Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

PROGRAM SPOTKAŃ INFORMACYJNO - KONSULTACYJNYCH (część II)

Tytuł projektu:

PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI

POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI

Temat: Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – wybrane zagadnienia

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników z metodami i formami organizacyjnymi nauczania oraz środkami

dydaktycznymi wykorzystywanymi w kształceniu uczniów niesłyszących lub słabo słyszących.

Cele operacyjne:

Uczestnik:

1.

Posiada podstawową wiedzę teoretyczną dotyczącą:

• przyczyn, rodzajów, stopni wad słuchu oraz wpływu zaburzeń słuchu na rozwój

poznawczy, emocjonalny i społeczny dziecka.

2.

Potrafi rozpoznać trudności z nabywaniu wiadomości i umiejętności szkolnych, jakich mogą

doświadczać uczniowie niesłyszący lub słabo słyszący.

3.

Potrafi dostosowywać metody i warunki nauczania do potrzeb i możliwości ucznia

niesłyszącego lub słabo słyszącego.

Tematyka:

1.

Przyczyny, rodzaje, stopnie uszkodzenia słuchu.

2.

Konsekwencje wad słuchu dla rozwoju poznawczego, emocjonalnego i społecznego

dziecka.

3.

Rozpoznawanie trudności w uczeniu się dzieci i młodzieży z wadą słuchu (diagnoza

psychologiczna i pedagogiczna).

I.

Temat:

Uczeń niesłyszący lub słabo słyszący.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

4.

Przykładowe strategie realizacji programu nauczania z uwzględnieniem specyfiki

postępowania metodycznego w pracy z uczniem z wadą słuchu – w tym metody rozwijania

kompetencji językowej i komunikacyjnej.

5.

Urządzenia wspomagające słyszenie.

6.

Formułowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET) dla ucznia

niesłyszącego lub słabo słyszącego.

Literatura:

• Bouvet D. Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dzieci niesłyszących. Warszawa:

WSiP, 1996

• Csanyi Y. Słuchowo-werbalne wychowanie dzieci z uszkodzonym narządem słuchu.

Warszawa: WSiP , 1994

• Deutsch Smith D. Pedagogika specjalna. Warszawa: PWN, 2008
• Korzon A. Totalna komunikacja jako podejście wspomagające rozwój zdolności

językowych uczniów głuchych

. Kraków: Wyd.WSP 1996

• Korzon A. (red.) Wychowanie słuchowe dzieci z wadą słuchu. Infograf,

• Szczepankowski B. Niesłyszący – Głusi – Głuchoniemi. Wyrównywanie szans.

Warszawa: WSiP. 1999

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników szkolenia z metodami i formami organizacyjnymi nauczania oraz

ś

rodkami dydaktycznymi wykorzystywanymi w kształceniu uczniów niewidomych lub słabo

widzących .

Cele operacyjne:

Uczestnik:

1.

Posiada podstawową wiedzę teoretyczną dotyczącą:

II. Temat:

Uczeń niewidomy lub słabo widzący.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

• Przyczyn, rodzajów, stopni wad wzroku oraz wpływu, jakie to zaburzenie wywiera na

rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny dziecka.

2.

Potrafi rozpoznać trudności z nabywaniem wiadomości i umiejętności szkolnych, jakich

mogą doświadczać uczniowie niewidomi lub słabo widzący.

3.

Potrafi dostosowywać metody i warunki nauczania do potrzeb i możliwości ucznia

niewidomego lub słabo widzącego.

Tematyka:

1.

Przyczyny, rodzaje, stopnie uszkodzenia wzroku

2.

Rozpoznawanie trudności w uczeniu się dzieci i młodzieży z wadą wzroku.

3.

Formułowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET) dla ucznia

niewidomego lub słabo widzącego.

Literatura:

• Jakubowski, S. (red.) (2001). Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących

podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami

niewidomymi i słabo widzącymi

. Warszawa: Ministerstwo Edukacji Narodowej.

• Majewski, T. (1983). Psychologia niewidomych i niedowidzących. Warszawa: PWN.

