61
Klucz odpowiedzi do sprawdzianu z działu
Przemysł i usługi świata
Zakres podstawowy. Grupa A
Nr
zad.
Przewidywana odpowiedź
Kryteria zaliczenia
Maks.
liczba
punktów
1.
Szwajcaria
Argument ekonomiczny: np. uzyskiwanie
energii w elektrowniach jądrowych jest
dużo tańsze niż w cieplnych
Argument ekologiczny: np. wydobycie
i spalanie surowców w elektrowniach
cieplnych powoduje przekształcenie
środowiska przyrodniczego, zaś elektrow-
nie jądrowe są najbardziej przyjazne
środowisku
za wskazanie kraju i podanie 1 argumentu . . 1 p.
za wskazanie kraju i podanie 2 argumentów 2 p.
2
2.
np.: wydobycie ropy naftowej rośnie
bardzo szybko z powodu:
wzrostu poziomu motoryzacji, która
–
w większości wykorzystuje ropę naftową
wzrostu zapotrzebowania na ropę
–
w przemyśle farmaceutycznym
wykorzystywania jej w energetyce
–
za podanie 1 przyczyny . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 przyczyn . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
3.
a) D, b) E, c) B, d) A
za prawidłowe przyporządkowanie 2–3 ele-
mentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za prawidłowe przyporządkowanie 4 ele-
mentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
4.
ropa naftowa
za wskazanie prawidłowego surowca . . . . . . 1 p.
1
5.
b, c, e
za podkreślenie 3 prawidłowych nazw . . . . . 1 p.
1
6.
Zaleta: np. mniejsze korki w miastach,
mniejsze obciążenie środowiska przyrodni-
czego na obszarach przemysłowych,
bardziej równomierny rozwój kraju
Wada: np. duże koszty dojazdu do nowych
miejsc pracy, wysokie koszty związane
z budową nowej infrastruktury dla przemy-
słu, brak odpowiednio wykwalifikowanej
siły roboczej
za podanie zalety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie wady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
2
7.
węgiel kamienny
za podanie surowca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
8.
Tendencja: wydobycie węgla kamiennego
na świecie spada
Korzyści ekologiczne: np. mniej wody
podziemnej będzie wypompowywanej
w okolicach miejsc wydobycia, mniej
tąpnięć na obszarach górniczych, mniej
hałd, mniejsze spalanie węgla, więc mniej
zanieczyszczeń w powietrzu
za określenie tendencji . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 1 korzyści . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 korzyści . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
3
9.
6828,5 kWh
a)
produkcja energii elektrycznej rośnie
b)
za każdą prawidłową odpowiedź . . . . . . .po 1 p.
2
62
10.
np.: małe zapotrzebowanie na energię
elektryczną, mała liczba urządzeń wykorzy-
stujących energię, brak systemu przesyła-
nia energii w krajach biednych, brak
pieniędzy na budowę elektrowni
za wskazanie 1 przyczyny . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za wskazanie 2 przyczyn . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
11.
np.:
pozostaną większe zasoby surowca
–
nieodnawialnego
zaprzestanie wydobycia węgla spowodu-
–
je zmniejszenie rozmiarów leja depresyj-
nego
rezygnacja ze spalania surowców
–
energetycznych spowoduje mniejsze
zanieczyszczenie powietrza
nie będą powstawały tąpnięcia, nie
–
zapadnie się grunt pod kopalniami
głębinowymi
nie będą powiększały się hałdy i wyrobi-
–
ska w kopalniach węgla brunatnego
za podanie 1 zmiany . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 zmian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
12.
energetyka geotermiczna: Islandia, Indone-
zja, Meksyk,
energetyka jądrowa: Francja, Japonia,
Kanada
za podanie nazw 2 państw . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
13.
korzystniejsza jest dla gospodarki państwa
elektrownia jądrowa, ponieważ produkuje
jednorazowo duże ilości prądu i koszty
produkcji tej energii są dużo tańsze.
W elektrowniach wiatrowych powstaje
mało prądu
za wskazanie energetyki jądrowej i uzasadnienie 1 p.
1
14.
