㎏ancelaria Sejmu s. 1/71
Dz.U. 1982 Nr 3 poz. 19
USTAWA
Opracowano na
podstawie: t.j.
z dnia 26 stycznia 1982 r.
Dz. U. z 2014 r.
poz. 191, 1198, z
2015 r. poz. 357.
Karta Nauczyciela
Maj膮c na wzgl臋dzie donios艂膮 rol臋 o艣wiaty i wychowania w Rzeczypospolitej
Polskiej, pragn膮c da膰 wyraz szczeg贸lnej randze spo艂ecznej zawodu nauczyciela
zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami, otwieraj膮c niniejsz膮 ustaw膮 drog臋 do
dalszych uregulowa艅 prawnych systemu edukacji narodowej, stanowi si臋, co
nast臋puje:
Rozdzia艂 1
Postanowienia wst臋pne
Art. 1. 1. Ustawie podlegaj膮 nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy
pedagogiczni zatrudnieni w:
[1) publicznych przedszkolach, szko艂ach i plac贸wkach oraz zak艂adach kszta艂cenia i
Nowe brzmienie
pkt 1 w ust. 1 w
plac贸wkach doskonalenia nauczycieli dzia艂aj膮cych na podstawie ustawy z dnia
art. 1 wejdzie w
偶ycie z dn.
7 wrze艣nia 1991 r. o systemie o艣wiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z
1.10.2016 r. (Dz.
U. z 2014 r. poz.
p贸zn. zm.1)), z zastrze偶eniem ust. 2 pkt 1a, 1b oraz pkt 2 lit. a;]
1198).
<1) publicznych przedszkolach, szko艂ach i plac贸wkach oraz plac贸wkach
doskonalenia nauczycieli dzia艂aj膮cych na podstawie ustawy z dnia 7
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz.
2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131,
poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i
Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818,
Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz.
1370 i Nr 235, poz. 1618, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 31, poz. 206, Nr 56, poz. 458, Nr 157, poz.
1241 i Nr 219, poz. 1705, z 2010 r. Nr 44, poz. 250, Nr 54, poz. 320, Nr 127, poz. 857 i Nr 148,
poz. 991, z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 139, poz. 814, Nr 149, poz. 887 i Nr
205, poz. 1206, z 2012 r. poz. 941 i 979, z 2013 r. poz. 87, 827, 1191, 1265, 1317 i 1650, z 2014 r.
poz. 7, 290, 538, 598, 642, 811, 1146, 1198 i 1877 oraz z 2015 r. poz. 357.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 2/71
wrze艣nia 1991 r. o systemie o艣wiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z
p贸zn. zm.2)), z zastrze偶eniem ust. 2 pkt la, lb oraz pkt 2 lit. a;>
2) zak艂adach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych o艣rodkach
diagnostyczno-konsultacyjnych dzia艂aj膮cych na podstawie ustawy z dnia 26
pazdziernika 1982 r. o post臋powaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r.
Nr 33, poz. 178, z p贸zn. zm.3));
3) (uchylony);
4) publicznych kolegiach pracownik贸w s艂u偶b spo艂ecznych.
1a. (uchylony).
2. Ustawie podlegaj膮 r贸wnie偶, w zakresie okre艣lonym ustaw膮:
1) nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowiskach, na
kt贸rych wymagane s膮 kwalifikacje pedagogiczne, w:
a) urz臋dach organ贸w administracji rz膮dowej,
b) kuratoriach o艣wiaty,
c) specjalistycznej jednostce nadzoru,
d) Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz okr臋gowych komisjach
egzaminacyjnych,
e) organach sprawuj膮cych nadz贸r pedagogiczny nad zak艂adami
poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o艣rodkami
diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz szko艂ami przy zak艂adach karnych;
1a) nauczyciele zatrudnieni w publicznych szko艂ach i szkolnych punktach
konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urz臋dach
konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej;
1b) nauczyciele zatrudnieni w publicznych plac贸wkach doskonalenia nauczycieli o
zasi臋gu og贸lnokrajowym, publicznych plac贸wkach doskonalenia nauczycieli
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz.
2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131,
poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i
Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818,
Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz.
1370 i Nr 235, poz. 1618, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 31, poz. 206, Nr 56, poz. 458, Nr 157, poz.
1241 i Nr 219, poz. 1705, z 2010 r. Nr 44, poz. 250, Nr 54, poz. 320, Nr 127, poz. 857 i Nr 148,
poz. 991, z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 139, poz. 814, Nr 149, poz. 887 i Nr
205, poz. 1206, z 2012 r. poz. 941 i 979, z 2013 r. poz. 87, 827, 1191, 1265, 1317 i 1650, z 2014 r.
poz. 7, 290, 538, 598, 642, 811, 1146, 1198 i 1877 oraz z 2015 r. poz. 357.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 112, poz.
654, Nr 149, poz. 887 i Nr 191, poz. 1134, z 2012 r. poz. 579 oraz z 2013 r. poz. 628 i 1165.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 3/71
szk贸艂 artystycznych oraz publicznych plac贸wkach doskonalenia nauczycieli
przedmiot贸w zawodowych, kt贸rzy nauczaj膮 w szko艂ach rolniczych, o kt贸rych
mowa odpowiednio w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b, ust. 3c i ust. 3d pkt 2 ustawy o
systemie o艣wiaty;
2) nauczyciele zatrudnieni w:
a) publicznych przedszkolach, szko艂ach i plac贸wkach prowadzonych przez
osoby fizyczne oraz osoby prawne nieb臋d膮ce jednostkami samorz膮du
terytorialnego,
b) przedszkolach niepublicznych, niepublicznych plac贸wkach, o kt贸rych
mowa w ust. 1 pkt 1, oraz szko艂ach niepublicznych o uprawnieniach szk贸艂
publicznych;
3) nauczyciele urlopowani na podstawie przepis贸w ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
o zwi膮zkach zawodowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 167);
4) pracownicy zatrudnieni u pracodawc贸w niewymienionych w ust. 1 oraz ust. 2
pkt 1 3, pe艂ni膮cy funkcj臋 instruktor贸w praktycznej nauki zawodu oraz
kierownik贸w praktycznej nauki zawodu, posiadaj膮cy kwalifikacje okre艣lone dla
nauczycieli praktycznej nauki zawodu oraz wykonuj膮cy prac臋 dydaktyczn膮 i
wychowawcz膮 w wymiarze przewidzianym dla tych nauczycieli;
5) pracownicy zatrudnieni w Ochotniczych Hufcach Pracy na stanowiskach
wychowawc贸w, pedagog贸w oraz na stanowiskach kierowniczych, posiadaj膮cy
kwalifikacje, o kt贸rych mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1, wykonuj膮cy prac臋
dydaktyczn膮 i wychowawcz膮 co najmniej w po艂owie obowi膮zuj膮cego ich czasu
pracy.
Art. 2. Przepis贸w ustawy nie stosuje si臋 do 偶o艂nierzy w czynnej s艂u偶bie
wojskowej oraz funkcjonariuszy Policji i po偶arnictwa:
1) zajmuj膮cych stanowiska nauczycieli w szko艂ach i plac贸wkach o艣wiatowo-
wychowawczych wojskowych i prowadzonych przez ministra w艂a艣ciwego do
spraw wewn臋trznych oraz organy podleg艂e ministrowi w艂a艣ciwemu do spraw
wewn臋trznych lub przez niego nadzorowane;
2) wyznaczonych do wykonywania zada艅 poza wojskiem oraz s艂u偶bami
podleg艂ymi lub nadzorowanymi przez ministra w艂a艣ciwego do spraw
wewn臋trznych, na stanowiskach wymienionych w art. 1.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 4/71
Art. 3. Ilekro膰 w ustawie jest mowa o:
1) nauczycielach bez bli偶szego okre艣lenia rozumie si臋 przez to nauczycieli,
wychowawc贸w i innych pracownik贸w pedagogicznych zatrudnionych w
przedszkolach, szko艂ach i plac贸wkach wymienionych w art. 1 ust. 1;
2) szko艂ach bez bli偶szego okre艣lenia rozumie si臋 przez to przedszkola, szko艂y i
plac贸wki oraz inne jednostki organizacyjne wymienione w art. 1 ust. 1, a tak偶e
odpowiednio ich zespo艂y;
3) sta偶u rozumie si臋 przez to okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach,
szko艂ach i plac贸wkach oraz innych jednostkach organizacyjnych, o kt贸rych
mowa w art. 1 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, w wymiarze co najmniej
1/2 obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰, rozpocz臋tego i realizowanego w trybie i na
zasadach okre艣lonych w przepisach rozdzia艂u 3a, z tym 偶e w przypadku
nauczycieli, o kt贸rych mowa w art. 9e ust. 1 3, r贸wnowa偶ny z odbywaniem
sta偶u jest odpowiednio okres zatrudnienia na tych stanowiskach lub czas
urlopowania lub zwolnienia z obowi膮zku 艣wiadczenia pracy;
4) zwi膮zkach zawodowych rozumie si臋 przez to zwi膮zek zawodowy, kt贸rego
cz艂onkiem jest nauczyciel, a je偶eli nauczyciel nie jest cz艂onkiem 偶adnego
zwi膮zku, to zwi膮zek zawodowy zrzeszaj膮cy nauczycieli wskazany przez
nauczyciela;
5) ustawie o systemie o艣wiaty rozumie si臋 ustaw臋, o kt贸rej mowa w art. 1 ust. 1
pkt 1;
6) stopniu naukowym doktora rozumie si臋 przez to tak偶e stopie艅 doktora sztuki.
Art. 4. 1. Zasady wsp贸艂dzia艂ania w dziedzinie o艣wiaty i wychowania organ贸w
administracji rz膮dowej (organ贸w jednostek samorz膮du terytorialnego) ze zwi膮zkami
zawodowymi zrzeszaj膮cymi nauczycieli, nieustalone w ustawie o zwi膮zkach
zawodowych, okre艣laj膮 porozumienia zawierane przez odpowiednie organy
administracji rz膮dowej (organy jednostek samorz膮du terytorialnego) z organami
w艂a艣ciwego szczebla tych zwi膮zk贸w.
2. Rozporz膮dzenia i zarz膮dzenia przewidziane ustaw膮 podlegaj膮 uzgodnieniu ze
zwi膮zkami zawodowymi zrzeszaj膮cymi nauczycieli.
Art. 5. (uchylony).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 5/71
Rozdzia艂 2
Obowi膮zki nauczycieli
Art. 6. Nauczyciel obowi膮zany jest:
1) rzetelnie realizowa膰 zadania zwi膮zane z powierzonym mu stanowiskiem oraz
podstawowymi funkcjami szko艂y: dydaktyczn膮, wychowawcz膮 i opieku艅cz膮, w
tym zadania zwi膮zane z zapewnieniem bezpiecze艅stwa uczniom w czasie zaj臋膰
organizowanych przez szko艂臋;
2) wspiera膰 ka偶dego ucznia w jego rozwoju;
3) d膮偶y膰 do pe艂ni w艂asnego rozwoju osobowego;
4) kszta艂ci膰 i wychowywa膰 m艂odzie偶 w umi艂owaniu Ojczyzny, w poszanowaniu
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolno艣ci sumienia i
szacunku dla ka偶dego cz艂owieka;
5) dba膰 o kszta艂towanie u uczni贸w postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z
ide膮 demokracji, pokoju i przyjazni mi臋dzy ludzmi r贸偶nych narod贸w, ras i
艣wiatopogl膮d贸w.
Art. 6a. 1. Praca nauczyciela, z wyj膮tkiem pracy nauczyciela sta偶ysty, podlega
ocenie. Ocena pracy nauczyciela mo偶e by膰 dokonana w ka偶dym czasie, nie
wcze艣niej jednak ni偶 po up艂ywie roku od dokonania oceny poprzedniej lub oceny
dorobku zawodowego, o kt贸rej mowa w art. 9c ust. 6, z inicjatywy dyrektora szko艂y
lub na wniosek:
1) nauczyciela;
2) organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny;
3) organu prowadz膮cego szko艂臋;
4) rady szko艂y;
5) rady rodzic贸w.
2. Dyrektor szko艂y jest obowi膮zany dokona膰 oceny pracy nauczyciela w okresie
nie d艂u偶szym ni偶 3 miesi膮ce od dnia z艂o偶enia wniosku, z zastrze偶eniem terminu
okre艣lonego w ust. 1.
3. (uchylony).
4. Ocena pracy nauczyciela ma charakter opisowy i jest zako艅czona
stwierdzeniem uog贸lniaj膮cym:
1) ocena wyr贸偶niaj膮ca;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 6/71
2) ocena dobra;
3) ocena negatywna.
5. Oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor szko艂y, kt贸ry przy jej
dokonywaniu mo偶e zasi臋gn膮膰 opinii samorz膮du uczniowskiego.
6. Oceny pracy dyrektora szko艂y oraz nauczyciela, kt贸remu czasowo
powierzono pe艂nienie obowi膮zk贸w dyrektora szko艂y, dokonuje organ prowadz膮cy
szko艂臋 w porozumieniu z organem sprawuj膮cym nadz贸r pedagogiczny.
7. Organ, o kt贸rym mowa w ust. 6, dokonuje oceny pracy dyrektora szko艂y po
zasi臋gni臋ciu opinii rady szko艂y i zak艂adowych organizacji zwi膮zkowych dzia艂aj膮cych
w tej szkole. Przy ocenie pracy dyrektora przepis ust. 2 stosuje si臋 odpowiednio.
8. Ocen臋 pracy ustala si臋 po zapoznaniu nauczyciela z jej projektem oraz
wys艂uchaniu jego uwag i zastrze偶e艅.
9. Od ustalonej oceny pracy, w terminie 14 dni od dnia jej dor臋czenia,
przys艂uguje:
1) nauczycielowi prawo wniesienia odwo艂ania, za po艣rednictwem dyrektora
szko艂y, do organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny nad szko艂膮;
2) dyrektorowi szko艂y oraz nauczycielowi, kt贸remu czasowo powierzono
pe艂nienie obowi膮zk贸w dyrektora szko艂y prawo z艂o偶enia wniosku o ponowne
ustalenie oceny jego pracy do organu, kt贸ry t臋 ocen臋 ustali艂.
10. Organ, o kt贸rym mowa w ust. 9, powo艂uje w celu rozpatrzenia odwo艂ania
lub wniosku zesp贸艂 oceniaj膮cy. Od oceny dokonanej przez zesp贸艂 oceniaj膮cy nie
przys艂uguje odwo艂anie.
11. (uchylony).
12. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, a w stosunku do
nauczycieli szk贸艂 artystycznych, zak艂ad贸w poprawczych, schronisk dla nieletnich i
rodzinnych o艣rodk贸w diagnostyczno-konsultacyjnych odpowiednio minister
w艂a艣ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz Minister
Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do spraw o艣wiaty i
wychowania, okre艣l膮, w drodze rozporz膮dze艅, kryteria i tryb dokonywania oceny
pracy nauczyciela, tryb post臋powania odwo艂awczego oraz sk艂ad i spos贸b
powo艂ywania zespo艂u oceniaj膮cego, maj膮c na uwadze zapewnienie odpowiedniego
poziomu wykonywania pracy przez nauczyciela.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 7/71
13. Praca nauczyciela zatrudnionego w przedszkolu, plac贸wce lub szkole, o
kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, podlega ocenie w ka偶dym czasie na jego
wniosek, a tak偶e z inicjatywy dyrektora lub na wniosek organu prowadz膮cego. Praca
nauczyciela, kt贸remu powierzono stanowisko dyrektora w przedszkolu, plac贸wce lub
szkole, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, podlega ocenie na jego wniosek lub na
wniosek organu prowadz膮cego. W przypadku gdy dyrektorem przedszkola, plac贸wki
lub szko艂y jest osoba nieposiadaj膮ca kwalifikacji pedagogicznych, oceny pracy
nauczycieli dokonuje nauczyciel upowa偶niony przez organ prowadz膮cy. Przepisy
ust. 4 10 i 12 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 7. 1. Szko艂膮 kieruje dyrektor, kt贸ry jest jej przedstawicielem na zewn膮trz,
prze艂o偶onym s艂u偶bowym wszystkich pracownik贸w szko艂y, przewodnicz膮cym rady
pedagogicznej. Dyrektor sprawuje opiek臋 nad dzie膰mi i m艂odzie偶膮 ucz膮c膮 si臋 w
szkole.
2. Dyrektor szko艂y odpowiedzialny jest w szczeg贸lno艣ci za:
1) dydaktyczny i wychowawczy poziom szko艂y;
2) realizacj臋 zada艅 zgodnie z uchwa艂ami rady pedagogicznej i rady szko艂y,
podj臋tymi w ramach ich kompetencji stanowi膮cych, oraz zarz膮dzeniami
organ贸w nadzoruj膮cych szko艂臋;
3) tworzenie warunk贸w do rozwijania samorz膮dnej i samodzielnej pracy uczni贸w
i wychowank贸w;
4) zapewnienie pomocy nauczycielom w realizacji ich zada艅 i ich doskonaleniu
zawodowym;
5) zapewnienie w miar臋 mo偶liwo艣ci odpowiednich warunk贸w organizacyjnych do
realizacji zada艅 dydaktycznych i opieku艅czo-wychowawczych;
6) zapewnienie bezpiecze艅stwa uczniom i nauczycielom w czasie zaj臋膰
organizowanych przez szko艂臋.
3. (uchylony).
Art. 8. Organy uprawnione do sprawowania nadzoru pedagogicznego oraz
zasady sprawowania tego nadzoru okre艣laj膮 odr臋bne przepisy.
Rozdzia艂 3
Wymagania kwalifikacyjne
Art. 9. 1. Stanowisko nauczyciela mo偶e zajmowa膰 osoba, kt贸ra:
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 8/71
1) posiada wy偶sze wykszta艂cenie z odpowiednim przygotowaniem
pedagogicznym lub uko艅czy艂a zak艂ad kszta艂cenia nauczycieli i podejmuje prac臋
na stanowisku, do kt贸rego s膮 to wystarczaj膮ce kwalifikacje;
2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;
3) spe艂nia warunki zdrowotne niezb臋dne do wykonywania zawodu.
1a. (uchylony).
2. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, a w stosunku do
nauczycieli szk贸艂 artystycznych minister w艂a艣ciwy do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego, w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami, w drodze
rozporz膮dzenia, okre艣la szczeg贸艂owe kwalifikacje wymagane od nauczycieli,
wskazuj膮c w szczeg贸lno艣ci poziom wykszta艂cenia i jego zakres w odniesieniu do
poszczeg贸lnych typ贸w szk贸艂 i plac贸wek, warunki uzyskiwania kwalifikacji do
nauczania j臋zyk贸w obcych, tak偶e poprzez egzaminy znajomo艣ci j臋zyka i wykaz tych
egzamin贸w oraz mo偶e okre艣li膰 szko艂y i wypadki, w kt贸rych mo偶na zatrudni膰
nauczycieli niemaj膮cych wy偶szego wykszta艂cenia lub uko艅czonego zak艂adu
kszta艂cenia nauczycieli, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci potrzeby kszta艂cenia
zawodowego.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
mo偶e okre艣li膰, w drodze rozporz膮dzenia, szko艂y artystyczne i plac贸wki kszta艂cenia
artystycznego, w kt贸rych stanowiska nauczycieli mog膮 zajmowa膰 osoby maj膮ce
uko艅czon膮 szko艂臋 artystyczn膮 II stopnia w zakresie kierunku odpowiadaj膮cego
nauczanym przedmiotom, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci rodzaje szk贸艂 i plac贸wek
kszta艂cenia artystycznego, w kt贸rych mo偶liwe b臋dzie zatrudnienie nauczycieli
maj膮cych uko艅czon膮 szko艂臋 artystyczn膮 II stopnia.
Rozdzia艂 3a
Awans zawodowy nauczycieli
Art. 9a. 1. Ustala si臋 stopnie awansu zawodowego nauczycieli:
1) nauczyciel sta偶ysta;
2) nauczyciel kontraktowy;
3) nauczyciel mianowany;
4) nauczyciel dyplomowany.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 9/71
2. Osoba nieposiadaj膮ca stopnia awansu zawodowego z dniem nawi膮zania
stosunku pracy w szkole uzyskuje stopie艅 nauczyciela sta偶ysty, z zastrze偶eniem ust.
3.
3. Nauczyciele akademiccy legitymuj膮cy si臋 co najmniej trzyletnim okresem
pracy w szkole wy偶szej lub osoby posiadaj膮ce co najmniej pi臋cioletni okres pracy i
znacz膮cy dorobek zawodowy uzyskuj膮 z dniem nawi膮zania stosunku pracy w szkole
stopie艅 nauczyciela kontraktowego, z zastrze偶eniem ust. 4.
[4. Nauczyciele akademiccy, posiadaj膮cy stopie艅 naukowy oraz legitymuj膮cy si臋 co
Nowe brzmienie
ust. 4 w art. 9a
najmniej 3-letnim okresem pracy w szkole wy偶szej, z dniem nawi膮zania
wejdzie w 偶ycie z
dn. 1.10.2016 r.
stosunku pracy w zak艂adzie kszta艂cenia nauczycieli lub kolegium pracownik贸w
(Dz. U. z 2014 r.
poz. 1198).
s艂u偶b spo艂ecznych uzyskuj膮 stopie艅 nauczyciela mianowanego.]
<4. Nauczyciele akademiccy, posiadaj膮cy stopie艅 naukowy oraz legitymuj膮cy si臋
co najmniej 3-letnim okresem pracy w szkole wy偶szej, z dniem nawi膮zania
stosunku pracy w kolegium pracownik贸w s艂u偶b spo艂ecznych uzyskuj膮
stopie艅 nauczyciela mianowanego.>
Art. 9b. 1. Warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu
zawodowego jest spe艂nienie wymaga艅 kwalifikacyjnych, o kt贸rych mowa w art. 9
ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3, odbycie sta偶u, z zastrze偶eniem art. 9e ust. 1 3,
zako艅czonego pozytywn膮 ocen膮 dorobku zawodowego nauczyciela, o kt贸rej mowa
w art. 9c ust. 6, oraz:
1) w przypadku nauczyciela sta偶ysty uzyskanie akceptacji komisji
kwalifikacyjnej po przeprowadzonej rozmowie;
2) w przypadku nauczyciela kontraktowego zdanie egzaminu przed komisj膮
egzaminacyjn膮;
3) w przypadku nauczyciela mianowanego uzyskanie akceptacji komisji
kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i
przeprowadzonej rozmowie.
2. Komisje kwalifikacyjne lub egzaminacyjne, o kt贸rych mowa w ust. 1,
przeprowadzaj膮 odpowiednio post臋powania kwalifikacyjne lub egzaminacyjne na
wniosek nauczyciela skierowany odpowiednio do dyrektora szko艂y lub w艂a艣ciwego
organu, o kt贸rym mowa w ust. 4 pkt 2 4.
3. Nauczycielom, kt贸rzy z艂o偶膮 wnioski o podj臋cie odpowiednio post臋powania
kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, w艂a艣ciwy
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 10/71
organ, o kt贸rym mowa w ust. 4, wydaje decyzj臋 o nadaniu lub o odmowie nadania
stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku.
3a. Nauczycielom, kt贸rzy z艂o偶膮 wnioski o podj臋cie odpowiednio post臋powania
kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 31 pazdziernika danego roku,
w艂a艣ciwy organ, o kt贸rym mowa w ust. 4, wydaje decyzj臋 o nadaniu lub o odmowie
nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.
4. Nauczycielom spe艂niaj膮cym warunki, o kt贸rych mowa w ust. 1, oraz
nauczycielom zatrudnionym w trybie art. 9a ust. 3 lub 4, w drodze decyzji
administracyjnej, stopie艅 awansu zawodowego nadaje:
1) nauczycielowi sta偶y艣cie stopie艅 nauczyciela kontraktowego dyrektor szko艂y;
2) nauczycielowi kontraktowemu stopie艅 nauczyciela mianowanego organ
prowadz膮cy szko艂臋;
3) nauczycielowi mianowanemu stopie艅 nauczyciela dyplomowanego organ
sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny;
4) nauczycielom, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 i 1b oraz art. 9e ust. 3,
odpowiedni stopie艅 w艂a艣ciwy minister.
5. Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczeg贸lno艣ci: nazw臋
komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej, numer i dat臋 wydania za艣wiadczenia o
uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu, stopie艅 awansu zawodowego, a tak偶e
informacj臋 o poziomie wykszta艂cenia nauczyciela. W przypadku uzyskania stopnia
awansu zawodowego z mocy prawa albo w spos贸b okre艣lony w art. 9a ust. 3 lub 4
akt nadania stopnia awansu zawodowego nie zawiera odpowiednio nazwy komisji
kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej, numeru i daty wydania za艣wiadczenia o
akceptacji lub zdaniu egzaminu.
6. W przypadku niespe艂nienia przez nauczyciela warunk贸w, o kt贸rych mowa w
ust. 1, dyrektor szko艂y lub w艂a艣ciwy organ, o kt贸rym mowa w ust. 4 pkt 2 4,
odmawia nauczycielowi, w drodze decyzji administracyjnej, nadania stopnia awansu
zawodowego.
7. Organami wy偶szego stopnia w rozumieniu Kodeksu post臋powania
administracyjnego w sprawach, o kt贸rych mowa w ust. 4 pkt 1 3 oraz ust. 6, s膮
odpowiednio:
1) w stosunku do dyrektora szko艂y organ prowadz膮cy szko艂臋;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 11/71
2) w stosunku do organu prowadz膮cego szko艂臋 organ sprawuj膮cy nadz贸r
pedagogiczny;
3) w stosunku do organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny w艂a艣ciwy minister.
Art. 9c. 1. Sta偶, z zastrze偶eniem ust. 2, trwa w przypadku ubiegania si臋 o
awans na stopie艅:
1) nauczyciela kontraktowego 9 miesi臋cy;
2) nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego 2 lata i 9 miesi臋cy.
2. Nauczyciel kontraktowy lub nauczyciel mianowany posiadaj膮cy co najmniej
stopie艅 naukowy doktora mo偶e ubiega膰 si臋 o uzyskanie kolejnego stopnia awansu
zawodowego po odbyciu sta偶u trwaj膮cego rok i 9 miesi臋cy. Dyrektor szko艂y mo偶e
nauczycielowi kontraktowemu, kt贸ry uzyska艂 awans w spos贸b okre艣lony w art. 9a
ust. 3 i ubiega si臋 o uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego, skr贸ci膰 sta偶 do
roku i 9 miesi臋cy.
3. W okresie sta偶u nauczyciel realizuje w艂asny plan rozwoju zawodowego
zatwierdzony przez dyrektora szko艂y, uwzgl臋dniaj膮cy wymagania, o kt贸rych mowa
w art. 9g ust. 10. Po zako艅czeniu sta偶u nauczyciel sk艂ada dyrektorowi szko艂y
sprawozdanie z realizacji tego planu.
3a. Nauczycielowi mianowanemu, ubiegaj膮cemu si臋 o awans na stopie艅
nauczyciela dyplomowanego, za spe艂nienie odpowiednich wymaga艅, o kt贸rych
mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 9g ust. 10, uznaje si臋 tak偶e jego
odpowiedni dorobek zawodowy ze szczeg贸lnym uwzgl臋dnieniem okresu od dnia
uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
4. Nauczycielowi sta偶y艣cie i nauczycielowi kontraktowemu odbywaj膮cemu sta偶
dyrektor szko艂y przydziela spo艣r贸d nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych
opiekuna, z tym 偶e w przedszkolach, szko艂ach i plac贸wkach, o kt贸rych mowa w art.
1 ust. 2 pkt 2, opiekunem nauczyciela sta偶ysty i nauczyciela kontraktowego mo偶e
by膰 r贸wnie偶 nauczyciel zajmuj膮cy stanowisko kierownicze.
5. Zadaniem opiekuna sta偶u, o kt贸rym mowa w ust. 4, jest udzielanie
nauczycielowi pomocy, w szczeg贸lno艣ci w przygotowaniu i realizacji w okresie
sta偶u planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz opracowanie projektu oceny
dorobku zawodowego nauczyciela za okres sta偶u.
6. Ocen臋 dorobku zawodowego nauczyciela za okres sta偶u ustala, w terminie
nie d艂u偶szym ni偶 21 dni od dnia z艂o偶enia sprawozdania, o kt贸rym mowa w ust. 3, z
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 12/71
uwzgl臋dnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela, dyrektor
szko艂y:
1) w przypadku nauczyciela sta偶ysty i nauczyciela kontraktowego po
zapoznaniu si臋 z projektem oceny opracowanym przez opiekuna sta偶u i po
zasi臋gni臋ciu opinii rady rodzic贸w;
2) w przypadku nauczyciela mianowanego po zasi臋gni臋ciu opinii rady rodzic贸w.
7. Rada rodzic贸w powinna przedstawi膰 swoj膮 opini臋 w terminie 14 dni od dnia
otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego
nauczyciela. Nieprzedstawienie opinii rady rodzic贸w nie wstrzymuje post臋powania,
o kt贸rym mowa w ust. 6.
8. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela mo偶e by膰 pozytywna lub
negatywna. Ocena sporz膮dzana jest na pi艣mie i zawiera uzasadnienie oraz pouczenie
o mo偶liwo艣ci wniesienia odwo艂ania.
9. Od oceny dorobku zawodowego nauczycielowi s艂u偶y odwo艂anie do organu
sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania. Organ
sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny rozpatruje odwo艂anie w terminie 21 dni. Ocena
dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawuj膮cy nadz贸r
pedagogiczny jest ostateczna.
10. W przypadku niedotrzymania przez organ sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny
terminu rozpatrzenia odwo艂ania, o kt贸rym mowa w ust. 9, nauczyciel jest
dopuszczony odpowiednio do rozmowy kwalifikacyjnej, o kt贸rej mowa w art. 9b ust.
1 pkt 1, egzaminu, o kt贸rym mowa w art. 9b ust. 1 pkt 2, lub mo偶e si臋 ubiega膰 o
akceptacj臋 komisji, o kt贸rej mowa w art. 9b ust. 1 pkt 3.
11. W przypadku gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela jest
negatywna, ponowna ocena dorobku mo偶e by膰 dokonana po odbyciu, na wniosek
nauczyciela i za zgod膮 dyrektora szko艂y, jednego dodatkowego sta偶u w wymiarze 9
miesi臋cy.
Art. 9d. 1. Nauczyciel rozpoczyna sta偶 z pocz膮tkiem roku szkolnego, nie
p贸zniej jednak ni偶 w ci膮gu 14 dni od dnia rozpocz臋cia zaj臋膰, na sw贸j wniosek
skierowany do dyrektora szko艂y, z tym 偶e nauczyciel sta偶ysta rozpoczyna sta偶 bez
z艂o偶enia wniosku.
2. W przypadku nawi膮zania stosunku pracy po up艂ywie terminu, o kt贸rym
mowa w ust. 1, nauczyciel nie rozpoczyna sta偶u do ko艅ca tego roku szkolnego.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 13/71
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si臋 r贸wnie偶 do dodatkowego sta偶u, o kt贸rym mowa
w art. 9c ust. 11 i art. 9g ust. 8.
4. Nauczyciel kontraktowy mo偶e rozpocz膮膰 sta偶 na stopie艅 nauczyciela
mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej dw贸ch lat, a nauczyciel
mianowany mo偶e rozpocz膮膰 sta偶 na stopie艅 nauczyciela dyplomowanego po
przepracowaniu w szkole co najmniej roku od dnia nadania poprzedniego stopnia
awansu zawodowego.
5. W przypadku nieobecno艣ci nauczyciela w pracy z powodu czasowej
niezdolno艣ci do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowi膮zku 艣wiadczenia pracy
lub urlopu innego ni偶 urlop wypoczynkowy i urlopy, o kt贸rych mowa w ust. 5a,
trwaj膮cej nieprzerwanie d艂u偶ej ni偶 miesi膮c, sta偶 ulega przed艂u偶eniu o czas trwania tej
nieobecno艣ci. W przypadku nieobecno艣ci d艂u偶szej ni偶 rok nauczyciel jest
obowi膮zany do ponownego odbycia sta偶u w pe艂nym wymiarze.
5a. W przypadku nieobecno艣ci nauczyciela w pracy z powodu urlopu
macierzy艅skiego, urlopu na warunkach urlopu macierzy艅skiego, dodatkowego
urlopu macierzy艅skiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu
macierzy艅skiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu ojcowskiego, sta偶 ulega
przed艂u偶eniu o czas trwania tej nieobecno艣ci. W przypadku gdy 艂膮czny czas
nieprzerwanej nieobecno艣ci w pracy z przyczyn, o kt贸rych mowa w zdaniu
pierwszym oraz w ust. 5, jest d艂u偶szy ni偶 rok i 6 miesi臋cy, nauczyciel jest
obowi膮zany do ponownego odbycia sta偶u w pe艂nym wymiarze.
6. Nauczyciel kontraktowy i nauczyciel mianowany mog膮 przerwa膰 sta偶 na
sw贸j wniosek w ka偶dym czasie. W przypadku ponownego rozpocz臋cia sta偶u
odbywaj膮 sta偶 w pe艂nym wymiarze.
7. Nauczyciel sta偶ysta i nauczyciel kontraktowy sk艂adaj膮 wniosek o podj臋cie
odpowiednio post臋powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego w roku uzyskania
pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres sta偶u. Nauczyciel mianowany
mo偶e z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie post臋powania kwalifikacyjnego w okresie 3 lat od
dnia otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres sta偶u. W
przypadku niedotrzymania termin贸w z艂o偶enia wniosk贸w nauczyciele ci obowi膮zani
s膮 do ponownego odbycia sta偶u w pe艂nym wymiarze.
8. Dyrektor szko艂y corocznie, w arkuszu organizacyjnym szko艂y, o kt贸rym
mowa w odr臋bnych przepisach, podaje liczb臋 nauczycieli, w podziale na stopnie
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 14/71
awansu zawodowego, przyst臋puj膮cych do post臋powa艅 kwalifikacyjnych lub
egzaminacyjnych w roku szkolnym, kt贸rego dotyczy dany arkusz organizacyjny,
oraz wskazuje terminy z艂o偶enia przez nauczycieli wniosk贸w o podj臋cie tych
post臋powa艅.
9. Nauczyciele skierowani do pracy za granic膮 w celu wspomagania nauczania
j臋zyka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiot贸w
nauczanych w j臋zyku polskim w 艣rodowiskach polonijnych po powrocie do pracy w
polskiej szkole mog膮 z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie odpowiednio post臋powania
egzaminacyjnego o awans na stopie艅 nauczyciela mianowanego lub post臋powania
kwalifikacyjnego o awans na stopie艅 nauczyciela dyplomowanego po odbyciu sta偶u
w wymiarze rok i 9 miesi臋cy.
Art. 9e. 1. Dyrektor szko艂y posiadaj膮cy na tym stanowisku nieprzerwany okres
pracy wynosz膮cy co najmniej 3 lata, a w przypadku nauczyciela posiadaj膮cego co
najmniej stopie艅 naukowy doktora co najmniej 2 lata oraz legitymuj膮cy si臋
wyr贸偶niaj膮c膮 ocen膮 pracy, mo偶e z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie post臋powania
kwalifikacyjnego o awans na stopie艅 nauczyciela dyplomowanego po up艂ywie 4 lat
od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego, a w przypadku nauczyciela
posiadaj膮cego co najmniej stopie艅 naukowy doktora po up艂ywie 3 lat.
2. Nauczyciel mianowany, o kt贸rym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 i 1b,
zatrudniony na stanowisku, na kt贸rym wymagane s膮 kwalifikacje pedagogiczne,
posiadaj膮cy nieprzerwany okres pracy na tym stanowisku co najmniej 3 lata, a w
przypadku nauczyciela posiadaj膮cego co najmniej stopie艅 naukowy doktora co
najmniej 2 lata, mo偶e z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie post臋powania kwalifikacyjnego o
awans na stopie艅 nauczyciela dyplomowanego po up艂ywie 4 lat od dnia nadania
stopnia nauczyciela mianowanego, a w przypadku nauczyciela posiadaj膮cego co
najmniej stopie艅 naukowy doktora po up艂ywie 3 lat.
3. Nauczyciel urlopowany lub zwolniony z obowi膮zku 艣wiadczenia pracy na
podstawie przepis贸w ustawy, o kt贸rej mowa w art. 1 ust. 2 pkt 3, posiadaj膮cy okres
urlopowania lub zwolnienia z obowi膮zku 艣wiadczenia pracy trwaj膮cy nieprzerwanie
co najmniej 3 lata, mo偶e odpowiednio z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie post臋powania
egzaminacyjnego o awans na stopie艅 nauczyciela mianowanego lub wniosek o
podj臋cie post臋powania kwalifikacyjnego o awans na stopie艅 nauczyciela
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 15/71
dyplomowanego odpowiednio po up艂ywie 5 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela
kontraktowego i po up艂ywie 4 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
4. Nauczyciele, kt贸rzy w danym roku szkolnym przestali zajmowa膰 stanowisko
dyrektora szko艂y, przestali by膰 zatrudnieni na stanowisku, na kt贸rym wymagane s膮
kwalifikacje pedagogiczne, oraz nauczyciele mianowani, pe艂ni膮cy z wyboru funkcje
zwi膮zkowe, kt贸rzy przestali w danym roku szkolnym korzysta膰 z urlopu lub
zwolnienia z obowi膮zku 艣wiadczenia pracy, mog膮 z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie
post臋powania kwalifikacyjnego na stopie艅 nauczyciela dyplomowanego po odbyciu
sta偶u w wymiarze rok i 9 miesi臋cy, o ile sta偶 rozpocz臋li z dniem 1 wrze艣nia roku
szkolnego nast臋puj膮cego bezpo艣rednio po tym roku szkolnym.
5. Je偶eli w okresie sta偶u nauczycielowi powierzono stanowisko dyrektora
szko艂y, zatrudniono go na stanowisku, na kt贸rym wymagane s膮 kwalifikacje
pedagogiczne, urlopowano go lub zwolniono z obowi膮zku 艣wiadczenia pracy, do
nieprzerwanego okresu, o kt贸rym mowa w ust. 1 3, zalicza si臋 okres odbytego sta偶u.
Art. 9f. 1. Nauczycielowi, kt贸ry w trakcie pracy zawodowej uzyska艂 wy偶szy
poziom wykszta艂cenia ni偶 okre艣lony w akcie nadania stopnia awansu zawodowego,
dyrektor szko艂y lub okre艣lony organ, o kt贸rym mowa w art. 9b ust. 4 pkt 2 4, wydaje
na wniosek nauczyciela nowy akt nadania odpowiedniego stopnia awansu
zawodowego, uwzgl臋dniaj膮cy uzyskany poziom wykszta艂cenia.
2. Nauczycielowi kontraktowemu i nauczycielowi mianowanemu, kt贸rzy w
okresie trwania sta偶u zmienili miejsce zatrudnienia, do sta偶u, o kt贸rym mowa w art.
9c ust. 1 pkt 2, zalicza si臋 okres dotychczas odbytego sta偶u, je偶eli podj臋li
zatrudnienie w szkole nie p贸zniej ni偶 3 miesi膮ce po ustaniu poprzedniego stosunku
pracy i za okres dotychczas odbytego sta偶u otrzymali pozytywn膮 ocen臋 dorobku
zawodowego.
3. Ocen臋, o kt贸rej mowa w ust. 2, uwzgl臋dnia si臋 przy dokonywaniu oceny
dorobku zawodowego nauczyciela za okres ca艂ego sta偶u.
Art. 9g. 1. Komisj臋 kwalifikacyjn膮 dla nauczycieli ubiegaj膮cych si臋 o awans na
stopie艅 nauczyciela kontraktowego powo艂uje dyrektor szko艂y. W sk艂ad komisji
wchodz膮:
1) dyrektor (wicedyrektor), jako jej przewodnicz膮cy;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 16/71
2) przewodnicz膮cy zespo艂u przedmiotowego (wychowawczego), a je偶eli zesp贸艂
taki nie zosta艂 w tej szkole powo艂any nauczyciel mianowany lub
dyplomowany zatrudniony w szkole, a w przypadku przedszkola, szko艂y lub
plac贸wki, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, w kt贸rych nie s膮 zatrudnieni
nauczyciele mianowani lub dyplomowani nauczyciel kontraktowy;
3) opiekun sta偶u.
2. Komisj臋 egzaminacyjn膮 dla nauczycieli ubiegaj膮cych si臋 o awans na stopie艅
nauczyciela mianowanego powo艂uje organ prowadz膮cy szko艂臋. W sk艂ad komisji
wchodz膮:
1) przedstawiciel organu prowadz膮cego szko艂臋, jako jej przewodnicz膮cy;
2) przedstawiciel organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny;
3) dyrektor szko艂y;
4) dwaj eksperci z listy ekspert贸w ustalonej przez ministra w艂a艣ciwego do spraw
o艣wiaty i wychowania.
3. Komisj臋 kwalifikacyjn膮 dla nauczycieli ubiegaj膮cych si臋 o awans na stopie艅
nauczyciela dyplomowanego powo艂uje organ sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny. W
sk艂ad komisji wchodz膮:
1) przedstawiciel organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny, jako jej
przewodnicz膮cy, a w przypadku nauczyciela, o kt贸rym mowa w art. 9e ust. 1
tak偶e przedstawiciel organu prowadz膮cego szko艂臋;
2) dyrektor szko艂y, z wyj膮tkiem przypadku gdy o awans ubiega si臋 dyrektor
szko艂y;
3) trzej eksperci z listy ekspert贸w ustalonej przez ministra w艂a艣ciwego do spraw
o艣wiaty i wychowania.
4. W pracach komisji, o kt贸rych mowa w ust. 1 3, o ile nie wchodzi w ich
sk艂ad, mo偶e bra膰 r贸wnie偶 udzia艂 w charakterze obserwatora przedstawiciel organu
prowadz膮cego szko艂臋 i organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny.
5. Na wniosek nauczyciela w sk艂ad komisji, o kt贸rych mowa w ust. 1 3,
wchodzi przedstawiciel wskazanego we wniosku zwi膮zku zawodowego.
5a. Przedstawiciela zwi膮zku zawodowego wskazuje w艂a艣ciwy organ statutowy
zwi膮zku.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 17/71
6. Komisj臋 kwalifikacyjn膮 dla nauczycieli mianowanych, o kt贸rych mowa w
art. 9e ust. 2, ubiegaj膮cych si臋 o awans na stopie艅 nauczyciela dyplomowanego
powo艂uje w przypadku nauczycieli zatrudnionych w:
1) urz臋dzie ministra w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i wychowania, kuratoriach
o艣wiaty, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr臋gowych komisjach
egzaminacyjnych i publicznej plac贸wce doskonalenia nauczycieli o zasi臋gu
og贸lnokrajowym minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania;
2) urz臋dzie ministra w艂a艣ciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, specjalistycznej jednostce nadzoru oraz publicznej plac贸wce
doskonalenia nauczycieli szk贸艂 artystycznych minister w艂a艣ciwy do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
3) organach sprawuj膮cych nadz贸r pedagogiczny nad zak艂adami poprawczymi,
schroniskami dla nieletnich, szko艂ami przy zak艂adach karnych oraz rodzinnymi
o艣rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi Minister Sprawiedliwo艣ci;
4) urz臋dzie ministra w艂a艣ciwego do spraw zabezpieczenia spo艂ecznego i urz臋dach
wojew贸dzkich minister w艂a艣ciwy do spraw zabezpieczenia spo艂ecznego;
5) urz臋dzie ministra w艂a艣ciwego do spraw rolnictwa oraz publicznych plac贸wkach
doskonalenia nauczycieli przedmiot贸w zawodowych, kt贸rzy nauczaj膮 w
szko艂ach rolniczych minister w艂a艣ciwy do spraw rolnictwa.
6a. W sk艂ad komisji kwalifikacyjnej, o kt贸rej mowa w ust. 6, wchodz膮:
1) przedstawiciel w艂a艣ciwego ministra;
2) kierownik jednostki, w kt贸rej jest zatrudniony nauczyciel ubiegaj膮cy si臋 o
awans, lub jego przedstawiciel, z wyj膮tkiem przypadku ubiegania si臋 o awans
przez kierownika jednostki;
3) trzej eksperci z listy ekspert贸w ustalonej przez ministra w艂a艣ciwego do spraw
o艣wiaty i wychowania.
Przepisy ust. 5 i 5a stosuje si臋 odpowiednio.
7. Komisj臋 egzaminacyjn膮 lub kwalifikacyjn膮 dla nauczycieli, o kt贸rych mowa
w art. 9e ust. 3, ubiegaj膮cych si臋 o awans na stopie艅 nauczyciela mianowanego lub
nauczyciela dyplomowanego powo艂uje minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i
wychowania.
7a. W sk艂ad komisji, o kt贸rej mowa w ust. 7, wchodz膮:
1) przedstawiciel w艂a艣ciwego ministra;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 18/71
2) dyrektor szko艂y, z kt贸rej nauczyciel zosta艂 urlopowany lub zwolniony z
obowi膮zku 艣wiadczenia pracy;
3) trzej eksperci z listy ekspert贸w ustalonej przez ministra w艂a艣ciwego do spraw
o艣wiaty i wychowania.
Przepisy ust. 5 i 5a stosuje si臋 odpowiednio.
8. Nauczyciel, kt贸ry nie uzyska艂 akceptacji lub nie zda艂 egzaminu odpowiednio
przed komisjami, o kt贸rych mowa w ust. 1 3, mo偶e ponownie z艂o偶y膰 wniosek o
podj臋cie post臋powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego po odbyciu, na
wniosek nauczyciela i za zgod膮 dyrektora szko艂y, dodatkowego sta偶u w wymiarze 9
miesi臋cy, z tym 偶e:
1) nauczyciel sta偶ysta i nauczyciel kontraktowy mog膮 przyst膮pi膰 ponownie
odpowiednio do rozmowy z komisj膮 kwalifikacyjn膮 lub do egzaminu przed
komisj膮 egzaminacyjn膮 tylko jeden raz w danej szkole;
2) nauczyciel mianowany w przypadku powt贸rnego nieuzyskania akceptacji przed
kolejnym ubieganiem si臋 o uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej jest
obowi膮zany do odbycia sta偶u w wymiarze okre艣lonym w art. 9c ust. 1 pkt 2.
8a. Nauczyciele, o kt贸rych mowa w art. 9e ust. 1 3, kt贸rzy nie uzyskali
akceptacji lub nie zdali egzaminu, mog膮 ponownie z艂o偶y膰 wniosek o podj臋cie
post臋powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego po up艂ywie roku.
9. Komisja kwalifikacyjna lub egzaminacyjna wydaje nauczycielowi
za艣wiadczenie odpowiednio o akceptacji lub zdaniu egzaminu. Rejestr wydanych
za艣wiadcze艅 prowadzi odpowiednio dyrektor szko艂y lub organ, kt贸ry powo艂a艂
komisj臋.
10. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w porozumieniu
z ministrem w艂a艣ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
Ministrem Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwo艣ci, w drodze
rozporz膮dzenia:
1) spos贸b odbywania sta偶u,
2) rodzaj dokumentacji za艂膮czanej do wniosku o podj臋cie post臋powania
kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego,
3) zakres wymaga艅 do uzyskania poszczeg贸lnych stopni awansu zawodowego,
4) tryb dzia艂ania komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych,
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 19/71
5) wzory za艣wiadcze艅 o uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu oraz wzory
akt贸w nadania stopni awansu zawodowego
uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 stopniowania i r贸偶nicowania wymaga艅 stawianych
nauczycielom na poszczeg贸lnych stopniach awansu zawodowego oraz potrzeb臋
prawid艂owego przeprowadzania post臋powa艅 kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych.
