INTERNET:

Workshop: j zyk Perl

Giełda w Internecie

Wst p

Instalacja MySQL-a

Wypełnianie bazy danych

Wyszukiwanie ogłosze

Kontrola poprawno ci...

Moduły Perla - pomoc...

Instalacja MySQL-a

Marcin Nowak

Programy do obsługi sklepów internetowych s zazwyczaj drogie i skomplikowane. Wad takich nie maj

skrypty Perla, które przy odrobinie wysiłku mo na stworzy samodzielnie. Szczególnie wygodne w takich

zastosowaniach s tak zwane moduły.

Dzi ki bibliotekom wykonywanie nawet skomplikowanych zada mo e by bardzo proste. Moduły s małymi

zestawami programów oraz skryptów, które zawieraj gotowe procedury do realizacji okre lonych zada . Z

naszego punktu widzenia szczególnie interesuj ce s dwie biblioteki: moduł CGI, który ułatwia przetwarzanie

formularzy, oraz DBI zapewniaj cy prosty dost p do popularnych baz danych.

W tym artykule poka emy, jak stworzy prost giełd . Poniewa niedługo zacznie si sezon narciarski,

przygotujemy mał baz danych z my l o miło nikach szusowania po niegu. Ka dy, kto zechce sprzeda narty,

wi zania albo inne akcesoria, b dzie mógł umie ci swoje ogłoszenie w jednej z trzech kategorii. Aby ogłoszenia

nie były pokazywane w niesko czono , po 30 dniach ka dy anons b dzie automatycznie usuwany z bazy. Osoba

przegl daj ca ogłoszenia b dzie miała mo liwo bezpo redniego skontaktowania si z autorem interesuj cej j

oferty za po rednictwem poczty elektronicznej.

Wszystkie opisane w tym artykule pliki znajduj si na płycie CD-ROM doł czonej do tego numeru CHIP-a. Plik

gielda _form.html zawiera dwa formularze: jeden do wpisania prostego ogłoszenia, drugi do przeszukiwania bazy

danych. Jako baz danych wykorzystujemy MySQL, który cieszy si du popularno ci , bo dla systemów

Linux/Unix jest on darmowy. Dost pna jest równie jego shareware'owa wersja dla Windows. Wszystkie u yte

skrypty, czyli db_tworzenie.pl, db_dodanie.pl i db_przegladanie.pl, s niemal identyczne dla Windows i dla

Linuksa. Ró ni si one jedynie pierwszymi wierszami, zawieraj cymi cie k dost pu do Perla.

----

Info

Grupy dyskusyjne

Uwagi i komentarze do artykułu:

news://news.vogel.pl/chip.artykuly

Pytania techniczne:

news://pl.comp.lang.perl

news://comp.lang.perl

Internet

MySQL

http://www.mysql.org/

CPAN

http://www.cpan.org/

Polskie mirrory

http://sunsite.icm.edu.pl/pub/unix/mysql/

ftp://sunsite.icm.edu.pl/pub/CPAN/

W dziale Internet | Workshop: j zyk Perl znajduj si opisywane pliki i skrypty, u ywane moduły Perla oraz serwer

MySQL

Instalacja MySQL-a

Aby skrypty mogły działa , musimy zainstalowa MySQL-a, baz danych gielda oraz zało y konto o nazwie

webserver z hasłem dummy. W ramce na ko cu artykułu znajduje si dokładny opis sposobu wykonania

powy szych czynno ci. Je li baza danych działa, mo emy skonfigurowa interfejs Perla, który b dzie z ni

współpracował.

Główna strona naszej giełdy umo liwia zarówno dodawanie ogłosze , jak i ich wyszukiwanie.

Po sko czonej konfiguracji kopiujemy trzy skrypty z płyty CD-ROM do katalogu /cgi-bin/ serwera WWW, a

dokument HTML do foldera ze stronami WWW. Nast pnie uruchamiamy Apache'a oraz demona MySQL i za

po rednictwem przegl darki WWW otwieramy skrypt db_tworzenie.pl. Mo emy to zrobi w nast puj cy sposób:

http://localhost/cgi-bin/db_tworzenie.pl

Je li wszystko przebiegnie poprawnie, skrypt doda tabel o nazwie ogloszenie do bazy danych gielda. W pierwszej

cz ci programu na pocz tku nast puje deklaracja u ycia modułów DBI i CGI. Nast pnie jest tworzony obiekt o

nazwie $cgi_obj, który odpowiada stronie generowanej przez skrypt. Po porównaniu tego programu z przykładami

przedstawionymi w dwóch pierwszych cz ciach kursu zauwa ymy zmian w sposobie pisania programu. Perl 5 jest

j zykiem zorientowanym obiektowo i wła nie te jego wła ciwo ci wykorzystujemy tym razem.

