Drogi czytelniku!

niniejsza publikacja została zabezpieczona przez rozpowszechnianiem znakami widocznymi

i niewidocznymi, które umożliwiają jednoznaczną identyfikację osoby pobierającej.

ůĞŬƐĂŶĚƌĂ<ƵďĂůĂͲ<ƵůƉŝŷƐŬĂ

EŝĞďČĚǍŽďŽũħƚŶLJ

ŶĂ,

EŝĞnjďħĚŶŝŬŶĂƌnjħĚnjŝŽǁLJƉĞĚĂŐŽŐĂ

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Wywiad z rodzicem, którego dziecko przejawia

zachowania wskazujàce na ADHD

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

kwestionariusz

Imi´ i nazwisko ucznia

_________________________________________________________________

Klasa

_______________

Data urodzenia

________________________________________________________________________

Imi´ i nazwisko rodzica

_________________________________________________________________

Data przeprowadzenia wywiadu

________________________________________________________

Drodzy Paƒstwo,
za chwil´ zadam szereg pytaƒ, majàcych na celu ustalenie iloÊci objawów ADHD wyst´pujàcych
u Paƒstwa dziecka. Wa˝ne, aby odpowiedzi na te pytania by∏y rzetelne, zgodne z prawdà i wycz-
erpujàce. Pytania dotyczà wy∏àcznie sytuacji domowych, rodzinnych – pozaszkolnych.

I. Symptomy wskazujàce na zaburzenia uwagi

Czy Paƒstwa dziecko:

1. Szybko si´ rozprasza np. podczas zabawy, rozmowy, oglàdania telewizji

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Zapomina o obowiàzkach domowych, nie wykonuje ich

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

3. Gubi i zapomina rzeczy np. ulubione zabawki, ksià˝ki, gry

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Nie koƒczy rozpocz´tych zadaƒ, prac, zabaw – szybko si´ nudzi

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

NE 44

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

1

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

5. W czasie wykonywania trudniejszej czynnoÊci zapomina o celu w jakim jà rozpoczà∏

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Od jakiego czasu wystepujà u Paƒstwa dziecka wskazane objawy?

II. Symptomy wskazujàce na nadmiernà impulsywnoÊç

Czy Paƒstwa dziecko:

1. Dzia∏a pod wp∏ywem impulsu, bez zastanowienia

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Nie zauwa˝a przeszkód

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

3. Wtràca si´ do rozmowy, przerywa

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Nie potrafi zaplanowaç sobie wykonywanych zadaƒ

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

Poradnik pedagoga szkolnego

2

NE 44

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

5. Broniàc swoich argumentów u˝ywa si∏y

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Obra˝a innych, komentuje ich zachowanie

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

7. Od jakiego czasu wystepujà u Paƒstwa dziecka wskazane objawy?

III. Symptomy wskazujàce na nadruchliwoÊç

Czy Paƒstwa dziecko:

1. Wykazuje nadmiernà potrzeb´ ruchu

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Biega po pomieszczeniach nie zwa˝ajàc na przeszkody

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

3. Wykonuje dziwne, niekontrolowane ruchy

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Mówi wiecej ni˝ jego rówieÊnicy

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

NE 44

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

3

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

5. Ha∏asuje podczas zabawy, nie potrafi uszanowaç spokoju innych

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Nie potrafi odpoczywaç

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

7. Od jakiego czasu wystepujà u Paƒstwa dziecka wskazane objawy?

IV. Inne zachowania wzbudzajàce Paƒstwa niepokój (prosz´ podaç przyk∏ady i czas od

jakiego wyst´pujà)

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

Dzi´kuje za udzia∏ w badaniu

Podczas tworzenia kwestionariusza wykorzystano objawy zamieszczone w publikacji autorstwa
Ko∏akowskiego A., Wolaƒczyk T., Pisula A., Skotnickiej M., Bryƒskiej A., ADHD – zespó∏ nadpobudli-
woÊci psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców

