BANKOWO  PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, BANKOWO  PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch,
nik mo e odwo pojedyncze polecenie zap aty, w banku prowadz cym jego rachunek, w terminie:
[4] OPERACJE BANKOWE
30 dni kalendarzowych od dnia dokonania obci enia rachunku bankowego w przypadku gdy d nikiem jest osoba
fizyczna niewykonuj ca dzia alno ci gospodarczej,
4.1 Istota i podzia operacji bankowych
5 dni roboczych od dnia dokonania obci enia rachunku bankowego w przypadku pozosta ych d ników.
Terminy
Pyt. 1 Przedstaw klasyczny podzia operacji bankowych
Odwo anie polecenia zap aty przez d nika zobowi zuje bank d nika do natychmiastowego uznania rachunku
odwo ania
bankowego d nika kwot odwo anego polecenia zap aty.
Operacje czynne = aktywne Operacje rozliczeniowe =
Operacje bierne = pasywne
Uznanie rachunku d nika nast puje z dat z enia odwo ania polecenia zap aty, z obowi zkiem naliczenia od dnia
(kredytowe) po rednicz ce (obs uga obrotu
(depozytowe)
obci enia rachunku d nika kwot odwo anego polecenia zap aty odsetek nale nych d nikowi z tytu u
Klasyczny atniczego)
oprocentowania rachunku bankowego.
podzia Dzia alno depozytowa Dzia alno kredytowa
Maksymalna 1 000 euro w przypadku gdy d nikiem jest osoba fizyczna niewykonuj ca dzia alno ci gospodarczej,
Emisja papierów warto ciowych Inwestycje w papiery warto ciowe
kwota 50 000 euro w przypadku pozosta ych d ników.
Depozyty mi dzybankowe Lokaty mi dzybankowe
4 2 3 Karty p atnicze
Cechy us ug
bankowych
Pyt. 6 Wymie rodzaje i cechy kart p atniczych
(finansowych)
Pyt. 2 Jak dziel si operacje bankowe ze wzgl du na form rozlicze pieni nych?
Debetowe
Gotówkowe
Obci eniowe
Bezgotówkowe
Kredytowe
Wst pnie
Pyt. 3 Przedstaw podzia operacji zagranicznych
przep acone
Warunkowe
Pyt. 7 Czy zdanie typu  nie mam karty p atniczej tylko kart kredytow  jest poprawne?
Bezwarunkowe
4 2 4 Weksle
4.2 Krajowe operacje bankowe Pyt. 8 Co to jest weksel?
Weksel jest papierem warto ciowym, posiadaj cym cechy ci le przez prawo okre lone w którym wystawca (trasant)
Pyt. 4 Co to jest polecenie przelewu i zlecenie sta e
Albo sam przyrzeka zap at okre lonej sumy pieni nej (weksel sola, suchy, prosty)
Polecenie
Definicja Albo poleca zap at osobie trzeciej (weksel trasowany, ci gniony, przekazowy)
przelewu
Wystawca przyjmuje bezwarunkow odpowiedzialno za zap at weksla i poddaje si wszelkim rygorom prawa
Zlecenie sta e wekslowego
Samoistne
4 2 2 Polecenie przelewu i polecenie zap aty
Pyt. 5 Co to jest polecenie zap aty?
Cechy Indosowanie
Stanowi udzielon bankowi dyspozycj wierzyciela obci enia okre lon kwot rachunku bankowego d nika i uznania
zobowi zania
kwot rachunku wierzyciela.
Definicja wekslowego
Dyspozycja wierzyciela oznacza równocze nie jego zgod na cofni cie przez bank d nika obci enia rachunku Solidarne
nika i cofni cie uznania rachunku wierzyciela w przypadku dokonanego przez d nika odwo ania polecenia zap aty
Posiadania przez wierzyciela i d nika rachunków w bankach, które zawar y porozumienie w sprawie stosowania Rygor wekslowy
polecenia zap aty, okre laj ce w szczególno ci: zakres odpowiedzialno ci banków wykonuj cych polecenie zap aty,
Pyt. 9 Wymie ustawowe elementy weksla
przyczyny odmowy wykonania polecenia zap aty przez bank d nika, procedury dochodzenia wzajemnych roszcze
banków, wynikaj cych ze skutków odwo ania polecenia zap aty przez d nika, wzory jednolitych formularzy oraz zasady
