„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Zdzisław Tęcza
Eksploatowanie maszyn do zbioru zbóż 311[22] Z2.05
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Tadeusz Budzisz
dr inż. Kazimierz Witosław
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Zdzisław Tęcza
Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Kacperczyk
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[22].Z2.05,
,,Eksploatowanie maszyn do zbioru zbó
ż", zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu technik mechanizacji rolnictwa.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
13
5.1. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska podczas obsługi i pracy kombajnu zbożowego
13
5.1.1. Ćwiczenia
13
5.2.Metody zbioru zbóż. Ogólna budowa, działanie i obsługa codzienna
kombajnów zbożowych
15
5.2.1. Ćwiczenia
15
5.3.Zespół żniwny – budowa, przygotowanie do pracy oraz regulacje
17
5.3.1. Ćwiczenia
17
5.4.Młocarnia kombajnu – budowa oraz regulacje
19
5.4.1. Ćwiczenia
19
5.5. Maszyny do czyszczenia i sortowania ziarna
21
5.5.1.Ćwiczenia
21
5.6. Suszarnie do zboża
23
5.6.1. Ćwiczenia
23
5.7. Obliczanie kosztów eksploatacji maszyn do zbioru zbóż
25
5.7.1. Ćwiczenia
25
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
27
38
7. Literatura
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, jakie uczeń powinien
mieć już ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
−
wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. Przykładowe scenariusze
zajęć mogą być pomocne w doborze odpowiedniej metody przeprowadzenia zajęć. Formy
organizacyjne pracy mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do
pracy zespołowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
311[22].Z2.02
Eksploatowanie
siewników i sadzarek
311[22].Z2.04
Eksploatowanie maszyn
i urządzeń do zbioru
zielonek
311[22].Z2.07
Eksploatowanie maszyn
i urządzeń stosowanych
w produkcji zwierzęcej
311[22].Z2.08
Eksploatowanie
urządzeń i środków
transportu stosowanych
w gospodarstwie
rolnym
311[22].Z2.06
Eksploatowanie maszyn
do zbioru roślin
okopowych
311[22].Z2.05
Eksploatowanie
maszyn do zbioru
zbóż
311[22].Z2
Użytkowanie i naprawa narzędzi,
maszyn
i urządzeń rolniczych
311[22].Z2.03
Eksploatowanie
narzędzi, maszyn
i urządzeń do
nawożenia i ochrony
roślin
311[22].Z2.01
Eksploatowanie
narzędzi i maszyn do
uprawy roli
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
posługiwać się podstawowymi pojęciami i terminami z zakresu techniki rolniczej,
–
posługiwać się dokumentacją techniczną,
–
rozróżniać podstawowe elementy konstrukcji maszyn i urządzeń,
–
rozróżniać podstawowe materiały eksploatacyjne,
–
korzystać z katalogów, instrukcji i innych źródeł informacji,
–
użytkować komputer,
–
posługiwać się podstawowymi narzędziami monterskimi,
–
stosować
ogólne
przepisy
dot.:
bezpieczeństwa
i
higieny
pracy,
ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska,
–
stosować zasady współpracy w grupie,
–
uczestniczyć w dyskusji, prezentacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3.
CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
– scharakteryzować metody zbioru zbóż,
– określić wymagania agrotechniczne dla maszyn do zbioru zbóż,
– rozróżnić maszyny do zbioru zbóż,
– objaśnić budowę kombajnu,
– wyjaśnić budowę, działanie i regulację zespołów roboczych kombajnu zbożowego,
– wyjaśnić zasady regulacji zespołów roboczych kombajnu,
– zastosować przepisy bhp i ochrony przeciwpożarowej podczas obsługi kombajnu,
– scharakteryzować maszyny do czyszczenia i sortowania nasion,
– objaśnić budowę i działanie suszarni do zboża,
– scharakteryzować metody zbioru słomy po kombajnie,
– scharakteryzować budowę oraz zasady działania i regulacji pras zbierających,
– przewidzieć zagrożenia podczas pracy kombajnem zbożowym,
– podjechać kombajnem do zespołu żniwnego, podłączyć go oraz przestawić w położenie
robocze i transportowe,
– uruchomić i wyregulować zespoły: żniwny, młócący, czyszczący i rozładunku zbiornika,
– wykonać obsługę codzienną kombajnu zbożowego,
– odczytać wskazania przyrządów kontrolnych i sygnalizacyjnych,
– obliczyć koszty eksploatacji maszyn do zbioru zbóż,
– zastosować przepisy bhp podczas zbioru zbóż.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………………………..
Modułowy program nauczania:
Technik mechanizacji rolnictwa 311[22]
Moduł:
Użytkowanie i naprawa narzędzi, maszyn i urządzeń
rolniczych 311[22].Z2
Jednostka modułowa:
Eksploatowanie maszyn do zbioru zbóż 311[22].Z2.05
Temat: Obsługa codzienna kombajnu zbożowego.
Cel ogólny: Zaplanowanie i wykonanie obsługi codziennej kombajnu zbożowego.