, GWP, Gdaƒsk 2007

Poradnik pedagoga szkolnego

4

NE 44

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Dziecko przejawiajàcego zachowania

wskazujàce na ADHD

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

ankieta dla wychowawcy

Imi´ i nazwisko ucznia

_________________________________________________________________

Klasa

_______________

Data urodzenia

________________________________________________________________________

Imi´ i nazwisko rodzica

_________________________________________________________________

Data przeprowadzenia wywiadu

________________________________________________________

I. Dane dotyczàce funkcjonowania dziecka w grupie spo∏ecznej

1. Czy uczeƒ/uczennica nawiàzuje poprawne relacje z rówieÊnikami?

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Wska˝ najlepszego koleg´/kole˝ank´ ucznia/uczennicy:

______________________________________________________________________________________

3. Czy uczeƒ/uczennica ch´tnie bierze udzia∏ w ˝yciu klasy i szko∏y?

tak

nie

Podaj przyk∏ady:

_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Czy uczeƒ/uczennica nawiàzuje i podtrzymuje poprawne kontakty z nauczycielami i pracown-
ikami szko∏y?

tak

nie

Podaj przyk∏ady:

_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

NE 45

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

1

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

II. Symptomy wskazujàce na zaburzenia uwagi

Czy uczeƒ/uczennica:

1. Ma problem z podtrzymaniem uwagi na wybranym bodêcu

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Zapomina o odrabianiu prac domowych

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

3. Gubi lub zapomina o ksià˝kach, zeszytach i przyborach szkolnych

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Przerywa rozpocz´te zadania i przechodzi do nast´pnych

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

5. Nie potrafi zastosowaç si´ do poleceƒ, instrukcji

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Zapomina w trakcie zadania o poleceniu

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

Poradnik pedagoga szkolnego

2

NE 45

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

7. Nie potrafi zapanowaç nad utrzymaniem porzàdku w miejscu pracy

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

8. Od jakiego czasu wystepujà u ucznia/uczennicy wskazane objawy?

______________________________________________________________________________________

III. Symptomy wskazujàce na nadmiernà impulsywnoÊç

Czy uczeƒ/uczennica:

1. Dzia∏a pod wp∏ywem impulsu, bez zastanowienia

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Wyrywa si´ do odpowiedzi nie pytany

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

3. Przerywa rozmow´ kolegom i nauczycielom

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Nie potrafi zaplanowaç sobie wykonywanych zadaƒ

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

5. Broni swoich argumentów za wszelkà cen´ przejawiajàc niekontrolowanà z∏oÊç lub agresj´

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

NE 45

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

3

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Podczas lekcji lub sytuacji szkolnych manifestuje swój z∏y nastrój i niezadowolenie poprzez
komentowanie i przeszkadzanie

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

7. Od jakiego czasu wystepujà u Paƒstwa ucznia wskazane objawy?

______________________________________________________________________________________

IV. Symptomy wskazujàce na nadruchliwoÊç

Czy uczeƒ/uczennica:

1. Wykazuje nadmiernà potrzeb´ ruchu w porównaniu do rówieÊników

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

2. Biega po klasie nie zwa˝ajàc na przeszkody, potràca innych

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

3. Podczas lekcji wykonuje niekontrolowane ruchy wierci si´, wstaje, macha r´kami, tupie

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Podczas lekcji ciàgle mówi

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Poradnik pedagoga szkolnego

4

NE 45

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

5. Manipuluje ró˝nymi przedmiotami (na lekcji bawi si´ temperówkà, o∏ówkiem, no˝yczkami)

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Mówi g∏oÊno, ha∏asuje

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

7. Podczas przerwy przejawia nadmiernà ruchliwoÊç i nie odpoczywa

zawsze

prawie zawsze

czasami

nigdy

Uwagi

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

8. Od jakiego czasu wystepujà u ucznia/uczennicy wskazane objawy?

______________________________________________________________________________________

V. Inne zachowania wzbudzajàce niepokój (prosz´ podaç przyk∏ady i czas od jakiego

wyst´pujà)

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

Dzi´kuje za udzia∏ w badaniu

Podczas tworzenia ankiety wykorzystano objawy zamieszczone w publikacji autorstwa Ko∏akow-
skiego A., Wolaƒczyk T., Pisula A., Skotnickiej M., Bryƒskiej A., ADHD – zespó∏ nadpobudliwoÊci
psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców

, GWP, Gdaƒsk 2007

NE 45

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

5

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Zasady pracy z dzieckiem z ADHD

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

wskazówki dla nauczycieli

●

Traktuj ucznia indywidualnie.

