KM r – 12

INSTRUKCJA

o zestawianiu składów poci

ą

gów

w Spółce „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o. o.

WARSZAWA czerwiec 2009.

KM r 12

strona - 2 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

Uchwała nr 461/Z/2009

Zarz

ą

du Spółki „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o. o

z dnia 23 listopada 2009

w sprawie przyj

ę

cia „Instrukcji o zestawieniu składów poci

ą

gów

KM r –12” „ w Spółce „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o. o.

Na podstawie § 14 ust. 1 Umowy Spółki oraz § 9 ust. 18 Regulaminu Zarz

ą

du, Zarz

ą

d

Spółki „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o. uchwala, co nast

ę

puje:

§ 1

Przyjmuje si

ę

do stosowania „Instrukcj

ę

KMr – 12 o zestawieniu składów poci

ą

gów

w Spółce „Koleje Mazowieckie - KM” sp. z o. o” zatwierdzon

ą

przez Prezesa Urz

ę

du

Transportu Kolejowego Decyzj

ą

Nr: TTN – 500 - 290/2009 z dnia 12 listopada 2009 w

brzmieniu okre

ś

lonym zał

ą

cznikiem do Uchwały

§ 2

„Instrukcja KMr – 12 o zestawieniu składów poci

ą

gów w Spółce „Koleje Mazo-

wieckie - KM” obowi

ą

zuje od dnia: 10 grudnia 2009 r.

§ 3

Uchwała wchodzi w

ż

ycie z dniem podj

ę

cia.

p. o. Prezes Zarz

ą

du

(-) Arkadiusz Olewnik

KM r 12

strona - 3 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

SPIS TRE

Ś

CI

Podstawowe okre

ś

lenia u

ż

ywane w instrukcji ............................................................ - 4 -

§ 1 Ogólne zasady zestawiania poci

ą

gów .................................................................. - 5 -

§ 2 Warunki wł

ą

czania taboru kolejowego do poci

ą

gów ............................................. - 5 -

§ 3 Zestawianie poci

ą

gów pasa

ż

erskich .................................................................... - 8 -

§ 4 Umieszczanie lokomotyw w poci

ą

gach ................................................................ - 9 -

§ 5 Sprz

ę

ganie taboru w poci

ą

gach ......................................................................... - 10 -

§ 6 Ustalanie długo

ś

ci i masy poci

ą

gu ...................................................................... - 12 -

WYKAZ ZMIAN ......................................................................................................... - 15 -

KM r 12

strona - 4 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

Podstawowe okre

ś

lenia u

ż

ywane w instrukcji

Bezpiecze

ń

stwo ruchu kolejowego ogół czynno

ś

ci technicznych i organizacyjnych

zapewniaj

ą

cych bezpieczne poruszanie si

ę

po-

jazdów kolejowych oraz bezpiecze

ń

stwo pra-

cowników i podró

ż

nych.

Dyspozytor

pracownik zarz

ą

dcy infrastruktury nadzoruj

ą

cy

kierowanie ruchem kolejowym, pracownik prze-
wo

ź

nika lub pracownik innego przedsi

ę

biorstwa

kolejowego otrzymuj

ą

cy zgłoszenie o zdarzeniu.

Pojazd kolejowy

pojazd dostosowany do poruszania si

ę

na wła-

snych kołach po torach kolejowych tj. wagon, lo-
komotywa, zespół trakcyjny, wagon silnikowy,
pojazd specjalny i pojazd pomocniczy.

Pojazd kolejowy z nap

ę

dem

pojazd wytwarzaj

ą

cy sił

ę

poci

ą

gow

ą

np. pojazd

trakcyjny, pojazd specjalny z nap

ę

dem i pojazd

pomocniczy z nap

ę

dem.-

Prowadz

ą

cy pojazd kolejowy z nap

ę

dem

maszynista pojazdu trakcyjnego, zespołów trak-
cyjnych, autobusów szynowych, kierowca drezy-
ny lub wózka motorowego lub maszynista wielo-
czynno

ś

ciowych i ci

ęż

kich maszyn do robót bu-

dowlanych i kolejowej sieci trakcyjnej.

Przewo

ź

nik kolejowy

przedsi

ę

biorca, który na podstawie licencji wyko-

nuje przewozy kolejowe lub zapewnia pojazdy
trakcyjne.

Ruch kolejowy

poruszanie si

ę

pojazdów kolejowych. Do ruchu

kolejowego nale

żą

jazdy poci

ą

gów i manewry.

Zarz

ą

dca infrastruktury

podmiot gospodarczy wykonuj

ą

cy działalno

ść

polegaj

ą

c

ą

na zarz

ą

dzaniu infrastruktur

ą

kolejo-

w

ą

.

Pojazd specjalny

pojazd kolejowy, którego budowa zezwala na
wł

ą

czenie do składu poci

ą

gu przy zachowaniu

okre

ś

lonych warunków np. maszyny do robót to-

rowych,

ż

urawie kolejowe, pługi i zespoły od-

ś

nie

ż

ne, wózki motorowe itp.

Lokomotywa manewrowa

pojazd trakcyjny wykonuj

ą

cy - stale manewry

w przydzielonym rejonie manewrowym.

Poci

ą

g

przepisowo osygnalizowany, obsadzony i wypo-
sa

ż

ony skład poci

ą

gu sprz

ę

gni

ę

ty z pojazdem

trakcyjnym lub pojazd trakcyjny jad

ą

cy luzem.

KM r 12

strona - 5 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

§ 1

Ogólne zasady zestawiania poci

ą

gów

1.

Składem poci

ą

gu jest razem zestawiony tabor, bez czynnego pojazdu trakcyjnego

przygotowany do poci

ą

gu lub znajduj

ą

cy si

ę

w poci

ą

gu.

2.

