w w w.wip.pl
P
RAWO
P
RACY W
P
RAKTYCE
Skuteczne
rozliczanie
czasu pracy
po zmianach
w 2011 r.
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji
.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z
.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
S
P
IS
T
R
E
Ś
C
I
Autorzy
Iwona Jaroszewska-Ignatowska
radca prawny specjalizuj cy si w prawie pracy
Anna Kolosa
Pa stwowa Inspekcja Pracy
Katarzyna Szymanowska
specjalista prawa pracy
Wydawca
Mirosław Sakowski
Redaktor
Aleksandra Pudzianowska
Korekta
Zespół
ISBN 978-83-7572-149-2
Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2011
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a,
www.wip.pl
tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10
Łamanie, przygotowanie publikacji do wersji elektronicznej
Raster studio
05-071 Sulejówek, ul. Konopnickiej 46, tel. 603 59 59 71
1
Skuteczne rozliczanie czasu pracy po zmianach w 2011 r.
Spis treści
Czas pracy –
7
najczęstszych problemów
2
1. Okres rozliczeniowy – ustalanie i zmiany długości
3
2. Harmonogramy pracy – ustalanie i zmiany
6
3. Praca w ruchu ciągłym
9
4. Nadgodziny – rozliczanie
12
5. Niepełny wymiar czasu pracy
20
6. Pełnienie dyżuru przez pracownika – rekompensata
24
7. Urlop wypoczynkowy a czas pracy
25
Systemy czasu pracy – porównanie
27
Zasady liczenia wymiarów czasu pracy
po zmianach w 2011 r.
31
www.wip.pl
S
P
IS
T
R
E
Ś
C
I
Skuteczne rozliczanie czasu pracy po zmianach w 2011 r.
2
www.wip.pl
W
S
T
ę
P
CZAS PRACY
–
7
NAJCZĘSTSZYCH PROBLEMÓW
Czy mo na w trakcie trwania okresu rozliczeniowego wydłu yć go? Czy w sytuacji, która
wymaga przej ciowego nasilenia prac, mo na zmienić pracownikowi za jego uprzedni zgod
rozkład czasu pracy? Jak nale y rozliczać godziny nadliczbowe i czas pracy przy zatrudnieniu
na niepełny etat? Mi dzy innymi na takie pytania znajdziesz odpowied w tej broszurze. Jest
ona po wi cona najcz stszym problemom z zakresu czasu pracy.
Koniecznie przeczytaj:
Jak powiniene ustalić okres rozliczeniowy czasu pracy i pod jakim warunkiem
mo esz go zmienić?
Jak prawidłowo wprowadzać zmiany do harmonogramu czasu pracy?
Co oznacza i na czym polega „łamanie zmian roboczych”?
Jak rozliczać prac w dni wolne? Co nale y si pracownikowi np. za prac w sobot ?
Kiedy wyst puj nadgodziny i jak je rozliczać?
O czym musisz pami tać, rozliczaj c czas pracy niepełnoetatowca?
Jak prawidłowo przeliczyć urlop wypoczynkowy na godziny pracy?
3
Skuteczne rozliczanie czasu pracy po zmianach w 2011 r.
www.wip.pl
1. OKRES ROZLICZENIOWY
– USTALANIE I ZMIANY DŁUGOŚCI
Czy w danej komórce organizacyjnej irmy, w której zaszły zmiany organizacji cza-
su pracy lub inne zmiany organizacyjne (np. zmiana zakresu zada , poł czenie z inn
komórk itp.), mo na w trakcie trwania okresu rozliczeniowego zmienić bieg okresów
rozliczeniowych (np. w trakcie okresu rozliczeniowego trwaj cego od 1 stycznia do
31 marca – zmienić jego bieg poprzez wydłu enie do 30 kwietnia)?
Ustalanie okresów rozliczeniowych
Okresy rozliczeniowe ustala si w:
układzie zbiorowym pracy lub
regulaminie pracy,
obwieszczeniu dla pracowników – je eli pracodawca nie jest obj ty układem zbiorowym
pracy i nie ma obowi zku stosowania regulaminu pracy
(zgodnie z przepisami art. 150 § 1 kp).
