TU Delft, Safety Science Group
strona 1
Dr J.T.Karczewski
Safety Science Group
Delft University of Technology
tel. +31 - 15 - 278 5845
fax. +31 - 15 -278 3177
Det Norske Veritas Poland
Akademia Bezpieczeństwa
tel/fax 022-7014088, kom. 604-109829
e-mail: jerzy.karczewski@dnv.com
TU Delft, Safety Science Group
strona 2
Certyfikacja Systemów Zarz
ą
dzania
Bezpiecze
ń
stwem i Higien
ą
Pracy
1.Koncepcja systemu zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
2. Dyrektywy Unii Europejskiej
3. Najwa
ż
niejsze elementy efektywnego systemu
zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
4. Audyty systemu zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
5. Proces certyfikacji systemu zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
6. Ocena i doskonalenie systemu
7. Oprogramowanie BHP (Safety Software)
TU Delft, Safety Science Group
strona 3
Część 1
Koncepcja systemu zarządzania bezpieczeństwem
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 4
Co to jest zarz
ą
dzanie
Zarz
ą
dzanie
Pomiar
Motywacja
TU Delft, Safety Science Group
strona 5
Zadaniem zarządzania bezpieczeństwem pracy
jest zbudowanie systemu, który zapewni
systematyczne
mierzenie
poziomu
bezpieczeństwa pracy
i skuteczną ocenę niedociągnięć kierownictwa
w tym zakresie.
Misja zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 6
Komu potrzebny jest
system zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem
pracy
WŁAŚCICIEL/ZARZĄD
KIEROWNICTWO
SPOŁECZEŃSTWO
PRACOWNIK
RODZINA
KLIENT
Środowisko
Mienie
Produkt
Warunki
pracy
IS
O
9
00
1
IS
O
1
40
01
PN
-N
-1
80
01
O
H
SA
S 1
80
01
PA
S 5
5
isr
s
7
TU Delft, Safety Science Group
strona 7
Nowoczesne podej
ś
cie
1. Bezpiecze
ń
stwo to inwestycja. Podej
ś
cie ekonomiczne.
2. Bez prawidłowej oceny ryzyka nie ma efektywnego
zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy.
3. Identyfikacja ryzyka powinna obj
ąć
wszystkie działania firmy
i wszystkie skutki tych działa
ń
.
3. Bezpiecze
ń
stwo to integralna cz
ęść
zarz
ą
dzania
przedsi
ę
biorstwem w zintegrowanym systemie zarz
ą
dzania -
podej
ś
cie procesowe).
5. Praca bezpieczna to praca bez nie akceptowanego
ryzyka (OHSAS).
6. Za bezpiecze
ń
stwo odpowiadaj
ą
wszyscy pracownicy.
7. Podstawowy cele bezpiecze
ń
stwa - przede wszystkim
zapobiega
ć
.
TU Delft, Safety Science Group
strona 8
System zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem
pracy to
wspólny interes:
P -
PRACOWNIKA
P -
PRZEDSI
Ę
BIORSTWA
TU Delft, Safety Science Group
strona 9
Praca Zagrożenie
Zagrożenie Ryzyko
Ryzyko Zdarzenie wypadkowe
Zdarzenie wypadkowe Strata
Czy straty s
ą
nieuchronne ?
zapobieganie u
ź
ródła, wyeliminowanie zagro
ż
enia
ograniczanie ryzyka,
ś
rodki ochrony
ograniczanie skutków,
ś
rodki ochrony indywidualnej
ograniczanie skutków, akcja ratunkowa
TU Delft, Safety Science Group
strona 10
Koszt bezpiecze
ń
stwa pracy
P
L
N
P
L
N
straty spowodowane
wypadkami
nakłady na
bezpieczeństwo
łączny koszt
bezpieczeństwa
strefa
zakazana
TU Delft, Safety Science Group
strona 11
Kontrolowanie poziomu ryzyka
zaniedbania
i przeoczenia
poziom
ryzyka
straty rzeczywiste
straty spodziewane
straty
ryzyko ryzyko oszacowane ryzyko ryzyko
szczątkowe optymalne rzeczywiste nieakceptowane
mo
ż
liwe
do
unikni
ę
cia
straty
TU Delft, Safety Science Group
strona 12
P- Ludzie
E-
Wyposażenie
M- Materiały
E-Środowisko
pracy
Przyczyny
pośrednie
Przyczyny
bezpośrednie
Zdarzenie
Wypadek -
Strata
Czynnik
ludzki
Czynniki
środowiska
pracy
Nieprawidłowe
zachowanie
Nieprawidłowe
warunki
pracy
Kontakt
z energią,
lub
substancją
Słabe
zarządzanie
Brak
standardów
Złe standardy
Złe
stosowanie
standardów
Model Powstawania Strat DNV (J.Bird)
Podstawową przyczyną powstawania przyczyn zdarzeń
wypadkowych są niedoskonałości zarządzania bezpieczeństwem
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 13
Przyczyny
pośrednie
Czynnik
ludzki
Czynniki
środowiska
pracy
Przyczyny
bezpośrednie
Nieprawidłowe
zachowanie
Nieprawidłowe
warunki
pracy
Zdarzenie
Kontakt
z energią,
lub
szkodliwą
substancją
Wypadek -
Strata
Ludzie
Wyposażenie
Materiały
Środowisko
pracy
Słabe
zarządzanie
Brak
standardów
Złe
standardy
Złe
stosowanie
standardów
Zmodyfikowany Model Powstawania Strat
Zła ocena
ryzyka
Brak oceny ryzyka
Błędny poziom
akceptowanego
ryzyka
Błędna ocena
ryzyka
Zły dobór środków
ochrony
Pierwotną przyczyną niedoskonałości zarządzania
bezpieczeństwem pracy jest nieprawidłowo wykonana analiza
i ocena ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 14
Integracja systemów zarz
ą
dzania
Bezpieczeństwo pracy
Bezpieczeństwo procesu
Bezpieczeństwo klienta
Bezpieczeństwo żywności
Zarządzanie Ochrona
jakością
środowiska
Bezpieczeństwo informacji
TU Delft, Safety Science Group
strona 15
CEL Integracji systemów
zarządzania
Prostota i efektywność
TU Delft, Safety Science Group
strona 16
Integracja na poziomie wymaga
ń
ROZWIĄZANIE NORMA
WYMAGANIA
KONCERN ESSENT B.V., Holandia
TU Delft, Safety Science Group
strona 17
JEDNA FIRMA = JEDEN SYSTEM
to znaczy
JEDEN SYSTEM
•
nadzorowania dokumentacji,
• działań korygujących,
• działań prewencyjnych,
• rejestracji i analizy przyczyn wypadków,
• audytów wewnętrznych,
• szkolenia pracowników,
• komunikacji
•przygotowania ma wypadek awarii
•itp.
TU Delft, Safety Science Group
strona 18
Zarz
ą
dzanie ryzykiem – wytyczne co do zasad
i wdro
ż
enia zarz
ą
dzania ryzykiem
„Zarz
ą
dzanie ryzykiem dotyka wszystkich
działa
ń
firmy”, zarówno na szczeblu
strategicznym jak i na szczeblu operacyjnym
TOTALNE ZARZ
Ą
DZANIE RYZYKIEM
ISO/TMB/WG: Risk Management
TU Delft, Safety Science Group
strona 19
Ryzyko pozytywne i negatywne
okazja
potencjalne zyski
ryzyko
zagro
ż
enie
potencjalne straty
Podstawowe koncepcje i poj
ę
cia
ISO TMB/WG Risk Management
TU Delft, Safety Science Group
strona 20
Efektywne zarz
ą
dzanie ryzykiem
=
umiej
ę
tno
ść
realizacji celów
Podstawowe koncepcje i poj
ę
cia
ISO TMB/WG Risk Management
TU Delft, Safety Science Group
strona 21
CEL
zarządzania ryzykiem
Zapobieganie stratom.
Wykorzystywanie okazji.
Podstawowe koncepcje i poj
ę
cia
ISO TMB/WG Risk Management
TU Delft, Safety Science Group
strona 22
SMART
Adekwatne dla poziomów i funkcji (normy)
Motywujące do działania, a nie zachęcające
do ukrywania zdarzeń wypadkowych
Obiektywnie mierzące wysiłek,
zaangażowanie i pomysłowość
CEL – jakie powinny by
ć
cele
TU Delft, Safety Science Group
strona 23
Monitorowanie w OHSAS
4.3.1. Identyfikacja zagro
ż
e
ń
i ocena ryzyka
4.5.4.Audyty
4.2. Polityka
4.3.3. Cele
4.3.4.
Program
4.5.1.Monitorowanie i pomiary
4.5.2.
Zdarzenia
wypadkowe
4.5.1.
Wska
ź
niki
pro aktywne
4.5.1.
Wska
ź
niki
reaktywne
4.5.1.
Warunki
pracy
4.3.4. Monitorowanie realizacji programu
TU Delft, Safety Science Group
strona 24
Budowa Systemu Zarz
ą
dzania
Bezpiecze
ń
stwem Pracy
Kluczowe czynniki sukcesu
E = W x A
Effect = Work x Acceptation
Efekt = Praca x Akceptacja
TU Delft, Safety Science Group
strona 25
Od czego zale
ż
y sukces we wdra
ż
aniu
systemu zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
zaanga
ż
owanie
komunikacja
współpraca
postawa
pracownika
TU Delft, Safety Science Group
strona 26
Część 2
Dyrektywy Unii Europejskiej
TU Delft, Safety Science Group
strona 27
Ramy prawne : Dyrektywa ramowa
Dyrektywa nr 89/391/EEC
o wprowadzeniu środków mających na celu
zachęcenie pracodawców do poprawy
warunków pracy
Zobowiązuje kraje członkowskie do uwzględnienia
wymagań Dyrektywy w krajowych przepisach
regulujących prawo pracy (Kodeks Pracy),
do ich kontroli i nadzorowania.