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
−
rozpoznać elementy i mechanizmy wymagające codziennej obsługi,
−
określić zasadność wykonywania czynności obsługowych,
−
określić zasadę działania elementów i układów kombajnu,
−
zaplanować przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu,
−
wykonać czynności obsługi codziennej kombajnu,
−
sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych,
−
sprawdzić poprawność działania mechanizmów,
−
sprawdzić stan i napięcie pasów oraz łańcuchów w układzie napędowym.
Metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia,
−
instrukcje obsługi kombajnu zbożowego,
−
kombajn zbożowy,
−
zestaw narzędzi monterskich,
−
smarownica z zapasem smaru,
−
paliwo, oleje,
−
zestaw pytań prowadzących.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
uczniowie pracują w zespołach 2
−
3-osobowych.
Czas trwania zajęć:
−
4 godziny dydaktyczne.
Zadanie dla ucznia:
Zaplanuj obsługę codzienną kombajnu zbożowego. Wykonaj czynności obsługowe
i sprawdź poprawność ich wykonania. Zwróć uwagę na stan i napięcie pasów oraz łańcuchów
w układzie napędowym kombajnu. Podczas zajęć przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.
Faza I. Zbieranie i analiza informacji
Pytania prowadzące:
1. Które elementy, mechanizmy i zespoły wymagają codziennej obsługi?
2. Jakie względy określają zasadność wykonywania czynności obsługowych?
3. W jaki sposób można określić poprawność działania mechanizmów i układów kombajnu?
4. Jaka jest kolejność przeprowadzanych czynności obsługi codziennej kombajnu?
5. W jaki sposób wykonać czynności obsługi codziennej kombajnu spełniając wymogi
bezpieczeństwa?
6. W jaki sposób można sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych?
7. W jaki sposób można sprawdzić poprawność działania mechanizmów i zespołów
kombajnu?
8. Jakie kryteria należy uwzględnić sprawdzając stan i napięcie pasów oraz łańcuchów
w układzie napędowym?
Faza II. Planowanie wykonania zadania
1. Jaka jest kolejność realizacji działań prowadzących do wykonania zadania?
2. Jakie narzędzia i materiały eksploatacyjne będą niezbędne?
3. Jakie rodzaje olejów i smarów należy zabezpieczyć do wykonania obsługi oraz w jakich
ilościach?
4. Które parametry należy uwzględnić oceniając stan i napięcie łańcuchów oraz pasów
układu napędowego kombajnu?
Faza III. Ustalenie technicznych możliwości realizacji zadania
1. Uczniowie pracując w zespołach proponują kolejność wykonywania czynności
obsługowych.
2. Na podstawie instrukcji eksploatacji kombajnu określają rodzaje materiałów
eksploatacyjnych, które będą używane podczas obsługi.
3. Uczniowie organizują stanowisko wyposażając je w niezbędne narzędzia, urządzenia
i materiały.
4. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zaproponowanego przebiegu procesu
obsługi codziennej kombajnu oraz sposoby oceny ich jakości.
Faza IV. Praktyczna realizacja zadania
1. Uczniowie wykonują czynności wchodzące w zakres obsługi codziennej.
2. Uczniowie kontrolują jakość czynności obsługowych.
3. Uczniowie, przed uruchomieniem kombajnu, sprawdzają stan pasów i łańcuchów
napędowych oraz ich napięcie.
Faza V. Sprawdzanie poprawności wykonania zadania
1. Uczniowie wraz z nauczycielem sprawdzają w grupach poprawność wykonania zadania.
2. Po uzyskaniu aprobaty nauczyciela następuje uruchomienie silnika kombajnu.
Sprawdzeniu podlega poprawności działania zespołów po przeprowadzonej obsłudze
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
kombajnu i regulacjach oraz wskazania przyrządów kontrolnych znajdujących się na
pomoście kombajnisty.
3. Uczniowie sprawdzają poprawność działania pozostałych zespołów i układów.
Faza VI. Analiza końcowa sposobu wykonania
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………………………..
Modułowy program nauczania:
Technik mechanizacji rolnictwa 311[22]
Moduł:
Użytkowanie i naprawa narzędzi, maszyn i urządzeń
rolniczych 311[22].Z2
Jednostka modułowa:
Eksploatowanie maszyn do zbioru zbóż 311[22].Z2.05
Temat:
Przygotowania zespołu żniwnego kombajnu zbożowego do pracy.
Cel ogólny: Opanowanie umiejętności podłączanie zespołu żniwnego, z wózka
transportowego, do kombajnu. Opanowanie umiejętności odłączania zespołu
żniwnego od kombajnu i umieszczanie go na wózku transportowym.
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
−
rozpoznać elementy i mechanizmy służące do zamocowania zespołu żniwnego na wózku
transportowym,
−
rozpoznać elementy służące do zamocowania zespołu żniwnego na przenośniku
pochyłym kombajnu,
−
określić kolejność wykonywania czynności umożliwiających zamontowanie zespołu
żniwnego na przenośniku pochyłym,
−
wykonać czynności związane podłączeniem elementów układu hydraulicznego kombajnu
służących do sterowania nagarniacza,
−
wykonać czynności związane podłączeniem elementów przeniesienia napędu z kombajnu
na zespół żniwny,
−
sprawdzić poprawność wykonanych czynności,
−
sprawdzić poprawność działania mechanizmów,
−
wykonać czynności obsługi codziennej zespołu żniwnego kombajnu.
Metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia,
−
instrukcje obsługi kombajnu zbożowego,
−
kombajn zbożowy,
−
wózek transportowy zespołu żniwnego,
−
zestaw pytań prowadzących.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
uczniowie pracują w zespołach 2
−
3-osobowych.
Czas trwania zajęć: 135 minut.
Zadanie dla ucznia:
Zaplanuj przygotowanie kombajnu zbożowego do pracy, polegające na zamontowaniu
zespołu żniwnego na przenośniku pochyłym. Po połączeniu zespołu z kombajnem sprawdź
poprawność wykonania zadania. Przeprowadź obsługę codzienną zespołu żniwnego. Po
wykonaniu zadania odłącz zespół żniwny od kombajnu i umieść go na wózku transportowym.
Podczas zajęć przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.
Faza I. Zbieranie i analiza informacji
Pytania prowadzące:
1. Które elementy i mechanizmy służą do zamocowania zespołu żniwnego na wózku
transportowym?
2. Które elementy służą do zamocowania zespołu żniwnego na przenośniku pochyłym
kombajnu?
3. Jaka jest kolejność wykonywania czynności umożliwiających zamontowanie zespołu
żniwnego na przenośniku pochyłym?
4. Jaka jest kolejność wykonywania czynności umożliwiających zamontowanie zespołu
żniwnego na wózku transportowym?
5. Jaka jest kolejność czynności związanych z podłączeniem elementów układu
hydraulicznego i układu napędowego kombajnu do zespołu żniwnego?
6. W jaki sposób można określić poprawność działania mechanizmów i układów zespołu
żniwnego kombajnu?
7. Jaka jest kolejność przeprowadzanych czynności obsługi codziennej zespołu żniwnego
kombajnu?
8. W jaki sposób wykonać czynności obsługi, aby spełnić wymogi bezpieczeństwa?
Faza II. Planowanie wykonania zadania
1. Jaka jest kolejność realizacji działań prowadzących do wykonania zadania?
2. W jaki sposób należy ustawić wózek transportowy i kombajn względem siebie przed
rozpoczęciem wykonywania zadania?
3. Jakie narzędzia i materiały eksploatacyjne będą niezbędne do przeprowadzenia obsługi
codziennej zespołu żniwnego?
4. Jakie przedsięwziąć środki bezpieczeństwa, aby zadanie było wykonane bezpiecznie?
Faza III. Ustalenie technicznych możliwości realizacji zadania
1. Uczniowie pracując w zespołach proponują kolejność wykonywania czynności
obsługowych.
2. Na podstawie instrukcji eksploatacji kombajnu określają rodzaje materiałów
eksploatacyjnych, które będą używane podczas obsługi.
3. Uczniowie organizują stanowisko wyposażając je w niezbędne narzędzia, urządzenia
i materiały.
4. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zaproponowanego przebiegu procesu
podłączenia zespołu żniwnego do kombajnu oraz sposób przeprowadzenia obsługi
codziennej.
5. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zaproponowanego przebiegu procesu
odłączenia zespołu żniwnego od kombajnu i umieszczenia go na wózku transportowym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Faza IV. Praktyczna realizacja zadania
1. Uczniowie odczepiają wózek od kombajnu i ustawiają poziomo.
2. Uczniowie podjeżdżają kombajnem do wózka transportowego naprowadzając czopy
zawieszenia znajdujące się na przenośniku pochyłym, w gniazda zawieszenia znajdujące
się na belce nośnej zespołu żniwnego.
3. Odłączają zespół żniwny od wózka, następnie podnoszą zespół z wózka i zabezpieczają
go przetyczkami na przenośniku pochyłym.
4. Podłączają przewody układu hydraulicznego kombajnu do zespołu żniwnego.
5. Łączą układ przeniesienia napędu na elementy i zespoły hederu.
6. Uczniowie sprawdzają poprawność przeprowadzonego połączenia i działanie układu
hydraulicznego oraz napędowego.
7. Przeprowadzają obsługę codzienną zespołu żniwnego.
8. Uczniowie odłączają zespół żniwny od kombajnu i umieszczają go na wózku
transportowym w odwrotnej kolejności niż przy jego montowaniu na przenośniku
pochyłym.
9. Łączą kombajn z wózkiem transportowym.
Faza V. Sprawdzanie poprawności wykonania zadania
1. Uczniowie wraz z nauczycielem sprawdzają w grupach poprawność wykonania
poszczególnych etapów realizacji zadania.
2. Sprawdzeniu szczególnie podlega pewność zamontowania zespołu żniwnego na
przenośniku pochyłym.
3. Sprawdzeniu podlega poprawności działania połączonego zespołu z kombajnem.
4. Sprawdzeniu szczególnie podlega pewność zamontowania zespołu żniwnego na wózku
transportowym.
5. Sprawdzeniu podlega poprawności działania połączonego zespołu po przeprowadzonej
obsłudze kombajnu i regulacjach oraz wskazania przyrządów kontrolnych znajdujących
się na pomoście kombajnisty.