IV rewolucja przemysłowa
za prawidłową odpowiedź . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
15.
np.:
a)
w okręgu surowcowym dominuje
–
przemysł wydobywczy, który nie
występuje w okręgu miejskim
w okręgu miejskim produkcja jest
–
bardziej nowoczesna
w okręgu surowcowym rozwija się
–
przemysł maszynowy i metalurgiczny,
a w miejskim – samochodowy, kosme-
tyczny itp.
a) za podanie 1 różnicy . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 różnic . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
3
okręg surowcowy: Doniecki, Fuxin,
b)
Damodar, Minas Gerais
okręg miejski: Paryski
b) za podanie 2 przykładów . . . . . . . . . . . . . 1 p.
16.
np.: wraz ze wzrostem poziomu rozwoju
gospodarczego społeczeństwo staje się
coraz bogatsze i stać je na zaspokojenie
tzw. potrzeb wyższych (kultury). Rośnie
także specjalizacja usług, więc jedna firma
nie jest w stanie wykonać wszystkich usług,
rośnie też rola edukacji i opieki zdrowotnej
wraz z rozwojem gospodarczym
za prawidłową odpowiedź . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
63
17.
np.: kataklizmy, epidemie chorób, niski
poziom rozwoju gospodarczego państwa,
przestępczość, niestabilna sytuacja poli-
tyczna w państwie
za wskazanie 2–3 przyczyn . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za wskazanie 4 przyczyn . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
18.
Walory przyrodnicze: ciepły klimat nad
M. Śródziemnym, dostęp do morza, góry
(Alpy, Pireneje), wyżyny
Walory kulturowe: wieża Eiffla, Luwr,
zamki nad Loarą, ogromna liczba muzeów
i galerii
za wskazanie 2–3 walorów . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za wskazanie 4 walorów . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
19.
Obiekt A: Wielki Mur Chiński, kraj: Chiny
Obiekt B: Bazylika św. Piotra, kraj: Waty-
kan
za 2–3 prawidłowo wpisane nazwy . . . . . . . 1 p.
za 4 prawidłowo wpisane nazwy . . . . . . . . . 2 p.
2
64
Klucz odpowiedzi do sprawdzianu z działu
Przemysł i usługi świata
Zakres podstawowy. Grupa B
Nr
zad.
Przewidywana odpowiedź
Kryteria zaliczenia
Maks.
liczba
punktów
1.
Szwecja
Argument ekonomiczny: np. uzyskiwanie
energii w elektrowniach jądrowych jest
dużo tańsze niż w cieplnych
Argument ekologiczny: np. wydobycie
i spalanie surowców w elektrowniach
cieplnych powoduje przekształcenie
środowiska przyrodniczego, zaś elektrow-
nie jądrowe są najbardziej przyjazne
środowisku
za wskazanie kraju i podanie 1 argumentu . . 1 p.
za wskazanie kraju i podanie 2 argumentów 2 p.
2
2.
np.: wydobycie gazu ziemnego rośnie
bardzo szybko z powodu:
wzrostu poziomu motoryzacji, która
–
częściowo wykorzystuje gaz,
wzrostu zapotrzebowania na gaz
–
w przemyśle chemicznym
wykorzystywania go w energetyce
–
wykorzystywania do ogrzewania
–
gospodarstw domowych
za podanie 1 przyczyny . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 przyczyn . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
3.
a) D, b) A, c) B, d) E
za prawidłowe przyporządkowanie 2–3
elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za prawidłowe przyporządkowanie 4
elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
4.
węgiel kamienny
za wskazanie prawidłowego surowca . . . . . 1 p.
1
5.
a, d, e
za 3 prawidłowe nazwy . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
6.
Zaleta: np. bardziej nowoczesna technolo-
gia produkcji, nie dopłaca się do nieren-
townych fabryk i kopalń, większa wartość
PKB z powodu bardziej nowoczesnej
produkcji
Wada: np. wzrost bezrobocia w początko-
wym etapie, konieczność przekwalifikowa-
nia się pracowników w celu zmiany zawodu
za podanie zalety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie wady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
2
7.
ropa naftowa
za podanie surowca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
8.
Tendencja: wydobycie węgla kamiennego
na świecie spada
Korzyści ekonomiczne: np. nie ponosi się
wysokich kosztów wydobycia węgla, nie
trzeba już dotować kopalń węgla, poprzez
wykorzystanie bardziej kalorycznych
surowców uzyskuje się więcej energii
za określenie tendencji . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 1 korzyści . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 korzyści . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
3
9.
1653,8 kWh
a)
produkcja energii elektrycznej rośnie
b)
za każdą prawidłową odpowiedź . . . . . . .po 1 p.