TU Delft, Safety Science Group
strona 28
** zobowiązania pracodawców
** eliminacja ryzyka
** ocena ryzyka, które nie może zostać wyeliminowane
** zwalczanie ryzyka, źródła zagrożenia
** adaptacja pracy do indywidualnych możliwości pracownika
** uwzględnianie postępu technicznego
** zastępowanie materiałów niebezpiecznych, bardziej
bezpiecznymi
** opracowanie strategii zapewnienia bezpieczeństwa
** dawanie priorytetu ochronom zespołowym nad
indywidualnymi
** zapewnienie pracownikom odpowiednich instrukcji pracy
Ramy prawne : Dyrektywa ramowa
Dyrektywa nr 89/391/EEC
TU Delft, Safety Science Group
strona 29
służby bhp
pierwsza pomoc, ochrona przeciwpożarowa,
wielkie zagrożenia
informacja dla pracowników
przedstawicielstwo pracowników a zagadnienia bhp
szkolenie pracowników
zobowiązania pracobiorców
Ramy prawne : Dyrektywa nr 89/391/EEC
TU Delft, Safety Science Group
strona 30
Ramy prawne : Dyrektywa „maszynowa”
Dyrektywa nr 89/392/EEC
w sprawie zbli
ż
enia przepisów prawnych pa
ń
stw
członkowskich dotycz
ą
cych maszyn
Dyrektywa nr
98/37/WE
w sprawie wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa
i ochrony zdrowia dla maszyn
- deklaracje zgodno
ś
ci
TU Delft, Safety Science Group
strona 31
Dyrektywy szczegółowe
1
89/654/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
bezpiecze
ń
stw a i ochrony zdrowia dla miejsc pracy
2
89/655/EWG ->
95/63/WE
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
bezpiecze
ń
stw a pracy i ochrony zdrowia w zakresie
u
ż
ytkowania przez pracowników urz
ą
dze
ń
produkcyjnych podczas pracy
3
89/656/EWG
o minimalnych wymaganiach bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrowia dotycz
ą
cych stosowania
przez pracowników
ś
rodków ochrony indywidualnej w miejscu pracy
4
90/269/EWG
w sprawie minimalnych wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrow ia podczas
r
ę
cznego przemieszczania ci
ęż
arów. w kontek
ś
cie ryzyka uszkodzenia kr
ę
gosłupa
5
90/270/EWG
w sprawie minimalnych wymaga
ń
z dziedziny bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrowia
przy pracy z urz
ą
dzeniami wyposa
ż
onymi w monitory ekranowe
6
90/394/EWG
dotycz
ą
ca ochrony pracowników przed ryzykiem zwi
ą
zanym z nara
ż
eniem na działanie
czynników rakotwórczych w
ś
rodowisku pracy
7
90/679/EWG
dotycz
ą
ca ochrony pracowników przed ryzykiem zwi
ą
zanym z nara
ż
eniem na działanie
czynników biologicznych w pracy
8
92/57/EWG
w sprawie wdro
ż
enia minimalnych wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrow ia na
tymczasowych lub ruchomych budowach
9
92/58/EWG
w sprawie minimalnych wymaga
ń
dotycz
ą
cych znaków bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrowia
w miejscu pracy
10
92/85/EWG
w sprawie wprow adzenia
ś
rodków maj
ą
cych popiera
ć
zwi
ę
kszenie bezpiecze
ń
stwa i
ochrony zdrowia pracownic w ci
ąż
y, pracownic po porodzie i pracownic karmi
ą
cych
11
92/91/EWG
sprawie minimalnych wymaga
ń
w zakresie poprawy bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrow ia
pracowników w górnictwie otworowym
12
92/104/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie popraw y bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrowia
pracowników odkrywkowego i podziemnego przemysłu w ydobywczego
13
93/103/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie popraw y bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrowia
przy pracy na pokładzie statków rybołówczych
14
98/24/WE
dotycz
ą
ca ochrony zdrowia i bezpiecze
ń
stwa pracowników przed ryzykiem zw i
ą
zanych z
nara
ż
eniem na działania czynników chemicznymi przy pracy
15
99/92/WE
w sprawie minimalnych wymaga
ń
dla poprawy stanu bezpiecze
ń
stwa i ochrony zdrowia
pracowników potencjalnie nara
ż
onych na atmosfery wybuchowe
TU Delft, Safety Science Group
strona 32
Ramy prawne : Dyrektywa nr 92/104/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie poprawy
bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrowia pracowników
odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego
Dokument bezpiecze
ń
stwa
Zbiór wewnętrznych regulacji oraz dokumentów
umożliwiających ocenę i udokumentowanie ryzyka
zawodowego oraz stosowania niezbędnych środków
profilaktycznych zmniejszających to ryzyko
w zakładzie górniczym.
TU Delft, Safety Science Group
strona 33
Zawartość dokumentu bezpieczeństwa
1. Struktura organizacyjna zakładu górniczego.
2. Opis zagrożeń w zakładzie górniczym.
3. Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny
pracy.
4. Sposób aktualizacji dokumentu bezpieczeństwa.
5. Sposób oceny i udokumentowania ryzyka.
Ramy prawne : Dyrektywa nr 92/104/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie poprawy
bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrowia pracowników
odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego
Dokument bezpiecze
ń
stwa
TU Delft, Safety Science Group
strona 34
6. Opis postępowania związanego z bezpiecznym
prowadzeniem ruchu zakładu górniczego.
a) bieżącego prowadzenia analiz i badań niezbędnych dla bezpiecznego
prowadzenia ruchu zakładu górniczego,
b) projektowania, wykonywania, wyposażenia i przekazywania do
użytkowania nowych miejsc i stanowisk pracy,
c) zmiany, rozbudowy i przebudowy miejsc i stanowisk pracy, powodujących
zmianę warunków pracy,
d) ochrony przed zagrożeniami występującymi w zakładzie górniczym,
e) przeglądów maszyn i urządzeń do utrzymywania ich w stanie sprawności,
f) zatrudniania i koordynacji prac wykonywanych przez inne podmioty
gospodarcze,
g) obiegu dokumentów pokontrolnych organów nadzoru zewnętrznego.
Ramy prawne : Dyrektywa nr 92/104/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie poprawy
bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrowia pracowników
odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego
Dokument bezpiecze
ń
stwa
TU Delft, Safety Science Group
strona 35
7. Opis postępowania związanego z bezpieczeństwem
zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego,w zakresie:
a) identyfikacji i monitorowania zagrożeń,
b) oceny i dokumentowania ryzyka dla miejsc i stanowisk pracy, wykonywanych w oparciu
o ogólne wytyczne dla oceny ryzyka zawodowego,
c) opracowywania instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy,
d) konsultowania i udziału pracowników w sprawach dotyczących bezpieczeństwa i higieny
pracy, w tym opracowywaniu instrukcji,
e) informowanie pracowników o ryzyku i sposobach zapobiegania zagrożeniom,
f) zatrudniania pracowników posiadających wymagane kwalifikacje lub potrzebne
umiejętności,
g) identyfikacji i wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych,
h) przeprowadzanie badań profilaktycznych pracowników,
i) szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
j) badań przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy.
Ramy prawne : Dyrektywa nr 92/104/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie poprawy
bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrowia pracowników
odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego
Dokument bezpiecze
ń
stwa
TU Delft, Safety Science Group
strona 36
8. Opis postępowania w sytuacjach awaryjnych
dotyczących:
a) sposobów ewakuacji i zapewnienia środków
ratunkowych,
b) organizacji ratownictwa i pierwszej pomocy,
c) zapewnienia łączności, systemów ostrzegawczych
i alarmowych.
Ramy prawne : Dyrektywa nr 92/104/EWG
dotycz
ą
ca minimalnych wymaga
ń
w zakresie poprawy
bezpiecze
ń
stwa pracy i ochrony zdrowia pracowników
odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego
Dokument bezpiecze
ń
stwa
TU Delft, Safety Science Group
strona 37
Ramy prawne : Dyrektywa nr 96/82/EC
Opracowana przez : Rada SEVESO II
o zapobieganiu wielkim zagrożeniom
** strategia zapobiegania wielkim zagrożeniom
** współpraca i wymiana informacji (efekt domina)
** raporty bezpieczeństwa pracy
** plany ratunkowe na wypadek katastrofy
** bezpieczeństwo publiczne
** informacja o środkach prewencyjnych
** informacja o poważnych wypadkach
** system kontroli i nadzoru
** współpraca i wymiana informacji
TU Delft, Safety Science Group
strona 38
Ramy prawne : Dyrektywa nr 96/82/EC
Opracowana przez : Rada SEVESO II
o zapobieganiu wielkim zagrożeniom
Dwie kategorie przedsiębiorstw na podstawie ilości
substancji niebezpiecznej znajdującej się na terenie.
Przykład: I kategoria : ponad 350 ton
II kategoria : ponad 2500 ton
Wymagania:
wdrożony system zarządzania bezpieczeństwem pracy
I kategoria : informacja o instalacji,
opis strategii zapobiegania katastrofom
II kategoria:
raport bezpieczeństwa pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 39
Wymagania do
raportu bezpiecze
ń
stwa pracy
Raport bezpieczeństwa pracy ma za zadanie :
A) Przedstawienie strategii zapobiegania
poważnym wypadkom i systemu zarządzania
bezpieczeństwem pracy
B) Przedstawienie identyfikacji i oceny
najpoważniejszych zagrożeń
oraz zastosowanych środków profilaktycznych
TU Delft, Safety Science Group
strona 40
C) Przedstawienie systemu zapewniającego
zapewnienie bezpieczeństwa i niezawodności
na etapach projektowania, budowy,
eksploatacji i konserwacji urządzeń, elementów
wyposażenia i konstrukcji stwarzających
poważne zagrożenia.
D) Przedstawienie planów ratunkowych
i przygotowania akcji ratowniczych
E) Zabezpieczenia dostarczania niezbędnych
informacji kompetentnym władzom
Wymagania do
raportu bezpiecze
ń
stwa pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 41
Zawarto
ść
raportu bezpiecze
ń
stwa pracy
Minimum danych i informacje w raporcie bezpieczeństwa
pracy
I
II
III
IV
V
MAPP (Major Accident Prevention Policy - Strategia
Zapobiegania Wielkim Zagrożeniom Wypadkowym)
Informacja o lokalizacji zakładu, instalacjach oraz
pracach mogących spowodować zagrożenie
Opis instalacji, procesów i substancji niebezpiecznych
Identyfikacja zagrożeń,
ocena ryzyka
oraz
stosowanych rozwiązań technicznych
Środki profilaktyczne oraz środki i działania mające na
celu ograniczenie strat w przypadku katastrofy
TU Delft, Safety Science Group
strona 42
Ustawa „Prawo ochrony środowiska” z dnia 27
kwietnia 2001r.
Tytuł IV "Powa
ż
ne awarie"
Zdefiniowanie przedsi
ę
biorstw:
o zwi
ę
kszonym ryzyku oraz o du
ż
ym ryzyku.
Okre
ś
lenie podstawowych wymaga
ń
m.in.:
zasady współpracy z PSP,
opracowanie programu przeciwdziałania awariom.
Zakłady o du
ż
ym ryzyku:
opracowanie i wdro
ż
enia systemu bezpiecze
ń
stwa
stanowi
ą
cego element og
ó
lnego systemu zarz
ą
dzania
i organizacji zakładu, raport bezpiecze
ń
stwa
TU Delft, Safety Science Group
strona 43
Rozporządzenie Ministra Gospodarki
z dnia 16 sierpnia 2001r. w sprawie wymagań dla
raportów bezpieczeństwa oraz szczegółowych zasad
jego weryfikacji
Rozporządzenie Ministra Gospodarki
z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie zaliczenia zakładów
do kategorii o zwiększonym ryzyku albo do kategorii o
dużym ryzyku wystąpienie poważnej awarii
przemys
ł
owej.
TU Delft, Safety Science Group
strona 44
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2002 r.
w sprawie wymagań zasadniczych dla środków ochrony
indywidualnej.
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) wymagania zasadnicze dla środków ochrony indywidualnej,
2) warunki i tryb dokonywania oceny zgodności środków
ochrony indywidualnej,
3) sposób znakowania środków ochrony indywidualnej,
4) wzór oznakowania CE.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Spo
ł
ecznej z dnia 31 marca 2003r.
w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony
indywidualnej – weszło w życie z dniem przystąpienia Polski do
Unii Europejskiej
TU Delft, Safety Science Group
strona 45
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2001 r.
w spraw sprawie wymagań zasadniczych dla maszyn
i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności,
warunków i trybu dokonywania oceny zgodności oraz sposobu
oznakowania tych maszyn i elementów bezpieczeństwa
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Spo
ł
ecznej z dnia 31 marca 2003r.
w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn
i elementów bezpieczeństwa – weszło w życie
| z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej
TU Delft, Safety Science Group
strona 46
Ramy prawne : Art. 226 Kodeksu pracy
zobowiązuje pracodawców do
informowania pracowników o ryzyku
zawodowym, które wiąże się
z wykonywana pracą oraz o zasadach
ochrony przed zagrożeniem
a więc
pracodawca musi umieć zidentyfikować i ocenić
ryzyko oraz ustalić adekwatne środki profilaktyczne
TU Delft, Safety Science Group
strona 47
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrze
ś
nia 1997r
w sprawie ogólnych przepisów
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
Dział IV Procesy pracy, rozdział 1. Przepisy ogólne, $39
Pracodawca jest obowi
ą
zany ocenia
ć
i dokumentowa
ć
ryzyko zawodowe,
wyst
ę
puj
ą
ce przy okre
ś
lonych pracach,
oraz stosowa
ć
niezb
ę
dne
ś
rodki
profilaktyczne zmniejszaj
ą
ce ryzyko.
