K

onferencja zosta∏a zorganizowana
przez Warszawski Oddzia∏ nr 1 PTD

w listopadzie 2004 roku.

Kiedy i z czyjej inicjatywy powsta∏o Polskie
Towarzystwo Dysleksji?

Polskie Towarzystwo Dysleksji powsta∏o

z inspiracji Europejskiego Towarzystwa Dys-
leksji (EDA) oraz dzi´ki osobistej inicjatywie
dr hab. Marty Bogdanowicz – profesora Uni-
wersytetu Gdaƒskiego, która od wielu lat zaj-
muje si´ (w teorii i w praktyce) problematykà
dysleksji.

Osiàgni´cia naukowe i zas∏ugi w zakresie

spo∏ecznej dzia∏alnoÊci popularyzujàcej pro-
blematyk´ dysleksji w spo∏eczeƒstwie polskim
prof. dr hab. Marty Bogdanowicz zosta∏y do-
cenione na arenie mi´dzynarodowej – od 10
kwietnia 1999 roku pe∏ni funkcj´ wiceprze-
wodniczàcej Europejskiego Towarzystwa Dys-
leksji (EDA), co nadaje równie˝ rang´ PTD.

Pani profesor Bogdanowicz jest jednym

z najwi´kszych autorytetów w tej dziedzinie.
W maju 1991 roku Towarzystwo zosta∏o zare-

jestrowane jako organizacja o zasi´gu ogólno-
polskim. Pierwszy terenowy oddzia∏ PTD po-
wsta∏ w styczniu 1992 roku w Warszawie
i obecnie jest to najliczniej reprezentowany
oddzia∏ w kraju.

Jakie sà statutowe cele Towarzystwa?

Celem Towarzystwa jest wspieranie inicja-

tyw rodziców, nauczycieli, pedagogów i psy-
chologów w zakresie pomocy diagnostyczno-
-terapeutycznej dotyczàcej specyficznych
trudnoÊci w uczeniu si´ (szczególnie czytania
i pisania, tzw. dysleksji, dysortografii i dysgra-
fii) oraz tworzenia warunków ich pe∏nego roz-
woju intelektualnego i emocjonalno-spo∏ecz-
nego najm∏odszych ju˝ dzieci (szczególnie na
terenie przedszkoli i szkó∏).

Inne cele Towarzystwa to:

• upowszechnianie – za poÊrednictwem prasy,

czasopism, radia, telewizji – wiedzy na temat
specyficznych trudnoÊci w czytaniu i pisaniu
oraz sposobów ich przezwyci´˝ania;

• prowadzenie szkoleƒ, a tak˝e organizacja

kursów i warsztatów dla psychologów, pe-
dagogów i nauczycieli;

[[ ]]

68

4

TEORETY

CZNE PODST

AWY EDUK

ACJI

˚ y c i e S z k o ∏ y

Pan Wojciech Brejnak – przewodniczàcy Warszawskiego
Oddzia∏u nr 1 Polskiego Towarzystwa Dysleksji – udzieli∏
redakcji „˚ycia Szko∏y” wywiadu podczas konferencji
poÊwi´conej problemom fonetyki i fonologii polskiej.

Julia Garstecka

Cele i dzia∏alnoÊç

Polskiego

Towarzystwa Dysleksji

Wywiad z Wojciechem Brejnakiem

• udzielanie pomocy diagnostyczno-tera-

peutycznej dzieciom i m∏odzie˝y ze specy-
ficznymi trudnoÊciami w nauce – w czasie
dy˝urów konsultacyjnych lub w prowadzo-
nych (afiliowanych) poradniach (gabine-
tach) diagnostyczno-terapeutycznych;

• udzielanie pomocy merytorycznej i praw-

no-organizacyjnej rodzicom i nauczycie-
lom tych dzieci;

• inspirowanie i wspieranie dzia∏alnoÊci

przedszkoli, szkó∏ i innych placówek
oÊwiatowo-wychowawczych i opiekuƒ-
czych w zakresie pomocy dzieciom ze spe-
cyficznymi trudnoÊciami w nauce;

• prowadzenie dzia∏alnoÊci wydawniczej, pu-

blikacja biuletynów informacyjnych oraz
przeró˝nych materia∏ów informacyjnych
dla rodziców, poradników i pomocy dla
nauczycieli i profesjonalistów, a tak˝e in-
spiracja dzia∏alnoÊci z tego zakresu wielu
wydawnictw i redakcji;

• zajmowanie stanowiska i wyra˝anie opi-

nii w sprawach dotyczàcych nauczania
i pomocy diagnostyczno-terapeutycznej
dzieciom ze specyficznymi trudnoÊciami
w nauce, dla administracji oÊwiatowej
wszystkich szczebli.