6. Uczniowie sprawdzają poprawność działania pozostałych zespołów i układów.
Faza VI. Analiza końcowa sposobu wykonania
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5. ĆWICZENIA
5.1. Zasady
bezpieczeństwa
i
higieny
pracy,
ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas obsługi
i pracy kombajnu zbożowego
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wśród przedstawionych środków gaśniczych znajdują się te, które muszą być na
wyposażeniu kombajnu w trakcie jego eksploatacji. Wyszukaj w dołączonej dokumentacji
charakterystykę przedstawionych gaśnic. Dobierz odpowiednie i umieść je we właściwym
miejscu na kombajnie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają, jakiego rodzaju gaśnice mają być na
wyposażeniu kombajnu i wskazują miejsce ich zamontowania. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w dokumentacji charakterystykę gaśnic,
2) dobrać odpowiednie gaśnice,
3) zamontować je w odpowiednich uchwytach na kombajnie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,
−
zestaw opisów charakteryzujących gaśnice,
−
kombajn zbożowy.
Ćwiczenie 2
Sporządź plan procesu obsługi miejsc wymagających szczególnego codziennego dozoru
ze względu na bezpieczeństwo przeciwpożarowe. Wskaż w kombajnie miejsca stanowiące
zagrożenie bezpieczeństwa dla wykonującego obsługę. Określ środki ochrony osobistej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności
obsługowych i dobierają środki ochrony osobistej. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne
warunki wykonania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w instrukcji obsługi kombajnu informacje dotyczące zasad przeprowadzania
czynności obsługowych,
2) przeanalizować zakres czynności do wykonania,
3) określić miejsca stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa wykonującego obsługę,
4) określić środki ochrony osobistej,
5) ustalić kolejność czynności obsługi codziennej kombajnu zbożowego,
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,
−
katalog środków ochrony osobistej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.2. Metody zbioru zbóż. Ogólna budowa, działanie i obsługa
codzienna kombajnów zbożowych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wskaż miejsce, w procesie technologicznym pracy kombajnu, gdzie następuje
wydzielanie ziarna z kłosów oraz proces oddzielania zanieczyszczeń.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i schematami określają miejsca wydzielania ziarna z kłosów
i wyjaśniają proces oddzielania zanieczyszczeń. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne
warunki wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) rozróżnić elementy ogólnej budowy kombajnu zbożowego,
2) przeanalizować schemat technologiczny pracy kombajnu,
3) określić miejsca, gdzie następuje omłot zboża,
4) określić miejsca, gdzie następuje proces czyszczenia ziarna.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
schemat technologiczny pracy kombajnu,
−
instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,
−
kombajn zbożowy.
Ćwiczenie 2
Wykonaj codzienną obsługę techniczną kombajnu zbożowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności
obsługowych i ich kolejność, dobierają materiały eksploatacyjne, dobierają środki ochrony
osobistej. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) rozróżnić elementy ogólnej budowy kombajnu zbożowego,
2) określić czynności jakie należy wykonać podczas obsługi technicznej kombajnu,
3) dobrać materiały eksploatacyjne do obsługi technicznej kombajnu,
4) określić miejsca, które podlegają codziennemu przeglądowi technicznemu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,
−
kombajn zbożowy,
−
narzędzia i przyrządy do obsługi technicznej kombajnu,
−
materiały eksploatacyjne wykorzystywane podczas obsługi kombajnu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
5.3. Zespół żniwny – budowa, przygotowanie do pracy oraz
regulacje
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zespół żniwny znajduje się na wózku transportowym. Dokonaj połączenia zespołu
żniwnego z kombajnem.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania, zwłaszcza podczas podjeżdżania kombajnem do
wózka i wprowadzania czopów zawieszenia znajdujące się na przenośniku pochyłym,
w gniazda zawieszenia na belce nośnej zespołu żniwnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić kolejność czynności jakie należy wykonać podłączając zespół żniwny do
kombajnu,
2) określić kolejność czynności jakie należy wykonać przed uruchomieniem kombajnu,
3) uruchomić kombajn i podjechać nim po określonej trasie,
4) określić przeznaczenie poszczególnych dźwigni na pomoście kombajnisty i sterować
nimi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,
−
zespół żniwny na wózku transportowym,
−
kombajn zbożowy,
−
sprzęt i materiały do obsługi kombajnu.
Ćwiczenie 2
Wykonaj regulację eksploatacyjną polegającą na przystosowaniu nagarniacza do zbioru
zboża wyległego, o krótkiej słomie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
przystosowujących nagarniacz do pracy, gdy zboże jest wyległe i o krótkiej słomie. Należy
zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać parametry regulacyjne do określonej rośliny,
2) określić miejsce i sposób przeprowadzenia regulacji ustawienia kąta palców nagarniacza,
3) określić przeznaczenie poszczególnych dźwigni na pomoście kombajnisty do sterowania
nagarniaczem,
4) wyjaśnić zasady doboru właściwej prędkości obrotowej nagarniacza,
5) określić kryteria, jakimi trzeba się kierować ustalając położenie nagarniacza nad
zbieranym zbożem.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
kombajn zbożowy z zamontowanym zespołem żniwnym,
−
instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,
−
komplet narzędzi monterskich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
5.4. Młocarnia kombajnu – budowa, przygotowanie do pracy
oraz regulacje
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wyreguluj położenie klepiska w stosunku do bębna tak, aby listwy klepiska były
równoległe do listew bębna oraz zostały uzyskane właściwe wielkości szczelin wlotowej
i wylotowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) scharakteryzować sposób zawieszenia klepiska na korpusie kombajnu,
2) określić miejsca regulacji położenia klepiska względem bębna,
3) określić początkową wielkość szczeliny wlotowej i wylotowej zespołu omłotowego,
4) wyregulować ustawienie klepiska.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi kombajnu,
−
kombajn zbożowy,
−
zestaw narzędzi monterskich,
−
miarka z podziałką o dokładności 1 mm.
