21 kwietnia 2011, 16:49

Autor: Odys J. Korczyński
czytano: 21070 razy

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

Jedną z ważniejszych funkcji programu Adobe
Photoshop jest tworzenie warstw i stosowanie na
nich różnego typu efektów. Oprócz funkcji, które
są dostępne jako efekty dodawane do
poszczególnych warstw, Photoshop umożliwia
również stosowanie różnych trybów mieszania
warstw między sobą. Nie licząc trybu zwykłego,
jest ich 26 (łącznie z dwoma nowymi w Adobe
CS5).

Strona 1

Na początek opisu trybów mieszania, wybrałem dwie mapy bitowe, prezentujące wyraźnie kształty.
Podczas zmian relacji między warstwami będzie więc wyraźnie widać na czym te zmiany polegają w
zależności od rodzaju włączonego trybu. Zanim jednak przejdę do opisywania poszczególnych trybów,
chciałbym, by każdy użytkownik Adobe Photoshop zwrócił uwagę na rozplanowanie ułożenia
poszczególnych trybów mieszania. Są one pogrupowane.

Odys J. Korczyński

Pierwsze dwa tryby (Zwykły i Rozpuszczanie) to tryby specjalnie niesklasyfikowane, ponieważ nie
wykonują konkretnych operacji, tj. np. rozjaśnianie, ściemnianie. Kolejnych pięć trybów (Ciemniej,
Pomnóż, Ściemnianie, Ściemnianie liniowe, Ciemniejszy kolor) to, jak wskazują nazwy, tryby
ściemniające. Następne pięć trybów (Jaśniej, Ekran, Rozjaśnianie, Rozjaśnianie liniowe, Jaśniejszy
kolor) to tryby rozjaśniające.[comment] Kolejne siedem (Nakładka, Łagodne światło, Ostre światło,

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

1 z 15

2015-08-15 15:52

Światło jaskrawe, Światło liniowe, Światło punktowe, Mieszanie twarde) to tryby zwiększające kontrast.
Przedostatnia grupa składa się z czterech trybów (Różnica, Wykluczenie, Odejmowanie, Dzielenie).
Niektórzy nazywają je trybami porównującymi, ja wolę nazywać je różnicującymi, ale kwestia
nomenklatury jest tu drugorzędna. Ostatnia grupa to cztery tryby (Barwa, Nasycenie, Kolor, Jasność) –
są to tryby oddziałujące na kolor i parametry z nim powiązane.

1. Tryb Zwykły (Normal)

Odys J. Korczyński

Jest to domyślny tryb ustawienia każdej warstwy. Piksele warstw nie są w nim mieszane. Można jednak
nadać takim warstwom efekt przezroczystości w postaci zmiany stopnia krycia (zmniejszenie). Wtedy
uzyskamy efekt widoczności obydwu warstw, czyli potocznie efekt ich zmieszania.

Adobe podaje w opisie tego trybu: W wyniku edycji lub malowania kolor poszczególnych pikseli zmienia
się na kolor wynikowy. Jest to tryb domyślny. (Tryb zwykły nazywany jest Progiem przy pracy z
obrazami bitmapowymi lub w kolorach indeksowanych).

2. Tryb Rozpuszczanie (Dissolve)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

2 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Drugi z trybów mieszania nie został sklasyfikowany w żadnej grupie. Jest to tryb, którego zastosowanie
jest nikłe, większość użytkowników programu Adobe praktycznie wcale go nie używa. Po włączeniu tej
opcji mieszania zupełnie nie widać różnicy między mieszanymi warstwami. Aby zobaczyć na czym
polega działanie trybu rozpuszczania, trzeba zmniejszyć krycie warstw. Uwidoczni się wtedy dość
trudny w opisie widok jakby kredowego rysunku. Na silnym, uwidaczniającym piksele powiększeniu,
widać na czym polega działanie trybu rozpuszczania. Wzór rysunku kredowego tworzony jest poprzez
usunięcie niektórych pikseli w warstwie z włączoną opcją mieszania. Pod usuniętymi pikselami
uwidacznia się obraz warstwy tła.

Co do praktycznego wykorzystania tego trybu w niektórych, dostępnych w sieci tutorialach,
wykorzystuje się go jako dodanie szumu do jakiejś gładkiej powierzchni. Można też w ten sposób
tworzyć efekty specjalne, ale widoczne jedynie na krawędziach różnych obiektów.

Adobe podaje w opisie tego trybu: W wyniku edycji lub malowania kolor poszczególnych pikseli zmienia
się na kolor wynikowy. W efekcie kolor wynikowy stanowi kolor bazowy lub kolor mieszany, w zależności
od stopnia krycia w danym miejscu.