Skład poci

ą

gu powinien odpowiada

ć

nast

ę

puj

ą

cym warunkom:

1.

w składzie powinny znajdowa

ć

si

ę

tylko taki tabor, który odpowiada warun-

kom przewozu tym poci

ą

giem,

2.

długo

ść

składu i jego masa nie mog

ą

by

ć

wi

ę

ksze ni

ż

ustalone dla danego

poci

ą

gu kursuj

ą

cego na okre

ś

lonej linii kolejowej - odst

ę

pstwa dozwolone s

ą

za zgod

ą

Zarz

ą

dcy Infrastruktury,

3.

tabor powinien by

ć

zdatny do ruchu – tabor uszkodzony mo

ż

e by

ć

wł

ą

czany

do poci

ą

gów je

ż

eli rodzaj uszkodze

ń

, według oznaczenia rewidenta taboru

nie zagra

ż

a bezpiecze

ń

stwu ruchu,

4.

skład poci

ą

gu powinien by

ć

zestawiony zgodnie z planem zestawienia,

5.

dwa ostatnie wagony – a przy zmianie kierunku jazdy – równie

ż

dwa pierw-

sze, musz

ą

mie

ć

czynny hamulec zespolony,

6.

ostatni wagon powinien posiada

ć

wsporniki do zakładania sygnału ko

ń

ca po-

ci

ą

gu,

7.

tabor powinien by

ć

przepisowo sprz

ę

gni

ę

ty,

8.

drzwi wagonów powinny by

ć

zamkni

ę

te i zabezpieczone przed otwarciem

9.

wagony spalinowe (autobusy szynowe) w stanie nieczynnym bez wagonów
doczepnych lub z wagonami doczepnymi mog

ą

by

ć

doprz

ę

gane tylko do ko

ń

-

ca poci

ą

gu.

§ 2

Warunki wł

ą

czania taboru kolejowego do poci

ą

gów

1.

Do poci

ą

gów nie wolno wł

ą

cza

ć

taboru z uszkodzeniami lub brakami, mog

ą

cymi

zagra

ż

a

ć

bezpiecze

ń

stwu ruchu kolejowego.

2.

Okre

ś

lenia przydatno

ś

ci taboru do ruchu dokonuj

ą

rewidenci taboru, a tam gdzie ich

nie ma - maszynista.

3.

Kierownik manewrów dokonuje kwalifikacji taboru do ruchu na podstawie ogl

ę

dzin i

sprawdzenia czy tabor nie posiada usterek widocznych bez dokonywania szczegó-
łowych pomiarów i bada

ń

. Je

ż

eli kierownikowi manewrów nasuwaj

ą

si

ę

w

ą

tpliwo

ś

ci

co do przydatno

ś

ci taboru do ruchu to powinien on zasi

ę

gn

ąć

w tym wzgl

ę

dzie opinii

maszynisty, która do czasu szczegółowego zbadania taboru przez rewidentów tabo-
ru jest obowi

ą

zuj

ą

ca.

KM r 12

strona - 6 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

4.

Zabrania si

ę

wł

ą

czania do poci

ą

gów taboru, je

ż

eli stwierdzono usterki zagra

ż

aj

ą

ce

bezpiecze

ń

stwu ruchu, w szczególno

ś

ci:

1)

obluzowanie obr

ę

czy na kole. Za lu

ź

n

ą

obr

ę

cz uwa

ż

a si

ę

, je

ż

eli wyst

ę

puje co

najmniej jedna z nast

ę

puj

ą

cych oznak:

a) obrócenie si

ę

obr

ę

czy na kole bosym w płaszczy

ź

nie koła, zauwa

ż

alne po-

przez nie pokrywanie si

ę

znaków kontrolnych obr

ę

czy i koła bosego.

b) nieczysty (głuchy) d

ź

wi

ę

k podczas uderzania młotkiem,

c) lu

ź

ne osadzenie pier

ś

cienia zaciskowego,

d) wyst

ę

powanie rdzy na wi

ę

cej ni

ż

1/3 obwodu mi

ę

dzy obr

ę

cz

ą

a kołem bo-

sym.

2)

p

ę

kni

ę

cie obr

ę

czy, wie

ń

ca koła lub tarczy koła,

3)

miejscowe wytarcie koła na powierzchni tocznej o długo

ś

ci ponad 60 mm i na-

lepy o długo

ś

ci ponad 60 mm lub wysoko

ś

ci ponad 1 mm, oraz „w

ż

erów” o gł

ę

-

boko

ś

ci ponad 3 mm na długo

ś

ci 60 mm.

4)

p

ę

kni

ę

cie ostoi, wózka, cz

ęś

ci zawieszenia, spr

ęż

yn no

ś

nych (belki bujaka lub

pasów ochronnych, p

ę

kni

ę

cie lub ułamanie wideł ma

ź

niczych lub zwór), lu

ź

ne

widły ma

ź

nic lub z brakiem nitów,

5)

przesuni

ę

cie spr

ęż

yny no

ś

nej (resora) lub pióra resora,

6)

p

ę

kni

ę

cie lub złamanie głównego pióra spr

ęż

yny no

ś

nej, lub przesuni

ę

cie

wzdłu

ż

ne w opasce resorowej ponad 10 mm,

7)

w pojazdach ze zderzakami nie mo

ż

e brakowa

ć

zderzaka,

ż

adnej

ś

ruby mocu-

j

ą

cej. Wszystkie

ś

ruby mocuj

ą

ce zderzak(i) musz

ą

by

ć

mocno dokr

ę

cone,

8)

spr

ęż

yny zderzaków lub inne cz

ęś

ci nie mog

ą

wykazywa

ć

ż

adnych p

ę

kni

ęć

lub

uszkodze

ń

w wyniku których wyeliminowane zostaje działanie zderzaków. Je

ż

e-

li wyst

ę

puj

ą

zderzaki o konstrukcji zamkni

ę

tej to wówczas na ka

ż

dym ko

ń

cu

wagonu mo

ż

e da

ć

si

ę

ś

cisn

ąć

r

ę

cznie tylko jeden zderzak max. o 15 mm.

