwórzec. Pomiędzy domami dzieciaki
ospale grały w gumę i łaziły po trzepaku, przegadując do siebie szorstkimi głosami. W którymś z
mieszkań uporczywie dzwonił telefon. Przed wejściem do narożnego domu facet w podkoszulce
podlewał skrawek trawnika: woda z węża ciurkała cienkim strumieniem, z sykiem wsiąkając w
wysuszoną ziemię.
[2]
Nagle wśród tych powszednich, spokojnych dźwięków zajaśniała muzyka – i to tak, jakby
szarą uliczką pomknęła złota błyskawica: ktoś zaczął grać na skrzypcach – Mozarta! Po chwili do
skrzypiec dołączyła altówka, oplatając ich skargę powolnymi, aksamitnymi zawijasami.
[3]
Zelektryzowana Laura od razu rozpoznała jeden ze swoich ukochanych utworów: Sinfonia
concertante Es – dur. Ruszyła za muzyką, jakby pociągnięta na złotej nici.
Wyszła szybko z cienia uliczki na ostre słońce i, mrużąc oczy, patrzyła wprost przed siebie;
to tu grano, na zacisznym, małym placyku przed kościołem. Oddzieleni od niej trójkątem ukośnego
światła, muzycy stali pod murem, w cieniu obok portalu
[4]
Byli parą niemłodych już ludzi. Bardzo poważni, skupieni, grali Andante
klasą profesjonalistów – ona na skrzypcach – on na altówce. Otaczał ich zasłuchany tłumek.
[5]
Grali wspaniale [...]
Młody, szczupły mężczyzna w brązowej kurtce, stojący naprzeciwko niej w grupce
słuchaczy, tak samo jak ona zagryzł usta, założył ręce. Teraz nawet pochylił głowę, kryjąc twarz, a
popielate włosy opadły mu na czoło. Wyglądał – na pozór – spokojnie. Ale Laurze bardzo często się
zdarzało wychwytywać przedziwne znaczenia spoza słów i faktów. A teraz odbierała wyjątkowo
wyraźnie silne emocje, jakie ten człowiek powściągał: aż biły od niego, niewidzialne lecz
wyczuwalne – jak fale energii.
[6]
Była przekonana, że kiedy tak słuchają Mozarta oboje, razem, w jednej chwili – z całą
pewnością muszą czuć dokładnie to samo; ponieważ piękno, jak złota nić, połączyło ich i związało.
Mowa dźwięków płynęła powoli, cichła, falując i opadając. I z wolna zamarła.
Koniec!
Zgasł blask muzyki, pozostawiając po sobie głuchą szarość. Tak jakby sam Bóg uśmiechnął
się – i zaraz odszedł.
[7]
Ludzie, oszołomieni, wciąż jeszcze stali bez ruchu. Siwa pani zaczęła klaskać i zaraz
pochwycili to inni. Wrzucano pieniądze do stojącego na ziemi koszyczka. Muzycy uśmiechali się i
dziękowali, potem wyjaśniali, że mieszkają we Lwowie. Siwa pani poprosiła ich, by zagrali jeszcze.
A ten młody mężczyzna w kurtce wreszcie podniósł czoło. Ciemne oczy spojrzały prosto w oczy
Laury.
Poważnie, spokojnie.
A nawet – smutno.
Ale od tego długiego, mocnego spojrzenia złota nić zacisnęła się wokół serca w mocną pętlę
i Laura na chwilę przestała oddychać.
1 portal – ozdobne obramowanie nad wejściem do pałacu, kościoła, okazałe wejście
2 andante – spokojne tempo muzyczne, Andante – fragment utworu symfonicznego
Zadanie 1. (0-2)
Nadaj tytuł drugiej części tego fragmentu (cząstki: 5-7) i uzasadnij za pomocą zdania złożonego
swoją propozycję.
Zadanie 2*. (0-1)
Utwór ten należy do rodzaju literackiego o nazwie
a) liryka.
b) epika.
c) dramat.
Zadanie 3*. (0-1)
Muzycy grali:
a) na małym placu przed kościołem.
b) pod ciemnym murem starej kamienicy.
c) na szerokiej brukowanej jezdni.
Zadanie 4. (0-1)
Określ czas akcji tego fragmentu.
Zadanie 5. (0-3)
Wypisz środki językowe służące plastyce opisu:
z części 2. - przenośnię
z części 3. - dwa epitety
z części 6. - porównanie
Zadanie 6. (0-1)
Wyjaśnij znaczenie przenośni: Mowa dźwięków płynęła powoli, cichła, falując i opadając.
Zadanie 7. (0-2)
Wypisz z części 1. wyraz naśladujący dźwięk natury i określ, jaka to część mowy.
Zadanie 8. (0-1)
Z tekstu wypisz 2 przymiotniki określające mężczyznę w brązowej kurtce.
Zadanie 9. (0-2)
Podaj dwa przysłówki mówiące o tym, w jaki sposób grali muzycy.
Zadanie 10. (0-1)
Grać pierwsze skrzypce. Wyjaśnij przenośne znaczenie tego zwrotu.
Zadanie 11. (0-2)
Nazwij za pomocą dwóch rzeczowników uczucia, które towarzyszyły młodemu mężczyźnie
podczas ulicznego koncertu.
Zadanie 12*. (0-1)
Określenie zelektryzowana Laura oznacza, że Laura
a) przykuwa uwagę innych.
b) jest wyjątkowo poruszona.
c) przenosi ładunki elektryczne.
Zadanie 13. (0-1)
Zapisz pytanie dotyczące muzyki, jakie Laura mogłaby zadać młodemu mężczyźnie patrzącemu jej
prosto w oczy.
Zadanie 14. (0-2)
Jaką moc może mieć muzyka? Podaj dwa różne przykłady, odwołując się do przeczytanego tekstu i
własnych doświadczeń.
Zadanie 15. (0-1)
Zgasł blask muzyki.
Przekształć to zdanie na wypowiedzenie w czasie teraźniejszym.
Zadanie 16. (0-2)
W zdaniu Po chwili do skrzypiec dołączyła altówka wskaż:
a) orzeczenie -
b) podmiot -
Zadanie 17*. (0-1)
Ostatnie wypowiedzenie tekstu to
a) równoważnik zdania.
b) zdanie pojedyncze.
c) zdanie złożone.
Zadanie 18. (0-3)
Uzasadnij pisownię podkreślonych w wyrazach głosek. Zapisz przy każdym przykładzie
odpowiednią zasadę ortograficzną lub wyraz, który podpowiada, jak zapisać dane słowo.
a) poważny -
b) wrzucać -
c) we Lwowie -
Zadanie 19. (0-2)
Zapisz nie razem lub osobno:
.......... zwykły
.......... słyszeli
Zadanie 20. (0-5)
Zaproś swojego nauczyciela na koncert, w którym ty bierzesz udział jako muzyk. Pamiętaj o
właściwej formie.
Zadanie 21. (0-6)
Napisz opowiadanie o kolejnym koncercie, w czasie którego spotkali się Laura i młody mężczyzna
w brązowej kurtce. Przedstaw wydarzenie, które miało wpływ na ich dalsze losy.