SATYSFAKCJA PRACOWNIKÓW
- to pozytywny stosunek do firmy,
współpracowników oraz wykonywanej pracy. Pojęcie
to odnosi się do sfery oczekiwań pracownika i
nacechowane jest subiektywizmem. Ocena ta może
mieć przełożenie na jakość wykonywanej pracy.
1) WPŁYW SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
NA ICH EFEKTYWNOŚĆ
Pracownik zadowolony:
wierzy, że organizacja ma przed sobą przyszłość,
troszczy się o jakość swojej pracy,
jest bardziej związany z organizacją,
jest odporniejszy na zmiany organizacyjne,
jest bardziej produktywny.
Niezadowolenie pracowników:
wpływa na obniżenie ich zaangażowania,
powoduje negatywne nastawienie do współpracy,
może (w skrajnych przypadkach) doprowadzić do
sabotażu poleceń,
może prowadzić do wywierania negatywnego
wpływu na pracowników, lub patologii (np. kradzież).
2) CZEGO DOTYCZĄ BADANIA?
stopnia zadowolenia pracowników (ogólne
zadowolenie z pracy), ale również:
komunikowania się z szefem,
możliwości rozwoju zawodowego,
dostępu do szkoleń,
świadczeń finansowych i pozafinansowych),
określenia czynników najbardziej motywujących,
określenia czynników najbardziej demotywujących,
innych zagadnień.
3) DLACZEGO WARTO BADAĆ SATYSFAKCJĘ
PRACOWNIKÓW?
organizacje muszą coraz szybciej dostosowywać się
do otoczenia,
kapitał ludzki decyduje o przewadze konkurencyjnej,
kultura organizacyjna decyduje o zdolności firmy do
przetrwania w zmiennym otoczeniu (aby kreować
kulturę organizacji trzeba ją najpierw poznać!).
4) BADANIE SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
UŁATWIA:
zarządzanie potencjałem ludzkim,
wykorzystanie zasobów organizacji,
budowę pożądanej kultury organizacyjnej,
identyfikację silnych i słabych stron organizacji,
identyfikację istniejących i potencjalnych
problemów.
5) METODY BADANIA ZADOWOLENIA Z
PRACY:
kwestionariusze ankietowe,
wywiady indywidualne i grupowe,
obserwacje,
analiza danych zewnętrznych.
ZAPAMIĘTAJ!!!
1.
Chęć pozostania w organizacji jest konsekwencją
wysokiej satysfakcji, a nie jej przejawem.
2.
Negatywne bodźce wywołują większe emocje i
reakcje.
3.
Demotywacja jest silniejsza niż motywacja.
Zadowoleni pracownicy nie przejawiają widocznych
zmian w zachowaniu. Pracownik niezadowolony
zwykle wyraźnie objawia swoją frustrację (w
skrajnych przypadkach sabotuje polecenia, utrudnia
pracę kolegom , nie zwraca uwagi na koszty).
4.
Duże niezadowolenie z pracy może powodować
fluktuację pracowników.
5. Pracownicy pozytywnie i optymistycznie nastawieni
do życia są bardziej skłonni do zmiany miejsca
pracy, gdy są z niej niezadowoleni. W dłuższym
okresie może to spowodować większy odsetek
pracowników negatywnie nastawionych do życia
(gdy optymiści odejdą z pracy), co stworzy kolejne
problemy.
6) CECHY METODYKI POPRAWNEJ
Dobra metodyka badań pozwala:
ocenić organizację z następujących perspektyw:
poszczególnych pracowników,
grupy,
całej firmy,
stworzyć obraz stanu obecnego,
określić czynniki wpływające na zadowolenie (w tym
czynniki istotne),
wykonywać benchmarking (porównanie satysfakcji i
czynników na nią wpływających pomiędzy
pracownikami różnych działów)
7) ETAPY BADAŃ SATYSFAKCJI:
I.
Przygotowanie badań
Przed rozpoczęciem badań należy:
poinformować pracowników o badaniach,
jeżeli kierownictwo zatrudnia firmę doradczą, należy ją
przedstawić pracownikom,
dać pracownikom gwarancję anonimowości.
II.
Przeprowadzenie badań jakościowych:
indywidualnych wywiadów pogłębionych i
wywiadów grupowych.
III.
Przygotowanie oraz pilotaż kwestionariusza oceny.
