43

OGÓLNY PLAN

OŚWIETLENIA

Tekst: Mujgan Serefhanoglu Sozen

0XMJDQ6HUHIKDQRJOX6R]HQ3URI0DJLVWHU$UFKLWHNWXU\SURZDG]LZ\NâDG\QD
8QLZHUV\WHFLH7HFKQLF]Q\P<LOGL]:\G]LDâ$UFKLWHNWXU\Z,VWDQEXOH7XUFMD-HVW
SU]HZRGQLF]ÿFÿ&,(0LēG]\QDURGRZHM.RPLVML2ŐZLHWOHQLRZHM&RPPLVVLRQ
,QWHUQDWLRQDOHGH/·(FODLUDJH6HNFMD7&3ODQRZDQLHRŐZLHWOHQLDPLHMVNLHJRL
7&:\W\F]QHGODRŐZLHWOHQLDDUFKLWHNWRQLF]QHJRLGHNRUDF\MQHJR

W obecnych czasach to nieuniknione, że miasta pozostawać będą tak samo aktywne nocą, jak w ciągu

dnia. Ludzie pracujący w ciągu dnia nie biorą udziału w życiu społecznym, artystycznym, wydarzeniach

sportowych czy kulturalnych. Ułatwiając im to w nocy, wykorzystując tereny miejskie z zapewnieniem

bezpieczeństwa i z uwagą wybierając historyczne, artystyczne i architektoniczne elementy o znaczeniu

społecznym, czynimy miasta bardziej atrakcyjnymi i poprawiamy jakość życia. Lecz chcąc tego dokonać

z pozytywnym skutkiem i efektywnie wykorzystując energię należy wcześniej przygotować dokładny

plan.

Ogólny plan oświetlenia (Lighting Master Plan) może zapewnić korzyści bezpośrednie i pośrednie dzięki

nowemu spojrzeniu na miasto i jego tożsamość. Może on przedstawić zasady główne wraz z ogólnym

podejściem do oświetlenia funkcjonalnego i architektonicznego, kontrolę życia nocnego oraz wizerunek

miasta nocą.

Opracowanie Ogólnego planu oświetlenia zwykle składa się z trzech etapów. Podczas

HWDSX

EDGDZF]HJR

, przeprowadzana jest szczegółowa analiza miasta. Obejmuje ona użytkowanie,

użytkowników, właściwości naturalne, istniejące oświetlenie użytkowe i architektoniczne, oraz światło

pochodzące z budynków. Analiza ta zajmie się również wizerunkiem miasta, jego tożsamością, zarysem,

charakterystyką dróg, hierarchią dróg i budynków oraz elementami będącymi symbolami miasta.

Następnie opracowywana jest

VWUDWHJLDRŐZLHWOHQLRZD

uwzględniająca zanieczyszczenie światłem,

zużycie energii, zrównoważony rozwój oraz czynniki środowiskowe. I etap trzeci,

UHDOL]DFMD

obejmujący

planowanie i koszty inwestycyjne, koszty operacyjne, budżet oraz systemy obsługowe.

Oświetlenie miejskie starzeje się po około dziesięciu latach, a wtedy konieczne jest przeprowadzanie

wymiany źródeł światła i elementów oświetleniowych. Dostępne są coraz to nowsze produkty o wciąż

lepszych technologiach, a równie ważną rolę pełnią kwestie takie jak energooszczędność. W tym

procesie odnowy, w renowacji starych miast lub w planach przekształcania miast ogólne plany

oświetleniowe należy przygotowywać z uwzględnieniem podejścia całościowego. Sporządzone przez

CIE wytyczne Planowanie oświetlenia miejskiego (Master Planning of Urban Lighting, D5 TC 21), które

nie zostały jeszcze opublikowane, ukazują potrzebę zajęcia się oświetleniem użytkowym i

architektonicznym z zastosowaniem systemowego planowania całościowego.

koncepcje

18:00-24:00

24:00-07:00

ETAP 2: STRATEGIA OŚWIETLENIOWA

44

OPINIE

TEMATY

– wyjątkowa tożsamość

– łączenie ludzi

– bezpieczeństwo

– orientacja

– atmosfera

SZCZEGÓŁOWE MAPY I

ILUSTRACJE

– iluminacje

– dostosowanie światła (kolory lamp)

– typologia (skala)

– układ (typowe konfiguracje)

– specyfikacje oświetleniowe

SCENARIUSZE

Światło powiązane z działaniami i

czasem:

– dzień pracy

– zakupy

– wieczorne wyjścia

– wydarzenia specjalne

45

TYPOWE INSTALACJE

– zalecenia odnośnie rozwiązań

oświetleniowych i alternatyw

– standardowa implantacja w przekroju

– wizualizacje i szkice

PLANOWANIE

– planowanie realizacji

– określenie etapów

– ramy czasowe

PRZYKŁADOWE PROJEKTY:

NAUKOWO-KULTURALNE

CENTRUM SZTUKI W SUZHOU,

CHINY

Architekt: Paul Andreu; Paryż, Francja

Projekt oświetlenia: Y. Nakamura;

Tokyo Shomei

Consultant Co., Ltd., Tokio Japonia

Magazyn: Luminous 2008/1,

strony: 20-23

ETAP 3: REALIZACJA

PLAZA DE INDAUTXU,

BILBAO, HISZPANIA

Architekt: Ander Marquet Ryan,

JAAM architecture partnership

Review: ILR 2007, strony 88-91