EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII

ARKUSZ PODSTAWOWY

Zadanie 1.

Jaka jest liczba masowa dwuujemnego jonu, którego jądro

składa się z 8 neutronów i 8 protonów?

......................................................................................................

Zadanie 2.

Oblicz stężenie procentowe manganianu (VII) potasu sto-

sowanego do płukania gardła, jeżeli wiadomo, że w 1200 g wo-
dy rozpuszczono 12,5 mg KMnO

4

?

Rozwiązanie:

Odpowiedź: ..................................................................................

Zadanie 3.

Podaj nazwę pierwiastka E tworzącego tlenek EO

3

zawie-

rający 60% tlenu.

Rozwiązanie:

Odpowiedź:...................................................................................

Zadanie 4.

Podaj wzory sumaryczne odpowiadające głównym skład-

nikom:

a) kamienia kotłowego:.......................

b) soli kuchennej: ...............................

c) spirytusu: .......................................

d) octu:

........................................

Zadanie 5.

Dokończ równania reakcji i określ typ reakcji.

typ reakcji

a)





→



+

ś

wiatło

2

4

Cl

CH

...........

......................

b)







→



3

O

2

Al

5

2

OH

H

C

...........

......................

c)

→



+

HBr

H

C

4

2

.............

......................

d)

→



=

kat.

2

2

CH

CH

n

.........

......................

Zadanie 6.

Uzupełnij równania reakcji i dobierz współczynniki ste-

chiometryczne.

a) ....



 →



Temp.

3

Fe(OH)

...............

b) ....

+

K

....

→



O

H

2

..............

c) ....

+

3

2

O

Fe

....

→

CO

..............

d) ....

+

5

2

O

N

....

→

O

H

2

.............

Zadanie 7.

Oblicz masę wody otrzymanej w wyniku spalenia 11,2 dm

3

wodoru (odmierzonego w warunkach normalnych).

Rozwiązanie:

Odpowiedź: ..................................................................................

Zadanie 8.

Konfiguracja elektronowa trzech różnych pierwiastków jest

następująca:

I) K

2

L

8

II) K

2

L

6

III) K

2

L

8

M

5

Najwyższą wartościowość w związkach z tlenem wykaże pier-
wiastek oznaczony cyfrą ............................................................ .

Zadanie 9.

Uzupełnij tabelkę.

nazwa związku rodzaj wiązania

tlenek wodoru

....................

wodorek sodu

....................

cząsteczkowy
azot

....................

amoniak

....................

Zadanie 10.

Napisz równanie spalania propanu, w którym powstaje gaz

niereagujący z wodą wapienną.

......................................................................................................

Zadanie 11.

Określ typy poniższych reakcji:

typ reakcji

a)

2HCl

H

Cl

2

2

→

+

.......................

b)

2

O

2Fe

2FeO

+

→

.......................

c)

COOH

CH

3

+

−

+

H

COO

CH

3

.......................

Zadanie 12.

Podaj ile wiązań sigma i ile wiązań pi znajduje się w czą-

steczce propenu.

Rozwiązanie:

Zadanie 13.

Zmieszano 3,6 g żelaza i 7,4 g siarki. Oblicz ile gramów

siarczku żelaza(II) otrzymano.

Rozwiązanie:

Odpowiedź: ..................................................................................

Zadanie 14.

Spośród podanych jonów prostych najsilniejsze właściwo-

ś

ci utleniające ma:

a) Zn

2+

b) Na

+

c) Ni

2+

d) Cu

2+

Wybierz

poprawną odpowiedź: ……

Zadanie 15.

Podaj trzy metody, którymi można otrzymać chlorek sre-

bra.

Rozwiązanie: …………………………………………………

Zadanie 16.

CH

3

COOH+CH

3

OH CH

3

COOCH

3

+H

2

O

To przykład reakcji ................................. Reakcja ta biegnie do
stanu......................................, w którym współistnieją zarówno
....................................... jak i.............................................. tej
reakcji. Katalizatorem tej reakcji jest……………………………….

Zadanie 17.

Poniżej przedstawiono wzory dwóch aminokwasów.

CH

3

– CH – COOH CH

2

– COOH

| |

NH

2

NH

2

Napisz wzór dipeptydu utworzonego przez te aminokwasy.

Zadanie 18.

Jakich substratów użyto do reakcji, jeżeli produktami były:

a)

NaOH+H

2

b)

MgSO

4

+SO

2

+H

2

O

c)

Cu(NO

3

)

2

+NO+ H

2

O

Substraty:

a)

...................................

b)

...................................

c)

...................................

Zadanie 19.

Wykres przedstawia zmianę energii wewnętrznej podczas

przebiegu pewnej reakcji.

Napisz równanie tej reakcji…………………………………………

Energia aktywacji tej reakcji oznaczona jest literą………………

Energia produktów tej reakcji jest..................od energii substra-
tów.

Energia wydzielona podczas tej reakcji oznaczona jest jako
...........................................

Zadanie 20.

Wzorowi Hawortha (I) przyporządkuj właściwy wzór Fi-

schera (A, B, C lub D).

Odpowiedź: …………………………………………………………

Zadanie 21.

Napisz równanie reakcji rozkładu wodorowęglanu amonu i

podaj nazwy produktów.

......................................................................................................

......................................................................................................

Zadanie 22.

