BANKI BEZ BARIER
TWÓJ PRZYJACIEL BANK
Walka z barierami utrudniającymi niepełnosprawnym korzystanie z usług bankowych
to nie tylko usuwanie przeszkód architektonicznych
BRONISA
AW TUMIA
OWICZ sprawnych z różnymi dysfunkcjami, nie
tylko ruchowymi. M.in. przy wejściu za-
Przyjazny dla osób z niepełnospraw- instalowano windę, a drzwi banku uru-
nością, wzór dla innych instytucji w li- chamiane są fotokomórką. Wewnątrz
kwidowaniu barier architektonicznych jest kolejna winda umożliwiająca swo-
 tak brzmi zapis w certyfikacie bodne korzystanie z pozostałych kondy-
 Obiekt bez barier przyznawanym gnacji. Winda została wyposażona
przez Stowarzyszenie Przyjaciół Inte- w urządzenie głosowe informujące o jej
gracji. Problem jest poważny, gdyż czynnościach oraz oznaczenia brajlem
progi, schody, wąskie drzwi i wysoko ułatwiające wybieranie pięter. W budyn-
umieszczone okienka dla klientów sta- ku znajdują się dodatkowe ułatwienia
nowią dla ludzi poruszających się dla osób niepełnosprawnych: drzwi
na wózkach niemożliwe do pokonania o odpowiedniej szerokości, bez pro-
bariery. Oczywiście niepełnospraw- gów, dostosowane do wysokości oso-
ność nie jest wyłącznie problemem by siedzącej lady w sali operacyjnej, dio-
ludzi, którzy nie chodzą o własnych si- dowe oświetlenie ułatwiające porusza-
łach. Inne potrzeby mają osoby nie- nie się po obiekcie, toaleta dostępna dla
słyszące i niemówiące, inne niewidzą- osób z dysfunkcją narządów ruchu.
ce itd. O wszystkich tych barierach Ponadto w pomieszczeniu  Strefa 24 h
przypomina Stowarzyszenie Przyja- zainstalowano terminal internetowy (in-
ciół Integracji, przyznające certyfikaty fokiosk) z panelem dotykowym znajdu-
obiektom, z których muszą lub chcą jącym się na wysokości osoby siedzą-
korzystać niepełnosprawni. Chodzi cej. Urządzenie umożliwia zapoznanie
bowiem o to, by niepełnosprawność się z ofertą banku, jak również dokony-
jakiegokolwiek typu nie wiązała się wanie transakcji na swoim koncie
Osoby niepełnosprawne powinny móc
z wykluczeniem społecznym. za pośrednictwem internetu.
korzystać z usług wykwalifikowanych
Na liście instytucji i obiektów certyfikowa- W sali operacyjnej banku znajduje się ter-
doradców.
nych przez stowarzyszenie są także banki, minal LCD funkcjonujący w ramach syste-
w hierarchii potrzeb społecznych umiejsco- mu komunikacji multimedialnej obejmują-
wione bardzo wysoko, niemal na równi ze rier w placówkach tych instytucji, lecz także cego placówki banków spółdzielczych 
sklepami spożywczymi i placówkami służ- stanowi przykład dla pozostałych. BS TV. Ekran wyświetla informacje o ofer-
by zdrowia. Jak się dowiedzieliśmy w cen- cie banku, wiadomości z kraju i ze świata,
trali stowarzyszenia, zaledwie dwa banki zo- LEPSZY NIŻ INNI podaje kursy walut. Dzięki dużej czcionce
stały uhonorowane wpisem na listę  Obiek- komunikaty mogą być odczytywane rów-
tów bez barier . Są to WBK BZ i Citi Bank Z dobrych przykładów skorzystał np. Bank nież przez osoby niedowidzące. Terminal
Handlowy, co wynika jednak nie z jakichś Spółdzielczy w Koronowie, w wojewódz- podaje także informacje głosowe.