11. List臋 ekspert贸w prowadzi minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i
wychowania.
11a. Na list臋 ekspert贸w mo偶e by膰 wpisana osoba, kt贸ra:
1) posiada co najmniej wy偶sze wykszta艂cenie magisterskie;
2) jest nauczycielem dyplomowanym;
3) przepracowa艂a po uzyskaniu stopnia nauczyciela dyplomowanego co najmniej 3
lata i w tym czasie uko艅czy艂a z wynikiem pozytywnym szkolenie dla
kandydat贸w na ekspert贸w organizowane przez publiczn膮 plac贸wk臋
doskonalenia nauczycieli, o kt贸rej mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b ustawy o
systemie o艣wiaty, lub publiczn膮 plac贸wk臋 doskonalenia nauczycieli szk贸艂
artystycznych, o kt贸rej mowa w art. 5 ust. 3c ustawy o systemie o艣wiaty;
wym贸g uko艅czenia szkolenia nie dotyczy os贸b, o kt贸rych mowa w pkt 5 lit. a,
posiadaj膮cych stopie艅 naukowy doktora lub stopie艅 doktora sztuki;
4) posiada co najmniej 10-letni sta偶 pracy pedagogicznej, psychologicznej,
naukowo-dydaktycznej albo artystycznej;
5) spe艂nia jeden z nast臋puj膮cych warunk贸w:
a) jest nauczycielem akademickim zatrudnionym w szkole wy偶szej, kszta艂-
c膮cym nauczycieli, wychowawc贸w i innych pracownik贸w
pedagogicznych, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 1,
b) jest nauczycielem zatrudnionym w przedszkolu, szkole, plac贸wce lub innej
jednostce organizacyjnej, o kt贸rej mowa w art. 1,
c) jest konsultantem wsp贸艂pracuj膮cym z Centrum Edukacji Artystycznej;
6) spe艂nia warunki, o kt贸rych mowa w art. 10 ust. 5 pkt 1 4;
7) nie by艂a karana kar膮 dyscyplinarn膮;
8) uzyska艂a rekomendacj臋, zawieraj膮c膮 opis dorobku zawodowego nauczyciela lub
nauczyciela akademickiego, wydan膮 przez instytucj臋 lub stowarzyszenie
dzia艂aj膮ce w systemie o艣wiaty i wychowania, szkolnictwa wy偶szego i nauki lub
na ich rzecz albo nauczycielski zwi膮zek zawodowy.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 20/71
11b. W przypadku osoby spe艂niaj膮cej warunek, o kt贸rym mowa w ust. 11a pkt
5 lit. c, wpis na list臋 ekspert贸w nast臋puje po akceptacji ministra w艂a艣ciwego do
spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
11c. Skre艣lenie z listy ekspert贸w nast臋puje:
1) na wniosek eksperta;
2) na umotywowany wniosek organu powo艂uj膮cego komisj臋 egzaminacyjn膮 lub
kwalifikacyjn膮 albo organu sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny w przypadku:
a) dwukrotnego nieusprawiedliwionego nieuczestniczenia w pracach komisji
egzaminacyjnej lub kwalifikacyjnej, w sk艂ad kt贸rej ekspert zosta艂
powo艂any,
b) nieprzestrzegania przepis贸w dotycz膮cych post臋powania egzaminacyjnego
lub kwalifikacyjnego;
3) w razie niespe艂niania warunk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 11a pkt 5 i 6;
4) w razie prawomocnego ukarania kar膮 dyscyplinarn膮;
5) w razie dokonania wpisu z naruszeniem prawa.
11d. Wpis na list臋 ekspert贸w, odmowa wpisu oraz skre艣lenie z listy nast臋puje w
drodze decyzji administracyjnej ministra w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i
wychowania.
12. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w porozumieniu
z ministrem w艂a艣ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
Ministrem Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwo艣ci, w drodze
rozporz膮dzenia, ramowy program szkolenia kandydat贸w na ekspert贸w, spos贸b
prowadzenia listy ekspert贸w, tryb wpisywania i skre艣lania ekspert贸w z listy,
uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci podstawowe tre艣ci programowe szkolenia i
minimalny wymiar godzin szkolenia, a tak偶e dokumenty wymagane od os贸b
ubiegaj膮cych si臋 o wpis na list臋 ekspert贸w oraz zakres danych obj臋tych wpisem na
list臋.
Art. 9h. 1. Nadz贸r nad czynno艣ciami podejmowanymi w post臋powaniu o
nadanie nauczycielom stopnia awansu zawodowego przez:
1) dyrektor贸w szk贸艂, organy prowadz膮ce szko艂y oraz komisje, o kt贸rych mowa w
art. 9g ust. 1 i 2 sprawuje organ sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny;
2) organy sprawuj膮ce nadz贸r pedagogiczny oraz komisje, o kt贸rych mowa w art.
9g ust. 3, 6a i 7a sprawuje w艂a艣ciwy minister.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 21/71
2. Czynno艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1, podj臋te z naruszeniem przepis贸w
ustawy, przepis贸w o kwalifikacjach nauczycieli lub przepis贸w wydanych na
podstawie art. 9g ust. 10 s膮 niewa偶ne. Niewa偶no艣膰 czynno艣ci stwierdza, w drodze
decyzji administracyjnej, odpowiednio organ sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny lub
w艂a艣ciwy minister.
Art. 9i. 1. Nauczycielowi dyplomowanemu, posiadaj膮cemu co najmniej 20-
letni okres pracy w zawodzie nauczyciela, w tym co najmniej 10-letni okres pracy
jako nauczyciel dyplomowany, oraz znacz膮cy i uznany dorobek zawodowy, na
wniosek Kapitu艂y do Spraw Profesor贸w O艣wiaty mo偶e by膰 nadany przez ministra
w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i wychowania tytu艂 honorowy profesora o艣wiaty.
1a. Cz艂onk贸w Kapitu艂y do Spraw Profesor贸w O艣wiaty powo艂uje i odwo艂uje
minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania.
2. Wnioski do Kapitu艂y o nadanie tytu艂u honorowego profesora o艣wiaty sk艂ada
organ sprawuj膮cy nadz贸r pedagogiczny.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania w porozumieniu z
w艂a艣ciwymi ministrami okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b powo艂ywania i
odwo艂ywania cz艂onk贸w Kapitu艂y, tryb jej pracy i spos贸b obs艂ugi administracyjno-
biurowej, kryteria dokonywania oceny dorobku zawodowego nauczyciela
zg艂oszonego do nadania tytu艂u honorowego profesora o艣wiaty, spos贸b i tryb
sk艂adania wniosk贸w o nadanie tego tytu艂u, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci
niezawis艂o艣膰 Kapitu艂y w rozpatrywaniu wniosk贸w oraz dokonanie wszechstronnej
oceny dorobku zawodowego nauczyciela.
Rozdzia艂 4
Nawi膮zanie, zmiana i rozwi膮zanie stosunku pracy
Art. 10. 1. Stosunek pracy z nauczycielem nawi膮zuje si臋 w szkole, a w
przypadku powo艂ania zespo艂u szk贸艂 jako odr臋bnej jednostki organizacyjnej w
zespole szk贸艂 na podstawie umowy o prac臋 lub mianowania, z zastrze偶eniem ust. 8.
2. Z osob膮 posiadaj膮c膮 wymagane kwalifikacje, z zastrze偶eniem ust. 3, i
rozpoczynaj膮c膮 prac臋 w szkole stosunek pracy nawi膮zuje si臋 na podstawie umowy o
prac臋 na czas okre艣lony na jeden rok szkolny w celu odbycia sta偶u wymaganego do
uzyskania awansu na stopie艅 nauczyciela kontraktowego, z zastrze偶eniem ust. 7. W
przypadkach, o kt贸rych mowa w art. 9c ust. 11 i art. 9g ust. 8, w razie ustalenia
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 22/71
dodatkowego sta偶u, z nauczycielem sta偶yst膮 nawi膮zuje si臋 stosunek pracy na czas
okre艣lony na kolejny jeden rok szkolny.
3. W szczeg贸lnych przypadkach uzasadnionych potrzebami szko艂y z osob膮, o
kt贸rej mowa w ust. 2, legitymuj膮c膮 si臋 wymaganym poziomem wykszta艂cenia, lecz
nieposiadaj膮c膮 przygotowania pedagogicznego, dopuszczalne jest nawi膮zanie
stosunku pracy, o ile osoba ta zobowi膮偶e si臋 do uzyskania przygotowania
pedagogicznego w trakcie odbywania sta偶u. W przypadku gdy nauczyciel w ci膮gu
pierwszego roku pracy w szkole nie uzyska przygotowania pedagogicznego z
przyczyn od niego niezale偶nych, z nauczycielem mo偶e by膰 zawarta umowa o prac臋
na kolejny jeden rok szkolny. Sta偶 wymagany do ubiegania si臋 o awans na stopie艅
nauczyciela kontraktowego przed艂u偶a si臋 do czasu uzyskania przygotowania
pedagogicznego.
4. Stosunek pracy z nauczycielem kontraktowym nawi膮zuje si臋 na podstawie
umowy o prac臋 zawieranej na czas nieokre艣lony, z zastrze偶eniem ust. 7.
4a. (uchylony).
5. Stosunek pracy z nauczycielem mianowanym i z nauczycielem
dyplomowanym nawi膮zuje si臋 na podstawie mianowania, je偶eli:
1) posiada obywatelstwo polskie, z tym 偶e wym贸g ten nie dotyczy obywateli
pa艅stwa cz艂onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub
pa艅stwa cz艂onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) ma pe艂n膮 zdolno艣膰 do czynno艣ci prawnych i korzysta z praw publicznych;
3) nie toczy si臋 przeciwko niemu post臋powanie karne lub dyscyplinarne, lub
post臋powanie o ubezw艂asnowolnienie;
4) nie by艂 karany za przest臋pstwo pope艂nione umy艣lnie;
5) posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska;
6) istniej膮 warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pe艂nym wymiarze
zaj臋膰 na czas nieokre艣lony.
5a. Stosunek pracy nawi膮zany na podstawie umowy o prac臋 na czas
nieokre艣lony przekszta艂ca si臋 w stosunek pracy na podstawie mianowania z
pierwszym dniem miesi膮ca kalendarzowego nast臋puj膮cego po miesi膮cu, w kt贸rym:
1) nauczyciel uzyska艂 stopie艅 nauczyciela mianowanego, o ile spe艂nione s膮
warunki okre艣lone w ust. 5;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 23/71
2) w przypadku nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego w czasie trwania
umowy o prac臋 zosta艂y spe艂nione warunki, o kt贸rych mowa w ust. 5.
5b. Przekszta艂cenie podstawy prawnej stosunku pracy, o kt贸rym mowa w ust.
5a, potwierdza na pi艣mie dyrektor szko艂y.
6. W przypadku braku warunk贸w do zatrudnienia nauczyciela, o kt贸rych mowa
w ust. 5 pkt 6, stosunek pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym
nawi膮zuje si臋 na podstawie umowy o prac臋 na czas nieokre艣lony w niepe艂nym
wymiarze, z zastrze偶eniem ust. 7.
7. W przypadku zaistnienia potrzeby wynikaj膮cej z organizacji nauczania lub
zast臋pstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, z osob膮
rozpoczynaj膮c膮 prac臋 w szkole, z nauczycielem kontraktowym lub z nauczycielami,
o kt贸rych mowa w ust. 5, stosunek pracy nawi膮zuje si臋 na podstawie umowy o prac臋
na czas okre艣lony.
8. Nie mo偶na nawi膮za膰 stosunku pracy z nauczycielem, kt贸ry nie spe艂nia
warunk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 5 pkt 2 5, z zastrze偶eniem ust. 9.
8a. W celu potwierdzenia spe艂niania warunku, o kt贸rym mowa w ust. 5 pkt 4,
nauczyciel, przed nawi膮zaniem stosunku pracy, jest obowi膮zany przedstawi膰
dyrektorowi szko艂y informacj臋 z Krajowego Rejestru Karnego.
9. W przypadku, o kt贸rym mowa w ust. 7, je偶eli nie ma mo偶liwo艣ci
zatrudnienia osoby posiadaj膮cej wymagane kwalifikacje, mo偶na za zgod膮 organu
sprawuj膮cego nadz贸r pedagogiczny zatrudni膰 nauczyciela, kt贸ry nie spe艂nia warunku
wymienionego w ust. 5 pkt 5.
10. Do nauczycieli zatrudnionych na podstawie ust. 9 nie stosuje si臋 przepis贸w
rozdzia艂u 3a. Dla cel贸w p艂acowych nauczyciele ci s膮 traktowani jak nauczyciele
sta偶y艣ci.
11. W przypadku nauczyciela zatrudnionego na podstawie ust. 7, posiadaj膮cego
wymagane kwalifikacje, na jego wniosek odst臋puje si臋 od stosowania przepis贸w
rozdzia艂u 3a. Dla cel贸w p艂acowych nauczyciele ci s膮 traktowani jak nauczyciele
sta偶y艣ci, chyba 偶e posiadaj膮 wy偶szy ni偶 sta偶ysta stopie艅 awansu zawodowego.
Art. 11. Dyrektor szko艂y nawi膮zuje z nauczycielem stosunek pracy
odpowiednio na podstawie umowy o prac臋 lub mianowania na stanowisku zgodnym
z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez
nauczyciela stopniem awansu zawodowego.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 24/71
Art. 11a. 1. Dyrektor szko艂y, na wniosek nauczyciela, wystawia nauczycielowi
legitymacj臋 s艂u偶bow膮.
2. Dyrektor szko艂y mo偶e pobiera膰 op艂aty za wydanie legitymacji w wysoko艣ci
nieprzekraczaj膮cej koszt贸w wytworzenia dokumentu.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, wz贸r oraz tryb wystawiania legitymacji s艂u偶bowej, o kt贸rej mowa w
ust. 1, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci potrzeb臋 po艣wiadczenia zatrudnienia na
stanowisku nauczyciela, a tak偶e termin, w jakim dyrektor szko艂y zobowi膮zany jest
do wydania legitymacji.
Art. 12. 1. Nauczyciele zatrudnieni na podstawie mianowania nie podlegaj膮
podporz膮dkowaniu s艂u偶bowemu okre艣lonemu w innych przepisach prawnych dla
mianowanych funkcjonariuszy pa艅stwowych.
2. Nauczyciel w realizacji programu nauczania ma prawo do swobody
stosowania takich metod nauczania i wychowania, jakie uwa偶a za najw艂a艣ciwsze
spo艣r贸d uznanych przez wsp贸艂czesne nauki pedagogiczne, oraz do wyboru spo艣r贸d
zatwierdzonych do u偶ytku szkolnego podr臋cznik贸w i innych pomocy naukowych.
3. Nauczyciel powinien podnosi膰 swoj膮 wiedz臋 og贸ln膮 i zawodow膮, korzystaj膮c
z prawa pierwsze艅stwa do uczestnictwa we wszelkich formach doskonalenia
zawodowego na najwy偶szym poziomie.
Art. 13. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawi膮zuje si臋 z dniem
okre艣lonym w akcie mianowania, a je偶eli tego dnia nie okre艣lono z dniem
dor臋czenia tego aktu.
Art. 14. 1. Akt mianowania i umowa o prac臋 powinny w szczeg贸lno艣ci
okre艣li膰:
1) stanowisko i miejsce pracy;
2) termin rozpocz臋cia pracy;
3) wynagrodzenie lub zasady jego ustalania.
2. W przypadku zatrudnienia w zespole szk贸艂 akt mianowania i umowa o prac臋
powinny okre艣la膰 tak偶e typy (rodzaje) szk贸艂 w zespole, w kt贸rych pracuje
nauczyciel.
Art. 15. Przy nadawaniu stopnia nauczyciela mianowanego nauczyciel sk艂ada
艣lubowanie, potwierdzaj膮c je podpisem, wed艂ug nast臋puj膮cej roty:
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 25/71
艢lubuj臋 rzetelnie pe艂ni膰 m膮 powinno艣膰 nauczyciela wychowawcy i
opiekuna m艂odzie偶y, d膮偶y膰 do pe艂ni rozwoju osobowo艣ci ucznia i w艂asnej,
kszta艂ci膰 i wychowywa膰 m艂ode pokolenie w duchu umi艂owania Ojczyzny,
tradycji narodowych, poszanowania Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej.
艢lubowanie mo偶e by膰 z艂o偶one z dodaniem s艂贸w: Tak mi dopom贸偶 B贸g. .
Art. 16. Stosunek pracy nawi膮zany na podstawie mianowania lub umowy o
prac臋 wygasa, je偶eli nowo zatrudniony nauczyciel nie usprawiedliwi w ci膮gu 7 dni
swojego nieprzyst膮pienia do pracy, chyba 偶e przepisy szczeg贸lne stanowi膮 inaczej.
Art. 17. 1. Zasady powierzania stanowisk kierowniczych w szkole okre艣laj膮
odr臋bne przepisy.
2. Nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowisku
kuratora o艣wiaty oraz nauczyciele przechodz膮cy do pracy w urz臋dach administracji
rz膮dowej, kuratoriach o艣wiaty, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr臋gowych
komisjach egzaminacyjnych, specjalistycznej jednostce nadzoru oraz w organach
sprawuj膮cych nadz贸r pedagogiczny nad zak艂adami poprawczymi, schroniskami dla
nieletnich oraz o艣rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi na stanowiska
wymagaj膮ce kwalifikacji pedagogicznych oraz nauczyciele, z kt贸rymi zosta艂
nawi膮zany stosunek pracy na podstawie wyboru na okres pe艂nienia funkcji z wyboru,
otrzymuj膮 urlop bezp艂atny na czas zajmowania tych stanowisk lub pe艂nienia tych
funkcji.
2a. Nauczyciele skierowani w trybie okre艣lonym w przepisach wydanych na
podstawie art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie o艣wiaty do pracy w szko艂ach
dzia艂aj膮cych na podstawie Konwencji o Statucie Szk贸艂 Europejskich, zwanych dalej
szko艂ami europejskimi , otrzymuj膮 urlop bezp艂atny na czas skierowania.
3. Nauczyciele, o kt贸rych mowa w ust. 2 i 2a, zajmuj膮cy stanowisko dyrektora
szko艂y, obowi膮zani s膮 do z艂o偶enia rezygnacji z zajmowanego stanowiska przed
udzieleniem im urlopu bezp艂atnego, o kt贸rym mowa w ust. 2 i 2a.
Art. 18. 1. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania mo偶e by膰
przeniesiony na w艂asn膮 pro艣b臋 lub z urz臋du za jego zgod膮 na inne stanowisko w tej
samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowo艣ci, na takie same lub inne
stanowisko.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 26/71
2. Przeniesienie nauczyciela z urz臋du, w trybie okre艣lonym w ust. 1, do innej
miejscowo艣ci mo偶e nast膮pi膰 pod warunkiem:
1) zapewnienia nauczycielowi w nowym miejscu pracy odpowiedniego do jego
stanu rodzinnego mieszkania oraz miejsca pracy dla wsp贸艂ma艂偶onka, je艣li jest
on nauczycielem;
2) (uchylony).
3. (uchylony).
4. Przeniesienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania do innej
szko艂y dokonuje dyrektor szko艂y, do kt贸rej nauczyciel ma by膰 przeniesiony, po
zasi臋gni臋ciu opinii organu prowadz膮cego t臋 szko艂臋 i za zgod膮 dyrektora szko艂y, w
kt贸rej nauczyciel jest zatrudniony, z zastrze偶eniem ust. 5.
5. Przeniesienia nauczyciela religii zatrudnionego na podstawie mianowania,
kt贸ry otrzyma艂 na podstawie odr臋bnych przepis贸w skierowanie do innej szko艂y,
dokonuje dyrektor szko艂y, do kt贸rej nauczyciel otrzyma艂 skierowanie, w
porozumieniu z dyrektorem szko艂y, w kt贸rej nauczyciel jest zatrudniony, i po
zawiadomieniu organ贸w prowadz膮cych te szko艂y.
Art. 19. 1. W razie konieczno艣ci zapewnienia szkole obsady na stanowisku
nauczyciela z wymaganymi kwalifikacjami odpowiadaj膮cymi potrzebom
programowym szko艂y, organ prowadz膮cy szko艂臋 mo偶e przenie艣膰 nauczyciela
zatrudnionego na podstawie mianowania do tej szko艂y bez zgody nauczyciela,
jednak na okres nie d艂u偶szy ni偶 3 lata, z prawem powrotu na uprzednio zajmowane
stanowisko.
2. W wypadku okre艣lonym w ust. 1, a dotycz膮cym pracy w innej szkole w innej
miejscowo艣ci, nauczycielowi przys艂uguje:
1) czterodniowy tydzie艅 pracy;
2) dodatek za uci膮偶liwo艣膰 pracy w wysoko艣ci 20% wynagrodzenia zasadniczego;
3) zakwaterowanie w miejscu czasowego zatrudnienia.
Art. 20. 1. Dyrektor szko艂y w razie:
1) ca艂kowitej likwidacji szko艂y rozwi膮zuje z nauczycielem stosunek pracy;
2) cz臋艣ciowej likwidacji szko艂y albo w razie zmian organizacyjnych
powoduj膮cych zmniejszenie liczby oddzia艂贸w w szkole lub zmian planu
nauczania uniemo偶liwiaj膮cych dalsze zatrudnianie nauczyciela w pe艂nym
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 27/71
wymiarze zaj臋膰 rozwi膮zuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela,
przenosi go w stan nieczynny. Nauczyciel zatrudniony na podstawie
mianowania mo偶e wyrazi膰 zgod臋 na ograniczenie zatrudnienia w trybie
okre艣lonym w art. 22 ust. 2.
2. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z kt贸rym
rozwi膮zano stosunek pracy z przyczyn okre艣lonych w ust. 1, przys艂uguje odprawa w
wysoko艣ci sze艣ciomiesi臋cznego wynagrodzenia zasadniczego. Nauczycielowi
zatrudnionemu na podstawie umowy o prac臋, z kt贸rym rozwi膮zano stosunek pracy z
przyczyn okre艣lonych w ust. 1, przys艂uguj膮 艣wiadczenia okre艣lone w przepisach o
szczeg贸lnych zasadach rozwi膮zywania z pracownikami stosunk贸w pracy z przyczyn
niedotycz膮cych pracownik贸w.
3. Rozwi膮zanie stosunku pracy z przyczyn okre艣lonych w ust. 1 nast臋puje z
ko艅cem roku szkolnego po uprzednim trzymiesi臋cznym wypowiedzeniu, z
zastrze偶eniem ust. 4.
4. Warunek rozwi膮zania stosunku pracy z ko艅cem roku szkolnego nie dotyczy
nauczycieli szk贸艂, w kt贸rych w organizacji pracy nie przewidziano ferii szkolnych,
nauczycieli plac贸wek kszta艂cenia ustawicznego oraz nauczycieli szk贸艂, w kt贸rych
zako艅czenie cyklu kszta艂cenia nast臋puje w trakcie roku szkolnego.
5. Okres wypowiedzenia mo偶e by膰 skr贸cony do 1 miesi膮ca, z tym 偶e w takim
wypadku nauczycielowi przys艂uguje odszkodowanie za pozosta艂膮 cz臋艣膰 okresu
wypowiedzenia w wysoko艣ci wynagrodzenia liczonego jak za okres urlopu
wypoczynkowego. Okres, za kt贸ry przys艂uguje odszkodowanie, wlicza si臋
nauczycielowi pozostaj膮cemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.
5a. O zamiarze wypowiedzenia nauczycielowi stosunku pracy z przyczyn
okre艣lonych w ust. 1 pkt 2 dyrektor szko艂y zawiadamia reprezentuj膮c膮 nauczyciela
zak艂adow膮 (mi臋dzyzak艂adow膮) organizacj臋 zwi膮zkow膮, kt贸ra w terminie 7 dni od
dnia otrzymania zawiadomienia mo偶e zg艂osi膰 na pi艣mie dyrektorowi szko艂y
umotywowane zastrze偶enia.
