PIJA

ŃSTWO

Niebezpiecze

ństwo upicia się spotykamy w bardzo wielu opisach biblijnych. Człowiek pijany pada ofiarą

w

łasnych żądz albo swoich wrogów. U proroków pijaństwo często idzie w parze z zakazanymi praktykami

kultycznymi

(Am 2,8

;

Oz 4,11

; por.

Ap 17,2)

lub

łączy się z opisami społeczeństwa znajdującego się w stanie

rozk

ładu. W świetle niektórych rysów typowych dla tego zjawiska pijaństwo może posiadać niekiedy wartość

symbolu.

1.

Pija

ństwo i nieszczęście.

Pija

ństwo wystawia człowieka na pośmiewisko. Otóż Biblia widziała zawsze w

nieszcz

ęściu ludzkim pewien aspekt *wstydliwy. Człowiek pijany oraz ten, którego dotknęło jakieś nieszczęście, w

podobny sposób „trac

ą *twarz", pewność siebie i to wszystko, co chroni przed wzrokiem ludzi. Jeden i drugi staje się

obiektem, widowiskiem. Mo

żna kogoś upoić po to, by go doprowadzić do takiego właśnie stanu. Prorok Habakuk

(Ha 2,15n)

tak

ą sytuację bierze za punkt wyjścia w swym opisie nieszczęścia, jakie przygotowuje Jahwe. Pije się

wtedy z *kielicha *gniewu

(Jr 25,27 n

;

Jr 51,7)

. Jeremiasz by

ł „jak mąż pijany z powodu Jahwe i przez słowa Jego

święte"

(Jr 23,9)

, gdy

ż zapowiadały one nieszczęście w tej właśnie skrajnej formie. Ziemia zdaje się drżeć

(Iz

24,19n)

, wszelki opór jest bezcelowy, niemo

żliwe znalezienie jakiegoś punktu oparcia. Jest to zapowiedź *dnia

ostatniego.

2.

Pija

ństwo a czujność.

Fakt,

że człowiek pijany zapomina o wszystkim, może swą wymową sięgać

najg

łębszych pokładów rzeczywistości. I tak np. matka pewnego króla arabskiego. Lemuela, w mocnych napojach

widzi

środek powodujący zapomnienie; można podawać te napoje ludziom cierpiącym jakieś udręki, powinni ich

jednak unika

ć królowie i książęta w obawie o to, by nie zapomnieli o wydanych przez siebie dekretach i by nie

zmieniali prawa

(Prz 31, 4-7)

. Izajasz idzie jeszcze dalej i mówi,

że człowiek pijany zapomina nawet o *planach

Bo

żych

(Iz 5,12)

. Pija

ństwo jest symptomem i obrazem otępienia duchowego oraz niezdolności do myślenia

(Iz

19,14

;

Iz 29,10

;

Jr 13,13

;

Jl 1,5)

. Podobnie i Nowy Testament widzi w pija

ństwie całkowite zaniedbanie czujności,

która przecie

ż wiąże chrześcijanina z dziełem zbawienia dokonującym się — teraz i w przyszłości — tu na ziemi.

Upija si

ę ten, kogo znudziło oczekiwanie na przyjście Chrystusa

(Mt 24,45-51 paral.)

.

Żeby więc nie stracić

wra

żliwości na przyjście Chrystusa, należy być trzeźwym i *czuwać, słuchając rady Piotra

(1P 5,8)

, przej

ętej przez

Completorium brewiarzowe; trzeba mie

ć przy tym zawsze otwarte oczy: „Ci, którzy śpią, w nocy śpią, a którzy się

upijaj

ą, w nocy są pijani"

(1Tes 5,6nn

;

Rz 13,13)

.

3.

Pija

ństwo a Duch Święty.

Pija

ństwo zamyka dostęp do Królestwa niebieskiego

(1Kor 5,11

;

1Kor 6,10

;

Rz

13,13

;

Ga 5, 21

;

1P 4,3)

. A jednak usi

łuje przeniknąć aż do sfery świętości: Koryntianie pomieszali nadużywanie

wina z agapami

(1Kor 11,21)

. Niektórzy z t

łumu jerozolimskiego, drwiąc sobie, pijaństwu przypisywali skutki

dzia

łania *Ducha Świętego w dzień *Zielonych Świąt

(Dz 2,13-15)

. Przedmiotem drwin nie jest tu jakie

ś

nieszcz

ęście ludzkie, lecz wybawcze nawiedzenie człowieka przez Ducha Świętego. Tę samą myśl sugeruje św.

Pawe

ł, gdy każe unikać pijaństwa, a szukać pełni Ducha Świętego

(Ef 5,18)

. W

łaśnie w pijaństwie usiłuje człowiek

ukaza

ć się takim, jakim jest: pozbawionym wszelkich hamulców w słowach i w całym sposobie bycia. Znajduje

wtedy rado

ść, którą księga Pieśni nad pieśniami wiąże z *radością miłości

(Pnp 5,1)

. Ale tylko Duch mo

że mu

zapewni

ć tę pełnię w prawdzie.