TU Delft, Safety Science Group
strona 48
definicja ryzyka zawodowego
definicja ryzyka zawodowego
rozumie się przez to prawdopodobieństwo
wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych
z wykonywaną pracą, powodujących straty
,
w szczególności wystąpienia u pracowników
niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku
zagrożeń zawodowych występujących w
środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrze
ś
nia 1997r
w sprawie ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 49
Nowe wymagania
Nowe wymagania
§
§
39a.1
39a.1
Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe przy
Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe przy
wykonywanych pracach, w szczeg
wykonywanych pracach, w szczeg
ó
ó
lno
lno
ś
ś
ci przy
ci przy
do
do
borze
borze
wyposa
wyposa
ż
ż
enia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych
enia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych
substancji i preparat
substancji i preparat
ó
ó
w chemicznych, biologicznych,
w chemicznych, biologicznych,
rakotw
rakotw
ó
ó
rczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji
rczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji
pracy
pracy
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 2 marca 2007r.
zmieniaj
ą
ce rozporz
ą
dzenia w sprawie
ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 50
Nowe wymagania
Nowe wymagania
§
§
39a.
39a.
3
3
1 Dokumentacja:
1 Dokumentacja:
a) Stosowane maszyny, narz
a) Stosowane maszyny, narz
ę
ę
dzia i materia
dzia i materia
ł
ł
y,
y,
b) wykonywane zadania,
b) wykonywane zadania,
c) niebezpieczne, szkodliwe i uci
c) niebezpieczne, szkodliwe i uci
ąż
ąż
liwe czynniki
liwe czynniki
ś
ś
rodowiska
rodowiska
pracy
pracy
d) Stosowane
d) Stosowane
ś
ś
rodki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
rodki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
e) Osoby pracuj
e) Osoby pracuj
ą
ą
ce na stanowisku
ce na stanowisku
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 2 marca 2007r.
zmieniaj
ą
ce rozporz
ą
dzenia w sprawie
ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 51
Nowe wymagania
Nowe wymagania
§
§
39a.
39a.
3
3
2) Wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla
2) Wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla
ka
ka
ż
ż
dego z czynnik
dego z czynnik
ó
ó
w
w
ś
ś
rodowiska pracy oraz niezb
rodowiska pracy oraz niezb
ę
ę
dne
dne
ś
ś
rodki profilaktyczne zmniejszaj
rodki profilaktyczne zmniejszaj
ą
ą
ce ryzyko
ce ryzyko
3) Data przeprowadzenie oceny oraz osoby dokonuj
3) Data przeprowadzenie oceny oraz osoby dokonuj
ą
ą
ce
ce
ocen
ocen
ę
ę
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 2 marca 2007r.
zmieniaj
ą
ce rozporz
ą
dzenia w sprawie
ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 52
Nowe wymagania
Nowe wymagania
§
§
39
39
b
b
Przy pracach stwarzaj
Przy pracach stwarzaj
ą
ą
cych zagro
cych zagro
ż
ż
enia, gdy wymaga tego
enia, gdy wymaga tego
sytuacja, do kierowania lud
sytuacja, do kierowania lud
ź
ź
mi wykonuj
mi wykonuj
ą
ą
cymi te prace
cymi te prace
powinny by
powinny by
ć
ć
stosowane sygna
stosowane sygna
ł
ł
y bezpiecze
y bezpiecze
ń
ń
stwa
stwa
–
–
r
r
ę
ę
czne
czne
lub komunikaty s
lub komunikaty s
ł
ł
owne, zgodnie z wymaganiami
owne, zgodnie z wymaganiami
okre
okre
ś
ś
lonymi w za
lonymi w za
łą
łą
czniku 1
czniku 1
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 2 marca 2007r.
zmieniaj
ą
ce rozporz
ą
dzenia w sprawie
ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 53
Nowe wymagania
Nowe wymagania
§
§
39
39
3
3
Pracodawca informuje pracownik
Pracodawca informuje pracownik
ó
ó
w o istniej
w o istniej
ą
ą
cych
cych
zagro
zagro
ż
ż
eniach zawodowych, w szczeg
eniach zawodowych, w szczeg
ó
ó
lno
lno
ś
ś
ci o
ci o
zagro
zagro
ż
ż
eniach, przed kt
eniach, przed kt
ó
ó
rymi chroni
rymi chroni
ć
ć
ich b
ich b
ę
ę
d
d
ą
ą
ś
ś
rodki
rodki
ochrony indywidualnej oraz przekazuje informacje o tych
ochrony indywidualnej oraz przekazuje informacje o tych
ś
ś
rodkach i zasady ich stosowania. Szczeg
rodkach i zasady ich stosowania. Szczeg
ó
ó
ł
ł
owe zasady
owe zasady
stosowania
stosowania
ś
ś
rodk
rodk
ó
ó
w ochrony indywidualnej okre
w ochrony indywidualnej okre
ś
ś
la
la
za
za
łą
łą
cznik 2
cznik 2
Ramy prawne : Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 2 marca 2007r.
zmieniaj
ą
ce rozporz
ą
dzenia w sprawie
ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 54
Holandia, Kodeks Pracy 1998, art. 5.
1. Sklasyfikuj miejsca pracy i rodzaje prac
2. Zidentyfikuj zagro
ż
enia
3. Ustal stosowane
ś
rodki ochrony
4. Oszacuj ryzyko
5. Oce
ń
czy ryzyko jest akceptowalne
6. Zidentyfikuj potrzebne dodatkowe
ś
rodki ochrony
7. Opracuj plan działania
8. Oce
ń
efektywno
ść
planu działania
TU Delft, Safety Science Group
strona 55
Ustawa z dnia 30 pa
ź
dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu
społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych
•
rodzaje
ś
wiadcze
ń
z tytu
ł
u wypadków przy pracy
i chorób zawodowych oraz warunki nabywania prawa
do tych
ś
wiadcze
ń
,
• zasady i tryb przyznawania
ś
wiadcze
ń
, ustalania ich
wysoko
ś
ci oraz zasady ich wyp
ł
aty,
•
zasady ró
ż
nicowania stopy procentowej sk
ł
adki na
ubezpieczenie spo
ł
eczne z tytu
ł
u wypadków przy
pracy i chorób zawodowych w zale
ż
no
ś
ci od
zagro
ż
e
ń
zawodowych i ich skutków,
• zasady finansowania prewencji wypadkowej.
TU Delft, Safety Science Group
strona 56
Pierwszy etap
- od 1 stycznia 2003 r. do 31 marca 2006 r. –
zró
ż
nicowanie składki na poziomie grup działalno
ś
ci (wg Polskiej
Klasyfikacji Działalno
ś
ci w rejestrze REGON).
Drugi etap
- po 31 marca 2006 r., zró
ż
nicuje dodatkowo składki
poszczególnych płatników poprzez wprowadzenie indywidualnego
wska
ź
nika koryguj
ą
cego (0.8 – 1.2), powoduj
ą
cego obni
ż
enie lub
podwy
ż
szenie składki dla konkretnego zakładu, w stosunku do
składki ustalonej dla bran
ż
y do której zakład nale
ż
y. Wska
ź
nik
koryguj
ą
cy, zale
ż
ny od liczby osób poszkodowanych w wypadkach
przy pracy i zatrudnionych w warunkach zagro
ż
enia b
ę
dzie ustalany
na podstawie danych za 3 lata poprzedzaj
ą
ce rok składkowy.
Trzeci etap
– od 1 kwietnia 2009 r. wska
ź
nik koryguj
ą
cy b
ę
dzie mógł
zmienia
ć
si
ę
w zakresie od 0,5 do 1,5.
Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Spo
ł
ecznej z dnia
29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy
procentowej sk
ł
adki na ubezpieczenie spo
ł
eczne z tytu
ł
u
wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od
zagrożeń zawodowych i ich skutków
TU Delft, Safety Science Group
strona 57
Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Spo
ł
ecznej z dnia
29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy
procentowej sk
ł
adki na ubezpieczenie spo
ł
eczne z tytu
ł
u
wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od
zagrożeń zawodowych i ich skutków
Grupa działalności Płatnik składki
K
1
+ K
2
+ K
3
+ K
4
K
1
+ K
2
+ 2 * K
3
K
DX
= ----------------------------
K
ZX
= -----------------------
4
4
gdzie:
K
1
- wypadki przy pracy
K
2
- śmiertelne i ciężkie wypadki przy pracy
K
3
- warunki zagrożenia (przekroczenia NDS i NDN)
K
4
- choroby zawodowe
TU Delft, Safety Science Group
strona 58
Część 3
Najważniejsze elementy efektywnego systemu
zarządzania bezpieczeństwem pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 59
Na poziomie strategicznym
Polityka
Wymierne cele
Programy zarz
ą
dzania/realizacji celów
Przegl
ą
d kierownictwa
TU Delft, Safety Science Group
strona 60
Kluczowe elementy efektywnego systemu
zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
Zdarzenia wypadkowe
Analiza
i ocena ryzyka
Audyty
bezpieczeństwa
pracy
Wskaźniki bezpieczeństwa pracy
Działania
korygujące
i
prewencyjne
TU Delft, Safety Science Group
strona 61
Działania stabilizuj
ą
ce system
bezpiecze
ń
stwa pracy
(przywracanie optymalnego poziomu ryzyka)
korekcyjne
koryguj
ą
ce
zapobiegawcze
TU Delft, Safety Science Group
strona 62
Eliminacja
zauważonych
odstępstw / niezgodności
Istota działa
ń
korekcyjnych
TU Delft, Safety Science Group
strona 63
Eliminacja
przyczyn
stwierdzonej
niezgodności / straty
Zapobieganie powtórzeniu się podobnego
zdarzenia
Istota działa
ń
koryguj
ą
cych
TU Delft, Safety Science Group
strona 64
Eliminacja potencjalnej przyczyny
niezgodności / straty
=
poprawa / doskonalenie
systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy
Zapobieganie zdarzeniom wypadkowym
Istota działa
ń
zapobiegawczych
TU Delft, Safety Science Group
strona 65
Jednolite post
ę
powanie z odst
ę
pstwami
D
z
ia
ła
n
ia
k
o
re
k
c
y
jn
e
D
z
ia
ła
n
ia
k
o
re
k
c
y
jn
e
O
D
S
T
Ę
P
S
T
W
O
O
D
S
T
Ę
P
S
T
W
O
Ocena
Ryzyka
Ocena
powtarzal-
no
ś
ci
MAŁE
DU
ś
E
A
N
A
L
IZ
A
P
R
Z
Y
C
Z
Y
N
A
N
A
L
IZ
A
P
R
Z
Y
C
Z
Y
N
D
Z
IA
Ł
A
N
IA
K
O
R
Y
G
U
J
Ą
C
E
i
Z
A
P
O
B
IE
G
A
W
C
Z
E
D
Z
IA
Ł
A
N
IA
K
O
R
Y
G
U
J
Ą
C
E
i
Z
A
P
O
B
IE
G
A
W
C
Z
E
DU
ś
A
MAŁA
TAK
STOP
Działania
skuteczne
NIE
TU Delft, Safety Science Group
strona 66
Dlaczego warto zarz
ą
dza
ć
ryzykiem
•
zapobieganie wypadkom powodującym straty
materialne;
•
korzyści przy ubezpieczeniach;
po wprowadzeniu
zróżnicowanej stawki ubezpieczeniowej uzyskanie
korzystnej stawki ubezpieczeniowej a być może
również „bonusów” związanych z wprowadzeniem
systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy;
•
dorównanie bądź zdobycie przewagi nad
konkurencją
TU Delft, Safety Science Group
strona 67
Dlaczego warto zarz
ą
dza
ć
ryzykiem
•
uniknięcie bezpośrednich strat powodowanych
przez wypadki przy pracy (straty w produkcji,
straty wykwalifikowanych często „niezastąpionych”
fachowców, odszkodowania, itp.);
•
poprawa wizerunku firmy (marketing);
•
podniesienie wartości firmy.
TU Delft, Safety Science Group
strona 68
Zagro
ż
enie a ryzyko - definicje
Strata (ang. Loss) -
możliwe do uniknięcia
zniszczenia lub uszkodzenie czegokolwiek.
Zagrożenie (ang. Hazard) -
warunki pracy
lub zachowanie, które może spowodować stratę.
Ryzyko (ang. Risk) -
prawdopodobieństwo
poniesienia straty.
TU Delft, Safety Science Group
strona 69
Zagro
ż
enie versus ryzyko
Przykład 1.