1. Nazwa "weksel" w samym tek cie dokumentu w j zyku, w jakim go wystawiono.
wykonywania przez banki polece zap aty za pomoc elektronicznych no ników informacji,
2. Przyrzeczenie bezwarunkowe zap acenia oznaczonej sumy pieni nej. Bezwarunkowe tzn. Bez jakichkolwiek
Udzielenia przez d nika wierzycielowi zgody do obci ania rachunku d nika w drodze polecenia zap aty w umownych
warunków. Np. "zap ac po otrzymaniu kredytu", "zap ac po otwarciu konta przez Bank". W razie rozbie no ci mi dzy
terminach zap aty z tytu u okre lonych zobowi za ,
sum napisan s ownie lub zapisan cyframi liczy si ta napisana s owami.
Warunki
Zawarcia pomi dzy wierzycielem a bankiem prowadz cym jego rachunek umowy w sprawie stosowania polecenia
3. Oznaczenie terminu p atno ci.
rozliczenia
zap aty przez wierzyciela, zawieraj cej w szczególno ci: zgod banku na stosowanie polecenia zap aty przez
4. Oznaczenie miejsca p atno ci. Miejsce p atno ci w rozumieniu miejscowo . To wystarczy, mo e by zaw one do
Elementy
wierzyciela, zasady sk adania i realizowania polece zap aty, zgod wierzyciela na obci enie jego rachunku kwotami
adresu .
odwo ywanych polece zap aty wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 7, zwróconymi d nikowi w zwi zku z
5. Nazwisko osoby, na której rzecz (piszemy gdy nie chcemy by weksel by zbyty przez indos) lub na której zlecenie (gdy
odwo aniem polecenia zap aty oraz zakres odpowiedzialno ci wierzyciela i banku,
zgadzamy si na indosowanie) zap ata ma by dokonana. Mo e to by osoba fizyczna lub prawna. Nazwiskiem osoby
e maksymalna kwota pojedynczego polecenia zap aty nie przekracza równowarto ci, przeliczonej na z ote wed ug kursu
prawnej jest jej nazwa, mo e by skrócona, zwyczajowo u ywana. Najwa niejsze jest by by okre lony jej status prawny
redniego og aszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu kwarta u poprzedzaj cego kwarta , w którym
(Sp. Z o.o., S.A. itd.).
dokonywane jest rozliczenie pieni ne:
6. Oznaczenie miejsca i daty wystawienia weksla. Data ma bardzo du e znaczenie, decyduje o tym, czy podpisani na
20 21
BANKOWO  PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, BANKOWO  PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch,
wekslu mieli w tym czasie zdolno do zaci gania zobowi za , czy yli, czy mieli pe nomocnictwa do reprezentowania
osoby prawnej. Nieporozumieniem jest, e od tej daty liczy si trzyletni okres przedawnienia dochodzenia roszcze z
weksla. Przedawnienie liczy si od daty p atno ci weksla. Domicyliat
7. Podpis wystawcy weksla Podpis musi by naniesiony w asnor cznie (dotyczy to wszystkich podpisów na wekslu) i to
wystarcza, mo e by nieczytelny, ale taki jak u ywany zwyczajowo, je li obok nazwisko jest wydrukowane lub odci ni te
piecz ci , to polepsza czytelno i jest pomocne w dochodzeniu roszcze . W wypadku osoby prawnej musi by
wydrukowana lub odci ni ta piecz ci nazwa firmy wraz z jej statusem prawnym. Dyskontowanie
Pyt. 10 Wymie i scharakteryzuj funkcje weksla
Wyst puje w transakcjach kupna/sprzeda y i polega na udzieleniu nabywcy krótkoterminowego kredytu
Dyskonto
(kupieckiego),
Mo e by przenoszony na ró ne osoby,
Umo liwia regulowanie zobowi za ,
Stopa dyskontowa
Kwot weksla minus odsetki dyskontowe mo na otrzyma przed terminem p atno ci (dyskontowanie)
Polega na zabezpieczeniu przy pomocy weksla roszcze wynikaj cych z naruszenia przez wystawc weksla
umowy z kontrahentem; wykorzystuje si tu tzw. Weksel in blanco.