5b. Po rozpatrzeniu stanowiska organizacji zwi膮zkowej, a tak偶e w razie
niezaj臋cia przez ni膮 stanowiska w ustalonym terminie, dyrektor szko艂y podejmuje
decyzj臋 w sprawie wypowiedzenia.
5c. Wypowiedzenie jest bezskuteczne w przypadku z艂o偶enia przez nauczyciela,
w terminie do 30 dni od dnia dor臋czenia wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyn
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 28/71
okre艣lonych w ust. 1 pkt 2, pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Z
up艂ywem sze艣ciomiesi臋cznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym stosunek
pracy wygasa. Wyga艣ni臋cie stosunku pracy powoduje dla nauczyciela skutki, jakie
przepisy prawa wi膮偶膮 z rozwi膮zaniem stosunku pracy z przyczyn dotycz膮cych
zak艂adu pracy w zakresie 艣wiadcze艅 przedemerytalnych.
6. Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do
comiesi臋cznego wynagrodzenia zasadniczego oraz prawo do innych 艣wiadcze艅
pracowniczych, w tym dodatk贸w socjalnych, o kt贸rych mowa w art. 54, do czasu
wyga艣ni臋cia stosunku pracy.
7. Dyrektor szko艂y ma obowi膮zek przywr贸cenia do pracy w pierwszej
kolejno艣ci nauczyciela pozostaj膮cego w stanie nieczynnym w razie powstania
mo偶liwo艣ci podj臋cia przez nauczyciela pracy w pe艂nym wymiarze zaj臋膰 na czas
nieokre艣lony lub na okres, na kt贸ry zosta艂a zawarta umowa, w tej samej szkole, na
tym samym lub innym stanowisku, pod warunkiem posiadania przez nauczyciela
wymaganych kwalifikacji. Odmowa podj臋cia pracy przez nauczyciela powoduje
wyga艣ni臋cie stosunku pracy z dniem odmowy.
8. W wypadkach podyktowanych konieczno艣ci膮 realizacji programu nauczania
w tej samej lub w innej szkole nauczyciel pozostaj膮cy w stanie nieczynnym mo偶e, na
sw贸j wniosek lub na wniosek dyrektora szko艂y, podj膮膰 prac臋 zgodnie z wymaganymi
kwalifikacjami w niepe艂nym lub w pe艂nym wymiarze zaj臋膰, jednak na okres nie
d艂u偶szy ni偶 okres stanu nieczynnego. Z tytu艂u wykonywania pracy nauczycielowi
przys艂uguje odpowiednie do wymiaru zaj臋膰 wynagrodzenie, niezale偶nie od
pobieranego wynagrodzenia z tytu艂u pozostawania w stanie nieczynnym.
Art. 21. 1. W razie przeniesienia nauczyciela przys艂uguje mu zwrot koszt贸w
przeniesienia wed艂ug zasad okre艣lonych w odr臋bnych przepisach dla pracownik贸w
urz臋d贸w pa艅stwowych.
2. Nauczyciela zmieniaj膮cego miejsce zamieszkania w zwi膮zku z
przeniesieniem zwalnia si臋 od pe艂nienia obowi膮zk贸w s艂u偶bowych na odpowiedni
okres czasu, nie d艂u偶szy ni偶 7 dni.
Art. 22. 1. Organ prowadz膮cy szko艂臋 mo偶e na艂o偶y膰 na nauczyciela obowi膮zek
podj臋cia pracy w innej szkole lub szko艂ach i na tym samym lub za jego zgod膮 na
innym stanowisku, w celu uzupe艂nienia tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 29/71
zaj臋膰 dydaktycznych, wychowawczych lub opieku艅czych w wymiarze nie wi臋kszym
ni偶 1/2 obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰. W wypadku niewyra偶enia zgody nauczyciel
otrzymuje wynagrodzenie za cz臋艣膰 obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰.
2. Zasada ograniczenia zatrudnienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie
mianowania do wymiaru nie ni偶szego ni偶 1/2 obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰 i
proporcjonalnego zmniejszenia wynagrodzenia mo偶e by膰 za zgod膮 nauczyciela
stosowana r贸wnie偶 w wypadku, gdy z przyczyn, o kt贸rych mowa w art. 20 ust. 1, nie
ma mo偶liwo艣ci zatrudnienia nauczyciela w pe艂nym wymiarze zaj臋膰 oraz nie istniej膮
warunki do uzupe艂nienia tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰
dydaktycznych, wychowawczych lub opieku艅czych w innej szkole. W razie braku
zgody nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania na ograniczenie
wymiaru zatrudnienia i proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia, stosuje si臋
przepisy art. 20.
2a. W przypadku rozwi膮zania z nauczycielem stosunku pracy z przyczyn, o
kt贸rych mowa w art. 20 ust. 1, lub przeniesienia go w stan nieczynny, po uprzednim
zastosowaniu ust. 2, podstaw膮 ustalenia odprawy, o kt贸rej mowa w art. 20 ust. 2, lub
wynagrodzenia, o kt贸rym mowa w art. 20 ust. 6, jest wynagrodzenie zasadnicze
okre艣lone w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 5, ustalone odpowiednio
do posiadanego przez nauczyciela stopnia awansu zawodowego i posiadanych
kwalifikacji oraz z uwzgl臋dnieniem wymiaru zaj臋膰 obowi膮zkowych nauczyciela z
miesi膮ca przypadaj膮cego bezpo艣rednio przed zastosowaniem ust. 2.
3. Do nauczyciela zatrudnionego w kilku szko艂ach, kt贸ry w 偶adnej z tych szk贸艂
nie jest zatrudniony w wymiarze co najmniej 12 obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰,
艂膮cznie jednak wymiar jego zaj臋膰 stanowi co najmniej 12 obowi膮zkowego wymiaru
zaj臋膰 dla danego stanowiska, nie ma zastosowania przepis art. 91b ust. 1.
4. W przypadku, o kt贸rym mowa w ust. 3, organ sprawuj膮cy nadz贸r
pedagogiczny wyznacza dyrektora szko艂y, kt贸ry wykonuje czynno艣ci zwi膮zane z
odbywaniem sta偶u przez nauczyciela, w tym powo艂uje opiekuna sta偶u, dokonuje
oceny dorobku zawodowego nauczyciela oraz wskazuje nauczycielowi w艂a艣ciwego
dyrektora szko艂y lub w艂a艣ciwy organ do z艂o偶enia wniosku odpowiednio o
post臋powanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne.
Art. 23. 1. Stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
mianowania ulega rozwi膮zaniu:
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 30/71
1) na wniosek nauczyciela;
2) w razie czasowej niezdolno艣ci nauczyciela do pracy spowodowanej chorob膮,
je偶eli okres tej niezdolno艣ci przekracza 182 dni, przy czym do okresu
niezdolno艣ci do pracy wlicza si臋 r贸wnie偶 przypadaj膮ce w tym okresie przerwy
obejmuj膮ce dni, w kt贸rych w szkole, zgodnie z odr臋bnymi przepisami, nie
odbywaj膮 si臋 zaj臋cia; w szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach okres
nieobecno艣ci w pracy mo偶e by膰 przed艂u偶ony o kolejne 12 miesi臋cy, o ile
nauczyciel uzyska prawo do 艣wiadczenia rehabilitacyjnego, o kt贸rym mowa w
przepisach dotycz膮cych 艣wiadcze艅 pieni臋偶nych z ubezpieczenia spo艂ecznego w
razie choroby i macierzy艅stwa, lub zostanie mu udzielony urlop dla
poratowania zdrowia;
3) w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzaj膮cego badanie okresowe lub
kontrolne o niezdolno艣ci nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy;
4) (uchylony);
5) w razie uzyskania negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach
okre艣lonych w art. 6a;
6) w razie cofni臋cia skierowania do nauczania religii w szkole na zasadach
okre艣lonych w odr臋bnych przepisach.
2. Rozwi膮zanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
mianowania z przyczyn okre艣lonych w ust. 1 nast臋puje odpowiednio:
1) z ko艅cem roku szkolnego, po uprzednim z艂o偶eniu przez nauczyciela
trzymiesi臋cznego wypowiedzenia;
2) z ko艅cem tego miesi膮ca, w kt贸rym up艂ywa okres czasowej niezdolno艣ci
nauczyciela do pracy;
3) z ko艅cem miesi膮ca, w kt贸rym dyrektor szko艂y otrzyma艂 ostateczne orzeczenie
lekarskie o niezdolno艣ci nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy;
4) (uchylony);
5) z ko艅cem tego miesi膮ca, w kt贸rym up艂ywa trzymiesi臋czne wypowiedzenie,
licz膮c od otrzymania przez nauczyciela negatywnej oceny pracy;
6) z ko艅cem tego miesi膮ca, w kt贸rym nast膮pi艂o cofni臋cie skierowania do
nauczania religii.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 31/71
3. Rozwi膮zanie stosunku pracy z ko艅cem roku szkolnego w przypadku
okre艣lonym w ust. 2 pkt 1 nie dotyczy nauczyciela szko艂y, w kt贸rej w organizacji
pracy nie przewidziano ferii szkolnych.
4. Rozwi膮zanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
mianowania mo偶e nast膮pi膰 r贸wnie偶:
1) na mocy porozumienia stron;
2) w razie nieusprawiedliwionego niezg艂oszenia si臋 nauczyciela na badanie
okresowe lub kontrolne, z ko艅cem miesi膮ca, w kt贸rym dyrektor otrzyma艂 o tym
informacj臋, z zastrze偶eniem ust. 5.
5. Dyrektor szko艂y mo偶e skierowa膰 nauczyciela mianowanego na badanie
okresowe lub kontrolne z w艂asnej inicjatywy w ka偶dym czasie. W przypadku
dwukrotnego nieusprawiedliwionego niezg艂oszenia si臋 nauczyciela na badanie ust. 4
pkt 2 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 24. (uchylony).
Art. 25. (uchylony).
Art. 26. 1. Stosunek pracy nauczyciela wygasa z mocy prawa odpowiednio w
razie:
1) prawomocnego ukarania w post臋powaniu dyscyplinarnym kar膮 dyscyplinarn膮
zwolnienia z pracy oraz kar膮 dyscyplinarn膮 zwolnienia z pracy z zakazem
przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim w okresie trzech
lat od ukarania lub kar膮 wydalenia z zawodu nauczycielskiego;
2) prawomocnego skazania na kar臋 pozbawienia praw publicznych albo prawa
wykonywania zawodu lub utraty pe艂nej zdolno艣ci do czynno艣ci prawnych;
3) prawomocnego skazania za przest臋pstwo pope艂nione umy艣lnie;
4) up艂ywu trzymiesi臋cznego okresu odbywania kary pozbawienia wolno艣ci;
5) stwierdzenia, 偶e nawi膮zanie stosunku pracy nast膮pi艂o na podstawie fa艂szywych
lub niewa偶nych dokument贸w albo zosta艂o dokonane z naruszeniem warunk贸w
okre艣lonych w art. 10 ust. 5 pkt 1 5, z zastrze偶eniem art. 10 ust. 9.
2. Wyga艣ni臋cie stosunku pracy w przypadkach okre艣lonych w ust. 1 stwierdza
dyrektor szko艂y, a w stosunku do dyrektora szko艂y organ prowadz膮cy szko艂臋.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 32/71
Art. 27. 1. Rozwi膮zanie umowy o prac臋 zawartej z nauczycielem na czas
nieokre艣lony nast臋puje z ko艅cem roku szkolnego, za trzymiesi臋cznym
wypowiedzeniem.
2. Rozwi膮zanie umowy o prac臋 zawartej z nauczycielem na czas nieokre艣lony
mo偶e nast膮pi膰 w ka偶dym czasie i bez wypowiedzenia w razie niezdolno艣ci
nauczyciela do pracy z powodu choroby trwaj膮cej d艂u偶ej ni偶 jeden rok, chyba 偶e w
szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach lekarz lecz膮cy stwierdzi mo偶liwo艣膰 powrotu
do pracy w zawodzie nauczyciela. W tym wypadku okres nieobecno艣ci w pracy
spowodowanej chorob膮 mo偶e by膰 przed艂u偶ony do dw贸ch lat, licz膮c 艂膮cznie okres
niezdolno艣ci do pracy i urlopu dla poratowania zdrowia.
3. Do rozwi膮zania stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
umowy o prac臋 na czas nieokre艣lony stosuje si臋 r贸wnie偶 przepisy art. 23 ust. 1 pkt 3,
5 i 6, ust. 2 pkt 3, 5 i 6 oraz ust. 3 5.
Art. 28. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z kt贸rym
rozwi膮zano stosunek pracy z przyczyny okre艣lonej w art. 23 ust. 1 pkt 3, przyznaje
si臋 odpraw臋 pieni臋偶n膮 w wysoko艣ci jednomiesi臋cznego wynagrodzenia zasadniczego
ostatnio pobieranego w czasie trwania stosunku pracy za ka偶dy pe艂ny rok pracy na
stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o kt贸rych mowa w art. 1
ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 1a, nieprzekraczaj膮c膮 jednak sze艣ciomiesi臋cznego
wynagrodzenia zasadniczego.
2. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z kt贸rym
rozwi膮zuje si臋 stosunek pracy z przyczyn okre艣lonych w art. 70 ust. 2, przyznaje si臋
odpraw臋 pieni臋偶n膮 na zasadach okre艣lonych w ust. 1, nieprzekraczaj膮c膮 jednak:
1) trzymiesi臋cznego wynagrodzenia zasadniczego, je偶eli okres pracy
nauczycielskiej nie przekroczy艂 10 lat;
2) sze艣ciomiesi臋cznego wynagrodzenia zasadniczego, je偶eli okres pracy
nauczycielskiej przekroczy艂 10 lat.
2a. W wypadku okre艣lonym w art. 23 ust. 1 pkt 6 nauczycielowi zatrudnionemu
na podstawie mianowania przys艂uguje jednorazowa odprawa w wysoko艣ci
jednomiesi臋cznego wynagrodzenia za ka偶dy rok pracy na stanowisku nauczyciela
religii, nie wi臋cej jednak ni偶 w wysoko艣ci trzymiesi臋cznego wynagrodzenia.
3. Odprawy okre艣lone w ust. 1 2a wyp艂aca dyrektor szko艂y, kt贸ry rozwi膮za艂 z
nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania stosunek pracy.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 33/71
Rozdzia艂 5
Warunki pracy i wynagrodzenie
Art. 29. 1. Organ prowadz膮cy szko艂臋 obowi膮zany jest zapewni膰 szkole
podstawowe warunki do realizacji przez nauczyciela zada艅 dydaktycznych,
wychowawczych i opieku艅czych.
2. Nauczycielowi przys艂uguje wyposa偶enie jego stanowiska pracy,
umo偶liwiaj膮ce realizacj臋 dydaktyczno-wychowawczego programu nauczania.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, a w odniesieniu do szk贸艂
artystycznych minister w艂a艣ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, podstawowe warunki niezb臋dne do
realizacji przez szko艂y i nauczycieli zada艅 i program贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1 i 2,
uwzgl臋dniaj膮c konieczno艣膰 realizacji przez szko艂y zada艅 statutowych oraz realizacji
przez nauczycieli zada艅 dydaktycznych, wychowawczych i opieku艅czych.
Art. 30. 1. Wynagrodzenie nauczycieli, z zastrze偶eniem art. 32, sk艂ada si臋 z:
1) wynagrodzenia zasadniczego;
2) dodatk贸w: za wys艂ug臋 lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy;
3) wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraznych zast臋pstw;
4) nagr贸d i innych 艣wiadcze艅 wynikaj膮cych ze stosunku pracy, z wy艂膮czeniem
艣wiadcze艅 z zak艂adowego funduszu 艣wiadcze艅 socjalnych i dodatk贸w
socjalnych okre艣lonych w art. 54.
2. Wysoko艣膰 wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela uzale偶niona jest od
stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji oraz wymiaru zaj臋膰
obowi膮zkowych, a wysoko艣膰 dodatk贸w odpowiednio od okresu zatrudnienia, jako艣ci
艣wiadczonej pracy i wykonywania dodatkowych zada艅 lub zaj臋膰, powierzonego
stanowiska lub sprawowanej funkcji oraz trudnych lub uci膮偶liwych warunk贸w pracy.
3. 艢rednie wynagrodzenie nauczycieli stanowi dla:
1) nauczyciela sta偶ysty 100%,
2) nauczyciela kontraktowego 111%,
3) nauczyciela mianowanego 144%,
4) nauczyciela dyplomowanego 184%
kwoty bazowej, okre艣lanej dla nauczycieli corocznie w ustawie bud偶etowej.
4. (uchylony).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 34/71
5. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy oraz po zasi臋gni臋ciu opinii Komisji Wsp贸lnej
Rz膮du i Samorz膮du Terytorialnego, okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia:
1) corocznie wysoko艣膰 minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla
nauczycieli realizuj膮cych tygodniowy obowi膮zkowy wymiar godzin, o kt贸rym
mowa w art. 42 ust. 3, oraz dla nauczycieli, kt贸rych tygodniowy obowi膮zkowy
wymiar godzin ustala si臋 na podstawie art. 42 ust. 7, oraz spos贸b
udokumentowania prawa do okre艣lonej stawki wynagrodzenia zasadniczego,
2) spos贸b obliczania wysoko艣ci stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedn膮
godzin臋 przeliczeniow膮 i minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego dla
nauczycieli realizuj膮cych tygodniowy obowi膮zkowy wymiar godzin, o kt贸rym
mowa w art. 42 ust. 4a,
3) wykaz stanowisk oraz sprawowanych funkcji uprawniaj膮cych nauczyciela do
dodatku funkcyjnego oraz og贸lne warunki przyznawania nauczycielom dodatku
motywacyjnego,
4) spos贸b ustalania wysoko艣ci wynagrodzenia za prac臋 w dniu wolnym od pracy
uwzgl臋dniaj膮c stopnie awansu zawodowego, poziom wykszta艂cenia nauczycieli i
wymiar zaj臋膰 obowi膮zkowych, stanowiska kierownicze w szkole i sprawowane
funkcje, stopie艅 zaanga偶owania nauczycieli w prac臋 oraz zapewniaj膮c, 偶e
wynagrodzenie za prac臋 w dniu wolnym od pracy uwzgl臋dnia osobist膮 stawk臋
zaszeregowania nauczyciela i dodatek za warunki pracy.
6. Organ prowadz膮cy szko艂臋 b臋d膮cy jednostk膮 samorz膮du terytorialnego,
uwzgl臋dniaj膮c przewidywan膮 struktur臋 zatrudnienia, okre艣la dla nauczycieli
poszczeg贸lnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu:
1) wysoko艣膰 stawek dodatk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczeg贸艂owe
warunki przyznawania tych dodatk贸w, z zastrze偶eniem art. 33 i 34,
2) szczeg贸艂owe warunki obliczania i wyp艂acania wynagrodzenia za godziny
ponadwymiarowe i godziny doraznych zast臋pstw, z zastrze偶eniem art. 35 ust. 3,
3) wysoko艣膰 i warunki wyp艂acania sk艂adnik贸w wynagrodzenia, o kt贸rych mowa w
ust. 1 pkt 4, o ile nie zosta艂y one okre艣lone w ustawie lub w odr臋bnych
przepisach
w taki spos贸b, aby 艣rednie wynagrodzenia nauczycieli, sk艂adaj膮ce si臋 ze
sk艂adnik贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1, odpowiada艂y na obszarze dzia艂ania danej
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 35/71
jednostki samorz膮du terytorialnego co najmniej 艣rednim wynagrodzeniom
nauczycieli, o kt贸rych mowa w ust. 3.
6a. Regulamin podlega uzgodnieniu ze zwi膮zkami zawodowymi zrzeszaj膮cymi
nauczycieli.
6b. (uchylony).
7. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
Ministrem Obrony Narodowej, ministrem w艂a艣ciwym do spraw rolnictwa i
ministrem w艂a艣ciwym do spraw 艣rodowiska okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia, dla
nauczycieli poszczeg贸lnych stopni awansu zawodowego zatrudnionych w szko艂ach
prowadzonych przez organy administracji rz膮dowej wysoko艣膰 stawek dodatk贸w, o
kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2, z zastrze偶eniem art. 33, oraz szczeg贸艂owe warunki
przyznawania tych dodatk贸w, szczeg贸艂owe warunki obliczania i wyp艂acania
wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraznych zast臋pstw,
wysoko艣膰 i warunki wyp艂acania sk艂adnik贸w wynagrodzenia, o kt贸rych mowa w ust.
1 pkt 4, o ile nie zosta艂y one okre艣lone w przepisach ustawy lub w odr臋bnych
przepisach, z zastrze偶eniem ust. 7a, uwzgl臋dniaj膮c wysoko艣ci 艣redniego
wynagrodzenia nauczycieli, o kt贸rych mowa w ust. 3, oraz zr贸偶nicowanie szk贸艂
prowadzonych przez poszczeg贸lnych ministr贸w.
7a. Minister Sprawiedliwo艣ci, uwzgl臋dniaj膮c co najmniej wysoko艣ci 艣redniego
wynagrodzenia nauczycieli, o kt贸rych mowa w ust. 3, okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, dla nauczycieli poszczeg贸lnych stopni awansu zawodowego
zatrudnionych w zak艂adach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych
o艣rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz szko艂ach przy zak艂adach karnych i
aresztach 艣ledczych wysoko艣膰 stawek dodatk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2, oraz
szczeg贸艂owe warunki przyznawania tych dodatk贸w, z zastrze偶eniem art. 33, a tak偶e
szczeg贸艂owe warunki obliczania i wyp艂acania wynagrodzenia za godziny
ponadwymiarowe i godziny doraznych zast臋pstw oraz wysoko艣膰 i warunki
wyp艂acania sk艂adnik贸w wynagrodzenia, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie
zosta艂y one okre艣lone w przepisach ustawy lub w odr臋bnych przepisach,
uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci specyfik臋 organizacji nauki, pracy wychowawczej i
resocjalizacyjnej, a tak偶e specyfik臋 nauczania prowadzonego w warunkach izolacji.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 36/71
7b. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, sk艂adniki
wynagrodzenia przys艂uguj膮cego nauczycielom, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt
1a, ich wysoko艣膰 oraz warunki i spos贸b wyp艂acania, z uwzgl臋dnieniem posiadanych
stopni awansu zawodowego.
8. 艢rodki niezb臋dne na 艣rednie wynagrodzenia nauczycieli, o kt贸rych mowa w
ust. 3, wraz z pochodnymi od wynagrodze艅, 艣rodki na odpis, o kt贸rym mowa w art.
53 ust. 1, oraz 艣rodki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z
uwzgl臋dnieniem doradztwa metodycznego, o kt贸rych mowa w art. 70a ust. 1,
zagwarantowane s膮 przez pa艅stwo w dochodach jednostek samorz膮du terytorialnego.
8a. W przypadku szk贸艂 prowadzonych przez w艂a艣ciwych ministr贸w 艣rodki
niezb臋dne na wynagrodzenia nauczycieli wraz z pochodnymi od wynagrodze艅,
艣rodki na odpis, o kt贸rym mowa w art. 53 ust. 1, oraz 艣rodki na dofinansowanie
doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzgl臋dnieniem doradztwa metodycznego,
o kt贸rych mowa w art. 70a ust. 1, zagwarantowane s膮 w bud偶etach tych ministr贸w.
9. (uchylony).
10. Organy prowadz膮ce szko艂y b臋d膮ce jednostkami samorz膮du terytorialnego
mog膮 zwi臋ksza膰 艣rodki na wynagrodzenia nauczycieli, w tym podwy偶sza膰
minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego, ustalone w przepisach wydanych na
podstawie ust. 5 pkt 1. Organy prowadz膮ce mog膮 ponadto upowa偶nia膰 dyrektor贸w
szk贸艂, w indywidualnych przypadkach oraz w granicach ustalonego planu
finansowego szko艂y, do przyznawania minimalnej stawki wynagrodzenia
zasadniczego nauczyciela wy偶szej od ustalonej w przepisach wydanych na podstawie
ust. 5 pkt 1 lub podwy偶szonej przez organ prowadz膮cy.
