Testament z dnia 6.III.1979.

W Imi

ę

Trójcy Przenaj

ś

wi

ę

tszej. Amen

"Czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy Pan wasz przyb

ę

dzie" (por. Mt 24, 42) - te słowa

przypominaj

ą

mi ostateczne wezwanie, które nast

ą

pi wówczas, kiedy Pan zechce. Pragn

ę

za

nim pod

ąż

y

ć

i pragn

ę

, aby wszystko, co składa si

ę

na moje ziemskie

ż

ycie, przygotowało

mnie do tej chwili. Nie wiem, kiedy ona nast

ą

pi, ale tak jak wszystko, równie

ż

i t

ę

chwil

ę

oddaj

ą

w r

ę

ce Matki mojego Mistrza: totus Tuus.W tych samych r

ę

kach matczynych

zostawiam wszystko i Wszystkich, z którymi zwi

ą

zało mnie moje

ż

ycie i moje powołanie. W

tych R

ę

kach zostawiam nade wszystko Ko

ś

ciół, a tak

ż

e mój Naród i cał

ą

ludzko

ść

.

Wszystkim dzi

ę

kuj

ę

. Wszystkich prosz

ę

o przebaczenie. Prosz

ę

tak

ż

e o modlitw

ę

, aby

Miłosierdzie Bo

ż

e okazało si

ę

wi

ę

ksze od mojej słabo

ś

ci i niegodno

ś

ci.

W czasie rekolekcji przeczytałem raz jeszcze testament Ojca

Ś

wi

ę

tego Pawła VI. Lektura ta

skłoniła mnie do napisania niniejszego testamentu.

Nie pozostawiam po sobie własno

ś

ci, któr

ą

nale

ż

ałoby zadysponowa

ć

. Rzeczy codziennego

u

ż

ytku, którymi si

ę

posługiwałem, prosz

ę

rozda

ć

wedle uznania. Notatki osobiste spali

ć

.

Prosz

ę

, a

ż

eby nad tymi sprawami czuwał Ks. Stanisław, któremu dzi

ę

kuj

ę

za tyloletni

ą

wyrozumiał

ą

współprac

ę

i pomoc. Wszystkie za

ś

inne podzi

ę

kowania zostawiam w sercu

przed Bogiem Samym, bo trudno je tu wyrazi

ć

.

Co do pogrzebu, powtarzam te same dyspozycje, jakie wydał Ojciec

Ś

wi

ę

ty Paweł VI.

(dodatek na marginesie: Grób w ziemi, bez sarkofagu. 13.III.1992). O miejscu niech zdecyduje

Kolegium Kardynalskie i Rodacy.

"Apud Dominum Misericordia et copiosa apud Eum redemptio"

Jan Paweł pp. II

Rzym, 6.III.1979.

Dopiski pó

ź

niejsze

Po

ś

mierci prosz

ę

o Msze

Ś

wi

ę

te i modlitwy.

5.III.1990.

***

Wyra

ż

am najgł

ę

bsz

ą

ufno

ść

,

ż

e przy całej mojej słabo

ś

ci Pan udzieli mi ka

ż

dej łaski

potrzebnej, aby sprosta

ć

wedle Jego Woli wszelkim zadaniom, do

ś

wiadczeniom i

cierpieniom, jakich zechce za

żą

da

ć

od swego sługi w ci

ą

gu

ż

ycia. Ufam te

ż

,

ż

e nie dopu

ś

ci,

abym kiedykolwiek przez jakie

ś

swoje post

ę

powanie: słowa, działanie lub zaniedbanie

działa

ń

, mógł sprzeniewierzy

ć

si

ę

moim obowi

ą

zkom na tej

ś

wi

ę

tej Piotrowej Stolicy.

***

24.II. - 1. III.1980.

