Jean Piaget urodził się w 1896 roku. Studiował

biologię i filozofię. W latach od 1911

(Zaczynał jako licealista!) do 1925

opublikował 25 prac na temat lądowych i

wodnych mięczaków. Trening ten był bardzo

użyteczny dla jego przyszłych badań

psychologicznych i wyrobił w nim, jak się

wyraził „nawyk równoczesnego myślenia w

kategoriach adaptacji do środowiska oraz

wewnętrznie regulowanego rozwoju

podmiotu” (czyli np. mięczaków, dzieci).



Pomimo iż początkowo chciał się poświęcić

biologii, to jednak był zawsze zainteresowany

problemami obiektywnej wiedzy i epistemologii.

Decyzja podjęcia studiów nad rozwojem funkcji

poznawczych dziecka była związana z pragnieniem

połączenia tych dwóch jego zainteresowań w jedno

działanie. Poprzez rozważanie rozwoju jako

rodzaju

mental embriogenesis,

można

skonstruować biologiczną teorię wiedzy. Główne

wyniki badań nad myśleniem dzieci były

opublikowane między 1921 a 1967 rokiem.



Pracował w Instytucie im. Rousseau w Genewie

(1921–1925), kierował katedrami historii myśli

naukowej oraz psychologii eksperymentalnej w

Genewie (1929-1973). Wykładał filozofię i

socjologię w Neuchatel i Lozannie, psychologię

dziecka w Paryżu (1955-1963). Był dyrektorem

Instytutu Nauk Pedagogicznych i

Międzynarodowego Biura Wychowania w latach

1929–1971 oraz zastępcą dyrektora generalnego

UNES­CO. Był doktorem

honoris causa

wielu

uniwersytetów, w tym również Uniwersytetu

Warszawskiego (1957).



Henry Beilin opisuje teoretyczny program

badawczy Piageta jako składający się 4 faz:



Socjologiczny model rozwoju,



Biologiczny model intelektualnego rozwoju,



Opracowanie logicznego modelu

intelektualnego rozwoju,



Badanie figuratywnego myślenia.



Teoretyczne ramy każdego z tych stadiów są

na tyle różne, ż mogą być charakteryzowane

jako reprezentujące różnych „Piagetów”.



Piaget rozwinął to stadium w latach 20. XX wieku.

Badał on ukrytą stronę umysłów dzieci.

Zaproponował koncepcję, że dzieci przesuwają się

z pozycji egocentrycznej do socjocentrycznej. Dla

wyjaśnienia tego zjawiska używał kombinacji

psychologicznych i klinicznych metod, które

tworzyły wywiad kliniczny. W badaniach swoich

zauważył, że następował stopniowy rozwój od

intuicyjnych do naukowych i społecznie

akceptowanych odpowiedzi. Piaget teoretyzował,

że staje się tak, w wyniku społecznych interakcji i

podważania przekonań młodszych dzieci przez te

dzieci, które były bardziej rozwinięte.



W tym stadium Piaget opisywał inteligencję jako

mająca dwa ściśle powiązane ze sobą ściśle części.

Pierwsza cześć, pochodząca z pierwszego stadium,

to treść myślenia dzieci. Drugą częścią jest proces

intelektualnej aktywności. Uważał, że ten proces

myślenia może być uznany za rozszerzenie

biologicznego procesu adaptacji. Adaptacja składa

się z dwóch części asymilacji i akomodacji. W celu

testowania tych teorii Piaget obserwował nawyki

swych własnych dzieci.



Piaget badał obszary inteligencji, które jak np.

percepcja czy pamięć nie są całkowicie logiczne.

Pojęcia logiczne opisywane są jako w pełni

odwracalne, ponieważ zawsze można powrócić do

punktu wyjściowego. Pojęcia percepcyjne, które

badał Piaget, nie mogą być tak manipulowane.

Piaget używa obrazów jako przykładu. Obrazy nie

mogą być oddzielone ponieważ kontury nie mogą

być oddzielone od form, które zarysowują. Pamięć,

na tej samej zasadzie, nie jest w pełni odwracalna.

W tym ostatnim okresie Piaget wraz z Inheleder

publikuje książki na temat percepcji, pamięci i

innych figuratywnych procesów.



W tym modelu Piaget argumentuje, że inteligencja

rozwija się w serii stadiów, które są ściśle

powiązane z wiekiem i są progresywne ponieważ

jedno stadium musi być ukończone, zanim może

wystąpić następne. Na każdym poziomie rozwoju

dziecko musi mieć używać wcześniej uzyskanych

zdolności umysłowych po to, by zrekonstruować

pojęcia. Piaget opisał intelektualny rozwój jako

wznoszącą się spiralę, w której dziecko musi

nieustannie rekonstruować idee uformowane na

wcześniejszych poziomach, używając nowego,

wyższego porządku pojęciowego osiągniętego na

następnym poziomie.



Struktura: „system cząstkowy, ale taki, który jako system

posiada prawa całości, różne od własności elementów.”



Geneza „stanowi pewną postać transformacji, wychodzącą ze

stanu A i osiągającą stan B, przy czym stan B jest bardziej

stały niż stan A. Kiedy mówi się o genezie w dziedzinie

psychologii… trzeba przede wszystkim odrzucić wszelkie

definicje wychodzące z pojęcia absolutnego początku. Nie

znamy w psychologii absolutnych początków i geneza

odbywa się zawsze od pewnego stanu początkowego, który

sam może zawierać jakąś strukturę.”