• Sękowska, Z. (1981). Tyflopedagogika. Warszawa: WSiP.

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników szkolenia z metodami i formami organizacyjnymi nauczania oraz

ś

rodkami dydaktycznymi wykorzystywanymi w kształceniu uczniów z niepełnosprawnością

ruchową.

Tematyka:

1.

Przyczyny niepełnosprawności ruchowej.

III. Temat:

Uczeń z niepełnosprawnością ruchową.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

2.

Charakterystyka głównych objawów niepełnosprawności ruchowej oraz skutki rozwojowe i

edukacyjne.

3.

Przykładowe metody pracy z uczniem z niepełnosprawnością ruchową..

4.

Formułowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET) dla ucznia

z niepełnosprawnością ruchową.

Literatura:

5.

Borkowska, M. (1997). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Usprawnienia ruchowe.

Warszawa: WSiP.

6.

Borkowska, M. (2001). Uwarunkowania rozwoju ruchowego i jego zaburzenia w mózgowym

porażeniu dziecięcym

. Warszawa: Wydawnictwo Zaułek.

7.

Brzezińska, A.I., Ohme, M., Resler-Maj, A., Kaczan, R., Wiliński, M. (2009). Jak

wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności

. Gdańsk: GWP.

8.

Loska, M., Myślińska, D. (2005). Uczeń z niepełnosprawnością ruchową w szkole

ogólnodostępnej

. Warszawa: MENiS.

9.

Mazanek, E. (1998). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Wychowanie i nauczanie.

Warszawa: WSiP.

10.

Mazanek, E. (2004). Mózgowe porażenie dziecięce – problemy psychologiczno-

pedagogiczne

. Warszawa: Wydawnictwo APS.

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników z problematyką upośledzenia umysłowego oraz wybranymi

zasadami i metodami oddziaływań dydaktyczno- wychowawczych.

Tematyka:

1.

Charakterystyka osób z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym

i znacznym.

2.

Zasady, metody, formy i środki oddziaływania pedagogicznego w pracy z uczniami z

upośledzeniem umysłowym.

IV. Temat:

Uczeń z upośledzeniem umysłowym.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

3.

Formułowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego ( IPET) dla ucznia

z upośledzeniem umysłowym.

Literatura:

• Boenisch, B. (2007). Indywidualne programy edukacyjne dla dzieci z niepełnosprawnością

intelektualną w stopniu lekkim. W: B. Boenisch, L. Klaro-Celej, J. Marszczycka-Suchecka,
B. Rola, M. Sobocińska, ABC konstruowania indywidualnych programów edukacyjnych.
Płock: MSCDN.

• Głodkowska, J. (2001). Zabawa i nauka w kręgu baśni. Metoda wspomagania wrażliwości

edukacyjnej dziecka lekko upośledzonego umysłowo w wieku wczesnoszkolnym

. Warszawa:

Wydawnictwo APS.

• Głodkowska, J. (2006). Poznanie ucznia szkoły specjalnej. Warszawa: WSiP.

• Kirejczyk, K. (red.) (1981). Upośledzenie umysłowe. Warszawa: PWN.

• Korzeniewska, E., Naprawa, R., Tanajewska, A. (2009). Program nauczania dla II etapu

edukacji dla klas IV–VI w szkole podstawowej masowej lub szkole specjalnej dla uczniów z

niepełnosprawnością intelektualną
w stopniu lekkim

. Gdańsk: Harmonia.

• Korzeniewska, E., Naprawa, R., Tanajewska, A., (2009), Program zintegrowanej edukacji

wczesnoszkolnej
w szkole podstawowej masowej lub szkole specjalnej dla uczniów z niepełnosprawnością
intelektualną
w stopniu lekkim

. Gdańsk: Harmonia.

• Kościelska, M. (1984). Upośledzenie umysłowe a rozwój społeczny. Warszawa: PWN.

• Marcinkowska, B. (2009). Diagnoza dla jakości życia osób z niepełnosprawnością

intelektualną

. W: Pedagogika specjalna. Różne poszukiwania – wspólna misja. Warszawa:

Wydawnictwo APS.

