AUDIO 2/97
20
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
CONCERT 8
Spośród trzech przedstawionych
duńskich producentów, Jamo z pewnoś−
cią jest największym, posiada najwięcej
modeli w ofercie i realizuje największe
obroty na całym świecie. Jest również
firmą istniejącą najdłużej − jej początki
datują się ponad dwadzieścia lat temu,
podczas gdy Dynaudio to historia
kilkunastoletnia, a DALI kilkuletnia.
Jamo od wielu lat przyjęło jasną polity−
kę rynkową − być liderem tam, gdzie to
się najbardziej opłaca, a więc na niskich
pułapach cenowych, gdzie można
pozyskać największą rzeszę odbiorców.
W tym zakresie Jamo jest być może
rekordzistą, jeśli chodzi o asortyment
i jego zróżnicowanie. Jamo opanowało
kilka lat temu dużą część rynku subwo−
oferów z satelitami, a wraz z rozpo−
wszechnianiem się subwooferów aktyw−
nych i innych głośników do systemów
kina domowego działa bardzo energicz−
nie również na tym polu. Jamo zdoby−
wa sobie klientów również ciekawymi
rozwiązaniami wzorniczymi. Duży
nacisk położony na te walory mógłby
jednak powodować, że konserwatywni
i najbardziej wymagający audiofile,
ceniący sobie przede wszystkim jakość
dźwięku i umiejętności producentów
w tym zakresie, mogliby z nieufnością
traktować Jamo. Strata w sumie nie−
wielka, jeśli weżmiemy pod uwagę
tylko stratę w wielkości sprzedaży, ale
należy uwzględnić również opiniotwór−
czy wpływ tego środowiska. Dlatego
kilka lat temu, jako swoista przeciwwa−
ga dla bogatej oferty z niskich pułapów
cenowych, powstała “odlotowa” kon−
strukcja Jamo Oriel.
20
AUDIO 2/97
21
AUDIO 2/97
ODEJŚCIA I POWROTY
Czy Oriel to za mało, aby udowodnić
umiejętności konstruktorów JAMO? Może
to i dużo, ale wyraźna była przepaść dzie−
ląca podstawową część oferty, kończącą
się na modelu 707 serii 07, a Orielem kosz−
tującym wielokrotnie więcej. Nowa, choć
tylko dwumodelowa seria Concert pełni
bardzo ważną funkcję − lukę tę skutecznie
wypełnia, jednocześnie wzmacniając pres−
tiż firmy, a także będąc ofertą, z której w
praktyczny sposób skorzystać mogą bar−
dziej zamożni audiofile.
Seria Concert ma jednak swoje trady−
cje w historii Jamo − kilka lat temu produ−
kowano trzy modele sygnowane tą nazwą i
cieszyły się one nawet sporą popularnoś−
cią, choć trzeba pamiętać, że były to kon−
strukcje nieco tańsze od aktualnie propo−
nowanych. Z jakichś powodów wycofano
je z oferty, jakby zastępując serią 07, któ−
ra z kolei była pewnym krokiem “w dół”,
jeśli chodzi o jakość i cenę. Dzisiaj seria
Concert wraca do łask.
CIĘŻKI KLEJNOT
Patrząc na zdjęcie Concert 8 w ulot−
kach reklamujących nowy produkt, do−
strzegałem w nim wysoką jakość wykoń−
czenia, ciekawą estetykę. Ale dopiero ze−
tknięcie się “sam na sam” zrobiło na mnie
naprawdę wręcz piorunujące wrażenie. Na
zdjęciach nie widać tej okazałości i solid−
ności, którą emanuje Concert 8 przy bez−
pośrednim kontakcie wzrokowym. Nie
trzeba ich brać do ręki, aby poczuć ciężar
masywnej obudowy i zainstalowanych w
niej głośników. Zdjęcie nie oddaje rzeczy−
wistej wielkości Concert 8 − można pode−
jrzewać, że choć wyjątkowo eleganckie,
są to miniaturki, jakich wiele. Nie są to
oczywiście konstrukcje bardzo duże w ka−
tegoriach absolutnych, ale jak na zespoły
“standowe” mają jednak dość obfite kształ−
ty. Finezja wzornictwa wynika zarówno ze
zróżnicowania kolorów obudowy (czarny
front, naturalna okleina na pozostałych
ściankach), jej formy (wyeks−
ponowany front, zaokrąglane
krawędzie), jak i żywych barw
głośnika nisko−średniotonowe−
go (wspaniały miedziany ko−
rektor fazy). Orgia dla ogląda−
czy.
