10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Ważne informacje i terminy dla osób
ubiegających się o certyfikat księgowy
Uzyskanie certyfikatu księgowego do 31 grudnia 2008 r.
Dodać należy, że na mocy przepisów przejściowych, osoby, które złożą wniosek
Dnia 2 maja 2008 r. weszły w życie przepisy przejściowe dotyczące nabywania upraw- o wydanie certyfikatu księgowego bez egzaminu po 1 stycznia 2009 r., ale przed dniem
nień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych określone w art. 2 ust. 1-4 ustawy 30 czerwca 2010 r. otrzymają certyfikat księgowy, jeżeli wykażą, iż spełniają łącznie
z dnia 18 marca 2008 r. w sprawie zmiany ustawy o rachunkowości (Dz. U. nr 63, poz. 393). warunki określone w art. 2 ust. 5 ustawy nowelizującej, tj.:
Wynika to z art. 6 pkt 2 wymienionej ustawy. 1) mają pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystają z pełni praw publicz-
Zgodnie z tymi przepisami wnioski o wydanie certyfikatu księgowego, złożone nych,
do 31 grudnia 2008 r. rozpatrywane będą na dotychczas obowiązujących zasadach 2) nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodno-
określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie uprawnień do usługowego ści dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniądza i papierami war-
prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz. U. z 2002 r. nr 120, poz. 1022 ze zm.). tościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy,
Przypomnę, że zgodnie z ż 3 ust. 1 rozporządzenia, Minister Finansów wydaje certyfikat 3) posiadają trzyletnią praktykę w księgowości i wykształcenie:
księgowy osobom fizycznym, które: a) wyższe magisterskie uzyskane na kierunku rachunkowości lub na innym kierunku eko-
1) złożyły oświadczenie, iż posiadają pełną zdolność do czynności prawnych i korzystają nomicznym o specjalności rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program
z pełni praw publicznych, nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za prze- kształcenia odpowiadał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności
stępstwa popełnione umyślnie oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy z dnia rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi
29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.), przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych, lub
2) spełniają co najmniej jeden z poniższych warunków: b) uzyskane w ramach studiów podyplomowych z zakresu rachunkowości w jednostkach
a) udokumentowały trzyletnią praktykę w księgowości oraz posiadają wykształcenie organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stop-
wyższe magisterskie uzyskane na jednym z kierunków ekonomicznych o specjalności nia naukowego doktora nauk ekonomicznych, poprzedzone studiami magisterskimi
rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program kształcenia odpowia- lub równorzędnymi.
dał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności rachunkowość,
w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do ważnE!
nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych, Osoby ubiegające się od 1 stycznia 2009 r. o wydanie certyfikatu księgowego
b) udokumentowały trzyletnią praktykę w księgowości, posiadają wykształcenie wyż- bez egzaminu będą zobowiązane udokumentować trzyletnią praktykę zgodnie
sze magisterskie lub równorzędne oraz ukończyły studia podyplomowe z zakresu z art. 76b ust. 2 znowelizowanej ustawy o rachunkowości. Czyli wykonywanie
rachunkowości w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi czynności uznanych za praktykę przez okres 3 lat powinno odbywać się na pod-
przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych, stawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, od-
c) udokumentowały dwuletnią praktykę w księgowości, posiadają wykształcenie co płatnej umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi
najmniej średnie oraz złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub
kwalifikacje osób ubiegających się o certyfikat księgowy. w związku z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.
Przy czym, zgodnie z ż 4 ust. 1 wymienionego rozporządzenia, za praktykę w księgo-
wości uważa się wykonywanie  na podstawie stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej,
Ewa Gruchot
umowy spółki lub w związku z prowadzeniem ewidencji własnej działalności gospodarczej,
czynności:
1) o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2, 4 lub 5 ustawy o rachunkowości, na zasadach w niej
Porady eksperta
określonych, lub
2) w ramach badania sprawozdania finansowego, pod nadzorem biegłego rewidenta.
Ewidencja sprzedaży sprzętu odpisanego w koszty
ważnE!
Osoby ubiegające się o uzyskanie certyfikatu na drodze egzaminacyjnej na do-
przy zakupie
tychczasowych zasadach powinny złożyć wniosek o zakwalifikowanie do eg-
Zakupiliśmy w tym roku sprzęt budowlany, który ze względu na niską
zaminu do dnia 30 września 2008 r. Dla tych osób termin egzaminu zostanie
wartość został zaliczony do kosztów zużycia materiałów. Teraz zamierzamy
wyznaczony do 31 grudnia 2008 r. Osoby, które chcą zdawać egzamin według
sprzedać ten sprzęt. Jak ująć to w księgach rachunkowych?
tych zasad nie mogą więc spóz
nić się ze złożeniem wniosku o zakwalifikowanie
do egzaminu. Jednostka, zgodnie z przyjętym w zasadach (polityce) rachunkowości uproszczeniem
może nie zaliczać niskocennych składników majątku do środków trwałych, a ich wartość
Od 1 stycznia 2009 r. obowiązywać będą inne zasady nabywania uprawnień do odpisywać bezpośrednio w koszty zużycia materiałów. Fakturę za zakup takiego sprzętu
usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zasady te określone zostały w nowym ujmuje się w takim przypadku zapisem:
rozdziale 8a  Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych wprowadzonym do ustawy a) wartość netto
o rachunkowości. Osoby, które złożą wnioski o zakwalifikowanie do egzaminu i nie przy-  Wn konto 30  Rozliczenie zakupu ,
stąpią do niego do dnia 31 grudnia 2008 r., będą kwalifikowane do kolejnego egzaminu, ale b) VAT naliczony
już na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2009 r. Oczywiście egzamin sprawdzający  Wn konto 22-2  VAT naliczony i jego rozliczenie ,
kwalifikacje będzie się wówczas odbywać także według nowych zasad. c) wartość brutto
 Ma konto 21  Rozrachunki z dostawcami
Uzyskanie certyfikatu księgowego od 1 stycznia 2009 r.
(w analityce: Konto imienne kontrahenta),
Począwszy od 1 stycznia 2009 r. certyfikat księgowy będzie wydawany na wniosek d) rozliczenie zakupu
osoby fizycznej, która spełnia łącznie warunki określone w art. 76b ust. 1 znowelizowanej  Wn konto 40  Koszty według rodzajów
ustawy o rachunkowości, tj.: (w analityce: Zużycie materiałów) lub konto zespołu 5,
1) ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych,  Ma konto 30  Rozliczenie zakupu .
2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygod- Sprzedaż składnika majątku, odpisanego w koszty w momencie zakupu, powoduje
ności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniądza i papierami powstanie przychodu ze sprzedaży materiałów. Przychód ten podlega ewidencji na
wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy koncie 74-0  Sprzedaż materiałów . Zapis księgowy, dokonany na podstawie faktury
o rachunkowości, VAT wystawionej dla nabywcy, wygląda następująco:
3) posiada dwuletnią praktykę w księgowości, a) wartość brutto stanowiąca należność od nabywcy
4) posiada wykształcenie co najmniej średnie,  Wn konto 20  Rozrachunki z odbiorcami
5) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający kwalifikacje osób ubiegających lub konto 24  Pozostałe rozrachunki
się o certyfikat księgowy. (w analityce: Konto imienne kontrahenta),
Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na nową definicję praktyki określoną w art. 76b b) VAT należny
ust. 2 znowelizowanej ustawy o rachunkowości, obowiązującą od 1 stycznia 2009 r. Zgodnie  Ma konto 22-1  Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego ,
z wymienionym przepisem za praktykę w księgowości uważać się będzie wykonywanie  na c) przychód netto ze sprzedaży
podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, odpłatnej  Ma konto 74-0  Sprzedaż materiałów .
umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usłu- W przypadku gdy sprzedaż niskocennego sprzętu nastąpiła w tym samym roku co
gowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem jego zakup, w księgach rachunkowych uzasadnione jest przeksięgowanie kosztów na
własnej działalności gospodarczej  następujących czynności: konto 74-1  Wartość sprzedanych materiałów  w celu ustalenia wyniku na sprzedaży
1) prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych ujmujących tego składnika materiałów. Należy więc sporządzić dowód PK i zaksięgować:
zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym, lub 1. Korektę ujęcia wartości niskocennego sprzętu:
2) wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, lub  Wn konto 74-1  Wartość sprzedanych materiałów ,
3) sporządzanie sprawozdań finansowych, lub  Ma konto 40  Koszty według rodzajów
4) badanie sprawozdań finansowych pod nadzorem biegłego rewidenta. (w analityce: Zużycie materiałów) lub konto zespołu 5.
W stosunku do dotychczasowego stanu prawnego definicja praktyki uległa więc istot- 2. Zapis techniczny dla zachowania czystości obrotów na koncie kosztów zużycia
nej zmianie. Od 1 stycznia 2009 r. wykonywanie czynności uznawanych za praktykę na materiałów  ta sama kwota ze znakiem ujemnym:
podstawie umowy o pracę będzie możliwe wyłącznie w wymiarze nie mniejszym niż  Wn konto 40  Koszty według rodzajów
1/2 etatu (dotychczasowe przepisy nie określały wymiaru czasu pracy). W odniesieniu (w analityce: Zużycie materiałów) lub konto zespołu 5,
do umów cywilnoprawnych zwraca się uwagę na odpłatny charakter takiej umowy oraz  Ma konto 40  Koszty według rodzajów
konieczność jej zawarcia z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usługowego (w analityce: Zużycie materiałów) lub konto zespołu 5.
prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ponadto nie będzie wątpliwości, iż wymóg praktyki Dodać warto, że nie byłoby podstaw do takiej korekty kosztów w przypadku, gdyby
będzie spełniony, jeżeli osoba ubiegająca się o wydanie certyfikatu księgowego udoku- zakup sprzętu i jego sprzedaż nastąpiły w różnych latach obrotowych.
mentuje wykonywanie tylko jednej z wymienionych wyżej czynności przez wymagany
Dorota Przybyszewska
okres.
Gazeta Podatkowa nr 67 " 21.08.2008 r.