szczególnych osiągnięć tych właśnie przed- twie kujawsko-pomorskim. Siedziba centra-
siębiorstw rynku finansowego, ale z faktu, li banku od 1907 r. mieści się w budynku PI
Ć WAŻNYCH PUNKTÓW
że współpracuje z nimi Stowarzyszenie przy pl. Zwycięstwa 12. Przez dziesiątki lat
Przyjaciół Integracji i do nich wysyła swoich wiele pokoleń klientów z Koronowa korzy- Walka z barierami nie sprowadza się wy-
ankieterów, tam przeprowadza audyty. stało z tego obiektu. Aby im to ułatwić, w la- łącznie do instalowania pochylni, wind
Jednak sam fakt objęcia WBK BZ i Citi Han- tach 2007-2009 przeprowadzono remont i podjazdów dla wózków inwalidzkich. Po-
dlowego swoistą kontrolą nie tylko bardzo generalny, w wyniku którego bank został winna obejmować całą paletę działań, któ-
pozytywnie wpływa na przełamywanie ba- dostosowany do obsługi osób niepełno- re można ująć w następujących punktach:
33
Przegląd 2 PAy
DZIERNIKA 2011 r.
1. Usunięcie przeszkód architektonicz-
DOST
P DO INTERNETU
SZYBKIE A

CZE
nych.
SZEROKOPASMOWEGO
TESTOWANIE
2. Pierwszeństwo obsługi niepełnospraw-
(na koniec 2009 r.)
nych.
POTRZEBNE OD ZARAZ
Świętokrzyskie 2,1%
3. Pomoc wykwalifikowanych doradców.
RECESJI
4. Korzystanie z usług bankowych bez wy- Opolskie 2,1%
Od rozwoju szerokopasmowego internetu zależy
chodzenia z domu.
Lubuskie 2,5%
5. Dostępność bankomatów dla osób nie-
rozwój ekonomiczny Podlaskie 2,8%
widomych i niedowidzących. Gdyby nie rozwój ekonometrii, kryzys finansowy byłby
Warmińsko-Mazurskie 2,8%
Dobrze, że walka z barierami jest dziś przed-
Lubelskie 3,8%
dla gospodarki światowej bardziej dewastujący
miotem szlachetnej rywalizacji wśród insty- ANDRZEJ DRYSZEL społeczeństwa informacyjnego i gospodar-
Podkarpackie 4,1%
tucji bankowych. Oczywiście nie wszystkie ki opartej na wiedzy. A także jako czynnik
Zachodniopomorskie 4,7%
placówki usuwają bariery, na jakie natrafia- O tym, że bez szerokopasmowego interne- wspierający rozwój gospodarczy i zapew-
Kujawsko-Pomorskie 4,8%
PROF. DR HAB. ALEKSANDER WELFE,
ją niepełnosprawni klienci. Niektóre spro- tu nie może się rozwijać bankowość elek- niający poprawę jakości życia mieszkańców
A
ódzkie 6,2%
wadziły swą aktywność tylko do zapew- troniczna, wie każdy, kto doświadczył, jaką  mówi Anna Streżyńska, prezes UKE.
Pomorskie 6,2%
nienia miejsc parkingowych dla niepełno- męką jest choćby sprawdzanie stanu konta, W ciągu kilku ostatnich lat sporo zmieniło
członek korespondent PAN,
Małopolskie 7%
sprawnych przed swoimi oddziałami. Inne o realizowaniu przelewów już nie mówiąc, się tu na korzyść. UKE zawarł porozumienie
specjalista w dziedzinie
Dolnośląskie 8,3%
natomiast wspierają finansowo konkursy przy użyciu powolnego, ciągle zawieszają- z TP SA, na mocy którego dotychczasowy
11,6%
ogłaszane przez organizacje pozarządo- cego się sprzętu. monopolista zaczął inwestować w rozwój Śląskie
ekonometrii
Wielkopolskie
we zajmujące się osobami z dysfunkcjami Pod pojęciem szerokopasmowego dostępu przejętej od państwa infrastruktury i zgodził
14,6%
Mazowieckie
albo rozwijają bankowość elektroniczną do internetu rozumie się połączenie z siecią się udostępniać ją innym operatorom. Par-
16%
z uwzględnieniem potrzeb osób z dysfunk- za pomocą szybkiego łącza o dużej przepu- lament przyjął ustawę o rozwoju usług i sie-
Rozmawia
cją wzroku, tak aby mogły one łatwo korzy- stowości. Jak dużej? Definicje są różne. ci telekomunikacyjnych, ułatwiającą podej-
Bronisław Tumiłowicz
stać ze stron internetowych banków. W państwach zachodnioeuropejskich przy- mowanie inwestycji w tej dziedzinie przez mili. Chodzi tu o końcowe odcinki infra-
jęto, że o szerokopasmowym internecie przedsiębiorstwa i samorządy lokalne. Dla struktury, służące już bezpośrednio gospo-
NAŚLADUJCIE BANKOWCÓW można mówić, gdy przepustowość wynosi władz wielu gmin zapewnienie swym oby- darstwom domowym.