Na zako czenie skrypt tworzy poł czenie z baz MySQL. W tym celu wykorzystywany jest moduł DBI oraz

sterownik dedykowany dla MySQL. Skrypt ł czy si z baz gielda, z uprawnieniami u ytkownika webserwer,

u ywaj c hasła dummy.

Po zestawieniu poł czenia z baz danych zmiennej $dbh przypisywana jest poprawna warto . Je eli tworzenie

poł czenia si nie powiedzie, $dbh nie b dzie miała adnej warto ci. Informacja o przyczynie niepowodzenia

zostanie zapisana w zmiennej $DBI::errstr.

Aby u ytkownik wiedział, co si dzieje, za pomoc konstrukcji warunkowej if-else do przegl darki wysyłany jest

komunikat o sukcesie lub niepowodzeniu próby poł czenia z baz . Moduł CGI sprawia, e tworzenie kodu HTML

jest o wiele prostsze. Polecenie:

print p('To jest mój tekst');

daje taki sam efekt co:

print '<p>To jest mój tekst</p>';

Ze wzgl du na lepsz czytelno w przykładowych skryptach nie b dziemy jednak u ywali tej wła ciwo ci

biblioteki CGI. Szczegółowy opis bogatych mo liwo ci modułu CGI znale mo na w doł czonej do niego

dokumentacji.

Wró my jednak do skryptu. W nast pnym kroku wysyłamy do naszej bazy danych polecenie SQL, które znajduje

si w nawiasie klamrowym za $dbh->do. Powoduje ono utworzenie tabeli o nazwie ogloszenia. Jej kolumny

powinny mie okre lone nazwy, a dane format. Kolumna data powinna by typu DATE, a pola kategoria, tresc i

mail typu VARCHAR z maksymalnymi liczbami znaków podanymi w nawiasach klamrowych. Dzi ki temu zawarte

tam dane mog si składa z liter, cyfr i innych znaków. Przy zastosowaniu, na przykład, typu INTEGER

dopuszczalne byłyby jedynie liczby całkowite. W sumie MySQL obsługuje kilkana cie ró nych formatów danych.

Wybór wła ciwego jest szczególnie wa ny w przypadku wykonywania operacji matematycznych na

przechowywanych danych.

Równie na tym etapie kontrolujemy poprawno wykonania programu. Na zako czenie skrypt przerywa poł czenie

z MySQL i ko czy generowanie kodu HTML. Operacje te mo na zrealizowa bardzo łatwo, korzystaj c z pola

end_html obiektu CGI, który pozwala wysła do przegl darki sekwencj znaczników </body></html>.

Wypełnianie bazy danych

W naszej bazie danych utworzyli my ju tabel . Teraz musimy wypełni j tre ci . Pomo e nam w tym gotowy

formularz, w którym po wpisaniu informacji musimy jedynie wcisn przycisk Wy lij. Wykonanie tej czynno ci

uruchamia skrypt db_dodaj.pl. W trzech krótkich poleceniach dane z formularza zapisywane s w odpowiednich

zmiennych. Je li przypomnimy sobie zło one konstrukcje z pierwszej cz ci naszego kursu, od razu zauwa ymy,

jakim ułatwieniem dla programisty jest moduł CGI.pm. Wiersz:

$kategoria=$cgi_obj->param( 'kategoria');

wystarcza do przeniesienia wpisu z formularza do zmiennej o takiej samej nazwie.

Kolejne linie skryptu s nam ju dobrze znane. Kod zapisany w jednym wierszu wystarcza, aby umie ci dane w

tabeli ogloszenie. Robimy to za pomoc prostej komendy SQL-a INSERT.

W takiej samej kolejno ci, w jakiej wcze niej tworzyli my kolumny, teraz wpisujemy do nich dane. Kategoria, tresc

i mail pochodz z formularza, aktualn dat MySQL odczytuje za z funkcji NOW() i dodaje j do kolumny data w

formacie Date (rrrr-mm-dd). Po wykonaniu zapytania dane te b d ju znajdowały si w bazie. Wy wietlimy je za

pomoc trzeciego skryptu o nazwie db_przegladanie.pl.