Zagrożenie
Skutek
Prawdo-
podobieństwo
Ryzyko
katastrofa samolotu
XYZAL
śmierć wszystkich
osób
kilkadziesiąt
wypadków od II wojny
światowej
średnie
znaczne
katastrofa samolotu
KLM
śmierć wszystkich
osób
(od 1945 roku nie było
wypadku)
znikome
bardzo małe
TU Delft, Safety Science Group
strona 70
Przykład 2.
Utrata słuchu przez pracownika na hali montażowej
Zagrożenie
Skutek
Prawdo-
podobieństwo
Ryzyko
hałas 81dbA
uszkodzenie słuchu
(pracownik nie stosuje
ochronników słuchu)
bardzo małe
małe
hałas 86dbA
uszkodzenie słuchu
(pracownik używa
ochronniki słuchu)
znikome
bardzo małe
Zagro
ż
enie versus ryzyko
TU Delft, Safety Science Group
strona 71
Przykład 3.
Różne scenariusze wypadkowe
Zagrożenie
Skutek
Prawdo-
podobieństwo
Ryzyko
wybuch instalacji
katastrofa
(wszystkie urządzenia
zabezpieczające są
sprawne i
systematycznie
kontrolowane)
znikome
średnie
skaleczenie palca
absencja
(praca ostrymi
narzędziami,
pracownik nie używa
rękawic ochronnych)
duże
średnie
Zagro
ż
enie versus ryzyko
TU Delft, Safety Science Group
strona 72
Ź
ródła ryzyka
Ryzyko naturalne
Ryzyko technologiczne
Siły natury
Człowiek
Technika
Praca
TU Delft, Safety Science Group
strona 73
zale
ż
ne od indywidualnej
ekspozycji
Ryzyko
zawodowe
Ryzyko osobiste
Ryzyko
grupowe
Ryzyko przedsiębiorstwa
Pracownik
Ryzyko
społeczne
PRACA
DOM
SPORT
HOBBY
TRANSPORT
ITD..
zale
ż
ne od liczby
nara
ż
onych pracowników
Ryzyko awarii
zale
ż
ne od liczby
obiektów technicznych
Wyposażenie
Rodzaje ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 74
Podej
ś
cia do zarz
ą
dzania ryzykiem
Treat (kontroluj)
kontrolowanie ryzyka
rozwi
ą
zania fizyczne
rozwi
ą
zania proceduralne
szkolenie i nadzór
Transfer (przenie
ś
)
przenie
ś
ryzyko finansowe na
innych
ubezpieczenia
zlecenia, podwykonawcy
Terminate (usu
ń
)
eliminacja ryzyka
najlepsze rozwi
ą
zanie
nie zawsze jest mo
ż
liwe
Tolerate (toleruj)
akceptacja ryzyka
decyzja kierownictwa
nie wymaga (dalszych)
działa
ń
profilaktycznych
TU Delft, Safety Science Group
strona 75
Podej
ś
cie do oceny ryzyka
Ocena ryzyka
Ryzyko nie
akceptowane
Ryzyko
akceptowane
Ryzyko
kontrolowane
Ryzyko
tolerowane
TU Delft, Safety Science Group
strona 76
Strategia
DUAT
Analiza ryzyka
Ocena ryzyka
Ryzyko nie
akceptowane
Ryzyko
akceptowane
Ryzyko
kontrolowane
Ryzyko
tolerowane
Potencjalne
powa
ż
ne skutki
Potencjalnie
małe skutki
DUAT
A
B
A - doskonalenie środków ochrony, redukcja ryzyka
B – niezawodność stosowania środków ochrony
TU Delft, Safety Science Group
strona 77
System Zarz
ą
dzania Ryzykiem
Identyfikacja
zagrożeń
Oszacowanie
ryzyka
Akceptacja
poziomu ryzyka
Analiza
opcji
Monitorowanie
Podejmowanie
decyzji
Wdrożenie
Analiza ryzyka
Kontrolowanie poziomu ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 78
Przygotowanie narzędzi do
zarządzania ryzykiem
(koordynator, zakres,
metoda szacowania ryzyka,
zespoły, formularze, program)
Doraźna
weryfikacja
AOR
Zmiany w przedsiębiorstwie
Zdarzenia wypadkowe
Okresowa
weryfikacja
AOR
Ustalenie
Akceptowanego
Poziomu Ryzyka
Analiza i ocena ryzyka (AOR)
Działania korygujące
dla nieakceptowanego
poziomu ryzyka
okresowe
ustalenie
optymalnego
poziomu ryzyka
akceptowanego
Wykorzystanie AOR w przedsiębiorstwie
Działania korygujące i prewencyjne
Badanie zdarzeń wypadkowych
Analizy bezpieczeństwa pracy
Konserwacja prewencyjna
Informacja dla pracowników, szkolenia
Specyfikacje zakupów
Przeglądy - listy kontrolne
Dobór środków ochrony indywidualnej
Zarys procedury zarz
ą
dzania ryzykiem
Przeglądy, audyty, obserwacje
TU Delft, Safety Science Group
strona 79
Podstawowy cel zarz
ą
dzania ryzykiem
Głównym celem zarz
ą
dzania ryzykiem
jest osi
ą
gni
ę
cie jak najni
ż
szego
poziomu ryzyka w ramach mo
ż
liwo
ś
ci
przedsi
ę
biorstwa –
optymalny poziom ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 80
Zasada ALARP
(as low as reasonable practical)
tak niskie jak jest to praktycznie
uzasadnione
TU Delft, Safety Science Group
strona 81
Monitorowanie poziomu ryzyka
Głównym celem monitorowania
poziomu ryzyka jest jak najszybsze
reagowanie na każde przekroczenie
poziomu akceptowanego
Ciągłe doskonalenie systemu
TU Delft, Safety Science Group
strona 82
Oszacowanie ryzyka
poziom ryzyka poziom ryzyka
bez stosowania przy stosowaniu
środków ochrony środków ochrony
ograniczenie
poziomu ryzyka
dzięki
stosowaniu
środków
ochrony
r
y
z
y
k
o
Ryzyko
„maksymalne”
Ryzyko
optymalne
APR
APR - akceptowany poziom ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 83
ryzyko
APR
ryzyko ryzyko
“maksymalne” “optymalne”
Środek ochrony A
(50%)
Środek ochrony B
(30%)
Środek ochrony C
(20%)
APR –
akceptowany
poziom ryzyka
Ś
rodki ochrony = obni
ż
enie poziomu ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 84
Środek ochrony A
(50%)
Środek ochrony B
(30%)
Środek ochrony C
(20%)
Funkcjonuje Relatywna
w skuteczność
90% 45%
100% 30%
50% 10%
RAZEM
85%
Rzeczywista skuteczno
ść ś
rodków ochrony
TU Delft, Safety Science Group
strona 85
ryzyko
ryzyko ryzyko ryzyko
„maksymalne” „optymalne”
„rzeczywiste”
Środek ochrony A
(45%)
Środek ochrony B
(30%)
Środek ochrony C
(10%)
APR
Wpływ rzeczywistej skuteczno
ś
ci
ś
rodków
ochrony na ryzyko
TU Delft, Safety Science Group
strona 86
Monitorowanie ryzyka
Wykorzystanie wyników przeglądów, audytów,
obserwacji, wskaźników itp. do oceny
stosowania środków ochrony, a tym samych
weryfikacja ich skuteczności
Wykorzystanie zdarzeń wypadkowych do
weryfikacji oceny prawdopodobieństwa oraz
skutków
TU Delft, Safety Science Group
strona 87
Ryzyko w OHSAS
4.3.1.
Identyfikacja
zagro
ż
e
ń
i ocena ryzyka
4.5.4.
Audyty
4.2.
Polityka
4.3.3. Cele
4.3.4.
Program
4.4.2.
Szkolenia,
ś
wiadomo
ść
4.4.7.
Przygotowanie
na awarie
4.4.6.
Sterowanie
operacyjne
4.4.3.
Konsultacje
4.5.1.
Monitorowanie
4.5.2.
Zdarzenia
wypadkowe
TU Delft, Safety Science Group
strona 88
Zdarzenia wypadkowe
Ka
ż
de
zdarzenie wypadkowe
dostarcza cennych informacji
o rzeczywistych i potencjalnych
przyczynach wypadków, co pozwala
na weryfikacj
ę
oceny ryzyka
TU Delft, Safety Science Group
strona 89
Zdarzenia wypadkowe
‘śpiące’ wypadki - potencjalne zdarzenia wypadkowe
warunki pracy lub zachowanie pracownika , które mogą być
przyczyną wypadku = niebezpieczne sytuacje
zdarzenia potencjalnie wypadkowe
zdarzenia, które mogły spowodować straty
wypadki
zdarzenia, które spowodowały straty
Dlaczego warto badać zdarzenia wypadkowe:
uczenie się
efektywność ekonomiczna
usuwanie przyczyn
prewencja
TU Delft, Safety Science Group
strona 90
Zdarzenia wypadkowe terminologia
NIEBEZPIECZNA SYTUACJA
niebezpieczne zachowanie lub niebezpieczne warunki pracy
ZDARZENIE WYPADKOWE
wypadek lub zdarzenie potencjalnie wypadkowe
POPO – potencjalnie poważne (ang. HIPO – high potential)
TU Delft, Safety Science Group
strona 91
wypadek
wypadek
POPO
niebezpieczne
sytuacje
niebezpieczne
sytuacje POPO
Zdarzenie
potencjalnie
wypadkowe
POPO
zdarzenie
potencjalnie
wypadkowe
s t r a t y r z e c z y w i s t e
s
t
r
a
t
y
p
o
t
e
n
j
a
l
n
e
poważny
wypadek
znikome (praktycznie brak strat) małe/średnie
poważne
p
o
w
a
ż
n
e
ś
r
e
d
n
i
e
z
n
i
k
o
m
e
Rodzaje zdarze
ń
wypadkowych
TU Delft, Safety Science Group
strona 92
Przykład powi
ą
zania oceny ryzyka
z poziomem raportowania
Kategoria ryzyka
poziom raportowania
kategoria 1-2
kierownik
jednostki/komórki
organizacyjnej
kategoria 3
kierownik wydziału/fabryki
kategoria 4-5
najwyższe kierownictwo
TU Delft, Safety Science Group
strona 93
Kluczowe wska
ź
niki strat
Monitorowanie
reaktywne
Monitorowanie
pro aktywne
Ocena
ryzyka
Kluczowe
wska
ź
niki
efektywno
ś
ci
i sposoby
kontroli zagro
ż
e
ń
Badanie
wypadków,
analizy
epidemiologiczne
Przegl
ą
dy
i
działania
koryguj
ą
ce
Analiza
trendów
Analiza
trendów
Ocena systemu
Wska
ź
niki reaktywne i pro aktywne
System QUEST, W.Brytania
TU Delft, Safety Science Group
strona 94
sukces = nagroda
Wybitne osi
ą
gni
ę
cia
norma
Stan normalny
ostrze
ż
enie – korekta
Podj
ę
cie działa
ń
koryguj
ą
cych we
własnym zakresie - do
wiadomo
ś
ci
pełnomocnika Zarz
ą
du
ds. Bezpiecze
ń
stwa
Pracy
alarm =
natychmiastowe
działania
Działania koryguj
ą
ce
nadzorowane
bezpo
ś
rednio przez
pełnomocnika Zarz
ą
du
ds. Bezpiecze
ń
stwa
Pracy
CEL
DŁUGO-
TERMINO
WY
CEL
KRÓTKO-
TERMINOWY
Monitorowanie systemu przy pomocy
wska
ź
ników
TU Delft, Safety Science Group
strona 95
Monitorowanie systemu
Monitorowanie systemu
Cele
Wska
ź
niki
pro aktywne
Wska
ź
niki
reaktywne
Polityka,
ocena ryzyka
Ocena
zarz
ą
dzania
ryzykami
Ocena
funkcjonowania
systemu
Ocena
skuteczno
ś
ci
systemu
Procedury,
standardy
Potencjalne
straty
TU Delft, Safety Science Group
strona 96
Część 4
Audyty systemu zarządzania
bezpieczeństwem pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 97
Definicja :
Audyt Bezpiecze
ń
stwa Pracy
okresowy przegląd prewencyjny, którego celem
jest uzyskanie obrazu, w jaki sposób dana
organizacja zarządza ryzykiem, zapobiega
urazom, zniszczeniom i innym niepożądanym
stratom w celu podjęcia skutecznych akcji
mających poprawić zarządzanie
przedsiębiorstwem
TU Delft, Safety Science Group
strona 98
Cel podstawowy
Audyty systemów zarz
ą
dzania
bezpiecze
ń
stwem
Wczesne ostrzeżenie dla
kierownictwa firmy - aby można
było zapobiec stratom przez
podjęcie odpowiednich działań
zapobiegawczych.
