kwiecień–czerwiec 2014

12

issn 1895-2852

półka z o.o

P R A W O l Z A R Z Ą D Z A N I E l F I N A N S E l P R l M A R K E T I N G

S

G

G

wydanie

specjalne

w   n u m e r z e

ZAWIADOMIENIE

O PODEJRZENIU

PRZESTĘPSTWA

W razie powzięcia podejrzenia

o popełnieniu przestępstwa

w fi rmie należy złożyć

zawiadomienie do prokuratury.

10

WNIOSEK O ŚCIĄGANIE

SPRAWCY PRZESTĘPSTWA

W przypadku popełnienia

przestępstwa przez prokurenta

fi rmy zarząd powinien złożyć

wniosek do prokuratury rejonowej.

10

ZAŻALENIE NA ZATRZYMANIE

Z chwilą zatrzymania osoby lub

mienia spółki zarząd może złożyć

odpowiednie zażalenie.

11

ZAŻALENIE NA DZIAŁANIE

FUNKCJONARIUSZY

Na prowadzenie w siedzibie spółki

czynności policyjnych niezgodnych

z prawem przysługuje zażalenie.

12

WNIOSEK O ODSZKODOWANIE

ZA NIESŁUSZNE SKAZANIE

Na podstawie przepisów można

domagać się odszkodowania za

niesłuszne skazanie.

12

Zarząd ma wgląd w dowody,
tylko jeśli jest stroną postępowania

W przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko władzom spółki zarząd
ma możliwość obrony swoich praw. Jednak jest możliwe dopiero wówczas, gdy
zostaną postawione zarzuty.

Członkowie zarządu jako zainteresowani nie mają prawa do wglądu w materiały zgroma-
dzone podczas kontroli. Przysługuje im natomiast uprawnienie końcowego zaznajomienia
się z materiałami postępowania. Jednak jest to możliwe jedynie wówczas, jeżeli wcześniej
został złożony w tym zakresie wniosek podejrzanego. Zarząd spółki z o.o. bądź jej pra-
cownicy mogą zatem skorzystać z tego prawa, tylko gdy zostały im postawione zarzuty,
przez co stali się stroną postępowania karnego jako podejrzani. Niezwykle istotne jest
to, że po przeprowadzonej przez funkcjonariuszy Policji kontroli w siedzibie spółki mu-
szą zostać podjęte formalne działania. Jeśli bowiem okaże się, że zgromadzone materiały
nie zawierają dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania, przechowuje się je
przez 2 miesiące, a następnie dokonuje się ich protokolarnego i komisyjnego zniszczenia.



str. 2

W razie niesłusznego zatrzymania,
pracownikowi przysługuje zażalenie

Zażalenie zatrzymanego powinno być przekazane sądowi bezzwłocznie wraz
z niezbędnymi dokumentami, które były podstawą zatrzymania. Sąd rozpoznając
takie zażalenie, musi o tym fakcie zawiadomić prokuratora.

Sądem właściwym do rozpoznania zażalenia jest sąd rejonowy miejsca zatrzymania lub
prowadzenia postępowania. Warto wiedzieć, że na podstawie przepisów można domagać
się odszkodowania za niesłuszne zatrzymanie. Podobnie jest z tymczasowym aresztowa-
niem. Środki zapobiegawcze mogą być bowiem zastosowane tylko wtedy, gdy zebrane
dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa. Dlatego nie
w każdym przypadku można i należy je zastosować.



str. 6

Tajemnica handlowa w postępowaniu
prokuratorskim jest chroniona

W razie toczonego przeciwko spółce postępowania należy szczególnie pamiętać o upraw-
nieniach i obowiązkach prokuratora wobec tajemnic przedsiębiorstwa. Przepisy Kodeksu
postępowania karnego chronią bowiem dostęp do takich informacji fi rmy.



str. 8

SPÓŁKA Z O.O. KWIECIEŃ–CZERWIEC 2014 l

2

Policja w spółce

O D   R E D A K C J I

SZANOWNI PAŃSTWO,
w numerze specjalnym „Spółki z o.o.” omawiamy
działania Policji oraz prokuratury, które mogą być
prowadzone przeciwko spółce. Zdarza się bowiem,
że przedsiębiorca nie wie, iż przeciwko jego firmie
przeprowadzanie są czynności operacyjne. Do mo-
mentu wykrycia przestępstwa są one prowadzone
niejawnie i bez wiedzy kontrolowanego. Oznacza to,
że prezes zarządu zazwyczaj nie wie o tym, iż w sto-
sunku do niego prowadzona jest kontrola policyjna.
Nie oznacza to jednak, że nie ma prawnych moż-
liwości zareagowania, w momencie gdy zostaną
postawione konkretne zarzuty.
Natomiast ani prawo bankowe, ani przepisy żadnej
innej ustawy nie przewidują uprawnienia Policji
do żądania ujawnienia informacji stanowiących
tajemnicę bankową w związku z postępowaniem
przeciwko spółce z o.o. w sprawie o wykroczenie.
Inaczej jest w razie wszczęcia postępowania w spra-
wie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

Zapraszam do lektury

Barbara Brózda

Wydawca: Weronika Wota
Redaktor: Barbara Brózda
Autor: Przemysław Gogojewicz
Druk: Paper&Tinta
Nakład: 600 egz.

