Służba Śledcza

PYTANIA I ODPOWIEDZI

DLA UŻYTKU POLICJI PAŃSTWOWEJ

SKŁAD GŁÓWNY W KSIĘGARNI F. HOESICKA

WARSZAWA 1925.

W

S

T

Ę

P

.

1. Co to jest służba śledcza?

Wszelkie dochodzenie w sprawach karnych,

prowadzone przez Policję i przez władze sądowe.

2. Co powinien znać każy policjant w

stosunku do służby śledczej ?

Przepisy służbowe, rozróżnianie rodzai

przestępstw, świadomość interwencji oraz znajo­
mość stctsunków osobowych i miejscowych.

C z ę ś ć I.

Przygotowawcza praca policjanta w celu zapo­

biegania .i .wykrywania ewentualnych prze­

stępstw i przestępców.

3. Co nazywamy znajomością stosunków

osobowych ?

Nazywamy osobistą znajomość w swoim

rejonie: a) osób urzędowych; b) osób mających
wpływ we wszystkich kierunkach; c) Osób po­
dejrzanych.

4. Co nazywamy znajomością terenu?
Dokładne topograficzne obznajmienie się

z terenem powierzonego sobie rejotnu.

5. Jakie są podejrzane osoby i jakiego ro­

dzaju dozory rozciąga nad niemi policja?

Osoby, mające wstręt do pracy, złej kon-

duity, karani sądownie za przestępstwo przeciw
własności i karani za inne przestępstwa ciężkim

więzieniem lub domem poprawczym. Dozoiy by­

wają bezpośrednie i pośrednie. Bezpośrednie na
skutek polecenia władz sądowych, pośrednio wy­

konywa policja z własnej inicjatywy przy pomo­

cy osób trzecich.

6.

Czy stosuje się dziś portret pamięcio­

wy jako środek identyfikacyjny?

Nie, jedynie jako środek pomocniczy przy

identyfikacji, a to z powodu pewnych zmienno­
ści cech zewnętrznych przestępcy, jako to: uwło-
sienia, wyglądu twarzy, łatwych sztucznych

zmian powierzchowności.

7. Na czem polega portret pamięciowy?

Na zapamiętaniu pewnych części ciała

przestępcy jako to: czaszki, uszu, długości rąk,

wzrostu i t. d., oraz na dokładnym opisie po­

wierzchowności przestępcy.

8.

Go należy uwzględnić przy opisie osoby

przestępcy ?

Głowę i wszystkie jej poszczególne części,

t. j. włosy, czoło, uszy, nos itd., ramiona, piersi,
brzuch, biodra, nogi, stopy, głos, ubranie, cechy
szczególne jako to: brodawki, własności tatuo­
wania, plamy na ciele itp.

9. Do czego stosuje się fotograf ję?
Dla utrwalenia wyglądu miejsca wypadku

oraz przy pościgu i poszukiwaniu przestępcy, o
ile posiada się jego fotofgrafję, do fotografowa­

nia śladów krwi, pism sfałszowanych, obdukcji,
uszkodzeń cielesnych, nieszczęśliwych wypad­

ków kolejowych, fabrycznych, budowlanych itp.

10. Czy dozwolone jest powierzanie foto­

grafowania zawadowym fotografom?

Tak, przy większych przestępstwach i nie­

szczęśliwych wypadkach.

11. Gzy fotografja może służyć jako pew­

ny środek identyfikacyjny?

Nie, gdyż przestępcy często zmieniają swój

wygląd zewnętrzny i udają różne ułomności cia­

ła.

12. Przy pomocy czego sprawdza się toż­

samość osobową przestępców?

Przy pomocy daktyloskopii, która jest naj­

poważniejszym środkiem sprawdzania tożsamo­
ści osoby.

13. Na czem polega daktyloskopia?

Na tym pewniku, że niema dwóch ludzi,

którzyby mieli jednakowe linje papilarne.

14. Co to są linje papilarne i jaka jest ich

trwałość?

Linjami papilarnemi nazywamy drobniut­

kie sfałdowania naskórka na brzuszkach palców
i nóg. Linje te od urodzenia aż do śmierci nie

zmieniają swego układu.

15. Na czem polegają zdjęcia daktylosko-

pijne?

Na przeniesieniu odbicia linji papilarnych

obu rąk, czyli 10 palców na odpowiednie blankie­
ty, zwane kartami daktyioskopijnemi.

16. Które osoby podlegają daktyloskopo-

powani-u ?

Aresztowane za przestępstwa, zagrożone

ciężkim więzieniem lub domem poprawy, zawo­

dowi przestępcy, międzynarodowi przestępcy, o-

soby przytrzymane za włóczęgostwo i żebractwo,
nieznanego pochodzenia fałszywie się legitymu­

jący, przestępcy, cyganie obojga płci bez wzglę­
du na karalność, podejrzani o szpiegostwo, oso­

by, których tożsamość nie może być w inny spo­

sób stwierdzoną (głuchoniemi, umysłowo chorzy,

trupy nieznanego pochodzenia).

17. Jak się daktyloskopuje?

Według instrukcji daktyloskopijnej.
18. W ilu egzemplarzach robią się odbitki

d&ktyloskopijne i co się z niemi czyni ?

W dwóch egzemplarzach z jedną kartą re­

jestracyjną. Jeden egzemplarz z kartą rejestra­
cyjną odsyła się do Komendy Okręgowej, drugi

do Wydziału Rejestracyjno-Kamego Głównej

Komendy Policji Państwowej, dołączając, o ile
to jest możliwe, fotografję przestępcy wraz z

kliszami.

19.

Gdzie i w jaki sposób rejestruje się

karty daktyloskopijne?

W Wydziale Rejestracyjno - Karnym przy

Komendzie Głównej Policji Państwowej podług
linji papilarnych.

20. W jaki sposób stwierdzamy tożsa­

mość osoby za pomocą karty daktyloskopijnej ?

Prz«z porównanie nadesłanej karty dakty-

loskopijnei z identyczną, znajdującą się ewentu­

alnie w Wydziale Rejestracyjno - Karnym.

21. Co podlega daktylojskopji?

Prócz odcisków palców, daktyloskopujemy

wszelkie ślady palców, pozostawione przez prze­

stępcę na przedmiotach, które przechowują je
na sobie (powierzchnie gładkie i twarde, jak
szkła, marmur, politurowane meble itp.).

22. W jaki sposób daktyloskopujemy śla­

dy?

Za pomocą folji, proszku cynkowego' i pen-

dzla, o ile przedmiot z pozostawionymi nań śla­
dami nie mdże być sam odesłany do Wydziału

Rejestracyjno - Karnego.

C z ę ś ć II.

Właściwości przestępców.

23. Jakiego .rodzaju bywają przestępcy?

Dwojakiego: zawodowi i przypadkowi. Za­

wojowi, to jest uprawiający i specjalizujący się
w pewnej gałęzi przestępczości, bywają: złodzie­

je kolejowi, kieszonkowi, włamywacze, oszuści,
fałszerze monet itp.

24. Czy złodziej bezpośrednie Zbywa skra­

dzione przedmioty?