TU Delft, Safety Science Group
strona 99
Rodzaje Audytów
Audyty 1-wszej strony
•
indywidualne audyty kierownictwa
♦
na tym samym poziomie
♦
na niższych poziomach
•
zespołowe audyty personelu produkcyjnego
♦
interdyscyplinarne - problemy
techniczne, eksploatacyjne, metody
pracy, szkolenie, produkcja, zdrowie
i higiena pracy,
♦
z udziałem ekspertów zewnętrznych
lub bez
Audyty 2-giej oraz 3-ciej strony
TU Delft, Safety Science Group
strona 100
Cel Audytów – ocena systemu
♦
obiektywna ocena wysiłku włożonego w zapobieganie
stratom
♦
pomoc w zbudowaniu skutecznego systemu zapobiegania
stratom
♦
kompleksowa i systematyczna ocena zarządzania
bezpieczeństwem pracy, ochroną zdrowia pracowników
i zapobieganiu stratom
♦
identyfikacja zagrożeń mogących spowodować:
♦
wypadek przy pracy
♦
chorobę zawodową
♦
awarię
♦
straty produkcyjne
♦
pożar
♦
wybuch
♦
inne straty
TU Delft, Safety Science Group
strona 101
Typy audytów
Audyty wewn
ę
trzne
•
przeprowadzane przez przełożonego
•
przeprowadzane przez zespół/grupę
pracowników z różnych działów
Audyty zewn
ę
trzne
•
zewnętrzny zespół audytorski
TU Delft, Safety Science Group
strona 102
Część 4.1
Audyt systemu zarządzania
bezpieczeństwem pracy wg ISRS
TU Delft, Safety Science Group
strona 103
ISRS
ISRS
International Safety Rating System
International Safety Rating System
TU Delft, Safety Science Group
strona 104
ISRS - wynik lat do
ś
wiadcze
ń
,
innowacji i współpracy
Początek lat 50-tych - Frank E. Bird, Jr. tworzy program
bezpieczeństwa dla Lukens Steel Company w Pensylwanii -
największej, niezależnej hucie w Stanach Zjednoczonych
1970
- Firma ubezpieczeniowa INA, Stany Zjednoczone.
Frank Bird tworzy system Total Loss Control, na
podstawie analizy opisów wypadków i awarii
zebranych u tysięcy klientów INA
1978
- Pierwsza wersja ISRS, International Loss Control
Institute, Loganville, Georgia, USA
1980, 1984, 1986, 1988, 1994, 2003 - kolejne wersje ISRS
2001
- wersja polska EVISA 2.1
2004
– wersja polska EVISA 3.1
2005
– isrs
7
2007
– isrs
7
wersja polska i pierwszy projekt ABB
TU Delft, Safety Science Group
strona 105
Logicznie uporz
ą
dkowany program do mierzenia
jako
ś
ci i skuteczno
ś
ci systemu ograniczania strat
oraz zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
Kompleksowe i systematyczne podej
ś
cie do
problematyki zapobiegania stratom.
Zbiór sprawdzonych praktyk zarz
ą
dzania.
Przewodnik dotycz
ą
cy wdra
ż
ania, utrzymywania
i ci
ą
głego doskonalenia systemu zarz
ą
dzania
ochron
ą
zdrowia i bezpiecze
ń
stwem pracy.
Czym jest ISRS ?
TU Delft, Safety Science Group
strona 106
Filozofia ISRS
1. R
1. R
ó
ó
b to co jest Ci potrzebne
b to co jest Ci potrzebne
(spośród 653 pytań EVISA/ISRS - praktyk
zarządzania, wybierz te, które wpływają na obniżenie
największych ryzyk)
2. T
2. T
o co robisz musi by
o co robisz musi by
ć
ć
zrobione dobrze
zrobione dobrze
(dokonuj regularnego pomiaru funkcjonowania i
efektów wdrożonych praktyk zarządzania oraz
podejmuj niezbędne działania korygujące i
zapobiegawcze)
TU Delft, Safety Science Group
strona 107
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11 12 13 14 15
16 17 18 19 20
Pytania
EVISA
Poziom
1-10
Zasada budowy i oceny systemu zarz
ą
dzania
wg Programu EVISA
Wybór elementów
systemu na zasadzie
“need based” -
potrzeby na podstawie
analizy ryzyka.
AUDYT wg Programu EVISA
TU Delft, Safety Science Group
strona 108
126
podobszarów
653
wymagań systemowych
20
obszarów
ISRS - Kompleksowy System
TU Delft, Safety Science Group
strona 109
1. Zarz
ą
dzanie i administracja (74)
2. Szkolenie kadry kierowniczej (26)
3. Planowe przegl
ą
dy bhp i obsługa
urz
ą
dze
ń
(38)
4. Analiza zada
ń
krytycznych i
procedury pracy (27)
5. Badanie zdarze
ń
wypadkowych
(33)
6. Obserwacja procesu pracy (15)
7. Przygotowanie do sytuacji
awaryjnych (53)
8. Przepisy BHP i pozwolenia na
wykonywanie prac (36)
9. Analiza zdarze
ń
wypadkowych
(33)
10. Szkolenie pracowników (41)
11.
Ś
rodki ochrony indywidualnej (18)
12. Ochrona zdrowia i higiena pracy
(52)
13. Ocena systemu zarz
ą
dzania
bezpiecze
ń
stwem pracy (27)
14. Technologia i zarz
ą
dzanie
zmianami (29)
15. Komunikacja interpersonalna (20)
16. Komunikacja grupowa (20)
17. Promocja zagadnie
ń
bezpiecze
ń
stwa pracy (40)
18. Dobór i przygotowanie
pracowników do pracy (18)
19. Zarz
ą
dzanie zakupami materiałów
i usług (39)
20. Bezpiecze
ń
stwo poza prac
ą
(14)
ISRS - Wykaz Obszarów oraz Liczba Pytań
W sumie 653 pytania
TU Delft, Safety Science Group
strona 110
1. Zarz
ą
dzanie i administracja (1310)
2. Szkolenie kadry kierowniczej (700)
3. Przegl
ą
dy bhp i obsługa urz
ą
dze
ń
(690)
4. Analiza prac krytycznych i
procedury pracy (650)
5. Badanie zdarze
ń
wypadkowych
(605)
6. Obserwacja procesu pracy (450)
7. Przygotowanie do sytuacji
awaryjnych (700)
8. Przepisy BHP i pozwolenia na
wykonywanie prac (615)
9. Analiza zdarze
ń
wypadkowych
(550)
10. Szkolenie pracowników (700)
11.
Ś
rodki ochrony indywidualnej (380)
12. Ochrona zdrowia i higiena pracy
(700)
13.Ocena systemu zarz
ą
dzania
bezpiecze
ń
stwem pracy (700)
14. Technologia i zarz
ą
dzanie
zmianami (670)
15. Komunikacja interpersonalna (490)
16. Komunikacja grupowa (450)
17. Promocja zagadnie
ń
bezpiecze
ń
stwa pracy (380)
18. Dobór i przygotowanie pracowników
do pracy (405
19. Zarz
ą
dzanie zakupami materiałów
i usług (615)
20. Bezpiecze
ń
stwo poza prac
ą
(240)
ISRS - Wykaz obszarów oraz ‘ich wartości’
W sumie 12 000 punktów
TU Delft, Safety Science Group
strona 111
ISRS : Pytanie TAK/NIE (Przykład)
Obszar 1. Zarz
ą
dzanie i Administracja [1310]
Dział 1.1. Polityka Bezpiecze
ń
stwa Pracy [50]
Poziom oceny : L1
UWAGA
Jeśli NIE idź do 1.2.1
Pozycja
1.1.1
Pytanie
Czy w przedsiębiorstwie istnieje
dokument określający politykę
kierownictwa w zakresie bezpieczeństwa
pracy (zapobiegania stratom)
Odpowiedź
TAK
NIE
Punkty
20
0
TU Delft, Safety Science Group
strona 112
ISRS : Pytanie Cało
ść
/Cz
ęść
(Przykład)
Obszar 1. Zarz
ą
dzanie i Administracja [1310]
Dział 1.1. Polityka Bezpiecze
ń
stwa Pracy [ 50 ]
Pozycja
1.1.4
Pytanie
Wykorzystanie dokumentu okre
ś
laj
ą
cego polityk
ę
kierownictwa w zakresie bezpiecze
ń
stwa pracy
1. Umieszczony w dokumentach zakładowych
dotycz
ą
cych bezpiecze
ń
stwa pracy
2. ‘Rozplakatowany w zakładzie
3. Umieszczony w regulaminie zakładowym
4. Omawiany w programach szkoleniowych
5. Jest ogólnie dost
ę
pny.
6. Wykorzystany w inny sposób : .................……..
Odpowiedź
Suma = 12
TAK = 2
NIE = 0
Punkty
0 - 12
TU Delft, Safety Science Group
strona 113
ISRS : Pytanie % (Przykład)
Obszar 1. Zarz
ą
dzanie i Administracja [1310]
Dział 1.8. Audyty wewn
ę
trzne Bezpiecze
ń
stwa Pracy [95]
UWAGA
Jeśli mniej niż 50% idź do 1.9.1
Pozycja
1.8.1
Pytanie
Jaki procent kierownictwa od
ś
redniego do
najwy
ż
szego szczebla bierze udział w audytach
wewn
ę
trznych bezpiecze
ń
stwa pracy
Odpowiedź
% x 25
Punkty
0 - 25
TU Delft, Safety Science Group
strona 114
ISRS : Pytanie o Cz
ę
stotliwo
ść
(Przykład)
Obszar 5. Badanie Wypadków i Zdarze
ń
Potencjalnie wypadkowych [ 605 ]
Dział 5.4. Działania Koryguj
ą
ce i Prewencyjne [120]
Pozycja
1.8.1
Pytanie
Jak cz
ę
sto odpowiedzialne osoby s
ą
informowane o podj
ę
tych działaniach
prewencyjnych i post
ę
pie ich
realizacji
Odpowiedź
raz na miesiąc
raz na 2 miesiące
raz na kwartał
raz na pół roku
raz na rok
nigdy
Punkty
25
20
15
10
5
0
TU Delft, Safety Science Group
strona 115
ISRS : Pytanie Eksperckie
(Przykład)
Obszar 3. Przegl
ą
dy BHP i Stanu Technicznego [690]
Dział 3.1. Planowanie przegl
ą
dów BHP [140]
Wskazania PJ
brak = 0
szkolenie w zakresie zagadnień bhp : 0-5
szkolenie w zakresie identyfikacji i oceny zagrożeń : 0-5
szkolenie prowadzenia kontroli stanu bhp : 0-5
Pozycja
3.1.1.1
Pytanie
Oceń formalne szkolenie w zakresie
techniki prowadzenia przeglądów bhp
przez osoby je prowadzące
Odpowiedź
PJ = 15
Punkty
0 - 15
TU Delft, Safety Science Group
strona 116
ISRS - Korzy
ś
ci
•
Przewodnik przy wdrażaniu nowoczesnego
systemu zarządzania bezpieczeństwem
pracy.
•
Precyzyjna ocena “stanu bezpieczeństwa -
narażenia na straty” organizacji.
•
Źródło metod poprawy bezpieczeństwa
indywidualnego i grupowego.
TU Delft, Safety Science Group
strona 117
ISRS - Korzy
ś
ci (cd.)
•
Wdrożenie zasad przewidywania potencjalnych
zdarzeń powodujących straty oraz systematycznej
analizy ich przyczyn.
•
Zmniejszona liczba wypadków, redukcja ryzyka
zawodowego i ilości zagrożeń.