10a. Podwy偶szenie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego
nast臋puje w trybie okre艣lonym w ust. 6.
10b. Zwi臋kszenie 艣rodk贸w na poszczeg贸lne sk艂adniki wynagrodzenia dla
nauczycieli ponad poziom okre艣lony w ust. 3 mo偶e odbywa膰 si臋 wy艂膮cznie z
dochod贸w w艂asnych jednostek samorz膮du terytorialnego lub ze 艣rodk贸w
pochodz膮cych z bud偶etu Unii Europejskiej.
11. Podwy偶szenie wynagrodze艅 dla nauczycieli nast臋puje nie p贸zniej ni偶 w
ci膮gu 3 miesi臋cy po og艂oszeniu ustawy bud偶etowej, z wyr贸wnaniem od dnia 1
stycznia danego roku.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 37/71
Art. 30a. 1. W terminie do dnia 20 stycznia ka偶dego roku organ prowadz膮cy
szko艂臋 b臋d膮cy jednostk膮 samorz膮du terytorialnego przeprowadza analiz臋
poniesionych w poprzednim roku kalendarzowym wydatk贸w na wynagrodzenia
nauczycieli w odniesieniu do wysoko艣ci 艣rednich wynagrodze艅, o kt贸rych mowa w
art. 30 ust. 3, oraz 艣redniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli na
poszczeg贸lnych stopniach awansu zawodowego.
2. W przypadku nieosi膮gni臋cia w roku podlegaj膮cym analizie wysoko艣ci
艣rednich wynagrodze艅, o kt贸rych mowa w art. 30 ust. 3, w sk艂adnikach wskazanych
w art. 30 ust. 1 organ prowadz膮cy szko艂臋 b臋d膮cy jednostk膮 samorz膮du terytorialnego
ustala kwot臋 r贸偶nicy mi臋dzy wydatkami poniesionymi na wynagrodzenia nauczycieli
w danym roku w sk艂adnikach, o kt贸rych mowa w art. 30 ust. 1, a iloczynem
艣redniorocznej liczby etat贸w nauczycieli na poszczeg贸lnych stopniach awansu
zawodowego oraz 艣rednich wynagrodze艅 nauczycieli, o kt贸rych mowa w art. 30 ust.
3, ustalonych w danym roku.
3. Kwota r贸偶nicy, o kt贸rej mowa w ust. 2, jest dzielona mi臋dzy nauczycieli
zatrudnionych i pobieraj膮cych wynagrodzenie w roku, dla kt贸rego ustalono kwot臋
r贸偶nicy, w szko艂ach prowadzonych przez jednostk臋 samorz膮du terytorialnego i
wyp艂acana w terminie do dnia 31 stycznia roku kalendarzowego nast臋puj膮cego po
roku, dla kt贸rego wyliczono kwot臋 r贸偶nicy, w formie jednorazowego dodatku
uzupe艂niaj膮cego ustalanego proporcjonalnie do okresu zatrudnienia oraz osobistej
stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela, zapewniaj膮c osi膮gni臋cie 艣rednich
wynagrodze艅 na poszczeg贸lnych stopniach awansu zawodowego, o kt贸rych mowa w
art. 30 ust. 3, w danej jednostce samorz膮du terytorialnego w roku, dla kt贸rego
wyliczono kwot臋 r贸偶nicy.
4. W terminie do dnia 10 lutego roku kalendarzowego nast臋puj膮cego po roku,
kt贸ry podlega艂 analizie, organ prowadz膮cy szko艂臋 b臋d膮cy jednostk膮 samorz膮du
terytorialnego sporz膮dza sprawozdanie z wysoko艣ci 艣rednich wynagrodze艅
nauczycieli na poszczeg贸lnych stopniach awansu zawodowego w szko艂ach i
plac贸wkach prowadzonych przez t臋 jednostk臋 samorz膮du terytorialnego, z
uwzgl臋dnieniem wysoko艣ci kwoty r贸偶nicy, o kt贸rej mowa w ust. 2, o ile wyst膮pi艂a.
5. Organ prowadz膮cy szko艂臋 b臋d膮cy jednostk膮 samorz膮du terytorialnego
przedk艂ada sprawozdanie, o kt贸rym mowa w ust. 4, w terminie 7 dni od jego
sporz膮dzenia, regionalnej izbie obrachunkowej, a tak偶e organowi stanowi膮cemu tej
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 38/71
jednostki samorz膮du terytorialnego, dyrektorom szk贸艂 prowadzonych przez t臋
jednostk臋 oraz zwi膮zkom zawodowym zrzeszaj膮cym nauczycieli.
6. Jednorazowy dodatek uzupe艂niaj膮cy, o kt贸rym mowa w ust. 3, nie jest
uwzgl臋dniany jako sk艂adnik poniesionych wydatk贸w na wynagrodzenia nauczycieli
w odniesieniu do wysoko艣ci 艣rednich wynagrodze艅, o kt贸rych mowa w art. 30 ust. 3,
w roku, w kt贸rym zosta艂 wyp艂acony.
7. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, spos贸b opracowywania sprawozdania, o kt贸rym mowa w ust. 4, w
szczeg贸lno艣ci:
1) spos贸b wyliczania 艣rednich wynagrodze艅 nauczycieli na poszczeg贸lnych
stopniach awansu zawodowego, o kt贸rych mowa w art. 30 ust. 3,
2) spos贸b ustalania 艣redniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli,
3) spos贸b ustalania kwoty r贸偶nicy, o kt贸rej mowa w ust. 2,
4) spos贸b ustalania wysoko艣ci jednorazowego dodatku uzupe艂niaj膮cego
a tak偶e wz贸r formularza sprawozdania, uwzgl臋dniaj膮c okres obowi膮zywania kwoty
bazowej, o kt贸rej mowa w art. 30 ust. 3, okresy zatrudnienia, w kt贸rych nauczyciele
nie s膮 wliczani do 艣redniorocznej struktury zatrudnienia, oraz zmiany wysoko艣ci
wynagrodze艅 i struktury zatrudnienia nauczycieli wynikaj膮ce z uzyskiwania przez
nich kolejnych stopni awansu zawodowego.
Art. 30b. Regionalna izba obrachunkowa, w trybie okre艣lonym w przepisach
ustawy z dnia 7 pazdziernika 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U.
z 2012 r. poz. 1113 oraz z 2013 r. poz. 1646), dotycz膮cych kontroli gospodarki
finansowej jednostek samorz膮du terytorialnego, kontroluje osi膮gni臋cie w
poszczeg贸lnych jednostkach samorz膮du terytorialnego wysoko艣ci 艣rednich
wynagrodze艅 nauczycieli, o kt贸rych mowa w art. 30 ust. 3, z uwzgl臋dnieniem art.
30a ust. 3.
Art. 31. Nauczycielowi dyplomowanemu, kt贸ry uzyska艂 tytu艂 honorowy
profesora o艣wiaty, organ prowadz膮cy wyp艂aca jednorazow膮 gratyfikacj臋 pieni臋偶n膮 w
wysoko艣ci 6-miesi臋cznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego.
Art. 32. 1. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym na
stanowiskach, na kt贸rych wymagane s膮 kwalifikacje pedagogiczne, w urz臋dach
organ贸w administracji rz膮dowej i kuratoriach o艣wiaty przys艂uguje wynagrodzenie i
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 39/71
inne 艣wiadczenia, okre艣lone dla cz艂onk贸w korpusu s艂u偶by cywilnej w ustawie z dnia
21 listopada 2008 r. o s艂u偶bie cywilnej (Dz. U. Nr 227, poz. 1505, z p贸zn. zm.4)).
2. Do nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na
stanowiskach, na kt贸rych wymagane s膮 kwalifikacje pedagogiczne, w
specjalistycznej jednostce nadzoru, o kt贸rej mowa w art. 32a ustawy o systemie
o艣wiaty, w organach sprawuj膮cych nadz贸r pedagogiczny nad zak艂adami
poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o艣rodkami diagnostyczno-
konsultacyjnymi oraz szko艂ami przy zak艂adach karnych w zakresie wynagrodzenia i
innych 艣wiadcze艅 stosuje si臋 odpowiednio przepisy ustawy, o kt贸rej mowa w ust. 1.
3. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym na
stanowiskach, na kt贸rych wymagane s膮 kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej
Komisji Egzaminacyjnej, okr臋gowych komisjach egzaminacyjnych, publicznych
plac贸wkach doskonalenia nauczycieli o zasi臋gu og贸lnokrajowym, publicznych
plac贸wkach doskonalenia nauczycieli szk贸艂 artystycznych oraz publicznych
plac贸wkach doskonalenia nauczycieli przedmiot贸w zawodowych, kt贸rzy nauczaj膮 w
szko艂ach rolniczych, o kt贸rych mowa odpowiednio w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b, ust. 3c
i ust. 3d pkt 2 ustawy o systemie o艣wiaty, opr贸cz wynagrodzenia zasadniczego
przys艂uguj膮 dodatki: za wys艂ug臋 lat, motywacyjny oraz s艂u偶bowy.
4. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz
ministrem w艂a艣ciwym do spraw rolnictwa, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia,
wysoko艣膰 i warunki przyznawania dodatk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 3, z
zastrze偶eniem art. 33, uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zr贸偶nicowania ich wysoko艣ci w
zale偶no艣ci od jako艣ci 艣wiadczonej pracy i zajmowanego stanowiska.
Art. 33. 1. Nauczycielom przys艂uguje dodatek za wys艂ug臋 lat, w wysoko艣ci 1%
wynagrodzenia zasadniczego za ka偶dy rok pracy, wyp艂acany w okresach
miesi臋cznych poczynaj膮c od czwartego roku pracy, z tym 偶e dodatek ten nie mo偶e
przekroczy膰 20% wynagrodzenia zasadniczego.
2. (uchylony).
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy, okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸lne
4)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 i Nr 219, poz.
1706, z 2011 r. Nr 82, poz. 451, Nr 185, poz. 1092 i Nr 201, poz. 1183 oraz z 2012 r. poz. 1544.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 40/71
przypadki zaliczania okres贸w zatrudnienia oraz innych okres贸w uprawniaj膮cych do
dodatku za wys艂ug臋 lat.
Art. 34. 1. Nauczycielom pracuj膮cym w trudnych lub uci膮偶liwych warunkach
przys艂uguje z tego tytu艂u dodatek za warunki pracy.
2. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy, okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia, wykaz
trudnych i uci膮偶liwych warunk贸w pracy, stanowi膮cych podstaw臋 do przyznania z
tego tytu艂u dodatku, o kt贸rym mowa w ust. 1, bior膮c pod uwag臋 w szczeg贸lno艣ci
stopie艅 trudno艣ci zaj臋膰 realizowanych w warunkach trudnych i uci膮偶liwych.
3. (uchylony).
Art. 35. 1. W szczeg贸lnych wypadkach, podyktowanych wy艂膮cznie
konieczno艣ci膮 realizacji programu nauczania, nauczyciel mo偶e by膰 obowi膮zany do
odp艂atnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadan膮 specjalno艣ci膮,
kt贸rych liczba nie mo偶e przekroczy膰 1/4 tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru
godzin zaj臋膰. Przydzielenie nauczycielowi wi臋kszej liczby godzin
ponadwymiarowych mo偶e nast膮pi膰 wy艂膮cznie za jego zgod膮, jednak w wymiarze
nieprzekraczaj膮cym 1/2 tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰.
2. Przez godzin臋 ponadwymiarow膮 rozumie si臋 przydzielon膮 nauczycielowi
godzin臋 zaj臋膰 dydaktycznych, wychowawczych lub opieku艅czych powy偶ej
tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 dydaktycznych,
wychowawczych lub opieku艅czych.
2a. Przez godzin臋 doraznego zast臋pstwa rozumie si臋 przydzielon膮
nauczycielowi godzin臋 zaj臋膰 dydaktycznych, wychowawczych lub opieku艅czych
powy偶ej tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 dydaktycznych,
wychowawczych lub opieku艅czych, kt贸rej realizacja nast臋puje w zast臋pstwie
nieobecnego nauczyciela.
3. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i za godziny doraznych
zast臋pstw wyp艂aca si臋 wed艂ug stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z
uwzgl臋dnieniem dodatku za warunki pracy.
4. Kobiecie w ci膮偶y, osobie wychowuj膮cej dziecko do lat 4 oraz nauczycielowi
w trakcie odbywania sta偶u nie przydziela si臋 pracy w godzinach ponadwymiarowych
bez ich zgody.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 41/71
Art. 35a. 1. Nauczycielom wymienionym w art. 1 ust. 1, kt贸rzy w ramach
program贸w finansowanych ze 艣rodk贸w pochodz膮cych z bud偶etu Unii Europejskiej
prowadz膮 zaj臋cia bezpo艣rednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, za
ka偶d膮 godzin臋 prowadzenia tych zaj臋膰 przys艂uguje wynagrodzenie w wysoko艣ci
ustalonej w spos贸b okre艣lony w art. 35 ust. 3.
2. Zaj臋cia, o kt贸rych mowa w ust. 1, s膮 przydzielane za zgod膮 nauczyciela.
3. Zaj臋cia, o kt贸rych mowa w ust. 1, nie s膮 wliczane do tygodniowego
obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 dydaktycznych, wychowawczych i
opieku艅czych, prowadzonych bezpo艣rednio z uczniami lub wychowankami albo na
ich rzecz.
4. Wynagrodzenia nauczycieli, o kt贸rym mowa w ust. 1, nie uwzgl臋dnia si臋
przy obliczaniu kwot wydatkowanych na 艣rednie wynagrodzenia nauczycieli, o
kt贸rych mowa w art. 30 ust. 3.
Art. 36. 1. Uk艂ady zbiorowe pracy dla nauczycieli mog膮 by膰 zawierane na
zasadach okre艣lonych w dziale jedenastym Kodeksu pracy, z zastrze偶eniem ust. 2.
2. Zawieranie uk艂ad贸w zbiorowych pracy dla nauczycieli, o kt贸rych mowa w
ust. 1, nie mo偶e powodowa膰 dodatkowych skutk贸w finansowych dla bud偶etu
pa艅stwa.
Art. 37. (uchylony).
Art. 38. Nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia od dnia nawi膮zania
stosunku pracy.
Art. 39. 1. Zmiana wysoko艣ci wynagrodzenia w czasie trwania stosunku pracy
w zwi膮zku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego nauczyciela
nast臋puje z pierwszym dniem roku szkolnego nast臋puj膮cego po roku szkolnym, w
kt贸rym nauczyciel uzyska艂 wy偶szy stopie艅 awansu. Zmiana wysoko艣ci
wynagrodzenia z innych przyczyn nast臋puje z pierwszym dniem najbli偶szego
miesi膮ca kalendarzowego, je偶eli inne przyczyny nie nast膮pi艂y od pierwszego dnia
danego miesi膮ca kalendarzowego.
1a. W przypadku uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego w trybie
art. 9b ust. 3a zmiana wysoko艣ci wynagrodzenia nast臋puje z dniem 1 stycznia
danego roku, nast臋puj膮cego po roku kalendarzowym, w kt贸rym nauczyciel uzyska艂
wy偶szy stopie艅 awansu.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 42/71
2. W razie zmiany miejsca pracy, poci膮gaj膮cej za sob膮 zmian臋 wysoko艣ci
wynagrodzenia, prawo do wynagrodzenia odpowiadaj膮cego nowemu miejscu pracy
przys艂uguje od pierwszego dnia miesi膮ca kalendarzowego, nast臋puj膮cego po obj臋ciu
obowi膮zk贸w pracowniczych w nowym miejscu pracy, je偶eli obj臋cie tych
obowi膮zk贸w nie nast膮pi艂o od dnia pierwszego danego miesi膮ca kalendarzowego.
3. Wynagrodzenie wyp艂acane jest nauczycielowi miesi臋cznie z g贸ry w
pierwszym dniu miesi膮ca. Je偶eli pierwszy dzie艅 miesi膮ca jest dniem ustawowo
wolnym od pracy, wynagrodzenie wyp艂acane jest w dniu nast臋pnym.
4. Sk艂adniki wynagrodzenia, kt贸rych wysoko艣膰 mo偶e by膰 ustalona jedynie na
podstawie ju偶 wykonanych prac, wyp艂aca si臋 miesi臋cznie lub jednorazowo z do艂u w
ostatnim dniu miesi膮ca. Je偶eli ostatni dzie艅 miesi膮ca jest dniem ustawowo wolnym
od pracy, wynagrodzenie wyp艂acane jest w dniu poprzedzaj膮cym ten dzie艅, a w
wypadkach szczeg贸lnie uzasadnionych wynagrodzenie mo偶e by膰 wyp艂acone w
jednym z ostatnich pi臋ciu dni miesi膮ca lub w dniu wyp艂aty wynagrodzenia, o kt贸rym
mowa w ust. 3.
Art. 40. Prawo do wynagrodzenia ga艣nie z ostatnim dniem miesi膮ca
kalendarzowego, w kt贸rym nast膮pi艂o wyga艣ni臋cie lub rozwi膮zanie stosunku pracy.
Art. 41. (uchylony).
Art. 42. 1. Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pe艂nym wymiarze zaj臋膰 nie
mo偶e przekracza膰 40 godzin na tydzie艅.
2. W ramach czasu pracy, o kt贸rym mowa w ust. 1, oraz ustalonego
wynagrodzenia nauczyciel obowi膮zany jest realizowa膰:
1) zaj臋cia dydaktyczne, wychowawcze i opieku艅cze, prowadzone bezpo艣rednio z
uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze okre艣lonym w ust.
3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7;
2) inne zaj臋cia i czynno艣ci wynikaj膮ce z zada艅 statutowych szko艂y, w tym zaj臋cia
opieku艅cze i wychowawcze uwzgl臋dniaj膮ce potrzeby i zainteresowania
uczni贸w, z tym 偶e w ramach tych zaj臋膰:
a) nauczyciel szko艂y podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest
obowi膮zany prowadzi膰 zaj臋cia opieki 艣wietlicowej lub zaj臋cia w ramach
godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji
dyrektora szko艂y, z wyj膮tkiem godzin przeznaczonych na zwi臋kszenie
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 43/71
liczby godzin obowi膮zkowych zaj臋膰 edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin
w tygodniu,
b) nauczyciel szko艂y ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowi膮zany
prowadzi膰 zaj臋cia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach
nauczania do dyspozycji dyrektora szko艂y, z wyj膮tkiem godzin
przeznaczonych na zwi臋kszenie liczby godzin obowi膮zkowych zaj臋膰
edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu;
3) zaj臋cia i czynno艣ci zwi膮zane z przygotowaniem si臋 do zaj臋膰, samokszta艂ceniem
i doskonaleniem zawodowym.
2a. Nauczyciel, na sw贸j wniosek z艂o偶ony na pi艣mie do dyrektora szko艂y przed
rozpocz臋ciem zaj臋膰 w danym roku szkolnym, mo偶e realizowa膰 zaj臋cia dydaktyczne,
wychowawcze i opieku艅cze w wymiarze okre艣lonym w ust. 4a. Dyrektor szko艂y
mo偶e wyrazi膰 zgod臋 na realizacj臋 zaj臋膰 w danym roku szkolnym w ustalonym z
nauczycielem wymiarze okre艣lonym w ust. 4a, je偶eli taka mo偶liwo艣膰 wynika z
zatwierdzonego przez organ prowadz膮cy szko艂臋 arkusza organizacyjnego szko艂y.
2b. W ramach:
1) zaj臋膰, o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 1, nauczyciel jest obowi膮zany uczestniczy膰
w przeprowadzaniu cz臋艣ci ustnej egzaminu maturalnego;
2) innych zaj臋膰 i czynno艣ci wynikaj膮cych z zada艅 statutowych szko艂y, o kt贸rych
mowa w ust. 2 pkt 2, nauczyciel jest obowi膮zany uczestniczy膰 w
przeprowadzaniu odpowiednio: sprawdzianu w ostatnim roku nauki w szkole
podstawowej, egzaminu w ostatnim roku nauki w gimnazjum, egzaminu
potwierdzaj膮cego kwalifikacje zawodowe, egzaminu potwierdzaj膮cego
kwalifikacje w zawodzie i egzaminu maturalnego z wyj膮tkiem cz臋艣ci ustnej.
2c. Nauczyciel prowadzi zaj臋cia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w
ramach zaj臋膰, o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 1.
3. Tygodniowy obowi膮zkowy wymiar godzin zaj臋膰 dydaktycznych,
wychowawczych i opieku艅czych, prowadzonych bezpo艣rednio z uczniami lub
wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pe艂nym wymiarze
zaj臋膰 ustala si臋, z zastrze偶eniem ust. 2a i 4a, wed艂ug nast臋puj膮cych norm:
Tygodniowa liczba
Lp. Stanowisko typ (rodzaj) szko艂y godzin
obowi膮zkowego
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 44/71
wymiaru zaj臋膰
dydaktycznych,
wychowawczych,
opieku艅czych
Nauczyciele przedszkoli, z wyj膮tkiem nauczycieli pracuj膮cych 25
1
z grupami dzieci 6-letnich
Nauczyciele przedszkoli i innych plac贸wek przedszkolnych 22
2
pracuj膮cych z grupami dzieci 6-letnich
Nauczyciele: przedszkoli specjalnych, szk贸艂 podstawowych, 18
gimnazj贸w, szk贸艂 specjalnych, lice贸w og贸lnokszta艂c膮cych,
przedmiot贸w teoretycznych w szko艂ach prowadz膮cych
kszta艂cenie zawodowe, w tym w szko艂ach specjalnych i
3 szkolenia rzemie艣lniczego w schroniskach dla nieletnich oraz
zak艂adach poprawczych, przedmiot贸w teoretycznych na
kwalifikacyjnych kursach zawodowych, przedmiot贸w
artystycznych i og贸lnokszta艂c膮cych w szko艂ach artystycznych i
innych plac贸wkach kszta艂cenia artystycznego
Nauczyciele kolegi贸w nauczycielskich, z wyj膮tkiem nauczycieli 15]
[45) kolegi贸w j臋zyk贸w obcych, kulturalno-o艣wiatowego i
bibliotekarskiego
Nauczyciele praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach 22
5
szk贸艂 i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych
Wychowawcy 艣wietlic szkolnych i p贸艂internat贸w (z wyj膮tkiem 26
wychowawc贸w 艣wietlic szk贸艂 specjalnych), 艣wietlic i klub贸w
6 艣rodowiskowych, w tym: profilaktyczno-wychowawczych i
terapeutycznych, wychowawcy m艂odzie偶owych o艣rodk贸w
socjoterapii
Wychowawcy internat贸w, burs, ogrod贸w jordanowskich, 30
7 艣wietlic dworcowych, sta艂ych szkolnych schronisk
m艂odzie偶owych
5)
Przepis uchylaj膮cy lp. 4 w tabeli w ust. 3 w art. 42 wejdzie w 偶ycie z dn. 1.10.2016 r. (Dz. U. z 2014
r. poz. 1198).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 45/71
Wychowawcy:
a) w zak艂adach opieku艅czo-leczniczych dla dzieci, 26
b) w domach wczas贸w dzieci臋cych 26
w tym na zaj臋cia dydaktyczne, 10
c) w specjalnych o艣rodkach szkolno-wychowawczych, 24
8
zak艂adach poprawczych, schroniskach dla nieletnich,
艣wietlicach szk贸艂 specjalnych, rodzinnych o艣rodkach
diagnostyczno-konsultacyjnych, m艂odzie偶owych o艣rodkach
wychowawczych, zespo艂ach pozalekcyjnych zaj臋膰
wychowawczych zorganizowanych w podmiotach leczniczych
Nauczyciele pa艂ac贸w m艂odzie偶y, m艂odzie偶owych dom贸w 18
9 kultury, ognisk pracy pozaszkolnej, pozaszkolnych plac贸wek
specjalistycznych, mi臋dzyszkolnych o艣rodk贸w sportowych
10 Nauczyciele bibliotekarze bibliotek szkolnych 30
11 Nauczyciele poradni psychologiczno-pedagogicznych 20
[3a. Obowi膮zku prowadzenia zaj臋膰 w wymiarze okre艣lonym w ust. 2 pkt 2 lit. a
Nowe brzmienie
ust. 3a w art. 42
i b nie stosuje si臋 do dyrektora i wicedyrektora szko艂y oraz nauczyciela, kt贸ry
wejdzie w 偶ycie z
dn. 1.10.2016 r.
obowi膮zki dyrektora lub wicedyrektora szko艂y pe艂ni w zast臋pstwie nauczyciela,
(Dz. U. z 2014 r.
poz. 1198).
kt贸remu powierzono to stanowisko, a tak偶e do nauczycieli kolegi贸w nauczycielskich,
nauczycieli kolegi贸w pracownik贸w s艂u偶b spo艂ecznych, nauczycieli szk贸艂
artystycznych i nauczycieli szk贸艂, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a.]