Kwestionariusz może zawierać pytania dotyczące:
zakresu i zawartości pracy,
warunków pracy,
stresu i przepracowania,
podejmowania decyzji,
rozwoju zawodowego i szkoleń,
otwartości na zmiany,
równości szans,
klimatu i atmosfery pracy,
konfliktów,
współpracy,
cech, umiejętności i wiedzy przełożonego,
nastawienia na klienta,
proefektywnościowej kultury organizacyjnej.
Nie powinno się pytać pracowników wprost,
co sprawia im największą lub najmniejszą
satysfakcję. Analiza statystyczna pozwala
na określenie tych czynników
.
IV.
Przeprowadzenie badań kwestionariuszowych
W przypadku dużej liczby pracowników (np. ponad 1000), lub
w przypadku geograficznego rozproszenia firmy można
wykorzystać alternatywne formy dystrybucji ankiet (mail,
intranet, listy tradycyjne).
V.
Wpisanie uzyskanych odpowiedzi do bazy danych i
ich analiza statystyczna.
VI.
Dyskusje nad interpretacją.
VII.
Przygotowanie raportu końcowego, prezentacja
wyników, przedstawienie rekomendacji.
VIII. Przekazanie pracownikom informacji zwrotnej.
PRZEBIEG BADANIA ZADOWOLENIA Z PRACY
ETAPY
PROJEKTU
CZAS TRWANIA
(MIN. -MAKS.)
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA
CZAS TRWANIA ETAPÓW
I
1-2 tygodnie
Stopień kompleksowości projektu
II
1-2 tygodnie
Ilość wywiadów, rozproszenie
geograficzne
III
2 tygodnie
Stopień kompleksowości projektu
IV
1-4 tygodnie
Ilość respondentów, sposób
dystrybucji ankiet
V
1tydzień
Ilość i jakość koniecznych analiz
VI
1-3 tygodnie
Kompleksowość sytuacji
wyjściowej, rozmiar firmy
VII
2-3 tygodnie
Kompleksowość sytuacji
wyjściowej, rozmiar firmy
RAZEM
6-17 tygodni
PRZYKŁAD KWESTIONARIUSZ DO BADANIA
OPINII PRACOWNIKÓW
ODPOWIEDZ STAWIAJĄC X W ODPOWIEDNIEJ KRATCE
1
2
3
4
5
6
Mam pełną jasność w sprawie tego, czego oczekuje się ode mnie w pracy
2. W okresie minionych 12 miesięcy miałam (miałem) w swej pracy możliwość rozwoju i
uczenia się nowych rzeczy
3. Czuję się usatysfakcjonowany (usatysfakcjonowana) wysokością moich zarobków
4. To, co głosi zarząd naszej firmy, zgodne jest z tym, co rzeczywiście robi
5. Mam pełne zaufanie do zarządu naszej firmy
6. Mój przełożony dba o mnie i mój komfort pracy
7. Sposób, w jaki oceniana jest moja praca, pomaga mi wykonywać ją bardziej efektywnie
8. Moje stanowisko pracy jest wystarczająco wyposażone (np. w narzędzia, materiały) bym
mógł (mogła) dobrze wykonywać swoje obowiązki
9. Z pełnym przekonaniem poleciłbym (poleciłabym) naszą firmę jako bardzo dobre
miejsce pracy
10. Pracownicy naszej firmy są wynagradzani adekwatnie do efektów swojej pracy
Objaśnienia:
1
– zdecydowanie nie zgadzam się z tą opinią,
2
– nie zgadzam się z tą opinią,
3
– bardziej nie zgadzam się, niż zgadzam się z tą
opinią ,
4
– bardziej zgadzam się, niż nie zgadzam się z tą
opinią,
5
– zgadzam się z tą opinią,
6
– zdecydowanie zgadzam się z ta opinią.
PRZYKŁAD KWESTIONARIUSZ DO
BADANIA OPINII PRACOWNIKÓW- C.D.