Równie

ż

w ci

ą

gu tych rekolekcji rozwa

ż

ałem prawd

ę

o Chrystusowym kapła

ń

stwie w

perspektywie owego Przej

ś

cia, jakim dla ka

ż

dego z nas jest chwila jego

ś

mierci. Rozstania

si

ę

z tym

ś

wiatem - aby narodzi

ć

si

ę

dla innego, dla

ś

wiata przyszłego, którego znakiem

decyduj

ą

cym, wymownym jest dla nas Zmartwychwstanie Chrystusa.

Odczytałem wi

ę

c zeszłoroczny zapis mojego testamentu, dokonany równie

ż

w czasie

rekolekcji - porównałem go z testamentem mojego wielkiego Poprzednika i Ojca Pawła VI, z

tym wspaniałym

ś

wiadectwem o

ś

mierci chrze

ś

cijanina i papie

ż

a - oraz odnowiłem w sobie

ś

wiadomo

ść

spraw, do których sporz

ą

dzony przeze mnie (w sposób raczej prowizoryczny)

ów zapis z 6.III.1979 si

ę

odnosi.

Dzisiaj pragn

ę

do niego doda

ć

tylko tyle,

ż

e z mo

ż

liwo

ś

ci

ą

ś

mierci ka

ż

dy zawsze musi si

ę

liczy

ć

. I zawsze musi by

ć

przygotowany do tego,

ż

e stanie przed Panem i S

ę

dzi

ą

- a zarazem

Odkupicielem i Ojcem. Wi

ę

c i ja licz

ę

si

ę

z tym nieustannie, powierzaj

ą

c ów decyduj

ą

cy

moment Matce Chrystusa i Ko

ś

cioła - Matce mojej nadziei.

Czasy, w których

ż

yjemy, s

ą

niewymownie trudne i niespokojne. Trudna tak

ż

e i nabrzmiała

wła

ś

ciw

ą

dla tych czasów prób

ą

- stała si

ę

droga Ko

ś

cioła, zarówno Wiernych jak i Pasterzy.

W niektórych krajach, (jak np. w tym, o którym czytałem w czasie rekolekcji), Ko

ś

ciół

znajduje si

ę

w okresie takiego prze

ś

ladowania, które w niczym nie ust

ę

puje pierwszym

stuleciom, raczej je przewy

ż

sza co do stopnia bezwzgl

ę

dno

ś

ci i nienawi

ś

ci. Sanguis

Martyrum - semen Christianorum. A prócz tego - tylu ludzi ginie niewinnie, cho

ć

by i w tym

kraju, w którym

ż

yjemy...

Pragn

ę

raz jeszcze całkowicie zda

ć

si

ę

na Wol

ę

Pana. On Sam zdecyduje, kiedy i jak mam

zako

ń

czy

ć

moje ziemskie

ż

ycie i pasterzowanie. W

ż

yciu i

ś

mierci Totus Tuus przez

Niepokalan

ą

. Przyjmuj

ą

c ju

ż

teraz t

ę

ś

mier

ć

, ufam,

ż

e Chrystus da mi łask

ę

owego ostatniego

Przej

ś

cia czyli Paschy. Ufam te

ż

,

ż

e uczyni j

ą

po

ż

yteczn

ą

dla tej najwi

ę

kszej sprawy, której

staram si

ę

słu

ż

y

ć

: dla zbawienia ludzi, dla ocalenia rodziny ludzkiej, a w niej wszystkich

narodów i ludów (w

ś

ród nich serce w szczególny sposób si

ę

zwraca do mojej ziemskiej

Ojczyzny), dla osób, które szczególnie mi powierzył - dla sprawy Ko

ś

cioła, dla chwały Boga

Samego.

Niczego wi

ę

cej nie pragn

ę

dopisa

ć

do tego, co napisałem przed rokiem - tylko wyrazi

ć

ow

ą

gotowo

ść

i ufno

ść

zarazem, do jakiej niniejsze rekolekcje ponownie mnie usposobiły.

Jan Paweł pp. II

5.III.1982.

W ci

ą

gu tegorocznych rekolekcji przeczytałem (kilkakrotnie) tekst testamentu z 6.III.1979.
Chocia

ż

nadal uwa

ż

am go za prowizoryczny (nie ostateczny), pozostawiam go w tej

formie, w jakiej istnieje. Niczego (na razie) nie zmieniam, ani te

ż

niczego nie dodaj

ę

, gdy

chodzi o dyspozycje w nim zawarte.