Zwykle nie, posługuje się on pośrednikami

t. zw. paserami.

25. Jaka jest charakterystyka cyganów i

ich przestępczości ?

Cyganie kradną zbiorowo przeważnie przed-

mioty codziennego użytku oraz konie. Są próżni,
lekkomyślni i odznaczają się 'brakiem męskiego
sądu i równclwagi.

26. Czy cyganie różnej narodowości mają

odrębne cechy?

Nie, cyganie wogóle nie różnią się od sie­

bie, mówią językiem jednym nowoindyjskim z
naleciałościami różnych języków.

27. Jak należy badać cyganów?
Przesłuchując cyganów, należy noto|wać

każde ich słowo, gdyż cygan obdarzony jest sła­
bą pamięcią i przy powtórnem badaniu w tym
samym przedmiocie zeznaje inaczej; wykazanie
mu sprzeczności doprowadza czasem cygana do
wyznania prawdy.

28. Jak się legitymuje cygan?

Oprócz nazwiska rodowego, prowadzący

dochodzenie winien dowiedzieć się o i jego przez­

wisko, które należy we wszystkich aktach do­

łączyć do nazwiska rodowego.

29. Jaka jest odrębność fizyczna cyga­

nów?

Niezrozumiałe nieraz szybkie ozdrowienie,

przebycie w stanie chorym dużych przestrzeni,
niezwykła wytrzymałość na temperaturę.

30.

W jaki sposób mogą złoczyńcy wpro­

wadzić w błąd olrgany policji?

Przez posługiwanie się specjalnym języ­

kiem złodziejskim, zmianę głosu, chodu, posta­
wy i gestów, przez sztuczne tworzenie ułomność:.

31.

Co to jest zmyślony czyn przestępny?

Jest to przestępstwo, osłaniające sobą zwy­

kle cięższe przestępstwo.

32. Jak ma postąpić policja przy podej­

rzeniu przestępstwa zmyślonego ?

Policja winna przedewszystkiem położyć

nacisk na wiaro godność zeznań poszkodowane­
go, gdyż takowy, pragnąc zataić prawdziwy stan
przestępstwa pierwszego, stara się fałszywemi

swemi zeznaniami zwrócić głównie uwagę poli­

cjanta na osłaniające przestępstwo i tern samem

skierować go na fałszywe tory.

33. Jakiego rodzaju bywa broń masko­

wana ?

Strzelby lub sztylety ukryte w laskach,

strzelby rozbierane, składane, kastety i boksery.

34. Co czyni policjant ze znalezionymi

przy śledztwie przyrządami wybuchowemi, ja ­
ko to: belmby, granaty itp.?

Policjant pozostawia je na miejscu wypad­

ku i zawiadamia najbliższy urząd artyleryjski

dla przysłania fachowca, a po unieszkodliwieniu
ich przeżutego ostatniego1, dołącza je do sprawy
jako dowód rzeczowy.

C z ę ś ć III.

Warunki niepoczytalności osób.

35. Co to jest sugestja?

Jest to niewyjaśniony dotychczas wpływ

pewnych osób na inne. pozwalający pierwszym

—

10

.

—

narzucać swą wolę przy pełnej nieświadomości

drugich.

36. W jaki sposób osiąga się stan hypno-

zy, względnie sugestji?

Przy pomocy wewnętrznego skupienia wo­

li, przejawionego w sile wzroku, oraz pewnych

specjalnych ruchów ręki, skierowanych prze­
ważnie na czoło lub kark hypnotyzowanego.

37. Jakie jest działanie sugestji?

Pod działaniem hypnotyzmu wola zahypno-

tyzowanego podporządkowuje się woli hypnoty-
zera. Zahypnotyzowany może bezwiednie po­

pełnić czyn poddany mu przez hypnoiyzera —
nawet zbrodnię. Zahypnotyzowany traci pamięć
czynów pepełnionych, działa on pewnie, z nie­

zwykłą odwagą i dlatego też niektórzy przestęp­
cy dobrowolnie poddają się przestępcom hypno-
tyzerom.

38. Czy policjant, prowadząc dochodzenie,

winien zwracać uwagę na stan psychiczny ob­

winionego ?

Tak, ponieważ zdarzają się ludzie napozór

zdrowi, jednakże upośledzeni psychicznie lub

obciążeni dziedzicznie. Policjant, prowadzący
dochodzenie, częstokroć w sferze popełnienia
przestępstwa może okoliczności te z łatwością

wyśledzić przez badanie odpowiednich świad­
ków i przeszłości obwinionego. Rezultat powyż­

szego pownien być nadmieniony w protokóle

dochodzenia.

39. Jak traktujem y doniesienie ezłolwie-

11

ka, u którego stwierdziliśmy osłabienie władz u-
mysłowych ?

Z całą ostrożnością, pamiętając jednakże,

że może w nim być jeśli nie całkowita, to czę­
ściowa prawda.

C z ę ś ć IV.

Postępowanie śledcze przy dochodzeniach poli­

cyjnych.

40. Jakie są środki, pomagające do osią­

gnięcia dodatniego wyniku śledztwa?

Te, które nam podaj e krym inalistyka: por­

tret pamięciowy fotografja, psy policyjne i dak-
tyloskop j a .

41. Jakie przyrządy i środki pomocnicze

powinien mieć przy sibie policjant, udając się

na prowadzenie dochodzenia?

Notatnik z ołówkiem, kajdanki z kłódecz­

kami, taśmę mierniczą, szpagat, pieczęć osobistą,

blok daktyloskopijny, kawałek folji, proszek
cynkowy z pędzlem, lupę i lampę eiektrzyczną.

42. Co czyni policja, dowiedziawszy się o

spełnieniu przestępstwa?

Udaje się na miejsce wypadku i wszczyna

dochodzenie.

43. Kdgo zawiadamia prowadzący docho­

dzenie policjant po sprawdzeniu faktu prze­
stępstwa ?

Prokuratora i (Sędziego śledczego w wy­

padkach zbrodni i występków, zagrożonych do­

mem poprawy.

44.

Określić postępowanie prowadzącego

dochodzenie na miejscu wypadku, jeśli sędzia

śledczy nie przybędzie?

Prowadzący osiowa niepotrzebnych wi­

dzów, opisuje stan, w jakim znalazł miejsce wy­

padku, robi: potrzebne pomiary i szkicuje, bada
ślady i czyni ich zdjęcia za pomocą fotolgrafji,

daktyioskopji lub odlewów gipsowych, ewentual­

nie sprowadza psa policyjnego, przesłuchuje po­

szkodowanego! i świadków, oraz sporządza proto­

kół dochodzenia.

45. Jakie jest postępowanie prowadzące­

go dochodzenie, gdy sędzia śledczy ma przybyć
na miejsce wypadku?

Prowadzący przedewszystkiem zabezpiecza

miejsce wypadku oraz ślady przestępstwa, notu­

je nazwiska c/sób, które pierwsze przestępstwo

odkryły albo o niem doniosły, oraz nazwiska
zgłaszających się lub wyszukanych świadków,

zawiadamia o nich sędziego śledczego. Po przy­
byciu zaś tegoż stosuje się do jego) rozkazów.

