2. Katolicyzm i protestantyzm – różnice doktrynalne.

Źródła różnic w mentalności:

- Grzech, to nie tylko uczynek, ale już sama skłonnośd jest grzechem
- Wiara jest wystarczającym warunkiem zbawienia; dobre uczynki nie poprawiają człowieka
- Kościół jest jedynie ciałem mistycznym, nie może byd więc żadną instytucją (luteranizm)
- Kościół jest niewidzialny, a imiona tworzących go znane są jedynie Bogu (kalwinizm)
- Dobremu człowiekowi Pan Bóg darzy - a więc sukces jest efektem i dowodem wiary

Przykłady różnic:

- Uznawanie tylko niektórych sakramentów, zazwyczaj Chrztu i Komunii św.
- Komunię wystarczy przyjmowad raz na trzy miesiące (kalwinizm)
- Nieuznawanie prymatu papieża
- Sobór jest wyższy niż papież (demokracja)
- Kościoły lokalne mogą zmieniad swoje obrzędy
- Prymat władzy świeckiej nad religijną (luteranizm, anglikanizm)
- Biblia może byd interpretowana przez każdego
- W Biblii uznaje się jedynie dosłowny sens
- Eucharystia jest jedynie pamiątką, a nie odnowieniem ofiary krzyża
- Nie istnieje transsubstancjacja, lecz Ciało i Krew są obecne w chlebie i winie (konsubstancjacja)
- Odrzucenie ślubów zakonnych; posłuszeostwo jedynie wobec najwyższego zwierzchnika
- Surowa asceza i oszczędzanie (purytanizm w anglikanizmie)
- Sobory nie są nieomylne
- Czyśdca nie ma
- Niedopuszczalny jest kult relikwii, obrazów, odpusty
- Nie ma celibatu
- Można wyświęcad kobiety na kapłanów i biskupów (anglikanizm)
- Uznaje się rozwody (baptyści)
- Nie jest uznawane Niepokalane Poczęcie, ani kult maryjny
- Chrzest mogą przyjmowad jedynie dorośli (anabaptyści)
- Nie uznaje się świątyo, obrazów, ołtarzy (anabaptyści)
- Doskonałym ludziom władza świecka nie jest potrzebna (anabaptyści)
- Kara śmierci i dożywotniego więzienia są niedopuszczalne (anabaptyści)
- Nieufnośd do cywilizacji, odcięcie od świata (mennonici, kwakrzy, amishowie)

MITY:
Reformacja i kontrreformacja
Pochodzenie tych nazw sugeruje, że odnowa Kościoła Katolickiego jest odpowiedzią na ruchy protestanckie. Badania historii

wykazują jednak, że obie reformy mają wspólne źródło w ogólnym pragnieniu odnowy. Należy więc mówid o reformie protestanckiej
i reformie katolickiej
Przyczyny w upadku obyczajów

Upadek obyczajów duchowieostwa Kościół przeżywał już w XI wieku, a jednak nie wpłynęło to na rozłam. Z kolei gdy

duchowieostwo naprawdę uległo przemianie w XVII wieku, protestanci nie wrócili na łono Kościoła. Świadczy to o tym, że przyczyny
leżały głębiej.
Sprzedaż odpustów

Papież budując bazylikę w Rzymie ogłosił odpust dla darczyoców pod zwyczajnymi warunkami, a więc głównymi warunkami

były spowiedź i komunia. Jednak księża nadużywali tego, co doprowadziło do sytuacji, w której uważano, że odpusty można
kupowad.

Przyczyny rozłamu i sukcesu reformacji:

Zbawienie przez wiarę
Kościół coraz bardziej interesował się nie zbawieniem zbiorowym lecz zbawieniem poszczególnych ludzi. Zaczęto dbad o

odpusty, troszczyd się i zabiegad o zbawienie. Luter ogłosił, że grzech w nas pozostaje, ale jeśli wierzymy, już jesteśmy zbawieniu.
Było to łatwe i bardzo atrakcyjne dla wielu

Osłabienie autorytetu papieża
Po okresie niewoli avignooskiej i istnieniu kilku bardzo złych papieży, autorytet papieża osłabł. Ułatwiło to przyjęcie zasady, że

najwyższą władzą jest władza świecka, a papieska powinna jej podlegad. Urzeczywistniło się to w sytuacji, gdy król Zygmunt
faktycznie doprowadził do pogodzenia trzech papieży i zwołania soboru. Ogłoszenie się przez Henryka VIII głową Kościoła w Anglii
było w tej sytuacji proste.

Własne natchnienie
Kościół dążył do wzrostu znaczenia świeckich. Spowodowało to przesadne zrównanie kapłanów i wiernych. Luter wprowadził

zasadę, że własne oświecenie przez Ducha Świętego daje wiedzę większą niż wszystkie sobory. Dlatego jedynym pewnikiem jest
Biblia - reszta zależy od prywatnej interpretacji. Ułatwiło to wprowadzenie innych praw niż proponował Kościół, np. rozwodów.

Sukces dla polityków
Przyjęcie reformacji i oderwanie się od papiestwa było na rękę wielu przywódcom, książętom. Charakterystyczne było

umożliwianie rozwodów, a nawet bigamii, jak w przypadku Lutra, który błogosławił podwójne małżeostwo Filipa Heskiego.

