Kościół św. Maurycego 8. května, 779 00, Olomouc http://www.moric-olomouc.cz/

Wejście na wieżę jest możliwe tylko przy dobrych warunkach atmosferycznych.

Liniami tramwajowymi nr 2, 4, 6 – przystanek Koruna (cca 70 m)

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Maurycego należy do najcenniejszych zabytków późnego gotyku na
Morawach. Halę trójnowawą kościoła przykryto sklepieniem krzyżowym, prezbiterium zaś bardziej skomplikowanym
sklepieniem sieciowym. Charakterystyczną cechą kościoła są dwie asymetryczne wieże, między które
wkomponowano cylindryczną wieżyczkę z unikatowymi schodami ślimakowymi.

Prawdziwym klejnotem ukrytym we wnętrzach kościoła jest grupa figuralna „Chrystus na Górze Oliwnej” pochodząca
z połowy XV wieku.

Do północnej ścany kościoła przylega renesansowy grobowiec Edelmanna. Po pożarze w 1709 roku wnętrze kościoła
poddano gruntownej renowacji w stylu barokowym, w wyniku której powstały dwie nowe kaplice: Loretańska i
Wszystkich Świętych. W pracach renowacyjnych brałi udział również malarze Johann Christoph Handke, Karl Josef
Haringer i Karel Moravec, oraz rzeźbiarze Filip Sattler, Jan Sturmer i Jerzy Antoni Heinz.

Na chórze umieszczone są barokowe organy mistrza Michaela Englera, ósme co do wielkości organy w całej Europie.
Autorami dekoracji rzeźbiarskich są Filip Sattler i Jan Jerzy Huckh. W wyniku renowacji przeprowadzonej w 60-ych
latach XX wieku oryginalne trzymanuałowe organy wzbogacono o nowoczesny, pięciomanuałowy instrument.
Obecnie organy posiadają 135 rejestrów i 10 400 piszczałek.

W połowie wieku XIX kościół otrzymał nowe wyposażenie oparte o popularne w tym okresie formy historyzujące.
Ołtarz główny zdobi neogotycka arka pochodząca z XIX wieku.

Historia

W okolicy dzisiejszego kościoła już w XI wieku leżała osada, która w XIII wieku stała się częścią nowo powstającego
miasta. W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znaleziono pozostałości romańskiej rotundy z XI wieku oraz
pozostałości kamiennego dworu. Kościół św. Maurycego jest wspominany pierwszy raz w źródłach historycznych w
Ołomuńcu w 1257 roku, jego założycielem był biskup ołomuniecki Bruno z Schauenburka. Ten kościół przeżył szereg
pożarów (np. w latach 1398, 1404,1411), dlatego w XIV wieku rozpoczęto budowę nowej świątyni.

Ze starszej fazy budowy zachowała się południowa (większa) prostokątna wieża. W 1517 roku wieża ta otrzymała
nadbudówkę z cegieł z blankami. Budowę mniejszej, północnej wieży rozpoczęto w 1412 roku. W latach 1435 – 1453
wybudowano centralną część trzynawowego wnętrza świątyni (sześć filarów z prostym krzyżowym sklepieniem),
pozostałą część (cztery filary ze sklepieniem sieciowym) oraz prezbiterium dokończono w 1483 roku. Z tego samego
okresu pochodzi główny zachodni portal (między wieżami).

W 1572 roku do świątyni dobudowano renesansowe kaplice grobowcowe rodziny Edelmannów. W XVIII wieku
dobudowano barokową kaplicę loretańską z grobowcem rodziny Petrášów, w XIX wieku doszło do jej neogotyckiej
przebudowy.

Dzisiejszy kościół jest uważany za jeden z najcenniejszych obiektów późno gotyckiej architektury na Morawach oraz
za jeden z największych morawskich kościołów. Podaje się, że do zapełnienia wnętrza o długości 54,72 m, szerokości
25 metrów i sięgającego wysokości 22 m, potrzeba 4 000 ludzi.

Niektóre godne uwagi obiekty we wnętrzu

Późno gotycka rzeźba Chrystus na górze Oliwnej. Powstała około połowy XV wieku. Należy do najcenniejszych dzieł
środkowoeuropejskiego gotyku z silną tendencją do realizmu i indywidualizacji postaci. Pierwotnie była umieszczona

w południowej zewnętrznej części świątyni. W 1985 roku z obawy przed uszkodzeniem przeniesiono ją do byłej
kaplicy chrzcielnej pod kruchtą kościoła.