●

Postaraj si´ zrozumieç dziecko z ADHD.

●

Stawiaj realne wymagania.

●

Bàdê konsekwentny.

●

Dostosuj wymagania, a nie obni˝aj ich.

●

Nie oceniaj objawów ADHD.

●

Wyd∏u˝ czas pisania sprawdzianów.

●

Materia∏ do opanowania dziel na mniejsze partie.

●

Wyznacz dla ucznia korzystne miejsce w klasie.

●

Posadê dziecko z dala od okna, drzwi i innych rozpraszajàcych miejsc.

●

Postaraj si´, aby uczeƒ siedzia∏ mo˝liwie jak najbli˝ej ciebie.

●

UmieÊç na ∏awce ucznia obowiàzujàce zasady:

●

Wyciàgnij ksià˝ki z plecaka.

●

Siedê na miejscu.

●

Pracuj i koƒcz zadanie.

●

Mówi jedna osoba.

●

Patrz na osob´, która mówi.

●

Wykonuj polecenia nauczyciela.

●

Zapisz informacje o zadaniu domowym.

●

Przypominaj uczniowi o koniecznoÊci przestrzgania zasad.

●

Organizuj ró˝ne formy celowego ruchu ucznia np. wytarcie tablicy, przynoszenie kredy lub
mleka, podlanie kwiatków.

●

Ograniczaj iloÊç bodêców.

●

Stosuj krótkie i jasne polecenia.

●

Oceniaj za osiàgni´cia i w∏o˝ony przez dziecko wysi∏ek.

●

Rozwijaj mocne strony ucznia.

●

Stosuj jasny system kar i nagród.

●

Chwal dziecko za post´py.

●

Je˝eli nie jest to konieczne nie wzywaj w sytuacji kryzysu rodziców do szko∏y.

●

Postaraj si´ wykorzystaç swoje umiej´tnoÊci i rozwià˝ problem sam.

●

Sprawdzaj czy uczeƒ uzupe∏nia zeszyt i posiada kompletnà notatk´.

●

Dowiedz si´ czy stosuje leki i jakie mogà byç ich ewentualne skutki uboczne.

Poradnik pedagoga szkolnego

6

NE 46

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

NE 47

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

1

Propozycje tematów realizowanych w ramach

pedagogizacji rodziców podczas spotkaƒ

grupy wsparcia

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

Wa˝ne!

———————––––––––——————————————————————––

Celem tych spotkaƒ jest doraêna pomoc w sprawach bie˝àcych oraz integracja rodzi-
ców dzieci z ADHD. Wobec tego pedagogizacja to tylko uzupe∏nienie i nie mo˝e ona
poch∏aniaç zbyt wiele czasu. Zak∏adajàc, ˝e czas trwania zaj´ç wynosi 60 minut, to
na pedagogizacj´ poÊwi´ciç nale˝y oko∏o 15 minut, pozosta∏à cz´Êç przeznaczamy
na rozmow´ i wsparcie rodziców.

—————

Temat spotkania

Uwagi

Spotkanie

Twoje dziecko jest

Zaj´cia nale˝y rozpoczàç pozytywnym akcentem, dzi´ki temu

pierwsze

wyjàtkowe

zbudujemy pozytywnà atmosfer´ i poczucie bezpieczeƒstwa
uczestników. Zaczynajàc od zalet mo˝na wymieniç ich na-
prawd´ wiele poniewa˝ gdy coÊ wydaje nam si´ wadà mo˝e
byç równie˝ zaletà,i co najwa˝niejsze mocnà stronà dziecka.
Oto kilka z nich:

●

wysoki iloraz inteligencji,

●

spontanicznoÊç,

●

dociekliwoÊç,

●

myÊlenie niekonwencjonalne,

●

szczeroÊç,

●

bogata wyobraênia,

●

energicznoÊç,

●

troskliwoÊç,

●

radoÊç i entuzjazm,

●

wysoki poziom wiedzy o otaczajàcym Êwiecie,

●

komunikatywnoÊç,

●

optymizm.