Ćwiczenie 2
Wykonaj regulację parametrów pracy zespołu czyszczącego kombajnu zbożowego dla
określonej rośliny, która ma być zbierana.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić wstępnie stan plantacji i wilgotność zboża,
2) dobrać wstępnie wielkość szczelin sit żaluzjowych,
3) dobrać wstępnie prędkość obrotową wentylatora zespołu czyszczącego,
4) ustalić wstępnie położenie sita kłosowego,
5) wykonać próbę pracy i w razie konieczności wprowadzić korekty odnośnie ustawienia
parametrów pracy zespołu czyszczącego.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi kombajnu,
−
kombajn zbożowy,
−
plantacja do przeprowadzenia ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
5.5. Maszyny do czyszczenia i sortowania ziarna
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz sita do czyszczalni złożonej w celu oczyszczenia i posortowania określonej
porcji zboża. Przeprowadź proces czyszczenia. Ziarno przeznaczone jest do celów
konsumpcyjnych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić wymagania stawiane dla ziarna konsumpcyjnego,
2) zapoznać się z dokumentacją czyszczalni odnośnie zasad doboru sit,
3) dobrać wstępnie sita wg zasad zawartych w dokumentacji,
4) zamontować sita w prowadnicach,
5) kontrolować jakość czyszczenia,
6) wprowadzać w razie konieczności korekty.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi czyszczalni złożonej,
−
500 kg zboża,
−
czyszczalnia złożona z kompletem sit do wymiany.
Ćwiczenie 2
Dobierz sita do czyszczalni złożonej w celu oczyszczenia i posortowania określonej
porcji zboża. Przeprowadź proces czyszczenia. Ziarno przeznaczone jest do siewu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić wymagania stawiane dla ziarna siewnego,
2) zapoznać się z dokumentacją czyszczalni dotyczące zasad doboru sit,
3) dla określonego rodzaju ziarna dobrać wstępnie sita wg zasad podanych w dokumentacji,
4) zamontować sita w prowadnicach,
5) skontrolować jakość czyszczenia,
6) wprowadzać w razie konieczności korekty.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi czyszczalni złożonej,
−
500 kg zboża,
−
czyszczalnia złożona z kompletem sit do wymiany.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
5.6. Suszarnie do zboża
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj proces suszenia pszenicy przy wykorzystaniu suszarni. Nasiona tej rośliny
przeznaczone będą do siewu. Ziarno pochodzi z nowych zbiorów, a jego wilgotność zawiera
się w granicach 22% – 23%.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. Praca odbywa się w małych
grupach, którym przewodzą liderzy. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę
uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić wymagania jakie muszą być spełnione podczas suszenia ziarna siewnego,
2) wyszukać w dokumentacji suszarni zasad dotyczących procesu suszenia,
3) dobrać wstępnie parametry pracy wg zasad zawartych w dokumentacji suszarni,
4) określić sposoby kontroli przebiegu procesu suszenia,
5) wykonać pomiar przyrządem do pomiaru wilgotności ziarna.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi suszarni ze szczegółowym opisem przebiegu procesu technologicznego
suszenia,
−
instrukcja obsługi przyrządu do określania wilgotności nasion.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj proces obsługi technicznej suszarni do ziarna. Wskaż miejsca stanowiące
zagrożenie bezpieczeństwa wykonującego obsługę. Określ środki ochrony osobistej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. Praca odbywa się w małych
grupach, którym przewodzą liderzy. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę
uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z instrukcją obsługi suszarni,
2) przeanalizować zakres czynności do wykonania,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
3) określić miejsca stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa wykonującego obsługę,
4) określić środki ochrony osobistej,
5) ustalić kolejność czynności obsługi suszarni.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi suszarni,
−
katalog środków ochrony osobistej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
5.7. Obliczanie kosztów eksploatacji maszyn do zbioru zbóż
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz koszty eksploatacji kombajnu zbożowego za godzinę jego pracy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku arkuszami kalkulacyjnymi określają etapy wykonania zadania. W trakcie
ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) z tabeli wskaźników eksploatacyjno – ekonomicznych oraz cenników odczytać wartości
dotyczące:
−
okresu użytkowania kombajnu,
−
wykorzystania w okresie użytkowania,
−
wykorzystania rocznego,
−
współczynnika kosztów napraw w okresie użytkowania,
−
godzinowego zużycie paliwa,
−
ceny paliwa,
−
ceny kombajnu,
2) obliczyć koszt utrzymania kombajnu,
3) obliczyć koszt użytkowania kombajnu,
4) obliczyć koszt eksploatacji kombajnu.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik zawierający wskaźniki eksploatacyjno – ekonomiczne,
−
katalog maszyn, ciągników rolniczych oraz rolniczych środków transportowych wraz
z cenami,
−
cennik paliw, olejów i smarów,
−
kalkulator.