Weksel na zlecenie
Pyt. 11 Rodzaje weksla
Jest bezwarunkowym przyrzeczeniem wystawcy zap acenia wskazanej osobie (zwanej
Weksel na rzecz
remitentem) okre lonej sumy pieni nej w oznaczonym czasie i miejscu; wystawc i
Weksel w asny
zobowi zanym do zap aty jest ta sama osoba; w handlu zagranicznym wystawc weksla
asnego jest importer, zobowi zany do zap aty za towar lub us ug .
Weksel in blanco
/weksel przekazany/ przekazowy, zawiera bezwarunkowe polecenie osoby wystawiaj cej
weksel (trasanta) skierowane do innej osoby (trasata) zap acenia okre lonej kwoty na
Pyt. 13 Wymie podstawowe poj cia zwi zane z wekslem i krótko je wyja nij
Weksel trasowany rzecz osoby trzeciej (remitenta); w obrotach handlowych wystawc weksla trasowanego
jest sprzedaj cy/eksporter, który poleca kupuj cemu/importerowi lub jego bankowi, je li tak
Inaczej "bez kosztów" tzn. bez obowi zku sporz dzenia protestu w przypadku nie
si umówiono, zap at okre lonej sumy.
zap acenia weksla.
Po wpisaniu tej klauzuli, dla utrzymania wszystkich praw przys uguj cych prawnemu
Pyt. 12 Poj cia zwi zane z wekslem :
posiadaczowi, wystarczy przedstawienie weksla do zap aty w dniu p atno ci.
Jest to zakaz przenoszenia uprawnie z weksla w formie indosu
Wystawca weksla
Klauzule Indos zrobiony przy takim zapisie powoduje, e zbycie nast pi o ze skutkiem zwyk ego
wekslowe przelewu.
Je li nie chcemy by weksel by w jakikolwiek sposób zbyty lub zastawiony przez
Trasat
remitenta, piszemy dodatkowo "Weksel ten nie mo e by przedmiotem zbycia ani
zastawu".
Okre la rodzaj i przeznaczenie weksla. Jest informacj dla ksi gowo ci by nie ksi gowa
Remitent
tego weksla jako zap aty tylko pozabilansowo jako zabezpieczenie.
Klauzule wekslowe nie s konieczne do wa no ci weksla, ale okre laj sposób ksi gowania, rodzaj kosztów, charakter zobowi zania i s
pomocne w procesie dochodzenia roszcze z weksla. Jednoznacznie okre laj do czego zobowi za si wystawca.
Akceptant Pyt. 14 Wska terminy p atno ci weksla
atny za okazaniem, tzw. atny na danie na ogó w ci gu roku od dnia wystawienia, ale mo e to
wyd wystawca);
Indosowanie
atny w pewien czas po okazaniu weksel podlega wizowaniu, o czym wzmiank umieszcza si na wekslu,
np.  widzia em i data od tego momentu biegnie termin zap aty
atny w pewien czas po dacie, np.. 10 dni po dacie wystawienia
Indos
W oznaczonym dniu
Pyt. 15 Co to jest weksel In blanco i deklaracja wekslowa
Dokument zawieraj cy co najmniej podpis wystawcy weksla z zamiarem zaci gni cia zobowi zania wekslowego.
Z punktu widzenia banku celowe jest umieszczanie na wekslu daty jego wystawienia i miejsca p atno ci
Indosant
Okre lenie kwoty, na któr weksel mo e by wype niony (w sposób bezpo redni lub opisowy),
Okre lenie rodzaju terminu p atno ci, jakim weksel mo e by opatrzony.
Mo e te zawiera upowa nienie do wpisania przez wierzyciela wskazanych klauzul wekslowych ( bez protestu lub  bez
Indosatariusz
kosztów , domicyliatu, waluty) oraz innych upowa nie i wskaza co do wype nienia weksla.
Brak pisemnego porozumienia co do uzupe nienia weksla upowa nia posiadacza weksla do uzupe nienia go tylko jego
ustawowymi elementami.
Awal Deklaracja wekslowa nie jest warunkiem wa no ci weksla.