• Marcinkowska, B. (2009). Konstruowanie programów indywidualnych (cz. II). Szkoła

Specjalna

.

• Wyczesny J. (2004). Pedagogika upośledzonych umysłowo. Kraków: Oficyna Wydawnicza

„Impuls”.

•

Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2004). Wspomaganie rozwoju umysłowego trzy

latków i dzieci starszych wolniej rozwijających się

. Warszawa: WSiP.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

1.

Gruszczyk-Kolczyńska, E., (2009). Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja

matematyczna dzieci

. Warszawa: Edukacja PolKnill, M., Knill, Ch. (2009). Programy aktywności.

Podręcznik Świadomość ciała, Kontakt i Komunikacja

. Warszawa: CMPP.

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników z problematyką niedostosowania społecznego oraz wybranymi

metodami resocjalizacji.

Tematyka:

1.

Charakterystyka głównych objawów niedostosowania społecznego- przyczyny ich

powstawania.

2.

Diagnoza niedostosowania społecznego- wybrane techniki.

3.

Charakterystyka przykładowych metod oddziaływania resocjalizacyjnego.

4.

Formułowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET).

Literatura:

• Czapów C. (1978). Wychowanie resocjalizujące. Elementy metodyki i diagnostyki. Warszawa:

PWN

• Czapów C. Jedlewski S. (1971). Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa: PWN

• Górski S. (1985). Metodyka resocjalizacji. Warszawa: IWZ

• Konopczyński M. (2008). Metody twórczej resocjalizacji. Warszawa: PWN

• Konopnicki J. (1971). Niedostosowanie społeczne. Warszawa: PWN

• Lipkowski O. Resocjalizacja. Warszawa: WSiP, 1980

• Pospiszyl K. Resocjalizacja. Warszawa: Żak, 1998

• Pytka L. Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne

i metodyczne.

Warszawa: Wydawnictwo APS, 2000

• Pytka L. Teoretyczne problemy diagnozy w wychowaniu resocjalizującym. Warszawa: PWN,

1986

V. Temat:

Uczeń niedostosowany społecznie lub zagrożony niedostosowaniem społecznym.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

• Sawicka K. red. Socjoterapia. Warszawa: CMPPP, 1998

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników z charakterystyką pracy z uczniem uzdolnionym na etapie

rozpoznawania jego potrzeb, planowania i realizowania wsparcia pedagogiczno-psychologicznego.

Cele operacyjne:

Uczestnik:

1.

Zna obszary, które warto i należy uwzględnić przygotowując rozpoznanie ucznia

uzdolnionego.

2.

Umie analizować przykładowe wyniki diagnozy ucznia i wskazywać aspekty, które mogą

ś

wiadczyć o jego specjalnych potrzebach edukacyjnych.

3.

Ma świadomość konieczności indywidualizacji w pracy z uczniem uzdolnionym.

4.

Formułuje zasady konstrukcji celów, doboru metod i form organizacyjnych biorąc pod

uwagę konkretne wyniki diagnozy ucznia uzdolnionego.

Tematyka:

1.

Nauczycielska i psychopedagogiczna diagnoza ucznia zdolnego: diagnoza pozytywna a

diagnoza negatywna, zakres diagnozy: sfera poznawcza, społeczno-emocjonalna, rodzinna;

zakresy wsparcia; relacje uczeń – środowisko.

2.

Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia uzdolnionego wynikające z przyspieszonego lub

nieharmonijnego rozwoju oraz niewłaściwego oddziaływania środowiska wychowawczego

(nieadekwatne oczekiwania, przeciążenie zajęciami, stresogenne wyzwania).

3.

Wybrane aspekty funkcjonowania ucznia uzdolnionego: samoocena, rywalizacja,

współpracą, ambicje, motywacja, radzenie sobie ze stresem i w nowej sytuacji, osiągnięcia

szkolne, zainteresowania.

4.

Formułowanie Planu Działań Wspierających (PDW).