3. Tryb Ciemniej (Darken)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

3 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Jak widać na załączonym przykładzie biel warstwy z włączonym efektem mieszania została całkowicie
usunięta, natomiast środkowa część ust, pokrywająca się z czarną źrenicą na warstwie spodniej, silnie
zaczerniona. Działanie tego trybu mieszania jest dość gwałtowne i silnie zmienia całość obrazu, poleca
się więc jego tonowanie przez zmniejszenie krycia warstwy z włączonym trybem Ciemniej. Ogólnie
można powiedzieć, że tryb Ciemniej zmieszał kolory warstwy wierzchniej naszego przykładu w ten
sposób, że największym zmianom uległy wszystkie jaśniejsze tony od tych w warstwie spodniej.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program wyszukuje informacje o kolorach we wszystkich kanałach i
jako kolor wynikowy wybiera kolor bazowy lub mieszany, w zależności od tego, który z nich jest
ciemniejszy. Piksele jaśniejsze niż kolor mieszany są zastępowane, a piksele ciemniejsze od koloru
mieszanego pozostają niezmienione.

4. Tryb Pomnóż (Multiply)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

4 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Zastosowanie tego trybu także ściemnia kolory, lecz nie różnicuje już w takim stopniu ich jasności. Tryb
Pomnóż jest więc znacznie mniej selektywny, co zresztą widać na przykładzie. Całość warstwy z
zastosowanym trybem Pomnóż jest ciemniejsza. Biel także została pominięta, ale nałożenie efektu jest
znacznie bardziej wyrównane w stosunku do trybu Ciemniej.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program sprawdza informacje o kolorze we wszystkich kanałach i
mnoży kolor bazowy przez kolor mieszany. Kolor wynikowy jest zawsze kolorem ciemniejszym.
Mnożenie jakiegokolwiek koloru przez czarny daje czerń. Mnożenie dowolnego koloru przez biały
pozostawia ten kolor bez zmian. Podczas malowania kolorem innym niż biały lub czarny kolejne
pociągnięcia narzędziem do malowania dają kolory coraz ciemniejsze. Uzyskany efekt przypomina
rysowanie wieloma markerami.

Strona 2

5. Tryb Ściemnianie (Color Burn)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

5 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Tryb Ściemnianie może z powodzeniem służyć np. do tworzenia mrocznych scenerii nocnych, albo do
mieszania warstw gradientowych z warstwą tła, która ma być w założeniu projektu selektywnie
pokolorowana nasyconymi odcieniami barw. Działanie tego trybu zwiększa kontrast obrazu; nakłada
kolorystykę warstwy z efektem mieszania na warstwę spodnią. W naszym przykładzie widać ten efekt
wyraźnie. Silne zaczernienie pojawiło się już wokół całego zarysu ust. Biel została wycięta.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program wyszukuje informacje o kolorach we wszystkich kanałach i
przyciemnia kolor bazowy tak, by uwzględnić kolor mieszany poprzez zwiększenie kontrastu między
kolorem bazowym a mieszanym. Mieszanie z bielą powoduje, że kolor nie zmienia się.

6. Tryb Ściemnianie liniowe (Linear Burn)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

6 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Efekt działania tego trybu jest jeszcze mocniejszy niż trybu Ściemnianie. Na załączonym przykładzie
wytworzyło się coś w rodzaju maski w kształcie ust. Całość obrazu jest kontrastowa i dodatkowo
ściemniona.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program wyszukuje informacje o kolorach we wszystkich kanałach i
wybiera jako kolor wynikowy ciemniejszy spośród kolorów bazowego i mieszanego. Mieszanie z bielą
powoduje, że kolor nie zmienia się.

7. Tryb Ciemniejszy kolor (Darker Color)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

7 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Tryb ten działa podobnie do trybu Sciemnianie, z tą jednak różnicą, że efekt mieszania widoczny jest w
postaci tylko ciemniejszych pikseli z jednej warstwy, co daje bardzo wyraźne, odcinające efekty.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Porównuje ogólną wartość wszystkich kanałów dla koloru
mieszanego i bazowego i wyświetla kolor o niższej wartości. Tryb Ciemniejszy kolor nie powoduje
utworzenia trzeciego koloru mogącego wynikać z mieszania w trybie Ciemniej, ponieważ podczas
tworzenia koloru wynikowego wybiera najniższe wartości kanałów z koloru bazowego i koloru
mieszanego.

8. Tryb Jaśniej (Lighten)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

8 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Jak widać na załączonym przykładzie, w trybie Jaśniej widoczne są głównie te piksele, które są
jaśniejsze niż te w warstwie spodniej. Tryb Jaśniej zmieszał kolory warstwy wierzchniej naszego
przykładu w ten sposób, że największym zmianom uległy wszystkie ciemniejsze tony od tych w
warstwie spodniej.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program wyszukuje informacje o kolorach we wszystkich kanałach i
wybiera jako kolor wynikowy jaśniejszy spośród kolorów bazowego i mieszanego. Piksele ciemniejsze od
koloru mieszanego zostają zastąpione, a piksele jaśniejsze od niego pozostają niezmienione.