<3a. Obowi膮zku prowadzenia zaj臋膰 w wymiarze okre艣lonym w ust. 2 pkt 2
lit. a i b nie stosuje si臋 do dyrektora i wicedyrektora szko艂y oraz nauczyciela,
kt贸ry obowi膮zki dyrektora lub wicedyrektora szko艂y pe艂ni w zast臋pstwie
nauczyciela, kt贸remu powierzono to stanowisko, a tak偶e do nauczycieli kolegi贸w
pracownik贸w s艂u偶b spo艂ecznych, nauczycieli szk贸艂 artystycznych i nauczycieli
szk贸艂, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a.>
3b. Nauczycielowi zatrudnionemu w niepe艂nym wymiarze zaj臋膰, wymiar zaj臋膰,
o kt贸rym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a i b, w okresie rozliczeniowym, o kt贸rym mowa w
ust. 7a pkt 2, obni偶a si臋 proporcjonalnie do wykonywanego wymiaru zaj臋膰.
3c. Wymiar zaj臋膰, o kt贸rym mowa:
1) w ust. 2 pkt 2 lit. a, ulega obni偶eniu o 2 godziny,
2) w ust. 2 pkt 2 lit. b, ulega obni偶eniu o 1 godzin臋
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 46/71
za ka偶dy tydzie艅 niezdolno艣ci nauczyciela do pracy, w p贸艂rocznym okresie
rozliczeniowym.
4. (uchylony).
4a. Zaj臋cia dydaktyczne, opieku艅cze i wychowawcze mog膮 by膰 realizowane, z
zastrze偶eniem ust. 2a, w wymiarze:
1) od 19 do 27 godzin przez nauczycieli, o kt贸rych mowa w ust. 3 w tabeli w
rubryce: stanowisko typ (rodzaj) szko艂y, w lp. 3 i 9;
2) od 23 do 26 godzin przez nauczycieli, o kt贸rych mowa w ust. 3 w tabeli w
rubryce: stanowisko typ (rodzaj) szko艂y, w lp. 5.
5. Prac臋 wykonywan膮 w wymiarze okre艣lonym w ust. 3 lub ustalonym na
podstawie ust. 4a albo ust. 7 uznaje si臋 w zakresie uprawnie艅 pracowniczych za
prac臋 wykonywan膮 w pe艂nym wymiarze zaj臋膰.
5a. Nauczyciel, kt贸ry realizuje tygodniowy obowi膮zkowy wymiar zaj臋膰
zgodnie z ust. 4a, nie mo偶e mie膰 przydzielonych godzin ponadwymiarowych, z
wyj膮tkiem godzin doraznych zast臋pstw.
5b. Nauczyciel, kt贸ry realizuje tygodniowy obowi膮zkowy wymiar zaj臋膰
zgodnie z ust. 3 i dla kt贸rego ustalony plan zaj臋膰 w pewnych okresach roku
szkolnego nie wyczerpuje obowi膮zuj膮cego tego nauczyciela tygodniowego wymiaru
godzin zaj臋膰 dydaktycznych, powinien naucza膰 odpowiednio wi臋ksz膮 liczb臋 godzin
w innych okresach danego roku szkolnego. Praca wykonywana zgodnie z tak
ustalonym planem zaj臋膰 nie jest prac膮 w godzinach ponadwymiarowych.
6. Dyrektorowi i wicedyrektorowi szko艂y oraz nauczycielowi pe艂ni膮cemu inne
stanowisko kierownicze w szkole, a tak偶e nauczycielowi, kt贸ry obowi膮zki
kierownicze pe艂ni w zast臋pstwie nauczyciela, kt贸remu powierzono stanowisko
kierownicze, obni偶a si臋 tygodniowy obowi膮zkowy wymiar godzin zaj臋膰 w
zale偶no艣ci od wielko艣ci i typu szko艂y oraz warunk贸w pracy lub zwalnia si臋 ich od
obowi膮zku realizacji zaj臋膰, o kt贸rych mowa w ust. 3.
7. Organ prowadz膮cy szko艂臋 lub plac贸wk臋 okre艣la:
1) zasady rozliczania tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰
nauczycieli, dla kt贸rych ustalony plan zaj臋膰 jest r贸偶ny w poszczeg贸lnych
okresach roku szkolnego;
2) zasady udzielania i rozmiar obni偶ek, o kt贸rych mowa w ust. 6, oraz przyznaje
zwolnienia od obowi膮zku realizacji zaj臋膰, o kt贸rych mowa w ust. 3;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 47/71
3) tygodniowy obowi膮zkowy wymiar godzin zaj臋膰 nauczycieli szk贸艂
niewymienionych w ust. 3, nauczycieli szk贸艂, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2
pkt 1a, nauczycieli prowadz膮cych kszta艂cenie w formie zaocznej, nauczycieli
kolegi贸w pracownik贸w s艂u偶b spo艂ecznych, nauczycieli kszta艂cenia na
odleg艂o艣膰, nauczycieli realizuj膮cych w ramach stosunku pracy obowi膮zki
okre艣lone dla stanowisk o r贸偶nym tygodniowym obowi膮zkowym wymiarze
godzin, pedagog贸w, psycholog贸w, logoped贸w, doradc贸w zawodowych
prowadz膮cych zaj臋cia zwi膮zane z wyborem kierunku kszta艂cenia i zawodu w
celu wspomagania uczni贸w w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i
zawodowych, o kt贸rych mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust.
2 pkt 11 ustawy o systemie o艣wiaty, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych
oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczeg贸lnych zaj臋膰 w formie
zaocznej i w kszta艂ceniu na odleg艂o艣膰.
7a. Zaj臋cia i czynno艣ci realizowane w ramach czasu pracy nauczyciela:
1) o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 1, s膮 rejestrowane i rozliczane w okresach
tygodniowych odpowiednio w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zaj臋膰;
2) o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 2, realizowane w wymiarze okre艣lonym w ust. 2
pkt 2 odpowiednio w lit. a i b, s膮 rejestrowane i rozliczane w okresach
p贸艂rocznych w dziennikach zaj臋膰 pozalekcyjnych.
8. (uchylony).
9. (uchylony).
Art. 42a. 1. Organ prowadz膮cy szko艂臋 lub plac贸wk臋 mo偶e okre艣li膰 przypadki,
w jakich nauczycielowi zatrudnionemu w pe艂nym wymiarze zaj臋膰 mo偶na obni偶y膰
tygodniowy obowi膮zkowy wymiar godzin zaj臋膰, oraz warunki i tryb tego obni偶enia.
2. Obni偶enie tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 nie mo偶e
spowodowa膰 zmniejszenia wynagrodzenia oraz ograniczenia innych uprawnie艅
nauczyciela.
3. Nauczyciel korzystaj膮cy z obni偶onego tygodniowego obowi膮zkowego
wymiaru godzin zaj臋膰 nie mo偶e mie膰 godzin ponadwymiarowych, z wyj膮tkiem
nauczycieli, o kt贸rych mowa w art. 42 ust. 6.
4. (uchylony).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 48/71
Art. 42b. 1. Nauczyciel mo偶e by膰 obowi膮zany do realizowania tygodniowego
obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 wychowawczych tak偶e w porze nocnej.
2. Za ka偶d膮 godzin臋 pracy w porze nocnej nauczycielowi przys艂uguje
dodatkowe wynagrodzenie w wysoko艣ci 15% godzinowej stawki wynagrodzenia
zasadniczego, jednak偶e nie ni偶szej ni偶 ustalona na podstawie art. 1518 偶 1 Kodeksu
pracy.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw zabezpieczenia spo艂ecznego, w porozumieniu z
w艂a艣ciwymi ministrami, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, szko艂y i przypadki, w
kt贸rych nauczyciel mo偶e by膰 obowi膮zany do realizowania tygodniowego
obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 wychowawczych tak偶e w porze nocnej, oraz
warunki, na jakich mo偶e si臋 to odbywa膰, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci:
1) konieczno艣膰 zapewnienia opieki w porze nocnej w plac贸wkach 艣wiadcz膮cych
opiek臋 ca艂kowit膮 lub przyjmuj膮cych dzieci tak偶e w nocy;
2) zapobieganie zagro偶eniom dla wychowank贸w ze strony 艣rodowiska lokalnego;
3) warunki lokalowe szk贸艂;
4) r贸wnomierne obci膮偶enie nauczycieli prac膮 w porze nocnej.
Art. 42c. 1. Nauczyciela zatrudnionego w pe艂nym wymiarze zaj臋膰 obowi膮zuje
pi臋ciodniowy tydzie艅 pracy. Nauczycielom dokszta艂caj膮cym si臋, wykonuj膮cym inne
wa偶ne spo艂ecznie zadania lub je偶eli to wynika z organizacji pracy w szkole
dyrektor szko艂y mo偶e ustali膰 czterodniowy tydzie艅 pracy.
2. W szko艂ach, w kt贸rych praca odbywa si臋 we wszystkie dni tygodnia,
nauczyciel korzysta co najmniej raz na dwa tygodnie z dwu kolejnych dni wolnych
od pracy, z kt贸rych jeden musi przypada膰 w niedziel臋. Nie dotyczy to nauczyciela
pracuj膮cego w systemie kszta艂cenia zaocznego.
3. Za zaj臋cia dydaktyczne, wychowawcze lub opieku艅cze, wykonywane w dniu
wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzie艅 wolny od pracy. W szczeg贸lnie
uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odr臋bne
wynagrodzenie, w wysoko艣ci ustalonej w spos贸b okre艣lony w przepisach wydanych
na podstawie art. 30 ust. 5.
4. Za prac臋 w 艣wi臋to, przypadaj膮ce poza dwoma dniami w tygodniu wolnymi
od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzie艅 wolny od pracy. W szczeg贸lnie
uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje
wynagrodzenie, o kt贸rym mowa w ust. 3, ze 100% dodatkiem.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 49/71
Art. 43. (uchylony).
Art. 44. (uchylony).
Art. 45. (uchylony).
Art. 46. (uchylony).
Rozdzia艂 6
Nagrody i odznaczenia
Art. 47. 1. Za wieloletni膮 prac臋 nauczyciel otrzymuje nagrod臋 jubileuszow膮 w
wysoko艣ci:
1) za 20 lat pracy 75% wynagrodzenia miesi臋cznego;
2) za 25 lat pracy 100% wynagrodzenia miesi臋cznego;
3) za 30 lat pracy 150% wynagrodzenia miesi臋cznego;
4) za 35 lat pracy 200% wynagrodzenia miesi臋cznego;
5) za 40 lat pracy 250% wynagrodzenia miesi臋cznego.
2. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania w porozumieniu z
ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia,
szczeg贸艂owe zasady ustalania okres贸w pracy i innych okres贸w uprawniaj膮cych
nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczeg贸艂owe zasady jej obliczania i
wyp艂acania.
Art. 48. Nauczycielowi przys艂uguje dodatkowe wynagrodzenie roczne na
zasadach i w wysoko艣ci okre艣lonych w ustawie z dnia 12 grudnia 1997 r. o
dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej
(Dz. U. z 2013 r. poz. 1144).
Art. 49. 1. Tworzy si臋 specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich
osi膮gni臋cia dydaktyczno-wychowawcze:
1) w bud偶etach organ贸w prowadz膮cych szko艂y w wysoko艣ci co najmniej 1%
planowanych rocznych wynagrodze艅 osobowych, z przeznaczeniem na wyp艂aty
nagr贸d organ贸w prowadz膮cych szko艂y i dyrektor贸w szk贸艂;
2) w bud偶etach wojewod贸w 艂膮cznie w wysoko艣ci stanowi膮cej r贸wnowarto艣膰 2744
艣rednich wynagrodze艅 nauczyciela sta偶ysty, z przeznaczeniem na wyp艂aty
nagr贸d kurator贸w o艣wiaty oraz nagr贸d organ贸w sprawuj膮cych nadz贸r
pedagogiczny dla nauczycieli, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 50/71
3) w bud偶ecie ministra w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i wychowania w wysoko艣ci
stanowi膮cej r贸wnowarto艣膰 2015 艣rednich wynagrodze艅 nauczyciela sta偶ysty, z
przeznaczeniem na wyp艂aty nagr贸d tego ministra.
2. Organy prowadz膮ce szko艂y ustalaj膮 kryteria i tryb przyznawania nagr贸d dla
nauczycieli za ich osi膮gni臋cia w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej i
opieku艅czej, w tym realizacji zada艅 zwi膮zanych z zapewnieniem bezpiecze艅stwa
uczniom w czasie zaj臋膰 organizowanych przez szko艂臋, oraz realizacji innych zada艅
statutowych szko艂y, ze 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 1, uwzgl臋dniaj膮c w
szczeg贸lno艣ci spos贸b podzia艂u 艣rodk贸w na nagrody organ贸w prowadz膮cych szko艂y i
dyrektor贸w szk贸艂, tryb zg艂aszania kandydat贸w do nagr贸d oraz zasad臋, 偶e nagroda
mo偶e by膰 przyznana nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej roku.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, kryteria i tryb przyznawania nagr贸d dla nauczycieli za ich
osi膮gni臋cia w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opieku艅czej, w tym
realizacji zada艅 zwi膮zanych z zapewnieniem bezpiecze艅stwa uczniom w czasie zaj臋膰
organizowanych przez szko艂臋, oraz realizacji innych zada艅 statutowych szko艂y, ze
艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci tryb
zg艂aszania kandydat贸w do nagr贸d oraz zasad臋, 偶e nagroda mo偶e by膰 przyznana
nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej 2 lat.
Art. 50. (uchylony).
Art. 51. 1. Medal Komisji Edukacji Narodowej nadawany b臋dzie
nauczycielom i innym osobom za szczeg贸lne zas艂ugi dla o艣wiaty i wychowania.
2. Medal Komisji Edukacji Narodowej nadaje minister w艂a艣ciwy do spraw
o艣wiaty i wychowania.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe zasady nadawania Medalu Komisji Edukacji
Narodowej , tryb przedstawiania wniosk贸w, wz贸r medalu, tryb jego wr臋czania i
spos贸b noszenia, z uwzgl臋dnieniem wymog贸w, jakie powinny spe艂nia膰 wnioski o
nadanie medalu.
Art. 52. (uchylony).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 51/71
Rozdzia艂 7
Uprawnienia socjalne i urlopy
Art. 53. 1. Dla nauczycieli dokonuje si臋 corocznie odpisu na zak艂adowy
fundusz 艣wiadcze艅 socjalnych w wysoko艣ci ustalanej jako iloczyn planowanej,
przeci臋tnej w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w
pe艂nym i niepe艂nym wymiarze zaj臋膰 (po przeliczeniu na pe艂ny wymiar zaj臋膰)
skorygowanej w ko艅cu roku do faktycznej przeci臋tnej liczby zatrudnionych
nauczycieli (po przeliczeniu na pe艂ny wymiar zaj臋膰) i 110% kwoty bazowej, o kt贸rej
mowa w art. 30 ust. 3, obowi膮zuj膮cej w dniu 1 stycznia danego roku.
1a. Z odpisu na zak艂adowy fundusz 艣wiadcze艅 socjalnych, o kt贸rym mowa w
ust. 1, wyp艂acane jest nauczycielowi do ko艅ca sierpnia ka偶dego roku 艣wiadczenie
urlopowe w wysoko艣ci odpisu podstawowego, o kt贸rym mowa w przepisach o
zak艂adowym funduszu 艣wiadcze艅 socjalnych, ustalonego proporcjonalnie do
wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym.
2. Dla nauczycieli b臋d膮cych emerytami, rencistami lub nauczycielami
pobieraj膮cymi nauczycielskie 艣wiadczenie kompensacyjne dokonuje si臋 odpisu na
zak艂adowy fundusz 艣wiadcze艅 socjalnych w wysoko艣ci 5% pobieranych przez nich
emerytur, rent oraz nauczycielskich 艣wiadcze艅 kompensacyjnych.
2a. (uchylony).
3. Odpisy, o kt贸rych mowa w ust. 1 i 2, 艂膮cznie z naliczonymi odpisami
podstawowymi na zak艂adowy fundusz 艣wiadcze艅 socjalnych na pozosta艂ych
pracownik贸w oraz emeryt贸w, rencist贸w i nauczycieli pobieraj膮cych nauczycielskie
艣wiadczenie kompensacyjne by艂ych pracownik贸w, stanowi膮 jeden fundusz w
szkole.
3a. W przypadku likwidacji szko艂y organ prowadz膮cy szko艂臋 jest obowi膮zany
wskaza膰 inn膮 szko艂臋, w kt贸rej b臋dzie naliczany odpis na zak艂adowy fundusz
艣wiadcze艅 socjalnych na ka偶dego nauczyciela b臋d膮cego emerytem lub rencist膮
zlikwidowanej szko艂y oraz nauczyciela pobieraj膮cego nauczycielskie 艣wiadczenie
kompensacyjne, kt贸rego szko艂a by艂a ostatnim miejscem pracy. Osoby te korzystaj膮 z
us艂ug i 艣wiadcze艅 finansowanych z zak艂adowego funduszu 艣wiadcze艅 socjalnych na
zasadach i warunkach ustalonych w regulaminie obowi膮zuj膮cym we wskazanej
szkole.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 52/71
4. Organ prowadz膮cy szko艂臋 mo偶e tworzy膰 s艂u偶b臋 socjaln膮 powo艂an膮 do
gospodarowania funduszem, o kt贸rym mowa w ust. 3.
5. W sprawach nieuregulowanych w ust. 1 4 stosuje si臋 przepisy o
zak艂adowym funduszu 艣wiadcze艅 socjalnych.
Art. 54. 1. Nauczyciel zatrudniony na terenie wiejskim oraz w mie艣cie
licz膮cym do 5000 mieszka艅c贸w ma prawo do lokalu mieszkalnego na terenie gminy,
w kt贸rej po艂o偶ona jest szko艂a.
2. Obowi膮zek realizacji uprawnie艅 nauczyciela, o kt贸rym mowa w ust. 1,
nale偶y do dyrektora szko艂y i organu prowadz膮cego szko艂臋.
3. Nauczycielowi, o kt贸rym mowa w ust. 1, posiadaj膮cemu kwalifikacje do
zajmowania stanowiska nauczyciela, przys艂uguje nauczycielski dodatek
mieszkaniowy, kt贸rego wysoko艣膰 uzale偶niona jest od stanu rodzinnego nauczyciela.
Wysoko艣膰 dodatku mo偶e by膰 tak偶e zr贸偶nicowana w zale偶no艣ci od miejscowo艣ci, w
kt贸rej nauczyciel jest zatrudniony.
4. Nauczyciel po przej艣ciu na emerytur臋, rent臋 lub nauczycielskie 艣wiadczenie
kompensacyjne zachowuje prawo do zajmowania mieszkania. Prawo to s艂u偶y tak偶e
ma艂偶onkowi nauczyciela emeryta (rencisty, pobieraj膮cego nauczycielskie
艣wiadczenie kompensacyjne) oraz dzieciom pozostaj膮cym na jego utrzymaniu i
prowadz膮cym z nim wsp贸lne gospodarstwo domowe.
5. Nauczycielowi posiadaj膮cemu kwalifikacje do zajmowania stanowiska
nauczyciela, zatrudnionemu na terenie wsi lub w mie艣cie licz膮cym do 5000
mieszka艅c贸w, przys艂uguje odr臋bny dodatek w wysoko艣ci 10% wynagrodzenia
zasadniczego. Organ prowadz膮cy szko艂臋 mo偶e podwy偶szy膰 dodatek nauczycielowi
zatrudnionemu na terenie wiejskim, na kt贸rym wyst臋puje deficyt kadr.
6. W razie zbiegu prawa do dodatku, o kt贸rym mowa w ust. 3, z prawem do
dodatku przys艂uguj膮cym na podstawie przepis贸w o najmie lokali mieszkalnych i
dodatkach mieszkaniowych6), nauczycielowi spe艂niaj膮cemu wymagane warunki
przys艂uguj膮 obydwa dodatki.
7. Organ prowadz膮cy szko艂臋 b臋d膮cy jednostk膮 samorz膮du terytorialnego
okre艣la w trybie, o kt贸rym mowa w art. 30 ust. 6, wysoko艣膰 nauczycielskiego
6)
Obecnie: przepis贸w o ochronie praw lokator贸w i mieszkaniowym zasobie gminy, stosownie do art.
38 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokator贸w, mieszkaniowym zasobie gminy i
o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 150)
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 53/71
dodatku mieszkaniowego oraz szczeg贸艂owe zasady jego przyznawania i wyp艂acania,
z uwzgl臋dnieniem zasad okre艣lonych w ust. 3.
8. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣la, w drodze
rozporz膮dzenia, wysoko艣膰 nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz
szczeg贸艂owe zasady jego przyznawania i wyp艂acania, z uwzgl臋dnieniem zasad
okre艣lonych w ust. 3, w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w szko艂ach
prowadzonych przez organy administracji rz膮dowej.
Art. 55. (uchylony).
Art. 56. 1. Nauczyciel zatrudniony na terenie wsi ma prawo otrzyma膰 do
osobistego u偶ytkowania i jego rodziny dzia艂k臋 gruntu szkolnego.
2. Organ prowadz膮cy szko艂臋 przydziela w miar臋 mo偶liwo艣ci potrzebny obszar
gruntu, o ile grunty szkolne nie wystarczaj膮 na realizacj臋 uprawnienia okre艣lonego w
ust. 1, jednak o powierzchni nie wi臋kszej ni偶 0,25 ha.
Art. 57. (uchylony).
Art. 58. Mieszkania w budynkach szkolnych i u偶ytkowanych przez szko艂y
mog膮 by膰 zajmowane tylko przez nauczycieli i pracownik贸w zatrudnionych w
szko艂ach.
Art. 59. (uchylony).
Art. 60. Uprawnienia okre艣lone w art. 56 i 58 zachowuj膮 nauczyciele r贸wnie偶
po przej艣ciu na emerytur臋, rent臋 lub nauczycielskie 艣wiadczenie kompensacyjne.
Art. 61. 1. Nauczyciel, kt贸ry uzyska艂 stopie艅 nauczyciela kontraktowego w
ci膮gu dw贸ch lat od dnia podj臋cia pierwszej pracy zawodowej w 偶yciu w szkole i
posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska, otrzymuje w
szkole wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia na sw贸j wniosek
jednorazowy zasi艂ek na zagospodarowanie w wysoko艣ci dwumiesi臋cznego
otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego. Do pierwszej pracy zawodowej w
偶yciu nie zalicza si臋 pracy wykonywanej w okresie studi贸w lub nauki w zak艂adzie
kszta艂cenia nauczycieli.