Niezależnośd od Kościoła pomagała w umacnianiu poczucia odrębności narodowej, na czym przede wszystkim zależało Anglii. Z kolei
prymat władzy paostwowej nad kościelną ułatwił zachowania autorytetu przez niemoralnych władców oraz pomagał gromadzid
większe zyski.

1.a) Protestantyzm naucza, że zbawienie otrzymuje się tylko i wyłącznie poprzez wiarę w Jezusa Chrystusa

b) Katolicyzm natomiast naucza, że wiara w Chrystusa nie jest koniecznie potrzebna do zbawienia, a na dostęp do nieba zasługuje się
poprzez wysiłki człowieka w próbowaniu bycia dobrym
2. Protestantów od katolików
cechy odróżniające
-odrzucenie kultu świetych i Matki Boskiej
-odrzucanie zwierzchnictwa papieżą i hierarchi kościelnej
3. sakramrnty święte, roznica w ilosci i sposobie udzielania.
4. katolicyzm - celibat kaplanow prostestancyzm - brak
5. katolicyzm - ksiadz, prostestancyzm - pastor
6. katolicyzm pwstal w wyniku schizmy wschodniej a prot. w 1517
7. prot. dzieli sie jeszcze na koscol ewangelicki, klawinistyczny i anglikanski.
8. inny kanon Biblii
9. prot. brak wiary w czyściec
10. prot. nie uznaje się transsubstancjacji
11. prot. wyznaja zasady :tylko bog, tylko chrystus, tylko pismo, tylko iwara, tylko bogu chwala
12. prot. brak kultu świętych, obrazów, relikwii, miejsc święty
13. prot. odrzucenie nieomylności papiestwa
14. prot. odrzucenie pośrednictwa kapłana i spowiedzi usznej

Skąd czerpiemy wiedzę o Bogu?
Zarówno katolicy jak i protestanci wierzą, że Bóg objawił się ludzkości. Wiedza o nim została przedstawiona ludziom poprzez

samo stworzenie, proroków, święte pisma. Lecz zdaniem protestantów tylko Pismo Święte jest nieomylne w sprawach wiary i
moralności, w przeciwieostwie do urzędów nauczycielskich, natchnionych ludzi, proroków, nauczycieli, duchownych, czy nawet
samego kościoła, który może błądzid i w błąd wprowadzad, jak to nieraz w historii bywało.

Kogo czcimy?
Protestanci czczą i wywyższają Boga Ojca, Jezusa Chrystusa i Ducha Świętego. Protestanci otaczają szacunkiem Maryję,

świętych, swoich przełożonych w Panu, rodziców i wszystkich ludzi, nie wykonując jednakże w stosunku do nich gestów, które byłyby
chod trochę podobne do gestu uwielbienia naszego Pana, Jezusa Chrystusa. Stronią oni zatem od klękania przed figurami świętych,
nadawania Maryi tytułów ją ubóstwiających, nadmiernego wywyższania przełożonych kościoła.

W jaki sposób głosimy Ewangelię?
Protestanci wierzą, że zbawienie dostępne jest dla każdego człowieka, który opamięta się, to znaczy uświadomi sobie swoją

grzesznośd i beznadziejnośd swojego położenia, i uwierzy w zbawczą śmierd i zmartwychwstanie naszego Pana, Jezusa Chrystusa. Akt
ten jest niezbędnie konieczny do zbawienia i nie mogą zastąpid go żadne sakramenty ani inne praktyki religijne, czy nawet
niespotykanych rozmiarów dobroczynnośd.

Jak się modlimy?
Protestanci swoje modlitwy kierują do Boga Ojca, Syna Bożego oraz do Ducha Świętego. Nie modlą się ani do Maryi, ani do

świętych, jako że źródłem łask i wszelkich błogosławieostw jest Bóg, a nie człowiek.

Jak przystępujemy do Stołu Paoskiego?
Protestanci przystępują komunię pod dwiema postaciami: chleba i wina. Wierzą, że Pan Jezus podczas komunii jest szczególnie

obecny wśród swoich wiernych, jednakże chleb i wino nie zmieniają się w fizyczne ciało i krew Paoską.

Jak sprawujemy nabożeostwo?
Protestanci zbierają się regularnie na nabożeostwo, aby czcid Boga, uczyd się Słowa Bożego, czytad Pismo Święte, modlid się i

głosid Ewangelię niezbawionym.

Nabożeostwo protestantów jest przepełnione rozważaniami nad Biblią. W centrum nabożeostwa umiejscowiony jest zawsze

nasz Pan, Jezus Chrsystus.

Jakich duchownych sobie obieramy?
Społecznością wiernych u protestantów zawiadują duchowni: prezbiterzy, zwani czasem pastorami lub starszymi, oraz ich

pomocnicy, diakoni.
Ani prezbiterzy, ani diakoni, nie są kapłanami, to znaczy nie pośredniczą pomiędzy ludźmi a Bogiem, a jedynie zostali ustanowieni,
aby głosid Ewangelię i pomagad ludziom zachowad ich wiarę.
Duchowni mogą mied żony i dzieci.