46. Jakie winno być zachowanie się poli­

cjanta prowadzącego dochodzenie?

Winno być nacechowane spokojem, rozwa­

gą i zastanowieniem się.

47.

Do czego powinien dążyć prowadzący

dochodzenie i co' winien w niem wyjaśnić?

1)

Kto popełnił przestępstwo; 2) jakie?

czym? z kim? kiedy? gdzie? dlaczego? i jak

przestępstwo spełniono.

48. Na co należy baczyć przy przesłucha­

niu poszkodowanego ?

Czy poszkodowany przestępstwa nie upo­

zorował, czy nie przesadza stanu rzeczy.

49. Czy prowadzący dochodzenie ma pra­

wo asystować przy oględzinach kobiety?

Nie. Oględzin dokonywa sam lekarz.

50. W jaki skosób określić należy wszyst­

kie dane, jak nazwiska osób, miejscowości, odda­
lenia, objętości itp,, w dochodzeniu śledczym?

W sposób ścisły: imiennie z podaniem ilo­

ści łcikci lub metrów, funtów lub kilogramów,

kwart lub litrów.

51. W jaki sposób dołącza się różnorodne

przedmioty do aktów śledztwa?

Opatrując je kartkami, stwierzającemi,

gdzie lub u kogo znalezione lub odebrane zostały.

52. Co pcidlega osobistemu sprawdzeniu

przez prowadzącego dochodzenie?

Wszystkie szczegóły podane przez świad­

ków, a mogące być sprawdzonemi przez prowa­

dzącego dochodzenie, jako! t o : odległość, osobiste
oglądanie przedmiotów, porównywanie, spraw­

dzenie terenu itp.

53. W jaki sposób sporządzamy szkic

planu ?

Poczynając od drzwi wchodowych podaje­

my wszystkie wymiary w metrach, oznaczając

skróconemi nazwami znajdujące się w mieszka-

niu przedmioty. Na szkicu winna być umiesz­

czona strzałka, wskazująca kierunek północy, po-

działka 1 : 100 łub 1: 200, podpis tego, ktoi spo­
rządzał szkic i numer, albo oznaczenie, do jakiej

sprawy należy. Szkic miejsca wypadku w tere­
nie oznacza się w podobny sposób, uwidoczniając
na rysunku przedmioty narzędzia i ślady zbro­
dni.

54.

Do) czego używa się psa policyjnego?

Jako obrońcę i jako tropiciela przestępcy

lub śladów. Jako obrońca pies pełni rolę ostrze­

gawczą przed możiiwem ukrytem niebezpie­

czeństwem, jako tropiciel, idąc po śladach za po­

mocą węchu, naprowadza do miejsca ukrycia
przestępcy albo wskazuje kierunek jego ucie­

czki.

55.

Kiedy się używa psa policyjnego?

Gdy przestępca na miejscu przestępstwa

pozostawił jakikolwiek przedmiot przez niego

dotykany i o ile pies może być użyty niezadługo
po dokonaniu przestępstwa; o ile nikt z postron­

nych nie dotykał wyżej wzmiankowanego przed­
miotu, następnie do tropienia wszelkiego rodza­
ju śladów, pozostawionych przez przestępcę na
ziemi.

56.

W jaki sposób dostarczamy psa poli­

cyjnego na miejsce przestępstwa?

Przy dalszych odległościach furmanką, a-

by pies na miejsce wypadku przybył niezmę-

czony.

57. W jaki sposób należy zabezpieczyć

miejsce wypadku i ślady w razie sprowadzenia
psa policyjnego'9

Miejsce należy ogrddzić za pomocą żerdzi

lub sznurów; śladów nie wolno nakrywać.

58.

W jaki sposób po śladach nóg rozpo­

znajemy pleć lub wiek przestępcy, a także sferę,

do której należy?

Długość kroku — 76 — 80 cm. ma czło­

wiek dorosły, w biegu 96 cm.; kcjbiety małoletni
robią kroki krótsze. Forma śladów bucika, wzglę­

dnie stopy, daje wskazówkę co do sfery, normal­

ności lub defektu stopy.

59. Według czego orjentujemy się, gdy

chcemy ze śladów na ziemi, trawie, piasku itp.

określić czas popełnionego przescępstwa?

Podług świeżości śladów', nieobeschłej na

nim rosy, nieobsypanego piasku itd.

60. Co czynimy ze znalezionemi śladami

krwi ?

Zeschłą krew z przedmiotów ostrożnie ze-

skrobujemy, krew na ziemi leżącą zbieramy

wraz z ziemią do naczyńka, położoną zaś na

przedmiotach mniejszych zbieramy wraz z
przedmiotami. Zdejmujemy krew przy pomocy

wilgotnej bibuły i wszystką dołączamy do aktu
dochodzenia celem poddania jej analizie. Ma to

miejsce w pewnych wypadkach za zezwoleniem

sędziego śledczego lub na jego zarząuzenie.

61.

Jak utrwalić ślady nóg, kól itp., po­

zostawione na ziemi?

Za pomocą odlewów z gipsu, wosku, łoju,

żywicy, gliny, smoły, cementu, oraz kleju stolar­

skiego.

62.

Co za korzyści dają nam odlewy

wszystkich śladów, pozostawionych na ziemi?

Dają nam dokładny odcisk przedmiotu od­

bitego: podeszwy, buta, rodzaju okucia, laski,

podkowy itd.

63. W jaki sposób odczytujemy podarty

na kawałki papier, mogący stanowić dowód rze­

czowy.

Układając z kawałków całość na wilgotnym

szkle i nakrywając go drugim szkłem.

64. Jak powinien zachowywać się pro­

wadzący dochodzenie przy przesłuchiwaniu po­

dejrzanego i świadków ?

Winien on zachowywać spokój, powagę,

ludzkość i kierować się prawdą, sprawiedliwo­

ścią.

65. Jakie okoliczności

winien

zbadać

prowadzący dochodzenie przy przesłuchiwaniu

świadka ?

Winien zbadać, czy świadek nie pozostaje z

podejrzanym w pokrewieństwie lub czy nie jest

z inych względów zainteresowanym w sprawie.

66.

Z jakich pobudek świadkowie często­

kroć dają kłamliwe zeznania?

Z powo/du niezdawania sobie sprawy z wła­

ściwego stanu rzeczy, z powodu niepoczytalności

i niedorozwinięcia, z powodu wygórowanej am­

bicji, z obawy przed utratą czasu na rozprawy
sądo/we, z obawy przed zemstą.

67. W jaki sposób przesłuchuje się umie­

rającą osoibę.

Jedynie w zastępstwie sędziego Śledczego,

to jest formalnie spisuje się zeznanie umierają­
cego w pierwszej osobie i przy dwóch świad­
kach.

68. Kto może być powołany jako rzeczo­

znawca przy prowadzeniu dochodzenia?

Specjalista w danym wypadku, lecz o ile

nie stoi w żadnym pokrewieństwie z poszkodo­
wanym i nie występuje jako świadek.

C z ę ś ć V.

Postępowanie przy niektórych ważniejszych

przestępstwach.