Zamach na moje

ż

ycie z 13.V.1981 w pewien sposób potwierdził słuszno

ść

słów

Zamach na moje

ż

ycie z 13.V.1981 w pewien sposób potwierdził słuszno

ść

słów

zapisanych w czasie rekolekcji z 1980 r. (24.II - 1.III).

Tym gł

ę

biej czuj

ę

,

ż

e znajduj

ę

si

ę

całkowicie w Bo

ż

ych R

ę

kach - i pozostaj

ę

nadal do

dyspozycji mojego Pana, powierzaj

ą

c si

ę

Mu w Jego Niepokalanej Matce (Totus Tuus).

Jan Paweł pp. II

5.III.1982.

Ps. W zwi

ą

zku z ostatnim zdaniem testamentu z 6.III.1979 (: O miejscu m.in.pogrzebu)

"niech zdecyduje Kolegium Kardynalskie i Rodacy" - wyja

ś

niam,

ż

e mam na my

ś

li

"niech zdecyduje Kolegium Kardynalskie i Rodacy" - wyja

ś

niam,

ż

e mam na my

ś

li

Metropolit

ę

Krakowskiego lub Rad

ę

Główn

ą

Episkopatu Polski - Kolegium Kardynalskie

za

ś

prosz

ę

, aby ewentualnym pro

ś

bom w miar

ę

mo

ż

no

ś

ci uczynili zado

ść

.

1.III.1985 (w czasie rekolekcji):

Jeszcze - co do zwrotu "Kolegium Kardynalskie i Rodacy": "Kolegium Kardynalskie" nie

ma

ż

adnego obowi

ą

zku pyta

ć

w tej sprawie "Rodaków", mo

ż

e jednak to uczyni

ć

, je

ś

li z

jakich

ś

powodów uzna za stosowne.

jakich

ś

powodów uzna za stosowne.

JPII

1. Kiedy w dniu 16.pa

ź

dziernika 1978 konklawe kardynałów wybrało Jana Pawła II,

Prymas Polski kard. Stefan Wyszy

ń

ski powiedział do mnie: "zadaniem nowego papie

ż

a

b

ę

dzie wprowadzi

ć

Ko

ś

ciół w Trzecie Tysi

ą

clecie". Nie wiem, czy przytaczam to zdanie

dosłownie, ale taki z pewno

ś

ci

ą

był sens tego, co wówczas usłyszałem. Wypowiedział

je za

ś

Człowiek, który przeszedł do historii jako Prymas Tysi

ą

clecia. Wielki Prymas.

Byłem

ś

wiadkiem Jego posłannictwa, Jego heroicznego zawierzenia. Jego zmaga

ń

i

Jego zwyci

ę

stwa. "Zwyci

ę

stwo, kiedy przyjdzie, b

ę

dzie to zwyci

ę

stwo przez Maryj

ę

" -

zwykł był powtarza

ć

Prymas Tysi

ą

clecia słowa swego Poprzednika kard. Augusta

Hlonda.

W ten sposób zostałem poniek

ą

d przygotowany do zadania, które w dniu 16.

pa

ź

dziernika 1978 r. stan

ę

ło przede mn

ą

. W chwili, kiedy pisz

ę

te słowa jubileuszowy

Rok 2000 stał si

ę

ju

ż

rzeczywisto

ś

ci

ą

, która trwa. W nocy 24 grudnia 1999 r. została

otwarta symboliczna Brama Wielkiego Jubileuszu w Bazylice

ś

w. Piotra, z kolei u

ś

w.

Jana na Lateranie, u Matki Bo

ż

ej Wi

ę

kszej (S.Maria Maggiore) - w Nowy Rok, a w dniu

19 stycznia Brama Bazyliki

ś

w. Pawła "za murami". To ostatnie wydarzenie ze wzgl

ę

du

na swój ekumeniczny charakter szczególnie zapisało si

ę

w pami

ę

ci.