Ćwiczenie 2
Oblicz koszty eksploatacji zestawu złożonego z ciągnika rolniczego i przyczepy na
godzinę pracy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
stanowisku arkuszami kalkulacyjnymi określają etapy wykonania zadania. W trakcie
ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) z tabeli wskaźników eksploatacyjno – ekonomicznych oraz cenników odczytać
następujące informacje:
−
okres użytkowania ciągnika i przyczepy,
−
wykorzystanie ich w okresie użytkowania,
−
wykorzystanie roczne,
−
współczynnik kosztów napraw w okresie użytkowania,
−
godzinowe zużycie paliwa przez ciągnik,
−
cenę paliwa,
−
cenę ciągnika i przyczepy,
2) obliczyć koszt utrzymania ciągnika i przyczepy,
3) obliczyć koszt użytkowania ciągnika i przyczepy,
4) obliczyć koszt eksploatacji ciągnika i przyczepy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik zawierający wskaźniki eksploatacyjno – ekonomiczne,
−
katalog maszyn, ciągników rolniczych oraz rolniczych środków transportowych wraz
z cenami,
−
cennik paliw,
−
kalkulator.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test nr 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Eksploatacja maszyn do
zbioru zbóż”
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, są poziomu podstawowego,
−
zadania 8, 16, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. a, 5. b, 6. a, 7. b, 8. b, 9. b, 10. d, 11. c,
12.a, 13. a, 14. c, 15. b, 16. d, 17. d, 18. b, 19. d, 20. c.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Określić wymagane zabezpieczenie
przeciwpożarowe kombajnu
B
P
b
2
Określić funkcję podajnika ślimakowo – palcowego
i jego umiejscowienie w konstrukcji kombajnu
B
P
a
3
Określić ustawienie palców nagarniacza
w zależności od stanu uprawy.
B
P
c
4
Określić ustawienie listew nagarniacza podczas
pracy w typowych warunkach zbioru
B
P
a
5
Rozpoznać elementy wyposażenia dodatkowego
zespołu żniwnego przy zbiorze zbóż wyległych
A
P
b
6
Rozróżnić dźwignie służące do sterowania
nagarniacza
A
P
a
7
Określić przeznaczenie wskaźnika.
B
P
b
8
Zinterpretować wskazania i sygnały urządzeń
kontrolnych kombajnu.
C
PP
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
9
Określić funkcję kierownic strumienia powietrza
i ich umiejscowienie w konstrukcji kombajnu.
B
P
b
10 Określić przyczyny niedomłotu.
B
P
d
11 Określić przyczyny uszkadzania ziarna podczas
omłotu zboża.
B
P
c
12 Określić częstotliwość opróżniania chwytacza
kamieni.
B
P
a
13 Wyjaśnić zasadę działania sit o otworach
podłużnych.
B
P
a
14 Wyjaśnić zasadę działania tryjera.
B
P
c
15 Wyjaśnić zasadę działania żmijki.
B
P
b
16 Przeanalizować działanie suszarni komorowej.
C
PP
d
17 Określić wilgotność ziarna przy której zalecane jest
suszenie wysokotemperaturowe.
B
P
d
18 Przeanalizować czynniki mogące wpływać na błędy
w pomiarze wilgotności ziarna.
C
PP
b
19 Przeanalizować przedstawione składniki kosztów.
C
PP
d
20 Przeanalizować składniki kosztów.
C
PP
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 25 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Na wyposażeniu kombajnu zbożowego musi być obowiązkowo
a) gaśnica pianowa i koc gaśniczy.
b) gaśnica proszkowa i gaśnica pianowa.
c) gaśnica proszkowa i koc gaśniczy.
d) dwie gaśnice dowolnego rodzaju.
2. Podajnik ślimakowo – palcowy wchodzi w skład budowy
a) zespołu żniwnego.
b) przenośnika pochyłego.
c) zespołu omłotowego.
d) kosza sitowego zespołu czyszczącego.
3. Przy zbiorze zboża wyległego palce sprężyste listew nagarniacza powinny być
a) ustawione prostopadle do powierzchni pola lub wysunięte do przodu, w kierunku
jazdy.
b) wysunięte do przodu, w kierunku jazdy.
c) cofnięte w stosunku do kierunku jazdy.
d) ustawione dowolnie. Sposób ustawienia palców nie ma znaczenia.
4. Jeśli zboże stoi, nagarniacz powinien być podniesiony tak, aby jego listwy uderzały w
źdźbło
a) na 1/3 jego długości, licząc od kłosa.
b) na 2/3 jego długości, licząc od kłosa.
c) na 3/4 jego długości, licząc od kłosa.
d) na 5/6 jego długości, licząc od kłosa.