9)

pochwy zderzakowe i trzony nie mog

ą

posiada

ć

w przej

ś

ciu do kołnierza,

wzgl

ę

dnie do tarczy zderzakowych,

ż

adnych nadp

ę

kni

ęć

wynosz

ą

cych wi

ę

cej

ni

ż

1/4 obwodu pochwy zderzakowej lub trzonu,

10)

nieprawidłowe działanie lub uszkodzenie urz

ą

dzenia sprz

ę

gu samoczynnego,

haka ci

ę

głowego, ci

ę

gła, sprz

ę

gu

ś

rubowego,

11)

sprz

ę

gi

ś

rubowe lub haki ci

ę

głowe nie mog

ą

wykazywa

ć

ż

adnych p

ę

kni

ęć

lub

posiada

ć

uszkodze

ń

, które uniemo

ż

liwiaj

ą

sprz

ę

ganie z innymi wagonami, lub

utrudniaj

ą

ich działanie,

12)

przechylenie pudła wagonowego ponad 50 mm w wagonie osobowym,

13)

uszkodzenie ma

ź

nicy powoduj

ą

ce wyciekanie smaru,

5.

Zabrania si

ę

wł

ą

czania do poci

ą

gu taboru:

1)

po wykolejeniu lub taboru, który znajduj

ą

c si

ę

w poci

ą

gu lub składzie manewro-

wym uległ wypadkowi, do czasu orzeczenia przez rewidenta taboru, o jego
przydatno

ś

ci do ruchu,

2)

z nalepkami o tre

ś

ci zakazuj

ą

cej wł

ą

czenia go do poci

ą

gu,

KM r 12

strona - 7 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

3)

bez oznaczenia daty dokonania rewizji okresowej, z wyj

ą

tkiem wagonów prób-

nych i przesyłanych z zakładów naprawczych do jednostki macierzystej oraz
wagonów osobowych przewo

ź

ników kolejowych innego pa

ń

stwa w komunikacji

RIC,

4)

w przypadku braku lub zniszczenia oznakowania pojazdu w sposób uniemo

ż

li-

wiaj

ą

cy jego identyfikacj

ę

,

5)

z przekroczonym terminem rewizji okresowej, z wyj

ą

tkiem przypadków przesy-

łania pró

ż

nych pojazdów kolejowych do naprawy,

6)

z rozstawem s

ą

siednich osi wózków mniejszym ni

ż

1,5 m z wyj

ą

tkiem wagonów z

zagł

ę

bion

ą

podłog

ą

,

ż

urawi kolejowych,

6.

Bez zezwolenia Centrum Kierowania Przewozami PKP PLK S.A. na przewóz, nie

mo

ż

e by

ć

wł

ą

czany do poci

ą

gu tabor:

1) którego nacisk osi na szyny lub obci

ąż

enie na metr bie

żą

cy toru s

ą

wi

ę

ksze od

dopuszczalnych na liniach kolejowych le

żą

cych na drodze przewozu,

2) proponowany do skre

ś

lenia lub skre

ś

lony z inwentarza.

7.

Do poci

ą

gu nie nale

ż

y wł

ą

cza

ć

taboru, którego pr

ę

dko

ść

dopuszczalna jest mniejsza

od najwi

ę

kszej pr

ę

dko

ś

ci rozkładowej tego poci

ą

gu.

8.

Do poci

ą

gów pasa

ż

erskich nie mog

ą

by

ć

wł

ą

czane wagony towarowe.

9.

Do poci

ą

gu pasa

ż

erskiego o pr

ę

dko

ś

ci wi

ę

kszej od 80 km/h, mo

ż

na wł

ą

czy

ć

jeden

wagon bez czynnego hamulca zespolonego tylko wtedy, gdy wagon ten jest przesy-
łany do naprawy oraz spełnione s

ą

nast

ę

puj

ą

ce warunki:

1)

pr

ę

dko

ść

rozkładowa poci

ą

gu nie jest wi

ę

ksza od 120 km/h,

2)

wł

ą

czenie wagonu bez czynnego hamulca nie spowoduje konieczno

ś

ci obni

ż

e-

nia pr

ę

dko

ś

ci poci

ą

gu z powodu zmniejszenia procentu rzeczywistej masy ha-

muj

ą

cej,

3)

wagon (tylko jeden) bez czynnego hamulca znajduje si

ę

bezpo

ś

rednio za pro-

wadz

ą

cym pojazdem (pojazdami) trakcyjnym,

4)

nie jest przewidywana zmiana kierunku jazdy poci

ą

gu.

5)

dwa ostatnie wagony poci

ą

gu na hamulcu zespolonym musz

ą

mie

ć

czynny ha-

mulec zespolony, a w przypadku zmiany kierunku jazdy równie

ż

dwa pierwsze

wagony.

10.

W komunikacji mi

ę

dzynarodowej mog

ą

kursowa

ć

tylko pojazdy ze znakiem przydat-

no

ś

ci dla danej komunikacji.

11.

Pojazdy kolejowe odpowiadaj

ą

ce warunkom kursowania w poci

ą

gach o wy

ż

szych

pr

ę

dko

ś

ciach mog

ą

by

ć

wł

ą

czane do poci

ą

gów o ni

ż

szych pr

ę

dko

ś

ciach.

12.

