ZESPÓŁ SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH
I MEDYCZNYCH
SZKOŁA POLICEALNA NR 1
DLA DOROSŁYCH
42-700 Lubliniec ul. Grunwaldzka 48
Zdania i zakres działania sądów pracy i
postępowania pojednawczego.
Data : 2011-05-07 Waldemar Smentek
Zdania i zakres działania sądów pracy.
Zgodnie z postanowieniami art. 242 § 1 Kodeksu pracy, pracownik ma prawo docho-
dzić swoich roszczeń wynikających ze stosunku pracy na drodze sądowej. Do rozstrzygania
sporów powołane zostały sądy pracy
1
. Zasady tworzenia sądów pracy określają odrębne prze-
pisy.
Sądy pracy stanowiące odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych
2
oraz sądy
pracy i ubezpieczeń społecznych stanowiące odrębne jednostki sądów wojewódzkich
3
, zgod-
nie z art. 262§1 nazywamy sądami pracy.
Jurysdykcji sądów pracy nie podlegają spory dotyczące:
1. ustanowienia nowych warunków pracy i płacy
2. stosowania norm pracy
3. pomieszczeń w hotelach pracowniczych
Terminy wnoszenia spraw do sądów pracy:
Termin
Sprawa
7 dni
od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę, pracownik
może wnieść odwołanie od tego wypowiedzenia
od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, pracownik może wnieść
wniosek o przywrócenie tegoż terminu. We wniosku należy uprawdo-
podobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.
14 dni
od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez
wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę, pracownik
może wnieść do sądu pracy żądanie przywrócenia do pracy lub żądanie
odszkodowania.
1
Art. 262§1 KP
2
Sądy pierwszej instancji
3
Sądy drugiej instancji
Zdania i zakres działania postępowania pojednawczego.
Zgodnie z treścią art. 243 Kodeksu pracy, pracodawca i pracownik powinni dążyć do po-
lubownego załatwienia sporu wynikającego ze stosunku pracy. Do realizacji tego celu w zakła-
dach pracy powołuje się komisje pojednawcze
4
. Komisję pojednawczą powołują wspólnie pra-
codawca i zakładowa organizacja związkowa. W przypadku braku takiej organizacji w zakładzie,
komisję powołuje pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii załogi. Na zasadzie określonej w
art. 244§3 ustala się:
a. zasady i tryb powoływania komisji,
b. czas trwania kadencji,
c. liczbę członków komisji.
Art. 246 KP nakłada jednak pewne ograniczenia w wymienionej kwestii. Członkiem ko-
misji pojednawczej nie może być:
a. osoba zarządzająca, w imieniu pracodawcy, zakładem pracy,
b. główny księgowy,
c. radca prawny,
d. osoba prowadząca sprawy osobowe, zatrudnienia i płac.
Komisja w ramach konsolidacji z pośród swojego grona wybiera przewodniczącego komi-
sji oraz jego zastępców i ustala regulamin postępowania pojednawczego.
Sprawowanie obowiązków członka komisji pojednawczej jest funkcją społeczną. Jednak
jej członek zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nie przepracowany w związku z udziałem
w pracach tejże komisji. Pracodawca jest obowiązany zapewnić komisji warunki lokalowe oraz
środki techniczne umożliwiające jej funkcjonowanie. Wydatki związane z działalnością komisji
ponosi pracodawca, obejmują one również równowartość utraconego wynagrodzenia za czas nie
przepracowany przez pracownika w związku z udziałem w postępowaniu pojednawczym.
Na wniosek pracownika zgłoszony ustnie lub na piśmie do protokołu komisja wszczyna
postępowanie. Zgłoszenie przez pracownika wniosku do komisji pojednawczej przerywa bieg
terminów wymienionych w art. 264 KP tj.: odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, żądanie
przywrócenia do pracy lub żądanie odszkodowania, żądanie nawiązania umowy o pracę. Dla pra-
womocności postępowania komisji wymagalny jest skład co najmniej 3 członków. Zakończenie
działania komisji powinno nastąpić w terminie 14 dni, nie jest to jednak termin ustawowo zawity i
mogą od niego nastąpić odstępstwa. Wyjątek stanowią jedynie sprawy o których mowa w art.
264§2, w pozostałych sprawach termin ten ubiega z upływem 30 dni od daty złożenia wniosku.
Termin zakończenia postępowania przed komisją pojednawczą stwierdza się w protokole posie-
dzenia zespołu. W sprawach określonych w art. 264 KP wniosek do komisji pojednawczej należy
wnieść przed upływem terminów określonych w tym artykule.
Ugodę zawartą przed komisją pojednawczą wpisuje się do protokołu posiedzenia zespołu i
podpisują go strony i członkowie tegoż zespołu.
Niedopuszczalnym jest zawarcie ugody sprzecznej z prawem lub zasadami współżycia
społecznego. W przypadku niemożności zawarcia ugody komisja na żądanie pracownika w ciągu
14 dni od zakończenia postępowania przekazuje sprawę do sądu pracy. W tym przypadku wnio-
sek pracownika o polubowne załatwienie sprawy zastępuje pozew. Pozew taki może wnieść rów-
nież sam pracownik na ogólnych zasadach. Pracownik może również w terminie 30 dni o daty
zawarcia ugody wnieść do sądu pracy żądanie o uznanie jej za bezskuteczną, jeżeli uważa iż naru-
sza ona jego słuszny interes. Wyjątkiem tutaj jest art. 251§2 gdzie termin wystąpienia wynosi 14
dni od daty zawarcia ugody.
Opracował:
Waldemar Smentek
4
Art. 244 KP