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a
Tel. [phone], faks 22 617 60 10
e-mail: [e-mail]
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264
– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,
Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy.
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

„Spółka z  o.o.” wraz z  przysługującymi Czytelnikom inny-
mi elementami dostępnymi w  subskrypcji (e-letter, strona
WWW i  inne) chronione są  prawem autorskim. Przedruk
materiałów opublikowanych w „Spółce z o.o.” oraz w innych
dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy
– jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji
z powołaniem się na źródło.

„Spółka z o.o.” została przygotowana z zachowaniem najwyższej
staranności i  wykorzystaniem wysokich kwalifi kacji, wiedzy
i  doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane
w publikacji „Spółka z o.o.” oraz w innych dostępnych elementach
subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakte-
ru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku
może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publi-
kowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako ofi cjalne sta-
nowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyż-
szym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za
zastosowanie zawartych w publikacji „Spółka z o.o.” lub w innych
dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, in-
formacji itp. do konkretnych przykładów.

Spółka z o.o.

Firma, wobec której przeprowadzono

Uprawnienia kontrolne Policji są  ure-
gulowane w ustawie z 6 kwietnia 1990 r.
o Policji (Dz.U. z 2007 r. nr 43, poz. 277).
W granicach swych zadań Policja w celu
rozpoznawania, zapobiegania i wykrywa-
nia przestępstw i  wykroczeń wykonuje
w spółce z o.o. czynności:

•

operacyjno-rozpoznawcze,

•

dochodzeniowo-śledcze,

•

administracyjno-porządkowe.

Policja wykonuje również czynności
na polecenie sądu, prokuratora, organów
administracji państwowej i  samorządu
terytorialnego w zakresie, w jakim obo-
wiązek ten został określony w odrębnych
ustawach. Przeprowadzanie czynności po-
licyjnych w spółce z o.o. zawsze wiąże się
faktami i ich interpretacją. Fakty to inaczej
miejsce zdarzenia.
Jednak moment wkroczenia organu pro-
cesowego na  teren spółki z  o.o. stanowi
zawsze fazę interpretacji. Dlatego warto
wiedzieć, jakie są jej granice.

Przed interwencją

Przed każdą interwencją Policji w fi rmie
zazwyczaj są prowadzone czynności roz-
poznawcze, których celem jest ustalenie
niezbędnych informacji o  spółce z  o.o.
Warto wiedzieć, że czynności operacyjno-
-rozpoznawcze mają prowadzić nie tylko
funkcjonariusze Policji. Są do tego także
uprawnieni pracownicy innych organów
państwa, tj. urzędu skarbowego, ZUS, kon-
troli skarbowej, wywiadu skarbowego itp.
Przy czym mają obowiązek przekazać zgro-
madzone materiały Policji. Uzyskane w ten
sposób informacje o fi rmie mogą posłużyć
Policji do wykonywania jej ustawowych za-
dań.

Zakres informacji

Zakres informacji przekazywanych Poli-
cji przez podmioty uprawnione obejmu-
je dane o spółce, w tym dane personalne
z danymi prezesa i kierownictwa spółki.
W  skład danych identyfikacyjnych po-
szczególnych osób mogą także wchodzić
nie tylko informacje o zajmowanym stano-
wisku czy obowiązkach, ale również zdjęcia
i opisy wizerunku, cech i znaków szczegól-
nych, a także pseudonimy, dane określające
stosunki rodzinne i majątkowe, wykształ-
cenie, zawód i źródła dochodu.

Przekazanie informacji o spółce z o.o.

dokumentuje się:

1) w aktach spraw operacyjno-

-rozpoznawczych – notatką służbową

zawierającą w szczególności dane

dotyczące:

a) daty i miejsca wystąpienia o udzielenie

informacji,

b) osoby występującej o udzielenie

informacji,

c) czasu i miejsca przekazania informacji,

d) udzielonych informacji,

e) sposobu przekazania informacji,

f) w przypadku odmowy przekazania

informacji lub ograniczenia zakresu

przekazywanych informacji – powodów

odmowy lub ograniczenia,

g) osób odpowiedzialnych za przekazanie,

odmowę lub ograniczenie zakresu

przekazywanych informacji;

2) w zbiorach ewidencyjnych

i archiwalnych:

a) w teczkach materiałów archiwalnych –

notatką służbową zawierającą dane,

b) w kartotekach, skorowidzach,

księgach, wykazach i innych zbiorach

ewidencyjnych – dostosowaną adnotacją

do metodycznych wymagań tych zbiorów.

