Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku

ELEKTRONIK

w

Instytucie Biochemii

i Biofizyki PAN

Warszawa, 14 luty 2006r.

2

Ocena ryzyka zawodowego

Zasady ogólne

Ryzyko zawodowe określa możliwość występowania zdarzeń niepożądanych

związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności

możliwość wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych

do utraty życia włącznie w wyniku zagrożeń zawodowych występujących

w środowisku pracy lub wynikających ze sposobu wykonywania pracy.

Przeprowadzając ocenę należy:

- Opisać analizowane stanowisko pracy,

- Zidentyfikować zagrożenia,

- Oszacować ryzyko związane z zagrożeniami,

- Ocenić dopuszczalność ryzyka zawodowego,

- Opracować plan działań wynikających z oceny ryzyka,

- Ocenić skuteczność zaplanowanych działań po ich realizacji.

Do przeprowadzenia niniejszej oceny wykorzystana zostanie uproszczona

metoda szacowania ryzyka zwana „standardową oceną ryzyka zawodowego”,

zgodna ze standardami postępowania określonymi w PN-N-18002 „Systemy

zarządzania bezpieczeństwem pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka

zawodowego”.

Graficzny przebieg oceny ryzyka zawodowego przedstawia rys. 1 str. 4.

3

RYS. 1 Przebieg oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy

Opisać stanowisko

Zebrać potrzebne do analizy informacje

Zidentyfikować zagrożenia

Oszacować ryzyko związane

z zagrożeniami

Czy można przyjąć ryzyko?

NIE

Opracować plan

eliminacji lub

ograniczenia ryzyka

TAK

Przeprowadzać

okresowe oceny

ryzyka

Wprowadzić plan

w życie

Wielkość ryzyka (R) związanego z zagrożeniami oszacowana zostanie jako

iloczyn ciężkości szkodliwych następstw zagrożenia (C) i prawdopodobieństwa

ich wystąpienia (P).

R = C * P

I na jej podstawie wyznaczona zostanie dopuszczalność ryzyka zawodowego

w

skali

trójstopniowej

zgodnie

z

wskazówkami

ich

określania,

przedstawionymi w w/w Polskiej Normie.

4

Tablica 1. Oszacowanie ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej

PRAWDOPODOBIEŃSTWO

CIĘŻKOŚĆ NASTĘPSTW

Mała

Średnia

Duża

Mało

prawdopodobne

Małe

1

Małe

1

Średnie

2

Prawdopodobne

Małe

1

Średnie

2

Duże

3

Wysoce

prawdopodobne

Średnie

2

Duże

3

Duże

3

Powyższe, określamy stosując niżej wymienione wskazówki:

– Do następstw o małej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które nie

powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy; są to czasowe

pogorszenia stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia i zranienia,

podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy, itp.

– Do następstw o średniej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które

powodują niewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo

dolegliwości i są związane z okresami absencji; są to np. zranienia,

oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne,

nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-

szkieletowego (np. zapalenie ścięgna) itp.

– Do następstw o dużej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które

powodują ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć; są to np. oparzenia

III stopnia dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania,

choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych

i układu nerwowego, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu,

astma, zaćma itp.

– Do mało prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które nie

powinny wystąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej

pracownika,

5

– Do prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które mogą

wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas okresu aktywności

zawodowej pracownika,

– Do wysoce prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które

mogą wystąpić wielokrotnie podczas okresu aktywności zawodowej

pracownika.

Źródło: PN – N – 18002

Na podstawie powyższych wskazań opracowano tabelę oszacowania skutków

zagrożenia. Wartości literowe tabeli wykorzystano też w kolumnach

określonych jako „Prawdopodobieństwo”, „Ryzyko”, oraz „Ryzyko po

redukcji”, w sporządzonej KARCIE ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO dla

stanowiska: elektronik.

Możliwe skutki zagrożenia szacujemy jako:

D

Duże

S

Średnie

M

Małe

A

Akceptowany poziom ryzyka

W przypadku oszacowania ryzyka zawodowego na poziomie „duże”, czyli

jako niedopuszczalne – należy zaproponować działania natychmiastowe

w celu jego zmniejszenia do poziomu dopuszczalnego.