2. Prawo do z艂o偶enia wniosku o wyp艂acenie zasi艂ku na zagospodarowanie
przys艂uguje nauczycielowi w okresie roku, licz膮c od dnia uzyskania stopnia
nauczyciela kontraktowego.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 54/71
3. Zasi艂ek na zagospodarowanie podlega zwrotowi, je偶eli nauczyciel nie
przepracuje w szkole trzech lat, licz膮c od dnia uzyskania stopnia nauczyciela
kontraktowego. W szczeg贸lnie uzasadnionych przypadkach organ prowadz膮cy
szko艂臋 mo偶e zwolni膰 nauczyciela w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci z obowi膮zku zwrotu zasi艂ku.
Art. 62. (uchylony).
Art. 63. 1. Nauczyciel, podczas lub w zwi膮zku z pe艂nieniem obowi膮zk贸w
s艂u偶bowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na
zasadach okre艣lonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr
88, poz. 553, z p贸zn. zm.7)).
2. Organ prowadz膮cy szko艂臋 i dyrektor szko艂y s膮 obowi膮zani z urz臋du
wyst臋powa膰 w obronie nauczyciela, gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia
zostan膮 naruszone.
Art. 64. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w kt贸rej w organizacji
pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przys艂uguje urlop wypoczynkowy w
wymiarze odpowiadaj膮cym okresowi ferii i w czasie ich trwania.
2. Nauczyciel, o kt贸rym mowa w ust. 1, mo偶e by膰 zobowi膮zany przez dyrektora
do wykonywania w czasie tych ferii nast臋puj膮cych czynno艣ci:
1) przeprowadzania egzamin贸w;
2) prac zwi膮zanych z zako艅czeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego
roku szkolnego;
3) opracowywania szkolnego zestawu program贸w oraz uczestniczenia w
doskonaleniu zawodowym w okre艣lonej formie.
7)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr
64, poz. 729 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116, poz. 1216, z
2001 r. Nr 98, poz. 1071, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr
199, poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i
Nr 243, poz. 2426, z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz.
1363, Nr 178, poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493, z 2006 r. Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz. 1592 i Nr
226, poz. 1648, z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124, poz. 859 i Nr 192, poz. 1378,
z 2008 r. Nr 90, poz. 560, Nr 122, poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173, poz. 1080 i Nr 214, poz.
1344, z 2009 r. Nr 62, poz. 504, Nr 63, poz. 533, Nr 166, poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 190,
poz. 1474, Nr 201, poz. 1540 i Nr 206, poz. 1589, z 2010 r. Nr 7, poz. 46, Nr 40, poz. 227 i 229,
Nr 98, poz. 625 i 626, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 152, poz. 1018 i 1021, Nr 182, poz.
1228, Nr 225, poz. 1474 i Nr 240, poz. 1602, z 2011 r. Nr 17, poz. 78, Nr 24, poz. 130, Nr 39, poz.
202, Nr 48, poz. 245, Nr 72, poz. 381, Nr 94, poz. 549, Nr 117, poz. 678, Nr 133, poz. 767, Nr
160, poz. 964, Nr 191, poz. 1135, Nr 217, poz. 1280, Nr 233, poz. 1381 i Nr 240, poz. 1431, z
2012 r. poz. 611 oraz z 2013 r. poz. 849, 905, 1036 i 1247.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 55/71
Czynno艣ci, o kt贸rych mowa w pkt 1 3, nie mog膮 艂膮cznie zaj膮膰 nauczycielowi wi臋cej
ni偶 7 dni.
3. Nauczycielom zatrudnionym w szko艂ach, w kt贸rych nie s膮 przewidziane ferie
szkolne, przys艂uguje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni
roboczych w czasie ustalonym w planie urlop贸w.
4. W ramach ustalonego w ust. 1 wymiaru urlopu wypoczynkowego nauczyciel
ma prawo do nieprzerwanego co najmniej czterotygodniowego urlopu
wypoczynkowego.
5. Nauczyciel zatrudniony przez ca艂y okres trwania zaj臋膰 w danym roku
szkolnym w szkole, w kt贸rej w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, ma
prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze i na zasadach okre艣lonych w ust. 1.
Nauczyciel zatrudniony przez okres kr贸tszy ni偶 10 miesi臋cy w szkole, w kt贸rej w
organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, ma prawo do urlopu wypoczynkowego
w wymiarze proporcjonalnym do okre艣lonego w umowie okresu prowadzenia zaj臋膰.
5a. Nauczyciel zatrudniony w szkole, w kt贸rej nie s膮 przewidziane ferie
szkolne, w przypadku nawi膮zania lub ustania stosunku pracy w trakcie roku
kalendarzowego, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze
proporcjonalnym do okresu przepracowanego, zgodnie z odr臋bnymi przepisami.
Art. 65. Nauczyciel zatrudniony w szkole, w kt贸rej w organizacji pracy
przewidziano ferie szkolne, uzyskuje prawo do pierwszego urlopu w ostatnim dniu
poprzedzaj膮cym ferie szkolne, a prawo do drugiego i dalszych urlop贸w w ka偶dym
nast臋pnym roku kalendarzowym.
Art. 66. 1. W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w ca艂o艣ci lub
cz臋艣ci w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolno艣ci do pracy wywo艂anej chorob膮
lub odosobnieniem w zwi膮zku z chorob膮 zakazn膮, urlopu macierzy艅skiego,
dodatkowego urlopu macierzy艅skiego, urlopu na warunkach urlopu
macierzy艅skiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzy艅skiego,
urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego, odbywania 膰wicze艅 wojskowych albo
kr贸tkotrwa艂ego przeszkolenia wojskowego nauczycielowi przys艂uguje urlop w
ci膮gu roku szkolnego, w wymiarze uzupe艂niaj膮cym do 8 tygodni. Urlop
uzupe艂niaj膮cy w ci膮gu roku szkolnego przys艂uguje r贸wnie偶 dyrektorowi i
wicedyrektorowi szko艂y, kt贸rzy na polecenie lub za zgod膮 organu prowadz膮cego
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 56/71
szko艂臋 nie wykorzystali urlopu w czasie ferii szkolnych z powodu wykonywania
zada艅 zleconych przez ten organ lub prowadzenia w szkole inwestycji albo
kapitalnych remont贸w.
2. W razie niewykorzystania przys艂uguj膮cego urlopu wypoczynkowego z
powodu rozwi膮zania lub wyga艣ni臋cia stosunku pracy, powo艂ania do zasadniczej
s艂u偶by wojskowej albo do odbywania zast臋pczo obowi膮zku tej s艂u偶by, do okresowej
s艂u偶by wojskowej lub do odbywania d艂ugotrwa艂ego przeszkolenia wojskowego
nauczycielowi przys艂uguje ekwiwalent pieni臋偶ny za okres niewykorzystanego
urlopu, nie wi臋cej jednak ni偶 za 8 tygodni w odniesieniu do nauczycieli, o kt贸rych
mowa w art. 64 ust. 1, a nie wi臋cej ni偶 za 35 dni roboczych w odniesieniu do
nauczycieli, o kt贸rych mowa w art. 64 ust. 3.
3. (uchylony).
Art. 67. 1. Za czas urlopu wypoczynkowego nauczycielowi przys艂uguje
wynagrodzenie, jakie by otrzyma艂, gdyby w tym czasie pracowa艂. Wynagrodzenie za
godziny ponadwymiarowe i zaj臋cia dodatkowe oblicza si臋 na podstawie przeci臋tnego
wynagrodzenia z okresu wszystkich miesi臋cy danego roku szkolnego,
poprzedzaj膮cych miesi膮c rozpocz臋cia urlopu, a je偶eli okres zatrudnienia jest kr贸tszy
od roku szkolnego z tego okresu.
2. Je偶eli wysoko艣膰 wynagrodzenia stanowi膮cego podstaw臋 obliczenia
wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i zaj臋cia dodatkowe uleg艂a zmianie w
okresie, z kt贸rego oblicza si臋 wynagrodzenie za urlop, lub w miesi膮cu
wykorzystywania urlopu, wynagrodzenie to ulega przeliczeniu.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w porozumieniu
z ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe
zasady ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieni臋偶nego za urlop
wypoczynkowy.
Art. 67a. 1. Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego nauczyciel
wyst臋puje do organu, kt贸ry nawi膮za艂 z nim stosunek pracy.
2. Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego powinien by膰 zg艂oszony co
najmniej na 1 miesi膮c przed wskazanym terminem rozpocz臋cia tego urlopu.
3. Termin zako艅czenia urlopu wychowawczego powinien przypada膰 na dzie艅
poprzedzaj膮cy rozpocz臋cie roku szkolnego; w takim przypadku termin udzielonego
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 57/71
urlopu ulega odpowiedniemu skr贸ceniu, a na wniosek nauczyciela odpowiedniemu
przed艂u偶eniu.
4. Przepis ust. 3 nie ma zastosowania, je偶eli urlop wychowawczy zosta艂
udzielony w wymiarze nieprzekraczaj膮cym 1 miesi膮ca.
Art. 67b. Nauczyciel mo偶e zrezygnowa膰 z udzielonego mu urlopu
wychowawczego:
1) w ka偶dym czasie za zgod膮 organu udzielaj膮cego urlopu;
2) z pocz膮tkiem roku szkolnego po uprzednim zawiadomieniu organu
udzielaj膮cego urlopu, co najmniej na 3 miesi膮ce przed zamierzonym terminem
podj臋cia pracy.
Art. 67c. 1. W przypadku wykorzystywania urlopu wychowawczego
nauczyciel nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpocz臋cia ferii
szkolnych przypadaj膮cych po zako艅czeniu urlopu wychowawczego.
2. Nauczycielowi, kt贸ry w zwi膮zku z rozpocz臋ciem urlopu wychowawczego
nie m贸g艂 wykorzysta膰 przypadaj膮cego w okresie letnich ferii szkolnych urlopu
wypoczynkowego, do kt贸rego naby艂 prawo termin zako艅czenia urlopu
wychowawczego powinien przypada膰 na koniec zaj臋膰 szkolnych.
Art. 68. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w pe艂nym wymiarze zaj臋膰
przys艂uguje urlop p艂atny dla dalszego kszta艂cenia si臋 oraz inne ulgi i 艣wiadczenia
zwi膮zane z tym kszta艂ceniem. Nauczyciel mo偶e otrzyma膰 urlop p艂atny lub bezp艂atny
dla cel贸w naukowych, artystycznych, o艣wiatowych, a bezp艂atny z innych wa偶nych
przyczyn.
2. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe zasady udzielania urlop贸w, ulg i 艣wiadcze艅, o kt贸rych
mowa w ust. 1, oraz organy uprawnione do ich udzielania, uwzgl臋dniaj膮c w
szczeg贸lno艣ci:
1) p艂atne urlopy szkoleniowe dla nauczycieli odbywaj膮cych studia wy偶sze oraz
kszta艂c膮cych si臋 w zak艂adach kszta艂cenia nauczycieli;
2) udzielanie przez organy prowadz膮ce szko艂y i dyrektor贸w szk贸艂 pomocy
nauczycielom kszta艂c膮cym si臋;
3) udzielanie nauczycielom kszta艂c膮cym si臋 poza miejscem zamieszkania
艣wiadcze艅 zwi膮zanych z przejazdami, zakwaterowaniem i wy偶ywieniem.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 58/71
Art. 69. 1. (uchylony).
2. W razie gdy czas pracy kobiety karmi膮cej dziecko wynosi ponad 4 godziny
ci膮g艂ej pracy dziennie, przys艂uguje jej prawo korzystania z jednej godziny przerwy
wliczanej do czasu pracy.
Art. 70. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, kt贸ry
wni贸s艂 podanie o przeniesienie do miejscowo艣ci b臋d膮cej miejscem sta艂ego
zamieszkania wsp贸艂ma艂偶onka, je偶eli podanie o przeniesienie nie mo偶e by膰
uwzgl臋dnione z powodu niemo偶no艣ci zatrudnienia go w zawodzie nauczycielskim w
miejscu sta艂ego zamieszkania wsp贸艂ma艂偶onka, dyrektor szko艂y udziela urlopu
bezp艂atnego.
2. Okres urlopu bezp艂atnego, o kt贸rym mowa w ust. 1, nie mo偶e przekroczy膰 2
lat. Je偶eli w tym okresie nauczyciel nie podj膮艂 ponownie pracy, stosunek pracy ulega
rozwi膮zaniu.
Rozdzia艂 7a
Finansowanie dokszta艂cania i doskonalenia zawodowego nauczycieli
Art. 70a. 1. W bud偶etach organ贸w prowadz膮cych szko艂y wyodr臋bnia si臋 艣rodki
na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzgl臋dnieniem
doradztwa metodycznego w wysoko艣ci 1% planowanych rocznych 艣rodk贸w
przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, z zastrze偶eniem ust. 2.
1a. 艢rodki, o kt贸rych mowa w ust. 1, mog膮 by膰 r贸wnie偶 przeznaczone, w
wysoko艣ci nie wi臋kszej ni偶 20%, na dofinansowanie koszt贸w obni偶enia
tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 dydaktycznych,
wychowawczych i opieku艅czych nauczycielom dyplomowanym, kt贸rym powierzono
zadania doradcy metodycznego. Dofinansowanie polegaj膮ce na zwi臋kszeniu
funduszu wynagrodze艅 w planach finansowych szk贸艂 nie mo偶e by膰 wy偶sze ni偶
skutki finansowe zatrudnienia nauczyciela w wymiarze odpowiadaj膮cym przyznanej
zni偶ce tygodniowego obowi膮zkowego wymiaru godzin zaj臋膰 dydaktycznych,
wychowawczych i opieku艅czych nauczycielowi dyplomowanemu.
2. Przepis ust. 1 nie obejmuje finansowania publicznych plac贸wek
doskonalenia nauczycieli i bibliotek pedagogicznych prowadzonych przez jednostki
samorz膮du terytorialnego.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 59/71
2a. Podzia艂u 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1, dokonuje si臋 po zasi臋gni臋ciu
opinii zwi膮zk贸w zawodowych zrzeszaj膮cych nauczycieli.
3. W bud偶etach wojewod贸w wyodr臋bnia si臋 艣rodki na wspieranie na obszarze
wojew贸dztwa doskonalenia zawodowego nauczycieli, w 艂膮cznej wysoko艣ci 5000
艣rednich wynagrodze艅 nauczyciela sta偶ysty.
4. W bud偶ecie ministra w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i wychowania
wyodr臋bnia si臋 艣rodki na realizacj臋 og贸lnokrajowych zada艅 w zakresie doskonalenia
zawodowego nauczycieli, w 艂膮cznej wysoko艣ci 5000 艣rednich wynagrodze艅
nauczyciela sta偶ysty, z zastrze偶eniem ust. 5.
5. Przepis ust. 4 nie obejmuje finansowania publicznych plac贸wek
doskonalenia nauczycieli o zasi臋gu og贸lnokrajowym prowadzonych przez ministra
w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i wychowania.
6. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, spos贸b podzia艂u 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 3, pomi臋dzy
bud偶ety poszczeg贸lnych wojewod贸w, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci liczb臋
nauczycieli zatrudnionych w poszczeg贸lnych wojew贸dztwach, formy doskonalenia
zawodowego dofinansowywane ze 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1 5, oraz
szczeg贸艂owe kryteria i tryb przyznawania tych 艣rodk贸w, uwzgl臋dniaj膮c kompetencje
organ贸w wymienionych w ust. 1, a tak偶e dyrektor贸w szk贸艂 i plac贸wek w zakresie
doskonalenia zawodowego nauczycieli.
Rozdzia艂 8
Ochrona zdrowia
Art. 71. (uchylony).
Art. 72. 1. Niezale偶nie od przys艂uguj膮cego nauczycielowi i cz艂onkom jego
rodziny prawa do 艣wiadcze艅 z ubezpieczenia zdrowotnego, organy prowadz膮ce
szko艂y przeznacz膮 corocznie w bud偶etach odpowiednie 艣rodki finansowe z
przeznaczeniem na pomoc zdrowotn膮 dla nauczycieli korzystaj膮cych z opieki
zdrowotnej oraz okre艣l膮 rodzaje 艣wiadcze艅 przyznawanych w ramach tej pomocy
oraz warunki i spos贸b ich przyznawania.
2. (uchylony).
3. (uchylony).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 60/71
4. Uprawnienia, o kt贸rych mowa w ust. 1, zachowuj膮 nauczyciele po przej艣ciu
na emerytur臋, rent臋 lub nauczycielskie 艣wiadczenie kompensacyjne bez wzgl臋du na
dat臋 przej艣cia na emerytur臋, rent臋 lub nauczycielskie 艣wiadczenie kompensacyjne.
Art. 73. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w pe艂nym wymiarze zaj臋膰 na czas
nieokre艣lony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szko艂y udziela
urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w
wymiarze nieprzekraczaj膮cym jednorazowo roku, z zastrze偶eniem ust. 2.
2. Nauczycielowi, kt贸remu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej ni偶
rok, urlop dla poratowania zdrowia nie mo偶e by膰 udzielony na okres d艂u偶szy ni偶 do
ko艅ca miesi膮ca poprzedzaj膮cego miesi膮c, w kt贸rym nauczyciel nabywa uprawnienia
emerytalne.
3. Do okresu siedmioletniej pracy w szkole, o kt贸rym mowa w ust. 1, wlicza si臋
okresy czasowej niezdolno艣ci do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego ni偶
wypoczynkowy, trwaj膮ce 艂膮cznie nie d艂u偶ej ni偶 6 miesi臋cy. W przypadku okresu
niezdolno艣ci do pracy i urlopu trwaj膮cych d艂u偶ej ni偶 6 miesi臋cy wymagany okres
pracy przed艂u偶a si臋 o ten okres.
4. Okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniaj膮cy prawo do urlopu,
powinien przypada膰 bezpo艣rednio przed dat膮 rozpocz臋cia urlopu dla poratowania
zdrowia. Wym贸g siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy udzielenia
pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia.
5. Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia
zachowuje prawo do comiesi臋cznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za
wys艂ug臋 lat oraz prawo do innych 艣wiadcze艅 pracowniczych, w tym dodatk贸w
socjalnych, o kt贸rych mowa w art. 54.
6. Dyrektor szko艂y, nie p贸zniej ni偶 w terminie 2 tygodni przed zako艅czeniem
urlopu dla poratowania zdrowia, wydaje nauczycielowi skierowanie na badanie
kontrolne w celu stwierdzenia braku przeciwwskaza艅 do pracy na okre艣lonym
stanowisku.
7. W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie
mo偶e nawi膮za膰 stosunku pracy lub podj膮膰 innej dzia艂alno艣ci zarobkowej. W
przypadku stwierdzenia, 偶e w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel
podejmuje inny stosunek pracy lub inn膮 dzia艂alno艣膰 zarobkow膮, dyrektor szko艂y
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 61/71
odwo艂uje nauczyciela z urlopu, okre艣laj膮c termin, w kt贸rym nauczyciel obowi膮zany
jest do powrotu do pracy.
8. Nauczycielowi mo偶na udzieli膰 kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia nie
wcze艣niej ni偶 po up艂ywie roku od dnia zako艅czenia poprzedniego urlopu dla
poratowania zdrowia. A膮czny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela w
okresie ca艂ego zatrudnienia nie mo偶e przekracza膰 3 lat.
9. Nauczyciel nie ponosi koszt贸w zwi膮zanych z orzekaniem o stanie jego
zdrowia w zwi膮zku z potrzeb膮 udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia.
10. O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, w
celu przeprowadzenia zalecanego leczenia, orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego
lecz膮cy nauczyciela. Od orzeczenia, o kt贸rym mowa w zdaniu pierwszym,
przys艂uguje odwo艂anie do organu odwo艂awczego okre艣lonego w przepisach
wydanych na podstawie ust. 11 oraz w trybie okre艣lonym w tych przepisach.
11. Minister w艂a艣ciwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem
w艂a艣ciwym do spraw o艣wiaty i wychowania, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb
orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu, o kt贸rym mowa w ust. 1,
wz贸r orzeczenia i spos贸b prowadzenia dokumentacji zwi膮zanej z wydawaniem
orzecze艅 o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia oraz organ
odwo艂awczy od orzecze艅 o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla
poratowania zdrowia, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci spos贸b wydawania orzeczenia
o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu oraz termin odwo艂ania si臋 od
orzeczenia.
Rozdzia艂 9
Dzie艅 Edukacji Narodowej
Art. 74. W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, 14
pazdziernika ka偶dego roku, obchodzony b臋dzie Dzie艅 Edukacji Narodowej. Dzie艅
ten uznaje si臋 za 艣wi臋to wszystkich pracownik贸w o艣wiaty i jest wolny od zaj臋膰
lekcyjnych.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 62/71
Rozdzia艂 10
Odpowiedzialno艣膰 dyscyplinarna
Art. 75. 1. Nauczyciele podlegaj膮 odpowiedzialno艣ci dyscyplinarnej za
uchybienia godno艣ci zawodu nauczyciela lub obowi膮zkom, o kt贸rych mowa w art. 6.
2. Za uchybienia przeciwko porz膮dkowi pracy, w rozumieniu art. 108 Kodeksu
pracy, wymierza si臋 nauczycielom kary porz膮dkowe zgodnie z Kodeksem pracy.
Art. 76. 1. Karami dyscyplinarnymi dla nauczycieli s膮:
1) nagana z ostrze偶eniem;
2) (uchylony);
3) zwolnienie z pracy;
3a) zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie
nauczycielskim w okresie 3 lat od ukarania;
4) wydalenie z zawodu nauczycielskiego.
2. Kary dyscyplinarne wymierza komisja dyscyplinarna.
3. Wymierzenie kary dyscyplinarnej okre艣lonej w ust. 1 pkt 4 jest
r贸wnoznaczne z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie
nauczycielskim.
4. (uchylony).
5. Odpis prawomocnego orzeczenia wraz z uzasadnieniem w艂膮cza si臋 do akt
osobowych nauczyciela.
Art. 77. 1.W sprawach dyscyplinarnych nauczycieli orzekaj膮 w pierwszej
instancji komisje dyscyplinarne przy wojewodach dla nauczycieli wszystkich szk贸艂
na terenie wojew贸dztwa.
2. Drug膮 instancj膮 w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli jest odwo艂awcza
komisja dyscyplinarna przy ministrze w艂a艣ciwym do spraw o艣wiaty i wychowania, a
w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli szk贸艂 artystycznych odwo艂awcza komisja
dyscyplinarna przy ministrze w艂a艣ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, powo艂ane do rozpatrywania odwo艂a艅 od orzecze艅 komisji
dyscyplinarnych wymienionych w ust. 1.
3. (uchylony).
4. (uchylony).
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 63/71
5. Od prawomocnych orzecze艅 odwo艂awczych komisji dyscyplinarnych przy
ministrze w艂a艣ciwym do spraw o艣wiaty i wychowania oraz przy ministrze
w艂a艣ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w sprawach
dyscyplinarnych stronom przys艂uguje odwo艂anie do w艂a艣ciwego ze wzgl臋du na
miejsce zamieszkania obwinionego s膮du apelacyjnego s膮du pracy i ubezpiecze艅
spo艂ecznych w terminie 14 dni od dnia dor臋czenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.
5a. Do rozpatrzenia odwo艂ania stosuje si臋 przepisy Kodeksu post臋powania
cywilnego o apelacji. Od orzeczenia s膮du apelacyjnego kasacja nie przys艂uguje.
Art. 78. Komisje dyscyplinarne s膮 niezawis艂e w zakresie orzecznictwa
dyscyplinarnego.
Art. 79. 1. Organ, przy kt贸rym zosta艂a powo艂ana komisja dyscyplinarna,
wyznaczy, w drodze zarz膮dzenia, dla ka偶dej komisji dyscyplinarnej rzecznika
dyscyplinarnego i odpowiedni膮 liczb臋 jego zast臋pc贸w z grona podleg艂ych sobie
pracownik贸w.
2. Rzecznik dyscyplinarny jest zwi膮zany zaleceniami organu, kt贸ry go powo艂a艂
do tej funkcji.