2. W miar

ę

jak Rok Jubileuszowy 2000 posuwa si

ę

naprzód, z dnia na dzie

ń

i z miesi

ą

ca

na miesi

ą

c, zamyka si

ę

za nami dwudziesty wiek, a otwiera wiek dwudziesty pierwszy. Z

wyroków Opatrzno

ś

ci dane mi było

ż

y

ć

w tym trudnym stuleciu, które odchodzi do

przeszło

ś

ci, a w roku, w którym wiek mego

ż

ycia dosi

ę

ga lat osiemdziesi

ę

ciu

("octogesima adveniens"), nale

ż

y pyta

ć

, czy nie czas powtórzy

ć

za biblijnym

Symeonem "Nuncdimittis"?

W dniu 13. maja 1981 r., w dniu zamachu na Papie

ż

a podczas audiencji na placu

ś

w.

Piotra, Opatrzno

ść

Bo

ż

a w sposób cudowny ocaliła mnie od

ś

mierci. Ten, który jest

Piotra, Opatrzno

ść

Bo

ż

a w sposób cudowny ocaliła mnie od

ś

mierci. Ten, który jest

jedynym Panem

ś

ycia i

ś

mierci, sam mi do

ż

ycie przedłu

ż

ył, niejako podarował na

nowo. Odt

ą

d ono jeszcze bardziej do Niego nale

ż

y. Ufam,

ż

e On Sam pozwoli mi

rozpozna

ć

, dok

ą

d mam pełni

ć

t

ę

posług

ę

, do której mnie wezwał w dniu 16.pa

ź

dziernika

1978. Prosz

ę

Go, a

ż

eby raczył mnie odwoła

ć

wówczas, kiedy Sam zechce. "W

ż

yciu i

ś

mierci do Pana nale

ż

ymy ... Pa

ń

scy jeste

ś

my" (por. Rz 14, 8). Ufam te

ż

,

ż

e dok

ą

d dane

mi b

ę

dzie spełnia

ć

Piotrow

ą

posług

ę

w Ko

ś

ciele, Miłosierdzie Bo

ż

e zechce u

ż

ycza

ć

mi

sił do tej posługi nieodzownych.

3. Jak co roku podczas rekolekcji odczytałem mój testament z dnia 6.III.1979.

Dyspozycje w nim zawarte w dalszym ci

ą

gu podtrzymuj

ę

. To, co wówczas a tak

ż

e w

czasie kolejnych rekolekcji zostało dopisane, stanowi odzwierciedlenie trudnej i

napi

ę

tej sytuacji ogólnej, która cechowała lata osiemdziesi

ą

te. Od jesieni roku 1989

sytuacja ta uległa zmianie. Ostatnie dziesi

ę

ciolecie ubiegłego stulecia wolne było od

dawniejszych napi

ęć

, co nie znaczy,

ż

e nie przyniosło z sob

ą

nowych problemów i

dawniejszych napi

ęć

, co nie znaczy,

ż

e nie przyniosło z sob

ą

nowych problemów i

trudno

ś

ci. Niech b

ę

d

ą

dzi

ę

ki Bo

ż

ej Opatrzno

ś

ci w sposób szczególny za to,

ż

e okres

tzw. "zimnej wojny" zako

ń

czył si

ę

bez zbrojnego konfliktu nuklearnego, którego

niebezpiecze

ń

stwo w minionym okresie wisiało nad

ś

wiatem.