powyżej 1 MB/s. Komisja Europejska oficjal- watelom jak najszybszego i  o ile to możli- Czy istnieje wskaz
nik ekonomiczny,
A jak usuwanie barier przez banki wygląda nie uważa zaś, że do świadczenia usługi sze- we  nawet darmowego internetu stało się E-POLSKA POWOLI ROŚNIE po osiągnięciu którego zadłużone państwo,
z perspektywy osoby niepełnosprawnej? rokopasmowego internetu wystarczy już łą- punktem honoru i sposobem na zwycię- np. Grecja, będzie niechybnie skazane
W ocenie posła Marka Plury z Platformy cze o przepustowości powyżej 144 kB/s  stwo w ubiegłorocznych wyborach samo- Wszystkie te działania dają wymierne na bankructwo?
Obywatelskiej, który jest jednym z trzech i w statystykach za 2010 r. właśnie taką gra- rządowych. Dzięki wspomnianej ustawie  wyniki. Sześć lat temu na rynku szeroko-  Odpowiedz
jest prosta  nie istnieje taki
parlamentarzystów na wózku, banki mają nicę przyjmowano. W najbliższym czasie zwanej dumnie megaustawą  sprawniej- pasmowego dostępu do internetu domi- wskaz
nik ani miernik. Duże podmioty, takie
sporo do zrobienia na polu walki z bariera- unijna definicja zbliży się do poziomu sze stało się też wydatkowanie unijnych nowało siedmiu operatorów. Dziś jest ich jak państwa, mają wiele różnych cech, które
mi  ale inne instytucje jeszcze więcej. uwzględnianego w krajach zachodnich. funduszy (na lata 2007-2013 Polska otrzy- kilkudziesięciu. Wzrost konkurencji spra- można mierzyć, porządkować, zestawiać,
 Niestety, siedzibami banków są nierzad- mała prawie miliard euro na budowę lokal- wił, że opłaty detaliczne za internet spa- oceniać, ale jednego uniwersalnego wskaz
-
ko obiekty zabytkowe, wymagające zain- TEORETYCZNIE MEGASUKCES nych sieci szerokopasmowych). dły prawie o 70%. Pod koniec 2005 r. nika odnoszącego się do konkretnego zjawi-
stalowania wielu udogodnień i urządzeń Inwestycje internetowe są realizowane za łącze 1 MB trzeba było płacić TP SA ska nie ma. Trzeba jednak dodać, że próbu-
pozwalających wjechać tam na wózku I rząd, i Urząd Komunikacji Elektronicznej, w ramach regionalnych programów opera- prawie 140 zł miesięcznie. Pod koniec je się definiować miary pozwalające klasyfi-
 mówi.  Czasami spotykam się z sytu- i podległe im instytucje uważają dostęp cyjnych, programu Rozwój Polski Wschod- 2010 r.  tylko 44 zł miesięcznie. kować obiekty pod względem bardzo róż-
acją, że z początku wszystko idzie dobrze, do szerokopasmowego internetu za jeden niej oraz  najważniejszego  programu In- W 2005 r. zaledwie 2% mieszkańców nych cech. Zajmuje się tym taksonomia.
wjazd z chodnika jest łatwy, ale już we- z najważniejszych celów.  Rozwój infra- nowacyjna Gospodarka. Zapisano w nim Polski miało dostęp do szerokopasmo- Niestety, pojawia się wiele propozycji takich
wnątrz budynku znajdują się wysokie scho- struktury i usługi szerokopasmowego inter- działania mające przeciwdziałać wyklucze- wego internetu, w 2010 r. już 25,2%, miar i brakuje zgody, które są właściwe.