-69. Go czyni policjant, otrzymawszy za­

wiadomienie o nagłej śmierci lulb o znalezieniu
trupa i od czego rozpoczyna dochodzenie?

Policjant udaje się na miejsce wypadku

celem przeprotwadzenia dochodzenia, które nale­

ży rozpocząć od stwierdzenia śmierci.

70. W jaki sposób w wypadkach wątpli­

wych można stwierdzić, że śmierć denata już na­
stąpiła.

Przykłada się lusterko do ust i bada się,

czy nie osiada na niem para, za pomocą wrażli­
wości źrenicy na światło, za pomocą laku rozto­
pionego, który na skórze żyjącego człowieka wy­

wołuje zaczerwienienie i objawy oparzenia.

Służba śledcza

2

71. Jakie są oznaki niewątpliwej śmierci?

Brak pracy serca, pulsu i oddechu, chłód

ciała, sztywność draż plamy pośmiertne.

72. Jakie przyczyny mogą spowodować

śmierć pozorną?

Duszenie, działanie wysokiej temperatury,

oczadzenie, morfina, chloroform, działanie prądu
elektrycznego),

73. Co czynić winien policjant, jeżeli nie

jest w stanie stwierdzić przyczyny śmierci?

Winien zarządzić sekcję zwłok policyjno-

sanitarną.

74. Czy policja może zarządzić swoją

władzą pochowanie zwłok w pewnych wypad­

kach nagłej śmierci?

Może, jeżeli ma pewność zupełną i świad-

kolwie stwierdzą, że śmierć nastąpiła bez winy
osób trzecich.

75. Co czyni policjant po zadecydowaniu

pochowania zwłok własną władzą.

Sporządza protokół oględzin trupa i proto^

kół dochodzenia w obecności dwóch świadków i

przesyła go prokuratorowi.

76.

Ca czyni policjant przy oględzinach

trupa, jeżeli dochodzenie lub sekcja wykaże

przyczynę śmierci z winy osób trzecich?

Jeżeli dochodzenie policyjne wykaże przy­

czynę śmierci z winy osób trzecich, policjant za­

bezpiecza miejsce wypadku, nie poruszając tru ­

pa ani narzędzi zbrodni, pozostawia trupa w po­
łożeniu takim, w jakim go pozostawił lekarz, za-

wiadamia sędziego śledczego, prokuratora, oraz
czeka na przybycie sędziego śledczego. W mię­
dzyczasie prowadzi policja dochodzenia w pobli­
żu miejsca wypadku celem wyświetlenia przy­
czyny śmierci, zbiera dowody i po przybyciu sę­
dziego śledczego oddaje mu zebrany materjał.
Jeżeli sekcja zwłok policyjne - sanitarna wykaże
przyczynę śmierci nie z winy osób trzecich, po­
licja zezwala na pochowanie zwłok, przesyłając
protokół dochodzenia i protokół sekcji zwłok le­

karza prokuratorowi.

Trupa wolno poruszać po uprzedniem spo­

rządzeniu protokółu oględzin, po sfotografowa­
niu lub zeszkicowaniu miejsca wypadku, jeżeli
trup leżał na torze kolejowym lub tramwajo­
wym, na ulicy ruchliwej, w zadymie śnieżnej, w
wodzie lub jeżeli stosowano środki ratownicze.
Trupa usuwa się w takich wypadkach do pobliz-
kich budynków.

77. Co czyni policjant ze znalezionymi

przedmiotami przy trupie oraz osobami, które
przed jego przybyciem przedmioty te poruszały?

Przedmioty i ślad zabezpiecza, a osoby za­

trzymuje do przybycia' sędziego śledczego.

78. Jakie pytania zadaje sobie prowadzą­

cy dochodzenie w celu wyświetlenia przyczyn

śmierci ?

Z kim zmarły przed śmiercią obcował, kto

go przed śmiercią widział i w jakich okoliczno­

ściach, w jakich warunkach spędził zmarły o-
statnie godziny życia, kto mógł odnieść matę-

rjalne korzyści z powodu jego śmierci, czy nie

jest kto w posiadaniu rzeczy zmarłego, które on
łniał przy sobie w ostatnim okresie życia, do ko­

go należą narzędzia śmierci, pozostawione na
miejscu wypadku, na kogo i z jakiej przyczyny

pada podejrzenie z krążących wieści i opinji pu­
blicznej,

79. Co winien prowadzący dochodzenie

wymienić w protokóle oględzin?

Płeć danej osoby, wiek wzrost, podany w

metrach i centymetrach, znaki śmierci, ich wy­

mienienie i opis-

80. Na co winien prowadzący dochodzenie

zwracać uwagę przy oględzinach trupa niezna­

nego pochodzenia?

Na barwę i własność Włosów, na barwę o-

czu, na wzrost, wiek, budowę, ubranie, znaki

szczególne. Opis ten musi być w protokule usku­

teczniony w celu stwierdzenia tożsamości osolby.

81. Jakie rodzaje zabójstwa spotykamy

najczęściej ?

Dzieciobójstwa popełnione ze wstydu, z

powodu trudności wyżywienia dziecka, wskutek

chwilowych zaburzeń umysłowych matki, zabój­

stwa w gniewie, zabójstwa spowodowanego z

zemsty, w walce o byt lub życie, z zazdrości', pra­
gnienie zdobycia lepszego stanowiska, zabój­

stwo z miłości, seksualne, zabójstwa przy poje­
dynkach-

82. W jaki sposób może być zadana

śmierć?

Z ran ciętych, rąbanych, kłótych, postrza­

łu, przez uduszenie, zadławienie, utopienie, dzia­
łanie energji elektrycznej, zmarznięcie, z głodu,

otrucia, przez szkodliwe spożywanie potraw i

napojów.

83. Co należy zbadać i zaprotokółować

przy wypadku samobójstwa?

Czy samobójca nie cierpiał na rozstrój u-

mysłowy, jako przyczynę samobójstwa, czy go
ktokolwiek do samobójstwa nie namawiał, w ja ­
ki sposób uzyskał środki do samobójstwa i czy

był pełnoletni.

84. W jaki sposób może być upozorowane

samobójstwo?

Przez uduszenie, powieszenie, zastrzelenie,

przez wciśnięcie broni w dłoń, zabicie i położe­

nie zwłok na szyny pod pociąg.

85. W jaki sposób może być upozorowane

zabójstwo przy samobójstwie?

Zdarza się, że asekurowani na życie, chcąc,

aby rodzinie nie przypadła suma ubezpieczenia,
pozorują zbrodnię popełnioną rzekomo na sobie,
np. podrzyna sobie gardło, zastrzeli się na mo­
ście lub brzegu rzeki i wpada do wody.

86- Jakie są oznaki samobójstwa przez

powieszenie?

Pewniejsze oznaki są: wytrysk nasienia, o-

dejście kału i moczu. Mniej pewne są: lin ja
stangulacyjna, wysunięcie języka i wysadzenie
gałek ocznych.

87. /ak ie cechy zewnętrzne stwierdzają

nastąpienie śmierci u topielca?