Do poci

ą

gu nie mo

ż

na wyznaczy

ć

lokomotywy z nieczynn

ą

syren

ą

. Gdy syrena lo-

komotywy zespołu trakcyjnego lub autobusu szynowego ulegnie uszkodzeniu pod-
czas jazdy poci

ą

gu nale

ż

y post

ę

powa

ć

według nast

ę

puj

ą

cych zasad:

1)

maszynista poci

ą

gu jad

ą

cego na hamulcach zespolonych powinien zmniejszy

ć

pr

ę

dko

ść

jazdy poci

ą

gu do 30 km/h przy doje

ź

dzie do miejsca przed którym nale-

ż

y poda

ć

sygnał „Baczno

ść

”,

2)

maszynista poci

ą

gu jad

ą

cego na hamulcach r

ę

cznych powinien zatrzyma

ć

po-

ci

ą

g, powiadomi

ć

o tym kierownika poci

ą

gu (a ten konduktorów) i dalej prowadzi

ć

KM r 12

strona - 8 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

poci

ą

g z tak

ą

pr

ę

dko

ś

ci

ą

aby mo

ż

na go było zatrzyma

ć

w wymaganym miejscu,

bez współdziałania dru

ż

yny konduktorskiej,

3)

dru

ż

yna konduktorska obowi

ą

zana jest wtedy pilnie obserwowa

ć

sygnały i ha-

mowa

ć

poci

ą

g bez wezwania, skoro tylko spostrze

ż

e sygnał „Stój’ lub przeszkod

ę

do dalszej jazdy,

4)

Podczas mgły lub zamieci

ś

nie

ż

nej utrudniaj

ą

cej widoczno

ść

, a w razie nie dzia-

łania syreny lokomotywy nale

ż

y dojecha

ć

do najbli

ż

szej stacji ze zmniejszon

ą

pr

ę

dko

ś

ci

ą

i

żą

da

ć

lokomotywy pomocniczej

§ 3

Zestawianie poci

ą

gów pasa

ż

erskich

1. Składem poci

ą

gu jest razem zestawiony tabor, bez czynnego pojazdu kolejowego

z nap

ę

dem, przygotowany do poci

ą

gu lub znajduj

ą

cy si

ę

w poci

ą

gu. Składem poci

ą

-

gu s

ą

równie

ż

zespoły trakcyjne i autobusy szynowe. Do składu poci

ą

gu zaliczamy

równie

ż

pojazdy kolejowe z nap

ę

dem przesyłane luzem.

2. Skład poci

ą

gu powinien odpowiada

ć

nast

ę

puj

ą

cym warunkom:

a. w składzie poci

ą

gu powinien znajdowa

ć

si

ę

tylko taki tabor który odpowiada wa-

runkom przewozu tym poci

ą

giem

b. pojazdy kolejowe powinny by

ć

zdatne do ruchu – pojazdy uszkodzone mog

ą

by

ć

wł

ą

czone do poci

ą

gu, je

ż

eli rodzaj uszkodze

ń

według orzeczenia rewidenta tabo-

ru nie zagra

ż

a bezpiecze

ń

stwu ruchu kolejowego,

c. ró

ż

nica w wysoko

ś

ci

ś

rodków zderzaków przyległych wagonów osobowych nie

powinna by

ć

wi

ę

ksza ni

ż

85 mm,

d. wagony powinny by

ć

czyste, a w miar

ę

potrzeby wydezynfekowane,

e. drzwi powinny by

ć

pozamykane i zabezpieczone przed otwarciem si

ę

pod wpły-

wem ruchu poci

ą

gów, jak równie

ż

przed dostaniem si

ę

osób postronnych,

f. poci

ą

gi zestawiane z zespołów trakcyjnych, autobusów szynowych (elektrycz-

nych i spalinowych) winny by

ć

zestawione w składach przewidzianych w we-

wn

ę

trznych rozkładach jazdy.

g. porz

ą

dek rozmieszczenia wagonów w poci

ą

gach pasa

ż

erskich wskazany jest

w planie zestawiania poci

ą

gów pasa

ż

erskich.

h. do poci

ą

gu pasa

ż

erskiego z hamulcami nastawionymi na przebieg hamowania

„R” wolno wł

ą

czy

ć

nie wi

ę

cej ni

ż

trzy wagony z hamulcami nastawionymi na

przebieg hamowania „P”, przy czym liczba wagonów nastawionych na przebieg
hamowania „R” musi by

ć

wi

ę

ksza ni

ż

liczba wagonów z nastawieniem na prze-

bieg hamowania „P”. W przeciwnym razie hamulce wszystkich wagonów nale

ż

y

nastawi

ć

na przebieg hamowania „P”.

i. w poci

ą

gu pasa

ż

erskim z nastawieniem hamulców „R + Mg” mog

ą

znajdowa

ć

si

ę

najwy

ż

ej dwa nie umieszczone bezpo

ś

rednio obok siebie wagony bez czynnego

magnetycznego hamulca szynowego.

KM r 12

strona - 9 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

§ 4

Umieszczanie lokomotyw w poci

ą

gach

1.

Lokomotywa poci

ą

gowa ci

ą

gn

ą

ca i przyprz

ę

gowa powinny znajdowa

ć

si

ę

na przo-

dzie poci

ą

gu.

2.

Ustawienie lokomotyw na przodzie poci

ą

gu nie obowi

ą

zuje w nast

ę

puj

ą

cych przy-

padkach:

1)

je

ż

eli pchanie poci

ą

gu przewidziane jest w rozkładzie jazdy,

2)

w poci

ą

gach cofanych na szlaku,

3)

przy cofaniu lub przestawianiu poci

ą

gu na stacjach,

4)

w poci

ą

gach ratunkowych, słu

ż

bowych, roboczych i z pługiem od

ś

nie

ż

nym,

5)

w poci

ą

gach obsługuj

ą

cych bocznice, na których nie ma mo

ż

liwo

ś

ci przesta-

wiania lokomotywy,

6)

w poci

ą

gach pasa

ż

erskich wahadłowych, kursuj

ą

cych do miejsca, w którym

nie ma mo

ż

liwo

ś

ci przestawienia lokomotywy,

7)

w poci

ą

gach pasa

ż

erskich, w których wagon znajduj

ą

cy si

ę

na przodzie po-

siada urz

ą

dzenie do zdalnego sterowania pojazdem trakcyjnym,

8)

w poci

ą

gach kursuj

ą

cych do miejsca przesiadania lub wypadku na szlaku.