dy, które nie pozwalają dostać się do kasy. netu znajduje się w centrum zainteresowa- niu cyfrowemu Polaków i zapewniające do- w tym 16% użytkowników korzystało Na pytanie, czy Grecja przekroczyła próg go-
Nieraz zdarzało mi się trafić na takie niespo- nia rządu jako niezbędny element budowy stęp do internetu na etapie tzw. ostatniej ze szerokopasmowego internetu sta- spodarczego kryzysu, poza którym jest już Choć z
ródłem problemów tego kraju są
dzianki. Wiem jednak, że w coraz większej cjonarnego, a 9,2%  przez telefon ko- tylko np. wykluczenie ze wspólnej waluty, sprawy bezpośrednio związane z procesa-
liczbie placówek bankowych organizuje się mórkowy. nie sposób odpowiedzieć, ponieważ trzeba mi ekonomicznymi, to ostateczna decyzja
DOST
PNOŚĆ DO SZEROKOPASMOWEGO INTERNETU STACJONARNEGO (w %, 2010 r.)
specjalne szkolenia dla pracowników, które Dostępność do internetu stacjonarnego by najpierw zdefiniować ten próg i jedno- zostanie podjęta na płaszczyz
nie politycznej
39,9
38,8
40%
mają za zadanie uczulenie ich na potrzeby nie jest naszą mocną stroną  w 2010 r. cześnie ustalić reguły postępowania w takiej i taka jest obiektywna rzeczywistość, która
niepełnosprawnych i wyposażenie w roz- zajmowaliśmy trzecie miejsce od końca sytuacji. A trzeba dodać, że w przypadku nie poddaje się prostemu wartościowaniu.
35% 33,1
32,9
32,0
31,9 31,6
31,2
maite narzędzia pomagające we właściwej  za nami były tylko Bułgaria i Rumunia. państw odgrywa rolę nie tylko stan gospo-
29,5
29,1
30%
26,7 Średnia UE 26,6
obsłudze takiej osoby. Dotyczy to m.in. Daleko nam do średnij dla Unii Europej- darki, lecz także względy polityczne. I to one MIERZENIE STRACHU
24,4
24,1
25% 23,9 23,7
23,2
kontaktów ludzi niepełnosprawnych z ban- skiej (26,6%), nie mówiąc już o Danii najprawdopodobniej będą decydowały
22,0
20,6 20,5 20,5 19,9
19,3
20%
kiem za pomocą internetu lub telefonu ko- czy Holandii, gdzie z szerokopasmowe- o przebiegu zdarzeń. Poważni ekonomiści Czy po 2008 r., kiedy upadek banku Leh-
16,5
16,5
16,0
14,9
mórkowego. To właśnie dzięki tym udo- go internetu korzysta niemal 39% i politycy zdają sobie z tego sprawę. man Brothers zapoczątkował światowy kry-
15% 14,0
godnieniom technologicznym usługa ban- mieszkańców. Czyli jak będzie z Grecją i innymi krajami zys finansowy, powstały nowe mierniki
10%
kowa nie jest już dziś odgrodzona barierą Znacznie lepiej wygląda dostępność eurolandu? ekonomiczne, pozwalające lepiej oceniać
5%
od osoby niepełnosprawnej. O wiele wię- do internetu moblinego. Tu jesteśmy  Mogę tylko wyrazić nadzieję, że sytuacja sytuację gospodarczą i dostrzegać rozma-
0%
cej problemów niż w banku widzę w kon- w czołówce Unii Europejskiej  się uspokoi i Grecy nie będą opuszczać ite zagrożenia?
taktach ludzi niepełnosprawnych z urzęda- na ósmym miejscu  z odstępnością strefy euro ani tym bardziej Unii Europej-  Nie dokonał się żaden przełom w sposobie
mi, które nierzadko jeszcze nie przyjęły tej niemal o 2% wyższą niż średnia w Unii. skiej, bo wszyscy na tym stracimy. Grecy zbierania danych. Nie sądzę, aby nagle mo-
dozy wrażliwości na potrzeby ludzkie, którą Jak widać, e-Polska systematycznie ro- oczywiście straciliby najwięcej, ale dla całej gły się pojawić kompletnie nowe, niestoso-
y
ródło: KE
mają instytucje finansowe. śnie w siłę. Europy byłoby to wyjątkowo niekorzystne. wane dotąd metody, które otwierałyby nie-
34 35
Przegląd 2 PAy
DZIERNIKA 2011 r. Przegląd 2 PAy
DZIERNIKA 2011 r.