Pewniejsze oznaki u mężczyzn: skurczenie

prącia i moszny, tak zwana gęsia skórka, wystę­
pująca na kończynach, sfałdowanie się skóry.

Mniej pewne: bladofść i chłód zwłok-

88. Dlaczego dochodzenie przy utonięciu

powinny być prowadzone ze specjalnym naci­

skiem ?

Gdyż ten rodzaj śmierci najłatwiej pokry­

wa sobą dokonaną uprzednio na ofierze utonięcia

zbrodnię.

89.

Jakie są ogólne objawy otrucia ?

Wymioty, rozwolnienie, upadek sił, zabu­

rzenia zwysłów, bóle kiszkowe lub żołądkowe.

90- Co winien policjant zabezpieczyć przy

otruciu ?

Wymiociny, resztki jedzenia, podejrzane

buteleczki z resztkami płynów, naczynia, garn­

ki i bezpośrenio przed śmiercią oddane wydzie­

liny.

91.

Czy przy podejrzeniu otrucia zawsze

można stwierdzić przyczynę tegoż?

Nie, gdyż w pewnych wypadkach otrucia

nie dostrzegamy zewnętrznie żadnych objawów

jego, a dopiero sekcja zwłok wykaże truciznę w

organizmie.

92.

W jaki sposób odróżnia się rany po­

strzałowe przy samobójstwie i zabójstwie?

Brak osmalenia i nalotu prochu na brze­

gach rany wskazują, że strzał padł z większej

odległości, a tern samem spowodowany został rę­
ką cudzą. Jeżeli jest rana wejściowa opalona, w

skórze około rany znajdują się niespalone ziarn­

ka prochu, wtedy mamy pewność, że jest zadana
zbliska i istnieje przypuszczenie samobójstwa.

93. Jakie okoliczności zewnętrznego wy­

glądu i położenia trupa wskazują na samobój­
stwo ?

■*

Jeżeli trup leży na grzbiecie albo znalezio­

no w zaciśniętej ręce trupa broń, przypuszczać
należy, że mamy do czynienia z samobójcą, nie
jest to jednak pewnym dowodem.

94. Co wpływa na charakter rany po­

strzałowej ?

Rodzaj broni: silnie działają karabiny, pi­

stolety i rewolwery o lufach gwintowych.

95. Czy zawsze przedmiotem badania by­

wają zwłoki całe, nienaruszone?

Zdarzają się wypadki badania rozkawałko­

wanych zwłok.

96.

Określić wypadki badania rozkawał­

kowanych zwłok, gdzie nikt winy nie ponosi ?

Przy zwłokach osób padłych ofiarą wybu­

chów, przy przejechaniu ciężkiemi wozami, przy
Obsługiwaniu maszyn fabrycznych, zwłoki, które

się stają pastwą zwierząt itp.; prowadzący do­
chodzenie ma cię starać odnaleźć poszczególne
części zwłok i przy pomocy lekarza złożyć w je­
dną całość.

97. Czy sposób rozkawałkowania części

ciała naprowadza na wykrycie zabójcy ?

Zadanie cięcia, rąibanie, poćwiartowanie

zwłok naprowadzają na zawód przestępcy, np.

rzeźnik inaczej rąbie jak przeciętny człowiek.

98. Co winien zbadać prowadzący docho­

dzenie przy dzieciobójstwie i czy może sam

stwierdzić przyczynę śmierci dziecka?

Winien zbadać, czy dziecko ślubne lub nie­

ślubne zostało przez matkę zabite, jakie okolicz­
ności zmusiły matkę do takiego przestępstwa,

czy dziecko zostało zaraz po urodzeniu, czy też
później zabite- Tylko sekcja zwłok może stwier­
dzić, czy dziecko zostało urodzone żywe lub nie
i w jaki sposób je zabito.

99. Co czyni policja, otrzymawszy zawia­

domienie o zadaniu bardzo ciężkiego uszkodzenia
cielesnego ?

Policja udaje się niezwłocznie na miejsce

wypadku, zawiadamia podprokuratora i sędziego

śledczego, wzywa lekarza, który .przeprowadza

oględziny cielesne uszkodzonego i wydaje odpo­

wiednie świadectwo. Policja pociąga winnych

do odpowiedzialności i dołącza do sprawy świa­
dectwo lekarskie.

100- Jak postępuje policja, otrzymawszy

doniesienie o spędzeniu płodu i do kogo należy
udowodnienie tego przestępstwa?

Policja czyni wpierw wywiady, czy podej­

rzenie kobiety jest uzasadnione. W razie twier­

dzącym podaje się kobietę oględzinom lekarskim,

szuka płodu, a znalazłszy go, okazuje lekarzo­
wi. Do lekarza należy udowodnienie tego prze-

stępstwa. Po stwierdzeniu przez lekarza spędza­
nia płodu zawiadamia policja sędziego śledczego.

101- Jakie okoliczności ma stwierdzić pro­

wadzący dochodzenie karalne o zgwałcenie ko­

biety ?

Czy pokrzywdzona jest panną lub mężatką,

wiek, czy winowajca w czasie zgwałcenia, deflo-
racji, dokonał uszkodzenia cielesnego, groźby

zabójstwa, jakie ślady pozostawił po sobie na po­
krzywdzonej, czy kto nie słyszał jej krzyku, kie­

dy, komu i w jakich słowach pokrzywdzona po­

raź pierwszy doniosła o dokonanym na niiej czy­
n ie— gwałcie, jakie stosunki łączyły pokrzyw­

dzoną z winowajcą i w końcu, jaką opinją cieszy

się pokrzywdzona osoba.

102. Jak prowadzący dochodzenie zabez­

piecza dowód rzeczowy o zgwałcenie kobiety ?

Ubranie i bieliznę osoby zgwałconej i wi­

nowajcy w takim stanie, w jakim były po czynie,
oddaje ze sprawą sędziemu śledczemu.

103. Jak prowadzi dochodzenie organ śled­

czy o zgwałcenie kobiety i czy może być obec­

nym przy lekarskiem badaniu?

Dochodzenie o czyny lubieżne prowadzi się

bez rozgłosu sprawy, posługując się w wielu wy­

padkach zaufaną kobietą. Przy badaniu przez
lekarza kobiety pokrzywdzonej nie może być o-
becnym organ śledczy.

104. Co prowadzący dochodzenie o rozbój

winien ustalić?

Jakiego rodzaju gwałtu lub uszkodzenia

cielesnego dopuszczono się nad pokrzywdzonym

lub też jakich środków użyto w celu doprowadze­

nia go do nieprzytomności. Czy winowajca nie

miał przy sobie broni lub innego narzędzia do

napaści lub obrony, gdzie i kiedy dokonano kra­

dzieży, rozboju, ilość osób, przyjmujący udział

w przestępstwie, ich kierunek ucieczki itp.

105.

Co czyni policjant w wypadkach po­

kaleczenia poszkodowanego przy rozboju?

Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu

zdrowia. Lekarz po dokonaniu oględzin wydaje
świadectwo, które policja dołącza do sprawy.

106. Na jakie okoliczności zwraca uwagę

prowadzący dochodzenie o kradzież w ogólności ?