Art. 80. 1. Post臋powanie dyscyplinarne wszczyna komisja dyscyplinarna na
wniosek rzecznika dyscyplinarnego.
2. Komisje dyscyplinarne wydaj膮 orzeczenia po przeprowadzeniu rozprawy
oraz po wys艂uchaniu g艂os贸w rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego
obro艅cy.
Art. 81. 1. Post臋powanie dyscyplinarne nie mo偶e by膰 wszcz臋te po up艂ywie 3
miesi臋cy od dnia uzyskania przez w艂a艣ciwy organ, przy kt贸rym powo艂ana zosta艂a
komisja dyscyplinarna wiadomo艣ci o pope艂nieniu czynu uzasadniaj膮cego na艂o偶enie
kary i po up艂ywie 3 lat od pope艂nienia tego czynu. Je偶eli jednak czyn stanowi
przest臋pstwo, okres ten nie mo偶e by膰 kr贸tszy od okresu przedawnienia 艣cigania tego
przest臋pstwa.
2. Rozwi膮zanie stosunku pracy po pope艂nieniu czynu nie stanowi przeszkody
do wszcz臋cia i prowadzenia post臋powania dyscyplinarnego oraz wymierzenia kary
dyscyplinarnej.
Art. 82. 1. Kary dyscyplinarne okre艣lone w art. 76 ust. 1 pkt 1 3 podlegaj膮
zatarciu, a odpis orzeczenia o ukaraniu do艂膮czony do akt osobowych nauczyciela
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 64/71
podlega zniszczeniu po up艂ywie 3 lat od dnia dor臋czenia nauczycielowi
prawomocnego orzeczenia o ukaraniu, a w przypadku kary okre艣lonej w art. 76 ust. 1
pkt 3a po up艂ywie 6 lat od dnia dor臋czenia nauczycielowi prawomocnego orzeczenia
o ukaraniu.
2. Je偶eli w okresie przed zatarciem kary dyscyplinarnej nauczyciel zostanie
ponownie ukarany dyscyplinarnie, terminy, o kt贸rych mowa w ust. 1, liczy si臋 od
dnia dor臋czenia nauczycielowi prawomocnego orzeczenia o ponownym ukaraniu.
3. Obowi膮zek wykonania postanowie艅 ust. 1 spoczywa na dyrektorze szko艂y i
organie prowadz膮cym szko艂臋.
Art. 83. 1. Dyrektor szko艂y mo偶e zawiesi膰 w pe艂nieniu obowi膮zk贸w
nauczyciela, a organ prowadz膮cy szko艂臋 dyrektora szko艂y, przeciwko kt贸remu
wszcz臋to post臋powanie karne lub z艂o偶ono wniosek o wszcz臋cie post臋powania
dyscyplinarnego, je偶eli ze wzgl臋du na powag臋 i wiarygodno艣膰 wysuni臋tych zarzut贸w
celowe jest odsuni臋cie nauczyciela od wykonywania obowi膮zk贸w w szkole. W
sprawach niecierpi膮cych zw艂oki nauczyciel i dyrektor szko艂y mo偶e by膰 zawieszony
przed z艂o偶eniem wniosku o wszcz臋cie post臋powania dyscyplinarnego.
1a. Dyrektor szko艂y zawiesza w pe艂nieniu obowi膮zk贸w nauczyciela, a organ
prowadz膮cy szko艂臋 dyrektora szko艂y, je偶eli wszcz臋te post臋powanie karne lub
z艂o偶ony wniosek o wszcz臋cie post臋powania dyscyplinarnego dotyczy naruszenia
praw i dobra dziecka.
2. Nauczyciel i dyrektor szko艂y zostaje z mocy prawa zawieszony w pe艂nieniu
obowi膮zk贸w w razie jego tymczasowego aresztowania lub w razie pozbawienia go
wolno艣ci w zwi膮zku z post臋powaniem karnym.
3. Zawieszenie w pe艂nieniu obowi膮zk贸w nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 6 miesi臋cy,
chyba 偶e przeciwko nauczycielowi lub dyrektorowi szko艂y toczy si臋 jeszcze
post臋powanie karne lub post臋powanie dyscyplinarne, w zwi膮zku z kt贸rym nast膮pi艂o
zawieszenie.
Art. 84. 1. Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela w okresie zawieszenia w
pe艂nieniu obowi膮zk贸w mo偶e ulec ograniczeniu, a tymczasowo aresztowanego ulega
ograniczeniu najwy偶ej do po艂owy, w zale偶no艣ci od stanu rodzinnego nauczyciela,
pocz膮wszy od pierwszego dnia miesi膮ca kalendarzowego nast臋puj膮cego po miesi膮cu,
w kt贸rym nast膮pi艂o zawieszenie.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 65/71
2. W okresie zawieszenia w pe艂nieniu obowi膮zk贸w nie przys艂uguj膮 dodatki oraz
wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe.
3. W okresie odbywania kary pozbawienia wolno艣ci nauczycielowi nie
przys艂uguje wynagrodzenie.
4. Przepisy ust. 1 3 oraz art. 83 ust. 2 stosuje si臋 tak偶e do nauczycieli
zatrudnionych na podstawie umowy o prac臋.
5. Je偶eli post臋powanie dyscyplinarne lub karne zako艅czy si臋 umorzeniem z
braku dowod贸w winy albo wydaniem orzeczenia lub wyroku uniewinniaj膮cego,
nauczycielowi nale偶y zwr贸ci膰 zatrzymane kwoty wynagrodzenia.
Art. 85. Minister w艂a艣ciwy do spraw o艣wiaty i wychowania, w drodze
rozporz膮dzenia, okre艣la sk艂ad i w艂a艣ciwo艣膰 komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli,
zasady i tryb ich powo艂ywania, wyznaczania sk艂ad贸w orzekaj膮cych, powo艂ywania
rzecznik贸w dyscyplinarnych i obro艅c贸w oraz tryb post臋powania dyscyplinarnego i
wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia.
Rozdzia艂 11
Uprawnienia emerytalne
Art. 86. Nauczyciel oraz cz艂onek jego rodziny maj膮 prawo do zaopatrzenia
emerytalnego okre艣lonego w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpiecze艅 Spo艂ecznych, z uwzgl臋dnieniem przepis贸w ustawy, z tym 偶e nauczyciel
zaliczany jest do pracownik贸w wykonuj膮cych prac臋 w szczeg贸lnym charakterze.
Art. 87. 1. Nauczycielowi spe艂niaj膮cemu warunki uprawniaj膮ce do emerytury,
renty z tytu艂u niezdolno艣ci do pracy lub nauczycielskiego 艣wiadczenia
kompensacyjnego, kt贸rego stosunek pracy usta艂 w zwi膮zku z przej艣ciem na
emerytur臋, rent臋 z tytu艂u niezdolno艣ci do pracy lub nauczycielskie 艣wiadczenie
kompensacyjne, je偶eli nie uzyska艂 z tego tytu艂u odprawy przewidzianej w art. 28,
przyznaje si臋 odpraw臋 w wysoko艣ci dwumiesi臋cznego ostatnio pobieranego
wynagrodzenia w szkole b臋d膮cej podstawowym miejscem jego pracy.
2. Nauczycielowi spe艂niaj膮cemu warunki uprawniaj膮ce do emerytury, renty z
tytu艂u niezdolno艣ci do pracy lub nauczycielskiego 艣wiadczenia kompensacyjnego,
kt贸rego stosunek pracy usta艂 w zwi膮zku z przej艣ciem na emerytur臋, rent臋 z tytu艂u
niezdolno艣ci do pracy lub nauczycielskie 艣wiadczenie kompensacyjne, kt贸ry
przepracowa艂 w szkole co najmniej 20 lat, przyznaje si臋 odpraw臋 w wysoko艣ci
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 66/71
trzymiesi臋cznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole b臋d膮cej
podstawowym miejscem jego pracy.
3. Wynagrodzenie, o kt贸rym mowa w ust. 1 i 2, oblicza si臋 wed艂ug zasad
obowi膮zuj膮cych przy ustalaniu ekwiwalentu pieni臋偶nego za urlop wypoczynkowy.
4. W razie zbiegu prawa do odprawy wymienionej w ust. 1 i 2, przys艂uguje
jedna odprawa korzystniejsza.
Art. 88. 1. Nauczyciele maj膮cy trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20
lat wykonywania pracy w szczeg贸lnym charakterze, za艣 nauczyciele szk贸艂,
plac贸wek, zak艂ad贸w specjalnych oraz zak艂ad贸w poprawczych i schronisk dla
nieletnich dwudziestopi臋cioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania
pracy w szczeg贸lnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mog膮 po
rozwi膮zaniu na sw贸j wniosek stosunku pracy przej艣膰 na emerytur臋.
1a. Nauczyciele spe艂niaj膮cy warunki okre艣lone w ust. 1 mog膮 przej艣膰 na
emerytur臋 r贸wnie偶 w wypadku rozwi膮zania stosunku pracy lub wyga艣ni臋cia
stosunku pracy w okoliczno艣ciach okre艣lonych w art. 20 ust. 1, 5c i 7.
1b. Do okresu 20 lat wykonywania pracy w szczeg贸lnym charakterze, o kt贸rym
mowa w ust. 1, zalicza si臋 tak偶e okres skierowania, na podstawie odr臋bnych
przepis贸w, do pracy pedagogicznej za granic膮.
2. Podstaw臋 wymiaru emerytury lub renty dla nauczyciela zatrudnionego w
systemie o艣wiaty i wychowania, przechodz膮cego na emerytur臋 lub rent臋 z tytu艂u
niezdolno艣ci do pracy, ustala si臋 na zasadach og贸lnych, okre艣lonych w przepisach o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze艅 Spo艂ecznych, z tym 偶e do podstawy
tej wlicza si臋 r贸wnie偶 wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, dodatki,
艣wiadczenia w naturze, je艣li ze 艣wiadcze艅 tych nauczyciel nie korzysta po przej艣ciu
na emerytur臋 lub rent臋, oraz wszystkie nagrody uzyskane przez nauczyciela za
osi膮gni臋cia zawodowe w okresie, z kt贸rego wynagrodzenie stanowi podstaw臋
wymiaru emerytury lub renty.
2a. Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia
1969 r. zachowuj膮 prawo do przej艣cia na emerytur臋 bez wzgl臋du na wiek, je偶eli:
1) spe艂nili warunki do uzyskania emerytury, okre艣lone w ust. 1, w ci膮gu dziesi臋ciu
lat od dnia wej艣cia w 偶ycie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpiecze艅 Spo艂ecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440,
1717 i 1734), z wyj膮tkiem warunku rozwi膮zania stosunku pracy, oraz
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 67/71
2) nie przyst膮pili do otwartego funduszu emerytalnego albo z艂o偶yli wniosek o
przekazanie 艣rodk贸w zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu
emerytalnym, za po艣rednictwem Zak艂adu Ubezpiecze艅 Spo艂ecznych, na
dochody bud偶etu pa艅stwa.
3. (uchylony).
Art. 89. (uchylony).
Art. 90. 1. Nauczycielom, kt贸rzy w czasie okupacji prowadzili tajne nauczanie,
przys艂uguje dodatek do emerytury lub renty w wysoko艣ci 10% przeci臋tnego
miesi臋cznego wynagrodzenia w kwartale kalendarzowym poprzedzaj膮cym termin
ostatniej waloryzacji emerytur i rent w 1995 r., je偶eli nie pobieraj膮 takiego dodatku z
innego tytu艂u, z uwzgl臋dnieniem ust. 4.
2. Dodatek, o kt贸rym mowa w ust. 1, przys艂uguje r贸wnie偶 nauczycielom, kt贸rzy
przed dniem 1 wrze艣nia 1939 r. nauczali w j臋zyku polskim w szko艂ach polskich na
terenie III Rzeszy Niemieckiej oraz by艂ego Wolnego Miasta Gda艅ska, je偶eli nie
pobieraj膮 dotychczas takiego dodatku z innego tytu艂u.
3. Przyznanie dodatku, o kt贸rym mowa w ust. 1 i 2, nast臋puje na wniosek
zainteresowanego.
4. Kwota dodatku za tajne nauczanie, o kt贸rej mowa w ust. 1, ulega
podwy偶szeniu przy zastosowaniu wskaznika waloryzacji emerytur i rent od
miesi膮ca, w kt贸rym jest przeprowadzana waloryzacja.
5. Prezes Zak艂adu Ubezpiecze艅 Spo艂ecznych og艂asza w formie komunikatu w
Dzienniku Urz臋dowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski co najmniej na
12 dni roboczych przed najbli偶szym terminem waloryzacji nale偶n膮 od tego terminu
kwot臋 dodatku za tajne nauczanie.
Art. 91. (uchylony).
Rozdzia艂 11a
Przepisy szczeg贸lne
Art. 91a. 1. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym w:
1) urz臋dach organ贸w administracji rz膮dowej i kuratoriach o艣wiaty na
stanowiskach wymagaj膮cych kwalifikacji pedagogicznych przys艂uguj膮
uprawnienia wynikaj膮ce z art. 9a 9i, art. 51, art. 58 60, art. 86, art. 88 i art. 90;
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 68/71
2) w specjalistycznej jednostce nadzoru oraz w organach sprawuj膮cych nadz贸r
pedagogiczny nad zak艂adami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich,
rodzinnymi o艣rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz szko艂ami przy
zak艂adach karnych na stanowiskach wymagaj膮cych kwalifikacji
pedagogicznych przys艂uguj膮 uprawnienia wynikaj膮ce z art. 9a 9i, art. 51, art.
58 60, art. 63, art. 86, art. 88 i art. 90.
2. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym w Centralnej
Komisji Egzaminacyjnej, okr臋gowych komisjach egzaminacyjnych na stanowiskach,
na kt贸rych wymagane s膮 kwalifikacje pedagogiczne, publicznych plac贸wkach
doskonalenia nauczycieli o zasi臋gu og贸lnokrajowym, publicznych plac贸wkach
doskonalenia nauczycieli szk贸艂 artystycznych oraz publicznych plac贸wkach
doskonalenia nauczycieli przedmiot贸w zawodowych, kt贸rzy nauczaj膮 w szko艂ach
rolniczych, o kt贸rych mowa odpowiednio w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b, ust. 3c i ust. 3d
pkt 2 ustawy o systemie o艣wiaty, przys艂uguj膮 uprawnienia wynikaj膮ce z art. 9a 9i,
art. 30 ust. 5, art. 32, art. 33, art. 47, art. 49 ust. 1 pkt 3, art. 51, art. 58, art. 60, art.
63, art. 86 88 i art. 90.
3. Nauczycielom urlopowanym na podstawie przepis贸w ustawy, o kt贸rej mowa
w art. 1 ust. 2 pkt 3, przys艂uguj膮 uprawnienia wynikaj膮ce z art. 9a 9i, art. 30, 31, 33,
49, 51, 58 60, 73, 86 88 i 90.
4. Do nauczycieli zatrudnionych w publicznych szko艂ach i szkolnych punktach
konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urz臋dach
konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych maj膮 zastosowanie przepisy
rozdzia艂贸w 2 4, art. 42 ust. 1, 2 i 7a, art. 51, art. 63 67 oraz rozdzia艂贸w 8 11.
Art. 91b. 1. Do nauczyciela zatrudnionego w wymiarze ni偶szym ni偶 po艂owa
obowi膮zuj膮cego wymiaru zaj臋膰 nie stosuje si臋 przepis贸w art. 54 61, 71, 72 i 86 91.
2. Do nauczycieli zatrudnionych w:
1) przedszkolach i szko艂ach, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, bez wzgl臋du na
wymiar zatrudnienia, maj膮 zastosowanie przepisy art. 11a i art. 63;
2) plac贸wkach, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, bez wzgl臋du na wymiar
zatrudnienia, ma zastosowanie przepis art. 63;
3) przedszkolach, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 lit. a, oraz szko艂ach i
plac贸wkach, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, w wymiarze co najmniej 1/2
obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰, w tym do nauczyciela zatrudnionego na
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 69/71
stanowisku dyrektora, maj膮 zastosowanie przepisy art. 6, art. 9 9i, art. 22 ust. 3
i 4, art. 26, art. 49 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, art. 70a ust. 3, 4 i 6, art. 75 86, art. 88
i art. 90;
4) przedszkolach, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 lit. b, w wymiarze co
najmniej 1/2 obowi膮zkowego wymiaru zaj臋膰, w tym do nauczyciela
zatrudnionego na stanowisku dyrektora, maj膮 zastosowanie przepisy art. 6, art.
9 9i, art. 22 ust. 3 i 4, art. 26, art. 49 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, art. 70a ust. 3, 4 i 6,
art. 75 85 i art. 88.
2a. Do pracownik贸w, o kt贸rych mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4 i 5, maj膮
zastosowanie przepisy art. 6, art. 51, art. 63, art. 64 ust. 3, art. 86 88 i art. 90.
3. Zakres stosowania ustawy do nauczycieli zatrudnionych w szko艂ach oraz w
plac贸wkach o艣wiatowo-wychowawczych i opieku艅czo-wychowawczych
prowadzonych przez ko艣cio艂y i inne zwi膮zki wyznaniowe okre艣laj膮 odr臋bne
przepisy.
4. Z nauczycielami, o kt贸rych mowa w art. 17 ust. 2a, na czas skierowania do
pracy w szko艂ach europejskich, nawi膮zuje si臋 stosunek pracy na podstawie umowy o
prac臋 w jednostce organizacyjnej, kt贸rej zadaniem statutowym jest organizacja i
koordynacja funkcjonowania szk贸艂, o kt贸rych mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. a
ustawy o systemie o艣wiaty.
5. W okresie wykonywania pracy w szko艂ach, o kt贸rych mowa w ust. 4,
nauczycielom przys艂uguje wynagrodzenie w wysoko艣ci r贸wnej ekwiwalentowi
pieni臋偶nemu za urlop wypoczynkowy, ustalonemu wed艂ug zasad okre艣lonych w
przepisach wydanych na podstawie art. 67 ust. 3. W pozosta艂ym zakresie prawa i
obowi膮zki tych nauczycieli okre艣laj膮 odr臋bne przepisy.
6. Okres wykonywania pracy w szko艂ach, o kt贸rych mowa w ust. 4, jest
zaliczany do okresu pracy, od kt贸rego zale偶膮 uprawnienia nauczyciela wynikaj膮ce ze
stosunku pracy.
Art. 91c. 1. W zakresie spraw wynikaj膮cych ze stosunku pracy,
nieuregulowanych przepisami ustawy, maj膮 zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.
2. Spory o roszczenia ze stosunku pracy nauczycieli, niezale偶nie od formy
nawi膮zania stosunku pracy, rozpatrywane s膮 przez s膮dy pracy.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 70/71
Art. 91d. W przypadku szk贸艂 i plac贸wek prowadzonych przez jednostki
samorz膮du terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadz膮cego okre艣lone w:
1) art. 30 ust. 6 i 10a, art. 42 ust. 7, art. 42a ust. 1, art. 49 ust. 2, art. 54 ust. 7, art.
70a ust. 1 oraz art. 72 ust. 1 wykonuje odpowiednio: rada gminy, rada
powiatu, sejmik wojew贸dztwa;
2) art. 9g ust. 2, art. 29 ust. 1, art. 30a oraz art. 53 ust. 3a i 4 wykonuje
odpowiednio: w贸jt, burmistrz (prezydent miasta), zarz膮d powiatu, zarz膮d
wojew贸dztwa;
3) art. 6a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 6 i 13, art. 9b ust. 3, 3a i 4 pkt 2 oraz ust. 6 i 7 pkt 1,
art. 9f ust. 1, art. 9g ust. 3 pkt 1 i ust. 4, art. 18 ust. 4 i 5, art. 19 ust. 1, art. 22
ust. 1, art. 26 ust. 2, art. 31, art. 54 ust. 2 i 5, art. 56 ust. 2, art. 61 ust. 3, art. 63
ust. 2, art. 66 ust. 1, art. 82 ust. 2 oraz art. 83 ust. 1 i 1a wykonuje
odpowiednio: w贸jt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marsza艂ek
wojew贸dztwa.
Rozdzia艂 12
Przepisy przej艣ciowe i ko艅cowe
Art. 92. (uchylony).
Art. 93. (uchylony).
Art. 94. 1. Nauczycieli zatrudnionych w szko艂ach lub organach administracji
rz膮dowej na stanowiskach wymagaj膮cych kwalifikacji pedagogicznych w dniu
wej艣cia w 偶ycie ustawy, kt贸rzy uzyskali na podstawie dotychczas obowi膮zuj膮cych
przepis贸w kwalifikacje naukowe i pedagogiczne do nauczania lub prowadzenia zaj臋膰
wychowawczych w szko艂ach okre艣lonego rodzaju i stopnia, uwa偶a si臋 za
posiadaj膮cych kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela lub wychowawcy
w tych szko艂ach, cho膰by nie posiadali wykszta艂cenia okre艣lonego art. 9 ust. 1 pkt 1.
2. Dla absolwent贸w studi贸w nauczycielskich, kt贸rzy uko艅cz膮 nauk臋 w tych
studiach po dniu wej艣cia w 偶ycie ustawy, w zakresie kwalifikacji naukowych i
pedagogicznych stosuje si臋 odpowiednio przepis ust. 1.
Art. 95. (uchylony).
Art. 96. 1. Nauczyciele mianowani na sta艂e na podstawie dotychczasowych
przepis贸w staj膮 si臋 nauczycielami mianowanymi w rozumieniu ustawy.
2015-04-28
㎏ancelaria Sejmu s. 71/71
2. Nauczyciele zatrudnieni w dniu wej艣cia w 偶ycie ustawy na podstawie
mianowania do odwo艂ania staj膮 si臋 nauczycielami mianowanymi w rozumieniu
ustawy, je偶eli spe艂niaj膮 warunki okre艣lone w art. 10 ust. 2.
3. Nauczyciele zatrudnieni w dniu wej艣cia w 偶ycie ustawy na podstawie:
1) mianowania do odwo艂ania i niespe艂niaj膮cy warunk贸w okre艣lonych w art. 10 ust.
2,
2) mianowania na czas okre艣lony
staj膮 si臋 nauczycielami zatrudnionymi na podstawie umowy o prac臋 w rozumieniu
ustawy.
Art. 97. (uchylony).
Art. 98. (uchylony).
Art. 99. Nauczyciele, kt贸rym z uwagi na warunki pracy lub kwalifikacje
przys艂uguj膮 na podstawie przepis贸w szczeg贸lnych okre艣lone uprawnienia lub
艣wiadczenia bran偶owe, zachowuj膮 te uprawnienia lub 艣wiadczenia nadal w zakresie
obowi膮zuj膮cym w dniu wej艣cia w 偶ycie ustawy.
Art. 100. 艢wiadczenia przys艂uguj膮ce nauczycielom w my艣l postanowie艅
ustawy maj膮 zastosowanie od dnia 1 wrze艣nia 1981 r., chyba 偶e ustawa stanowi
inaczej.
Art. 101. 1. Traci moc ustawa z dnia 27 kwietnia 1972 r. Karta praw i
obowi膮zk贸w nauczyciela (Dz. U. Nr 16, poz. 114, z 1973 r. Nr 12, poz. 89 oraz z
1977 r. Nr 11, poz. 43) w zakresie dotycz膮cym nauczycieli.
2. Do czasu wydania przepis贸w wykonawczych, przewidzianych w niniejszej
ustawie, nie d艂u偶ej jednak ni偶 do dnia 31 lipca 1982 r., obowi膮zuj膮 przepisy
dotychczasowe ze zmianami wynikaj膮cymi z ustawy.
Art. 102. Ustawa wchodzi w 偶ycie z dniem og艂oszenia.
2015-04-28
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Karta Nauczyciela (2)Ustawa Karta Nauczyciela Komentarzustawa 081121 Karta nauczycielaKarta nauczycielakarta nauczyciela?losc40314892Karta nauczycielaKarta NauczycielaKARTA NAUCZYCIELAZeszyt Nauczyciela13wi臋cej podobnych podstron