Organy Englera. Barokowy instrument powstał w latach 1740-1745. Jego twórcą był wrocławski mistrz Michael
Engler. Skrzynia organów jest dziełem ołomunieckiego barokowego rzeźbiarza Filipa Sattlera. Barokowy instrument
muzyczny został pod koniec ubiegłego wieku rozszerzony z zachowaniem możliwości samodzielnego wykorzystania.
Rozszerzone organy uważa się za największe w Republice Czeskiej i należące do największych organów w Europie.
Przed rozszerzenie posiadały 59 rejestrów, 3 klawiatury i 2311 piszczałek, dziś mają 135 rejestrów, 5 manuałów i 10
400 piszczałek.

Gotycki obraz Ecce homo. Malowidło na drewnie, rok 1523

Gotyckie rzeźby Panny Marii i św. Jana Chrzciciela. Umieszczone na ołtarzu Znalezienia Krzyża św. pod kruchtą.

Barokowe anioły z kropielnicami. Autorami rzeźb są Filip Sattler (północne wejście z ulicy 8. května) i Jan Sturmer
(zachodnie wejście).

Barokowe ławy kościelne. W głównej nawie z 1709 roku, w bocznych nawach prezbiterium z 1712 roku.

Barokowy ołtarz św. Jana Nepomucena. Po prawej stronie kościoła (1735) z pochowanymi ostatkami świętego.

Barokowa rzeźba św. Jana Sarkandra. Ołtarz św. Anny, prawa strona kościoła, dowód czczenia tego świętego w
Ołomuńcu.

Neogotycki główny ołtarz św. Maurycego. Ołtarz stworzył w 1861 roku według projektu K. Rösnera wiedeński
rzeźbiarz A. Halbig.

Kościół św. Maurycego w Ołomuńcu

Historia

Kościół św. Maurycego w Ołomuńcu - późnogotycki, trzynawowy obiekt sakralny znajdujący się w Ołomuńcu, na
Morawach w Republice Czeskiej. Charakterystycznym elementem kościoła są dwie asymetryczne wieże.

Badania archeologiczne, prowadzone w 1973 r. na placu przed kościołem, wykazały w tym miejscu ślady człowieka
już z okresu neolitu. Później, co najmniej od X w., istniała tu osada słowiańska, w której centrum znaleziono ślady
romańskiej budowli - być może sakralnej, być może mieszkalnej (palatium ówczesnego pana feudalnego?). W XI w. w
tym miejscu stanął już na pewno kościół w formie romańskiej rotundy. Pierwsza wzmianka o kościele św. Maurycego
pochodzi z 1257 roku. Fundatorem tamtej świątyni, zbudowanej jeszcze również w stylu romańskim, był biskup
Ołomuńca, Bruno z Schauenburka.

Liczne pożary nawiedzające kościół wymusiły konieczność budowy nowej świątyni, co wykonano w latach 1412-1540.
Powstała trzynawowa konstrukcja halowa długości 42 m i szerokości 25 m, opięta od zewnątrz systemem przypór.
Każda nawa liczy sześć przęseł i jest zakończona apsydą. Pierwsze trzy przęsła mają sklepienia krzyżowe, trzy
następne - późnogotyckie sklepienia sieciowe. Odmienny kształt i wysokość wież kościoła wynika z faktu, że
południowa, prostokątna wieża jest najprawdopodobniej pozostałością starej świątyni. Natomiast druga, niższa
wieża została wzniesiona wraz z obecnym kościołem, a w jej formie widać już pierwsze zwiastuny architektury
Odrodzenia. Renesans przyniósł również dobudowaną w 1574 r. do północnej nawy kościoła kaplicę V. Edelmanna.

Pożar miasta w 1709 roku spowodował m.in. dobudowanie w 1723 r. do kościoła barokowej kruchty i wymusił
wymianę wyposażenia kościoła (stąd wnętrze w stylu barokowym). Dzięki temu też kościół wzbogacił się w latach
1740-1745 o sławne dziś organy autorstwa wrocławskiego rzemieślnika, Michaela Englera. Prospekt organowy został
ozdobiony przez rzeźbiarza, Filipa Sattlera oraz Johanna Georga Huckha. Po rozbudowie w latach 60. XX w. organy te

są uznawane za największe w Europie i za jedne z lepiej brzmiących, dzięki czemu używane są często do nagrań
muzyki organowej.

Kościół jest w stanie pomieścić około 4000 osób.

Południowa, starsza wieża jest udostępniona dla turystów. Rozciąga się z niej panorama całego Ołomuńca.
Interesująca jest równolegle do siebie biegnąca dwójka schodów. Na tej wieży znajdują się również dzwony
kościelne.