Obwieszczenie dla pracowników dotycz ce długo ci okresów rozliczeniowych powinno:
mieć form pisemn i
być podane do wiadomo ci pracowników w sposób przyj ty u danego pracodawcy (np.
wywieszone na tablicy ogłosze , wyło one do powszechnego wgl du przy li cie obec-
no ci, przekazane do wiadomo ci pracowników drog elektroniczn – pod warunkiem
e wszyscy pracownicy irmy posługuj si komputerami).
Obwieszczenie takie wchodzi w ycie po upływie dwóch tygodni od dnia podania go do wia-
domo ci pracowników (art. 104
3
kp w zwi zku z art. 150 § 4 kp).
Długo ć okresu rozliczeniowego – wydłu enie
Czas trwania okresu rozliczeniowego nie mo e być dowolnie wydłu any, w zale no ci od
dora nych potrzeb. Po upływie okresu rozliczeniowego pracodawca ma bowiem obowi zek:
rozliczyć czas pracy pracownika i
wypłacić wynagrodzenie za godziny nadliczbowe z tytułu przekroczenia przeci tnej
tygodniowej normy czasu pracy, je eli w tym okresie one wyst piły.
Przedłu enie okresu rozliczeniowego na dalszy okres byłoby równoznaczne z niewywi zaniem
si z tego obowi zku.
4
Skuteczne rozliczanie czasu pracy po zmianach w 2011 r.
www.wip.pl
1
. O
K
R
E
S
R
O
Z
L
IC
Z
E
N
IO
W
Y
–
U
S
TA
L
A
N
IE
I
Z
M
IA
N
Y
D
ł
U
G
O
Ś
C
I
W razie nadzwyczajnych okoliczno ci (np. zmiany zakresu obowi zków pra-
cownika, wł czenia go do zespołu osób obj tych innym okresem rozliczeniowym
czasu pracy) pracodawca ma mo liwo ć zamkni cia biegu dotychczasowego okresu
rozliczeniowego, a nast pnie wprowadzenia nowego okresu rozliczeniowego.
Je eli np. w lutym wyst piły okoliczno ci przemawiaj ce za wydłu eniem do ko ca
kwietnia 3-miesi cznego okresu rozliczeniowego obejmuj cego okres od stycznia do
marca, mo na zamkn ć dotychczasowy okres rozliczeniowy z ostatnim dniem lutego,
a nast pnie wprowadzić okres rozliczeniowy obejmuj cy marzec i kwiecie .
Długo ć okresu rozliczeniowego – skrócenie
Ustalony okres rozliczeniowy mo na – w razie konieczno ci – zako czyć wcze niej. Nie
mo na natomiast go wydłu yć: nie mo na np. z 3-miesi cznego okresu rozliczeniowego zrobić
nagle okresu 6-miesi cznego. W razie skrócenia okresu rozliczeniowego czas pracy pracow-
ników powinien być rozliczony w sposób analogiczny do uregulowa zawartych w art. 151
6
Kodeksu pracy, stosowanych w razie rozwi zania stosunku pracy w czasie trwania okresu
rozliczeniowego.
PRZYKŁAD
Je eli oka e si , e w danym okresie od pocz tku 3-miesi cznego okresu rozli-
czeniowego do dnia jego skrócenia pracownik przepracował wi cej godzin, ni by
wynosił nominalny czas pracy w tym okresie (wyliczony zgodnie z art. 130 kp),
pracownikowi nale y si – poza wynagrodzeniem za wszystkie przepracowane
godziny – tak e dodatek za prac w godzinach nadliczbowych (o którym mowa
w art. 151
1
§ 2 kp).
Wydłu enie okresu rozliczeniowego w ustawie antykryzysowej
Od 22 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. obowi zuje tzw. ustawa antykryzysowa, maj ca
na celu pomoc przedsi biorcom w trudnych czasach kryzysu ekonomicznego. Jednym z rozwi -
za proponowanych przez ustaw jest mo liwo ć wydłu ania okresu rozliczeniowego nawet
do 12 miesi cy. Z udogodnienia tego mog korzystać wszyscy przedsi biorcy w rozumieniu
art. 4 ustawy o swobodzie działalno ci gospodarczej, tj. b d cy osobami izycznymi, praw-
nymi i jednostkami organizacyjnymi nieb d cymi osobami prawnymi, którym ustawy przy-
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji
.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z
.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie