118

7HVWPDWXUDOQ\

7HVWPDWXUDOQ\

&KHPLDRJöOQDLQLHRUJDQLF]QD

Zadanie 1.

SNW

8]XSHïQLM]GDQLD
3LHUZLDVWHNFKHPLF]Q\RbOLF]ELHDWRPRZHM]QDMGXMHVLÚZb

JUXSLHLb

RNUHVLHXNïDGXRNUHVRZHJR

SLHUZLDVWNöZFKHPLF]Q\FKZbEORNXHQHUJHW\F]Q\P

DbUR]PLHV]F]HQLHHOHNWURQöZZbDWRPLHWHJR

SLHUZLDVWND FKHPLF]QHJR PRĝQDSU]HGVWDZLÊ VFKHPDW\F]QLH

-RQSURVW\WHJRSLHUZLDVWNDFKHPLF]QHJRPDNRQğJXUDFMÚHOHNWURQRZÈKHORZFDRbV\PEROXFKHPLF]Q\P

Zadanie 2.

SNW

8]XSHïQLMWDEHOÚZSLVXMÈFZ]RU\VXPDU\F]QHWOHQNöZZRGSRZLHGQLHNROXPQ\

&U2&2

2

)H

2

2

3

%D262

3

12&X

2

2

Tlenki amfoteryczne

Tlenki kwasowe

Tlenki zasadowe

Zadanie 3.

SNW

'RUR]WZRUXZRGQHJRPDQJDQLDQX9,,SRWDVXGRGDQRUR]WZöU]DVDG\VRGRZHMDbQDVWÚSQLHUR]WZöU

D]RWDQX,,,VRGX=DV]ïDUHDNFMDXWOHQLDQLDLbUHGXNFML

D

3RGDMREVHUZDFMHGR]DFKRG]ÈFHMUHDNFMLFKHPLF]QHM

E

=DSLV]VFKHPDWSU]HELHJXSURFHVöZXWOHQLDQLDLbUHGXNFMLVWRVXMÈF]DSLVMRQRZRHOHNWUR

QRZ\
6FKHPDWSURFHVXXWOHQLDQLD

Schemat procesu redukcji:

F

1DSLV]VXPDU\F]QHUöZQDQLHUHDNFMLFKHPLF]QHMZbIRUPLHMRQRZHMVNUöFRQHM

119

Test maturalny

Zadanie 4.

(2 pkt)

2NUHĂOF]\]DFKRG]LUHDNFMDFKHPLF]QDPHWDOXRbSRGDQ\PV\PEROXFKHPLF]Q\P]bUR]FLHñF]R-

Q\PUR]WZRUHPNZDVXFKORURZRGRURZHJRLVWÚĝRQ\PUR]WZRUHPNZDVXD]RWRZHJR9. 'R

WDEHOLZSLV]zachodziOXEnie zachodzi.

Roztwory wodne w temperaturze pokojowej

Al

Cu

Rozcieńczony roztwór kwasu chlorowodorowego

Stężony roztwór kwasu azotowego(V)

Zadanie 5.

(2 pkt)

:\NRQDQRGRĂZLDGF]HQLHFKHPLF]QHSU]HGVWDZLRQHQDVFKHPDFLH3RGRGDQLXZRG\JD]RZDQHMļ&2

2(aq)

VRGX]DREVHUZRZDQRVWUÈFHQLHELDïHJRRVDGXNWöU\UR]WZRU]\ïVLÚZbQDGPLDU]HGRGDZDQHJRRGF]\QQL-
ka.

:\MDĂQLMREVHUZRZDQH]PLDQ\SU]HGVWDZLDMÈFUöZQDQLD]DFKRG]ÈF\FKUHDNFMLFKHPLF]-

Q\FKZbIRUPLHMRQRZHM.

5öZQDQLHUHDNFMLVWUÈFDQLDRVDGX

5öZQDQLHUHDNFMLUR]WZDU]DQLDRVDGX

Informacja do zadań 6. i 7.

(QHUJLDZLÈ]DQLDFKHPLF]QHJRWRHQHUJLDSRWU]HEQDGRUR]HUZDQLDPRODZLÈ]DñFKHPLF]Q\FKSU]\

]DïRĝHQLXĝH]DUöZQRVXEVWUDW\MDNLSURGXNW\Z\VWÚSXMÈZZDUXQNDFKVWDQGDUGRZ\FKZVWDQLHJD]R-

Z\P:WDEHOL]DPLHV]F]RQRZDUWRĂFLHQHUJLLZ\EUDQ\FKZLÈ]DñFKHPLF]Q\FK

Wiązanie

Energia wiązania

kJ

mol

Wiązanie

Energia wiązania

kJ

mol

Wiązanie

Energia wiązania

kJ

mol

C C

338

C C

830

H H

432

C C

602

C H

412

O H

460

Zadanie 6.

(2 pkt)

1DSRGVWDZLHHQHUJLLZLÈ]DñFKHPLF]Q\FKSRGDQ\FKZLQIRUPDFMLZVWÚSQHMRV]DFXMHQWDOSLÚ

UHDNFML&

2

H

J

&

2

H

J

+

J

.

2EOLF]HQLD

2GSRZLHGě

Ca(OH)

2(aq)

woda gazowana

– CO

2(aq)

120

7HVWPDWXUDOQ\

Zadanie 7.

SNW

1DSRGVWDZLHZ\QLNXX]\VNDQHJRZ]DGDQLXRFHñF]\UHDNFMDMHVWHJ]RHQHUJHW\F]QDF]\

HQGRHQHUJHW\F]QD

Zadanie 8.

SNW

:bWU]HFKSUREöZNDFK]QDMGXMÈVLÚUR]WZRU\ZRGQHNZDVXFKORURZRGRURZHJR]DVDG\ZDSQLRZHMLb]DVD

G\VRGRZHMļZV]\VWNLHRbWDNLPVDP\PVWÚĝHQLXPRORZ\P

0DMÈFGRG\VSR]\FMLUR]WZöUIHQRORIWD

OHLQ\SUREöZNLLbSLSHW\]DSURSRQXMRSLVGRĂZLDGF]HQLDFKHPLF]QHJRNWöUHXPRĝOLZLMHG

QR]QDF]QÈLGHQW\ILNDFMÚUR]WZRUöZ3U]HGVWDZRSLVZ\NRQ\ZDQ\FKF]\QQRĂFLLREVHUZDFMH

=DSLV]UöZQDQLDUHDNFMLFKHPLF]Q\FKZIRUPLHF]ÈVWHF]NRZHM

HCl

(aq)

Ca(OH)

2(aq)

NaOH

(aq)

1

2

3

D2SLVZ\NRQ\ZDQ\FKF]\QQRĂFL

E2EVHUZDFMH

F5öZQDQLDUHDNFMLFKHPLF]Q\FK

Zadanie 9.

SNW

:bZ\QLNXUHDNFMLPLHG]L]bUR]WZRUHPNZDVXD]RWRZHJR9SRZVWDïJD]NWöUHJRVWDQRZLïDPDVD

D]RWX6WRVXQHNJÚVWRĂFLRWU]\PDQHJRJD]XLWOHQXZ\QRVLï

8VWDOZ]öUVXPDU\F]Q\WHJR]ZLÈ]NX

FKHPLF]QHJR

2EOLF]HQLD

2GSRZLHGě

121

7HVWPDWXUDOQ\

Informacja do zadań 10. i 11.

Cukier (sacharoza)

Masa, g

1 łyżka

12

:\NUHVJÚVWRĂFLUR]WZRUXZRGQHJRVDFKDUR]\Zb]DOHĝQRĂFLRGVWÚĝHQLDSURFHQWRZHJRZbWHPSHUDWXU]H

Ş&

1,00

1,05

1,10

1,15

1,20

1,25

1,30

1,35

1,40

1,45

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

C

p

, %

d,

g

cm

3

Zadanie 10.

SNW

3U]\JRWRZDQRUR]WZöU]bï\ĝHNFXNUXVDFKDUR]\LbFP

3

ZRG\d

J

FP

3

RbWHPSHUDWXU]HŞ&

2EOLF]VWÚĝHQLHSURFHQWRZHRWU]\PDQHJRUR]WZRUX

2EOLF]HQLD

2GSRZLHGě

Zadanie 11.

SNW

2EOLF]VWÚĝHQLHPRORZHUR]WZRUXRSLVDQHJRZb]DGDQLX:\QLNSRGDM]bGRNïDGQRĂFLÈGRGZöFK

PLHMVFSRSU]HFLQNX

2EOLF]HQLD

2GSRZLHGě

122

7HVWPDWXUDOQ\

Zadanie 12.

SNW

1DZR]\D]RWRZHVDOHWUDDPRQRZDļ1+

4

12

3

VDOHWU]DNļ1+

4

&OQDOHĝ\VWRVRZDÊZLRVQÈQLJG\MHVLH

QLÈSRQLHZDĝD]RWMHVWZ\SïXNLZDQ\GRJïÚEV]\FKZDUVWZJOHE\ïDWZRWHĝXODWQLDVLÚGRDWPRVIHU\

6WUDW\D]RWXVÈZLÚNV]HQDJOHEDFK]DVDGRZ\FKĂZLHĝR]ZDSQRZDQ\FKLbQDSLDV]F]\VW\FKVïDERZLÈĝÈ

F\FKVNïDGQLNLSRNDUPRZH

)UDJPHQWWHNVWXSRFKRG]L]HVWURQ\LQWHUQHWRZHM

KWWSZZZZ\PDU]RQ\RJURGSOBKWP

D

:\MDĂQLMZbMDNLHMSRVWDFLFKHPLF]QHMD]RWXODWQLDVLÚGRDWPRVIHU\

E

=DSLV]ZIRUPLHF]ÈVWHF]NRZHMUöZQDQLHUHDNFMLFKHPLF]QHMNWöUHLOXVWUXMHZLÚNV]HVWUDW\

D]RWXQDJOHEDFKĂZLHĝR]ZDSQRZDQ\FKZ\ELHU]MHGHQ]SRGDQ\FKQDZR]öZ

Zadanie 13.

SNW

:bSUREöZNDFKSU]\JRWRZDQRUR]WZRU\ZRGQHWU]HFKVROL

NH

4

NO

3

NaNO

3

NaNO

2

2NUHĂORGF]\QNDĝGHJR]UR]WZRUöZ

Informacja do zadań 14. i 15.

5\VXQHNSU]HGVWDZLDGLDJUDPHQHUJHW\F]Q\GODUHDNFMLFKHPLF]QHMRbUöZQDQLX$

2

%

2

$%

E, kJ

droga reakcji chemicznej

0

20

40

60

80

100

120

140

160

A

2

+ B

2

A

2

B

2

2AB

I

II

Zadanie 14.

SNW

2GF]\WDMGDQH]bZ\NUHVXLbX]XSHïQLM]GDQLD
(QHUJLD DNW\ZDFML GOD UHDNFML FKHPLF]QHM RSLVDQHM NU]\ZÈ ,, Z\QRVL

=DVWRVRZDQLH

VSRZRGRZDïR

HQHUJLL DNW\ZDFML Rb

(QWDOSLDUHDNFMLFKHPLF]QHMZ\QRVL

123

7HVWPDWXUDOQ\

Zadanie 15.

SNW

5HDNFMDFKHPLF]QDRSLVDQDZbLQIRUPDFMLZVWÚSQHMSU]HELHJDZbID]LHJD]RZHM3RSHZQ\PF]DVLHXVWDOD

VLÚVWDQUöZQRZDJL$

2

%

2

$%

2FHñMDNQDSRïRĝHQLHVWDQXUöZQRZDJLZSï\ZD

DREQLĝHQLHFLĂQLHQLD

EREQLĝHQLHWHPSHUDWXU\

FXVXZDQLHVXEVWUDWX$

2

]HĂURGRZLVNDUHDNFMLFKHPLF]QHM

Brudnopis