3.

Do poci

ą

gu mog

ą

by

ć

u

ż

yte nie wi

ę

cej ni

ż

dwie lokomotywy ci

ą

gn

ą

ce i jedna loko-

motywa popychaj

ą

ca. W przypadkach wyj

ą

tkowych Zarz

ą

dca Infrastruktury mo

ż

e

zezwoli

ć

na u

ż

ycie dwóch lokomotyw popychaj

ą

cych.

4.

Pomi

ę

dzy lokomotywy ci

ą

gn

ą

ce nie wolno wstawia

ć

wagonów z wyj

ą

tkiem jazd do-

ś

wiadczalnych i poci

ą

gów roboczych kursuj

ą

cych po torze zamkni

ę

tym.

5.

W poci

ą

gach próbnych, inspekcyjnych i obsługuj

ą

cych bocznice na ka

ż

dorazowe

zarz

ą

dzenie Zarz

ą

dcy Infrastruktury na wniosek zainteresowanego zakładu, loko-

motywa poci

ą

gowa mo

ż

e by

ć

ustawiona w dowolnym miejscu.

6.

Lokomotywy nieczynne nale

ż

y przesyła

ć

poci

ą

gami towarowymi lub mieszanymi

przy zachowaniu nast

ę

puj

ą

cych warunków:

1)

nieczynn

ą

lokomotyw

ę

nale

ż

y wł

ą

cza

ć

do poci

ą

gów kursuj

ą

cych z pr

ę

dko

ś

ci

ą

nie wi

ę

ksz

ą

ni

ż

ustalono dla tej lokomotywy,

2)

przesyłane lokomotywy powinny by

ć

zdatne do ruchu,

3)

wszystkie nieczynne lokomotywy powinny posiada

ć

czynne hamulce zespo-

lone i by

ć

wł

ą

czone w przewód główny hamulca,

4)

nieczynne lokomotywy powinny by

ć

odpowiednio przygotowane do jazdy

(zgodnie z dokumentacj

ą

techniczno – ruchow

ą

), a na widocznym miejscu

powinny znajdowa

ć

si

ę

tabliczki z napisem dozwolonej pr

ę

dko

ś

ci i drogi

przewozu,

5)

konieczno

ść

obsadzenia i dozorowania nieczynnego pojazdu trakcyjnego

okre

ś

la przewo

ź

nik.

KM r 12

strona - 10 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

Wyj

ą

tkowo pojedyncze lokomotywy elektryczne, spalinowe i wagony spalino-

we (autobusy szynowe) mog

ą

by

ć

przesyłane (na odcinkach z dozwolon

ą

po-

dwójn

ą

trakcj

ą

) poci

ą

gami pasa

ż

erskimi bezpo

ś

rednio za lokomotyw

ą

ci

ą

-

gn

ą

c

ą

.

7.

W przypadku uszkodzenia (usterki) lokomotywy poci

ą

gowej uniemo

ż

liwiaj

ą

cego

wytwarzanie siły poci

ą

gowej, lokomotywa ta mo

ż

e jecha

ć

dalej w składzie poci

ą

gu

w stanie nieczynnym bezpo

ś

rednio za lokomotyw

ą

zast

ę

pcz

ą

, o ile warunki tech-

niczno – ruchowe tego nie zabraniaj

ą

.

8.

W razie potrzeby przesłania lokomotywy luzem na odcinku wzgl

ę

dnie szlaku, na

którym wykorzystana jest pełna przepustowo

ść

, a podwójna trakcja jest niedozwo-

lona, lokomotyw

ę

mo

ż

na wł

ą

czy

ć

na koniec poci

ą

gu towarowego, je

ż

eli pr

ę

dko

ść

konstrukcyjna tej lokomotywy nie jest mniejsza od pr

ę

dko

ś

ci poci

ą

gu.

Lokomotywa ta jako doprz

ę

g powinna by

ć

sprz

ę

gni

ę

ta z poci

ą

giem i poł

ą

czona

z hamulcem zespolonym poci

ą

gu oraz wła

ś

ciwie osygnalizowana.

§ 5

Sprz

ę

ganie taboru w poci

ą

gach

1. Sprz

ę

ganie i rozprz

ę

ganie pojazdów kolejowych w poci

ą

gach oraz sprz

ę

ganie tabo-

ru przygotowanego do wł

ą

czenia do poci

ą

gu nale

ż

y do obowi

ą

zków pracowników

wykonuj

ą

cych manewry, lub do innych pracowników wskazanych w regulaminie

technicznym – pracownicy ci maj

ą

obowi

ą

zek posiadania wymaganych kwalifikacji.

2. Na stacjach wskazanych w wewn

ę

trznym rozkładzie jazdy sprz

ę

ganie i rozprz

ę

ganie

czynnej lokomotywy ze składem poci

ą

gu wykonuje pomocnik maszynisty lokomoty-

wy poci

ą

gowej, a w razie jednoosobowej obsługi trakcyjnej czynno

ś

ci tych dokonuje

wskazany w regulaminie technicznym pracownik. Maszynista lokomotywy w ka

ż

dym

przypadku odpowiedzialny jest za nale

ż

yte sprz

ę

gni

ę

cie obsługiwanej lokomotywy

ze składem poci

ą

gu jak równie

ż

za otwarcie kurków ko

ń

cowych przewodu hamul-

cowego mi

ę

dzy lokomotyw

ą

a składem poci

ą

gu.

3. Gdy poci

ą

g prowadzony jest dwoma lokomotywami ci

ą

gn

ą

cymi sprz

ę

gni

ę

cie tych

lokomotyw nale

ż

y do obowi

ą

zków pomocnika maszynisty pierwszej lokomotywy, a w

przypadku lokomotywy z jednoosobow

ą

obsług

ą

trakcyjn

ą

, czynno

ść

t

ę

powinien

wykona

ć

maszynista tej lokomotywy do której druga lokomotywa doje

ż

d

ż

a lub od-

je

ż

d

ż

a.