Na miejsce Kradzieży: czy kradzież doko­

nano z mieszkania, pociągu, kościoła, składu woj

skowego, czy dniem lub nocą. Na wartość

skradzionych przedmiotów. Na sposób speł­
nienia

kradzieży:

usunięcia

zapór,

prze­

szkód, czy z bronią w ręku. Na osobę winnego;

dziecko od lat 10, małoletni do 17 lat, sługa, dzie­

ci, żona, krewni itp. poszkodowanego. Na recy­

dywę, to jest czy powtórnie, czy po raz trzeci .

dokonał złodziej kradzieży.

107- Jakie okoliczności winien prowadzący

dochodzenie o kradzież na miejscu wypadku
wyjaśnić ?

Czy nie dokonał ktoś kradzieży z domowni­

ków lub osoba dokładnie obznajmiona z miejsco­

wymi warunkami, czy złodziej nie zostawił na
miejscu występku po sobie śladów, ktoreby

wskazały na jego osobę. Hu było złoczyńców,

czy przyszli, czy przyjechali i w jakim kierunku
ukryli się, czy na osobę lub też zajęcie winowaj­

cy nie wskazuje sam sposób spełnienia kradzieży

lub też wybór skradzionych przedmiotów

108, Gdzie winien ogran śledczy szukać

skradzionych przedmiotów ?

W lombardach, kantorach jubilerskich, u

znanych nam paserów, podejrzanych osobników,
z najdujących się w pobliżu miejsca wypadku. -
kamieniołomach, niezamieszkałych budynkach
i t. p.

109- Co czyni policjant prowadzący docho­

dzenie ze znalezionymi i z kradzieży pochodzący­
mi przedmiotami?

Znalezione lub odebrane skradzione rzeczy

oddaje policjant ze sprawą sądowi. Przedmioty
zaś większych rozmiarów, jak konie wozy itp.

oddaje za pokwitowaniem miejscowej władzy lub

stronie poszkodowanej, po udowodnieniu ich

własności, dołączając pokwitowanie do protokó­
łu sprawy.

110. Na jakie kategorje dzielą się zło­

dzieje?

Złodzieje dzielą się na kilka kategorji, t- zw.

koniki lub piechcciarze, potokarze. klawisznicy,
szczury, włamywacze, pajęczarze, koniarze, zło­
dzieje kolejowi, doliniarze i ich
zwani kapusie.

111. W jaki sposób kradną złodzieje zwani

konikami lub piechociarzami ?

pomocnicy tak

Złodzieje ci najczęściej chłopcy od lat 10—

16, operują na targach i podwórzach z wozów,

przekupniom z lad i drób z podwórza itp. w ten

sposób, że skradziony przedmiot oddaje jeden

drugiemu i następnie zyskiem dzielą się, utrzy­
mując starych ojców, którzy im cały zysk odbie­
rają, wzamian czego dają im przytułek i strawę.

112. Do jakiej kategorji należą złodzieje

tak zwani potokarze i w jaki sposób kradną?

Złodzieje ci operują już samodzielnie, k ra­

dną przeważnie z wozów, unoszą skradzione rze­

czy na własnych wehikułach lub na sobie.

113.

Określić charakterystykę i sposób

kradzieży tak zwanych klawiszników?

Złodzieje klawisznicy należą do kategorji

złodziei niebezpiecznych. Usuwają oni wszelkie

zapory i przeszkody za pomocą łomów i nożyc do
przecinania łańcuchów stalowych przy drzwiach,
rozmaitych pił do przecinania metali, dłut, świd­
rów, wytrychów itp. narzędzi. Złodzieje ci

przed spełnieniem kradzieży wysyłają wywia­
dowców do domów upatrzonych jako żebraków,

włóczęgów, handlarzy, fryzjerów, wchodzą czę­
sto w porozumienie ze służbą, czynią jednym
słowem przygotowania do spełnienia kradzieży
przeważnie przez włamanie. Latem dostają się

oni do mieszkań przez otwarte okna lub balkon
za pomocą sznurów z hakami lub po gzymsach,
rynnach itp. Złodzieje ci kradną wszelkie przed­

mioty, przedstawiające jakąś wartość.

114- Jakie właściwości posiadają złodzieje

zwani szczurami i jak kradną?

Złodzieje, zwani szczurami zwykle zatrzy­

mują się jako podróżni w hotelach pod cudzo-

ziemskiem nazwiskiem. Na noc wkładają czarne

obcisłe kosjumy nie krępujące ruchów, zakrada­

ją się do uprzednio upatrzonych pokojów i tam

dokonują kradzieży niewidzialni, dzięki kolorowi

swego ubrania. Udają cni też fryzjerów, posłań­

ców, listonoszów, zakradają się do pokojów, o ile

podróżny jest w pokoju, przepraszają, mówiąc,

że się omylili. Posługują się też pomocnikami,

którzy ustawieni na korytarzach, udają służą­

cych hotelowych i dowiadują się o bogatych
przyjezdnych.

115- Określić charakterystykę złodziei tak

zwanych pajęczarzy i ich sposób, kradzieży?

Złodzieje pajęczarze zakradają się na stry ­

chy domów i kradną bieliznę. Spotkani na kra­

dzieży uciekają otworami i kominami na dachy
domów i znikają.

116.

Jakie własności posiadają złodzieje

zwani kasiarzami i jak kradną?

Złodzieje kasiarze włamują się przeważnie

do kas ogniotrwałych. Używają specjalnie do te ­

go narzędzi i stosują wynalazki techniczne i che­

miczne- W ostatnich, czasach stosowali kasiarze

do robienia wyłomów w pancerzach kas termitu,

który, spalając się, wytwarza temperaturę do

2000 stopni C. Po wypaleniu ter mi tern otworu
w pancerzu wprowadzają w otwór specjalne pi­

ły, poruszane często prądem elektrycznym, znaj­

dującym się w lokalu. Do przechowawynia kra­

dzionych rzeczy i pieniędzy posługują się często

kobietami.

117.

Jaka jest charakterystyka' złodziei

kolejowych i w jaki sposób oni kradną?

Złodzieje kolejowi kradną na dworcach ko­

lejowych, w wagonach, składach i warsztatach

wytwarzają oni sztuczny tłok, uciekają się w

wagonach do środków odurzających, częstując

pasażerów papierosami z narkotykiem, lub też

usypiając ich przy pomocy chloroformu, posłu­

gują się też sztuczną ręką, którą trzym ają na

widocznem miejscu na kolanach, prawdziwą zaś,

ukrytą pod pledem lub płaszczem, manewrują

koło kieszeni towarzysza podróży, a po dokona­

niu kradzieży znikają z pociągu i na najbliższej

stacji wysiadają-

118.

Co to są doliniarze i kapusie i, jak

kradną?