Wyszukiwanie ogłosze

Ostatni skrypt Perla uruchamiany jest z formularza Wyszukiwanie ogłosze . Zapytanie wysyłane do bazy danych

wybiera wszystkie pola (*) z tabeli ogloszenie, dla których warto pola kategoria równa jest warto ci zapisanej w

zmiennej $kategoria. Zamiast gwiazdki * te mo emy u y nazwy konkretnych pól. Wówczas polecenie b dzie

miało posta : SELECT mail, tresc FROM ogloszenie...

Ogłoszenia, które maj wi cej ni 30 dni, maj nie by wy wietlane. Data umieszczenia ogłoszenia na giełdzie nie

mo e wi c by o ponad 30 dni wcze niejsza od daty bie cej. Aby wykona takie porównanie, dat musimy

przekształci do postaci Liczba dni od (komputerowego) roku 0. Słu y do tego funkcja MySQL-a o nazwie

TO_DAYS().

Zasada działania interfejsu CGI: za jego po rednictwem wymieniane s dane pomi dzy Internetem i baz

danych na serwerze. Moduły Perla pozwalaj na wygodne sterowanie przepływem informacji.

Poniewa zapytania typu WHERE mog by bardzo skomplikowane, osoby, które zamierzaj opracowywa własne

bazy danych, powinny dokładnie zapozna si z budow zapyta SQL i przejrze dokumentacj MySQL.

Podczas pracy z MySQL u ytkownicy Windows musz pami ta o tym, e obowi zuje ich składnia

charakterystyczna dla systemów uniksowych. OGLOSZENIE i ogloszenie to dwie ró ne tabele. O regułach tych

nale y pami ta szczególnie wówczas, gdy chcemy w przyszło ci uruchamia skrypty równie w rodowisku Unix.

Dla własnej wygody warto pisa wszystko wył cznie małymi literami.

Polecenie $sth->execute(); spowoduje wysłanie zapytania SQL zapisanego wcze -niej w obiekcie $sth poleceniem

$sth=$dbh ->prepare('zapytanie')...

Kontrola poprawno ci zapyta

W naszym przykładzie sprawdzamy najpierw, czy odpowied na zapytanie ma poprawn warto . Je eli zmienna

$sth nie ma warto ci, w oknie przegl darki wy wietlany jest komunikat o bł dzie. W poprzednich cz ciach kursu

u ywali my do tego funkcji die, która mo e przerwa wykonywanie skryptu i wysła informacj o bł dzie do

standardowego wyj cia. Tak mo na zrobi i tym razem.

W drugim kroku program sprawdza, czy w bazie danych s wpisy spełniaj ce kryteria wyszukiwania. Poniewa

wyst puj tu tylko dwie mo liwo ci (wpisy s albo ich nie ma), odpowied na zapytanie generowana jest z

wykorzystaniem konstrukcji warunkowej if-else. Je li liczba pasuj cych wpisów wynosi 0, do przegl darki

wysyłany jest komunikat W kategorii... nie znaleziono adnych elementów spełniaj cych kryteria wyszukiwania.

Je li przeszukiwanie zako czyło si sukcesem, wykonywany jest program odpowiadaj cy warunkowi else.

Konstrukcja while(warunek) {blok programu} otwiera p tl , która wykonywana jest tak długo, jak długo warunek

podany w nawiasie jest spełniony. W naszym przypadku za pomoc metody fetchrow_hashref() wynik

wyszukiwania wiersz po wierszu zapisywany jest w zmiennej $wiersz. Nast pnie komendami print dodajemy

informacje o ogłoszeniu do kodu HTML tworzonej strony.

Zwró my uwag , e po komendzie print u ywamy podwójnych znaków cudzysłowu. Poniewa znak ten wyst puje

równie w kodzie HTML, musimy je poprzedzi uko nikiem \. W naszym przykładzie sytuacja taka ma miejsce w

odsyłaczu do adresu e-mail. Je eli zapomnimy o uko niku, wykonywanie skryptu zostanie przerwane i przegl darka

wy wietli bł d Server-Error 500. Innym sposobem obej cia tego problemu jest stosowanie pojedynczych znaków

cudzysłowu. W takim wypadku ła cuchy tekstowe musimy poł czy kropkami. Pierwszy wiersz generuj cy

informacje wyj ciowe dla przegl darki wygl dałby wówczas nast puj co:

print'<p>.$wiersz->{'opis'}.'<br>';

Aby po wykonaniu programu zwolni zasoby obiektu $sth, na ko cu skryptu powinni my umie ci wiersz $sth-

>finish();.