4. Stoj

ą

c na progu trzeciego tysi

ą

clecia "in medio Ecclesiae", pragn

ę

raz jeszcze

wyrazi

ć

wdzi

ę

czno

ść

Duchowi

Ś

wi

ę

temu za wielki dar Soboru Watyka

ń

skiego II,

którego wraz z całym Ko

ś

ciołem - a w szczególno

ś

ci z całym Episkopatem - czuj

ę

si

ę

dłu

ż

nikiem. Jestem przekonany,

ż

e długo jeszcze dane b

ę

dzie nowym pokoleniom

czerpa

ć

z tych bogactw, jakimi ten Sobór XX wieku nas obdarował. Jako Biskup, który

uczestniczył w soborowym wydarzeniu od pierwszego do ostatniego dnia, pragn

ę

powierzy

ć

to wielkie dziedzictwo wszystkim, którzy do jego realizacji s

ą

i b

ę

d

ą

w

przyszło

ś

ci powołani. Sam za

ś

dzi

ę

kuj

ę

Wiecznemu Pasterzowi za to,

ż

e pozwolił mi

tej wielkiej sprawie słu

ż

y

ć

w ci

ą

gu wszystkich lat mego pontyfikatu.

tej wielkiej sprawie słu

ż

y

ć

w ci

ą

gu wszystkich lat mego pontyfikatu.

"In medio Ecclesiae"... od najmłodszych lat biskupiego powołania - wła

ś

nie dzi

ę

ki

Soborowi - dane mi było do

ś

wiadczy

ć

braterskiej wspólnoty Episkopatu. Jako kapłan

Archidiecezji Krakowskiej do

ś

wiadczyłem, czym jest braterska wspólnota

prezbyterium - Sobór za

ś

otworzył nowy wymiar tego do

ś

wiadczenia.

5. Ile

ż

osób winien bym tutaj wymieni

ć

? Chyba ju

ż

wi

ę

kszo

ść

z nich Pan Bóg powołał

do Siebie - Tych, którzy jeszcze znajduj

ą

si

ę

po tej stronie, niech słowa tego testamentu

przypomn

ą

, wszystkich i wsz

ę

dzie, gdziekolwiek si

ę

znajduj

ą

.

W ci

ą

gu dwudziestu z gór

ą

lat spełniania Piotrowej posługi "in medio Ecclesiae"

doznałem

ż

yczliwej i jak

ż

e owocnej współpracy wielu Ksi

ęż

y Kardynałów,

Arcybiskupów i Biskupów, wielu kapłanów, wielu osób zakonnych - Braci i Sióstr -

wreszcie bardzo wielu osób

ś

wieckich, ze

ś

rodowiska kurialnego, ze strony wikariatu

Diecezji Rzymskiej oraz spoza tych

ś

rodowisk.

Diecezji Rzymskiej oraz spoza tych

ś

rodowisk.

Jak

ż

e nie ogarn

ąć

wdzi

ę

czn

ą

pami

ę

ci

ą

wszystkich na

ś

wiecie Episkopatów, z którymi

spotykałem si

ę

w rytmie odwiedzin "ad limina Apostolorum"? Jak

ż

e nie pami

ę

ta

ć

tylu

Braci chrze

ś

cijan - nie katolików? A rabina Rzymu? i tylu innych przedstawicieli religii

pozachrze

ś

cija

ń

skich? A ilu przedstawicieli

ś

wiata kultury, nauki, polityki,

ś

rodków

przekazu?

6. W miar

ę

, jak zbli

ż

a si

ę

kres mego ziemskiego

ż

ycia, wracam pami

ę

ci

ą

do jego

pocz

ą

tku, do moich Rodziców, Brata i Siostry (której nie znałem, bo zmarła przed

moim narodzeniem), do wadowickiej parafii, gdzie zostałem ochrzczony, do tego

miasta mojej młodo

ś

ci, do rówie

ś

ników, kole

ż

anek i kolegów ze szkoły podstawowej,

z gimnazjum, z uniwersytetu, do czasów okupacji, gdy pracowałem jako robotnik, a

potem do parafii w Niegowici, i krakowskiej

ś

w. Floriana, do duszpasterstwa

akademickiego, do

ś

rodowiska... do wielu

ś

rodowisk... w Krakowie, w Rzymie... do

osób, które Pan mi szczególnie powierzył - wszystkim pragn

ę

powiedzie

ć

jedno:

"Bóg Wam zapła

ć

"!

"In manus Tuas, Domine, commendo spiritum meum".

A.D.

17.III.2000.