2
65
10.
np.: bardzo duże zapotrzebowanie na ener-
gię elektryczną w fabrykach, ogromna
liczba urządzeń wykorzystujących energię,
dostępne technologie dające możliwość
produkcji energii w różnych typach elek-
trowni, konieczność oświetlania dużej
liczby budynków i ulic, szerokie wykorzy-
stanie urządzeń elektrycznych w gospodar-
stwach domowych
za wskazanie 1 przyczyny . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za wskazanie 2 przyczyn . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
11.
np.:
pozostaną większe zasoby surowca
–
nieodnawialnego
zaprzestanie wydobycia węgla spowodu-
–
je zmniejszenie rozmiarów leja depresyj-
nego
rezygnacja ze spalania surowców
–
energetycznych spowoduje mniejsze
zanieczyszczenie powietrza
nie będą powstawały tąpnięcia, nie
–
zapadnie się grunt pod kopalniami
głębinowymi
nie będą powiększały się hałdy i wyrobi-
–
ska w kopalniach węgla brunatnego
rzeki będą niosły mniej materiału
–
skalnego, ponieważ zostanie on osadzo-
ny na dnie zbiornika wodnego
rzadziej będzie występować zjawisko
–
powodzi
budowa zapory i zbiornika wodnego
–
spowoduje zmianę ekosystemu z wody
płynącej na stojącą
za podanie 1 zmiany . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 zmian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
12.
energetyka wodna: Norwegia, Brazylia
energetyka wiatrowa: Niemcy, Dania,
Holandia
za podanie nazw 2 państw . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
13.
korzystniejsza jest dla gospodarki państwa
elektrownia jądrowa, ponieważ produkuje
jednorazowo duże ilości prądu i koszty
produkcji tej energii są dużo tańsze.
W elektrowniach słonecznych powstaje
mało prądu
za wskazanie energetyki jądrowej i uzasadnienie 1 p.
1
14.
I rewolucja przemysłowa
za prawidłową odpowiedź . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
66
15.
np.:
a)
w okręgu surowcowym dominuje
–
przemysł wydobywczy, który nie
występuje w technopolii
w technopolii produkcja jest bardziej
–
nowoczesna
w okręgu surowcowym rozwija się
–
przemysł maszynowy i metalurgiczny,
a w technopolii – elektroniczny, samo-
chodowy, lotniczy, farmaceutyczny itp.
a) za podanie 1 różnicy . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za podanie 2 różnic . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
3
okręg surowcowy: Doniecki, Fuxin,
b)
Damodar, Minas Gerais
technopolia: Dolina Krzemowa, Boston
– Droga 128, Corridor M4, Orange Country
b) 1 p. za podanie 2 przykładów
16.
np.: wraz ze wzrostem poziomu rozwoju
gospodarczego społeczeństwo staje się
coraz bogatsze i stać je na zaspokojenie
różnych potrzeb. Ludność państw słabo
rozwiniętych musi zaspokajać podstawowe
potrzeby jedzenia, odzieży i nie starcza już
pieniędzy na zaspokojenie innych, wyż-
szych potrzeb, które oferuje sektor usług
za prawidłową odpowiedź . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
1
17.
np.: rozwój transportu lotniczego, wzrost
zamożności społeczeństw, wyższy poziom
edukacji ludności, bardzo szybkie tempo
życia i chęć wypoczynku, coraz szersza
oferta turystyczna, wydłużenie się czasu
życia społeczeństw zamożnych
za wskazanie 2–3 przyczyn . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za wskazanie 4 przyczyn . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
2
18.
Walory przyrodnicze: ciepły klimat nad
M. Śródziemnym, dostęp do morza, góry
(Apeniny, Alpy), piękne krajobrazy,
wulkany
Walory kulturowe: Koloseum, Watykan,
ogromna liczba muzeów i galerii, Krzywa
Wieża w Pizie, Bazylika św. Marka i pałac
Dożów w Wenecji, wiele zabytkowych
starożytnych i średniowiecznych miast
za wskazanie 2–3 walorów . . . . . . . . . . . . . 1 p.
za wskazanie 4 walorów . . . . . . . . . . . . . . . 2 p.
19.
Obiekt A: Koloseum, kraj: Włochy
Obiekt B: piramida Cheopsa, kraj: Egipt
za 2–3 prawidłowo wpisane nazwy . . . . . . . 1 p.
za 4 prawidłowo wpisane nazwy . . . . . . . . . 2 p.
2