Przebieg charakterystyki im−
pedancji Concert 8 wskazuje
na częstotliwość dostrojenia
bass−reflexu w okolicach 50Hz.
W zakresie ok. 200Hz minimum wynosi nie−
co ponad 4
Ω
, i tak powinna być określona
impedancja znamionowa zespołu. Warto
jednak zwrócić uwagę, że praktycznie w ca−
łym pasmie wartość impedancji jest wyraź−
nie wyższa od owych 4
Ω
(przy częstotliwoś−
ci dostrojenia bass−reflexu − ok. 5,5
Ω
, w za−
kresie średnio−wysokotonowym − na pozio−
mie ok. 8
Ω
lub wyżej), a więc Concert 8 nie
powinien być zbyt wymagający nawet dla
mało wydajnych wzmacniaczy.
Na charakterystyce przetwarzania nis−
kich częstotliwości potwierdza się dostroje−
nie bass−reflexu do 50Hz (zgodne minimum
amplitudy głośnika i maksimum efektywnoś−
ci otworu), charakterystyka pracy otworu nie
wykazuje żadnych pasożytniczych rezonan−
sów − powyżej 50Hz opada równym zbo−
czem 12dB/okt. Poniżej 50Hz wypadkowa
charakterystyka zachowuje się również
zgodnie z teorią − opada z nachyleniem nie−
co powyżej 20dB/okt. Okt awa powyżej
częstotliwości rezonansowej bass−reflexu
(50−100Hz) jest lekko uprzywilejowana.
W zakresie powyżej 200Hz charakterys−
tyka przetwarzania jest bardzo wyrównana,
sięga 13kHz z nierównomiernością tylko
+/−1dB, bardzo dobra jest również charakte−
rystka mierzona pod kątem 30 stopni w
płaszczyźnie poziomej − aż do owych 13kHz
nie odstępuje charakterystyki mierzonej na
osi głównej więcej niż o 3dB.
Charakterystyka impedancji
Charakterystyka przetwarzania w zakresie
20Hz − 200Hz
Charakterystyka przetwarzania w zakresie
200Hz −20kHz, mierzona na osi głównej
i pod kątem 30
o
Impedancja znamionowa [
Ω
]
4
Efektywność dB/2,83V/1m
86dB
Moc znamionowa
*
[W]
150
Wymiary [WxSxG](mm)
380x245x310
Cena (za parę) ok.5500.−
Dystrybutor:
KONSBUD AUDIO
*
według danych producenta
Miedziany ko−
rektor fazy
w głośniku
nisko−średnio−
tonowym nie
tylko pełni
ważne funkcje
akustyczne, ale
i jest wielką
ozdobą
Concert 8
PANCERZ
Choć to wszystko ma duże znaczenie,
bo chyba każdy z nas lubi się otaczać
przedmiotami ładnymi, skupmy już uwagę
na konstrukcyjnych konkretach. Front obu−
dowy wykonano z 32−mm grubości mate−
riału o nazwie NCC (Non Coloration Com−
pound) − syntetyczna “skorupa” wypełniona
jest piaskiem kwarcowym, zmieszanym ze
specjalnym lepiszczem. Doskonała strat−
ność wewnętrzna i tłumienie drgań tego
kompozytu nie pozwala zarówno na pro−
mieniowanie dźwięku przez przednią
ściankę, jak i zapobiega przenoszeniu się
wibracji z głośnika nisko−średniotonowego
na głośnik wysokotonowy. Pozostałe
ścianki wykonano z płyt MDF o grubości
25mm.
POMOC Z ZEWNĄTRZ
Jamo, podobnie jak Dali, inaczej niż Dy−
naudio, jest duńskim producentem zespo−
łów głośnikowych, który jednak samodziel−
nie nie produkuje samych głośników. Choć
prezentujemy duńską technikę głośniko−
wą, w przypadku Concert 8 musimy zro−
bić wyjątek − na gościnnych występach wi−
tamy norweską firmę Seas, która zaopat−
rzyła Jamo w odpowiednie głośniki. Są to
najlepsze przetworniki tego producenta − z
serii Excel.
SREBRO
Głośnik wysokotonowy to 25−mm kopuł−
ka z materiału o tajemniczej nazwie Sono−
tex. Za nazwą tą kryje się technologia
czterokrotnego powlekania tekstylnej mem−
brany dla uzyskania odpowiedniej kombi−
nacji sztywności i tłumienia rezonansów.