y
ródło: UKE
CYPR
LITWA
MALTA
A
OTWA
DANIA
W
GRY
NIEMCY
POLSKA
GRECJA
CZECHY
BELGIA
AUSTRIA
WA
OCHY
ESTONIA
IRLANDIA
FRANCJA
RUMUNIA
SZWECJA
BUA
GARIA
HOLANDIA
HISZPANIA
FINLANDIA
SA
OWENIA
SA
OWACJA
PORTUGALIA
LUKSEMBURG
WLK. BRYTANIA
znane dotychczas pola analizy. Jednak już z kolei Nagrodę Nobla otrzymał Clive współczesna ekonometria pozwala wy-
istniejące metody zbierania, przetwarzania Granger. Uhonorowanie tych uczonych kryć takie fałsze?
i agregacji danych w czasie są doskonalone podkreśla znaczenie modeli ekonome-  Jeśli zaniżanie czy zawyżanie określo-
w sposób ciągły. Widać to w wielu krajach trycznych, natomiast rozwój nowych teorii nych wartości, np. wielkości zatrudnienia,
i na różnych płaszczyznach. Także w Polsce wpływa na konstrukcję testów i przetwa- ma charakter stały, to za pomocą metod
Główny Urząd Statystyczny stale poprawia rzanie danych czy na ustalanie wartości ilościowych można określić jego skalę,
jakość zbierania i przetwarzania danych  progowych. Po prostu metody ekonome- a następnie wprowadzić korektę. Wynika
wszystkim bowiem zależy na tym, aby reje- tryczne starają się nadążać za rozwojem to z tego, że modele ekonometryczne dają
stracja zjawisk ekonomicznych była jak naj- świata i jak najlepiej opisywać zjawiska, możliwości oszacowywania nawet wielko-
z którymi mamy do czynienia. ści bezpośrednio niemierzalnych. Np. po-
W tym również zjawiska kryzysowe? pyt niezaspokojony, którego nie moż-
Nie sądzę, by komuś
 Oczywiście tak, bo coraz lepiej rozumie- na bezpośrednio zmierzyć, daje się osza-
w cywilizowanym
my ich skomplikowaną naturę. W klasycz- cować dzięki odpowiednim modelom eko-
nej ekonomii, w modelu Keynesa, wystę- nometrycznym.
świecie zależało
pują relacje i związki najbardziej podstawo-
na fałszywym obrazie
we, dziś natomiast politycy pragnęliby np. KTO NAS OSTRZEŻE?
wiedzieć, jakie skutki dla wzrostu bezrobo-
gospodarki.
cia, które samo w sobie jest wynikiem dzia- Czy możemy liczyć na to, że dzięki nowo-
łania wielu innych czynników, może mieć czesnym metodom i modelom ekonome-
nawet niewielka, jednopunktowa zmia- trycznym nie zaskoczą nas niekorzystne zja-
bardziej precyzyjna. Pomimo rozmaitych na stopy oprocentowania. Aby odpowia- wiska gospodarcze i będziemy mogli za-
opinii, że np. przedsiębiorstwa fałszują dane, dać na tak skomplikowane pytania, trzeba wczasu się na nie przygotować?