Jakie jest zainteresowanie dzia∏alnoÊcià
Towarzystwa?

Jak du˝e jest zainteresowanie tym, co robi

nasz Oddzia∏ nr 1 PTD mo˝na by∏o zauwa˝yç
podczas organizowanego corocznie Europej-
skiego Tygodnia ÂwiadomoÊci Dysleksji. Przy-
je˝d˝ajà do nas ludzie z ca∏ej Polski. W roku
ubieg∏ym idee Towarzystwa propagowaliÊmy
w placówkach na terenie Warszawy. Nato-
miast w tym roku zrobiliÊmy to poza Warsza-
wà i na jej obrze˝ach: w szko∏ach w O˝arowie
Mazowieckim i w Weso∏ej. Prosz´ sobie wy-
obraziç, ˝e do szko∏y w Weso∏ej, gdzie dojÊcie
od przystanku autobusowego to oko∏o 2,5 ki-
lometra, przysz∏o kilkaset osób!

Kolejnà mi∏à rzeczà jest dla nas to, ˝e co-

raz wi´ksze zainteresowanie problematykà
dysleksji wykazujà grupy studentów, na przy-
k∏ad studenci z Uniwersytetu Kardyna∏a

Stefana Wyszyƒskiego czy ko∏o naukowe
z Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Z du˝à satysfakcjà odnotowujemy, ˝e

z ka˝dym takim spotkaniem (jak dziÊ) rozsze-
rza si´ grono naszych cz∏onków. Warszawski
Oddzia∏ nr 1 jest najliczniejszy w Polsce
(w maju 2003 wydano tysi´cznà legitymacj´).
Obecnie jest oko∏o 800 aktywnych cz∏onków,
którzy propagujà idee Towarzystwa na terenie
swoich szkó∏, przeszkoli czy poradni.

Jak rozwija si´ ÊwiadomoÊç dysleksji wÊród
nauczycieli, wychowawców, rodziców?

Ryzyko dysleksji jest ju˝ zauwa˝alne, ro-

dzice i nauczyciele zaczynajà byç bardziej
czujni. Chcemy tym problemem zaintereso-
waç jak najwi´cej przedszkoli, a zw∏aszcza
„zerówek”. Byç mo˝e nowy rok rozpoczniemy
programem: „Ryzyko dysleksji a dojrza∏oÊç
szkolna”, aby w tym kontekÊcie uczulaç na-
uczycieli, wychowawców i rodziców na dzieci
„progu”, czyli przechodzàce z przedszkola do
szko∏y. Pierwsze spotkanie planujemy zorga-
nizowaç ju˝ 2 kwietnia 2005 roku w Zespole
Szkó∏ J´zykowo-Informatycznych w Warsza-
wie-Weso∏ej przy ul. Kruszyny 14 „a”. Ser-
decznie zapraszam do wspó∏pracy inne zainte-
resowane placówki.

A co martwi?

…sprawy zwiàzane z rzetelnà diagnostykà

i opiniowaniem dzieci z dysleksjà, poniewa˝
pojawiajà si´ niepokojàce dane Êwiadczàce
o tym, ˝e sà w Polsce rejony, w których porad-
nie psychologiczno-pedagogiczne nie wyda∏y
ani jednej opinii o dysleksji (w zwiàzku ze
sprawdzianami i egzaminami w szko∏ach)
oraz ˝e sà takie rejony, gdzie takie opinie wy-
dano a˝ szeÊçdziesi´ciu procentom uczniów
z danego rocznika.

Jako Towarzystwo Dysleksji mo˝emy po-

wiedzieç zdecydowanym g∏osem, ˝e to zró˝ni-
cowanie – poza nielicznie stwierdzanymi b∏´-
dami w diagnostyce lub b∏´dami w interpreta-
cji niektórych wyników badaƒ – wynika cz´sto
z traktowania problemu dzieci z dysleksjà bar-
dziej od strony socjalnej, a nie specyficznej
dysfunkcji psychologicznej (na zasadzie

[[ ]]

69

5

2 / 2 0 0 5

pomocy dziecku, bo jest „takie biedne”). Jest
to wi´c wynik nieprawid∏owych interpretacji
rozporzàdzeƒ Ministerstwa Edukacji Narodo-
wej i Sportu.