Za układem magnetycznym znajduje się
duża komora wytłumiająca. Front obudowy
wykonano z odlewu o grubości aż 6mm
− o dużą sztywność walczy się już nawet
w takich miejscach. Duża grubość frontu
pozwala również na odpowiednie jego wy−
profilowanie przy membranie, (krótka tub−
ka) służące dopasowaniu charakterystyk
LABORATORIUM
LABORATORIUM
LABORATORIUM
LABORATORIUM
LABORATORIUM
AUDIO 2/97
22
ODSŁUCH
ODSŁUCH
ODSŁUCH
ODSŁUCH
ODSŁUCH
− jeśli głośnik traci część informacji, to
zasilanie nawet najdroższym wzmacnia−
czem sytuacji tej już nie zmieni. W Con−
certach 8 kompromisu w przetwarzaniu
detali nie ma. W ślad za tym idzie dokład−
ność w odwzorowywaniu stereofonicznej
sceny − ale mimo tej precyzji, dużą zaletą
tych głośników jest również swoboda i
żywiołowość, do pewnego stopnia zwią−
zana z lekkim rozjaśnieniem. Mimo owe−
go rozjaśnienia brzmieniu nie brakuje od−
powiedniej potęgi, która zwykle wynika z
rozbudowania niższych rejestrów. Tym
razem o autorytecie brzmienia decyduje
jednak nie tego typu równowaga częstot−
liwościowa, ale wspomniana szybkość i
dynamika, a także zachowanie jednorod−
nego, zwartego i impulsywnego charak−
teru w całym pasmie. Szczególnie pięk−
nie rysowane są instrumenty smyczko−
we, także “dęciaki” grające w wyższych
rejestrach pełne są blasku i harmonicz−
nych. Wystarczająco pewnie wybrzmie−
wają również niższe rejestry, gdzie ope−
ruje lewa ręka pianisty − tam można spo−
tkać czasami większą siłę uderzenia, ale
w Concertach 8 fascynująca jest przede
wszystkim szybkość i precyzja.
Bas jest zadowalający − jak na tej wiel−
kości konstrukcję, znacznie więcej niż
zadowalający. Ponownie − przede wszys−
tkim dobrze określony i zwarty, odpo−
wiednio rytmiczny, ale do pewnego stop−
nia zachowujący odrębność w stosunku
do tonów średnich.
Concert 8 to taki rodzaj głośnika, któ−
ry powinien zostać “ułożony” przez pozo−
stałe elementy zestawu. To “surowiec” dla
cierpliwego audiofila, który wytrwale bę−
dzie szukał najlepszego do nich wzmac−
niacza, odtwarzacza, kabli, aby uzyskać
odpowiednią dla jego upodobań równo−
wagę między wrodzoną temu głośnikowi
analitycznością a poszukiwaną już poza
nim miękkością. Jest to możliwe. To roz−
jaśnienie jest na przełomie średnich i wy−
sokich tonów obciążone lekkim zapiasz−
czeniem, które nie psuje jednak wrażenia
dużej przejrzystości dźwieku. Wszystko
czego brakuje w zakresie wyskokotono−
wym, to ostatniego “szlifu” dającego peł−
ną gładkość transjentom. Rekomenduje−
my Concert 8 − ale tylko tym, którzy będą
świadomi, że uzyskują niezwykle obiecu−
jący, ale i wymagający przetwornik.
Już pierwsze wrażenia odsłucho−
we pozwoliły określić specyfikę brzmie−
nia Concert 8. Kolejne godziny przesłu−
chań przyniosły więcej informacji na te−
mat cech drugoplanowych, przyniosły
także pewne zmiany, wynikające z “wy−
grzewania się” dość świeżych zespołów
głośnikowych oddanych do testu, ale do
końca w 99% aktualne pozostały notatki
z pierwszego dnia. Relacja ta o tyle mo−
że być pożyteczna, że jeżeli ktokolwiek z
Państwa będzie przesłuchiwał te głośni−
ki, rozważając ich zakup, może prawdo−
podobnie również polegać na swoich pier−
wszych wrażeniach. Z jednym wszak−
że zastrzeżeniem − są one silnie uwa−
runkowane od rodzaju współpracującego
sprzętu.
Konstruktor Concertów 8 z determina−
cją adresuje je do wymagającego odbior−
cy, posiadającego ponadto odpowiedniej
klasy system. Concerty 8 współpracują−
ce ze sprzętem niskiej klasy to fatalny w
skutkach brzmieniowych mezalians; ce−
chy wyróżniające tych głośników, stano−
wiące o ich wybitnych możliwościach
wraz z urządzeniami wysokiej klasy, są
nie tyle przytłumiane, co niewłaściwie wy−
korzystywane przez sprzęt niskiej klasy.