Literatura:

VI. Temat:

Uczeń szczególnie uzdolniony.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

• Brophy, J. Motywowanie uczniów do nauki, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002

• Dyrda, B. Syndrom nieadekwatnych osiągnięć jako niepowodzenie szkolne uczniów

zdolnych. Diagnoza i terapia

. Impuls, Kraków 2000

• Czelakowska, D. Inteligencja i zdolności twórcze dzieci w początkowym okresie edukacji,

Impuls, Kraków 2007

• Eby J. W. i Smutny, J. F. Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa

1998

• Nęcka, E. Inteligencja. Geneza, Struktura, Funkcje, GWP, Gdańsk 2003

• Nęcka, E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2003

• Partyka, M. (red.) Modele opieki nad dzieckiem zdolnym, Centrum Metodyczne Pomocy

Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 2000

• Partyka, M. Zdolni, utalentowani, twórczy, wyd. Centrum Metodyczne Pomocy

Psychologiczno–Pedagogicznej MEN, Warszawa 1999

• Przybylska, I. Inteligencja emocjonalna a uzdolnienia twórcze i funkcjonowanie szkole

młodzieży

, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2007

• Sękowski A.E, red. Psychologia zdolności. Współczesne kierunki badań, Wyd. Naukowe

PWN, Warszawa 2004

• Sękowski, A. Osiągnięcia uczniów zdolnych, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000

Cel ogólny:

Zapoznanie uczestników z metodami rozpoznawania potrzeb i możliwości uczniów z

ADHD oraz dostosowywanie warunków nauczania.

Cele operacyjne:

Uczestnik:

1.

Potrafi:

• scharakteryzować ucznia z ADHD,

• rozpoznać cechy sprzyjające i utrudniające rozwój ucznia z ADHD,

VII. Temat:

Uczeń z ADHD.

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

• dostosować warunki do specjalnych potrzeb ucznia z ADHD.

2.

Zna:

• zasady pracy z uczniem z ADHD;

• metody pracy z uczniem z ADHD

• podtypy zaburzenia.

3.

Wie:

• jak diagnozuje się ucznia z ADHD w polskim systemie;

• jak rozpoznawać indywidualne potrzeby ucznia z ADHD;

• co powinien zawierać Plan Działań Wspierających (obszary) dla ucznia z ADHD.

Tematyka:

1.

Charakterystyka ucznia z ADHD (podtypy).

2.

Diagnoza ucznia ADHD w polskim systemie.

3.

Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb ucznia z ADHD.

4.

Uczeń z ADHD a trudności szkolne.

5.

Cele terapeutyczne pracy z uczniem z ADHD.

6.

Formułowanie Planu Działań Wspierających (PDW).

Literatura:

• Cooper, P., Ideus, K.(2001). Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową.

Poradnik dla rodziców i nauczycieli

. Warszawa: APS.

• Hańć, T. (2009). Dzieciństwo i dorastanie z ADHD. Kraków: Impuls

• Herda, K. (2008). O dzieciach Indygo, czyli ADHD bez tajemnic. Kielce: Wydawnictwo

Pedagogiczne ZNP

• Kołakowski, A., Wolańczyk, T., Pisula, A., Skotnicka, M., Bryńska, A. (2007). ADHD-

zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców

.

Gdańsk. GWP.

• Opolska, T., Potempska, E. (1999). Dziecko nadpobudliwe. Program korekcji zachowań.

Warszawa: CMPPP.

• O’Regan, F. J. (2005). ADHD. Warszawa: LIBER

• Pfiffner, L. J. (2004). Wszystko o ADHD. Kraków: Zysk i S-ka

Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej

„Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”

- projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III Priorytet Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.3.

• Strichart, S. S., Mangrum II, Ch. T. (2009). Dziecko z ADHD w klasie. Planowanie pracy

dzieci z zaburzeniami koncentracji uwagi.

Gdańsk: GWP

• Wolańczyk,T., Kołakowski,A., Skotnicka,M. (1999). Nadpobudliwość psychoruchowa u

dzieci

. Lublin: Bifolium.