Moduły Perla - pomoc dla programisty

Opisane tutaj moduły CGI.pm i DBI s jedynie dwoma przedstawicielami licznej grupy niezwykle u ytecznych

bibliotek. Wszystkie maj jedn wspóln cech : mo na je znale w CPAN - Comprehensive Perl Archive Net-

work. W archiwum tym moduły posegregowane zostały według dwóch kluczy: zastosowania i nazwiska autora.

Niektóre biblioteki s w ka dej standardowej instalacji Perla. Nale y do nich mi dzy innymi CGI.pm. Oprócz niej w

pakiecie znajduj si równie programy CPAN (Unix/Linux) lub PPM (Windows), które bardzo ułatwiaj

dodawanie kolejnych modułów do Perla.

W tej cz ci kursu wykorzystywany jest moduł DBI, zawieraj cy zestaw funkcji do współpracy z wieloma bazami

danych. Jest w ród nich MySQL. Instalacj sterownika dla Windows ułatwi nam Perl Packet Manager - PPM.pl.

Program ten jest cz ci składow Active Perl (

http://www.activestate.com/

), na którym bazuje okienkowa wersja

Perla, wykorzystywana na potrzeby kursu.

Chc c zainstalowa dowolny moduł, musimy mie aktywne poł czenie z Internetem. Otwieramy okno trybu MS-

DOS i komend

cd przechodzimy do katalogu instalacyjnego Perla i do podkatalogu bin. Poleceniem perl ppm.pl

uruchamiamy mened era pakietów. Pojawia si znak zach ty PPM>. Wydajemy teraz komend

install DBI.

Program nawi zuje poł czenie z serwerem Active State, producenta Active Perl, automatycznie pobiera moduł i

instaluje na komputerze. Nast pnie wydajemy analogiczne polecenie

install DBD-mysql. Teraz pobierany jest

sterownik dla MySQL. Je eli nasze poł czenie z Internetem jest niestabilne i PPM nie potrafi sam ci gn plików z

modułami, pozostaje zrobienie tego r cznie. Z katalogu

http://www.activestate.com/PPMpackages/5.6/x86/

pobieramy odpowiedni zbiór *.tar.gz, a z folderu

http://www.activestate.com/PPMpackages/

taki sam z

rozszerzeniem ppd. Nast pnie umieszczamy oba w jednym katalogu (na przykład c:\tmp) i po uruchomieniu

mened era pakietów wydajemy polecenie instalowania z katalogu (np.

install /location c:\tmp DBD-mysql).

W Linuksie jest dost pny program CPAN, wchodz cy w skład standardowej dystrybucji Perla. Zaczynamy od

nawi zania poł czenia z Internetem i upewnienia si , e MySQL jest uruchomiony. Nast pnie w oknie terminala

wywołujemy moduł poleceniem perl -MCPAN -e shell. Przy pierwszym uruchomieniu program wymagał b dzie

podania kilku parametrów konfiguracyjnych. W wi kszo ci przypadków wystarczy udzielanie domy lnych

odpowiedzi, czyli naciskanie klawisza [Enter]. Po podaniu przez nas nazwy kraju wy wietlona zostanie lista

lokalnych serwerów FTP, udost pniaj cych archiwa CPAN. Mo emy wybra jeden lub kilka z nich.

Przy aktywnym poł czeniu z Internetem uruchamiamy moduł zgodnie z podanym wcze niej opisem. Wy wietlony

zostaje znak zach ty w postaci cpan>. Wydajemy teraz komend

install Bundle::DBD::mysql, która rozpoczyna

instalacj całej serii modułów Perla, a na zako czenie sterownika dla MySQL-a. Wcze niej musimy jeszcze poda

cie ki dost pu do katalogów instalacyjnych. Program zada nam kilka pyta , na które powinni my odpowiada ,

naciskaj c [Enter].

Po zako czonej instalacji MySQL zdefiniowane wcze niej konto undef z hasłem undef przestaje istnie . Zmieniamy

teraz nazw testowej bazy danych z test na gielda i zakładamy u ytkownika webserver z hasłem dummy lub

wybieramy takie nazwy, jakie wprowadzili my w tablicy uprawnie (grant tables) MySQL. Podczas instalacji

sterownika nast puje jego próbne uruchomienie. W razie wyst pienia bł dów instalacja zostaje przerwana.