Złodzieje kieszonkowi operują przy zbioro­

wiskach, procesjach, manifestacjach, przy sta

cjacb tramwajowych, kościołach, teatrach kine­
matografach i wogóle tam, gdzie znajduje się

duża ilość ludzi. Złodzieje kieszonkowi posługu­

ją się też sztuczną ręka i mają pomocników tak
zwanych kapusiów. Kapuś — zwyczajnie wy­

trawmy złodziej nie stoi na miejscu i nie rozglą­

da się, lecz udaje wracającego z szynku, oczeku­

jącego na schadzkę, czasem wywołuje swoim

sztucznem umyślnem zachowaniem się zbiegowi­

sko na ulicy, aby zwrócić uwagę na siebie. Sta­
ra się on nadchodzącego policjanta zatrzymać
prosząc o ogień do papierosa, pyta o drogę, udaje

chorego- Nader chętnie wybierają złodzieje na
kapusiów młode i ładne dziewczyny. Wzbudzają
one większe zaufanie i współczucie w wypadkach

udawania zasłabnięć lub też opowiadają przecho­

dniom o rzekomych nieszczęściach, które je do­
tknęły. Zauważywszy grożące niebezpieczeń­
stwo, zawiadamiają natychmiast wspólników za
pomocą umówionych znaków gwizdka, klaśnięcia

w dłonie, zapalenie latarki elektrycznej, ruchu

ręki itp.

119. Czem się różnią złodzieje wiejscy od

wielkomiejskich?

Złodzieje wiejscy dokonywują przestępstw

podobnie jak złodzieje wielkomiejscy, posługują

się też wspólnikami, czasem dokonywują kra­
dzieży w sposób oryginalny, np- przez dach, przez

wyłamanie drzwi.

120.

Co może znaleźć prowadzący docho­

dzenie o kradzież w mieszkaniu lub przy złodzie­
ju przeprowadzając rewizję?

Grube krótkie skarpetki, których w zimie

używają, czarną materję na maskę lub gotową
maskę, kawałek łoju, stearyny lub wosku, knot

do sporządzenia świecy, klajster szewski lub klej
do wyjmowania i wj ciskania szyb, wypchaną
rękę z rękawiczką, cienki i silny sznur z hakiem,

elektryczną latarkę, wytrychy i przyrządy do

włamywania, liczne adresy wspólników albo o-

fiar, spisy miejscowości itp.

121.

Co należy u s ta li przy dochodzeniu o

pożarze ?

Kto pierwszy spostrzegł pożar, w jaki spo­

sób ogień podłożono’, czy do podpalania użyto

specjalnego materjału palnego, w którem miej­

scu i kiedy podłożono ogień, czy podpalenia do­
konano w takich okolicznościach, że spowodo­

wało ono szkodę na cudzym mieniu lub mogło

spowodować, czy życie ludzkie było narażone na
niebezpieczeństwo, czy ogień mógł się łatwo roz­

szerzyć, czy budynek był zamieszkały, jaka jest
wysokość szkody, na jaką kwotę, kiedy iw ja ­

kiem towarzystwie przedmioty były ubezpieczo­

ne, na kogo i dlaczego pada podejrzenie?

122. Jakie są najczęściej spotykane przy­

czyny pożaru?

Nieostrożne obchodzenie się z ogniem, wa­

dliwość lub zanieczyszczenie luftu, nagromadze­
nie niektórych samozapalnych materjałów, za­

prószenie ognia przez dzieci, przez iskry, lokomo­
tywy itp.

123. Jakie okoliczności mogą przy pożarze

obciążać właściciela spalonej nieruchomości?

Wysokie premjum ubezpieczeniowe przy

marnym stanie budynku, zły stan finansowy po­

gorzelca lub podejrzenie o zmyśloną zbrodnię.

124.

Co należy ustalić przy podejrzeniu

podpalenia przez osobę trzecią?

Z kim poszkodowany żył w niezgodzie, czy

prowadził z kim. proces i czy takowy wygrał, czy
mu się kto odgrażał, czy nie naraził soibie jakie­

go włóczęgę lub żebraka, czy nie skrzywdził słu­
żącego?

125. Czy wykazanie alibi ostatecznie oba­

la podejrzenie podpalenia?

Nie, gdyż są sposoby podpalania, działające

dopiero w kilka godzin po ich zapoczątkowaniu.

126. Jakie oszustwa spotykamy najczę­

ściej ?

Na miarze i wadze, czy przy grze w karty,

w domino, przy przedaży starożytności, przy
sprzedaży zwierząt przez handlującego, ukrywa­
jącego ich choroby za pomocą środków, działa­

jących chwilowo. Spotyka się również oszustwo
przebierania się często w stroje urzędników pu­

blicznych i osób wojskowych, przy podjęciach
prernji ubezpieczeniowych itd.

127- Co winien stwierdzić prowadzący do­

chodzenie przy oszustwach, popełnionych na

wadze i miarach?

Jak długo oszust fałszywej wagi lub miary

używał, ile kilogramów lub litrów dziennie przez
cały czas używania wagi lub miary przeciętnie
mógł sprzedać i jaką szkodę publiczności przez

to wyrządził?

128. W jaki sposób bywają monety złote

na wartości uszczuplane i podrabiane?

Monety złote'bywają zmniejszane na warto­

ści przez moczenie ich w rozmaitych chemicz-

Służba śledcza

3

nych (woda królewska rozpuszcza i oddziela zło­
to od innego metalu) przez piłowanie, wydrąże­
nie monet, podrabianie, przez pozłacanie, powęk-
szanie monet mniej wartościowych na monety

wyższej wartości.

129. Jakich przyrządów używają fałszerze

do podrabiania monet?

Różnych przyrządów, sporządzanych według

własnych planów, a także tak zwane prasy hy­
drauliczne.

130-

Na jakich przyrządach podrabiają

fałszerze, banknoty ; papiery wartościowe?

Za pomocą fotogr .fji, a także za pomocą

gratowanych płyt (kamiennych. Przeistaczają

papiery mniej wartościowe także za pomocą che-
mikalji, zmieniają cyfry znajdujące się na papie­

rach, a zastępują cyframi wyższemi. dopisują
sto lub zero.

131. Gdzie urządzają podrabiacze monet i

papierów wartościowych swoje warsztaty?

Przeważnie w głębokich i trudnych do od­

szukania piwnicach, stojących na uboczu i w la­
sach, opuszczonych domach, gdyż liczą oni na to,

że w takich warunkach nie będą oni odszukani.

132- Jakich osób używają fałszerze monet

do puszczania w obieg falsyfikatów?

Wędrownych kupców, agentów handlowych,

którzy rozwożą falsyfikaty z miejsca na miejsce

za pośrednictwem drobnych kupców i rozpow­

szechniają je najczęściej między włościanami.

133. Czy falsyfikaty dają się odróżnić od

prawdziwych monet i banknotów i dlaczego?

Przeważnie tak, bo fałszerze nie mogą do­

brać tego samego papieru, tej samej farby i uży­
wają tych samych cyfr przy banknotach. Mone­
ty fałszowane różnią się od prawdziwych wagą,
głuchym dźwiękiem i często samym wyglądem.

134. Jakie cechy charakterystyczne od­

różniamy przy szpiegostwie?