•
Redukcja kosztów wypadków i innych strat
poprzez wzrost efektywności zarządzania
i zaangażowania pracowników.
TU Delft, Safety Science Group
strona 118
ISRS - Metodologia Audytów
Podsumowanie audytu
Wywiady z kompetentnymi
osobami
Badanie dokumentacji
Weryfikacja
zapisów
Wywiady
sprawdzające
PCS - Audyt
stanowiskowy
Sporządzenie rapotu
Przygotowanie audytu
TU Delft, Safety Science Group
strona 119
Część 4.2
Audyty systemu zarządzania
bezpieczeństwem pracy
wg OHSAS 18001:2007 i PN-N-18001:2004
TU Delft, Safety Science Group
strona 120
Ogólny Model Systemu Zarządzania
Dr W. Edwards Deming
15% problemów
organizacji może być
kontrolowane przez
pracowników.
Pozostałe 85% musi więc
być kontrolowane przez
system zarządzania.
Ocena
Strategia
Nadzór
Plan
Realizacja
TU Delft, Safety Science Group
strona 121
4.4 WDRAśANIE
I FUNKCJONOWANIE
4.4.1 Zasoby, zadania,
odpowiedzialności i uprawnienia
4.4.2 Szkolenie, świadomość
i kompetencje
4.4.3 Komunikacja, współudział
i konsultacje
4.4.4 Dokumentacja
4.4.5 Nadzór nad dokumentacją
4.4.6 Sterowanie operacyjne
4.4.7 Przygotowanie i reagowanie
na awarie
4.5 SPRAWDZANIE
4.5.1 Monitorowanie i pomiary
4.5.2 Ocena zgodności
4.5.2 Badanie zdarzeń wypadkowych,
niezgodności, działania
korygujące i zapobiegawcz4
4.5.4 Nadzorowanie zapisami
4.5.5 Audyt wewnętrzny
4.6 PRZEGLĄD
WYKONYWANY PRZEZ
KIEROWNICTWO
Ci
ą
głe doskonalenie
4.2 POLITYKA BHP
4.3
PLANOWANIE
4.3.1 Identyfikacja
zagrożeń, ocena
ryzyka i określenie
środków kontroli
4.3.2 Wymagania prawne
i inne
4.3.3 Cele i programy
Struktura normy OHSAS 18001:2007
TU Delft, Safety Science Group
strona 122
4.4 WDRAśANIE
I FUNKCJONOWANIE
4.4.1 Struktura i odpowiedzialność i uprawnienia
4.4.2. Zapewnienie zasobów
4.4.3 Szkolenie, świadomość, kompetencje i
motywacja
4.4.4 Komunikowanie się
4.4.5 Dokumentacja systemu BHP
4.4.6. Zarządzanie ryzykiem zawodowym
4.4.7 Organizowanie prac i działań związanych ze
znaczącymi zagrożeniami
4.4.8. Zapobieganie, gotowość i reagowanie na
wypadki przy pracy i poważne awarie
4.4.9. Zakupy
4.4.10. Podwykonawstwo
4.5
SPRAWDZANIE
ORAZ
DZIAŁANIA
KORYGUJĄCE I
ZAPOBIEGAWCZE
4.5.1 Monitorowanie
4.5.2 Badanie wypadków
przy pracy, chorób
zawodowych i zdarzeń
potencjalnie
wypadkowych
4.5.3 Auditowanie
4.5.4. Niezgodności oraz
działania korygujące i
zapobiegawcze
4.6 PRZEGLĄD
ZARZĄDZANIA
Ci
ą
głe doskonalenie
4.2.
ZAANGAśOWANIE
NAJWYśSZEGO KIEROWNICTWA
ORAZ POLITYKA BHP
4.2.1. Zaangażowanie najwyższego
kierownictwa
4.2.2. Polityka bezpieczeństwa i
higieny pracy
4.2.3. Współudział pracowników
4.3 PLANOWANIE
4.3.1 Wymagania ogólne.
4.3.2 Wymagania prawne i
inne
4.3.3 Cele ogólne i
szczegółowe
4.3.4. Planowanie działań
Struktura PN-N-18001:2004
TU Delft, Safety Science Group
strona 123
4.4 WDRAśANIE I FUNKCJONOWANIE
4.4.1 Struktura i odpowiedzialność i uprawnienia
4.4.2. Zapewnienie zasobów
4.4.3 Szkolenie, świadomość, kompetencje i motywacja
4.4.4 Komunikowanie się
4.4.5 Dokumentacja systemu BHP
4.4.5.1. Postanowienia ogólne
4.4.5.2. Nadzór nad dokumentami
4.4.5.3. Nadzór nad zapisami
4.4.6. Zarządzanie ryzykiem zawodowym
4.4.7 Organizowanie prac i działań związanych ze znaczącymi
zagrożeniami
4.4.8. Zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadki przy pracy i
poważne awarie
4.4.9. Zakupy
4.4.10. Podwykonawstwo
Struktura PN-N-18001
:2004
:2004
TU Delft, Safety Science Group
strona 124
OHSAS 18001 (kwiecie
OHSAS 18001 (kwiecie
ń
ń
1999)
1999)
Occupational Health and Safety Management Systems
British Standards Institution
współpraca: Bureau Veritas Quality International, Det
Norske Veritas, Lloyd Register Quality Assurance, ...
PN
PN
-
-
N
N
-
-
18001 (lipiec 1999
18001 (lipiec 1999
, stycze
, stycze
ń
ń
2004)
2004)
Systemy zarz
Systemy zarz
ą
ą
dzania bezpiecze
dzania bezpiecze
ń
ń
stwem i higien
stwem i higien
ą
ą
pracy
pracy
PN
PN
-
-
N
N
-
-
18002 (stycze
18002 (stycze
ń
ń
2000)
2000)
Og
Og
ó
ó
lne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego
lne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego
TU Delft, Safety Science Group
strona 125
“Projekt OHSAS”: BSI, DNV, BVQI, LRQA, SGS,
…
W kwietniu 1999 roku opublikowano OHSAS 18001.
Od tego momentu stał si
ę
on jednolitym standardem,
wg którego, decyzj
ą
firm certyfikacyjnych, dokonuje si
ę
w Europie i na
ś
wiecie, certyfikacji systemów
zarz
ą
dzania BHP.
TU Delft, Safety Science Group
strona 126
OHSAS 18002:2000 - wskazówki do
wdro
ż
enia systemu.
Wyja
ś
nia ona zasady OHSAS 18001 i opisuje intencje
wymaga
ń
, typowe dane wej
ś
ciowe i efekty a tak
ż
e procesy
dla ka
ż
dego z elementów OHSAS 18001. Dokument słu
ż
y
lepszemu zrozumieniu i ułatwieniu wdro
ż
enia OHSAS
18001.
OHSAS 18002 nie tworzy dodatkowych wymaga
ń
ni
ż
te,
które s
ą
opisane w OHSAS 18001, ani nie stawia
okre
ś
lonych wymaga
ń
w kwestii sposobu wdro
ż
enia
OHSAS 18001.
TU Delft, Safety Science Group
strona 127
OHSAS 18001:2007
Zagro
ż
enie -
ź
ródło zagro
ż
enia, sytuacja lub działania
mog
ą
ce spowodowa
ć
uraz człowieka, schorzenie
zawodowe lub ich kombinacj
ę
PN-N-18001:2004
Zagro
ż
enie -
stan
ś
rodowiska
pracy mog
ą
cy spowodowa
ć
wypadek lub chorob
ę
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 128
OHSAS 18001:2007
Zagro
ż
enie znacz
ą
ce -
brak
PN-N-18001:2004
Zagro
ż
enie znacz
ą
ce -
zagro
ż
enie mog
ą
ce spowodowa
ć
powa
ż
ne i nieodwracalne uszkodzenie zdrowia lub
ś
mier
ć
, wyst
ę
puj
ą
ce w szczególno
ś
ci przy wykonywaniu
prac szczególnie niebezpiecznych lub w sytuacjach
powa
ż
nych awarii
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 129
OHSAS 18001:2007
Zdarzenie wypadkowe -
zdarzenie zwi
ą
zane
z prac
ą
powoduj
ą
ce lub mog
ą
ce spowodowa
ć
uraz,
schorzenie zawodowe (niezale
ż
nie od stopnia
ci
ęż
ko
ś
ci) lub
ś
mier
ć
.
PN-N-18001:2004
Zdarzenie wypadkowe -
brak
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 130
OHSAS 18001:2007
Zdarzenie potencjalnie wypadkowe –
szczególny
przypadek zdarzenia wypadkowego
PN-N-18001:2004
Zdarzenie potencjalnie wypadkowe –
niebezpieczne
zdarzenie, zwi
ą
zane z wykonywan
ą
prac
ą
, podczas
którego nie dochodzi do urazów lub pogorszenia stanu
zdrowia.
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 131
OHSAS 18001:2007
Awaria, powa
ż
na awaria –
szczególny przypadek zdarzenia
wypadkowego
PN-N-18001:2004
Powa
ż
na awaria –
zdarzenie, w szczególno
ś
ci emisja, po
ż
ar
lub eksplozja powstałe w trakcie procesu przemysłowego,
magazynowania lub transportu, w których wyst
ę
puje jedna
lub wi
ę
cej niebezpiecznych substancji, prowadz
ą
ce do
natychmiastowego powstania zagro
ż
enia
ż
ycia lub zdrowia
lub
ś
rodowisk, lub powstania takiego zagro
ż
enia z
opó
ź
nieniem.
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 132
OHSAS 18001:2007
Ryzyko -
kombinacja prawdopodobie
ń
stwa wyst
ą
pienia
zdarzenia stwarzaj
ą
cego zagro
ż
enie lub ekspozycji na
zagro
ż
enie oraz ci
ęż
ko
ś
ci urazu lub schorzenia
zawodowego, które mog
ą
zosta
ć
spowodowane tym
zdarzeniem lub ekspozycj
ą
na zagro
ż
enie.
PN-N-18001:2004
Ryzyko zawodowe-
prawdopodobie
ń
stwo wyst
ą
pienia
niepo
żą
danych zdarze
ń
zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
prac
ą
powoduj
ą
cych straty, w szczególno
ś
ci wystapienia u
pracownikow niekorzystnych skutków zdrowotnych w
wyniku zagro
ż
e
ń
zawodowych wyst
ę
puj
ą
cych w
ś
rodowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 133
OHSAS 18001:2007
Ocena ryzyka -
proces oceny ryzyk b
ę
d
ą
cych skutkiem
wyst
ę
puj
ą
cych zagro
ż
e
ń
, bior
ą
cy pod uwag
ę
adekwatno
ść
istniej
ą
cych
ś
rodków ochrony
i prowadz
ą
cy do decyzji czy dane ryzyko jest
akceptowane czy te
ż
nie
PN-N-18001:2004
Ocena ryzyka zawodowego –
proces analizowania ryzyka
zawodowego i wyznaczenie jego dopuszczalno
ś
ci
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 134
OHSAS 18001:2007
Niezgodno
ść
-
niespełnienie wymagania
PN-N-18001:2004
Niezgodno
ść
-
niespełnienie wymagania
Wymaganie –
potrzeba lub oczekiwanie, które zostało
ustalone, przyj
ę
te zwyczajowo lub jest obowi
ą
zkowe.
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 135
OHSAS 18001:2007
Cele -
cel BHP w kontek
ś
cie wyników działa
ń
BHP (3.15)
ustanowiony przez organizacj
ę
(3.17) do osi
ą
gni
ę
cia
UWAGA
Cele powinny by
ć
ilo
ś
ciowe o ile jest to praktycznie
uzasadnione
PN-N-18001:2004
Cel ogólny zarz
ą
dzania BHP -
cel dotycz
ą
cy działa
ń
w
zakresie BHP, wynikaj
ą
cy z polityki BHP, który organizacja
ustaliła do osi
ą
gni
ę
cia.
Cel szczegółowy zarz
ą
dzania BHP -
cel wyra
ż
any ilo
ś
ciowo
zawsze, gdy jest to mo
ż
liwe, wynikaj
ą
cy z celów ogólnych
zarz
ą
dzania BHP organizacji, do zrealizowania, aby
osi
ą
gn
ąć
cele ogólne.