Kontrola operacyjna

Kontrola operacyjna przeprowadzana jest
wówczas, gdy w  trakcie wykonywania
czynności operacyjno-rozpoznawczych
przez Policję, a  także w  celu uzyskania
i utrwalenia dowodów przestępstw ściga-
nych z oskarżenia publicznego inne środki
okazały się bezskuteczne.
Kontrola, która zaistnieje w spółce z o.o.,
przeważnie następuje w  odniesieniu
do przestępstw:

•

przeciwko obrotowi gospodarczemu,
powodujących szkodę majątkową lub
skierowanych przeciwko mieniu, jeże-
li wysokość szkody lub wartość mienia
przekracza pięćdziesięciokrotną wy-
sokość najniższego wynagrodzenia za
pracę określonego na podstawie odręb-
nych przepisów,

•

skarbowych, jeśli wartość przedmio-
tu czynu lub uszczuplenie należno-
ści publicznoprawnej przekraczają
pięćdziesięciokrotną wysokość naj-
niższego wynagrodzenia za pracę
określonego na podstawie odrębnych
przepisów,

Przedsiębiorca zazwyczaj nie wie o tym, iż jest w stosunku do niego prowadzona
jest kontrola policyjna. Takim niejawnym działaniom podlega korespondencja
spółki, a w skrajnych przypadkach nawet rozmowy telefoniczne. Wszystkie
pozyskane informacje nie mogą jednak być przekazane osobom trzecim.

Kup książkę

3

l KWIECIEŃ–CZERWIEC 2014 SPÓŁKA Z O.O.

Policja w spółce



czynności policyjne, może skorzystać z ochrony

•

nielegalnego wytwarzania, posiada-
nia lub obrotu bronią, amunicją, ma-
teriałami wybuchowymi, środkami
odurzającymi lub substancjami psy-
chotropowymi albo ich prekursorami
oraz materiałami jądrowymi i promie-
niotwórczymi,

•

ściganych na mocy umów i porozu-
mień międzynarodowych.

Postanowienie sądu

Do wszczęcia kontroli operacyjnej wyma-
gane jest uzyskanie postanowienia wydane-
go przez sąd okręgowy właściwy miejscowo
ze względu na siedzibę składającego wnio-
sek organu Policji. W przypadkach niecier-
piących zwłoki, jeżeli istnieje ryzyko utraty
informacji lub zatarcia albo zniszczenia do-
wodów przestępstwa, komendant główny
Policji lub komendant wojewódzki Poli-
cji może zarządzić, po uzyskaniu pisemnej
zgody właściwego prokuratora, kontrolę
operacyjną, zwracając się jednocześnie
do właściwego miejscowo sądu okręgowe-
go z wnioskiem o wydanie postanowienia
w tej sprawie. Jeśli sąd w terminie 5 dni
od dnia zarządzenia kontroli operacyjnej
nie wyda na nią zgody, kontrola operacyjna
zostaje wstrzymana. Następnie dokonuje
się protokolarnego, komisyjnego zniszcze-
nia materiałów zgromadzonych podczas
stosowania tej kontroli.

W a ż n e

Niejawność kontroli

Kontrola operacyjna prowadzona jest

niejawnie i polega na:

•

kontrolowaniu treści korespondencji;

•

kontrolowaniu zawartości przesyłek;

•

stosowaniu środków technicznych umoż-

liwiających uzyskiwanie w  sposób nie-

jawny informacji i  dowodów oraz ich

utrwalanie, a w szczególności treści roz-

mów telefonicznych i  innych informacji

przekazywanych za pomocą sieci teleko-

munikacyjnych.

W przypadku potrzeby zarządzenia kon-
troli operacyjnej wobec spółki z o.o. (preze-
sa, członków zarządu, pracowników spółki)
we wniosku organu Policji o zarządzenie
kontroli operacyjnej zamieszcza się infor-
mację o toczącym się wobec tej osoby po-
stępowaniu.
Kontrola jest prowadzona niejawnie, a za-
tem przedsiębiorca nie wie, że organ kon-
trolujący gromadzi materiały, które mogą
w przyszłości stanowić dowód we wszczę-
tym postępowaniu karnym.