Wywiadywanie się o stosunkach i przedmio­

tach, tyczących się wojskowej obrony państwa,
wywiadywanie się o obrotach armji, postawionej
na stopie wojennej; podczas zaś pokoju: wywia­
dywanie się o urządzeniach, o przedmiotach, od­

noszących się do siły zbrojnej państwa lub do
wojskowej obrony tegoż, a nie wykonywanych
publicznie, w tym celu, by podać to do wiadomo­

ści obcemu mocarstwu. Porozumiewanie się z

nieprzyjacielem i inne działania na szkodę pań­
stwa, na szkodę armji polskiej lub wojsk z nią

sprzymierzonych.

135. Co się dowiaduje szpieg o stosun­

kach, służących do wojskowej obrony państwa?

O stosunkach i urządzeniach wewnętrznych

w armji, jak i wyszkolenia, uzbrojenia, umun­
durowania, wyekwipowania i zaprowiantowania
żołnierza, składzie i sile poszczególnych oddzia­

łów i jednostek bojowych, urządzeniach techni­
cznych, dalej o stanie czynnym w czasie pokoju

i na wypadek wojny, o ilości i jakości furgonów,
gdzie i jak nastąpi ich użycie, słowem, o urządzę-

niach wewnętrznych armji w czasie pokoju i

przygotowaniach mobilizacyjnych.

136.

Co zaś wyśledza szpieg w stosunku

do przedmiotów, służących do wojskowej obro­

ny Państwa ?

O ilości i urządzeniach fortec w czasie poko­

ju, o rozmieszczeniu poszczególnych fortów, ilo­
ści wojska, dział, zapasów broni, amunicji, ży­
wności, wyposażeniu technicznym na wypadek

wojny, wywinduje się także o trwałości i daleko-

nośności dział, sile wybuchowej pocisków, o skła­

dach i wyrobach broni i, amunicji, słowem, bada
przedsięwzięcia, przeprowadzone w czasie poko­

ju przez władze wojskowe, zmierzające doi wy­

doskonalenia i zaopatrzenia armji w środki tech­
nicznie do obrony na wypadek wojny.

137- Co dowiaduje się szpieg o- obrotach

armji, postawionej na stopie wojennej?

Szpieg wywinduje się o planach, sporzą­

dzonych już w czasie pokoju, a dotyczących po­
czątkowego ugrupowania i ruchów armji tak

zw. „Ordre de bataille“. W czasie wojny szpieg

dowiaduje się o ruchach poszczególnych oddzia­

łów wojskowych, t. j. czasie i kierunku wymar­

szu, ich sile liczebnej, wyposażeniu w środki

techniczne, sposobie przesunięcia tych oddzia­

łów z jednego odcinka bojowego na drugi-

133. Co wywinduje się szpieg o urządze­

niach niejawnie przez państwo przedsiębranych

i wykonywanych, a służących do siły zbrojnej
państwa łub wojskowej obrony tegoż?

O urządzeniach kolejowych, telegraficznych,

telefonicznych i stacjach iskrowych. Wprawdzie

tego rodzaju urządzenia są międzypaństwowe i

znane, ale użycie i plan przeznaczenia ich pod­

czas wojny do tajemnic państwowych należy-

Szpieg będzie zatem badać ilość i siłę lokomo­
tyw ilość i pojemność wagonów, urządzenia u-

rzędów pocztowych, telegraficznych, telefonicz­
nych, stacji iskrowych, znajdujące się tam apa­
raty, ich konstrukcję i użycie na wypadek woj­
ny oraz mosty, tunele, ich odporność i budowę.
Będzie badać również jakiej siły wybuchowej po­
trzeba do zburzenia pewnego mostu, gdzie środ­
ki wybuchowe dałoby się podłożyć, jakie ciężary

mogą być przez mosty przewożone, jakie furgo­
ny mogą być na pewnych drogach prowadzone;
dalej bada szpieg mapy i karty wojskowe, stacje
żywnościowe i magazyny, przeznaczenie dla użyt­

ku wojska i ludności cywilnej, ilość bydła na
konsuimcję, ilość furmanek, rodzaj ich, zapasy

artykułów codziennej potrzeby, szczególniej to­
warów włóknistych, żelaznych itp.

139. W jakim celu porozumiewa się szpieg

z nieprzyjacielem?

Szpieg porozumiewa się z nieprzyjacielem,

aby armji polskiej i wojskom z nią sprzymierzo­
nym wyrządzić szkodę przez zatrucie wody, środ­

ków spożywczych, przez uszkodzenie objektów

kolejowych, urządzeń telegraficznych i telefoni­
cznych, stacji iskrowych, urządzeń wodnych,
dróg, mostów i wogóle przedmiotów, używanych

38

<r

przez armję dla ruchu oraz przez wyrządzenie
szkody w zaprowiantowaniu i uzbrojeniu wojsk-
Nieprzyjaciel także niszczy przez wysłanych a-
gentów zapasy ubrania, amunicji, broni, żywno­
ści, stara się wywołać wewnątrz kraju anarchję

i zaburzenia społeczne, podburza wojsko przeciw
porządkowi i karności: powoduje napady zbroj­
ne przez zorganizowane bandy na małe grupy
wojska za frontem itp.

140. W jaki sposób przedostają się szpie­

dzy przez granicę ościennego państwa i jak swą
działalność prowadzą?

Przeważnie za fałszywemi paszportami pod

najrozmaitszemi pozorami przekradają się szpie­
dzy na dane terytorjum. Tam wchodzą w sty­

czność z osobami wojskowemi, a jeżeli im się to
nie udaje, posługują się często kobietami. Ko­
bieta może w tym względzie rozwinąć wiele spry­

tu, a wyzyskując styczność z osobami wojsko­
wemi, zupełnie niepozornie lub pod pokrywką

zwykłej kobiecej ciekawości zbiera szczegóły

przez czas dłuższy, póki się nie wywiąże ze swe­
go zadania- Także osoby wojskowe obcego mo­
carstwa przekradają się przez granicę, szukają
zajęcia pod fałszywemi nazwiskami, chodzą od

.miejsca do miejsca, badają stosunki miejscowe

w poszczególnych garnizonach, wynajmują się

jako robotnicy, stają do warsztatów jako czela­
dnicy, pracują miesiącami, wreszcie znikają bez

śladu. Bardzo często bywają wysyłani jako
szpiedzy żołnierze, którzy rzekomo uciekają z

39 —

wojska lub na froncie się poddają, a następnie,

zabrawszy poruczony im materjał, przekradają

się z powrotem do swych szeregów.

141. W jaki sposób należy przeciwdziałać

szpiegostwu?

Poddać wszystkie osoby, pracujące zawodo­

wo ścisłemu nadzorowi, sposób przenoszenia się

z miejsca na miejsce, szczególnie osoby przybyłe
z innego państwa, a zamieszkałe rzekomo na

dłuższy czas, ich przesyłki pieniężne, źródła do­
chodu, styczność z ludźmi, zajęcie itd. Szczegól­
ną pieczą należy otoczyć zbńgów i poddających

się jeńców wojskowych, podróżujących agentów,
wędrownych handlarzy, wędrownych rzemieślni­
ków, osoby żyjące nad stan, a nieposiadające ku

temu odpowiednich środków itp- Również nale­
ży dozorować i baczyć gołębie pocztowe, kto i w

jakim celu trzyma, skąd nabył, gdzie odsy­
łał itp.?