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 136
OHSAS 18001:2007
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy -
Warunki i czynniki, które
wpływaj
ą
lub mog
ą
wpływa
ć
na zdrowie i bezpiecze
ń
stwo
pracowników, pracowników czasowych, personelu
kontraktowego, go
ś
ci i innych osób przebywaj
ą
cych w
miejscu pracy
PN-N-18001:2004
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy -
stan warunków
i organizacji pracy oraz zachowa
ń
pracowników
zapewniaj
ą
cy wymagany poziom ochrony zdrowia i
ż
ycia
przed zagro
ż
eniami wyst
ę
puj
ą
cymi w
ś
rodowisku pracy.
Podstawowe poj
ę
cia i definicje
TU Delft, Safety Science Group
strona 137
Zagro
ż
enie
Warunki
pracy
Identyfikacja
zagro
ż
enia
Ryzyko
nieakceptowane
Ryzyko
akceptowane
Ocena
ryzyka
Ryzyko
Wypadek
Zdarzenie
potencjalnie
wypadkowe
może spowodować,
uraz, schorzenie
zawodowe
Zdarzenie wypadkowe
skutki
zagrożenie
ryzyko
Definicje OHSAS 18001:2007
TU Delft, Safety Science Group
strona 138
Zagro
ż
enie
Warunki
pracy
Identyfikacja
zagro
ż
enia
Ocena
dopuszczalno
ś
ci
Ryzyko
zawodowe
Zdarzenie
potencjalnie
wypadkowe
może spowodować,
wypadek lub chorobę
Zagro
ż
enie
zawodowe
Zagro
ż
enie
znacz
ą
ce
Powa
ż
na
awaria
skutki
zagrożenie
ryzyko
Definicje PN-N-18001:2004
TU Delft, Safety Science Group
strona 139
Ź
ródła wymaga
ń
Normy dla systemów zarz
ą
dzania
bezpiecze
ń
stwem pracy
Wymagania prawne
Procedury obowi
ą
zuj
ą
ce w organizacji
Instrukcje robocze
Warunki kontraktów, specjalne wymagania
Zarz
ą
dzenia i polecenia wewn
ę
trzne
TU Delft, Safety Science Group
strona 140
Spostrze
ż
enia audytorskie
Niezgodno
ś
ci
Obserwacje
Sugestie doskonalenia systemu
Godne uznania osi
ą
gni
ę
cia
TU Delft, Safety Science Group
strona 141
Warunki stwierdzenia niezgodno
ś
ci
WYMAGANIE
Precyzyjne wskazanie, gdzie dane
wymaganie jest przedstawione
BŁ
Ą
D
Wskazanie popełnionego bł
ę
du
DOWÓD
Obiektywne dowody
TU Delft, Safety Science Group
strona 142
Część 4.3
Audyty systemu zarządzania
bezpieczeństwem pracy wg SCC / VCA
TU Delft, Safety Science Group
strona 143
Historia
1990/1
Współpraca: DOW, DSM, ESSO, SHELL
1995
Pierwsza wersja normy VCA, wersja holenderska
1995*01
1997
Norma w wersji angielskiej
2000
Dodatkowe wymaganie oparte na wskaźniku
częstotliwości zdarzeń wypadkowych
2004
Wersja 2004*04
2008
Wersja 2008*05
Akredytacja przez RvA, Holandia
TU Delft, Safety Science Group
strona 144
VCA / SCC
VCA -
V
GM
C
hecklijst
A
annemers
SCC -
S
HE
C
hecklist
C
ontractors
1995 - SSVV - Stichting Samenwerkende Voor
Veiligheid; Centraal College van Deskundigen;
www.ssvv.nl
TU Delft, Safety Science Group
strona 145
Motto listy kontrolnej VCA
Lista kontrolna ma być praktyczna,
żadnych nonsensów na stanowiskach
pracy
Podstawowe wymagania dla zrządzania
bezpieczeństwem pracy
i ochroną środowiska
TU Delft, Safety Science Group
strona 146
Polityka bhp i ochrony
ś
rodowiska, organizacja,
zaanga
ż
owanie kierownictwa
CEL
Zarz
ą
dzanie firm
ą
w sposób uporz
ą
dkowany, którego
celem jest ci
ą
gła poprawa w obszarach BZ
Ś
oraz redukcja
wypadków, zdarze
ń
potencjalnie wypadkowych, szkód w
ś
rodowisku pracy oraz szkód w
ś
rodowisku naturalnym.
Obszar 1
TU Delft, Safety Science Group
strona 147
Zarz
ą
dzanie ryzykami bhp i ochrony
ś
rodowiska
CEL
Zapobieganie zdarzeniom wypadkowych przez
zarz
ą
dzanie ryzykiem zwi
ą
zanym z pracami
wykonywanymi przez przedsi
ę
biorstwo.
Obszar 2
TU Delft, Safety Science Group
strona 148
Szkolenie, informacja i instrukta
ż
CEL
Posiadanie pracowników o odpowiedniej wiedzy
i umiej
ę
tno
ś
ciach.
Obszar 3
TU Delft, Safety Science Group
strona 149
Ś
wiadomo
ść
bhp i ochrony
ś
rodowiska
CEL
Wspieranie
ś
wiadomo
ś
ci pracowników w zakresie
zagadnie
ń
BZ
Ś
Obszar 4
TU Delft, Safety Science Group
strona 150
Plan projektu w zakresie bhp i ochrony
ś
rodowiska
CEL
Koordynacja działa
ń
maj
ą
cych na celu kontrolowanie ryzyk
bhp i ochrony
ś
rodowiska przy realizacji projektów
Obszar 5
TU Delft, Safety Science Group
strona 151
Ochrona
ś
rodowiska
CEL
Zapobieganie zanieczyszczeniom
ś
rodowiska
naturalnego
Obszar 6
TU Delft, Safety Science Group
strona 152
Przygotowanie do powa
ż
nych awarii
CEL
Organizacja skutecznych działa
ń
na wypadek powa
ż
nej
awarii
Obszar 7
TU Delft, Safety Science Group
strona 153
Przegl
ą
dy bhp i ochrony
ś
rodowiska
CEL
Wczesne sygnalizowanie o niewła
ś
ciwych warunkach
pracy i niewła
ś
ciwych zachowaniach pracowników oraz
podejmowanie działa
ń
maj
ą
cych na celu zapobieganie
zdarzeniom wypadkowym
Obszar 8
TU Delft, Safety Science Group
strona 154
Ochrona zdrowia
CEL
Ochrona zdrowia pracowników podczas
wykonywanych przez nich prac, odpowiedzialny
przydział prac oraz rehabilitacja zawodowa po
chorobach i wypadkach (przy pracy)
Obszar 9
TU Delft, Safety Science Group
strona 155
Zakupy oraz dopuszczanie do u
ż
ytkowania materiałów,
urz
ą
dze
ń
i sprz
ę
tu
CEL
Stosowanie wył
ą
cznie materiałów, urz
ą
dze
ń
, sprz
ę
tu
spełniaj
ą
cych wymagania bhp i ochrony
ś
rodowiska
Obszar 10
TU Delft, Safety Science Group
strona 156
Zakupy usług
CEL
Zatrudnianie podwykonawców posiadaj
ą
cych wystarczaj
ą
ca
wiedz
ę
w zakresie BZ
Ś
Obszar 11
TU Delft, Safety Science Group
strona 157
Zgłaszanie, rejestracja i badanie zdarze
ń
wypadkowych
CEL
Wgl
ą
d w statystyki wypadkowe oraz uczenie si
ę
na
podstawie zdarze
ń
wypadkowych
Obszar 12
TU Delft, Safety Science Group
strona 158
Pytania
Dla pyta
ń
obowi
ą
zkowych odpowied
ź
musi by
ć
pozytywna.
Dla pyta
ń
punktowych nale
ż
y uzyska
ć
50%
pozytywnych odpowiedzi
Wymagania SCC
TU Delft, Safety Science Group
strona 159
SCC 2008*05 Porównanie wymaga
ń
2
7
nd
Do zaliczenia
4
43
SCC
PETRO
14
33
SCC**
-
22
SCC*
Pytania do
wyboru
Pytania
obowi
ą
zkowe
TU Delft, Safety Science Group
strona 160
Część 5
Proces certyfikacja systemu zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 161
IAF - International Accreditation Forum
Jednostka
akredytacyjna
PL- PCA
Jednostka
akredytacyjna
NL- RvA
Jednostka
akredytacyjna
USA- ANSI-RAB
. . . . . . .
Jednostka
certyfikacyjna
Jednostka
certyfikacyjna
Jednostka
certyfikacyjna
Jednostka
certyfikacyjna
. . . .
Jednostka
certyfikacyjna
Jednostka
certyfikacyjna
Jednostka
certyfikacyjna
Jednostka
certyfikacyjna
. . . .
TU Delft, Safety Science Group
strona 162
Certyfikacja Systemów Zarz
ą
dzania
Certyfikacja
- wydanie
ś
wiadectwa zgodno
ś
ci
ocenianego systemu zarz
ą
dzania z wybran
ą
norm
ą
odniesienia przez niezale
ż
n
ą
firm
ę
posiadaj
ą
c
ą
odpowiedni
ą
akredytacj
ę
do przeprowadzania takiej
oceny.
Akredytacja
- wydanie przez odpowiednie organy
rz
ą
dowe upowa
ż
nienia firmie certyfikuj
ą
cej do
przeprowadzania audytów i certyfikacji systemów
zarz
ą
dzania.
TU Delft, Safety Science Group
strona 163
Certyfikacja Systemów Zarz
ą
dzania
Bezpiecze
ń
stwem Pracy
Holandia SCC 2008/05
2008
W. Brytania – OHSAS
18001:2007
2007
isrs
7
2005
Polska – PN-N-18001:2004
2004
Holandia – SCC 2004/04
2004
W. Brytania – OHSAS
Polska PN-N-18001
1999
DNV – OHSMS, BVQI -
SafetyCery
1997
W. Brytania – BS8800,
Holandia – NPR 5001
1996
Holandia – VCA (SCC)
1995
USA - ISRS
1978
Metoda oceny
Norma/specyfikacja
Rok
TU Delft, Safety Science Group
strona 164
Audyt
certyfikacyjny
Przegląd
dokumentacji
i wizyta
wstępna
CERTYFIKAT
uzyskany
POZIOM
ISRS
OHSAS/ PN /
SCC
wydany na okres
3 lat
Audyty
okresowe
Raport
Raport
Max 6 tyg.
Co 6/9/12 m-cy
Proces certyfikacji
TU Delft, Safety Science Group
strona 165
Część 6
Ocena i doskonalenia
systemów zarządzania
TU Delft, Safety Science Group
strona 166
isrs
7
zdrowy biznes
kwiecie
ń
2005
TU Delft, Safety Science Group
strona 167
Cel i program
Cel
Ocena i doskonalenie systemu
Najlepsze praktyki z wiod
ą
cych organizacji
Systemy zintegrowane
Program doskonalenia
Wymagania konkurencji
System zarz
ą
dzania
isrs
7
: - zdrowy biznes – sprawdzone
rozwi
ą
zania
Podro
ż
: od Alfy do Omegi
Reakcje klientów – współpraca w
doskonalenia narz
ę
dzia
TU Delft, Safety Science Group
strona 168
Wyzwanie…
Aby spełni
ć
wzrastaj
ą
ce oczekiwania
ró
ż
nych zainteresowanych stron
potrzebujesz w sposób ci
ą
gły
mierzy
ć
, poprawia
ć
i demonstrowa
ć
stan zdrowia Twojego biznesu
isrs
7
TU Delft, Safety Science Group
strona 169
Czym jest isrs
7
?
isrs
7
:
Pomaga w identyfikowaniu i kontrolowaniu ryzyk
Przekształca procesy biznesowe według najlepszych
ś
wiatowych praktyk
Obejmuje wymagania istotnych norm
Dostarcza kierownictwu zaawansowane wsparcie
w podejmowaniu decyzji
Buduje reputacj
ę
i poprawia wyniki biznesowe
Zapewnia bezpiecze
ń
stwo kierownictwu
isrs
7
jest wiod
ą
cym na
ś
wiecie systemem do doskonalenia i wykazania
efektywno
ś
ci w obszarach bhp, ochrony
ś
rodowiska i biznesu.