Jakie to cechy? Concert 8 to szyb−
kość, dynamika, dokładny kontur każde−
go uderzenia, artykulacja. Jeśli chcemy
zalety te w pełni wykorzystać, stosujmy
najwyższej klasy wzmacniacze tranzys−
torowe. Gdy zastosujemy odpowiedni
wzmacniacz lampowy, utracimy nieco na
precyzji, ale uzyskamy pewne ocieplenie
i zmiękczenie − taki kierunek zmian może
być dla wielu słuchaczy bardzo pożąda−
ny. Sytuacja jest o tyle komfortowa, że
Concerty 8 mają ogromny potencjał − w
zależności od rodzaju sprzętu, możemy
wykorzystywać mniej lub więcej z ich
zdolności analitycznych, w zamian doda−
jąc z zewnątrz, ze strony wzmacniacza
czy dobranego odtwarzacza, określony
procent “uplastycznienia”. Mając zwykle
do czynienia ze znacznie mniej anali−
tycznymi głośnikami, tracimy bezpowrot−
nie dużą porcję detali, których głośniki te
nie są w stanie odtworzyć; możemy cie−
szyć się nieraz “umuzykalniającymi”
możliwościami mniej lub bardziej przytłu−
mionych głośników, ich kompatybilnością
z szerokim wyborem nawet tańszych
urządzeń współpracujących, ale musimy
mieć wówczas świadomość kompromisu
kierunkowych na przełomie tonów śred−
nich i wysokich do charakterystyk kierun−
kowych głośnika nisko−średniotonowego w
okolicach częstotliwości podziału. Cewka
głośnika chłodzona jest ferrofluidem, ale
nie jest nawinięta ani drutem miedzianym,
ani aluminiowym, jak to bywa najczęściej,
lecz drutem srebrnym.
MAGNEZ I MIEDŹ
Najnowszą technologią stosowaną przez
firmę Seas w głośnikach serii Excel są
metalowe membrany (odlew magnezowy).
Stosując je Jamo wkracza do klubu “meta−
lowców”, zwolenników tego rodzaju mate−
riału w głośnikach nisko−średniotonowych,
już kilkakrotnie przedstawianych w Audio
(Monitor Audio, ALR). Membrana magne−
zowa jest jednocześnie lekka i bardzo
sztywna. Zawieszenie wykonano z gumy.
W centrum membrany znajduje się duży, o
średnicy 38mm, korektor fazy wykonany z
miedzi. Ponieważ wewnątrz układu mag−
netycznego znajdują się miedziane pierś−
cienie, więc wraz z nimi miedziany korek−
tor fazy służyć może również do efektyw−
nego odprowadzania ciepła.
WAŻNE DETALE
Concert 8 nie krył swojego wnętrza
tak jak Dynaudio Crafft, ale i nie miał się
czego wstydzić. Zwrotnica o średnim stop−
niu skomplikowania (drugiego − trzeciego
rzędu) zawiera tylko cewki powietrzne i
foliowe kondensatory. Wewnętrze okablo−
wanie przeprowadzono z dużą pieczołowi−
tością. Przewody (miedź OFC) do głośnika
wysokotonowego mają przekrój 1,5mm
2
, a
do nisko−średniotonowego 2,5mm
2
.
Podwójne gniazdo przyłączeniowe po−
zwala na instalowanie przewodów o bar−
dzo dużej średnicy. Z tyłu obudowy zna−
jduje się otwór bass−reflex o średnicy 5,5
cm i wyprofilowanym wylocie dla uniknię−
cia turbulencji.
Tkanina maskownicy rozpięta jest na
bardzo cienkiej ramce, która w żaden spo−
sób nie powinna wpływać na dźwięk.
Naturalna okleina Concert 8 dostępna
jest w dwóch wersjach − jasnego mahoniu
i wiśni.
WIĘKSZY BRAT
Concert 11 to zespół głośnikowy uzu−
pełniony o dodatkowy głośnik niskotono−
wy − z membraną polipropylenową.
Większa obudowa tworzy już konstrukcję
wolnostojącą, o bardzo podobnych ce−
chach konstrukcyjnych jak w Concert 8.
Zastosowano też takie same głośniki nis−
ko−średniotonowe i wysokotonowe.
W duńskich
zespołach norweskie
głośniki − Excel to
ekskluzywne przetworniki
firmy Seas. Głośnik
nisko−średniotonowy
to wersja przygotowana
specjalnie dla Jamo.