6

OPIS STANOWISKA

1. Praca wykonywana na stanowisku przez 8 godzin dziennie.

- W szczególnych przypadkach wynikających z potrzeb pracodawcy

możliwa jest praca ponad ustaloną normę czasu pracy.

- Praca jednozmianowa.
- Stanowisko pracy stacjonarne.
- Zatrudnieni: mężczyźni w wieku powyżej 18 lat.

2. Prace w pomieszczeniu:

- Związane z przygotowaniem do pracy, przyjęciem zadań do wykonania,
- Składanie relacji przełożonemu z wykonanych zadań,
- Transport ręczny maszy, urządzeń przeznaczonych do naprawy,
- Prace naprawcze maszyn i urządzeń,
- Prace zlecone przez pracodawce.

3. Warunki wykonywania pracy:

- Prace w wymuszonej pozycji ciała (lutowanie, oczyszczanie),
- W stanie koncentracji i obciążenia psychicznego (np. obciążenie

psychiczne wynikające z presji czasu).

7

IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Na podstawie analizy stanowiska pracy, podczas wykonywania czynności

związanych z wypełnianiem obowiązków pracownika na stanowisku

elektronika, mogą wystąpić niżej wymienione czynniki stanowiące dla niego

źródło zagrożenia:

A. Czynniki niebezpieczne

1. Czynniki fizyczne

- Prąd elektryczny,

- Ruchome części maszyn i ich oprzyrządowania,

- Ostre, wystające elementy (ostre krawędzie),

- Śliskie, nierówne powierzchnie,

- Gorące powierzchnie,

- Upadek z wysokości.

B. Czynniki szkodliwe

1. Czynniki fizyczne

- Hałas,

- Pole elektrostatyczne,

- Wibracja miejscowa, przenoszona za pomocą kończyn górnych.

2. Czynniki psychofizyczne

- Obciążenie psychiczne,

- Obciążenie emocjonalne.

3. Czynniki chemiczne

- Tlenki azotu,

C. Czynniki uciążliwe

- Wymuszona pozycja ciała,

- Niewłaściwe oświetlenie na stanowisku,

- Obciążenie wzroku.

8

Na omawianym stanowisku nie stwierdza się możliwości wystąpienia

prac o charakterze szczególnie niebezpiecznym.

Zagrożenia wypadkowe, które mogą powstać na stanowisku elektronika

z

powodu

pojawiania

się

zdarzeń

niepożądanych

wywołanych

niebezpiecznymi czynnikami fizycznymi:

- Urazy doznane w wyniku porażenia prądem elektrycznym do śmierci

włącznie,

- Urazy doznane w wyniku przewrócenia i/lub (upadku, stłuczenia,

uderzenia, złamania dolnuch i/lub górnych kończyn).

- Urazy doznane w wyniku kontaktu ciała z ostrymi krawędziami,

ostrzami.

Zagrożenia, które mogą występować w wyniku oddziaływania czynników

szkodliwych:

- Psychofizycznych:

- Obciążenie

psychiczne

/niedyspozycja

w

wyniku

przeciążenia

psychiki/,

- Obciążenia emocjonalne /nerwy, stres/.

- Chemiczne:

- Wystąpienie alergii, uczulenia.

Zagrożenia, które mogą występować w wyniku oddziaływania czynników

uciążliwych:

- Choroby

zwyrodnieniowe

kręgosłupa

(dyskopatia,

skrzywienie

kręgosłupa, przykurcze mięśni i nóg),

- Syndrom Sicca (zauważalne zmniejszenie częstotliwości mrugania

oczami powodujące wysychanie i wykrzywienie rogówki oraz stopniowa

utrata wzroku),

9

- Syndrom RSI (Repetitive Stain Injury) zespół urazów wywołanych

jednostronnym przeciążeniem kończyn górnych na odcinku dłoń –

bark (dotkliwy, piekący ból przedramienia, ramienia, szyi, łopatki;

obrzęk, usztywnienie, bezwład),

- Zakłócenia krążenia krwi,

- Bóle i zawroty głowy,

- Nerwowość, rozdrażnienie.