4. Przed poł

ą

czeniem sprz

ę

gów hamulcowych mi

ę

dzy lokomotyw

ą

i składem poci

ą

gu

nale

ż

y kilkakrotnie otworzy

ć

kurek ko

ń

cowy przewodu hamulcowego lokomotywy

celem oczyszczenia przewodu hamulcowego z zanieczyszcze

ń

i kropli wody.

5. Nieu

ż

ywane sprz

ę

gi

ś

rubowe i powietrzne powinny by

ć

zawieszone na wieszakach.

Sprz

ę

gi te nie mog

ą

zwisa

ć

poni

ż

ej 140 mm ponad powierzchni

ę

główki szyny.

6. Rewident taboru, lub inny wyznaczony regulaminem technicznym ł

ą

czy rozł

ą

cza

pomi

ę

dzy wagonami sprz

ę

gi ogrzewcze (parowe i elektryczne), sprz

ę

gi o

ś

wietlenio-

we, sprz

ę

gi zasilaj

ą

ce, przewody ł

ą

czno

ś

ci radiofonicznej, harmonie wagonowe,

oraz podnosi i zabezpiecza mostki.

KM r 12

strona - 11 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

Sprz

ę

gi ogrzewania elektrycznego mi

ę

dzy lokomotyw

ą

, a składem poci

ą

gu ł

ą

czy

uprawniony pracownik (rewident taboru przeszkolony do wykonywania tych czynno-

ś

ci lub elektromonter). Na stacjach, na których nie ma ww. pracowników sprz

ę

gi

ogrzewania elektrycznego mi

ę

dzy lokomotyw

ą

a składem poci

ą

gu ł

ą

czy pomocnik

maszynisty pod nadzorem maszynisty, a w przypadku jednoosobowej obsady dru-

ż

yny trakcyjnej – maszynista po zahamowaniu składu poci

ą

gu pod nadzorem kie-

rownika poci

ą

gu lub rewidenta. Przy ł

ą

czeniu i rozł

ą

czaniu sprz

ę

gów ogrzewania

elektrycznego nale

ż

y przestrzega

ć

warunków bezpiecze

ń

stwa okre

ś

lonych w in-

strukcji „KM t – 9”. Przed poł

ą

czeniem lub rozł

ą

czeniem przewodów elektrycznego

ogrzewania nale

ż

y upewni

ć

si

ę

o wył

ą

czeniu ogrzewania elektrycznego.

7. W poci

ą

gach pasa

ż

erskich tabor nale

ż

y sprz

ę

ga

ć

tak aby zderzaki były lekko naci-

ś

ni

ę

te.

8. Sprz

ę

gi hamulcowe, ogrzewcze, o

ś

wietleniowe jak równie

ż

inne np. zdalnego ste-

rowania nale

ż

y ł

ą

czy

ć

dopiero po poł

ą

czeniu sprz

ę

gu ci

ę

głowego. Rozł

ą

czenie

sprz

ę

gu ci

ę

głowego dozwolone jest dopiero po rozł

ą

czeniu instalacji elektrycznych,

podniesieniu mostków pomi

ę

dzy wagonami i ich zabezpieczeniu, oraz rozł

ą

czeniu

przewodów pneumatycznych.

9. Przed rozł

ą

czeniem sprz

ę

gów hamulcowych i zasilaj

ą

cych nale

ż

y zamkn

ąć

kurki

ko

ń

cowe obu rozł

ą

czanych pojazdów, przy czym najpierw kurek na przedniej cz

ęś

ci

poci

ą

gu. Po zł

ą

czeniu sprz

ę

gów hamulcowych i zasilaj

ą

cych nale

ż

y otworzy

ć

kurki

ko

ń

cowe przy czym najpierw kurek w tylnej cz

ęś

ci poci

ą

gu.

10. Kurki ko

ń

cowe ka

ż

dego pojazdu znajduj

ą

cego si

ę

w poci

ą

gu i wł

ą

czone do przewo-

du głównego hamulca zespolonego powinny by

ć

otwarte z wyj

ą

tkiem kurków znajdu-

j

ą

cych si

ę

na pocz

ą

tku i ko

ń

cu poci

ą

gu które powinny by

ć

zamkni

ę

te.

11. Po sprawdzeniu stanu uszczelek gumowych w główkach sprz

ę

gów pracownik doko-

nuj

ą

cy ł

ą

czenia pojazdu z nap

ę

dem ze składem poci

ą

gu, kilkakrotnie otwiera i za-

myka kurek ko

ń

cowy, a z chwil

ą

, gdy ze sprz

ę

gu zacznie wypływa

ć

czyste i suche

powietrze, ł

ą

czy przewód pojazdu z nap

ę

dem z przewodem w składzie poci

ą

gu, po

czym całkowicie i jednocze

ś

nie otwiera oba kurki ko

ń

cowe.

12. Kurek ko

ń

cowy jest otwarty, gdy jego r

ę

koje

ść

ustawiona jest poziomo; kurek jest

zamkni

ę

ty, gdy jego r

ę

koje

ść

jest ustawiona pionowo. Je

ś

li kurek jest wyposa

ż

ony

w zapadk

ę

blokuj

ą

c

ą

r

ą

czk

ę

kurka w poło

ż

eniach kra

ń

cowych, zapadka ta musi

spowodowa

ć

zablokowanie r

ą

czki kurka w poło

ż

eniu otwartym. W ten sam sposób

nale

ż

y post

ę

powa

ć

przy ł

ą

czeniu sprz

ę

gów przewodu głównego i zasilaj

ą

cego.