Na zakoƒczenie mo˝na podaç nazwiska osób, które odnios∏y
wielki sukces mimo, ˝e cierpia∏y na zespó∏ nadpobudliwoÊci
psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi:

●

Hans Chrystian Andersen – bajkopisarz,

●

Cher – piosenkarka, aktorka,

●

Salvador Dali – malarz,

●

Walt Disney – odkrywca filmowy, rysownik i animator,

●

Dustin Hofman – aktor,

●

John Lennon – piosenkarz, cz∏onek zespo∏u The Beatles,

●

Pablo Picasso – malarz,

●

Steven Spilberg – re˝yser, producent filmowy,

●

Sylwester Stallone – aktor,

●

Szymon Majewki – prezenter telewizyjny, showman,

●

Natalia Lesz – piosenkarka.

Spotkanie

Przyczyny objawy i skutki

Podczas tego spotkania mo˝na wykorzystaç informacje

drugie

ADHD

zawarte w artykule i omówiç w skrócie wszystkie zagadnienia.

Spotkanie

Organizacja ˝ycia

Omówienie koniecznoÊci prowadzenia usystematyzowanego

trzecie

domowego

trybu ˝ycia. Dziecko z ADHD cz´sto cierpi z powodu
wewn´trznego chaosu w tej sytuacji zadaniem rodzica jest

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Poradnik pedagoga szkolnego

2

NE 47

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Temat spotkania

Uwagi

zaplanowanie ˝ycia w taki sposób, ˝eby by∏o w miar´ spo-
kojne, przewidywalne i dawa∏o poczucie bezpieczeƒstwa.
Wa˝ne, aby zach´ciç rodziców do stosowania i przestrzega-
nia regu∏, zasad opracowanych wspólnie przez wszystkich
cz∏onków rodziny. Mo˝na równie˝ wprowadziç plan dnia,
który b´dzie pomocny w organizowaniu codziennych obo-
wiàzków. Planu dnia muszà przestrzgaç wszyscy domownicy,
wobec tego nale˝y si´ dok∏adnie zastanowiç nad jego treÊcià
i skonstruowaç go w taki sposób, by móc konsekwentnie
realizowaç wszystkie punkty.

Spotkanie

Nie karaj za objawy

Przekonanie rodziców, ˝e objawy choroby wyst´pujà nieza-

czwarte

choroby

le˝nie i dziecko nie ma na nie wp∏ywu wobec tego karanie
za nie mija si´ z celem. Natomiast nie mo˝na równie˝
wszystkich wybryków dziecka usprawiedliwiaç tym, ˝e cierpi
na ADHD. W przypadku wychowania ka˝dego dziecka nieza-
stàpione jest zachowanie zdrowego rozsàdku. Podczas spot-
kania warto przypomnieç rodzicom o regu∏ach i koniecznoÊci
ich przestrzegania. Za objawy karaç nie nale˝y natomiast za
brak przestrzegania zasad karaç si´ powinno.

Spotkanie

System kar i nagród

Omówienie systemu punktowego i ˝etonowego. Zach´cenie

piàte

rodziców do wprowadzenia któregoÊ z tych systemów. Stoso-
wanie wybranego systemu pomo˝e w prosty i przejrzysty
sposób wyt∏umaczyç dziecku, które zachwania sà dozwolone
i po˝àdane, a których powinno si´ unikaç. Systemy te moty-
wujà i nagradzajà dziecko natychmiast po wystàpieniu
zachowania za pomocà punktu lub ˝etonu. Gromadzenie
ich (suma punktów nie mo˝e byç zbyt wysoka poniewa˝ to
zniech´ci dziecko do dalszych dzia∏aƒ) zbli˝a do otrzymania
nagrody g∏ównej (w momencie wprowadzenia systemu
trzeba okreÊliç jaka jest g∏ówna nagroda i kara).