Je eli nie jeste my pewni, jak nazw nosi nasz moduł, mo emy j odszuka . Pod Windows korzystamy z ppm.pl i

polecenia

search mysql. U ytkownicy Linuksa wydaj po znaku zach ty cpan> komend i /mysql/, po czym

wy wietlona zostanie lista wszystkich pakietów do wyboru.

Je eli automatyczna instalacja modułów si nie powiodła, nale y zrobi to r cznie (po zainstalowaniu MySQL-a).

ci gamy samemu z jednego z mirrorów CPAN-u, na przykład serwera

ftp://sunsite.icm.edu.pl/

, katalogu pub/

CPAN/modules/by-module/ pliki DBI-wersja.tar.gz oraz Msql-Mysql-modules-wersja.tar.gz. Rozpakowujemy je i

wydajemy polecenia:

Perl Makefile.PLmakemake testmake install

Instalacja MySQL-a

Jako baz danych w naszym kursie wykorzystujemy MySQL-a, który jest bardzo popularny i cz sto

wykorzystywany przez u ytkowników Linuksa. Pojawiła si te wersja dla 32-bitowych systemów Windows,

jednak bezpłatnie mo na korzysta z niej tylko przez 30 dni. U ywanie programu po okresie próbnym wymaga

wykupienia licencji za ok. 200 USD lub zmiany systemu operacyjnego.

MySQL-a w Linuksie najpro ciej zainstalowa z wersji RPM. Niezb dne s pakiety: MySQL, MySQL-client,

MySQL-devel oraz MySQL-shared. Pierwszy zawiera sam baz danych i po jego zainstalowaniu MySQL mo e ju

działa . Nie da si jednak nim administrowa , bo wszystke niezb dne do tego programy znajduj si w w pakiecie

MySQL-client. MySQL-devel zawiera biblioteki programistycze do obsługi bazy danych, które w naszym

przykładzie s wykorzystywane podczas kompilacji bibliotek Perla, a MySQL-shared dodatkowe pliki. Po

ci gni ciu wymienionych modułów nale y je zainstalowa , wydaj c po kolei polecenia:

rpm -i nazwa_modulu-wersja.rpm.

Instalacja w Windows wymaga, aby na komputerze uruchomiony był protokół TCP/IP. Warunek ten spełniony jest

zawsze wtedy, gdy komputer ma dost p do Internetu. Najpierw rozpakowujemy skompresowany pakiet MySQL do

katalogu tymczasowego i uruchamiamy program

Setup. Domy lnie MySQL instalowany jest w katalogu C:\mysql.

Je eli chcemy mie go w innym miejscu, zainstalujmy go w folderze domy lnym i dopiero pó niej przenie my go

do innego katalogu. Nast pnie, uruchamiaj c program, nale y zrobi to z przeł cznikiem --basedir (na przykład

D:\programs\mysql\bin\mysqld --basedir D:\programs\mysql).

Po zako czonej instalacji musimy otworzy okno trybu DOS. Robimy to, wybieraj c z menu Start polecenie

Uruchom i wpisuj c tam komend :

c:\mysql\bin\mysqld-shareware

Serwer uruchamia si w tle bez otwierania własnego okna. Je li wi c nic si nie dzieje, mo emy uzna , e wszystko

przebiega poprawnie. U ytkownicy Windows NT musz u ywa innych polece , które opisane s w rozdziale

4.12.3 dokumentacji serwera SQL. Prac MySQL-a przerywamy komend :

c:\mysql\bin\mysqladmin -u root shutdown

Pomimo e pojawiły si graficzne interfejsy dla Linuksa, zarz dzanie baz danych bez pomocy klawiatury jest

niemo liwe. Pierwsza przeszkoda, na jak natrafi miło nicy myszki, jest zarazem najpowa niejsza. Poniewa nie

ka dy u ytkownik powinien mie mo liwo dost pu do wszystkich baz danych, MySQL wyposa ony jest w tzw.

tabele uprawnie (Grant Tables), przechowywane w bazie danych o nazwie mysql. W tabelach tych zawarte s

wpisy mówi ce o tym, kto, z jakiego komputera, do której bazy danych mo e uzyska dost p i jakie operacje na tej

bazie mo e wykonywa .