5. Podczas zbioru zboża wyległego zespół żniwny wyposaża się w
a) podbieracz wyległego zboża.
b) podnośniki wyległego zboża.
c) płozę zespołu żniwnego.
d) ochronną osłonę zespołu żniwnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
6. Na rysunku przedstawiono pomost kombajnisty. Do sterowania nagarniaczem służą
dźwignie oznaczone numerami
a) dźwignie 1, 2, 12.
b) dźwignie 10, 11, 12.
c) dźwignie 3, 4, 5.
d) dźwignie 8, 12, 15.
7. Wskaźnik oznaczony 3 wskazuje prędkość obrotową
a) bębna młócącego.
b) silnika kombajnu.
c) wentylatora zespołu czyszczącego.
d) odrzutnika słomy.
8. Spadek ciśnienia oleju w układzie smarowania silnika kombajnu poniżej wartości
dopuszczalnej sygnalizowany jest
a) zaświeceniem się lampki kontrolnej na wskaźniku zespolonym.
b) zaświeceniem się lampki kontrolnej na wskaźniku zespolonym i sygnałem
dźwiękowym.
c) tylko sygnałem dźwiękowym.
d) zmianą położenia wskazówki na wskaźniku zespolonym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
9. Kierownice strumienia powietrza są elementem zespołu
a)
żniwnego.
c) czyszczącego.
d) sterującego.
e) energetycznego.
10. Ziarno nie zostało całkowicie wymłócone z kłosów, przyczyną tego jest
a) klepisko nie jest ustawione równolegle do bębna.
b) odległość klepiska od bębna jest za duża.
c) prędkość obrotowa bębna młocarni jest za mała.
d) odpowiedzi a), b), c) są prawidłowe.
11. Podczas zbioru zbóż przyczyną uszkadzania ziarna nie jest
a) duża prędkość obrotowa bębna młócącego.
b) zapchane klepisko.
c) duża prędkość obrotowa nagarniacza.
d) mała szczelina omłotowa.
12. Chwytacz kamieni oczyszczany jest podczas
a) obsługi codziennej kombajnu lub częściej.
b) przeglądu cotygodniowego.
c) przeglądu gwarancyjnego.
d) przeglądu posezonowego.
13. Na sitach o otworach podłużnych rozdział nasion dokonuje się wg cechy rozdzielczej
a) grubości nasion.
a) szerokości nasion.
b) długości nasion.
d) właściwości aerodynamicznych.
14. W cylindrze tryjera rozdział nasion dokonuje się wg cechy rozdzielczej
a) grubości nasion.
b) szerokości nasion.
c) długości nasion.
d) właściwości aerodynamicznych.
15. Na żmijce rozdział nasion następuje według
a) właściwości aerodynamicznych.
b) kształtu nasion.
c) koloru nasion.
d) ciężaru właściwego.
16. Szybkość przemieszczania suszonych nasion w suszarni M 807 reguluje się
a) szybkością załadunku komory zasypowej suszarni.
b) wysokością temperatury suszącego powietrza.
c) prędkością przepływu gorącego powietrza przez suszone ziarno.
d) prędkością wygarniania ziarna z suszarni przez wygarniacz.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
17. Suszenie wysokotemperaturowe zalecane jest, jeżeli wilgotność ziarna sięga do
a) 16%.
b) 18%.
c) 20%.
d) 24%.
18. Aby uniknąć nieprawidłowych wskazań przyrządów podczas pomiaru wilgotności nasion
należy przestrzegać określonych zasad. Błędna zasada to
a) odmierzanie porcji do pomiaru powinno odbywać się za pomocą łopatki.
b) odmierzoną porcję schładza się przed pomiarem.
c) pobierać należy próbkę reprezentatywną.
d) przed każdym pomiarem należy wyczyścić wnętrze pojemnika testowego.
19. Kosztem utrzymania ciągnika nie jest koszt
a) amortyzacji ciągnika.
b) przechowywania ciągnika.
c) ubezpieczenia ciągnika.
d) napraw ciągnika.
20. Kosztem użytkowania ciągnika nie jest koszt
a) paliwa.
b) smarów.
c) amortyzacji.
d) napraw.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Eksploatowanie maszyn do zbioru zbóż
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr zadania
Odpowiedzi
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
TEST „PRÓBA PRACY”
Test praktyczny jest zadaniem zawodowym przeprowadzonym w formie próby pracy na
stanowisku w warunkach rzeczywistych. Wyposażenie stanowiska musi umożliwić
przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu. Wykonywane czynności ucznia powinny być
obserwowane i oceniane przez nauczyciela zgodnie z ustalonym schematem oceniania.
Narzędziem służącym do pomiaru dydaktycznego jest karta obserwacji.
Punktacja zadań – za każdą wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nie
wykonanie czynności uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań
Liczba punktów
Ocena szkolna
Opis
18
dopuszczający
za wykonanie 18 czynności z ogólnej liczby 25
20
dostateczny
za wykonanie 20 czynności z ogólnej liczby 25
22
dobry
za wykonanie 22 czynności z ogólnej liczby 25
24
bardzo dobry
za wykonanie 24 czynności z ogólnej liczby 25
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia testu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Przed rozpoczęciem testu zapoznaj uczniów z instrukcją dla ucznia.