9. Tryb Ekran (Screen)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

9 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Tryb ten może z powodzeniem być używany do rozjaśniania fotografii. Na naszym przykładzie widzimy,
że mieszanie z kolorem bazowym czarnym w ogóle nie zmieniło ust, natomiast mieszanie z bielą dało
biel. W porównaniu z działaniem trybu Jaśniej, działanie trybu Ekran jest mocniejsze.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program sprawdza informacje o kolorze we wszystkich kanałach i
mnoży odwrotności koloru mieszanego i bazowego. Kolor wynikowy jest zawsze jaśniejszy. Mieszanie z
czernią pozostawia kolor bez zmian. Mieszanie z bielą daje biel. Efekt jest zbliżony do nałożenia na
siebie obrazu wielu slajdów fotograficznych.

Strona 3

10. Tryb Rozjaśnianie (Color Dodge)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

10 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

W przykładzie widzimy, że po włączeniu tego trybu mieszany obraz właściwie stracił większość kolorów
między czernią i bielą. Kontrast tonów czerwonych ust znacznie się zmniejszył, co może nie być
dokładnie widoczne z powodu czarnej źrenicy i białego tła.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program wyszukuje informacje o kolorach we wszystkich kanałach i
rozjaśnia kolor bazowy poprzez zmniejszenie kontrastu, tak aby uwzględnić kolor mieszany. Mieszanie z
czernią powoduje, że kolor nie zmienia się.

11. Tryb Rozjaśnianie liniowe (Linear Dodge)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

11 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Tryb ten jest odwrotnością trybu Ściemnianie liniowe. Efekty tego sposobu rozjaśniania nie usuwają już
w naszym przykładzie tak wielu tonów czerwieni, a jeśli zastosujemy do mieszania warstwę
gradientową, to możemy otrzymać bardzo subtelne przejścia tonalne w fotografii np. krajobrazu o
zmierzchu.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Program wyszukuje informacje o kolorach we wszystkich kanałach i
rozjaśnia kolor bazowy poprzez zwiększenie jasności, tak aby uwzględnić kolor mieszany. Mieszanie z
czernią powoduje, że kolor nie zmienia się.

12. Tryb Jaśniejszy kolor (Lighter Color)

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

12 z 15

2015-08-15 15:52

Odys J. Korczyński

Włączenie tego trybu spowodowało na naszym przykładzie wycięcie większości ust, poza częścią
mieszaną z czernią źrenicy. Biel pozostała. Mieszanie z czernią dało czerń. Wyświetlany jest kolor
zawsze jaśniejszy niż kolor bazowy, a zatem tryb ten jest odwrotnością trybu Ciemniejszy kolor.

Adobe podaje w opisie tego trybu: Porównuje ogólną wartość wszystkich kanałów dla koloru
mieszanego i bazowego, a następnie wyświetla kolor o wyższej wartości. Tryb Jaśniejszy kolor nie
powoduje utworzenia trzeciego koloru mogącego wynikać z mieszania w trybie Jaśniej, ponieważ
podczas tworzenia koloru wynikowego wybiera najwyższe wartości kanałów z koloru bazowego i koloru
mieszanego.

Strona 4

Krycie i Wypełnienie

Na koniec pierwszej części wspomnę jeszcze o dwóch parametrach, które są często utożsamiane ze
sobą, a warto jednak zwrócić uwagę na różnicę w ich działaniu – są to Krycie i Wypełnienie. Aby lepiej

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

13 z 15

2015-08-15 15:52

uświadomić sobie różnicę, wystarczy nadać aktywnej warstwie jakikolwiek efekt np. cień. Teraz
wystarczy zmienić o dowolną wartość parametry Krycie i Wypełnienie i obserwować co się będzie działo
z warstwą i nadanym jej efektem. Otóż zmiana parametru Krycie wpływa na widoczność warstwy wraz z
nadanym jej efektem, natomiast zmiana parametru Wypełnienie wpływa tylko na widoczność samej
warstwy, pozostawiając wygląd efektu bez zmian.

W następnym artykule dotyczącym trybów mieszania warstw zajmę się pozostałymi trybami mieszania,
w tym dwoma nowymi, wprowadzonymi w najnowszej wersji Adobe Photoshop CS5.

Odys J. Korczyński

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

14 z 15

2015-08-15 15:52

www.swiatobrazu.pl

Photoshop tutorial: tryby mieszania warstw, cz. I

http://www.swiatobrazu.pl/photoshop-tutorial-tryby-mieszania-warstw-...

15 z 15

2015-08-15 15:52