Kurek otwarty

Kurek zamkni

ę

ty

KM r 12

strona - 12 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

13. Je

ś

li ł

ą

czone pojazdy maj

ą

podwójne wyprowadzenia na czołownic

ę

(rozwidlone

przewody), ł

ą

czy si

ę

sprz

ę

gi tylko jednego z rozwidle

ń

przewodu głównego hamulca

i jedno z rozwidle

ń

przewodu zasilaj

ą

cego.

14. Przy ł

ą

czeniu przewodów, dokonuj

ą

cy ł

ą

czenia musi przestrzega

ć

nast

ę

puj

ą

cych

wskazówek

1)

główka sprz

ę

gu przewodu głównego hamulca — patrz

ą

c na czoło wagonu

widzi si

ę

jej otwór wylotowy skierowany w lewo — główka i r

ą

czka kurka

ko

ń

cowego przewodu hamulca s

ą

pomalowane na czerwono,

2)

główka sprz

ę

gu zasilaj

ą

cego ma otwór wylotowy skierowany w prawo (tj.

przeciwnie ni

ż

hamulcowa), nadlew w kształcie krzy

ż

a a r

ą

czka kurka prze-

wodu zasilaj

ą

cego jest pomalowana na

ż

ółto,

15. Sprz

ę

gi przewodu zasilaj

ą

cego s

ą

umieszczone bli

ż

ej zderzaków, natomiast sprz

ę

gi

przewodu głównego hamulca, bli

ż

ej osi wzdłu

ż

nej wagonu.

Omyłkowe poł

ą

czenie przewodu zasilaj

ą

cego z przewodem głównym hamulca lub

odwrotnie, mo

ż

e by

ć

przyczyn

ą

wypadku wskutek nie działania hamulca zespolone-

go poci

ą

gu.

16. Ł

ą

czenia sprz

ę

gów dokonuje pomocnik maszynisty, a przy jednoosobowej obsadzie

uprawniony pracownik.

§ 6

Ustalanie długo

ś

ci i masy poci

ą

gu

1.

Jako długo

ść

poci

ą

gu przyjmuje si

ę

długo

ść

jego składu bez czynnych lokomotyw.

Długo

ść

poci

ą

gu okre

ś

la si

ę

w metrach, jako sum

ę

długo

ś

ci wagonów ze zderzaka-

mi.

2.

Długo

ść

poci

ą

gu zale

ż

na jest od rodzaju poci

ą

gu, istniej

ą

cych warunków technicz-

nych na stacjach i szlakach oraz rodzaju hamulców i konstrukcji wagonów.

3.

Poci

ą

g pasa

ż

erski mo

ż

e mie

ć

zasadniczo długo

ść

do 300 m, dostosowan

ą

do dłu-

go

ś

ci peronów na stacjach i przystankach osobowych, na których według rozkładu

jazdy poci

ą

g si

ę

zatrzymuje.

Wi

ę

ksz

ą

długo

ść

, lecz nie wi

ę

cej ni

ż

400 m poci

ą

g pasa

ż

erski mo

ż

e mie

ć

pod na-

st

ę

puj

ą

cymi warunkami:

1)

długo

ść

peronów na stacjach i przystankach osobowych, na których według

rozkładu jazdy poci

ą

g si

ę

zatrzymuje, jest odpowiednia,

2)

hamulec jest szybkodziałaj

ą

cy tj. wszystkie czynne hamulce wagonowe na-

stawione s

ą

w poło

ż

eniu „P” lub „R”,

3)

wszystkie wagony maj

ą

zderzaki pier

ś

cieniowe, elastomerowe lub z przekład-

kami gumowymi.

Wi

ę

ksz

ą

długo

ść

ni

ż

400 m poci

ą

g pasa

ż

erski mo

ż

e mie

ć

tylko za zezwo-

leniem Zarz

ą

dcy Infrastruktury.

4. Dopuszczaln

ą

długo

ść

poci

ą

gów pasa

ż

erskich na poszczególnych odcinkach nale-

ż

y podawa

ć

w stosownych dodatkach do wewn

ę

trznego rozkładu jazdy.

KM r 12

strona - 13 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

5. Długo

ść

poci

ą

gu w metrach nale

ż

y ustali

ć

na podstawie napisów na taborze kolejo-

wym wł

ą

czonym do składu poci

ą

gu lub według długo

ś

ci oznaczonej na torach od-

jazdowych (kierunkowych). Do obliczenia długo

ś

ci poci

ą

gu w metrach nale

ż

y przyj-

mowa

ć

długo

ść

taboru kolejowego ze zderzakami.

6. Masa ogólna poci

ą

gu jest sum

ą

masy brutto wszystkich jednostek taboru znajduj

ą

-

cych si

ę

w składzie poci

ą

gu bez czynnych pojazdów trakcyjnych. Wyj

ą

tek stanowi

ą

:

1)

poci

ą

gi pasa

ż

erskie kursuj

ą

ce z pr

ę

dko

ś

ci

ą

wi

ę

ksz

ą

ni

ż

120 km/h,

2)

poci

ą

gi, w których masa składu poci

ą

gu jest mniejsza ni

ż

200 t w których do

masy ogólnej dolicza si

ę

równie

ż

mas

ę

własn

ą

czynnego pojazdu trakcyjnego.

7.

Masa brutto jednostki taboru jest sum

ą

masy własnej (tary) i masy ładunku (netto).

8.

Mas

ę

ładunku okre

ś

la si

ę

na podstawie nalepek kierunkowych lub dokumentów

przewozowych.

9.