3. Zapewnij samodzielność w rozwiązywaniu zadań.
4. Sprawdź, czy uczniowie zrozumieli treść polecenia. Wyjaśnij wątpliwości.
5. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
Instrukcja dla ucznia
1. Zapoznaj się z treścią zadania.
2. Jest to test praktyczny przeprowadzony w formie próby pracy.
3. Zapoznaj się ze stanowiskiem oraz instrukcjami urządzeń i maszyn znajdujących się na
stanowisku pracy.
4. Na te czynności zapoznawcze masz 20 minut. Czasu tego nie wlicza się do czasu trwania
testu.
5. Test praktyczny trwa nie dłużej niż 240 minut.
6. Zadanie będziesz wykonywał samodzielnie
7. Podczas wykonywania zadania będziesz oceniany przez nauczyciela na bieżąco.
8. W czasie wykonywania zadania nauczyciel nie będzie mógł udzielać Ci żadnych
wskazówek.
9. Wykonywanie zadania musi odbywać się z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa
przeciwpożarowego, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska.
Powodzenia!
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Treść zadania
Na stanowisku znajduje się kombajn zbożowy z doczepiony wózkiem transportowym, na
którym znajduje się zespół żniwny. Zaplanuj i przeprowadź przygotowanie kombajnu do
pracy. W zakresie tego przygotowania uwzględnij obsługę codzienną i założenie zespołu
żniwnego na przenośniku pochyłym.
Dysponujesz ponadto:
−
zestawem narzędzi i przyrządów niezbędnych do przeprowadzenia obsługi,
−
zastawem materiałów eksploatacyjnych,
−
szczegółową instrukcją obsługi kombajnu.
KARTA OBSERWACJI
EKSPLOATACJA MASZYN DO ZBIORU ZBÓŻ
Imię i nazwisko …………………………………………………
L.p.
Nazwa czynności
Liczba punktów
1. Oczyszczenie kombajnu z zewnątrz.
2. Oczyszczenie chwytacza kamieni.
3. Oczyszczenie zespołu omłotowego i czyszczącego.
4. Uzupełnienie paliwa w zbiorniku.
5. Sprawdzenie ilości oleju w misce olejowej silnika
i uzupełnienie ewentualnych ubytków.
6. Sprawdzenie ilości oleju w zbiorniku układu hydraulicznego
i uzupełnienie ewentualnych ubytków.
7. Sprawdzenie i ewentualne uzupełnienie poziomu wody
w chłodnicy.
8. Smarowanie zgodnie z tabelą i schematem smarowania.
9. Sprawdzenie szczelności połączeń przewodów.
10. Oczyszczenie zewnętrznego filtru powietrza.
11. Sprawdzenie, w razie konieczności
napięcie, pasów
i łańcuchów w układzie napędowym.
12. Sprawdzenie zewnętrznych połączeń śrubowych.
13. Sprawdzenie układu kierowniczego.
14. Sprawdzenie stanu i usunięcie ewentualnych usterek
przyrządu tnącego.
15. Sprawdzenie stanu i usunięcie ewentualnych usterek
podajnika ślimakowo - palcowego.
16. Sprawdzenie stanu i usunięcie ewentualnych usterek
przenośnika pochyłego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
17. Sprawdzenie wskazań przyrządów na pulpicie.
18. Uruchomienie kombajnu i po załączeniu napędu młocarni
oraz zespołu żniwnego sprawdzenie poprawności ich pracy
przy wolnych obrotach silnika.
19. Odłączenie wózka transportowego z zespołem żniwnym od
kombajnu.
20. Podjechanie kombajnem do zespołu żniwnego naprowadzając
czopy zawieszenia w gniazda zawieszenia na belce nośnej
zespołu żniwnego.
21. Odłączenie zespołu żniwnego od wózka odchylając dźwignie
i usuwając zatyczki.
22. Podniesienie zespołu żniwnego z wózka i zabezpieczenie
przetyczkami na przenośniku pochyłym.
23. Podłączenie przewodów hydraulicznych z odpowiednimi
gniazdami zaworowymi.
24. Złączenie układu przeniesienia napędu zespołu żniwnego.
25. Założenie długich rozdzielaczy łanu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
7. LITERATURA
1. Instrukcja obsługi. Kombajn zbożowy Z056 Bizon-Super.
2. Instrukcja napraw kombajnu zbożowego Z056/3 Bizon-Super.
3. Instrukcja obsługi. Kombajn zbożowy SAMPO BIZON 2020. Edition 1995.
4. Instrukcja obsługi i wykaz części zamiennych. Suszarnie komorowe typ M 807 i M 806.
5. Kuczewski J.: Maszynoznawstwo rolnicze. PWRiL, Warszawa 1984
6. Lorencowicz E.: Poradnik użytkownika techniki rolniczej w tabelach. APRA, Bydgoszcz
2002.
7. Regulski S. (red): Maszyny rolnicze. PWRiL, Warszawa 1986
8. Waszkiewicz Cz.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji roślinnej
Cz.I.WSiP, Warszawa 2002.
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Goźlińska E., Szlosek F.: Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego. ITeE,
Radom 1997.
3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000
4. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995.