Przeprowadzanie niejawnego nadzoro-
wania wytwarzania, przemieszczania,
przechowywania i obrotu przedmiotami
przestępstwa w spółce z o.o. polega na ob-
serwowaniu:

•

przesyłek wchodzących i wychodzą-
cych ze spółki z o.o., co do których za-
chodzi uzasadnione przypuszczenie,
że mogą zawierać przedmioty prze-
stępstwa;

•

nieruchomości lub przedmiotów ru-
chomych będących w posiadaniu spół-
ki z o.o., w tym pojazdów, co do których
zachodzi uzasadnione przypuszczenie,
że są wykorzystywane do wytwarzania,
przemieszczania, przechowywania lub
obrotu przedmiotami przestępstwa;

•

osób (prezesa, zarządu, pracowników),
co do których zachodzi uzasadnione
przypuszczenie, że mogą wytwarzać,
przemieszczać, przechowywać lub do-
konywać obrotu przedmiotami prze-
stępstwa.

Podczas przeprowadzania czynności Po-
licja może dokonywać w sposób niejawny
następujących zmian w przesyłkach lub in-
nych rzeczach zawierających przedmioty
przestępstwa:

•

wyłączać okresowo przesyłki i inne
rzeczy z obrotu lub procesu wytwa-
rzania, otwierać je celem sprawdze-
nia i oceny zawartości, oznakowania,
usunięcia przedmiotów przestępstwa
lub zastąpienia ich innymi przedmio-
tami w całości albo w części oraz celem
ujawnienia i utrwalenia śladów krymi-
nalistycznych,

•

zamykać przesyłki i inne rzeczy po ot-
warciu i włączać je do obrotu lub pro-
cesu wytwarzania.

Czas kontroli

Przepisami prawa został ustalony czas
trwania kontroli spółki z  o.o., który nie
może trwać dłużej niż 3 miesiące. Sąd okrę-
gowy, na  pisemny wniosek komendanta
głównego Policji lub komendanta woje-
wódzkiego Policji, złożony po uzyskaniu
uprzednio pisemnej zgody właściwego pro-
kuratora, może postanowieniem przedłu-
żyć ten okres na kolejne 3 miesiące.

Nowe okoliczności

Jeśli podczas stosowania kontroli opera-
cyjnej w sprawie zaistnieją nowe okolicz-
ności, które są istotne dla zapobieżenia lub
wykrycia przestępstwa, sąd okręgowy może
wydać postanowienie o przedłużeniu kon-
troli operacyjnej na kolejny czas oznaczony,

również po upływie wskazanych wcześniej
okresów. Następuje to na pisemny wnio-
sek komendanta głównego Policji złożony
po uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora
generalnego.

Złożony wniosek

Jeśli w toku kontroli operacyjnej w spółce
z o.o. zostały zebrane dowody sugerujące,
że popełniono przestępstwo, lub dowody,
które mają wpływ na  postępowanie już
się toczące, komendant główny lub woje-
wódzki Policji przekazuje je odpowiedniej
jednostce prokuratury, w  razie potrzeby
dołączając wniosek o wszczęcie postępo-
wania karnego.
W  przypadku wszczęcia postępowania
karnego przeciwko władzom spółki z o.o.
mają oni możliwość obrony swoich praw
jako podejrzani, co  wynika z  przepisów
Kodeksu postępowania karnego. Sami za-
interesowani nie mają prawa do wglądu
w materiały zgromadzone podczas kontro-
li. Przysługują im natomiast uprawnienia
określone w art. 321 Kodeksu postępowa-
nia karnego. Oznacza to możliwość koń-
cowego zaznajomienia się z materiałami
postępowania, jednak jedynie jeżeli wcześ-
niej został złożony w tym zakresie wniosek
podejrzanego.
Zarząd spółki z  o.o. bądź jej pracowni-
cy mogą zatem skorzystać z uprawnienia
wówczas, gdy zostały im postawione za-
rzuty, przez co stali się stroną postępowa-
nia karnego jako podejrzani.
Jeśli natomiast po  zakończeniu kontro-
li okaże się, że  zgromadzone materia-
ły nie zawierają dowodów pozwalających
na wszczęcie postępowania, przechowuje
się je przez 2 miesiące, a następnie doko-
nuje się ich protokolarnego i komisyjnego
zniszczenia.

Ochrona zebranych danych

Informacje i  dane zebrane przez Policję
w toku kontroli podlegają ochronie prze-
widzianej w ustawie o ochronie informa-
cji niejawnych, a za naruszenie przepisów
odpowiedzialność ponosi Skarb Państwa.
Informacje o spółce z o.o., które zostały
zgromadzone w wyniku czynności opera-
cyjno-rozpoznawczych, mogą być udostęp-
niane jedynie policjantom prowadzącym
czynności w danej sprawie i ich przełożo-
nym, uprawnionym do sprawowania nad-
zoru nad prowadzonymi przez nich w tej
sprawie czynnościami, a także sądom i pro-
kuratorom, jeżeli następuje to w celu ści-
gania karnego.

Kup książkę