Aby przyjrze si zawarto ci tabel i jednocze nie sprawdzi poprawno instalacji MySQL-a, wpisujemy w oknie

terminala nast puj c komend (u ytkownicy Linuksa podaj cie k dost pu odpowiadaj c ich instalacji):

c:\mysql\bin\mysqlshow

Na ekranie pojawia si lista baz danych. W przypadku wie ej instalacji lista ta zawiera tylko dwa elementy: test i

mysql. Poleceniem:

c:\mysql\bin\mysqlshow -u root mysql

wy wietlamy tabele bazy danych mysql, czyli omawiane wcze niej Grant Tables.

Komunikaty w postaci Access denied for wiadcz najcz ciej o le podanych prawach dost pu. Dokładne

wskazówki i przykłady dotycz ce praw dost pu podane s w dokumentacji.

Niniejszy opis ogranicza si do konfiguracji jednego konta MySQL, pod którego nazw serwer WWW b dzie

pó niej zarz dzał demonstracyjn baz danych. Poniewa w naszym przykładzie konieczne b dzie tworzenie tabel

oraz zapisywanie, modyfikowanie i kasowanie rekordów, u ytkownik musi mie uprawnienia do wykonywania

takich operacji.

Przed utworzeniem nowego konta zalecane jest usuni cie u ytkownika pustego (w wersji Windows jest on

zakładany domy lnie) i zabezpieczenie hasłem konta administratora MySQL-a.

Polecenie:

c:\mysql\bin\mysql mysql

otwiera dost p do bazy mysql, czyli do tabel uprawnie . Jednocze nie pojawia si znak zach ty mysql>. Lista

wszystkich dost pnych polece wy wietlana jest po wpisaniu help.

Najpierw kasujemy (DELETE) puste konto (' ') i na zako czenie wydajemy komend

quit. Pami tajmy o tym, e

ka dy wiersz polecenia wydany po znaku zach ty mysql> musi ko czy si rednikiem:

mysql> DELETE FROM user WHERE Host='localhost' AND User=' ';mysql> QUIT

Wszelkie zmiany wprowadzone w tabelach uprawnie odnosz skutek dopiero po wpisaniu komendy:

c:\mysql\bin\mysqladmin reload

Za pomoc

C:\mysql\bin>mysql -u root mysql, a nast pnie mysql> set password for root =

PASSWORD('moje_haslo'); ustawiamy hasło dla u ytkownika root. Teraz aby zatrzyma działanie MySQL w

Windows, wystarczy wyda polecenie

c:\mysql\bin\mysqladmin --user= root --password=moje_hasło

shutdown.

Nast pnie tworzymy baz danych o nazwie gielda. Po wpisaniu

c:\mysql\bin\mysql -u root -p najpierw pojawi si

danie podania hasła. Dopiero po podaniu prawidłowego hasła wy wietlony zostanie znak zach ty MySQL.

Wpisujemy wówczas nast puj cy wiersz, zako czony rednikiem:

mysql> CREATE DATABASE gielda;

W odpowiedzi pojawi si krótki komunikat z potwierdzeniem wykonania operacji. Nadal pozostajemy w trybie

konfiguracyjnym MySQL. Poleceniem

use mysql przechodzimy do tabel uprawnie , poniewa musimy teraz

zało y konto, które pó niej pozwoli serwerowi WWW na dost p do bazy danych.

U ytkownikowi nadamy nazw webserver. Z komputera localhost (MySQL i Apache zainstalowane s na tej samej

maszynie) b dzie on mógł wybiera , dodawa , kasowa i modyfikowa rekordy oraz tworzy tabele. Jako hasło dla

tego u ytkownika wybieramy dummy. W tej bazie nie przechowujemy adnych bardzo wa nych informacji, wi c

mo emy u y takiego hasła. Pami tajmy jednak, e je eli b dziemy robili powa ny projekt, w którym b d

u ywane wa ne dane, hasło nie mo e by wyrazem i musi by trudne do odgadni cia.

MySQL pozwala zało y u ytkownika na dwa sposoby. Mo emy kolejno modyfikowa tabele user, host i db (patrz:

rozdział 6. dokumentacji) lub u y komendy Grant. Wybierzmy teraz drug metod , aczkolwiek równie z pierwsz

powinni my si zapozna , je li pó niej chcemy na powa nie zaj si MySQL-em:

mysql> GRANT SELECT,INSERT,UPDATE,DELETE,CREATE ON gielda.*TO
webserverIDENTIFIED BY 'dummy';

W ten sposób wykonali my wszystkie czynno ci wymagane do uruchomienia skryptu.