Spotkanie

Co jeszcze mo˝esz zrobiç

Oto kilka gotowych porpozycji dzia∏aƒ jakie rodzic mo˝e

szóste

podjàç w celu os∏abienia i elimnowania objawów ADHD
u swojego dziecka:

●

formu∏owanie krótkich, zrozumia∏ych poleceƒ,

●

sprawdzenie czy dziecko s∏ucha,

●

kilkakrotne powtarzanie poleceƒ je˝eli jest taka potrzeba,

●

mówienie,, twarzà w twarz“ – kontakt wzrokowy,

●

dbanie o porzàdek w miejscu zabawy, pracy – zmniejsza-
nie iloÊci bodêców,

●

przestrzeganie sta∏ych elementów dnia – plan dnia,

●

mówienie o konsekwencjach impulsywnego zachowania,

●

przeprowadzenie rozmowy dyscyplinujàcej co najmniej
30 minut po zajÊciu, gdy nastàpi spadek napi´cia
emocjonalnego,

●

rozk∏adanie w czasie odrabiania zadania domowego
– ma∏e partie materia∏u przeplatane zabawà,

●

ciàg∏e uczestniczenie w ˝yciu dziecka,

●

organizowanie zaj´ç pozalekcyjnych,

●

organizowanie zaj´ç ruchowych,

●

rozwijanie talentów i pasji,

●

dostrzeganie pozytywnych zachowaƒ i chwalenie ich.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Uczeƒ z ADHD – zaj´cia integracyjne

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

scenariusz

Przebieg:

1. Wprowadzenie

●

Nauczyciel w ramach wprowadzenie do zaj´ç opowiada uczniom o ró˝nych chorobach
jakie mogà pojawiç si´ w naszym ˝yciu, wymienia choroby i ich objawy.

●

Nauczyciel wprowadza nazw´ nowej choroby – zespó∏ nadpobudliwoÊci psychoruchowej
z zaburzeniami koncentracji uwagi.

2. Cz´Êç g∏ówna – kszta∏towanie postawy tolerancji

●

Prowadzàcy zapoznaje uczniów z objawami choroby ADHD podkreÊlajàc, ˝e jest to choroba
d∏ugotrwa∏a, cz´sto towarzyszàca przez ca∏e ˝ycie.

●

Nauczyciel pyta dzieci, czy potrafià zapanowaç nad oznakami, objawami choroby kiedy sà chore.

●

Dzieci odpowiadajà indywidualnie, prowadzàcy podkreÊla, ˝e w zespole nadpobudliwoÊci
psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi te˝ nie mo˝na nad objawami zapano-
waç, one poprostu wyst´pujà.

●

Uczniowie zostajà podzieleni na trzy grupy. Ka˝da grupa otrzymuje ilustracje z objawami
choroby i ma za zadanie odpowiedzieç na kartce z jakà chorobà zwiàzane sà te objawy.

●

Dzieci opowiadajà o wynikach swojej pracy na forum klasy.

●

Nauczyciel pyta czy dzieci cierpia∏y kiedyÊ na któràÊ z tych chorób.

●

Prowadzàcy rozdaje kartki papieru, dzieci indywidualnie odpowiadajà lub m∏odsze dzieci
rysujà prac´ na temat Co robi´ dla swojego kolegi, który jest chory.

●

Prowadzàcy wspólnie z uczniami omawia prace.

3. Zakoƒczenie zaj´ç

●

Nauczyciel podsumowuje zaj´cia i ˝egna si´ z uczniami.

NE 48

Klasy I–III

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

1

Cele

Czas

Metody i formy

Materia∏y

pracy

●

integracja zespo∏u

●

godzina

●

indywidualna

●

rysunki z objawami choroby

klasowego

lekcyjna

●

grupowa

(np. katar, ból brzucha, ból

●

eliminowanie nega-

●

dyskusja

g∏owy, trudnoÊci z oddychaniem,

tywnego nastawienia

wysypka, bieganie, krzyczenie,

pozosta∏ych uczniów

przerywanie)

wobec dziecka z ADHD

●

kartki papieru

●

kszta∏towanie postawy

●

flamastry

tolerancyjnej

●

ilustracje z objawami ADHD
– podpisane (np. nadruchliwoÊç,
brak skupienia – roztargnienie,
wspinanie si´ na meble, bieganie
na przerwach, cz´ste rozmawia-
nie – przerywanie)

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Wnioski:

●

Nikt z nas nie ma wp∏ywu na chorob´, jej przebieg i objawy.