ekonomiści pragną w jak najlepszy sposób umieć się posługiwać bardzo skompliko-  Metody ilościowe w ekonomii są jak prąd
uzyskać informacje o procesach gospodar- wanymi modelami. Jestem przekonany, że elektryczny we współczesnej cywilizacji, nie
czych. Nie sądzę, by komuś w cywilizowa- gdyby nie rozwój ekonometrii i coraz lep- możemy bez nich się obejść. Modelami eko-
nym świecie zależało na fałszywym obrazie sze dzięki temu zrozumienie ekonomii, nometrycznymi posługują się banki central-
gospodarki. W procesie doskonalenia zna- wspomniany kryzys finansowy byłby dla ne we wszystkich krajach, ministerstwa fi-
nych metod pojawiają się oczywiście propo- gospodarki światowej bardziej dewastują- nansów i ich odpowiedniki, a także wielkie
zycje, które pozwalają badać takie zjawiska cy. Udało się jednak uniknąć chaosu, a mo- koncerny i banki prywatne. Wszystkie dążą
jak dzienne migracje ludności, eksport przy- do uporządkowania nadchodzących infor-
graniczny itd. Rzeczywistość społeczno-go- macji i wskazania skutków podejmowanych
Nie sposób odpowiedzieć
spodarcza wywołuje bowiem nowe zjawi- decyzji. Bez dobrze prowadzonych kwanty-
na pytanie, czy Grecja
ska i trzeba szukać dla nich odpowiednich fikacji nie byłoby wiadomo, jak podwyżka
mierników, sposobów zbierania i przetwa- VAT wpłynie na wzrost cen, jaka jest ela-
przekroczyła próg
rzania informacji. Ekonometria rozwija się styczność cenowa popytu na dane produk-
gospodarczego kryzysu,
niezmiernie intensywnie i nic nie wskazuje ty itd. Bez wiedzy płynącej z tych modeli
na to, by wyczerpały się problemy stano- świat nie byłby w stanie funkcjonować. Za-
poza którym jest już tylko
wiące inspirację dla tej dyscypliny. równo w makroskali, jak i w mikroskali me-
Co zatem potrafimy badać lepiej niż jeszcze tody ilościowe pozwalają dokonać optyma-
np. wykluczenie ze
kilka lat temu? lizacji, wybrać najkorzystniejszą ścieżkę.
wspólnej waluty.
 Zaproponowano np. nowe sposoby mo- A gdy nadchodzi kryzys?
delowania zjawisk wysokiej częstotliwości  Z pewnością daje on interesujące impul-
w sferze finansów. Kursy walut lub kursy sy do rozwoju metod ilościowych i wy-
akcji zmieniają się niezmiernie często, nie- że i niepokojów społecznych na wielką ska- ostrza pewne procesy, które widać jak
mal co chwilę. Do analizowania takich pro- lę, bo politycy zajmujący się gospodarką le- w teatrze. Ostatni kryzys np. zdecydowa-
cesów powstała nowa klasa modeli o na- piej rozumieją znaczenie instrumentów nie wybił awersję do podejmowania ryzy-
zwie ARCH, a jej twórca Robert Engle ekonomicznych i świadomie ich używają. ka, skłonność inwestorów do uciekania
otrzymał za to Nagrodę Nobla w 2003 r. In- Znają też wystarczająco dokładnie skalę z rynku, na którym istnieje ryzyko szybkiej
ny obszar dotyczył danych o niskiej czę- skutków każdej decyzji ekonomicznej. zmiany kursów walutowych. Jak wszystkie
stotliwości, a więc miesięcznych, kwartal- Wspomniał pan jednak, że czasami dane nadzwyczajne sytuacje wpłynął na rozwój
nych lub rocznych, przy badaniu których od przedsiębiorstw mogą być fałszowa- nauk ekonomicznych, szczególnie metod
zaproponowano nowe podejście, które ne, więc i decyzje oparte na tzw. kre- ilościowych.
złożyło się na teorię kointegracji. Za nią atywnej księgowości będą nietrafne. Czy BRONISA
AW TUMIA
OWICZ
Wkładka dofinansowana ze środków
Jeżeli będą Państwo mieli jakieś pyta-
Narodowego Banku Polskiego
nia związane z tematyką wkładki, pro-
Więcej informacji o finansach i bankowości na portalu edukacyjnym www.nbportal.pl simy przesłać je e-mailem pod adre-
Za dwa tygodnie kolejna wkładka: KONTO DLA KAŻDEGO. " Dlaczego warto mieć konto w banku sem [e-mail].
" Jak wybrać najlepsze dla siebie konto " Wygoda regulowania płatności za pomocą stałych Postaramy się uzyskać na nie odpo-
zleceń i poleceń przelewu " Oferta tanich kont bankowych. wiedz
ekspertów.
36
Przegląd 2 PAy
DZIERNIKA 2011 r.