Por czyciel/awalista
22 23
BANKOWO  PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, BANKOWO  PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch,
(wi zana) Pyt. 26 Wymie i scharakteryzuj rodzaje inkasa
Inkaso dokumentowe
Prezentowanych
Inkaso
dokumentów
bezdokumentowe
proste
Akredytywa
Inkaso eksportowe
Rodzaju
zaliczkowa
transakcji
Inkaso importowe
Inkaso dokumentowe
gotówkowe typu D/P
Akredytywa typu
Inkaso dokumentowe
stand-by
Terminu i formy gotówkowe typu C/D
zap aty:
Inkaso akceptacyjne
D/A
Potwierdzona-
4.4 Inne operacje bankowe
Rol banku
4 4 1 Faktoring i forfaiting
po rednicz cego:
Pyt. 27 Faktoring
Polega na tym, e dostawca (faktorant) na podstawie umowy przenosi na bank (faktora) swoj wierzytelno wynikaj z
Niepotwierdzona-
faktury obci aj cej (p atnika), a bank wyp aca faktorantowi kwot nale no ci okre lan na fakturze pomniejszon o
awizowana-
odpowiednie dyskonto i/lub prowizj nale faktorowi, p atnik za otrzymuje po dany termin p atno ci.
Istota
Ryzyko niewyp acalno ci importera przyjmuje faktor. Oznacza to pewno otrzymania zap aty przez eksportera. Faktoring ma
Niepotwierdzona-
na celu zabezpieczenie przedsi biorstwa przed utrat wierzytelno ci.
negocjacyjna-
Faktoring jest to forma krótkoterminowego finansowania eksportu.
Importowa
Faktorant
(dostawca)
Eksportowa
Uczestnicy nik
asna
Faktor (bank)
Obca
Faktoring
4 3 2 Inkaso dokumentowe
pe ny
Pyt. 24 Uzupe nij tabel dotycz inkasa dokumentowego
Polega na wydaniu przez bank importerowi dokumentów reprezentuj cych towar w zamian za zap at lub spe nienie
Faktoring
Inkaso
Rodzaje
przez niego innego wiadczenia okre lonego przez zleceniodawc inkasa.
niepe ny
dokumentowe
Bank inkasuje zatem nale no od importera i wydaje w zamian dokumenty.
Eksporter Zleceniodawca/podawca inkasa
Faktoring
Bank eksportera Bank zleceniodawcy/podawcy;
mieszany
Strony
Importer P atnik
Bank importera Bank inkasuj cy/prezentuj cy;
4 4 2 Forfaiting
Pyt. 25 Przedstaw schemat rozliczenia za pomoc inkasa dokumentowego
Pyt. 28 Forfaiting
Jest to d ugoterminowe ród o finansowania nale no ci d ugoterminowych
Forfaiting jest zazwyczaj sposobem finansowania rozlicze pomi dzy eksporterem a importerem.
Polega na zbyciu przez eksportera wierzytelno ci o odroczonym terminie p atno ci, zabezpieczonych w formie weksla
asnego importera lub traty (weksla trasowanego) akceptowanej przez importera.
Importer przekazuje eksporterowi weksel jako zap at za dostarczony towar. Eksporter odst puje weksel bankowi i
Istota
natychmiast otrzymuje od niego zap at pomniejszon o dyskonto, nie ponosi przy tym odpowiedzialno ci za
realizacj weksla.
Bank forfaiter dyskontuje weksel bez prawa regresu do eksportera, a wi c na w asne ryzyko.
Weksel importera musi by por czony przez jego bank, ryzyko banku nie jest wi c du e. Kiedy nadchodzi termin
atno ci weksla, bank forfaiter przedstawia go do wykupienia bankowi importera.
1. Wierzytelno ci niewymagalne.
Przedmiot 2. Wierzytelno ci rednio lub d ugoterminowe (data wymagalno ci od roku do dziesi ciu lat).
forfaitingu 3. Wierzytelno ci indywidualne wynikaj ce z realizacji kontraktu eksportowego.
4. Wierzytelno ci zabezpieczone wekslem w asnym importera lub innego rodzaju por czeniami i gwarancjami.
Dyskonto,
Mar a instytucji forfaitingowej, Op aty dodatkowe.
Koszty
Koszty forfaitingu s wysokie i uzale nione od: Ryzyka towarzysz cego transakcji, Waluty transakcji, D ugo ci
okresu, jaki up ywa od wykupu wierzytelno ci do dnia jej p atno ci, Zabezpiecze .
26 27