●

Ka˝dy z nas mo˝e przecie˝ zachorowaç, a pozostali powinni otoczyç osob´ chorà opiekà.

Poradnik pedagoga szkolnego

2

NE 48

Niezb´dnik narz´dziowy

Klasy I–III

02U1211

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Zaj´cia redukujàce zaburzenia uwagi

u dziecka z ADHD,,Co s∏yszysz?”

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

scenariusz

Przebieg:

1. Harmonia emocjonalno-spo∏eczna

●

Nauczyciel wprowadza do tematyki zaj´ç rozk∏adajàc na stoliku modele pojazdów i maki-
et´ drogi, zadaniem ucznia jest podanie tematu zaj´ç.

●

Uczeƒ mo˝e u∏o˝yç przedmioty znajdujàce si´ na stoliku wed∏ug w∏asnego uznania.

●

Nauczyciel opowiada o tym co mo˝na spotkaç na drodze, uczeƒ dodaje swoje
spostrze˝enia.

2. Trening zaburzonej funkcji

●

Kolejno prowadzàcy rozk∏ada w widocznym miejscu obrazki pojazdów i odtwarza dêwi´ki
pojazdów z p∏yty CD. Zadaniem ucznia jest odgadnàç, który obrazek pasuje do danego
odg∏osu.

●

Zabawa ruchowa Jedê jak chcesz – nauczyciel odtwarza dêwi´ki pojazdów, zadaniem ucz-
nia jest naÊladowanie tych pojazdów i zatrzymywanie si´ s∏yszàc sygna∏ klaksonu.

●

Kolejnym zadaniem ucznia jest powtórzenie kolejnoÊci pojazdów w jakich je naÊladowa∏.

●

Nast´pnie nauczyciel odtwarza dêwi´ki pojazdów, a uczeƒ podaje ich nazw´ ju˝ bez
pomocy ilustracji.

●

Prowadzàcy podejmuje rozmow´ na temat pojazdów, uczeƒ podaje inne rodzaje
pojazdów np. p∏ywajàce i latajàce oraz wskazuje swój ulubiony pojazd.

3. Rekapitulacja

●

Uczeƒ wykonuje z plasteliny swój ulubiony pojazd i umieszcza go na makiecie.

●

Zakoƒczenie zaj´ç w formie zabawy Jedê jak chcesz.

Uwaga!

————–———–––––––——————————————————————––

Zaj´cie to mo˝na przeprowadziç równie˝ wykorzystujàc odg∏osy zwierzàt w zale˝-
noÊci od upodobaƒ dziecka.

—————

NE 49

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

1

Cele

Czas

Metody i formy

Materia∏y

pracy

●

çwiczenie koncentracji

●

60 minut

●

indywidualna

●

nagranie CD z odg∏osami

uwagi

●

praktycznego

pojazdów

●

çwiczenie pami´ci

dzia∏ania

●

obrazki z ilustracjami pojazdów

●

podajàca

●

klakson

●

modele pojazdów

●

makieta drogi

●

plastelina

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Zaj´cia redukujàce nadmiernà impulsywnoÊç

u dziecka z ADHD „O uczuciach inaczej”

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

scenariusz

Przebieg:

1. Harmonia emocjonalno-spo∏eczna

●

Nauczyciel dokonuje wprowadzenia do zaj´ç. Ta cz´Êç odbywa si´ w gabinecie pedagoga
szkolnego.

●

Nast´pnie uczeƒ otrzymuje karteczki z nazwami uczuç pozytywnych: radoÊç, zadowolenie,
spokój jego zadaniem jest wskazaç uczucia o przeciwnym znaczeniu – negatywne i wyjaÊ-
niç w jakiej sytuacji je odczuwamy.

●

Prowadzàcy oznajmia, ˝e uczeƒ zda∏ test i za chwil´ czeka go niespodzianka. Uczeƒ zak∏ada
opask´ na oczy i nast´puje przejÊcie do kuchni szkolnej.

2. Trening zaburzonej funkcji

●

Zabawa Upiecz uczucie – zadaniem ucznia jest uformowanie pierwszego ciasteczka, które
odzwierciedla uczucie jakie towarzyszy mu w obecnej chwili. Drugie ciasteczko to uczucie,
które najcz´Êciej pojawia si´ u dziecka. Nast´pne ciasteczka to wszystkie fajne uczucia,
które znamy.