Ze smutkiem stwierdzam, ˝e podczas dy-

˝urów otrzymujemy sygna∏y t∏umaczàce brak
w niektórych rejonach opinii o dysleksji
uczniów. Sà tam, oczywiÊcie, dzieci z tego ro-
dzaju dysfunkcjami, ale cz´Êç rodziców nie
ujawnia tego faktu, nie chcàc zaszkodziç
dziecku. Opowiadajà nam, ˝e niektórzy na-
uczyciele podczas spotkaƒ otwartych mówià
na przyk∏ad: „nasza szko∏a nie jest dla defek-
tywnych”, „nasza szko∏a nie jest dla chorych”,
ba zdarza si´ nawet: „nasza szko∏a nie jest dla
dzieci g∏upich”. Âwiadczy to o ca∏kowitym nie-
zrozumieniu problemu i – naszym zdaniem –
kwalifikuje si´ do administracyjnego post´po-
wania dyscyplinarnego.

Znane sà te˝ przypadki zbyt pochopnie wy-
dawanych zaÊwiadczeƒ o dysleksji...

Tak, innà skrajnoÊcià jest wydawanie

w niektórych poradniach opinii „na ˝yczenie”.
Je˝eli rodzice dobrze pop∏aczà, dobrze pona-
rzekajà, to dostajà zaÊwiadczenie. Panuje
przekonanie, ˝e w niepublicznych porad-
niach wydaje si´ opinie jak gdyby „z wi´kszà
tolerancjà”.

Mog´ tylko powiedzieç, ˝e w poradniach,

które majà afiliacj´ Polskiego Towarzystwa
Dysleksji (za jakoÊç pracy innych poradni czy
gabinetów nie r´cz´), te sprawy traktowane sà
bardzo rzetelnie.

Czy PTD organizuje w najbli˝szym czasie
jakieÊ konferencje?

Tak, Warszawski Oddzia∏ nr 1 PTD planu-

je do wakacji zorganizowaç jeszcze dwie kon-
ferencje:

– 5 marca 2005 roku wraz z dyrekcjà Nie-

publicznej Poradni Psychologiczno-Pedago-
gicznej „Edukacja” oraz z zespo∏em nauczy-
cieli z Zespo∏u Szkó∏ Muzycznych nr 1 w War-
szawie – konferencj´ poÊwi´conà problemom
uczniów szkó∏ muzycznych na temat: „Praca
z uczniami szkó∏ muzycznych z dysleksjà roz-

wojowà oraz wykorzystanie muzyki do pracy
z dzieçmi z problemami w uczeniu si´”;

– 4 czerwca 2005 roku wspólnie z w∏adza-

mi dzielnicy Targówek oraz z zespo∏ami na-
uczycieli ze Szko∏y Podstawowej nr 28 przy ul.
GoÊcieradowskiej 18/20 i Przedszkola nr 5
przy ul. Korzona 2 konferencj´ pod has∏em:
„Taniec nie tylko na papierze, rysowanie da-
rem natury, darem dla edukacji – dlaczego tak
niewykorzystanym?”

Serdecznie wszystkich zapraszamy do

wspó∏pracy w przygotowaniu ostatecznego
kszta∏tu programowego tych konferencji!

Czy istnieje w Polsce fundacja, która finan-
suje programy zwiàzane z terapià dysleksji?

Dawniej Fundacja J&S Pro Bono Poloniae

wspiera∏a dzia∏alnoÊç naszego oddzia∏u. Od
mniej wi´cej roku ju˝ nam nie pomaga. Je˝eli
sà inni ch´tni, którzy chcieliby podjàç wspó∏-
prac´ z nami – zapraszamy!

JesteÊmy zainteresowani sponsoringiem

imprezy z okazji Dnia Dziecka, którà chcemy
zorganizowaç przy okazji konferencji 4 czerw-
ca 2005 roku.

Gdzie szukaç literatury dotyczàcej dysleksji?

Obszerny wykaz znajdà Czytelnicy w Biu-

letynie Informacyjnym PTD nr 26 (paêdzier-
nik 2003 roku)…

A gdzie mo˝na dostaç Biuletyn Polskiego
Towarzystwa Dysleksji?

Cz∏onkowie Warszawskiego Oddzia∏u nr 1

PTD otrzymujà biuletyny bezp∏atnie podczas
konferencji. Niektóre oddzia∏y terenowe PTD
kupujà nasze biuletyny dla swoich cz∏onków.
Aktualne i wczeÊniejsze mo˝na kupiç w War-
szawskim Oddziale PTD, ul. ˚eromskiego
55/67, tel. [phone], fax [phone].
Znajdujà si´ one równie˝ w niektórych biblio-
tekach akademickich, a tak˝e w Bibliotece
Narodowej w Warszawie.

Dzi´kuj´ za rozmow´.

Rozmawia∏a Julia Garstecka

[[ ]]

70

6

˚ y c i e S z k o ∏ y