Podanym odmianom alotropowym węgla przyporządkuj

właściwości:

Odmiany alotropowe węgla

Właściwości:

1) diament

A nie przewodzi prądu elektrycznego

2) grafit

B jest bardzo twardy

C służy do wyrobu elektrod

D kryształ ma strukturę warstwową

E po oszlifowaniu nazywany jest bry-
lantem

1:................................... 2: ..........................................

Zadanie 23.

Wyjaśnij dlaczego preparaty anatomiczne przechowuje się

w formalinie:

......................................................................................................
......................................................................................................
..................................................................................................…

Klucz odpowiedzi i wskazówki do zadań

Nr

zada-
nia

Przewidywana odpowiedź

1. Podanie poprawnej odpowiedzi: 16

2. Wyliczenie stężenia procentowego

g

1200

=

lnika

rozpuszcza

m

g

0,0125

mg

12,5

=

=

substancji

m

%

100

⋅

+

=

lnika

rozpuszcza

substancji

substancji

m

m

m

Cp

%

100

g

1200

g

0,0125

g

0,0125

⋅

+

=

Cp

%

001

,

0

=

Cp

Podanie odpowiedzi z jednostką:

Stężenie procentowe wynosi 0,001%.

3. Obliczenie masy molowej pierwiastka

%

60

%

=

tlenu

%

60

%

100

g/mol

16

mole

3

g/mol

16

mole

3

%

=

⋅

⋅

+

⋅

=

E

tlenu

M









=

⋅

=

g

g

%

%

32

E

M

Odpowiedź: Szukanym pierwiastkiem jest siarka.

4. a) CaCO

3

b) NaCl

c) C

2

H

5

OH

d) CH

3

COOH

5. Poprawne dokończenie reakcji wraz z podaniem typu

reakcji

a) CH

4

+ Cl

2

→ CH

3

Cl + HCl podstawianie lub substy-

tucja

b) C

2

H

5

OH → C

2

H

4

+ H

2

O

eliminacja lub dehydrata-

cja

c) C

2

H

4

+ HBr → C

2

H

5

Br przyłączanie lub addycja

d) n CH

2

= CH

2

→ [-CH

2

-CH

2

-]

n

polimeryzacja

6. Poprawne zapisanie równania

a) 2Fe(OH)

3

→ Fe

2

O

3

+ 3H

2

O

b) 2K + 2H

2

O → 2KOH + H

2

c) Fe

2

O

3

+ CO → 2FeO + CO

2

d) N

2

O

5

+ H

2

O → 2HNO

3

7. Napisanie równania reakcji

2H

2

+ O

2

→ 2H

2

O

Obliczenie masy wody

O

H

g

—

H

dm

11,2

2

2

3

x

O

H

g

36

—

H

dm

44,8

2

2

3

⇓

g

9

O

H

g

2

=

x

Podanie odpowiedzi z jednostką

Odpowiedź: Otrzymano 9 g wody.

8. Podanie poprawnej odpowiedzi

Odpowiedź: III

9. Poprawne określenie rodzaju wiązania

nazwa
związku

rodzaj wiązania

kowalencyjne spolaryzowane

jonowe

kowalencyjne niespolaryzowane

kowalencyjne spolaryzowane

10.

Poprawne zapisanie reakcji

2C

3

H

8

+ 7O

2

→ 6CO + 8H

2

O

11.

a) synteza

b) analiza

c) dysocjacja

12.

Podanie poprawnej ilości wiązań sigma - 8

Podanie poprawnej ilości wiązań pi - 1

13.

Napisanie równania reakcji

Fe + S → FeS

Obliczanie masy FeS

FeS

g

—

Fe

g

3,6

x

FeS

g

88

—

Fe

g

56

⇓

g

7

,

5

FeS

g

=

x

Podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką

Odpowiedź: Uzyskano 5,7 g siarczku żelaza(II).

14.

Podanie poprawnej odpowiedzi: D

15.

Podanie dowolnej poprawnej metody, np.

metal + niemetal → sól beztlenowa

tlenek metalu + kwas → sól + woda

sól

1

+ sól

2

→

sól

3

+ sól

4

16.

CH

3

COOH+CH

3

OH CH

3

COOCH

3

+H

2

O

To przykład reakcji estryfikacji (kondensacji). Reakcja ta
biegnie do stanu równowagi, w którym współistnieją za-
równo substraty jak i produkty tej reakcji. Katalizatorem
tej reakcji jest kwas siarkowy (VI) (lub inna substancja
odwadniająca).

17.

CH

3

– CH – CONH – CH

2

COOH

|

NH

2

CH

2

– CONH – CH – COOH

| |

NH

2

CH

3

18.

a) Na+H

2

O lub NaH+H

2

O

b) Mg+H

2

SO

4

stężony

c) Cu+HNO

3 rozcięczony

19.

Napisz równanie tej reakcji NO

2

+CO NO+CO

2

Energia aktywacji tej reakcji oznaczona jest literą E

Energia produktów tej reakcji jest niższa od energii
substratów.

Energia wydzielona podczas tej reakcji oznaczona jest
jako ∆H.

20.

Odpowiedź B lub C

21.

Napisanie równania reakcji

NH

4

HCO

3

→ H

2

O+CO

2

+NH

3

Podanie 3 nazw produktów para wodna, tlenek węgla
(IV) (dwutlenek węgla), amoniak

22.

1- A, B, E ; 2- C, D

23.

Formalina denaturuje białko bakterii, dlatego preparaty
nie psują się.