Jean Piaget „Studia z psychologii dziecka”



„… za każdym razem, kiedy w psychologii

inteligencji mamy do czynienia z jakąś

strukturą, można prześledzić jej genezę,

poczynając od innych bardziej elementarnych

struktur, które same nie stanowią początków

absolutnych, ale przez wcześniejszą genezę

pochodzą ze struktur jeszcze bardziej

elementarnych, i tak dalej w nieskończoność.”



„wszelka struktura ma jakąś genezę nawet

najbardziej konieczne w umyśle dorosłego

struktury, jak struktury logiko-

matematyczne, nie są dziecku wrodzone, ale

tworzą się stopniowo istnieją wrodzone

struktury; każda zakłada konstrukcję.

Wszystkie te konstrukcje sięgają coraz dalej

do struktur poprzedzających i prowadza nas

ostatecznie… do zagadnienie

biologicznego… geneza i struktura są

nierozdzielne.”



1) „równowagę charakteryzuje

stałość…stałość nie oznacza nieruchomości…

w chemii i fizyce istnieją równowagi zmienne,

cechujące się przekształceniami o

przeciwnych kierunkach, które jednak są

kompensowane w sposób stały. Pojęcie

zmienności nie jest więc sprzeczne z

pojęciem stałości: równowaga może być

zarazem stała i zmienna.



2) „układ może podlegać zewnętrznym

zakłóceniom, które zmierzają ku jego

zmodyfikowaniu. O stanie równowagi

będziemy mówić wtedy, kiedy te zewnętrzne

zakłócenia zostają skompensowane przez

działania podmiotu, mające na celu

kompensację. Idea kompensacji wydaje mi się

podstawowa i najbardziej ogólna dla

określenia psychicznej równowagi.”



3) „…tak zdefiniowana równowaga nie jest

czymś biernym, ale – przeciwnie – jest z

istoty czynna. Niezbędna jest tym większa

aktywność, im większa jest równowaga.”



„Równowaga moralnej osobowości zakłada

siłę charakteru, pozwalającą opierać się

zakłóceniom, aby zachować wartości, które

się ceni. Równowaga jest synonimem

aktywności.”



. Proces asymilacji zmierza do

podporządkowania posiadanym schematom

poznawczym, bez ich zmiany, jak

największego obszaru badanej

rzeczywistości, natomiast w procesie

akomodacji następują pewne modyfikacje

posiadanych schematów w celu

przystosowania ich do badania danego

obszaru poznawczego otoczenia.



„Każde poznanie jest zawsze procesem i

polega na przechodzeniu od wiedzy mniej

pełnej do wiedzy pełniejszej i bardziej

przydatnej”.



Epistemologia genetyczna



„ Psychologia dziecka jest pewnego rodzaju

embriologią umysłu, jako opis stadiów

rozwoju indywidualnego, a szczególnie jako

badanie samego mechanizmu tego rozwoju”



Okresy rozwoju poznawczego:



1. Okres sensoryczno-motoryczny (0-2)



2.Okres przedoperacyjny (2-7)



3. Okres operacji konkretnych (7-11)



4.Okres operacji formalnych –ponad 11 lat



Asymilacja i akomodacja



Asymilacja-proces polegający na włączaniu

przedmiotu poznania do istniejących już

schematów działania.



Akomodacja-polega na przeorganizowaniu

istniejących schematów tak, aby zawierały

one cechy przedmiotów poznania.



Konstruktywizm-zależność między podmiotem i

przedmiotem poznania ( aktywna rola podmiotu).



„ Jeżeli o mnie chodzi , to absolutnie nie

zgadzam się na koncepcję, zgodnie z którą

struktury logiczno-matematyczne zawdzięczałby

swoje powstanie przypadkowi; nie ma w nich

bowiem nic dowolnego. Struktury te nie mogły

zostać uformowane przez walkę o przeżycie;

ukształtować je mógł tylko proces precyzyjnego i

szczegółowego przystosowania do

rzeczywistości”



„ Ta rosnąca konieczność struktur jest wynikiem

samoregulacji i że równolegle z nią odbywa się

proces równoważenia struktur poznawczych”.



Decentracja i centracja.



Centracja –przyjęcie subiektywnego punktu

widzenia( egocentryzm dziecięcy)



Decentracja –umożliwia ujmowanie

rzeczywistości z różnych perspektyw,

uwzględniając różne stosunki między

przedmiotami, różne punkty widzenia innych

ludzi (socjalizacja).



„Narodziny inteligencji dziecka”



„Od logiki dziecka do logiki młodzieży”



„Epistemologia i psychologia”



Krąg nauk



Matematyka, fizyka, biologia, psychologia



„ A zatem świat jest poznawany przez człowieka

jedynie przez logikę i matematykę, które są

wytworami jego umysłu, natomiast to, jak

stworzył matematykę i logikę, człowiek może

zrozumieć tylko przez badanie siebie samego w

aspekcie psychologicznym, innymi słowy , w

swoim związku z wszechświatem”.