W poci

ą

gach pasa

ż

erskich mas

ę

brutto wagonu przyjmuje si

ę

według znaku zawie-

raj

ą

cego dane o masie własnej, masie brutto i liczbie miejsc siedz

ą

cych, umiesz-

czonego w dolnej cz

ęś

ci

ś

ciany bocznej wagonu. W przypadku braku tego znaku,

mas

ą

brutto wagonu okre

ś

la si

ę

dodaj

ą

c do masy własnej podanej na

ś

cianie bocz-

nej wagonu,

ś

redni

ą

mas

ę

obci

ąż

enia wagonu podan

ą

w tabeli:

Rodzaj wagonu

Ś

rednia masa

obci

ąż

enia wagonu

wagon osobowy 1 klasy

4 t

wagon osobowy 1 klasy z przedziałem baga

ż

owym

4 t

wagon osobowy 2 klasy (mniej ni

ż

80 miejsc siedz

ą

cych)

5 t

wagon osobowy 2 klasy z przedziałem baga

ż

owym

5 t

wagon osobowy 1/2 klasy

5 t

wagon osobowy z miejscami do le

ż

enia

5 t

wagon osobowy 2 klasy (80 lub wi

ę

cej miejsc siedz

ą

cych)

6 t

wagon sypialny

2 t

wagon pomiarowy

2 t

wagon salonowy

2 t

wagon osobowy 1 klasy z przedziałem barowym

2 t

wagon osobowy 2 klasy z przedziałem barowym

2 t

wagon restauracyjny z przedziałem baga

ż

owym

5 t

wagon baga

ż

owy

5 t

wagon pocztowy

5 t

wagon restauracyjny

masa własna

= masa ogólna

wagon barowy

wagon osobowy pi

ę

trowy

18 t

KM r 12

strona - 14 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

10.

Masa ogólna poci

ą

gu nie powinna by

ć

wi

ę

ksza od ustalonego obci

ąż

enia lokomoty-

wy czynnej, wyznaczonej do prowadzenia tego poci

ą

gu. Obci

ąż

enie lokomotywy

czynnej dla ka

ż

dego poci

ą

gu wskazane jest w rozkładzie jazdy.

11.

Przed wyprawieniem składu poci

ą

gu „w drog

ę

” nale

ż

y wykona

ć

dalsze czynno

ś

ci

techniczne omówione w instrukcjach dotycz

ą

cych stanu pojazdów kolejowych, ha-

mulców tych pojazdów itp.

§ 7

Obsada poci

ą

gu

1. Obsad

ę

poci

ą

gu stanowi dru

ż

yna poci

ą

gowa, w skład której wchodzi dru

ż

yna

trakcyjna i dru

ż

yna konduktorska, lub tylko dru

ż

yna trakcyjna

2. Dru

ż

yna trakcyjna mo

ż

e by

ć

jedno lub dwu osobowa, a w razie potrzeby dru

ż

yna

trakcyjna mo

ż

e si

ę

składa

ć

z wi

ę

kszej liczby osób

3. Jednoosobow

ą

obsług

ę

trakcyjn

ą

stosuje si

ę

:

a. w poci

ą

gach kursuj

ą

cych na liniach kolejowych i z pr

ę

dko

ś

ci

ą

nie przekracza-

j

ą

c

ą

130 km/h i z pojazdami wyposa

ż

onymi w urz

ą

dzenia kontroluj

ą

ce czuj-

no

ść

maszynisty oraz urz

ą

dzenia radioł

ą

czno

ś

ci poci

ą

gowej, przy czym je

ż

eli

urz

ą

dzenia kontroluj

ą

ce czujno

ść

maszynisty nie wymagaj

ą

współpracy z

urz

ą

dzeniami przytorowymi, jednoosobow

ą

obsad

ę

mo

ż

na stosowa

ć

równie

ż

na liniach kolejowych nie wyposa

ż

onych w urz

ą

dzenia.

b. we wszystkich poci

ą

gach kursuj

ą

cych na liniach kolejowych i z pojazdami

trakcyjnymi wyposa

ż

onymi w urz

ą

dzenia kontroli prowadzenia poci

ą

gu, nad-

zoruj

ą

ce przynajmniej hamowanie przy doje

ź

dzie do sygnału nakazuj

ą

cego

zatrzymanie lub zmniejszenie pr

ę

dko

ś

ci oraz w urz

ą

dzenia radioł

ą

czno

ś

ci

poci

ą

gowej.

4. Skład i liczebno

ść

dru

ż

yny konduktorskiej dla danego poci

ą

gu powinny by

ć

do-

stosowane do realizowanych przez załog

ę

czynno

ś

ci techniczno-ruchowych,

czynno

ś

ci zwi

ą

zanych z obsług

ą

i odpraw

ą

podró

ż

nych, rzeczy i zwierz

ą

t, innych

czynno

ś

ci zwi

ą

zanych z obsług

ą

poci

ą

gu oraz uwzgl

ę

dnia

ć

specyfik

ę

(warunki

miejscowe) odcinków linii, po których kursuje dany poci

ą

g oraz do potrzeb wyni-

kaj

ą

cych z zapewnienia po

żą

danego standardu obsługi podró

ż

nych.

5. Skład i liczebno

ść

dru

ż

yny konduktorskiej dla danego poci

ą

gu w całej relacji lub

na okre

ś

lonym odcinku zatwierdza Zarz

ą

d Spółki. Skład i minimalna liczebno

ść

dru

ż

yny konduktorskiej danego poci

ą

gu okre

ś

lone s

ą

we wła

ś

ciwych dodatkach

do rozkładu jazdy poci

ą

gów, a w odniesieniu do poci

ą

gów, których dodatki nie

uwzgl

ę

dniaj

ą

, w zarz

ą

dzeniach dotycz

ą

cych kursowania poci

ą

gów.

KM r 12

strona - 15 -

Instrukcja o zestawianiu składów manewrowych

WYKAZ ZMIAN

Nr

porz.

Zmiana (uzupełnienie) wynika

z aktu normatywnego

Zmiana (uzupełnienie) obowi

ą

zuje

od dnia

Czytelny podpis

pracownika wno-

sz

ą

cego

zmiany (uzup.)

Rok

Numer

Pozycja

l

2

3

4

5

6

Uwaga:

Przy wnoszeniu zmian do tekstu instrukcji nale

ż

y wskazywa

ć

numer porz

ą

dkowy

wnoszonej zmiany (uzupełnienia).