UZUPEŁNIJ NASTĘPUJĄCE ZDANIA:
11. Najbardziej lubię i cenię w mojej pracy to, że
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
12. Nie lubię w swojej pracy
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
13. Trudność sprawiają mi
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
14. Najbardziej stresuje w mnie w pracy
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
15. Chciałbym (chciałabym) zmienić w swojej pracy
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
16. Uważam, że moi współpracownicy najbardziej potrzebują
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
PRZYKŁAD ANKIETY SŁUŻĄCEJ DO BOP W
JEDNEJ Z WARSZAWSKICH FIRM
OCENA W SKALI
W naszej firmie dba się o to, żeby poznać
opinie i sposób myślenia pracowników
1 2 3 4 5 6 7
W naszej firmie dobrze informuje się
pracowników o polityce kadrowej i jej
procedurach
Komunika-
cja
Nasza firma dobrze informuje o zmianach
organizacyjnych zachodzących w firmie
Działania różnych struktur w naszej firmie są
dobrze skoordynowane
W naszej firmie sprawnie przeprowadza się
zmiany organizacyjne
Organizacja
pracy
Jakość pracy wykonywanej w całej firmie jest
wysoka
Zarząd firmy podejmuje decyzje na czas
Kierownicy wystarczająco wyjaśniają
bezpośrednio podległym pracownikom powody
podejmowanych przez siebie decyzji
Podejmowa
nie decyzji
Kierownicy angażują pracowników do
podejmowania decyzji, które ich dotyczą
Porozumiewanie się między zespołami z
różnych struktur w firmie jest dobre
W firmie docenia się pracę zespołową
Praca
zespołowa
Współpraca między kierownikami w firmie
układa się właściwie
Znam kryteria przyjęte do oceny mojej pracy
Znam wyniki oceny mojej pracy
System
ocen
O wynikach mojej pracy dowiaduje się
regularnie
Mój bezpośredni szef regularnie ocenia moją
pracę
Mój bezpośredni szef skutecznie motywuje
pracowników do wydajniejszej pracy
Kierowanie
na poziomie
komórek
organiza-
cyjnych
Mój bezpośredni szef dobrze organizuje pracę
zespołu
Kierownictwo naszej firmy właściwie realizuje
politykę kadrową
Kierownictwo wyższego szczebla w
dostatecznym stopniu dba o efektywność firmy
Kierowanie
na poziomie
zarządzania
firmą
Kierownictwo wyższego szczebla dobrze sobie
radzi sobie z przeprowadzaniem zmian w firmie
W naszej firmie istnieje widoczny związek
pomiędzy dobrą pracą a wzrostem
wynagrodzenia
W naszej firmie funkcjonuje dobrze
opracowany system wynagradzania
Wynagro-
dzenia
System wynagrodzeń w naszej firmie motywuje
do zwiększania wydajności i jakości pracy
1 – oznacza odpowiedź zdecydowanie NIE, 7 – odpowiedź zdecydowanie TAK
Jestem zadowolony (a) z opieki lekarskiej w
naszej firmie
Świadcze-
nia
Świadczenia socjalne w naszej firmie
odpowiadają moim potrzebom
Pracownicy w firmie są dobrze informowani o
możliwościach rozwoju zawodowego w firmie
Mam dość jasną wizję mojego rozwoju
zawodowego w firmie
Rozwój i
szkolenia
Nasza firma zapewnia wystarczającą liczbę
specjalistycznych szkoleń doskonalących
umiejętności, które wykorzystuję na obecnym
stanowisku
Wolał(a)bym zostać w naszej firmie, nawet
gdyby mi proponowano porównywalna pracę w
innej firmie
Pracownicy firmy czują do niej przywiązanie i
traktują ją jako coś więcej niż „miejsce pracy”
Identyfika-
cja z firmą
Firma zapewnia poczucie bezpieczeństwa
zawodowego pracownikom, którzy dobrze
pracują
WSKAZANIA DO PRZEPROWADZENIA BADAŃ
pojawienie się problemów o trudno definiowalnych
przyczynach,
wdrożenie zmian w istotny sposób wpływających na
zadowolenie, samopoczucie, motywację jakość
pracy,
gdy planowane są zmiany, dla których chcemy
pozyskać pracowników,
gdy zamierzamy zmienić kulturę organizacji.
PRZECIWWSKAZANIA DO PRZEPROWADZENIA
BADAŃ
okres intensywnych zmian (pozytywnych lub
negatywnych),
okres nasilenia obowiązków zawodowych (budżet,
sprawozdanie finansowe),
nie można nakładać badania postaw na oceny
pracowników,
okres urlopowy i świąteczny (nieobecność
pracowników i koncentracja na życiu osobistym a
nie zawodowym).