TU Delft, Safety Science Group
strona 170
Opracowano we współpracy z przemysłem
Eksperci DNV oraz przemysłów: energetycznego,
chemicznego i petrochemicznego z wiod
ą
cych na
ś
wiecie organizacji wykorzystali najlepsze praktyki przy
opracowywaniu isrs
7
“Słuchanie klientów” - proces konsultacji obj
ą
ł ponad 50
firm z Azji, Europy, Skandynawii i USA.
Przeprowadzono 4 pilotowe oceny przy pomocy isrs
7
Na podstawie dokonanych ocen system został
udoskonalony
System został uko
ń
czony w kwietniu 2005
TU Delft, Safety Science Group
strona 171
Harmonizacja z normami
mi
ę
dzynarodowymi
isrs
7
zawiera wymagania dla:
ISO 9001:2000 – Zarz
ą
dzanie jako
ś
ci
ą
ISO 14001:2004 – Zarz
ą
dzanie
ś
rodowiskowe
OHSAS 18001:2007 – Zarz
ą
dzanie BHP
PAS 55:2004 – Zarz
ą
dzanie mieniem
Global Reporting Initiative 2002 – Socjalna
Odpowiedzialno
ść
Firmy
TU Delft, Safety Science Group
strona 172
isrs
7
i pętla ciągłego doskonalenia
Przegląd
kierownictw
a
Monitorowani
e i pomiary
Wdrożenie
i funkcjonowanie
Planowanie
Strategia
i polityka
Ciągłe
doskonalenie
15. Wyniki i przegląd
14. Monitorowanie ryzyka
13. Uczenie się ze zdarzeń
12. Przygotowanie do awarii
11. Zarządzanie podwykonawcami
i zakupy
10. Zarządzanie mieniem
9. Kontrola ryzyka
8. Komunikacja i promocja
7. Szkolenia i kompetencje
6. Zarządzania projektami
5. Zapewnienie zgodności
4. Zarządzanie zasobami ludzkimi
3. Ocena ryzyka
2. Planowanie i administracja
1. Przywództwo
TU Delft, Safety Science Group
strona 173
isrs
7
i zarz
ą
dzanie ryzykiem
15. Wyniki i przegl
ą
d
14. Monitorowanie ryzyka
13. Uczenie si
ę
ze zdarze
ń
12. Przygotowanie do awarii
11. Zarz
ą
dzanie podwykonawcami i zakupy
10. Zarz
ą
dzanie mieniem
9. Kontrola ryzyka
8. Komunikacja i promocja
7. Szkolenia i kompetencje
6. Zarz
ą
dzania projektami
5. Zapewnienie zgodno
ś
ci
4. Zarz
ą
dzanie zasobami ludzkimi
3. Ocena ryzyka
2. Planowanie i administracja
1.7. Ryzyka biznesowe
1. Przywództwo
TU Delft, Safety Science Group
strona 174
Od ALFY do OMEGI
Podró
ż
do doskonało
ś
ci
Bardzo dokładna ocena
Podstawa oceny ALFA
Dokument opisuj
ą
cy najlepsze praktyki HSEQ
Potrzebne przygotowanie i systematyczne podej
ś
cie
Wiod
ą
ce narz
ę
dzie do oceny i doskonalenia
Mo
ż
liwo
ść
analizy porównawczej
Szybka ocena
Mniej formalnie
Dobry obraz z helikoptera
Du
ż
y udział Klienta
Koncentracja na ocenie poziomu
Znakomity punkt wyj
ś
cia do planowania
TU Delft, Safety Science Group
strona 175
isrs
7
– mapa drogowa od ALFY do OMEGI
I Audyt
ALFA
II Raport
ALFA
III Analiza
luk
IV
Planowanie
V
Wdrożenie
VI System
działa
VII Audyt
OMEGA
GDZIE
JESTEŚMY
TERAZ
5
Zaawansowani klienci
audyt OMEGA
1
Nowy klient – skierowanie na drog
ę
do OMEGI
Istniej
ą
cy klient – mo
ż
e potrzebowa
ć ś
wie
ż
e spojrzenie
na ci
ą
głe doskonalenie systemu
- uwolnienie od zm
ę
czenia audytami
Mali klienci – na razie nie potrzebuj
ą
OMEGI
3
Planowanie działa
ń
Raport z oceny / audytu ALFA
mo
ż
e by
ć
u
ż
yty jako wej
ś
cie
4
Normalne
wdro
ż
enie
GDZIE
CHCEMY
BYĆ
CO ZROBIMY
ABY TAM
BYĆ
prezentacja
dla klienta
prezentacja
dla klienta
2
Konfiguracja systemu,
okre
ś
lenie poziomu docelowego
Jak
pracownicy
widza system
Jak
audytorzy
widza system
TU Delft, Safety Science Group
strona 176
Część 7
Oprogramowanie BHP
(Safety Software)
TU Delft, Safety Science Group
strona 177
Zarządzanie bezpieczeństwem pracy
Analiza ryzyka
Badanie przyczyn wypadków i awarii
Higiena pracy
Bazy danych
Oprogramowanie BHP
(Safety Software)
TU Delft, Safety Science Group
strona 178
Zarządzanie bezpieczeństwem pracy
Ocena systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy
Monitorowanie stanu zdrowia pracowników
Identyfikacja zagrożeń i zarządzanie ryzykiem
Przygotowanie planów na wypadek katastrofy
TU Delft, Safety Science Group
strona 179
Analiza ryzyka
Drzewa błędów
Drzewa wydarzeń
HAZOP
WHAT-IF
Modele i symulacja
TU Delft, Safety Science Group
strona 180
Badanie przyczyn wypadków i awarii
Badanie przyczyn awarii i metod ich usunięcia
Rejestracja wypadków i analiza statystyczna
Rejestracja i analiza przyczyn wypadków
Systemy eksperckie do badania przyczyn wypadków
TU Delft, Safety Science Group
strona 181
Higiena pracy
Analiza hałasu w miejscu pracy
Analiza zagrożeń zdrowia dla prac ręcznych i
transportowych
Analiza zagrożeń zdrowia : stres i narządy ruchu
Badanie warunków mikroklimatycznych w miejscu pracy
TU Delft, Safety Science Group
strona 182
Bazy danych
Informacja o przepisach prawnych
Informacja o produktach chemicznych
Literatura
Karty bezpieczeństwa
Normy, licencje, certyfikaty
TU Delft, Safety Science Group
strona 183
Internet
Światowa baza cennych informacji
Prosty, szybki i tani dostęp
Bazy danych oraz usługi w Internecie
Przydatność Internetu w dziedzinie bezpieczeństwa
pracy
Przykłady :
USA / DoE (
www.osha.gov
, www.energy.gov/safetyhealth
Kanada / CCOHS, www.ccohs.ca
TU Delft, Safety Science Group
strona 184
Program SCAT
Program SCAT
DNV Polska
DNV Polska
TU Delft, Safety Science Group
strona 185
Analiza przyczyn zdarze
Analiza przyczyn zdarze
ń
ń
wypadkowych
wypadkowych
Metoda SCAT
Metoda SCAT
Systematic Cause Analysis Technique
(Systematyczna Analiza Przyczyn
Wypadków)
TU Delft, Safety Science Group
strona 186
P- Ludzie
E-Wyposażenie
M- Materiały
E-Środowisko
pracy
Przyczyny
pośrednie
Przyczyny
bezpośrednie
Zdarzenie
Wypadek -
Strata
Czynnik
ludzki
Czynniki
środowiska
pracy
Nieprawidłowe
zachowanie
Nieprawidłowe
warunki
pracy
Kontakt
z szkodliwą
energią,
lub
substancją
Przyczyny
systemowe
Brak
standardów
Złe
standardy
Złe
stosowanie
standardów
Pierwotną przyczyną powstawania przyczyn zdarzeń
wypadkowych są niedoskonałości zarządzania
bezpieczeństwem pracy, czyli przyczyny systemowe
DNV - Model powstawania strat
TU Delft, Safety Science Group
strona 187
Przyczyny
pośrednie
Czynnik
ludzki
Czynniki
pracy
Przyczyny
bezpośrednie
Nieprawidłowe
zachowanie
Nieprawidłowe
warunki
Pracy
Zdarzenie
Kontakt
ze szkodliwą
energią,
lub
szkodliwą
substancją
Wypadek -
Strata
P- Ludzie
E-
Wyposażenie
M- Materiały
E-środowisko
pracy
Przyczyny
systemowe
Brak
standardów
Złe
standardy
Złe
stosowanie
standardów
Zła analiza
ryzyka
Brak analizy
ryzyka
Zaakceptowany
zbyt wysoki poziom
Błędna ocena
ryzyka
Zły dobór środków
ochrony
Podstawową przyczyną niedoskonałości zarządzania
bezpieczeństwem pracy jest nieprawidłowo wykonana analiza
ryzyka
Rozszerzony model powstawania strat
TU Delft, Safety Science Group
strona 188
1 - poziom
Opis zdarzenia wypadkowego
Opis strat
Ocena ryzyka
2 - poziom
Typ wydarzenia
(rodzaj kontaktu ze szkodliwą energią lub substancją)
3 - poziom
Przyczyny bezpośrednie
4 - poziom
Przyczyny pośrednie
5 - poziom
Działania kontrolne (korygujące lub prewencyjne)
Ogólny schemat analizy
TU Delft, Safety Science Group
strona 189
Program EVISA
Program EVISA
DNV Polska
DNV Polska
TU Delft, Safety Science Group
strona 190
CEL - Dokumentacja audytu ISRS
Obliczenie wyników
Sporządzenie raportu
Program EVISA/ ISRS
TU Delft, Safety Science Group
strona 191
ISRS - Metodologia audytów
5. Raport
1. Wywiady z “kompetentnymi” osobami
zarządzanie, kadry, szkolenia, zakupy, sprawy
techniczne, służba zdrowia, służby BHP i P-poż …)
2. Weryfikacja dokumentacji.
3. Formalny audyt stanowiskowy - zgodność z
polskimi przepisami prawa, normami branżowymi,
itp.
4. Wywiady z pracownikami.
TU Delft, Safety Science Group
strona 192
Struktura ISRS
Zarządzanie i
administracja
Szkolenie kadry
kierowniczej
Przeglądy
BHP i obsługa
urządzeń
Analiza prac
krytycznych
i procedury
pracy
Badanie
zdarzeń
wypadkowych
Obserwacja
procesu
pracy
Przygotowanie
do sytuacji
awaryjnych
Przepisy BHP
i pozwolenia
na prace
Analiza
zdarzeń
wypadkowych
Szkolenie
pracowników
Środki
ochrony
indywidualnej
Ochrona
zdrowia
i higiena
pracy
Ocena systemu
zarządzania
bezpieczeństwem
Technologia
i zarządzanie
zmianami
Komunikacja
interpersonalna
Komunikacja
grupowa
Promocja
zagadnień
bezpieczeństwa
pracy
Dobór
i przygotowanie
pracowników
do pracy
Zarządzanie
zakupami
materiałów
i usług
Bezpieczeństwo
poza pracą
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
15
16
17
18
20
19
14
TU Delft, Safety Science Group
strona 193
Doroczne spotkania ekspertów i specjalistów
zarz
ą
dzania bezpiecze
ń
stwem pracy
Do
ś
wiadczenia praktyczne i nowo
ś
ci
Program tworzony przez i dla uczestników
Strona internetowa: www.evisa.pl
VI edycja: 2-5 czerwca 2009
Mikorzyn k/Konina
Warsztaty EVISA
Warsztaty EVISA
TU Delft, Safety Science Group
strona 194
Safety software
Dokumentacja systemu
Zagro
ż
enia wybuchowe
Audyty
Plany awaryjne
Ocena systemu
Ergonomia
Szkolenia
Ocena ryzyka
Zagro
ż
enia biologiczne
Badania zdarze
ń
wypadkowych
Zagro
ż
enie chemiczne
Przepisy – wymagania
prawny