●

W trakcie tej cz´Êci nauczyciel odtwarza muzyk´ relaksacyjnà i pomaga uczniowi w zabawie
Upiecz uczucie.

●

Cz´Êç w∏aÊciwa – dekorowanie i pieczenie ciasteczek.

3. Rekapitulacja

●

Prezentowanie wyników pracy.

●

Konsumowanie ciasteczek i rozmowa na temat spostrze˝eƒ i uczuç, które pojawi∏y si´
w czasie zabawy.

●

Zakoƒczenie zaj´ç.

Poradnik pedagoga szkolnego

1

NE 50

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Cele

Czas

Metody i formy

Materia∏y

Miejsce dzia∏aƒ

pracy

●

eliminowanie oznak

●

60 minut

●

indywidualna

●

mieszanka do

●

szkolna kuchnia

nadmiernej

●

praktycznego

wyrobu ciasta

(mimo ˝e jest to

impulsywnoÊci

dzia∏ania

kruchego

miejsce nietypowe,

●

nabywanie umiej´t-

●

podajàca

●

elementy

to dla uczniów

noÊci relaksacji

ozdobne do

bardzo atrakcyjne,

●

rozpoznawanie uczuç

ciasteczek

kuchnia w godzi-

●

karteczki z naz-

nach popo∏ud-

wami uczuç

niowych jest

●

p∏yta cd

w wi´kszoÊci szkó∏

z muzykà

nieczynna, wobec

relaksacyjnà

tego z powodze-
niem mo˝na jà
wykorzystaç)

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Zaj´cia redukujàce nadruchliwoÊç u dziecka

z ADHD „Fabryka stworów potworów”

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

scenariusz

Przebieg zaj´ç:

1. Harmonia emocjonalno–spo∏eczna

●

Prowadzàcy rozpoczyna zaj´cia fabu∏à,,Dawno, dawno temu w odleglej krainie, na ¸ysej górze
sta∏ wielki zamek. W zamku mieszka∏ Ignacy Wynalazek, którego marzeniem by∏o stworzyç
i o˝ywiç stwora potwora. Ignacy podejmowa∏ szereg prób jednak wcià˝ coÊ mu nie wycho-
dzi∏o myÊl´, ˝e powinieneÊ pomóc. Mo˝e tobie uda si´ wykonaç to zadanie”.

●

Zabawa ruchowa Jak potwór – prowadzàcy wypowiada polecenia:

– przyjmij postaw´ potwora,

– wytrzeszcz oczy jak potwór,

– wyciàgnij pazury,

– chodê jak potwór,

– wydaj odg∏os,

– biegaj.

2. Trening zaburzonej funkcji

●

Zabawa ruchowa Wycieczka na ¸ysà gór´ – zadaniem ucznia jest wspinaç sie na drabinki,
aby dotrzeç do Ignacego Wynalazka.

●

Powtórzenie zabawy Jak potwór – uczeƒ dodaje w∏asne elementy wed∏ug pomys∏u.

●

Nauczyciel rozk∏ada arkusz papieru i farby i wydaje polecenie, aby uczeƒ stworzy∏ stwora
potwora (dziecko mo˝e malowaç ca∏ym sobà, wa˝ne, aby ustaliç to wczeÊniej z rodzicami
i zabezpieczyç ubranie ucznia).

3. Rekapitulacja

●

Omówienie wyników pracy.

●

Powtórzenie zabaw ruchowych.

●

Ekspozycja pracy ucznia.

NE 51

Niezb´dnik narz´dziowy

02U1211

Poradnik pedagoga szkolnego

17

Cele

Czas

Metody i formy

Materia∏y

Miejsce

pracy

●

roz∏adowanie

●

60 minut

●

indywidualna

●

du˝y arkusz

●

sala zabaw lub

napi´cia ruchowego

●

praktycznego

papieru

gimnastyczna

i emocjonalnego

dzia∏ania

●

farby

●

odreagowanie napi´ç

●

podajàca

E 1.4

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]